Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych
|
drukuj zapisz |
6329 Inne o symbolu podstawowym 632, Inne, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Uchylono zaskarżony wyrok i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny, I OSK 880/11 - Wyrok NSA z 2011-10-11, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA
I OSK 880/11 - Wyrok NSA
|
|
|||
|
2011-05-16 | |||
|
Naczelny Sąd Administracyjny | |||
|
Anna Lech /przewodniczący/ Barbara Adamiak Maria Werpachowska /sprawozdawca/ |
|||
|
6329 Inne o symbolu podstawowym 632 | |||
|
Inne | |||
|
II SA/Rz 915/10 - Wyrok WSA w Rzeszowie z 2011-01-18 | |||
|
Samorządowe Kolegium Odwoławcze | |||
|
Uchylono zaskarżony wyrok i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny | |||
|
Dz.U. 2000 nr 98 poz 1071 art. 7, art. 77 § 1 Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r.- Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity Dz.U. 2002 nr 153 poz 1270 art. 106 § 3, art. 141 § 4 Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Dz.U. 2009 nr 1 poz 7 art. 27 ust. 2 Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów - tekst jednolity. |
|||
Sentencja
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Anna Lech Sędziowie: Sędzia NSA Barbara Adamiak Sędzia del. WSA Maria Werpachowska (spr.) Protokolant asystent sędziego Małgorzata Penda po rozpoznaniu w dniu 11 października 2011 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Rzeszowie od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 18 stycznia 2011 r. sygn. akt II SA/Rz 915/10 w sprawie ze skargi H. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Rzeszowie z dnia [...] sierpnia 2010 r. nr [...] w przedmiocie zwrotu świadczenia z funduszu alimentacyjnego 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Rzeszowie; 2. odstępuje od zasądzenia od H. M. na rzecz Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Rzeszowie kosztów postępowania kasacyjnego. |
||||
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie wyrokiem z dnia 18 stycznia 2011 r. sygn. akt II SA/Rz 915/10 po rozpoznaniu sprawy ze skargi H. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Rzeszowie z dnia [...] sierpnia 2010 r. nr [...] w przedmiocie zwrotu świadczenia z funduszu alimentacyjnego w punkcie 1 wyroku uchylił zaskarżoną decyzję, w punkcie drugim stwierdził, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku. Wyrok wydany został w następującym stanie sprawy. Decyzją Prezydenta Miasta Rzeszowa z [...] października 2008 r. nr [...] przyznano D. M., synowi H. M., świadczenie z funduszu alimentacyjnego w kwocie [...] zł miesięcznie na okres od 1 października 2008 r. do 30 września 2009 r. Realizując przedmiotową decyzję Prezydent Miasta Rzeszowa dokonał wypłaty [...] zł tytułem świadczenia alimentacyjnego. Następnie organ powiadomił H. M. o wszczęciu postępowania w celu wydania decyzji w sprawie zwrotu należności wypłaconych tytułem świadczenia alimentacyjnego. Decyzją z [...] maja 2010 r. nr [...] Prezydent Miasta Rzeszowa orzekł o obowiązku zwrotu przez H. M. kwoty [...] zł wypłaconych na rzecz D. M. tytułem świadczeń alimentacyjnych. W podstawie prawnej decyzji powołano art. 104 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. Nr 98 z 2000 r., poz. 1071 ze zm., zwanej dalej k.p.a.) oraz art. 27 ust. 1, ust. 3 i ust. 7 pkt 2 ustawy z 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. Nr 1 z 2009 r., poz. 7 ze zm., zwana dalej Ualim). Uzasadniając rozstrzygnięcie wskazano na fakt przyznania, a następnie wypłaty powyższej kwoty osobie uprawnionej, a także na prawny obowiązek dłużnika alimentacyjnego zwrotu należności wraz z ustawowymi odsetkami. W terminie ustawowym DO wniesienia odwołania od powyższej decyzji pismo adresowane do Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rzeszowie wniósł Z. M., brat H. M. powołując się na udzielone mu pełnomocnictwo. W piśmie wnoszący poinformował, że H. M. zarejestrowany jest jako bezrobotny, orzeczeniem Sądu Rejonowego w Rzeszowie został skierowany na przymusowe leczenie odwykowe, na które nie stawił się dobrowolnie. W treści pisma znajduje się sformułowanie "podając powyższe jestem zmuszony odwołać się...". Do pisma dołączono kopie decyzji organu I instancji, zaświadczenia z Powiatowego Urzędu Pracy w Rzeszowie, wezwania sądowego do stawienia się w [...] Szpitalu psychiatrycznym w Ż. oraz pełnomocnictwa dla Z. M. od H. M. do reprezentowania go przed ZUS Oddział w Rzeszowie w sprawie dotyczącej renty o nr [...]