Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Mirosław Trzecki (spr.) Sędzia NSA Cezary Pryca sędzia del. WSA Dorota Dąbek Protokolant Anna Ważbińska-Dudzińska po rozpoznaniu w dniu 10 listopada 2017 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej B. B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 29 lipca 2015 r. sygn. akt III SA/Łd 139/15 w sprawie ze skargi B. B. na decyzję Dyrektora Łódzkiego Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Łodzi z dnia [...] listopada 2014 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania płatności rolnośrodowiskowej oddala skargę kasacyjną.

Wyrokiem z 29 lipca 2015 r., sygn. akt III SA/Łd 139/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi oddalił skargę B. B. na decyzję Dyrektora Łódzkiego Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (dalej: ARiMR) z [...] listopada 2014 r. w przedmiocie odmowy przyznania płatności rolnośrodowiskowej na rok 2013.

Sąd I instancji orzekał w następującym stanie sprawy:

W dniu [...] kwietnia 2013 r. B. B. złożyła wniosek o przyznanie płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego na rok 2013 wraz z załącznikami graficznymi i deklaracją pakietów rolnośrodowiskowych.

W piśmie złożonym [...] czerwca 2013 r. strona wyjaśniła, że ze względu na zalanie działki ewidencyjnej nr [...] nie jest w stanie do końca czerwca 2013 r. wykonać koniecznych prac na wszystkich częściach tej działki. Jako pełnomocnika do odbioru korespondencji wskazał A., ul. [...], [...] Warszawa.

Pismem z [...] lipca 2013 r. Kierownik Biura Powiatowego ARiMR w Pabianicach wezwał stronę w trybie art. 64 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. –Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r., poz. 1257; dalej: k.p.a.) do usunięcia braków formalnych stwierdzonych we wniosku o przyznanie płatności na rok 2013 przez podpisanie wszystkich załączonych do wniosku załączników graficznych, wskazanie powierzchni działek rolnych I, N, O w granicach działek ewidencyjnych (sekcja VIII, kolumna 5), zaznaczenia na załącznikach graficznych położenia działek rolnych B1, C1, D1, D2, E1, F1,F2, G1. Wezwanie zostało doręczone stronie na dwa adresy, tj. ul. [...], [...] Kalisz – odebrane [...] lipca przez W. R., jak również na adres do korespondencji wskazany przez B. B. w pismach z [...] kwietnia 2013 r., [...] czerwca 2013 r., tj. [...], [...] Warszawa, Fundacja A. odebrane [...] lipca 2013 r. przez T. M..

W dniu [...] lipca 2013 r. B. B. wniosła o przedłużenie terminu do usunięcia braków formalnych wniosku do dnia [...] lipca 2013r.

Pismem z [...] lipca 2013 r. Kierownik Biura Powiatowego ARiMR w Pabianicach poinformował stronę o pozostawieniu bez rozpoznania wniosku o przyznanie płatności.

Postanowieniem z [...] sierpnia 2013 r. Kierownik Biura Powiatowego ARiMR w Pabianicach odmówił przywrócenia terminu do usunięcia braków formalnych wniosku o przyznanie płatności bezpośrednich na rok 2013.

Po rozpatrzeniu zażalenia na powyższe postanowienie, Dyrektor Oddziału Regionalnego ARiMR w Łodzi postanowieniem z [...] września 2013 r. utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi wyrokiem z dnia 30 stycznia 2014 r., sygn. akt III SA/Łd 1180/13, oddalił skargę B. B. na postanowienie Dyrektora Oddziału Regionalnego ARiMR z [...] września 2013 r., nr [...] w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do usunięcia braków formalnych wniosku o przyznanie płatności na rok 2013.

W dniu [...] kwietnia 2014 r. B. B. złożyła wyjaśnienia, decyzję z [...] grudnia 2009 r. o przyznaniu K.F. B. jednolitej płatności na rok 2009 wydaną przez Agramarkt Austria (w języku niemieckim i w języku polskim); zawiadomienie z [...] listopada 2009 r. wydane p. K. F. B. przez AgrarMarkt Austria (w języku niemieckim i w języku polskim) i poświadczenie odbycia kursu przez K. F. B. z [...] lutego 2000 r.

W dniu [...] lipca 2014 r. B. B. złożyła zażalenie na przewlekłe postępowanie i niezałatwienie sprawy w terminie.

Postanowieniem z [...] sierpnia 2014 r. Dyrektor Oddziału Regionalnego ARiMR w Łodzi uznał zażalenie na postanowienie na bezczynność za uzasadnione i wyznaczył dodatkowy termin załatwienia sprawy na dzień [...] września 2014r.

Decyzją z [...] września 2014 r. Kierownik Biura Powiatowego ARiMR w Pabianicach odmówił przyznania płatności rolnośrodowiskowej na rok 2013.

Decyzją z [...] listopada 2014 r. Dyrektor Oddziału Regionalnego ARiMR utrzymał w mocy powyższą decyzję.

Wskazał, że wezwanie z dnia [...] lipca 2013 r. do uzupełnienia braków formalnych wniosku zostało wysłane zarówno na adres do korespondencji wskazany w zmianie danych we wniosku o wpis do ewidencji producentów z [...] lutego 2012 r., tj. na adres: ul. [...], [...] Kalisz, jak również na adres do korespondencji wskazany przez B. B. tj. na adres: ul. [...], [...] Warszawa, Fundacja A., który to adres ostatecznie wskazany został w zmianie we wniosku o wpis do ewidencji producentów z [...] lipca 2013 r. Powyższe okoliczności, pozwalają – zdaniem organu – stwierdzić, że wezwanie zostało skutecznie doręczone.

W ocenie organu odwoławczego stwierdzone uchybienie polegające na wskazaniu, że Fundacja A. jest pełnomocnikiem strony, a nie adresem do doręczeń, nie może stanowić podstawy do podważenia skuteczności doręczenia wezwania. Gdyby bowiem nawet przyjąć, że wezwanie zostało skierowane do "pełnomocnika", a nie na adres fundacji, to strona i tak uchybiła terminowi, gdyż kompletny wniosek złożony został [...] lipca 2013 r., tj. po upływie 7 dni od [...] lipca 2013 r. (data doręczenia drugiego wezwania na adres do korespondencji wskazany w zmianie danych we wniosku o wpis do ewidencji producentów z [...] lutego 2012 r.).

