drukuj    zapisz    Powrót do listy

6460 Znaki towarowe, Własność przemysłowa, Urząd Patentowy RP, Oddalono skargę kasacyjną, II GSK 1500/12 - Wyrok NSA z 2014-01-08, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II GSK 1500/12 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2014-01-08 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2012-08-29
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Inga Gołowska
Jan Bała /przewodniczący/
Joanna Sieńczyło - Chlabicz /sprawozdawca/
Symbol z opisem
6460 Znaki towarowe
Hasła tematyczne
Własność przemysłowa
Sygn. powiązane
VI SA/Wa 201/12 - Wyrok WSA w Warszawie z 2012-04-17
Skarżony organ
Urząd Patentowy RP
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2003 nr 119 poz 1117 art. 256 ust. 1, art. 164, art.169 ust. 2, art. 169 ust. 1 pkt 1
Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej
Dz.U. 1960 nr 30 poz 168 art. 33 § 3
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Jan Bała Sędzia NSA Joanna Sieńczyło - Chlabicz (spr.) Sędzia del. WSA Inga Gołowska Protokolant Szymon Janik po rozpoznaniu w dniu 8 stycznia 2014 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej [...] od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 17 kwietnia 2012 r. sygn. akt VI SA/Wa 201/12 w sprawie ze skargi [...] na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] lipca 2011 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 17 kwietnia 2012 r., o sygn. akt VI SA/Wa 201/12, oddalił skargę [...] na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] lipca 2011 r. nr [...] w przedmiocie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy.

Sąd I instancji za podstawę rozstrzygnięcia przyjął następujące ustalenia.

I

Decyzją z dnia [...] czerwca 1997 r. Urząd Patentowy RP zarejestrował na rzecz [...] (aktualnie uprawnieni: [...]) znak towarowy słowno-graficzny z oznaczeniem słownym ELDENA R-111776, przeznaczony do oznaczania: kosmetyków, mydeł, środków perfumeryjnych, dezodorantów, płynów do kąpieli, zaliczanych do klasy 3 klasyfikacji nicejskiej.

W dniu 26 maja 2010 r. do Urzędu Patentowego RP wpłynął wniosek [...] (dalej: wnioskodawca) o uznanie za wygasłe z powodu nieużywania prawa ochronnego na w/w znak towarowy w odniesieniu do wszystkich towarów objętych wykazem.

Jako podstawę prawną wnioskodawca wskazał art. 169 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 169 ust. 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 z późn. zm., dalej jako: p.w.p.), stwierdzając, że uprawnieni nieużywali na terytorium Polski w sposób rzeczywisty spornego znaku towarowego w odniesieniu do towarów objętych rejestracją, w okresie pięciu lat poprzedzających datę złożenia wniosku. Natomiast swój interes prawny wywiódł z art. 20 Konstytucji RP oraz przepisu art. 6 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Ponadto wnioskodawca podniósł, że jest uprawnionym z rejestracji słownego wspólnotowego znaku towarowego ELDENA nr CTM-003430188 zarejestrowanego z pierwszeństwem od dnia 22 października 2003 r. w odniesieniu do towarów zawartych w klasie 3. W związku z tym, zdaniem wnioskodawcy istnieje realna groźba, że uprawnieni ze spornej rejestracji sprzeciwią się używaniu wspólnotowego znaku towarowego wnioskodawcy.

W piśmie z dnia 27 października 2010 r. uprawnieni ze spornej rejestracji zakwestionowali interes prawny wnioskodawcy podnosząc, że wnioskodawca nie zarejestrował swojej działalności gospodarczej w Polsce. Natomiast prowadząca działalność gospodarczą [...] została wpisana do rejestru w dniu 26 stycznia 2006 r., a pierwsze sklepy otworzyła dopiero w dniu 25 lutego 2008 r. Z tego względu, przy założeniu, że spółka [...] jest przedstawicielem wnioskodawcy na terytorium Polski, to za datę "brzegową" powstania interesu prawnego należy przyjąć datę rozpoczęcia sprzedaży wyrobów wnioskodawcy, dopiero w dniu 25 lutego 2008 r. Uprawnieni uznali złożony wniosek za przedwczesny z uwagi na to, iż w okresie od 14 stycznia 2005 r. do 25 lutego 2008 r. sporne prawo ochronne nie ograniczało działalności wnioskodawcy w Polsce.