. Rozpoznając powyższe pismo i traktując je jako odwołanie od decyzji organu I instancji z [...] maja 2010 r. opisaną na wstępie decyzją SKO w Rzeszowie orzekło o utrzymaniu decyzji Prezydenta Miasta Rzeszowa w mocy. W podstawie prawnej powołano się na dyspozycję art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. w zw. z art. 27 ust. 1-3 Ualim. W uzasadnieniu zrekapitulowano ustalony przez I instancję stan faktyczny sprawy. Przytoczono treść art. 27 ust. 1 i 2 Ualim wskazując, że dłużnik alimentacyjny jest zobowiązany do zwrotu wypłaconych należności wraz z odsetkami, jakie zostały przyznane i wypłacone osobie uprawnionej. Nie budzi wątpliwości, że na podstawie stosownej decyzji Prezydent Miasta Rzeszowa wypłacił D. M. kwotę [...] zł z funduszu alimentacyjnego. Zdaniem organu odwoławczego w tej sytuacji istnieje prawny obowiązek organu wydania decyzji w zakresie obowiązku zwrotu należności wypłaconych z funduszu alimentacyjnego. W odniesieniu do wskazanych przez pełnomocnika okoliczności, t.j. bezrobocia, choroby alkoholowej, organ stwierdził, że są to kwestie nieuzasadniające zaniechania wydania decyzji o zwrocie wypłaconych należności. Są to natomiast okoliczności, które mogą być rozważane przy rozpatrywaniu sprawy dotyczącej ewentualnego umorzenia lub rozłożenia na raty wypłaconych kwot z funduszu alimentacyjnego. W skardze na powyższą decyzję, działający w imieniu H. M. – Z. M. wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i umorzenie kwot należnych od skarżącego na rzecz Funduszu Alimentacyjnego. Argumentacja skargi zawiera powtórzenie w większości treści odwołania, sprowadzając się do przywołania faktów dotyczących sytuacji zdrowotnej i braku możliwości podjęcia pracy przez stronę. W odpowiedzi na skargę SKO w Rzeszowie wniosło o jej oddalenie, eksponując, iż to organ właściwy dłużnika może umorzyć należności skarżącego, zaś wydanie decyzji w przedmiocie zwrotu nie odbywa się na zasadzie uznania administracyjnego. Podczas rozprawy przed Sądem pełnomocnik skarżącego podtrzymał argumenty skargi, wyjaśniając że organ odwoławczy nie wzywał go o uzupełnienie ewentualnych braków formalnych odwołania. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie uchylając, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c P.p.s.a., zaskarżoną decyzję wyrokiem z dnia 18 stycznia 2011 r. sygn. akt II SA/Rz 915/10 w uzasadnieniu stwierdził, że organ naruszył art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a., co mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Sąd wskazał, że zgodnie z art. 27 ust. 1 Ualim dłużnik alimentacyjny jest zobowiązany do zwrotu organowi właściwemu wierzyciela należności w wysokości świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego osobie uprawnionej, łącznie z ustawowymi odsetkami. W myśl art. 27 ust. 1a Ualim odsetki są naliczane od pierwszego dnia następującego po dniu wypłaty świadczeń z funduszu alimentacyjnego, do dnia spłaty. Na podstawie art. 27 ust. 2 Ualim organ właściwy wierzyciela wydaje, po zakończeniu okresu świadczeniowego lub po uchyleniu decyzji w sprawie przyznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego, decyzje administracyjną w sprawie zwrotu przez dłużnika alimentacyjnego należności z tytułu otrzymanych przez osobę uprawniona świadczeń z funduszu alimentacyjnego. W sprawie niesporne jest, że organem właściwym wierzyciela jest