Organ stwierdził, że [...] lipca 2013 r. B. B. złożyła korektę wniosku, w której uzupełniła braki formalne wniosku i załączników. Strona uzupełniła braki formalne z uchybieniem 7-dniowego terminu, o którym mowa w art. 64 § 2 k.p.a. Wobec powyższego wniosek został rozpatrzony merytorycznie, z zastrzeżeniem, że termin jego wniesienia był liczony od daty wniesienia korekty wniosku. Organ odwoławczy stwierdził, że termin na złożenie wniosku upłynął 15 maja 2013 r. Termin na złożenie wniosku z sankcjami terminowymi w wysokości 1% upłynął 10 czerwca 2013 r. Strona złożyła kompletny wniosek w dniu [...] lipca 2013 r., tj. po upływie 46 dni kalendarzowych od ostatecznej daty składania wniosków.

Na rozprawie, która odbyła się w dniu 9 kwietnia 2015 r. pełnomocnik skarżącej popierając wniesioną skargę wniósł o odroczenie rozprawy wskazując, że skarżąca nie otrzymała postanowienia o odmowie przywrócenia terminu do uzupełnienia braków wniosku o przyznanie płatności rolnośrodowiskowych z [...] sierpnia 2013 r. Wskazał, że wyjaśnienie powyższej okoliczności wymaga sprawdzenia oryginałów akt administracyjnych, które znajdują się NSA.

Postanowieniem z dnia 9 kwietnia 2015r. WSA w Łodzi odroczył rozprawę i zwrócił się do NSA o wypożyczenie akt administracyjnych załączonych do sprawy o sprawy o sygn. akt III SA/Łd 1180/14 (II GSK 1425/14).

Z wypożyczonych przez NSA akt sprawy o sygn. akt II GSK 1425/14 sporządzono kserokopię dowodu doręczenia skarżącej postanowień Kierownika Biura Powiatowego ARiMR w Pabianicach z dnia [...] sierpnia 2013 r., nr [...] i [...]. W aktach sprawy stwierdzono jedynie zażalenie skarżącej na postanowienie Kierownika Biura Powiatowego ARiMR w Pabianicach z [...] sierpnia 2013 r., nr [...].

Zarządzeniem z dnia [...] maja 2015 r. sędzia sprawozdawca wezwał pełnomocnika skarżącej do wyjaśnienia w terminie 7 dni, czy skarżąca złożyła zażalenie na postanowienie Kierownika Biura Powiatowego ARiMR w Pabianicach z [...] sierpnia 2013 r., nr [...] o odmowie przywrócenia terminu do usunięcia braków formalnych we wniosku o przyznanie płatności rolnośrodowiskowej na 2013 r., a jeżeli tak to należy złożyć dowód wniesienia zażalenia wraz z odpisem zażalenia i wyjaśnić, jakie było rozstrzygnięcie organu odwoławczego (należy nadesłać odpis tego rozstrzygnięcia)

W piśmie procesowym z [...] czerwca 2015 r., stanowiącym odpowiedź na powyższe wezwanie pełnomocnik wyjaśnił, że pismem z [...] czerwca 2015 r. skarżąca złożyła wniosek o przywrócenie terminu i jednocześnie zażalenie na postanowienie Kierownika Biura Powiatowego ARiMR w Pabianicach z [...] sierpnia 2013 r., nr [...]. W załączeniu pełnomocnik przedstawił kopię zażalenia na powyższe postanowienie wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do jego wniesienia opatrzonego datą "[...] czerwca 2015 r.".

WSA w Łodzi oddalił skargę na powyższą decyzję.

Sąd stwierdził, że w niniejszej sprawie B. B. złożyła wniosek o przyznanie płatności rolnośrodowiskowych na 2013 r. Kompletny wniosek został złożony w dniu [...] lipca 2013 r. czyli po upływie 46 dni kalendarzowych od ostatecznej daty składnia wniosków (10 czerwca 2013 r.). W sytuacji zatem gdy wniosek skarżącej został złożony po upływie wymaganego terminu to nie przysługuje jej płatność rolnośrodowiskowa za 2013 r. Organy administracji słusznie odmówiły skarżącej przyznania tej płatności.

Sąd zaznaczył, że wniosek skarżącej zawierał następujące braki formalne:

1. brak podpisów wszystkich dołączonych do wniosku załączników graficznych

2. dla działek rolnych I,N i O wskazano numery działki ewidencyjnej na której są one położone bez podania ich powierzchni w granicach działki ewidencyjnej

3. na załącznikach graficznych nie zaznaczono położenia działek rolnych B1,C1,D1,D2,E1,F1,F2 i G1.

WSA wskazał, że załączniki graficzne są obligatoryjnym i integralnym elementem wniosku. Niepodpisanie załącznika graficznego przez rolnika stanowi brak formalny wniosku i organ administracji winien wezwać stronę do uzupełnienia tego braku w trybie art. 64 § 2 k.p.a.

Zdaniem WSA organ słusznie również wezwał skarżącą do uzupełnienia braku w postaci podania numeru działki ewidencyjnej, na której są położone działki rolne I, N, O, ale nie podano ich powierzchni w granicach działki ewidencyjnej

Sąd zaakceptował wezwanie skarżącej przez organ do uzupełnienia braku formalnego poprzez zaznaczenie położenia działek rolnych B1,C1,D1,E1,F1,F2 i G1 na załącznikach graficznych.

W ocenie Sądu organ administracji słusznie wezwał skarżącą do uzupełnienia braków wniosku na adres przez nią wskazany, a mianowicie Fundacja A., Warszawa, ul. [...]. WSA zaznaczył, że B. B. swoje sprawy zawodowe realizuje na terenie Polski i Austrii zaś od 2004 r. pobiera różne płatności obszarowe. Adres Fundacji (Warszawa, ul. [...]) został wskazany przez skarżącą w pismach z [...] kwietnia 2013r. i z [...] czerwca 2013 r. skierowanych do Biura Powiatowego ARiMR w Pabianicach, a także w piśmie z [...] lipca 2013 r., zażaleniu na postanowienie z [...] sierpnia 2013 r., zażaleniu na przewlekłość postępowania z [...] sierpnia 2014 r. oraz pozostałej korespondencji prowadzonej z Biurem Powiatowym ARiMR w Pabianicach (w aktach administracyjnych). Wprawdzie w zdecydowanej większości wymienionych pism wskazano, że Fundacja jest pełnomocnikiem do odbioru korespondencji (tylko w niektórych podano, że jest to adres dla korespondencji) jednak Sąd uznał, że adres Fundacji jest faktycznie adresem do odbioru korespondencji. W sytuacji zatem gdy sama skarżąca wskazała adres dla korespondencji (Warszawa ul. [...]), to organ administracji prawidłowo wezwał ją na ten adres do uzupełnienia braków wniosku z [...] kwietnia 2013 r. WSA dodał, iż B. B. nigdy nie kwestionowała faktu doręczenia jej wezwania do uzupełnienia braków wniosku, o czym świadczy treść jej korespondencji z Biurem Powiatowym ARiMR w Pabianicach, a w szczególności jej pismo z [...] lipca 2013 r. w którym wnosiła o przedłużenie jej terminu do uzupełnienia braków wniosku.

Sąd uznał za prawidłowe doręczenie wezwania do uzupełnienia braków wniosku na adres wskazy przez skarżącą [...] lipca 2013 r. (odbiór pokwitował T. M.). Termin do uzupełnienia braków wniosku upłynął [...] lipca 2013 r. W wymienionym terminie braki wniosku nie zostały uzupełnione. Skarżąca braki te uzupełniła dopiero [...] lipca 2013 r.; czyli po upływie wymaganego terminu.

WSA wskazał również, że wezwanie do uzupełnienia braków wniosku z [...] kwietnia 2013 r. zostało wysłane także na adres Kalisz ul. [...], gdyż taki adres dla korespondencji został wskazany przez skarżącą we wniosku z [...] lutego 2012 r. o zmianę danych w ewidencji producentów rolnych (zostało ono doręczone [...] lipca 2013r. – odbiór pokwitował W. R.). W ocenie Sądu skoro skarżąca w pismach z [...] kwietnia 2013 r. i z [...] czerwca 2013 r. podała adres dla korespondencji Warszawa, ul. [...], to doręczenie wezwania do uzupełnienia braków wniosku było skuteczne na ten adres (tzn. [...] lipca 2013 r.), a nie na adres z ewidencji producentów rolnych (tzn. [...] lipca 2013 r.). W związku z tym siedmiodniowy termin do uzupełnienia braków wniosku należy liczyć od dnia doręczenia wezwania na adres Warszawa, ul. [...].

Sąd stwierdził, że braki formalne wniosku o przyznanie płatności rolnośrodowiskowych na 2013r. zostały uzupełnione [...] lipca 2013 r., czyli po upływie siedmiodniowego terminu. W związku z czym kompletny wniosek o przyznanie tych płatności został złożony [...] lipca 2013 r. a więc po upływie terminu, o którym mowa w art.18 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 2007 r. o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego (Dz. U. z 2012 r., poz. 1164 ze zm.; dalej ustawa o płatnościach) w związku z art. 23 rozporządzenia 1122/2009 i art. 8 ust. 3 rozporządzenia nr 65/2011. Organy administracji trafnie zatem odmówiły przyznania skarżącej płatności rolnośrodowiskowych na 2013 r.

WSA przytoczył treść art.40 § 4 k.p.a. Stwierdził, że skarżąca prowadzi swoje sprawy zawodowe zarówno w Polsce, jak i w Austrii zaś od 2004 r. pobiera różne płatności obszarowe. W postępowaniach administracyjnych nie ustanowiła ona pełnomocnika do prowadzenia jej spraw, gdyż nie ma zaufania do pełnomocników i obawia się ich błędów, które pociągnęłyby dla niej szkody majątkowe, zaś pełnomocnicy nie są ubezpieczeni. Nadto płaci ona 2500 zł miesięcznie pełnomocnikowi za sam odbiór korespondencji. Zdaniem WSA w sytuacji gdy skarżąca przebywa zarówno w Austrii, jak i w Polsce, lecz w pismach skierowanych do organu wskazywała adres dla korespondencji (Warszawa, ul. [...]), nie było potrzeby wzywania jej do ustanowienia pełnomocnika dla doręczeń. W każdym piśmie procesowym B. B. wskazywała adres na który organ winien kierować do niej wszelką korespondencję i na ten adres organ wysyłał pisma i wezwania a dodatkowo także na adres z ewidencji producentów rolnych (Kalisz, ul. [...]). Korespondencja była zatem wysyłana zgodnie z wolą skarżącej na podany przez nią adres. Skoro zatem skarżąca sama wskazała adres, na który organ winien wysłać korespondencję, to brak jest podstaw do stawiana organowi zarzutu, że nie wzywał jej do ustanowienia pełnomocnika dla doręczeń.

W ocenie Sądu nie można się zgodzić z zarzutem pełnomocnika strony podniesionym na rozprawie 29 lipca 2015 r., iż wszelka korespondencja dla B. B. winna być jej wysyłana do Wiednia. Byłoby to sprzeczne z wolą skarżącej, która we wszystkich pismach kierowanych do Biura Powiatowego ARiMR w Pabianicach wskazywała adres dla korespondencji Warszawa ul. [...]. Wolą skarżącej było zatem aby organ administracji właśnie na ten adres kierował do niej korespondencję. Skoro taka była wola skarżącej to nie ma racjonalnych podstaw zarzut pełnomocnika strony podniesiony na rozprawie, że wszelka korespondencja winna być wysyłana do Wiednia. Niezależnie od tego Sąd podniósł, że jak wynika z akt administracyjnych B. B. po raz pierwszy podała adres we Wiedniu w piśmie z [...] lipca 2013 r., które wpłynęło do organu I instancji [...] lipca 2013 r., czyli już po wezwaniu skarżącej do uzupełnienia braków formalnych wniosku z [...] kwietnia 2013 r. Z akt administracyjnych nie wynika, aby adres we Wiedniu był wcześniej dostarczony organowi I instancji a więc organ ten nie znał wcześniej tego adresu i nie miał możliwości wysłania wezwania do uzupełnienia braków wniosku na ten adres.

W ocenie Sądu dla prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy nie było konieczne zawieszanie niniejszego postępowania do czasu rozstrzygnięcia wniosku skarżącej o przywrócenie terminu do złożenia zażalenia na postanowienie organu I instancji z [...] sierpnia 2013 r. bądź odroczenie rozprawy do czasu rozstrzygnięcia tego wniosku, o co wnosił pełnomocnik strony na rozprawie w dniu [...] lipca 2015r.

Zdaniem WSA nieuzasadniony jest zarzut skargi, że rygory postępowania administracyjnego nie gwarantują osobom zamieszkałym za zagranicą możliwości pełnej ochrony ich praw na równi z osobami zamieszkałymi w kraju.

Sąd uznał za nieuzasadniony zarzut skargi, że w czerwcu 2013 r. B. B. poinformowała Biuro Powiatowe ARiMR w Pabianicach, że do [...] lipca 2013 r. będzie za granicą, prosiła o sprawdzenie, czy jej wniosek nie wymaga uzupełnienia, a [...] czerwca 2013 r., pracownik Agencji poinformował ją, iż nie ma uwag do wniosku. Nadto w skardze podniesiono, że skarżąca informowała Agencję o swoim adresie w Austrii i prosiła o doręczanie jej korespondencji na ten adres.

B. B. nie wykazała żadnych z wymienionych okoliczności, a nawet ich nie uprawdopodobniła. Nie wiadomo, kogo informowała o swoim wyjeździe za granicę do [...] lipca 2013 r., i jaki pracownik Agencji powiedział jej, że wniosek o płatność nie wymaga uzupełnienia. Nie wiadomo także komu podawała swój adres w Austrii i kogo prosiła o wysyłanie do niej pism do Wiednia. Nic takiego nie wynika z zebranego materiału dowodowego. W aktach administracyjnych znajdują się natomiast pisma skarżącej przeczące okolicznościom podniesionym w skardze. W każdym swoim piśmie B. B. podawała bowiem adres dla korespondencji na terenie Polski. Żadna z okoliczności podniesionych w skardze nie została uprawdopodobniona przez skarżącą.

Sąd stwierdził, że termin do uzupełnienia braków formalnych wniosku jest terminem ustawowym (art. 64 § 2 k.p.a.) i organ I instancji nie mógł wyznaczyć terminu miesięcznego do usunięcia tych braków. W skardze nie wskazano zresztą, jaki przepis prawa wspólnotowego przewiduje miesięczny termin do uzupełnienia braków podania. Natomiast sposób doręczania wezwania zaproponowany przez stronę (za pośrednictwem AMA Austria) nie jest przewidziany w Kodeksie postępowania administracyjnego. Zarzuty skargi w tym zakresie nie zostały uznane za uzasadnione.

Zdaniem Sądu nieuzasadniony jest zarzut, iż nie doszło do skutecznego wezwania do uzupełnienia braków formalnych wniosku z [...] kwietnia 2013 r., z uwagi na naruszenie art.43 k.p.a.

W ocenie WSA, niezasadny jest zarzut skargi, że o przyznaniu płatności rolnośrodowiskowych decyduje spełnienie przesłanek materialnych, a nie poprawność złożonego wniosku.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku złożyła skarżąca, wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, a także o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Zarzuciła naruszenie:

a) mające wpływ na rozstrzygnięcie sprawy naruszenia art. 141 § 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 ze zm.; dalej p.p.s.a.) poprzez poczynienie błędnych ustaleń faktycznych, na których Sąd następnie oparł swe rozstrzygnięcie,

b) w konsekwencji mające wpływ na rozstrzygnięcie sprawy naruszenie art. 145 § 1 ust. 2 p.p.s.a. poprzez, utrzymanie w mocy decyzji wydanej w toku postępowania prowadzonego przez niewłaściwy organ, a co za tym idzie obarczonego wadą nieważności, nadto

c) mające wpływ na rozstrzygnięcie sprawy naruszenia art. 151 p.p.s.a., to jest oddalenie skargi pomimo jej zasadności, poprzez zaakceptowanie w toku kontroli sądowej dokonanych przez organy naruszeń przepisów proceduralnych to znaczy

- art. 7, 8 i 9 k.p.a. poprzez prowadzenie postępowania w sposób niebudzący zaufania obywateli i niezgodny z ogólnymi zasadami postępowania administracyjnego;

* art. 40 § 5 k.p.a. poprzez brak pouczenia skarżącej, jako zamieszkałej za granicą, o tym że w razie niewskazania pełnomocnika do doręczeń przeznaczone dla niej pisma pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia, możliwości złożenia odpowiedzi na pismo wszczynające postępowanie i wyjaśnień na piśmie oraz o tym, kto może być ustanowiony pełnomocnikiem;

* art. 64 § 2 k.p.a. poprzez jego zastosowanie do tych elementów wniosku Skarżącej, których brak nie powinien rodzić takich konsekwencji, jak pozostawienie wniosku bez rozpoznania, pomimo

* art. 64 § 2 k.p.a. w związku z art. 40 k.p.a. poprzez uznanie, że skierowane do strony wezwania do uzupełnienia wniosku o przyznanie płatności zostało jej skutecznie doręczone i że termin do uzupełnienia braków zaczął biec, względnie że termin do uzupełnienia braków formalnych zaczął biec [...] lipca 2013 r., a w konsekwencji pismo Skarżącej złożone [...] lipca 2013 r. złożone zostało po jego upływie;

d) nadto naruszenie § 23 rozporządzenia rolnośrodowiskowego poprzez uznanie, że wskazane w wezwaniu do uzupełnienia braków formalnych wniosku informacje, są brakami formalnymi w rozumieniu tego przepisu.

W uzasadnieniu przedstawiono argumenty na poparcie zarzutów.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 183 § 1 p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod uwagę nieważność postępowania. W rozpoznawanej sprawie nie występują przesłanki nieważności postępowania sądowoadministracyjnego enumeratywnie wyliczone w art. 183 § 2 p.p.s.a. Z tego względu Naczelny Sąd Administracyjny przy rozpoznaniu sprawy związany był granicami skargi kasacyjnej. Granice te są wyznaczone wskazanymi w niej podstawami, którymi – zgodnie z art. 174 p.p.s.a. – może być:

1) naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie;

2) naruszenie przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Skarga kasacyjna jest sformalizowanym i profesjonalnym środkiem prawnym, co oznacza, że sposób ujęcia jej zarzutów wyznacza granice rozpoznawania sprawy kasacyjnej. Skarga kasacyjna powinna zawierać przytoczenie podstaw kasacyjnych oraz ich uzasadnienie (art. 176 p.p.s.a.). Przytoczenie podstaw kasacyjnych to wskazanie konkretnych przepisów prawa materialnego lub przepisów postępowania, które w ocenie skarżącego zostały naruszone przez sąd pierwszej instancji i precyzyjne wyjaśnienie, na czym polegało niewłaściwe zastosowanie lub błędna wykładnia prawa materialnego, bądź wykazanie istotnego wpływu naruszenia prawa procesowego na rozstrzygnięcie sprawy przez sąd pierwszej instancji. Związanie Naczelnego Sądu Administracyjnego granicami skargi kasacyjnej polega na tym, że jest on władny badać naruszenie jedynie tych przepisów, które zostały wyraźnie wskazane przez stronę skarżącą. Ze względu na ograniczenia wynikające ze wskazanych regulacji prawnych, Naczelny Sąd Administracyjny nie może we własnym zakresie konkretyzować zarzutów skargi kasacyjnej, uściślać ich ani w inny sposób korygować.

Jeżeli chodzi o formułowanie zarzutów skargi kasacyjnej podkreślenia wymaga, że w orzecznictwie sądów administracyjnych utrwalony jest pogląd, zgodnie z którym przytoczenie podstaw kasacyjnych polega na wskazaniu, czy strona skarżąca zarzuca naruszenie prawa materialnego, czy naruszenia przepisów postępowania, czy też oba te naruszenia łącznie. Konieczne jest przy tym wskazanie konkretnych przepisów naruszonych przez sąd, z podaniem numeru artykułu, paragrafu, ustępu, punktu. Uzasadnienie podstaw kasacyjnych powinno szczegółowo określać, do jakiego, zdaniem skarżącego, naruszenia przepisów prawa doszło i na czym to naruszenie polegało, a w przypadku zarzucania uchybień przepisom procesowym należy dodatkowo wykazać, że to naruszenie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Mimo że przepisy ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie określają warunków formalnych, jakim powinno odpowiadać uzasadnienie skargi kasacyjnej, to należy przyjąć, że ma ono za zadanie wykazanie trafności (słuszności) zarzutów postawionych w ramach podniesionej podstawy, co oznacza, że musi zawierać argumenty mające na celu "usprawiedliwienie" przytoczonej podstawy kasacyjnej (por. wyroki NSA z : 5 sierpnia 2004 r. sygn. akt FSK 299/04 z glosą A. Skoczylasa OSP 2005, nr 3, poz. 36; 9 marca 2005 r. sygn. akt GSK 1423/04; 10 maja 2005 r. sygn. akt FSK 1657/04; 12 października 2005 r. sygn. akt I FSK 155/05; 23 maja 2006 r. sygn. akt II GSK 18/06; 4 października 2006 r. sygn. akt I OSK 459/06).

Wobec związania Naczelnego Sądu Administracyjnego granicami skargi kasacyjnej prawidłowe (tzn. jasne i nie budzące wątpliwości) sformułowanie zarzutów kasacyjnych jest warunkiem niezbędnym dla uznania, że zarzut jest usprawiedliwiony.

Rozpoznając wniesioną skargę kasacyjną w przedstawionym wyżej zakresie, Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że nie opiera się ona na usprawiedliwionych podstawach.

W rozpoznawanej sprawie skarga kasacyjna została sporządzona mało starannie, gdyż jej autor nie wskazał, który z wskazanych w pkt 2 zarzutów dotyczy naruszenia przepisów prawa materialnego, a który naruszenia przepisów postępowania, poza tym zarzuca naruszenie przepisów, które posiadają kilka jednostek redakcyjnych (dotyczy zarzutu naruszenia art. 145 § 1 pkt 2 p.p.s.a. – pkt 2 b, art. 64 § 2 k.p.a. w związku z art. 40 k.p.a. – pkt 2 c i § 23 rozporządzenia – pkt 2 d). Niepodporządkowanie podniesionych w skardze kasacyjnej zarzutów do właściwej podstawy kasacyjnej oraz niesprecyzowanie, których przepisów dotyczą zarzuty skargi, stanowi istotną wadę wniesionej skargi kasacyjnej, poważnie ograniczając zakres przeprowadzonej przez NSA kontroli. W tym miejscu jeszcze raz należy przypomnieć, że obowiązkiem strony wnoszącej skargę kasacyjną jest podanie, który z przepisów został naruszony i przyporządkowanie go do odpowiedniej podstawy kasacyjnej. Naczelny Sąd Administracyjny nie jest uprawniony do precyzowania za stronę zarzutów skargi kasacyjnej, bądź do poszukiwania za nią naruszeń prawa, jakich mógł dopuścić się wojewódzki sąd administracyjny (por. wyrok NSA z 16 listopada 2011 r., sygn. akt II FSK 861/10 – publik.: orzeczenia.nsa.gov.pl i powołane tam orzecznictwo). Wadliwość zgłoszonej podstawy kasacyjnej jest czasami możliwa do usunięcia w drodze rozumowania poprzez analizę argumentacji zawartej w uzasadnieniu środka zaskarżenia. Naczelny Sąd Administracyjny nie ma jednak obowiązku formułowania za stronę zarzutów kasacyjnych na podstawie uzasadnienia skargi kasacyjnej. Należy bowiem mieć na uwadze, że wyodrębnianie zarzutów z treści uzasadnienia skargi kasacyjnej zawsze niesie ryzyko nieprawidłowego odczytania intencji strony wnoszącej skargę kasacyjną. Konieczne jest przy tym oddzielenie podstawy kasacyjnej od jej uzasadnienia, które jest niezbędnym elementem skargi kasacyjnej (art. 176 p.p.s.a.). Opisanych komplikacji można byłoby uniknąć, gdyby strona wnosząca skargę kasacyjną zastosowała się do wymogów konstruowania podstaw kasacyjnych oraz uzasadnienia skargi kasacyjnej, o których mowa w art. 174 i art. 176 p.p.s.a.

Odnosząc się do zarzutu wskazanego w pkt 2 b petitum skargi kasacyjnej, przypomnieć należy o obowiązku skarżącej kasacyjnie sformułowania zarzutów poprzez wskazanie przepisów, które w jej ocenie zostały naruszone. Sąd II instancji w zakresie zarzutów stawianych w ramach podstaw z art. 174 p.p.s.a. nie może przyjmować żadnych domniemań, jeżeli strona wyraźnie nie powołała tych podstaw i nie uzasadniła zarzutów. Skarżąca kasacyjnie w ramach ww. zarzutu wskazała naruszenie art. 145 § 1 pkt 2 p.p.s.a., podczas gdy przepis ten nie zawiera takiej jednostki redakcyjnej. Zauważyć trzeba, że podnosząc ten zarzut, skarżąca kasacyjnie twierdzi, że zachodzi w sprawie nieważność zaskarżonej decyzji – czego Sąd I instancji nie zauważył – gdyż została ona wydana przez niewłaściwy miejscowo organ. W uzasadnieniu skargi kasacyjnej wskazała, że Kierownik Biura Powiatowego ARMiR w Pabianicach nie był właściwy – z uwagi na jej zamieszkiwanie poza granicami kraju - do rozpoznawania wniosku, a powinien w opisanej sytuacji zgodnie z dyspozycją art. 21 § 1 ust. 3 k.p.a. ustalić jej miejsce pobytu w Polsce lub miejsce jej ostatniego zamieszkiwania lub pobytu w Polsce. Mając na uwadze to, że Sąd odwoławczy może odnieść się do zarzutów rozpoznawanej skargi kasacyjnej tylko w takim zakresie, w jakim zostały one postawione przez stronę, to wadliwe wskazanie jednostki redakcyjnej, którego naruszenie zarzuca autor skargi kasacyjnej sprawia, że taki zarzut należy uznać za nieuzasadniony.

Formułując poprawnie zarzut naruszenia art. 145 § 1 pkt 2 p.p.s.a. w związku z naruszeniem przepisów dotyczących właściwości miejscowej, autor skargi kasacyjnej już w zarzucie powinien powiązać ten przepis z odpowiednim przepisem, który został naruszony, albo przez jego niezastosowanie, albo błędne zastosowanie, a dotyczący właściwości miejscowej. Skarżąca kasacyjnie powołała ten przepis tj. art. 21 § 1 ust. 3 k.p.a. dopiero w uzasadnieniu skargi kasacyjnej.

Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza, że tak sformułowany zarzut skargi kasacyjnej jest nieuzasadniony, bowiem nie wynika z niego, jaka konkretnie norma prawna dotycząca właściwości miejscowej została naruszona.

Podkreślenia wymaga, że skarżąca kasacyjnie, formułując zarzuty skargi kasacyjnej, skoncentrowała swoją uwagę na kwestiach związanych z skutecznością doręczenia jej wezwania do uzupełnienia braków formalnych wniosku o przyznanie płatności rolnośrodowiskowej. Oceniając zarzut naruszenia art. 64 § 2 k.p.a. w związku z art. 40 k.p.a., stwierdzić należy, że został on błędnie sformułowany. Zauważyć bowiem należy, że treść art. 40 k.p.a. zawiera kilka jednostek redakcyjnych, które autor skargi kasacyjnie powinien jednoznacznie wskazać, aby umożliwić Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu kontrolę instancyjną. Podobne uwagi należy poczynić również co do zarzutu naruszenia § 23 rozporządzenia.

Ocenę zasadności zarzutów wskazanych w pkt 2 c zidentyfikowanych jako dotyczących naruszenia przepisów postępowania należy poprzedzić koniecznym w rozpatrywanej sprawie wyjaśnieniem, że o ich skuteczności nie decyduje każde uchybienie przepisów postępowania, lecz tylko i wyłącznie takie, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Przez "wpływ", o którym mowa na gruncie przywołanego przepisu, rozumieć należy istnienie związku przyczynowego pomiędzy uchybieniem procesowym stanowiącym przedmiot zarzutu skargi kasacyjnej, a wydanym w sprawie zaskarżonym orzeczeniem sądu administracyjnego I instancji, który to związek przyczynowy, jakkolwiek nie musi być realny, to jednak musi uzasadniać istnienie hipotetycznej możliwości odmiennego wyniku sprawy. Wynikającym z przepisu art. 176 p.p.s.a. obowiązkiem strony wnoszącej skargę kasacyjną jest więc nie tylko wskazanie podstaw kasacyjnych, lecz również ich uzasadnienie, co w odniesieniu do zarzutu naruszenia przepisów postępowania powinno się wiązać z uprawdopodobnieniem istnienia wpływu zarzucanego naruszenia na wynik sprawy. Autor skargi kasacyjnej zobowiązany jest więc uzasadnić, że następstwa zarzucanych uchybień były na tyle istotne, że kształtowały lub współkształtowały treść kwestionowanego orzeczenia, a w sytuacji, gdyby do nich nie doszło, wyrok sądu administracyjnego I instancji byłby inny.

NSA stwierdza, odnośnie do sformułowanych w skardze kasacyjnej zarzutów naruszenia przepisów postępowania, że – wbrew wymogowi wynikającemu z art. 174 pkt 2 w związku z art. 176 p.p.s.a. – wymienione zarzuty, gdy chodzi o ich uzasadnienie, w żaden sposób nie uprawdopodabniają wpływu zarzucanych naruszeń na wynik sprawy. Autor skargi kasacyjnej nie wykazał, jaki był wpływ wskazanych uchybień na wynik sprawy.

Należy zauważyć, że Sąd I instancji kontrolował zgodność z prawem decyzji Dyrektora Oddziału Regionalnego ARMiR w Łodzi z [...] listopada 2014 r., utrzymującej w mocy decyzję Kierownika Biura Powiatowego ARMiR w Pabianicach z [...] marca 2014 r. odmawiającej przyznania B. B. płatności rolnośrodowiskowej na rok 2013, z uwagi na nieuzupełnienie w terminie braków formalnych wniosku, polegających na niepodpisaniu wszystkich załączonych do wniosku załączników graficznych, niezaznaczenie na załącznikach graficznych położenia wszystkich działek rolnych oraz niewskazanie powierzchni działek rolnych oznaczonych jako I, N i O.