Wnioskodawca w piśmie z dnia 5 lipca 2011 r. wskazał, iż istnieje realna groźba, że uprawnieni do prawa ochronnego na znak towarowy ELDENA sprzeciwią się używaniu przez wnioskodawcę na terytorium Polski swojego wspólnotowego znaku towarowego ELDENA nr CTM-003430188. Poinformował, iż interes prawny w złożeniu wniosku o wygaśnięcie prawa ochronnego na ten sam znak, wprawdzie dotyczący innego okresu, ale oparty na jednakowym stanie prawnym, nie budził wątpliwości ani przed Urzędem Patentowym, ani przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie, w sprawie ze skargi [...] na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] stycznia 2010 r. nr [...] w przedmiocie wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia prawa z rejestracji na znak towarowy ELDENA (sygn. akt VI SA/Wa 1794/10).

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] lipca 2011 r. UP RP, działając na podstawie art. 169 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 p.w.p. oraz art. 98 k.p.c. w związku z art. 256 ust. 2 p.w.p., orzekł o wygaśnięciu prawa ochronnego na ww. znak towarowy.

Organ uznał, że wnioskodawca posiada interes prawny do wystąpienia z żądaniem stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na sporny znak towarowy, gdyż znak ten stanowi ograniczenie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, w której zamierza używać oznaczenia ELDENA. Na dowód zamiaru używania na polskim rynku wspólnotowego znaku towarowego ELDENA nr CTM-003430188 wnioskodawca przedłożył prospekt reklamowy sieci [...] w Polsce z 2008 r. zawierający zdjęcia balsamu oraz mydła z oznaczeniem ELDENA.

Według Urzędu Patentowego RP uprawnieni ze spornej rejestracji nie przedstawili żadnych dowodów potwierdzających używanie spornego znaku towarowego w sposób rzeczywisty, ani też nie wskazali ważnych powodów usprawiedliwiających nieużywanie znaku w okresie kolejnych pięciu lat poprzedzających złożenie wniosku o stwierdzenie wygaśnięcie spornego znaku towarowego.

Od powyższej decyzji strona uprawniona wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który wyrokiem z dnia 17 kwietnia 2012 r., o sygn. akt VI SA/Wa 201/12, oddalił skargę.

Zdaniem Sądu I instancji sama kolizja posiadanego prawa przez wnioskodawcę z prawem posiadanym przez stronę skarżącą jest wystarczająca dla uznania istnienia interesu prawnego do złożenia wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na sporny znak towarowy przez podmiot, z którego sferą prawną koliduje znak ELDENA nr R-111776. Zatem zarzut błędnej oceny istnienia interesu prawnego wnioskodawcy WSA uznał za nieusprawiedliwiony.

Według Sądu I instancji mylny jest również pogląd strony skarżącej, że dla ustalenia istnienia interesu prawnego konieczne jest wystąpienie konfliktu między stronami oraz toczące się spory co do korzystania z kolizyjnych praw. W przedmiotowej sprawie konflikt taki zresztą zaistniał, czego dowodem było wystosowanie w imieniu strony skarżącej pisma do spółki [...], z którą wnioskodawca zawarł umowę licencyjną, na mocy której ma ona prawo posługiwać się wspólnotowym znakiem towarowym ELDENA, wzywające do natychmiastowego zaprzestania wprowadzania do obrotu towarów oznaczanych znakiem towarowym ELDENA oraz wycofanie ze sprzedaży tak oznaczonych towarów.

Zdaniem WSA stwierdzenie strony skarżącej, iż powyższe pismo zostało wysłane bez jej wiedzy i pełnomocnictwa, podniesione już po wniesieniu skargi, w piśmie procesowym z dnia 30 marca 2012 r. i nie poparte zresztą żadnym dowodem, nie może stanowić podstawy do stawiania organowi zarzutu, iż nie sprawdził tej okoliczności. Uprawnieni w toku postępowania administracyjnego nie zgłaszali żadnego wniosku w tym zakresie.

