Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 16 maja 2014 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Włodzimierz Ryms /spr./ sędzia NSA Andrzej Gliniecki sędzia del. NSA Janina Kosowska Protokolant starszy asystent sędziego Anna Sidorowska-Ciesielska po rozpoznaniu w dniu 16 maja 2014 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Z. G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 lipca 2012 r. sygn. akt VII SA/Wa 2635/11 w sprawie ze skargi Z. G. na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] września 2011 r. nr [...] w przedmiocie odmowa stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę kasacyjną.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 6 lipca 2012 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę Z. G. na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] września 2011 r. w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji nakazującej wykonanie robót budowlanych związanych z usunięciem nieprawidłowości w stanie technicznym części obiektu budowlanego.

W uzasadnieniu wyroku Sąd przytoczył następujące okoliczności faktyczne i prawne sprawy.

Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją z dnia [...] września 2011 r., po rozpatrzeniu odwołania skarżącego, utrzymał w mocy decyzję Dolnośląskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] lipca 2011 r. odmawiającą stwierdzenia nieważności decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla miasta Wrocławia z dnia [...] października 2010 r., którą nakazano Z. G., D. G., R. G., K. D., T. D., U. W., O. M., współwłaścicielom nieruchomości zabudowanej budynkiem przy ulicy O. [...], w W. wykonanie robót związanych z usunięciem nieprawidłowości w stanie technicznym komina przylegającego do ściany szczytowej tego budynku, polegających na podmurowaniu ściany komina od poziomu posadowienia, osadzeniu wyczystki na poziomie 0,5 m - od poziomu terenu, skuciu tynku z komina i przesuszenie odsłoniętych ścian komina, ociepleniu ścian przewodu wełną mineralną grubości minimum 3 cm, otynkowaniu komina cienkowarstwowym tynkiem. Zgodnie z art. 66 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r., Nr 156, poz. 1118 ze zm.) w przypadku stwierdzenia, że obiekt budowlany jest w nieodpowiednim stanie technicznym, właściwy organ nakazuje, w drodze decyzji, usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości, określając termin wykonania tego obowiązku. Ze znajdującej się w aktach sprawy "Opinii technicznej stanu technicznego zewnętrznego komina usytuowanego w ścianie szczytowej budynku wielorodzinnego mieszkalnego przy ul. O. [...], w W.", sporządzonej we wrześniu 2007 r. wynika, że po oględzinach konstrukcji przewodu kominowego stwierdzono: 1) nieszczelności przewodu uwidaczniające się brązowymi wykwitami na tynku, 2) uszkodzenia tynku zewnętrznego; 3) znaczne zawilgocenie komina; 4) zły stan techniczny (znaczna korozja) stalowych elementów, podtrzymujących komin na dwóch murowanych filarach, 5) niewłaściwe podłączenie rury z wkładu kominowego. Tym samym obiekt budowlany był w nieodpowiednim stanie technicznym, a zatem prawidłowo organ nadzoru budowlanego zobowiązał współwłaścicieli tego obiektu do usunięcia nieprawidłowości w stanie technicznym na podstawie art. 66 ust. 1 pkt 3 Prawa budowlanego. Mając na uwadze zalecenia zawarte w opinii technicznej Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego uznał, że Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego dla miasta Wrocławia decyzją z dnia [...] października 2010 r., zgodnie z prawem nakazał współwłaścicielom obiektu budowlanego wykonanie określonych robót związanych z usunięciem nieprawidłowości w jego stanie technicznym. W ocenie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego kwestionowana decyzja nie jest obarczona żadną z wad wynikających z art. 156 § 1 k.p.a. Ustalony przez organy stan faktyczny sprawy, dotyczący stanu technicznego przedmiotowego komina, znajduje potwierdzenie w zebranym materiale dowodowym, znajdującym się w aktach administracyjnych i był wystarczający do rozstrzygnięcia sprawy w trybie art. 66 ust. 1 pkt 3 Prawa budowlanego. Adresatami nakazu wydanego na podstawie tego przepisu są w tym przypadku współwłaściciele nieruchomości przy ul. O. [...] w W., co jest zgodne z art. 61 Prawa budowlanego, albowiem tylko te osoby odpowiadają za stan techniczny obiektu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, oddalając skargę, uznał, że zaskarżona decyzja odmawiająca stwierdzenia nieważności decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla miasta Wrocławia z dnia [...] października 2010 r. nie narusza prawa. Obowiązki wynikające z decyzji wydanej na podstawie art. 66 Prawa budowlanego, powinny być nałożone na właściciela obiektu budowlanego lub współwłaścicieli. W świetle zebranego w tej sprawie materiału dowodowego kwestionowana decyzji nie jest obarczona żadną z wad, o których mowa w art. 156 § 1 k.p.a. Kwestionowana decyzja Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla miasta Wrocławia z dnia [...] października 2010 r. wydana została w oparciu o art. 66 ust. 1 pkt 3 Prawa budowlanego, zgodnie z którym organ nadzoru budowlanego w przypadku stwierdzenia, że obiekt budowlany jest w nieodpowiednim stanie technicznym nakazuje w drodze decyzji, usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości, określając termin wykonania obowiązku. Organ nadzoru budowlanego przeprowadził czynności wyjaśniające, w wyniku których ustalono, że część obiektu budowlanego (komin przylegający do ściany szczytowej obiektu) znajduje się w nieodpowiednim stanie technicznym. Zaistniała zatem konieczności nakazania wykonania określonych robót budowlanych. Kwestionowana decyzja w dniu jej wydania nie była niewykonalna. Decyzja jest niewykonalna w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 5 k.p.a. tylko wówczas, gdy zachodzi przeszkoda w jej wykonaniu, wynikająca z określonych przepisów prawa lub jest ona faktycznie (obiektywnie) niemożliwa do wykonania. Nie uzasadnia natomiast twierdzenia o niewykonalności decyzji jej wysoki koszt lub nieopłacalność ekonomiczna. Niewykonalność w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 5 k.p.a. nie może być utożsamiana z nieskutecznością czynności nakazanej decyzją.