Skarżąca w skardze kasacyjnej nie podniosła żadnego zarzutu, który wprost nawiązywałby do stwierdzenia Sądu, że zaskarżona decyzja jest zgodne z prawem i nie narusza ona art. 23 rozporządzenia nr 1122/2009 i art. 8 ust. 3 rozporządzenia nr 65/2011. W związku z tym należało uznać, że skarżąca nie podważyła stanowiska organu, który z przyczyn formalnych wydał merytoryczną decyzje odmawiającą przyznania płatności rolnośrodowiskowej.

Skarżąca kasacyjnie zarzuciła naruszenie przepisów, które nie stanowiły podstawy prawnej zaskarżonej decyzji. Organ I instancji co prawda zastosował treść przepisu art. 64 § 2 k.p.a., wzywając skarżącą do usunięcia braków formalnych wniosku, lecz nie zastosował rygoru w przypadku uchybienia terminu do ich usunięcia – pozostawienie wniosku bez rozpoznania, a rozstrzygnął sprawę merytorycznie, odmawiając skarżącej przyznania płatności. Kwestia ta w ogóle nie była przedmiotem rozważań Sądu I instancji. Skarżąca nie stawia w związku z tym żadnego konkretnego zarzutu, a jedynie podważa – i to nieskutecznie z przyczyn wskazanych niżej – skuteczność doręczenia wezwania i też nieskutecznie kwestionuje uznanie za braki formalne wniosku niepodanie powierzchni niektórych działek, niepodpisanie załączników graficznych i niezaznaczenie w załączniku graficznym części działek rolnych.

Ocenę zarzutu naruszenia art. 151 p.p.s.a. w związku z art. 40 § 5 k.p.a. należy poprzedzić kilkoma uwagami natury ogólnej. Zauważyć trzeba, że zgodnie z art. 40 § 1 k.p.a., pisma doręcza się stronie, a gdy strona działa przez przedstawiciela – temu przedstawicielowi. Jeżeli strona ustanowiła pełnomocnika, pisma doręcza się pełnomocnikowi. Jeżeli ustanowiono kilku pełnomocników, doręcza się pisma tylko jednemu pełnomocnikowi. Strona może wskazać takiego pełnomocnika (§ 2). W sprawie wszczętej na skutek podania złożonego przez dwie lub więcej stron pisma doręcza się wszystkim stronom, chyba że w podaniu wskazały jedną jako upoważnioną do odbioru pism (§ 3). Strona, która nie ma miejsca zamieszkania lub zwykłego pobytu albo siedziby w Rzeczypospolitej Polskiej lub innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, jeżeli nie ustanowiła pełnomocnika do prowadzenia sprawy zamieszkałego w Rzeczypospolitej Polskiej i nie działa za pośrednictwem konsula Rzeczypospolitej Polskiej, jest obowiązana wskazać w Rzeczypospolitej Polskiej pełnomocnika do doręczeń, chyba że doręczenie następuje za pomocą środków komunikacji elektronicznej (§ 4). W razie niewskazania pełnomocnika do doręczeń przeznaczone dla tej strony pisma pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia. Stronę należy o tym pouczyć przy pierwszym doręczeniu. Strona powinna być również pouczona o możliwości złożenia odpowiedzi na pismo wszczynające postępowanie i wyjaśnień na piśmie oraz o tym, kto może być ustanowiony pełnomocnikiem (§ 4).

Jak wynika z treści art. 40 k.p.a., pisma doręcza się stronie, tj. każdej stronie, gdy nie ustanowiła pełnomocnika albo pełnomocnika do doręczeń. A zatem pisma kierowane do strony powinny być adresowane do niej imiennie, czyli adresując przesyłkę organ musi wymienić stronę jako indywidualnie określonego adresata, wobec którego – jako podmiotu – dokonywana jest czynność doręczenia.

Istota sporu w rozpoznawanej sprawie co do zarzutu naruszenia art. 40 § 5 k.p.a. sprowadza się w pierwszej kolejności do rozstrzygnięcia, czy skarżąca kasacyjnie, wskazując jako pełnomocnika do doręczeń osobę prawną, ustanowiła pełnomocnika do doręczeń w Rzeczypospolitej Polskiej, o jakim w mowa w art. 40 § 4 k.p.a. W ocenie Sąd I instancji, pełnomocnikiem do doręczeń, o jakim mowa w tym przepisie mogła być tylko osoba fizyczna. WSA przyjął, że skarżąca B. B. w pismach kierowanych do Kierownika Biura Powiatowego ARMiR w Pabianicach wskazała adres, pod który należy kierować do niej korespondencję. Naczelny Sąd Administracyjny tego stanowiska nie podziela. Sąd w składzie rozpoznającym sprawę uznał, że pełnomocnikiem do doręczeń w rozumieniu art. 40 § 4 k.p.a. może być nie tylko osoba fizyczna, ale również osoba prawna.

W przypadku pełnomocnika do doręczeń w Rzeczpospolitej Polskiej, ustawodawca określając obowiązek wskazania takiego pełnomocnika, nie zawarł wymogu – tak jak w przypadku pełnomocnika do reprezentowania strony – aby pełnomocnik ten musiał "zamieszkiwać" w kraju. Brak warunku "zamieszkania", który może się odnosić jedynie do osób fizycznych, gdyż osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej mają siedziby, pozwala na przyjęcie, że wykładnia językowa dopuszcza wskazanie jako pełnomocnika do doręczeń również osoby prawnej. Zauważyć należy, że taki pogląd, że pełnomocnikiem do doręczeń może być nie tylko osoba fizyczna, lecz także osoba prawna i inna jednostka niemająca osobowości prawnej znajduje oparcie w części doktryny (por. Kodeks postępowania cywilnego. Tom IV red. Piasecki, wyd. 5 Komentarz do art. 11355 k.p.c., pkt 6 pub. Legalis), a także w orzecznictwie (por. postanowienie SN z 19 września 1980 r., I CZ 118/80, LEX nr 8268 oraz uchwała składu siedmiu sędziów SN z 23 września 1963 r., III CO 42/63, OSNC 1965, nr 2, poz. 22).

