Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Marek Stojanowski Sędziowie: Sędzia NSA Jolanta Rudnicka Sędzia del. NSA Jacek Hyla (spr.) po rozpoznaniu w dniu 14 maja 2019 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej G.H., J.S. i K.H. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 7 lutego 2018 r., sygn. akt I SA/Wa 1013/17 w sprawie ze skargi G.H., J.S. i K.H. na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] maja 2017 r., nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę kasacyjną.

Wyrokiem z dnia 7 lutego 2018 r., sygn. akt I SA/Wa 1013/17 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę G.H., J.S. i K.H. na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] maja 2017 r., nr [...]w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji.

Wyrok ten zapadł w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych:

J.H. (w miejsce którego wstąpiły spadkobierczynie G.H., K.H. i J.S. (dalej jako skarżące), wnioskiem z [...] września 2011 r. wystąpił do Wojewody P. o stwierdzenie, że przedmiotowa nieruchomość, stanowiąca uprzednio własność W.H., nie podlegała przejęciu na cele reformy rolnej w myśl art. 2 ust. 1 lit. e) dekretu z dnia 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej (Dz.U. z 1945 r. Nr 3, poz. 13 ze zm., dalej jako dekret), albowiem w dacie nacjonalizacji jej powierzchnia ogólna nie przekraczała 100 ha (przed wejściem w życie dekretu zawarto umowy przeniesienia prawa własności, w wyniku których jej obszar uległ zmniejszeniu). Wnioskodawca podkreślił również, że nieruchomość tę przejęto w całości z powołaniem się na ww. przepis, a następnie przekazano Nadleśnictwu [...] na cele gospodarki leśnej (protokołem z 8 lutego 1949 r.). Wobec obowiązywania równolegle dwóch aktów regulujących odrębnie przejście nieruchomości ziemskich oraz lasów i gruntów leśnych, nie jest możliwe obejmowanie nieruchomości leśnych regulacją dekretu o przeprowadzeniu reformy rolnej. Obecnie część nieruchomości o pow. 105.59 ha stanowi własność Skarbu Państwa w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe Nadleśnictwo [...] (dalej jako Nadleśnictwo [...], natomiast pozostała część o pow. 19,65 ha stanowi własność osoby fizycznej.

Wojewoda P. decyzją z [...] września 2012 r. uznał, że wymieniona nieruchomość nie podpadała pod działanie art. 2 ust. 1 lit. e) dekretu. Organ wskazał, że intencją ustawodawcy było przeznaczenie na cele reformy rolnej tych nieruchomości lub ich części, które są lub mogą być wykorzystane do prowadzenia działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej, zwierzęcej, sadowniczej, jeżeli ich łączny obszar przekraczał 100 ha. W ocenie organu, w niniejszej sprawie spełniona została jedynie przesłanka dotycząca normy obszarowej. Choć bowiem we wniosku wskazano, że poprzedni właściciele zawarli akty notarialne umowy sprzedaży części przedmiotowej nieruchomości (umową z [...] marca 1930 r. i umową z [...] sierpnia 1934 r. przeniesiono własność (według wnioskodawcy) części nieruchomości, tj. łącznie ok. 112 mórg z całego obszaru ok. 500 mórg), to jednak w świetle obowiązujących wówczas przepisów (kodeksu cywilnego niemieckiego z 1896 r.) do przeniesienia własności nieruchomości musiały zaistnieć trzy przesłanki: umowa obligacyjna oraz umowa przenosząca własność nieruchomości, a także wniosek o wpis w księdze wieczystej, a zatem dopiero po ich spełnieniu następowało przeniesienie prawa własności nieruchomości. W dokumentach zebranych w postępowaniu nie odnaleziono natomiast umowy przenoszącej własność nieruchomości i nie dokonano stosownych wpisów w księdze wieczystej, a zatem przyjąć należało, że przejęciu podlegał obszar o łącznej pow. 127,50 ha. Zgodnie z dekretem przejmowane mogły być jedynie nieruchomości lub ich części, które są lub mogą być wykorzystane do prowadzenia działalności rolniczej. Jak wynika z protokołu w sprawie przekazania Nadleśnictwu [...] w tymczasowy zarząd i użytkowanie terenów przeznaczonych na cele gospodarki leśnej z [...] lutego 1949 r. nieruchomość objęta wnioskiem składała się z gruntów nieleśnych i sklasyfikowanych jako: rola kl. VI - 53,01 ha, pastwiska kl. V - 69,2785 ha, kl. IV - 4,8625 ha, łąka kl. V - 0,0790 ha, podwórze - 0,2700 ha. Ze względu na "słabe grunta orne" nieruchomość przeznaczono w całości pod zalesienie. Organ zgodził się wobec tego z wnioskodawcą, że w tej sytuacji nie został spełniony cel przepisów dekretu, bowiem nieruchomość została w całości przekazana na cele gospodarki leśnej, a tym samym nie mogła ona podpadać pod działanie art. 2 ust. 1 lit. e) dekretu.