W skardze kasacyjnej od wyroku skarżący zarzucił naruszenie art. 106 § 3, art. 134 § 1, art. 135 i art. 145 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), dalej "P.p.s.a." oraz art. 156 § 1 pkt 5 K.p.a. Skarżący podniósł, że przeszkodą do wykonania decyzji nie jest jej wysoki koszt ani przewidywana nieskuteczność zalecanej naprawy, ale naprawa taka w ogóle nie jest możliwa, a próba jej podjęcia grozi zawaleniem komina. W dacie sporządzenia opinii technicznej komina, znajdował się on w złym stanie technicznym, który pogorszył się z upływem czasu. Na dzień przeglądu komina nie nadawał się on już do naprawy. Ponadto Sąd powinien był dopuścić dowód z dokumentów (zaświadczeń wydanych przez przedstawicieli firm remontowo-budowlanych) dla rozstrzygnięcia wątpliwości co do wykonalności kwestionowanej decyzji.

Przytaczając takie podstawy kasacyjne skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie oraz o zasądzenie kosztów postępowania.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie zawiera usprawiedliwionych podstaw.

W ocenie Naczelnego Sądu administracyjnego brak jest przekonywujących argumentów, że w rozpoznawanej sprawie istniały podstawy do stwierdzenia, iż kwestionowana decyzja Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla miasta Wrocławia z dnia [...] października 2010 r. jest niewykonalna w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 5 K.p.a. Sąd prawidłowo ocenił, że odmowa stwierdzenia nieważności decyzji jest uzasadniona, a w szczególności nie ma podstaw do przyjęcia, że podstawą do stwierdzenia nieważności decyzji mógł być art. 156 § 1 pkt 5 K.p.a., który stanowi, że organ administracji publicznej stwierdza nieważność decyzji, która była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały. Stwierdzenie zaistnienia przesłanki nieważności decyzji, o której mowa w art. 156 § 1 pkt 5 K.p.a. nie może polegać, jak to prezentuje skarżący, na podważaniu ustaleń dokonanych przez organ pierwszej instancji, który wydał kwestionowaną decyzję poprzez przedłożenie innych dowodów na okoliczność, że stan techniczny części obiektu budowlanego (komina) jest inny niż przyjął to organ w oparciu o ustalenia wynikające z ekspertyzy technicznej znajdującej się w aktach sprawy. W postępowaniu o stwierdzenie nieważności decyzji, przedmiotem rozstrzygnięcia jest kwestionowana decyzja według stanu faktycznego i prawnego w dniu jej wydania, co oznacza, że organ prowadzący postępowanie o stwierdzenie nieważności takiej decyzji, nie prowadzi dodatkowego postępowania dowodowego w celu ustalenia stanu faktycznego, na podstawie którego została wydana kwestionowana decyzja. Postępowanie nieważnościowe nie może prowadzić do ponownego przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego i ponownego ustalania okoliczności faktycznych sprawy, mających znaczenie dla oceny, czy Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego dla miasta Wrocławia prawidłowo zobowiązał współwłaścicieli obiektu budowlanego do usunięcia nieprawidłowości w stanie technicznym tego obiektu. Nie sposób wykazywać niewykonalności decyzji, która wskazuje, że mają być wykonane określone roboty budowlane w obiekcie budowlanym, z uwagi na jego zły stan techniczny, powołując się jedynie na to, że określone firmy budowlane już po wydaniu kwestionowanej decyzji oceniły, że wykonanie tych robót nie jest możliwe.

Odnosząc się do twierdzeń skarżącego, że stan techniczny obiektu pogorszył się od momentu wydania kwestionowanej decyzji należy wskazać, że stan techniczny obiektu budowlanego zmienia się w miarę upływu czasu, zwłaszcza tej części obiektu, która nie jest użytkowana i znajduje się w złym stanie technicznym. W takiej sytuacji celowe jest rozważenie rozbiórki tej części obiektu i współwłaściciele budynku mogą wystąpić o pozwolenia na wykonanie takiej rozbiórki. Decyzja nakazująca wykonanie określonych robót budowlanych związanych z usunięciem nieprawidłowości w stanie technicznym części obiektu budowlanego nie stanowi przeszkody do wszczęcia na wniosek współwłaścicieli obiektu lub z urzędu odrębnego postępowania o dokonanie rozbiórki tej części obiektu.

W tym stanie rzeczy Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 P.p.s.a. orzekł jak w sentencji wyroku.

O wynagrodzeniu na rzecz adwokata z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej orzeknie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie