Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Włodzimierz Ryms po rozpoznaniu w dniu 27 października 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia M. Sp. z o.o. w G. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 25 maja 2016 r., sygn. akt II SA/Gd 498/15 w zakresie zawieszenia postępowania w sprawie ze skargi M. Sp. z o.o. w G. na decyzję Wojewody Pomorskiego z dnia [...] czerwca 2015 r., nr [...] w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę postanawia: oddalić zażalenie.

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 25 maja 2016 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zawiesił postępowanie w sprawie ze skargi M. Sp. z o.o. w Gdyni na decyzję Wojewody Pomorskiego z dnia [...] czerwca 2015 r. w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę. W uzasadnieniu Sąd wskazał, że stosownie do art. 125 § 1 pkt 1 ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.), dalej P.p.s.a., sąd może zawiesić postępowanie z urzędu, jeżeli rozstrzygniecie sprawy zależy od wyniku innego toczącego się postępowania administracyjnego, sądowoadministracyjnego, sądowego, przed Trybunałem Konstytucyjnym lub Trybunałem Sprawiedliwości UE. Przedmiotowa inwestycja, obejmująca budowę zespołu trzech budynków mieszkalnych wielorodzinnych z usługami, zlokalizowana jest w ekspozycji zabytkowego zespołu ruralistyczno-kuracyjnego, wpisanego do rejestru zabytków województwa pomorskiego. Zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tDz.U. z 2013 r., poz.1409 ze zm.) prowadzenie robót budowlanych na obszarze wpisanym do rejestru zabytków wymaga, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę, uzyskania pozwolenia na prowadzenie tych robót, wydanego przez wojewódzkiego konserwatora zabytków. Uzyskanie więc pozwolenia konserwatorskiego na prowadzenie robót budowlanych warunkowało uzyskanie pozytywnej decyzji o pozwoleniu na budowę. Inwestor uzyskał dwie decyzje Miejskiego Konserwatora Zabytków w Gdyni z dnia [...] lutego 2014 r. zezwalające na prowadzenie robót w otoczeniu zabytku wpisanego do rejestru zabytków oraz pozytywne uzgodnienie Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni. Wskutek przeprowadzonych postępowań w trybie stwierdzenia nieważności oba pozwolenia konserwatorskie zostały wyeliminowane z obrotu prawnego poprzez stwierdzenie ich nieważności. Decyzje o stwierdzeniu nieważności decyzji o zezwoleniu na prowadzenie robót budowlanych w otoczeniu zabytku zostały zaskarżone przez inwestor do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Sprawy te zostały zarejestrowane pod sygnaturami VII SA/Wa 1008/16 i VII SA/Wa 1009/6. W postępowaniach tym Sąd rozstrzygnie o legalności stwierdzenia nieważności wydanych pozwoleń konserwatorskich. Ponadto w Wojewódzkim Sądzie Administracyjny w Warszawie oczekuje na rozpoznanie skarga wniesiona przez skarżącą na decyzję o odmowie stwierdzenie nieważności pozytywnego uzgodnienia inwestycji przez Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdynie. Oznacza to, że wynik tych postępowań ma wpływ na wynik tej sprawy.

W zażaleniu skarżąca zarzuciła naruszenie art. 7, art. 125 § 1 pkt 1 oraz art. 141 § 4 w związku z art. 166 P.p.s.a., a także art. 45 ust. 1 Konstytucji. Skarżąca podniosła, że strony dysponują ostatecznym rozstrzygnięciem organu administracyjnego stwierdzającym nieważność pozwoleń konserwatorskich. Fakt wniesienia skargi na decyzję o stwierdzeniu nieważności nie wstrzymuje jej wykonania i nie stanowi przeszkody do wydania wyroku w tej sprawie. Ponadto skarżąca cofnęła skargę na postanowienie Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia [...] lutego 2016 r. o odmowie stwierdzenia nieważności pozytywnego uzgodnienia inwestycji przez Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni. Za uchyleniem zaskarżonego postanowienia przemawia zasada szybkości postępowania stanowiąca element prawa do sądu. Dysponując ostatecznymi decyzjami administracyjnymi, Wojewódzki Sąd Administracyjny zawieszając postępowanie narusza konstytucyjny zakaz rozpoznawania sprawy bez zbędnej zwłoki. Zawieszenie postępowania powinno być uzasadnione ze względów celowości, sprawiedliwości, jak i ekonomiki procesowej. Powyższe okoliczności Sąd podejmujący rozstrzygniecie, na podstawie art. 125 § 1 pkt 1 P.p.s.a., powinien oceniać w kontekście rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zawiera usprawiedliwionych podstaw.