Nadleśnictwo [...] wnioskiem z [...] sierpnia 2013 r. wystąpiło o stwierdzenie nieważności decyzji Wojewody P. z [...] września 2012 r. ze względu na wydanie jej z rażącym naruszeniem prawa. Niewykorzystanie nieruchomości na cele rolnicze, zgodnie z art. 1 ust. 2 oraz art. 2 ust. 1 lit. e) dekretu, nie mogło bowiem skutkować nieważnością nacjonalizacji w trybie przepisów dekretu.

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi decyzją z [...] grudnia 2016 r. stwierdził nieważność decyzji Wojewody P. z [...] września 2012 r. Zdaniem Ministra kontrolowana decyzja narusza art. 2 ust. 1 lit. e) dekretu w związku z § 4 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych z 1 marca 1945 r. w sprawie wykonania dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej (Dz.U. z 1945 r. Nr 10, poz. 51 ze zm., dalej jako rozporządzenie). W aktach sprawy zachował się poświadczony odpis protokołu w sprawie przekazania Nadleśnictwu [...] w tymczasowy zarząd i użytkowanie terenów przeznaczonych na cele gospodarki leśnej z majątku [...] (H.W.), gminy [...], paw. [...], o oznaczeniu hipotecznym VI-14 [...], VI - 14 [...]. W protokole znalazła się charakterystyka i klasyfikacja gruntów: rola. kl. VI - 53,0100 ha, pastwiska, kl. V - 69,2785 ha, kl. IV - 4,8625 ha, łąka kl. V - 0,0790 ha. podwórze - 0,2700 ha. Jak wynika z przedstawionego wyszczególnienia były to (z wyjątkiem podwórza) użytki rolne w rozumieniu § 4 rozporządzenia. Pomimo tego, że z materiału dowodowego, którym dysponował Wojewoda wynikało, że spełnione zostały przesłanki z powołanych przepisów, a ilość użytków rolnych przekroczyła normę obszarową konieczną do przejęcia nieruchomości na własność Skarbu Państwa - Wojewoda, orzekając przeciwnie niż to wynika z treści przepisów, naruszył wyraźnie wskazane przepisy, co sprawia, że można mówić o ich kwalifikowanym naruszeniu. Stanowisko, że omawiane grunty nie nadawały się na cele reformy rolnej, wobec faktu, że były użytkami rolnymi w rozumieniu § 4 rozporządzenia, jest dowodowo niepotwierdzone. Minister nie zgodził się również z twierdzeniem, że z powodu przeznaczenia nieruchomości pod zalesienie nie spełniała ona celów reformy rolnej zgodnie z art. 1 ust. 2 dekretu. Sam sposób wykorzystania nieruchomości ziemskiej po jej przejęciu przez Państwo nie ma znaczenia dla oceny, czy podpadała ona pod działanie dekretu. Decyzja bazująca wyłącznie na takim rozumieniu przepisów rażąco narusza art. 2 ust. 1 lit. e) w zw. z art. 1 ust. 2 dekretu, co skutkowało stwierdzeniem jej nieważności.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi decyzją z [...] maja 2017 r. utrzymał w mocy swą wcześniejszą decyzję, podtrzymując swe dotychczasowe stanowisko.

W skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skardze na powyższą decyzję, skarżące zarzuciły organowi rażące naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 156 § 1 pkt 2 K.p.a. w zw. z art. 16 § 1 K.p.a. W obszernym uzasadnieniu skargi skarżące wskazały, że z protokołu przejęcia nieruchomości przez Nadleśnictwo [...] wynikało, że niemal całą przedmiotową nieruchomość stanowiły ziemie najgorszej jakości, nienadające się pod żadne uprawy. Co więcej, tereny te znane są z bardzo ubogich, suchych i piaszczystych ziem. Tym samym, skoro nieruchomość ta z uwagi na słabą jakość ziem nadawała się wyłącznie do zalesienia (i tak została wykorzystana po przejęciu przez Skarb Państwa), to jednocześnie nie nadawała się do produkcji rolnej. Zdaniem skarżących oczywistym jest, że nieruchomość nadająca się do produkcji rolnej, nie byłaby marnotrawiona poprzez jej zalesienie. W tej sytuacji Wojewodzie P. nie można było zarzucić rażącego naruszenia prawa przy wydaniu decyzji z [...] września 2012 r.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podtrzymując argumentację zaprezentowaną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w uzasadnieniu wyroku oddalającego skargę wskazał, że z art. 2 ust. 1 lit. e) dekretu wynika, że aby nieruchomość mogła być przejęta na cele reformy rolnej, musiała kumulatywnie spełniać następujące warunki:

- musiała to być nieruchomość ziemska,

- stanowiąca własność albo współwłasność osób fizycznych lub prawnych,

- spełniająca normy obszarowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 lit. e) dekretu.

Kwestią sporną w sprawie pozostawała okoliczność, czy przedmiotowa nieruchomość była nieruchomością ziemską, gdyż tylko taka przeznaczona mogła być na cele reformy rolnej. Sąd w całości podzielił ustalenia Ministra co do charakteru nieruchomości będącej przedmiotem niniejszej sprawy, jak też jej poszczególnych jej składników. Przejęcie nieruchomości spełniającej przesłanki z art. 2 ust. 1 lit. e) dekretu następowało z mocy samego prawa z chwilą wejścia w życie dekretu, tj. 13 września 1944 r. Jak wynika z charakterystyki przedmiotowych gruntów przedstawionych w protokole z [...] lutego 1949 r. w sprawie przekazania Nadleśnictwu [...] w tymczasowy zarząd i użytkowanie terenów przeznaczonych na cele gospodarki leśnej z majątku [...] (H.W.), gminy [...], paw. [...] , o oznaczeniu hipotecznym VI-14[...] , VI - 14 [...], na grunty te składały się: rola. kl. VI - 53,0100 ha, pastwiska, kl. V - 69,2785 ha, kl. IV - 4,8625 ha, łąka kl. V - 0,0790 ha, podwórze - 0,2700 ha. Powyższe informacje znajdują również potwierdzenie w przywołanych powyżej wyciągach z matrykuły, sporządzonych na dzień 27 kwietnia 1948 r., z których wynika, że na obszar majątku W.H., położonego w gromadzie [...] o ogólnej pow. 120,7030 ha, składało się: 0,334 ha podwórzy, 67,344 ha pastwisk, 52,946 ha roli i 0,079 ha łąk. Natomiast wyciąg z matrykuły obejmującej byłą nieruchomość położoną w gromadzie [...] potwierdza, że ta część majątku zajmowała pow. 6,7970 ha i miała charakter pastwiska. Również we wniosku Nadleśnictwa [...] z [...] marca 1949 r. o wydzielenie przedmiotowej nieruchomości z przeznaczeniem na cele państwowej gospodarki leśnej wynika, że nieruchomość ta stanowiła grunty orne (słabej jakości). Jak zatem wynika z cytowanych dokumentów były to (z wyjątkiem podwórza) użytki rolne w rozumieniu § 4 rozporządzenia.

Powyższego faktu nie zmienia podnoszona przez skarżące okoliczność późniejszego sposobu wykorzystania nieruchomości, bowiem charakter gruntu i możliwość przeznaczenia na reformę rolną w chwili wejścia w życie dekretu, warunkowało przejęcie wymienionych w dekrecie nieruchomości na rzecz Państwa. Jak trafnie zauważył organ nadzoru, wykorzystanie przejętych nieruchomości było działaniem wtórnym w stosunku do samego przejęcia, tym samym nie mogło mieć wpływu na jego skuteczność. Skarżące nie przedłożyły przy tym żadnego dowodu na okoliczność zmian na gruncie co do sposobu jego użytkowania innego niż nieruchomość rolna, w okresie od 1944 r. do dnia przejęcia przez Nadleśnictwo [...]. Z żadnych dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy nie wynika, aby przedmiotowa nieruchomość w dacie [...] września 1944 r. była nieruchomością leśną.

W tej sytuacji, w ocenie Sądu, decyzja Wojewody P. z [...] września 2012 r. rażąco naruszała przepis art. 2 ust. 1 lit. e) dekretu.

Nie można również zgodzić się z twierdzeniem skargi, że wskazywane przez organ nadzoru uchybienia należałoby rozpatrywać w kategorii uchybień w ustaleniu stanu faktycznego sprawy (poprzez błędne przyjęcie przez Wojewodę P., że przedmiotowa nieruchomość nie stanowiła nieruchomości o charakterze rolniczym), a co nie powinno być uznawane za rażące naruszenie prawa.

Niewłaściwa ocena przez Wojewodę P. materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie doprowadziła do wydania decyzji rażąco sprzecznej z przepisem prawa materialnego, tj. art. 2 ust. 1 lit. e) dekretu. Z kolei Minister, korzystając z zasady swobodnej oceny dowodów, oparł się na całym materiale zgromadzonym w sprawie, przeprowadził dokładną analizę zebranych dokumentów w zestawieniu z pozostałymi materiałami. Uzasadnienie zaskarżonej decyzji ustosunkowuje się do różnic wynikających z dokumentów zebranych w sprawie i nie pomija jakiejkolwiek okoliczności wynikającej z zebranej dokumentacji. Rozstrzygnięcie stanowi logiczną konsekwencję uzasadnienia, które w wystarczający sposób tłumaczy zastosowanie art. 156 § 1 pkt 2 K.p.a.

Z takim rozstrzygnięciem nie zgodziły się skarżące i wniosły skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Admiracyjnego.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciły:

- naruszenie przepisów prawa materialnego, poprzez niewłaściwe zastosowanie art.156 § 1 pkt 2 k.p.a. w zw. z art. 3§ 2 p.p.s.a., polegające na dokonaniu przez sąd administracyjny pierwszej instancji nieprawidłowej oceny zastosowania prawa materialnego przez organ administracji przepisu prawa materialnego, to jest na uznaniu, że decyzja Wojewody P. z dnia [...] września 2012 roku numer [...] rażąco narusza prawo i jest z tego względu nieważna, w sytuacji gdy w orzeczeniu tym zastosowano przepisy prawa zgodnie z poglądami wyrażanymi wówczas w orzecznictwie sądowym i sądowoadministracyjnym, przedmiotowe przepisy są niejasne i budziły wątpliwości interpretacyjne, zarzucane naruszenie odnosi się do poczynionych przez Wojewodę P. ustaleń faktycznych, a ewentualne uchybienie przepisom prawa w tej decyzji nie ma charakteru kwalifikowanego.

- naruszenia przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, to jest art. 134§ 1 p.p.s.a. w związku z art. 141§ 4 p.p.s.a. polegające na nie odniesieniu się przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie do treści zarzutów podniesionych przez skarżących w skardze oraz przedstawionych w niej argumentów, a także na niewyjaśnieniu w uzasadnieniu wydanego orzeczenia, dlaczego naruszenie prawa w decyzji Wojewody P. z dnia [...] września 2012 roku ma charakter kwalifikowany.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Zgodnie z art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, dalej jako "p.p.s.a."), Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania. W sprawie nie występują enumeratywnie wyliczone w art. 183 § 2 p.ps.a. przesłanki nieważności postępowania sądowoadministracyjnego. Z tego względu, przy rozpoznaniu sprawy, Naczelny Sąd Administracyjny związany był granicami skargi kasacyjnej.