Prezydent Miasta Rzeszowa. Organ ten decyzją z [...] grudnia 2009 r. nr [...] uchylił własną decyzję z [...] października 2008 r. o przyznaniu D. M. świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Sąd wskazał, że decyzja ta zalega w aktach organu I instancji (k. 20), jak wynika z rozdzielnika adresowana była do D. M., nie wiadomo jednak, czy stała się decyzją ostateczną. Brak jest stwierdzenia ostateczności tej decyzji oraz zwrotnego potwierdzenia jej doręczenia stronie – D. M.. W ocenie Sądu możliwość wydania decyzji na podstawie art. 27 ust. 2 Ualim istnieje wówczas, gdy niesporne jest, że decyzja uchylająca decyzję przyznającą świadczenie z funduszu alimentacyjnego jest decyzją ostateczną i wykonalną. Jej obowiązywalność polegać będzie właśnie na możliwości wydania decyzji zobowiązującej dłużnika do zwrotu należności. Innymi słowy, decyzja w przedmiocie zobowiązania dłużnika alimentacyjnego do zwrotu wypłaconych kwot jest decyzją zależną od decyzji uchylającej decyzje o przyznaniu świadczenia alimentacyjnego. Sąd stwierdził, że jeśli niesporne będzie, że decyzja Prezydenta Miasta Rzeszowa z [...] grudnia 2009 r. nr [...] stała się decyzją ostateczną, za dopuszczalne uznać trzeba będzie wydanie decyzji opartej o dyspozycję art. 27 ust. 2 Ualim. Na podstawie tego przepisu (nie zaś jak błędnie wskazał organ I instancji – art. 27 ust. 3 Ualim) organ wydaje decyzję zobowiązującą dłużnika alimentacyjnego do zwrotu należności z tytułu świadczeń wypłaconych wierzycielowi. Decyzja ta, jak trafnie wskazał organ odwoławczy, jest decyzją o charakterze związanym. Wszczynając postępowanie, w którym zapadła decyzja o obowiązku zwrotu należności przez skarżącego organ I instancji pismem z [...] kwietnia 2010 r. powiadomił H. M. o fakcie uchylenia decyzji w sprawie przyznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Treść tego pisma nie wyjaśnia zasadniczej wątpliwości, co do faktu ostateczności decyzji uchylającej z [...] grudnia 2010 r. Na okoliczność tę wskazywałby fakt wydania następnie przez organ I instancji kolejnej decyzji z [...] stycznia 2010 r. skierowanej do D. M. w przedmiocie zwrotu nienależnie pobranego świadczenia, jednak w ocenie Sądu nie można poprzestać na domniemaniu, skoro ustalenia w tym aspekcie winny być bezsporne i znajdować potwierdzenie w aktach sprawy. Zdaniem Sądu kwestia ostateczności decyzji organu I instancji z [...] grudnia 2009 r. nie została dostatecznie wyjaśniona, zatem doszło do naruszenie powinności organu ujętych w treści art. 7 i 77 § 1 k.p.a. nakładających obowiązek podjęcie wszelkich niezbędnych kroków zmierzających do wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy. Kwestię tę organ odwoławczy może wyjaśnić w trybie art. 136 k.p.a. Po wyjaśnieniu, czy D. M. doręczono decyzję organu I instancji z [...] grudnia 2009 r. i czy nie korzystał z prawa do wniesienia odwołania od niej, organ II instancji raz jeszcze rozpozna sprawę. Sąd podkreślił, że stan zdrowia skarżącego, jego złe warunki materialne nie stanowią o niezgodności z prawem decyzji nakładającej obowiązek zwrotu. Zasadnie wskazano w zaskarżonej decyzji i odpowiedzi na skargę, iż kwestie te mogą mieć znaczenie, ale w odrębnym postępowaniu, w którym skarżący mógłby ubiegać się przed Prezydentem Miasta Rzeszowa o udzielenie ulgi polegającej na umorzeniu należności, odroczeniu terminu jej płatności lub rozłożenia na raty. Odrębna decyzja w tej kwestii wydawana jest na podstawie art. 30 Ualim. Od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 18 stycznia 2011 r. sygn. akt II SA/Rz 915/10 skargę kasacyjną, sporządzoną przez radcę prawnego, wniosło Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Rzeszowie. Zaskarżając wyrok skarżący kasacyjnie wniósł o jego uchylenie w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Powołując się na art. 174 pkt 1 i 2 P.p.s.a., zaskarżonemu wyrokowi skarżący kasacyjnie zarzucił naruszenie przepisów postępowania w sposób mogący mieć wpływ na wynik sprawy, tj. : 1. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c P.p.s.a. poprzez przyjęcie, iż organ odwoławczy naruszył przepisy art. 7 i 77 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm., zwanej dalej k.p.a., 2. art. 106 § 3 P.p.s.a. poprzez nieuzasadnione odstąpienie od przeprowadzenia dowodu uzupełniającego z dokumentu, 3. art. 7 P.p.s.a poprzez zaniechanie podejmowania czynności zmierzających do szybkiego załatwienia sprawy i jej rozstrzygnięcia na pierwszym posiedzeniu, 4. art. 141 § 4 P.p.s.a. poprzez odstąpienie od wyjaśnienia, a nawet przytoczenia podstawy prawnej wydanego wyroku. W uzasadnieniu skargi kasacyjnej jej autor podniósł, że Sąd jedynie wzmiankowo wskazał, iż podstawą uchylenia rozstrzygnięcia SKO było naruszenie przez ten organ powinności ujętych w treści art. 7 i 77 § 1 k.p.a. Naruszenie tych przepisów ma polegać na tym, iż Sąd nie miał pewności, czy decyzja wydana z upoważnienia Prezydenta Miasta Rzeszowa z dnia [...] grudnia 2010 r. (nr [...]) ma charakter ostateczny. W ocenie skarżącego kasacyjnie, Sąd z łatwością mógł rozwiać swoje wątpliwości dowodowe w sprawie korzystając z uprawnienia określonego w art. 106 § 3 p.p.s.a. Pogląd o powinności sądu przeprowadzania takiego uzupełniającego dowodu z dokumentu jest w pełni akceptowany w doktrynie przedmiotu - np. B. Adamiak, J. Borkowski: Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne, Warszawa 2009, s. 430. Odstępując od weryfikacji we własnym zakresie kwestii ostateczności oznaczonej wcześniej decyzji, wydanej z upoważnienia Prezydenta Miasta Rzeszowa WSA dopuściło się ponadto obrazy art. 7 P.p.s.a, na zasadzie którego sąd administracyjny powinien podejmować czynności zmierzające do szybkiego załatwienia sprawy i dążyć do jej rozstrzygnięcia na pierwszym posiedzeniu. Jednocześnie WSA nie przytoczył brzmienia przepisów prawa, na których oparł swoje stanowisko w sprawie oraz w konsekwencji nie wyjaśnił precyzyjnie, w czym konkretnie upatruje naruszenia w kontrolowanej decyzji dyspozycji art. 7 k.p.a. a w czym art. 77 § 1 tego samego aktu prawnego. Do przytoczenia podstawy prawnej wyroku oraz do jej zwięzłego wyjaśnienia obliguje przecież w oczywisty sposób ustawowy obowiązek wynikający z treści art. 141 § 4 p.p.s.a. Uzasadnienie WSA zawarte w kwestionowanym skargą kasacyjną wyroku stanowczo odbiega od przyjętych standardów dotyczących uzasadniania orzeczeń sądowych. Autor skargi kasacyjnej podniósł, że dokładna analiza treści art. 7 i 77 § 1 k.p.a. dokonana w relacji do istniejącego w tej sprawie stanu faktycznego oraz skorzystanie przez WSA z uprawnienia zdefiniowanego w art. 106 § 3 p.p.s.a. mogło mieć istotne znaczenie dla rezultatu tej sprawy, ponieważ WSA efekcie tych czynności z pewnością mógł dojść do konkluzji, iż zarówno organ odwoławczy jak i Prezydent Miasta Rzeszowa wydali decyzje administracyjne odpowiadające powszechnie obowiązującemu prawu. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje. Skarga kasacyjna zasługuje na uwzględnienie, choć nie wszystkie zarzuty są usprawiedliwione. Stosownie do art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 ze zm., dalej zwanej P.p.s.a.) Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, z urzędu zaś bierze pod rozwagę jedynie nieważność postępowania sądowego, której przesłanki określone w art. 183 § 2 P.p.s.a. w niniejszej sprawie nie występowały. Odnosząc się w powyższym zakresie do skargi kasacyjnej należało uznać, że postawiony przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Rzeszowie zarzut naruszenia przez Sąd I instancji przepisów postępowania, to jest art. 145 § 1 pkt 1 lit. c P.p.s.a. w zw. z art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. w sposób mogący mieć wpływ na wynik sprawy jest uzasadniony. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie uchylając zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję organu I instancji w przedmiocie zwrotu przez H. M. kwoty [...] zł wraz z odsetkami z tytułu otrzymanych przez D. M. w okresie od 1 października 2008 r. do 31 sierpnia 2009 r. świadczeń z funduszu alimentacyjnego stwierdził, że doszło do naruszenia powinności organu ujętych w treści art. 7 i 77 § 1 k.p.a. nakładających obowiązek podjęcia wszelkich niezbędnych kroków zmierzających do wyjaśniania stanu faktycznego sprawy, bowiem kwestia ostateczności decyzji organu I instancji z dnia [...] grudnia 2009 r. polegająca na braku w aktach administracyjnych jej zwrotnego potwierdzenia odbioru, nie została dostatecznie wyjaśniona. Podnosząc tę wątpliwość Sąd I instancji nie skonkretyzował na czym polegało zarzucane organom naruszenie przepisów, które uzasadniało uchylenie obu wydanych w sprawie decyzji na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c P.p.s.a. w świetle zasady prawdy obiektywnej wyrażonej w art. 7 k.p.a. i obowiązku organu administracji publicznej zebrania całego materiału dowodowego – art. 77 § 1 k.p.a. Brak zwrotnego poświadczenia odbioru wskazanej decyzji Sąd I instancji mógł z łatwością wyjaśnić wzywając organ, jeszcze przed wyznaczeniem rozprawy, do uzupełnienia akt administracyjnych przez jego nadesłanie. Decyzja Prezydenta Miasta Rzeszowa z dnia [...] grudnia 209 r., uchylała decyzję tego organu z dnia [...] października 2008 r. przyznającą D. M. świadczenia z funduszu alimentacyjnego na okres od 1 października 2008 r. do 30 września 2009 r. w wysokości 300 zł miesięcznie. Decyzja ta skierowana była do D. M. uprawnionego do świadczeń alimentacyjnych nie zaś do H. M. dłużnika alimentacyjnego. Wbrew stanowisku wyrażonemu w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku organ wszczynając postępowanie w przedmiocie zwrotu należności otrzymanych przez uprawnionego do świadczeń z funduszu alimentacyjnego nie powiadomił H. M. w piśmie z dnia [...] kwietnia 2010 r. o uchyleniu decyzji w sprawie przyznania tych świadczeń. Sąd wyrażając pogląd, że decyzja w przedmiocie zobowiązania dłużnika alimentacyjnego do zwrotu wypłaconych kwot jest decyzją zależną od decyzji uchylającej decyzję o przyznaniu świadczenia alimentacyjnego, nie rozważył, czy pogląd ten jest uprawniony w stanie faktycznym niniejszej sprawy. Zgodnie z treścią art. 27 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz.U. Nr 1, poz. 7 ze zm.) organ właściwy wierzyciela wydaje, po zakończeniu okresu świadczeniowego lub po uchyleniu decyzji w sprawie przyznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego, decyzję administracyjną w sprawie zwrotu przez dłużnika alimentacyjnego należności z tytułu otrzymanych przez osobę uprawnioną świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Zatem z normy tej wynika, że decyzję w przedmiocie zwrotu świadczeń wydaje się po zakończeniu okresu świadczeniowego określonego w decyzji o przyznaniu świadczenia bez konieczności uchylenia decyzji przyznającej to świadczenie. W sytuacji natomiast gdy nastąpiły zdarzenia powodujące, że przyznane świadczenie w świetle art. 2 pkt 7 powołanej ustawy staje się nienależne, przed wydaniem decyzji o zwrocie świadczenia koniecznym jest uchylenie decyzji o jego przyznaniu. Tylko w tym drugim przypadku decyzja w przedmiocie zobowiązania dłużnika alimentacyjnego do zwrotu wypłaconych kwot jest decyzją zależną od decyzji uchylającej decyzję o przyznaniu świadczenia alimentacyjnego. Zauważyć należy, że określony w decyzji Prezydenta Miasta Rzeszowa z dnia [...] października 2008 r. przyznającej D. M. świadczenie z funduszu alimentacyjnego okres świadczeniowy upłynął, a organ administracji domagał się od H. M. zwrotu wypłaconych uprawnionemu świadczeń należnych. W sytuacji, gdy upłynął już okres na jaki świadczenie zostało przyznane brak jest podstaw do uchylenia decyzji przyznającej to świadczenie. W takim wypadku zastosowanie znajduje już tylko materialnoprawna instytucja zwrotu nienależnie pobranego świadczenia. Zatem kwestia ostateczności decyzji z dnia [...] grudnia 2009 r. w postaci braku zwrotnego poświadczenia jej odbioru nie miała istotnego wpływu na rozstrzygnięcie sprawy. Skoro nie zostały naruszone przez organ przepisy art. 7 i 77 § 1 p.p.a. konieczne stało się uchylenie zaskarżonego wyroku. Oceny zgodności z prawem zaskarżonej decyzji Sąd I instancji dokona opierając się na materiale zgromadzonym w aktach postępowania administracyjnego. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego zarzut naruszenia przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie art. 106 § 3 P.p.s.a. jest nieuprawniony. Sąd administracyjny orzeka w zasadzie na podstawie materiału faktycznego i dowodowego sprawy zgromadzonego w postępowaniu przed organem administracji. Od tej zasady istnieje wyjątek przewidziany w art. 106 § 3 P.p.s.a. Stanowi on, że sąd może z urzędu lub na wniosek stron przeprowadzić dowody uzupełniające z dokumentów, jeżeli jest to niezbędne do wyjaśnienia istotnych wątpliwości i nie spowoduje nadmiernego przedłużenia postępowania w sprawie. Oznacza to, że jeżeli sąd stwierdzi, iż w postępowaniu administracyjnym nie zostały w sposób wyczerpujący zebrane i rozpatrzone wszystkie dowody, które mogły służyć ustaleniu stanu faktycznego, dopuszcza (z własnej inicjatywy lub na wniosek stron) określone dowody oraz dokonuje na ich podstawie ustaleń prowadzących do uchylenia zaskarżonej decyzji lub też oddalenia skargi. Z przepisu tego wynika także, że dopuszczenie nowego dowodu z dokumentu jest uprawnieniem, a nie obowiązkiem sądu. Nawet zatem w sytuacji, gdyby dowód taki był oferowany przez stronę w postępowaniu sądowoadministracyjnym, to nieprzeprowadzenie dowodu z dokumentu przez sąd i uchylenie decyzji – nie mogłoby być oceniane jako naruszenie prawa procesowego i to naruszenie istotne, mające wpływ na wynik sprawy (B. Dauter, B. Gruszczyński, A. Kabat, M. Niezgódka – Medek Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Komentarz wydanie II Warszawa 2006 r. str. 244). Nie jest też trafny zarzut naruszenia art. 7 P.p.s.a. poprzez zaniechanie podejmowania czynności zmierzających do szybkiego załatwienia sprawy i jej rozstrzygnięcia na pierwszym posiedzeniu. Wskazany przepis zawiera unormowanie zmierzające do przeciwdziałania przewlekłości postępowania. Taka sytuacja nie zachodzi w niniejszej sprawie, bowiem Sąd I instancji wydał orzeczenie na pierwszej wyznaczonej rozprawie. Zgodnie z art. 141 § 4 P.p.s.a. uzasadnienie wyroku powinno zawierać zwięzłe przedstawienie stanu sprawy, zarzutów podniesionych w skardze, stanowisk pozostałych stron, podstawę prawną rozstrzygnięcia oraz jej wyjaśnienie, a ponadto, jeżeli w wyniku uwzględnienia skargi sprawa ma być ponownie rozpatrzona przez organ administracji - wskazania co do dalszego postępowania. Czynność procesowa sporządzenia pisemnego uzasadnienia, dokonywana już po rozstrzygnięciu sprawy, ma sprawozdawczy charakter i prezentuje stanowisko Sądu, jakie ten zajął w sporze zaistniałym między stronami. Mając na uwadze charakter tej czynności procesowej, stwierdzić należy, iż zarzut naruszenia art. 141 § 4 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi będzie skuteczny wtedy, gdy wadliwość uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia jest tego rodzaju, że nie pozwala na kontrolę kasacyjną tego orzeczenia. W niniejszej sprawie z taką sytuacją nie mamy do czynienia. Uzasadnienie zaskarżonego wyroku spełnia wymagania określone w powołanym przepisie i wbrew twierdzeniu autora skargi kasacyjnej zawiera podstawę prawną rozstrzygnięcia oraz jej wyjaśnienie. Zarzut naruszenia wskazanego przepisu jest nieuprawniony. Wobec stwierdzenia w niniejszej sprawie, że wyrokiem Sądu I instancji dopuszczono się naruszenia przepisów postępowania mogących mieć istotny wpływ na wynik sprawy Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 185 § 1 oraz art. 207 § 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzekł jak w sentencji orzeczenia. |