W ocenie WSA również podniesiony zarzut o przedwczesności wniosku nie zasługuje na uwzględnienie, skoro już na podstawie kolizyjności posiadanych praw, wnioskodawca posiada interes prawny w żądaniu wszczęcia postępowania.

Zgodnie z art. 169 ust. 6 p.w.p. w przypadku wszczęcia postępowania w sprawie o wygaśnięcie prawa ochronnego, obowiązek wykazania używania znaku towarowego lub istnienia ważnych powodów usprawiedliwiających nieużywanie znaku spoczywa na uprawnionym z tytułu prawa ochronnego. Strona skarżąca wezwana o wykazanie używania znaku towarowego ELDENA we wskazanym okresie nie przedstawiła żadnych dowodów używania znaku. Powoływanie się na wykazanie używania tego znaku w innym, wcześniej prowadzonym postępowaniu administracyjnym zakończonym decyzją UP RP z dnia [...] stycznia 2010 r. - obejmującym inny okres ochrony nie mogło stanowić potwierdzenia używania znaku w okresie pięciu lat poprzedzających datę złożenia wniosku w postępowaniu zakończonym wydaniem zaskarżonej decyzji.

Zdaniem Sądu i instancji, skoro uprawnieni z tytułu prawa ochronnego nie wykazali używania spornego znaku towarowego, ani nie wykazali istnienia ważnych powodów usprawiedliwiających nieużywanie tego znaku, organ prawidłowo uznał, iż żądanie wnioskodawcy o uznanie za wygasłe prawa ochronnego na znak towarowy ELDENA jest zasadne.

II

Skarżący wnieśli skargę kasacyjną od powyższego wyroku, domagając się stwierdzenia nieważności postępowania. Ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie. Skarżący wnieśli również o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono:

1) na podstawie art. 183 § 2 pkt 1 i 5 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270, dalej: p.p.s.a.) nieważność postępowania z uwagi na braku należytego umocowania pełnomocnika procesowego uprawnionych w wyniku czego strona została pozbawiona możliwości obrony swych praw poprzez brak faktycznego wpływu na przebieg postępowania, w tym braku możności wniesienia i przeprowadzenia dowodów w postaci faktur i rachunków poświadczających faktyczne używanie znaku towarowego przez uprawnionych;

2) naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 164 p.w.p. poprzez błędną jego wykładnię wyrażającą się w przyjęciu, iż wnioskodawca posiadał interes prawny do wystąpienia z wnioskiem o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego, podczas gdy z okoliczności sprawy wynika, iż spółka [...] w chwili wystąpienia z wnioskiem o uznanie za wygasłe z powodu nieużywania prawa z rejestracji znaku towarowego słowno-graficznego ELDENA R-111776 w odniesieniu do wszystkich towarów objętych wykazem, tj.: kosmetyków, mydeł, środków perfumeryjnych, dezodorantów, płynów do kąpieli, zawartych w klasie 3 nie posiadała interesu prawnego, a więc legitymacji do wystąpienia z powyższym wnioskiem;

a) art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p. polegający na przyjęciu, iż uprawnieni nie używali zarejestrowanego znaku towarowego w sposób rzeczywisty dla towarów objętych prawem ochronnym w ciągu nieprzerwanego okresu pięciu lat, po dniu wydania decyzji o udzieleniu prawa ochronnego, podczas gdy dowody potwierdzające używanie znaku zostały złożone w postępowaniu toczącym się przed Urzędem Patentowym pod sygn. akt Sp. 414/07, które to akta zostały zawnioskowane jako dowód w niniejszym postępowaniu;

3) prawa procesowego, mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj. naruszenie art. 36 p.p.s.a. przez działanie pełnomocnika w niniejszym postępowaniu na podstawie wadliwego pełnomocnictwa, z którego treści nie wynika, aby było ono udzielone do prowadzenia przedmiotowej sprawy, jak również aby stanowiło ono pełnomocnictwo ogólne.

Argumentację na poparcie zarzutów skarżący przedstawili w uzasadnieniu skargi kasacyjnej.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną uczestnik postępowania wniósł o jej oddalenie.

III

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie zasługuje na uwzględnienie.