Skarga kasacyjna nie opierała się na usprawiedliwionych podstawach.

W pierwszej kolejności rozważenia wymaga powołana w skardze kasacyjnej jej podstawa prawnoprocesowa. Opiera się ona na zarzucie naruszenia art. 141§ 4 p.p.s.a. przez nieodniesienie się przez Sąd I instancji do treści zarzutów podniesionych przez skarżących w skardze oraz przedstawionych w niej argumentów, a także na niewyjaśnieniu w uzasadnieniu wydanego orzeczenia, dlaczego naruszenie prawa w decyzji Wojewody P. z dnia [...] września 2012 roku ma charakter kwalifikowany.

Wielokrotnie w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego wskazywano, że przepis art. 141 § 4 p.p.s.a. można naruszyć wtedy, gdy uzasadnienie orzeczenia nie pozwala jednoznacznie ustalić przesłanek jakimi kierował się wojewódzki sąd administracyjny podejmując zaskarżone orzeczenie, a wada ta nie pozwala na kontrolę kasacyjną orzeczenia, lub brak jest uzasadnienia któregokolwiek z rozstrzygnięć sądu, albo gdy uzasadnienie obejmuje rozstrzygnięcie, którego nie ma w sentencji orzeczenia (por. wyroki NSA: z dnia 26 czerwca 2009 r., sygn. akt II FSK 366/08, z dnia 8 października 2009 r., sygn. akt II FSK 784/08, LEX nr 555594).

Zgodnie natomiast z uchwałą składu 7 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 lutego 2010 r., sygn. akt II FPS 8/09, przepis art. 141 § 4 p.p.s.a. może stanowić samodzielną podstawę kasacyjną, jeżeli uzasadnienie orzeczenia wojewódzkiego sądu administracyjnego nie zawiera stanowiska, co do stanu faktycznego przyjętego za podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia.

Żadna z opisanych sytuacji nie wystąpiła w tej sprawie.

Sąd I instancji wskazał jednoznacznie, że w całości podziela ustalenia Ministra co do charakteru nieruchomości, będącej przedmiotem sprawy. Sąd przywołał treść dokumentów, z których wynika, że powierzchnia nieruchomości wynosiła łącznie ok 120 ha, przy czym były to pastwiska, rola i łąki oraz jedynie 0,334 ha podwórzy. Sąd przedstawił tok rozumowania, zgodnie z którym późniejsze (po wejściu w życie dekretu) zagospodarowanie nieruchomości nie mogło mieć wpływu na skuteczność przejęcia nieruchomości na podstawie tego dekretu. Zatem późniejsze zalesienie gruntu nie mogło stanowić o przesłankach zastosowania w stosunku do niego przepisów dekretu o reformie rolnej. Powołując się na powyższe okoliczności sąd I instancji jednoznacznie stwierdził, że doszło do rażącego naruszenia art. 2 ust. 1 lit. e dekretu, co skutkowało słusznie stwierdzeniem jej nieważności na podstawie art. 156§1 pkt 2 k.p.a.

Taka ocena poddaje się oczywiście kontroli instancyjnej, sprawowanej przez Naczelny Sąd Administracyjny, gdyż w wystarczający sposób odnosi się do istoty problemu prawnego występującego w sprawie.

Podnoszona w zarzucie kasacyjnym okoliczność, że w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku nie przeanalizowano merytorycznie wszystkich argumentów podniesionych w skardze, mogłaby stanowić naruszenie art. 141 § 4 p.p.s.a. tylko w sytuacji wykazania wpływu tego uchybienia na wynik sprawy. Autor skargi kasacyjnej takiego wpływu nie wykazał.

Zatem analizowana, prawnoprocesowa podstawa kasacyjna nie okazała się być usprawiedliwiona.

Przechodząc zaś do istoty sprawy, która sprowadza się do wyjaśnienia, czy decyzja Wojewody P. z dnia [...] września 2012r. była dotknięta rażącym naruszeniem prawa, należy stwierdzić, że ocena prawna dokonana w tym zakresie przez organ administracji była trafna.