Zgodnie z art. 125 § 1 pkt 1 P.p.s.a., Sąd może zawiesić postępowanie z urzędu, jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy o wyniku innego toczącego się postępowania administracyjnego, sądowoadministracyjnego, sądowego, przed Trybunałem Konstytucyjnym lub Trybunałem Sprawiedliwości UE.

Wbrew zarzutom podnoszonym w zażaleniu, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie miał podstawy do przyjęcia, że rozstrzygnięcie tej sprawy zależy od wyniku postępowania w sprawach ze skarg inwestora H. G. na: 1) decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] lutego 2016 r. w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji Miejskiego Konserwatora Zabytków w Gdynie z dnia [...] lutego 2014 r. zezwalającej na prowadzenie robót w otoczeniu zabytku polegających na budowie przyłączy do zespołu trzech budynków mieszkalnych wielorodzinnych z usługami oraz 2) decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] lutego 2016 r. w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji Miejskiego Konserwatora Zabytków w Gdyni z dnia [...] października 2014 r. zezwalającej na prowadzenie robót w otoczeniu zabytku polegających na budowie zespołu trzech budynków mieszkalnych wielorodzinnych z usługami.

Przedmiotem rozpoznawanej sprawy jest decyzja Wojewody Pomorskiego z dnia [...] czerwca 2015 r. utrzymująca w mocy decyzję Prezydenta Miasta Gdyni z dnia [...] stycznia 2015 r. o zatwierdzeniu projektu budowlanego i udzieleniu pozwolenia na budowę zespołu trzech budynków mieszkalnych wielorodzinnych z usługami, na obszarze znajdującym się w otoczeniu zabytku. Kontrola przez sąd administracyjny ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę sprowadza się do oceny zgodności tej decyzji z przepisami prawa, w szczególności Prawa budowlanego. Zgodnie z art. 35 ust. 1 pkt 3 Prawa budowlanego, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę organ sprawdza kompletność projektu budowlanego i posiadanie wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń. Prowadzenie robót budowlanych przy obiekcie budowlanym wpisanym do rejestru zabytków lub na obszarze wpisanym do rejestru zabytków wymaga, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę, uzyskania pozwolenia na prowadzenie tych robót, wydanego przez właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków (art. 39 ust. 1 Prawa budowlanego). Oznacza to, że rozstrzygniecie skargi na decyzję o pozwoleniu na budowę zależy od wyniku postępowań ze skarg H. G. na decyzje o stwierdzeniu nieważności pozwoleń wydanych przez konserwatora zabytków na prowadzenie robót budowlanych w otoczeniu zabytku (zarejestrowanych pod sygn. akt VII SA/Wa 1008/16 oraz VII SA/Wa 1009/16). Istotne znaczenie dla oceny legalności decyzji o pozwoleniu na budowę zespołu budynków w otoczeniu zabytku ma bowiem to, czy inwestor dysponuje pozwoleniem konserwatora zabytków na prowadzenie robót budowlanych w otoczeniu zabytku. Decyzje konserwatora zabytków w postępowaniu o pozwolenie na budowę, stanowią wymagane prawem stanowisko innego organu w rozumieniu art. 145 §1 pkt 6 K.p.a., co oznacza, że wyeliminowanie tych decyzji z obrotu prawnego w trybie stwierdzenia ich nieważności, może stanowić podstawę wznowienia postępowania. Z kolei, naruszenie przepisów postępowania dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego jest podstawą do uchylenia decyzji w sprawie o pozwolenie na budowę (art. 145 § 1 pkt 1 lit. b P.p.s.a.). Z tego względu rozpoznanie przez sąd administracyjny spraw ze skarg na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego ma znaczenie w tej sprawie.

Na zmianę rozstrzygniecie w tej sprawie nie wpływ powołanie się przez skarżącą na zasadę szybkości postępowania. Konstytucyjny wymóg rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, czy też zasada szybkości postępowania nie może kolidować z zasadą rzetelnego rozpatrywania wszelkich aspektów sprawy. Prawu strony do rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki nie można dać pierwszeństwa przed prawem do sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy, które to prawo stanowi także element prawa do sądu.

W tym stanie rzeczy Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 w zw. z art. 197 § 2 P.p.s.a., orzekł jak w sentencji postanowienia.