Naczelny Sąd Administracyjny jest związany podstawami skargi kasacyjnej, bowiem stosownie do treści art. 183 § 1 p.p.s.a, rozpoznając sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze pod rozwagę z urzędu jedynie nieważność postępowania, która zachodzi w przypadkach przewidzianych w § 2 tego artykułu. W niniejszej sprawie nie występują jednak żadne z wad wymienionych we wspomnianym przepisie, które powodowałyby nieważność postępowania prowadzonego przez Sąd I instancji.

Jak akcentuje się w orzecznictwie sądów administracyjnych w sytuacji, gdy w skardze kasacyjnej zarzuca się zarówno naruszenie prawa materialnego, jak i naruszenie przepisów postępowania - jak ma to miejsce w rozpoznawanej sprawie - w pierwszej kolejności Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje zarzut naruszenia przepisów postępowania.

Niezasadny jest zarzut naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 183 § 2 pkt 1 i 5 p.p.s.a. poprzez podniesienie zarzutu nieważności postępowania z uwagi na brak należytego umocowania pełnomocnika procesowego uprawnionych, w wyniku czego strona została pozbawiona możliwości obrony swych praw poprzez brak faktycznego wpływu na przebieg postępowania, w tym braku możności wniesienia i przeprowadzenia dowodów w postaci faktur i rachunków poświadczających faktyczne używanie znaku towarowego przez uprawnionych.

Zdaniem autora skargi kasacyjnej, Sąd I instancji nieprawidłowo przeprowadził kontrolę zaskarżonej decyzji, wyrażającą się w niewłaściwym i bezpodstawnym przyjęciu, że rzecznik patentowy [...] był uprawniony do reprezentowania skarżących w postępowaniu spornym przed Urzędem Patentowym RP.

W postępowaniu spornym przed Urzędem Patentowym RP ustawodawca nie uregulował kwestii pełnomocnictwa, a zatem na podstawie art. 256 ust. 1 p.w.p. do postępowania spornego, obejmującego z mocy art. 255 ust. 1 pkt 3 p.w.p. również postępowanie w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Zatem w tym postępowaniu ma zastosowanie przepis art. 33 k.p.a. Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie lub zgłoszone do protokołu (art. 33 § 2 k.p.a.). Stosownie do art. 33 § 3 k.p.a. pełnomocnik dołącza do akt oryginał lub urzędowo poświadczony odpis pełnomocnictwa.

W sprawie skarżący zaprzeczają, aby został ustanowiony do reprezentowania skarżącej spółki w postępowaniu spornym przed UPRP wskazując, iż nie złożył w tym zakresie stosownego pełnomocnictwa do akt sprawy. Jak wcześniej zostało wywiedzione, rozwiązanie przyjęte w art. 33 § 3 k.p.a. wymaga, aby pełnomocnik dołączył do akt sprawy udzielone mu pełnomocnictwo, co ma niewątpliwie przeciwdziałać w powstawaniu wątpliwości, jakie mogą pojawić się na tym tle. Z drugiej jednak strony, nałożony na pełnomocnika obowiązek dołączenia do akt sprawy pełnomocnictwa stwarza dla organu podstawę prawną do żądania, w razie wątpliwości, od osoby zgłaszającej się do sprawy, aby wykazała umocowanie do działania w tej konkretnej sprawie. Zatem co do zasady, osoba chcąca działać w sprawie jako pełnomocnik musi złożyć do akt sprawy pełnomocnictwo lub jego odpis, bowiem dopiero od momentu złożenia pełnomocnictwa do akt sprawy aktualizują się procesowe obowiązki i uprawnienia pełnomocnika w określonym postępowaniu. Z kolei organ nie ma obowiązku z własnej inicjatywy poszukiwać pełnomocnictwa w aktach wszystkich wiadomych mu spraw toczących się przed tym organem, innymi organami administracyjnymi, czy też sądami (zob. wyrok NSA z 10 sierpnia 2011 r., II FSK 429/10, publik. LEX nr 863626; wyrok NSA z 23 września 2011 r., I FSK 1271/10, publik. LEX nr 964579).