Za przyjęciem dopuszczenia osoby prawnej jako pełnomocnika do doręczeń przemawia także sam charakter takiego pełnomocnika, którego rola sprowadza się jedynie do przyjmowania pism procesowych skierowanych do strony zamieszkałej za granicą (obywatela polskiego lub cudzoziemca) lub mającej siedzibę za granicą. Tak więc pełnomocnik do doręczeń nie dokonuje jakichkolwiek innych czynności procesowych. Dodatkowo wskazać należy, że kolejnym argumentem przemawiającym za tym, że polski ustawodawca dopuszcza możliwość wskazania jako pełnomocnika do doręczeń osoby prawnej jest przepis art. 299 § 2 p.p.s.a. Zgodnie z nim – jeżeli strona nie ma miejsca zamieszkania lub zwykłego pobytu albo siedziby w Rzeczypospolitej Polskiej lub innym państwie członkowskim Unii Europejskiej (...) i nie ustanowiła pełnomocnika do prowadzenia sprawy mającego miejsce zamieszkania lub siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej, jest obowiązana wraz z wniesieniem skargi ustanowić pełnomocnika do doręczeń mającego miejsce zamieszkania lub siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej. Treść wskazanego przepisu nie pozostawia wątpliwości, że pełnomocnikiem do doręczeń może zostać osoba prawna, skoro może mieć siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej.

Reasumując wskazać należy, że na gruncie przepisu art. 40 § 4 k.p.a. istnieje możliwość wskazania jako pełnomocnika do doręczeń osoby prawnej, która posiada siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej. Osoba prawna świadcząca taką usługę będzie pełnomocnikiem do doręczeń, a jej adres jest adresem do doręczeń (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 kwietnia 2017 r., sygn. akt II GSK 5323/16).

Dodać też trzeba, że z powołanego przepisu art. 40 § 4 k.p.a. jednoznacznie wynika, że ustanowienie przez stronę pełnomocnika na terenie Polski do prowadzenia danej sprawy wyłącza obowiązek wskazywania pełnomocnika do doręczeń.

Powyższe oznacza, że zarzuty skargi kasacyjnej dotyczące naruszenia art. 40 § 5 k.p.a. są nieuzasadnione. Wbrew stanowisku autora skargi kasacyjnej, w sytuacji wskazania przez skarżącą kasacyjnie już we wniosku o przyznanie płatności rolnośrodowiskowej pełnomocnika do doręczeń nie zachodziła konieczność pouczania wnioskodawczyni o konsekwencjach prawnych wynikających z niewskazania pełnomocnika do doręczeń. W konsekwencji, skoro skarżącą kasacyjnie spółka wskazała osobę prawną mającą siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej jako pełnomocnika do doręczeń, tj. Fundację A. w Warszawie, to słusznie organ korespondencję do skarżącej kasacyjnie kierował do wyznaczonego pełnomocnika do doręczeń na jego adres.

Strona wnosząca skargę kasacyjną zarzuciła Sądowi I instancji również naruszenie art. 141 § 4 p.p.s.a. poprzez poczynienie błędnych ustaleń faktycznych.

Powyższy zarzut nie zasługuje na uwzględnienie. Przypomnieć należy, że wskazany przez autora skargi kasacyjnej przepis art. 141 § 4 p.p.s.a. jest przepisem proceduralnym, regulującym wymogi uzasadnienia. W ramach rozpatrywania tego zarzutu Naczelny Sąd Administracyjny zobowiązany jest jedynie do kontroli zgodności uzasadnienia zaskarżonego wyroku z wymogami wynikającymi z powyższej normy prawnej. W orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się, że naruszenie art. 141 § 4 p.p.s.a. może stanowić samodzielną podstawę kasacyjną w dwóch przypadkach: po pierwsze, jeżeli uzasadnienie orzeczenia wojewódzkiego sądu administracyjnego nie zawiera stanowiska, co do stanu faktycznego przyjętego za podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia (por. uchwała NSA z 15 lutego 2010 r., sygn. akt II FPS 8/09, ONSAiWSA 2010, nr 3, poz. 39), po drugie, gdy uzasadnienie zaskarżonego wyroku zostało sporządzone w sposób uniemożliwiający przeprowadzenie jego kontroli przez Naczelny Sąd Administracyjny. Dodać też należy, że za pomocą tego zarzutu nie można skutecznie zwalczać prawidłowości przyjętego przez sąd stanu faktycznego czy też stanowiska sądu co do wykładni bądź zastosowania prawa materialnego, a w konsekwencji zarzucać błędnego rozstrzygnięcia sprawy (por. wyrok NSA z dnia 18 września 2014 r., II GSK 1096/13, LEX nr 1572587).

W rozpoznawanej sprawie uzasadnienie zaskarżonego wyroku zawiera wszystkie wymagane prawem elementy, tj. przedstawienie stanu sprawy, zarzutów podniesionych w skardze, stanowiska strony przeciwnej, podstawę prawną rozstrzygnięcia oraz jej wyjaśnienie, odnosząc się do zasadniczych argumentów podnoszonych przez skarżącego.

W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, z jakich przyczyn oddalił skargę, co umożliwia przeprowadzenie kontroli instancyjnej ustaleń Sądu I instancji w kwestionowanym zakresie. Nie ulega przy tym wątpliwości, co wynika z analizy zaskarżonego rozstrzygnięcia, że Sąd I instancji wyartykułował w sposób jednoznaczny przyczyny, które doprowadziły do uznania – w ramach kontroli legalności zaskarżonego rozstrzygnięcia – że jest ono zgodne z przepisami ustawy, jak również z postanowieniami regulaminu konkursu, co w konsekwencji umożliwia Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu, którego rolą jest kontrola prawidłowości zaprezentowanego w jego uzasadnieniu toku rozumowania, dokonanie kontroli zaskarżonego wyroku. W swych rozważaniach merytorycznych Sąd I instancji odniósł się zarówno do stanowiska organu, jak również do najistotniejszych zarzutów skargi. Uzasadnienie zaskarżonego wyroku nie pozostawiało więc jakichkolwiek wątpliwości co do podstawy prawnej rozstrzygnięcia oraz jej wyjaśnienia. Zauważyć też należy, że uzasadnienie to umożliwiło autorowi skargi kasacyjnej rzeczowe odniesienie się do argumentów zaprezentowanych przez Sąd I instancji.

Należy zatem przyjąć – wbrew twierdzeniom skarżącej kasacyjnie – że uzasadnienie zaskarżonego wyroku odpowiada wymogom przewidzianym w art. 141 § 4 p.p.s.a, co sprawia, że zarzut naruszenia tego przepisu nie ma uzasadnionych podstaw.

Z tych powodów Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 p.p.s.a. skargę kasacyjną oddalił.