Wojewoda P. w uzasadnieniu decyzji z dnia [...] września 2012r. stwierdzającej, że wymieniona nieruchomość nie podpadała pod działanie art. 2 ust. 1 lit. e) dekretu, rozważał dwie przesłanki zastosowania tego przepisu. Po pierwsze było to kryterium powierzchni, które zostało spełnione, oraz po drugie cel na jaki przejęto nieruchomość. Wojewoda przedstawił zapisy zawarte w protokole w sprawie przekazania Nadleśnictwu [...] terenów przeznaczonych na cele gospodarki rolnej z [...] lutego 1949r. Z zapisów tych wynika charakter gruntów, określony powyżej. Wojewoda stwierdził, że "nie został spełniony cel przepisów dekretu o reformie rolnej. Art. 1 ust. 2 wyznacza cele, na jakie przejmowano majątki. Przedmiotowa nieruchomość nie została między innym rozparcelowana uprawnionym z dekretu osobom, jak również nie zostały zrealizowane inne potrzeby ogólnospołeczne wskazane w tym przepisie, lecz została przekazana na cele gospodarki leśnej".

Art. 2 ust. 1 lit. e dekretu stanowi, że na cele reformy rolnej przeznaczone będą nieruchomości ziemskie stanowiące własność albo współwłasność osób fizycznych lub prawnych, jeżeli ich rozmiar łączny przekracza bądź 100 ha powierzchni ogólnej, bądź 50 ha użytków rolnych, a na terenie województw p., P.i s., jeśli ich rozmiar łączny przekracza 100 ha powierzchni ogólnej, niezależnie od wielkości użytków rolnych tej powierzchni.

Zgodnie z art. 2 dekretu wszystkie nieruchomości ziemskie, wymienione w punktach b, c, d i e, części pierwszej niniejszego artykułu przechodzą bezzwłocznie, bez żadnego wynagrodzenia w całości, na własność Skarbu Państwa z przeznaczeniem na cele, wskazane w art. 1, część druga. Data wejścia w życie dekretu to dzień 13 września 1944r.

Zatem o przejściu nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa decydowały wyłącznie: jej powierzchnia (zróżnicowana w związku z położeniem geograficznym) oraz charakter nieruchomości ziemskiej. Tylko te przesłanki podlegać mogły ocenie w postępowaniu zmierzającym do ustalenia, czy dana nieruchomość podpadała czy nie pod przepis art. 2 ust. 1 lit. e dekretu. Nie jest natomiast przesłanką negatywną zastosowania dekretu przeznaczenie gruntu na jakikolwiek cel po jego wejściu w życie. Przesłanką tą jest natomiast charakter nieruchomości "ziemskiej" w dacie wejścia w życie dekretu.

Należy podzielić pogląd organu co do tego, że rozstrzygnięcie sprawy bez jednoznacznego zanegowania istnienia podstawowej przesłanki z art. 2 ust. 1 lit. e dekretu, czyli charakteru ziemskiego nieruchomości w dacie wejścia w życie dekretu, a w jej miejsce oparcie się na pozaprawnej przesłance niespełnienia celu przejęcia wskutek późniejszego zalesienia gruntu, stanowi rażące naruszenie art. 2 ust. 1 lit. e dekretu.

W tych okolicznościach uznać należało, że zarzut naruszenia art.156 § 1 pkt 2 k.p.a. w zw. z art. 3§ 2 p.p.s.a. był pozbawiony usprawiedliwionych podstaw.

Wskazać należy, że konsekwencją wyeliminowania z obrotu prawnego w trybie nadzwyczajnym wadliwej decyzji Wojewody P. z dnia [...] września 2012r. będzie konieczność ponownego rozpatrzenia przez ten organ wniosku następców prawnych J.H. o stwierdzenie, że przedmiotowa nieruchomość nie podlegała przejęciu na cele reformy rolnej w myśl art. 2 ust. 1 lit. e) dekretu. Rzeczą organu prowadzących to postępowanie będzie rozważenie, czy nieruchomość ta miała charakter nieruchomości ziemskiej w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. e dekretu, w dacie jego wejścia w życie.

W tym stanie sprawy Naczelny Sąd Administracyjny orzekł na podstawie art.184 p.p.s.a. jak w sentencji wyroku.