Podkreślenia wymaga, że poprzednia sprawa przed UPRP o nr SP. 414/07, w której występował jako pełnomocnik skarżących rzecznik patentowy [...] dotyczyła tego samego przedmiotu, tj. stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na ten sam sporny słowno-graficzny znak towarowy ELDENA o nr R-111776, zaś uprawnionymi do tego znaku byli skarżący: [...], a wnioskodawcą była również tak jak w rozpoznawanej sprawie [...]. W aktach administracyjnych sprawy o sygn. akt 414/07 znajduje się pełnomocnictwo z dnia 30 marca 2007 r., udzielone przez współuprawnionych ([...]) z prawa ochronnego na znak towarowy "ELDENA" o nr R-111776 - rzecznikowi patentowemu [...]. Z treści tego pełnomocnictwa wynikało umocowanie do działania w charakterze pełnomocnika z prawem do substytucji przed Urzędem Patentowym RP, sądami administracyjnymi i powszechnymi wszystkich instancji, a także przed Sądem Najwyższym, w sprawach dotyczących przedmiotów własności przemysłowej i wykonania związanych z tym wszelkich czynności prawem przepisanych w celu uzyskania żądanej ochrony, utrzymania jej w mocy i ewentualnie zrzeczenia się jej.

Takiej samej treści pełnomocnictwo z dnia 30 marca 2007 r., udzielone przez współuprawnionych ([...]) z prawa ochronnego na znak towarowy "ELDENA" o nr R-111776 - rzecznikowi patentowemu [...] zostało przez niego dołączone przy składaniu skargi do Sądu I instancji w rozpoznawanej sprawie. Z akt sprawy nie wynika, aby udzielone [...] pełnomocnictwo zostało odwołane. Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że z treści udzielonego i nieodwołanego pełnomocnictwa wynika, że również w rozpoznawanej sprawie, która toczyła się pomiędzy tym samym wnioskodawcą i uprawnionymi do tego samego znaku towarowego, rzecznik patentowy [...] był prawidłowo umocowany i również reprezentował uprawnionych.

Przechodząc do zarzutów naruszenia prawa materialnego Naczelny Sąd Administracyjny orzekający w rozpoznawanej sprawie uznaje je za niezasadne.

Nietrafny jest zarzut naruszenia art. 164 p.w.p. poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że wnioskodawca posiadał interes prawny do wystąpienia z wnioskiem o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy ELDENA.

Na wstępie należy stwierdzić, że przepis art. 164 p.w.p. dotyczy interesu prawnego wnioskodawcy, ale w sprawach o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy, nie zaś w sprawach o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy. Zatem należy uznać, że w istocie chodziło skarżącym o art. 169 ust. 2 p.w.p.

Zgodnie z art.169 ust. 2 p.w.p. wniosek o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy może złożyć każdy, kto ma w tym interes prawny.

Istnienie interesu prawnego, opartego na normie prawa materialnego, decyduje o tym, czy określony podmiot może wystąpić z wnioskiem o eliminację z obrotu prawa do znaku towarowego, zatem interes prawny pozwala określić kto może wystąpić z wnioskiem, zaś inna norma prawa materialnego określa przesłanki tej eliminacji, a więc decyduje o tym, kiedy można skutecznie wystąpić z wnioskiem (por. wyrok NSA z dnia 17 lipca 2003 r., II SA 1165/02 Wokanda 2004/3/31).

Przyjmuje się, że źródłem interesu prawnego jest norma prawa, na podstawie której w postępowaniu administracyjnym określony podmiot, w określonym stanie faktycznym, może domagać się m.in. przeprowadzenia kontroli określonego aktu w celu ochrony jego sfery praw przed naruszeniami dokonanymi tym aktem i doprowadzenia tego aktu do stanu zgodnego z prawem (por. wyrok NSA z dnia 30 stycznia 2003 r., II SA 81/02). Źródłem interesu prawnego do wystąpienia z wnioskiem o stwierdzenie wygaśnięcia prawa do znaku towarowego mogą być nawet najbardziej ogólne normy prawne, a więc także te przepisy prawa materialnego, z których wynika prawo do swobodnego prowadzenia działalności gospodarczej (np. art.6 ust.1 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie prowadzenia działalności gospodarczej, por. np. wyrok NSA z dnia 8 lutego 2007r. II GSK 252/06). Jeżeli należna przedsiębiorcy swoboda działalności gospodarczej jest zagrożona przez cudze prawo do znaku towarowego, to przedsiębiorca ten ma interes prawny do wystąpienia z wnioskiem o wyeliminowanie z obrotu tego prawa wyłącznego.

Dla wykazania interesu prawnego opartego na bardzo ogólnej normie prawnej, należy wskazać okoliczności, z których wynika, że sfery prawne uprawnionego (jego prawo do znaku towarowego) i wnioskodawcy (jego prawo do swobody działalności gospodarczej) zazębiają się w szczególny sposób, który uzasadnia wystąpienie z wnioskiem o ochronę prawną polegającą na eliminacji znaku (por. m. in. wyrok NSA z dnia 9 lutego 2010 r., sygn. akt II GSK 335/09).

Oceniając istnienie interesu prawnego wnioskodawcy w sprawach o stwierdzenie wygaśnięcia prawa do znaku towarowego stwierdzić należy, że zgodnie z art. 20 i 22 Konstytucji społeczna gospodarka rynkowa oparta jest m. in. na wolności działalności gospodarczej, a ograniczenie tej wolności dopuszczalne jest tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny. Powyższą zasadę konkretyzuje art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej stanowiąc, że podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa. Zatem, zasadą jest swoboda działalności gospodarczej, jednak z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa. Te przepisy prawa to m. in. przepisy ustawy p.w.p. ustanawiające wyłączność używania zarejestrowanego znaku towarowego przez uprawionego z rejestracji. Respektowanie cudzych praw wyłącznych stanowi określony ustawą warunek ograniczający swobodę działalności gospodarczej. Podmiot, który uprawdopodobni, że respektowanie cudzego prawa wyłącznego uniemożliwia wykonywanie działalności gospodarczej na równych prawach z podmiotem uprawnionym, przy jednoczesnym wskazaniu, że zarejestrowane oznaczenie nie funkcjonuje należycie, a w szczególności nie pełni funkcji znaku towarowego, ma interes prawny do wszczęcia postępowania o stwierdzenie jego wygaśnięcia (wyrok NSA z 21 listopada 2011 r., sygn. akt II GSK 1646/11).

Przenosząc rozważania powyższe na grunt sprawy niniejszej, stwierdzić należy, że przy badaniu interesu prawnego wnioskodawcy ocenie podlega, czy funkcjonowanie w obrocie znaku towarowego "ELDENA" przeszkadza bezpośrednio, konkretnie i realnie swobodnemu prowadzeniu przez wnioskodawcę działalności gospodarczej, oraz czy sposób funkcjonowania znaku towarowego uzasadnia udzielenie ochrony prawnej wnioskodawcy, którego swobodę znak ten ogranicza. Dopiero twierdząca odpowiedź na to pytanie pozwala na dalsze badanie, czy istniały przesłanki ustawowe do stwierdzenia wygaśnięcia znaku.

W rozpoznawanej sprawie wnioskodawca wywodził swój interes prawny wielorako powołując się na art. 20 Konstytucji RP oraz przepisu art. 6 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, wskazując rejestrację wspólnotowego znaku towarowego z oznaczeniem słownym ELDENA nr CTM-003430188 zarejestrowanego z pierwszeństwem oraz powołując się na art. 9 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 207/2009 z dnia 26 lutego 2009 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (Dz. U. UE. L.2009.78.1). Ponadto, wnioskodawca podkreślił, że działa w różnych krajach za pośrednictwem powiązanych spółek będących licencjobiorcami, a kierowanie wobec tych spółek listów ostrzegawczych uniemożliwia używanie wspólnotowego znaku towarowego.

W rozpoznawanej sprawie konflikt pomiędzy uprawnionymi a wnioskodawcą w odniesieniu do znaku towarowego ELDENA zaistniał, czego dowodem było wystosowanie w imieniu skarżącej pisma ostrzegawczego do [...], która jest przedstawicielem wnioskodawcy na terytorium Polski, z którą wnioskodawca zawarł umowę licencyjną, na mocy której ma ona prawo posługiwać się wspólnotowym znakiem towarowym ELDENA, wzywające do natychmiastowego zaprzestania wprowadzania do obrotu towarów oznaczanych znakiem towarowym ELDENA oraz wycofania ze sprzedaży tak oznaczonych towarów. Zatem zachodziła w rozpoznawanej sprawie kolizyjność praw co do używania znaku towarowego ELDENA.

Ponadto - jak stwierdził NSA w orzecznictwie - dla wykazania interesu prawnego , o jakim mowa w art 169 ust 2 p.w.p., w żądaniu stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy z powodu jego nieużywania (art. 169 ust 1 pkt 1 p.w.p.) wystarczy wskazanie przez wnioskodawcę na własne prawo ochronne na znak towarowy dla takiej samej grupy towarów, co znak towarowy o stwierdzenie wygaśnięcia którego wnioskodawca występuje oraz wskazanie na takie wspólne elementy w oznaczeniu występujące w obu znakach towarowych, które czynią przekonanie wnioskodawcy o ich kolizyjności obiektywnie usprawiedliwionym, tj. świadczą o tym, że przekonanie to nie jest oczywiście bezzasadne (por. m. in. wyrok NSA z 25 stycznia 2008 r., sygn. akt II GSK 309/07).

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że wnioskodawca – jak słusznie stwierdził Sąd I instancji - podzielając stanowisko UPRP – posiadał na dzień złożenia wniosku interes prawny w żądaniu stwierdzenia wygaśnięcia znaku towarowego ELDENA.

Niezasadny jest również sformułowany w skardze kasacyjnej zarzut naruszenia art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p. polegający na przyjęciu, iż uprawnieni nie używali zarejestrowanego znaku towarowego w sposób rzeczywisty dla towarów objętych prawem ochronnym w ciągu nieprzerwanego okresu pięciu lat, po dniu wydania decyzji o udzieleniu prawa ochronnego, podczas gdy dowody potwierdzające używanie znaku zostały złożone w postępowaniu toczącym się przed Urzędem Patentowym pod sygn. akt Sp. 414/07, które to akta zostały zawnioskowane jako dowód w niniejszym postępowaniu.

Podkreślenia wymaga, że w przypadku wszczęcia postępowania w sprawie wygaśnięcia prawa ochronnego - stosownie do art. 169 ust. 6 p.w.p. - obowiązek wykazania używania znaku towarowego lub istnienia ważnych powodów usprawiedliwiających nieużywanie znaku spoczywa na uprawnionym z tytułu prawa ochronnego. Zatem to uprawniony ze spornej rejestracji zobowiązany jest udowodnić, że rzeczywiście używał zarejestrowanego znaku na terytorium Polski dla towarów objętych rejestracją lub wskazać ważne powody w przypadku nieużywania.

Tak więc w rozpoznawanej sprawie, skarżący jako uprawnieni ze spornej rejestracji powinni byli wykazać używanie spornego znaku towarowego w okresie pięciu lat od daty wniosku, tj. w okresie od 26 maja 2005 r. do 26 maja 2010 r. Używanie znaku towarowego zgodnie z art. 169 ust. 1 pwp powinno mieć niedwuznaczny charakter, powinno być rzeczywiste i poważne oraz powinno dotyczyć towarów i usług objętych ochroną.

Jednakże w rozpoznawanej sprawie skarżący wezwani przez organ do wykazania używania znaku towarowego ELDENA we wskazanym okresie nie przedstawili żadnych dowodów potwierdzających używanie spornego znaku towarowego w sposób rzeczywisty i poważny, ani też nie wskazali ważnych powodów usprawiedliwiających nieużywanie znaku w okresie kolejnych pięciu lat poprzedzających złożenie wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia spornego prawa ochronnego. Natomiast - jak słusznie stwierdził Sąd I instancji - powoływanie się przez skarżących na wykazanie używania tego znaku w innym, wcześniej prowadzonym postępowaniu administracyjnym, obejmującym inny okres ochrony - nie mogło stanowić potwierdzenia używania znaku w okresie pięciu lat poprzedzających datę złożenia wniosku w postępowaniu zakończonym wydaniem zaskarżonej decyzji przez UPRP.

W tym stanie rzeczy skarga kasacyjna podlega oddaleniu przez Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 p.p.s.a., jako niemająca usprawiedliwionych podstaw.



Powered by SoftProdukt