Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Halina Adamczewska-Wasilewicz (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Teresa Liwacz Asesor sądowy Urszula Wiśniewska Protokolant Magdalena Buczek po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 20 maja 2008 r. sprawy ze skargi S.K. na decyzję Dyrektora (...) Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w T. z dnia (...) nr (...) w przedmiocie przyznania pomocy finansowej z tytułu realizacji przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt oddala skargę

W dniu [...] r. S. K. złożył w Biurze Powiatowym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa we W. kontynuacyjny wniosek o przyznanie płatności z tytułu realizacji przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt w związku z realizacją następujących pakietów: wariant S02a01- uprawy rolnicze (bez certyfikatu zgodności), wariant S02b01 - trwałe użytki zielone (bez certyfikatu zgodności), wariant S02d01 - uprawy sadownicze w tym jagodowe (bez certyfikatu zgodności). W dniu [...] r. producent złożył zmianę do wniosku, do której zostały dołączone następujące dokumenty: kopia mapy ewidencji gruntów i budynków, kopia certyfikatu zgodności wydana przez jednostkę certyfikującą B. Sp. z o.o. oraz wypisy z rejestru gruntów. W dniu [...] r. gospodarstwo S. K. zostało wytypowane do kontroli na miejscu, o której producent w tym samym dniu został poinformowany telefoniczne. Kontrola odbyła się w dniu [...] r. W związku z wykrytymi w trakcie obsługi wniosku nieścisłościami w dniu [...] r. Kierownik BP we W. wystosował do strony wezwanie do złożenia wyjaśnień. W odpowiedzi na wezwanie w dniu [...]r. producent przedłożył korektę do wniosku.

Decyzją z dnia [...] r. nr [...] Kierownik Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa we W. przyznał producentowi płatności z tytułu realizacji przedsięwzięć rolnośrodowiskowych w pomniejszonej wysokości w stosunku do zadeklarowanej.

Od decyzji organu I instancji strona złożyła odwołanie, w którym wniosła

o jej uchylenie wskazując jednocześnie, że wyjaśnienia odnośnie wyników z kontroli na miejscu składała w trakcie postępowania w sprawie wniosku o przyznanie płatności bezpośrednich do gruntów rolnych na rok 2006. W odniesieniu do wyników z kontroli na miejscu odwołujący podniósł m.in., że różnicę między powierzchnią zadeklarowaną

a stwierdzoną w protokole z kontroli na miejscu dla działki rolnej A wyjaśni geodeta -Z. L. w związku z wszczętym postępowaniem rozgraniczeniowym. Ponadto, mniejsza powierzchnia działki rolnej G wynika z faktu, iż na jej części, która nie została uwzględniona przy pomiarach kontrolnych leżały ścięte drzewa topoli. Dalej wskazał, że działki rolne L, Ł, M, N po częściowym wypasaniu nie były użytkowane. Dodał, że w związku z pozyskiwaniem nasion roślin zielarskich przeznaczonych do wyciągów owadobójczych, przyszłorocznego wysiewu oraz dla kóz pozostawił rośliny na tych działkach do czasu ich dojrzenia. Producent wyjaśnił także, iż posiada protokół strat komisji gminnych do szacowania szkód powstałych na skutek suszy oraz protokół z kontroli gospodarstwa z dnia [...] r. sporządzony przez jednostkę certyfikującą "B.". Na koniec dodał, że do protokołu z kontroli nie wniesione zostały uwagi ze względu na późną porę kontroli, którą rozpoczęto około godz. 13 oraz z powodu zdenerwowania wynikającego z faktu różnicy między deklaracją na wniosku a danymi zawartymi w protokole z czynności kontrolnych.

Decyzją z dnia [...] r. nr [...] Dyrektor

Kujawsko-Pomorskiego Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji

i Modernizacji Rolnictwa w T. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu wskazał, że płatność rolnośrodowiskowa regulowana jest przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 lipca 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt objętej planem rozwoju obszarów wiejskich (Dz. U. Nr 174, poz. 1809 ze zm.). Zgodnie z § 2 ust. 1 tego rozporządzenia płatność rolnośrodowiskowa jest udzielana producentowi rolnemu, który prowadzi działalność rolniczą w gospodarstwie rolnym o powierzchni wynoszącej, co najmniej 1 ha użytków rolnych i zobowiąże się: 1) do przestrzegania wymagań, o których mowa w art. 23 rozporządzenia 1257/1999/WE z dnia 17 maja 1999 r. w sprawie wsparcia rozwoju wsi przez Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOiGR), nowelizującego i uchylającego niektóre rozporządzenia (Dz.U.UE.L.99.160.80 z późn. zm.) oraz art. 13 i 20 rozporządzenia 817/2004/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r., ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia 1257/1999/WE (Dz.U.UE.L.04.153.30); 2) do realizacji pakietów, o których mowa w § 1 ust. 2 rozporządzenia, zgodnie z planem działalności rolnośrodowiskowej .

Organ wyjaśnił, że w drugim roku realizacji programu rolnośrodowiskowego gospodarstwo skarżącego zostało poddane zasadniczej kontroli na miejscu metodą inspekcji terenowej mającej na celu skontrolowanie wszystkich zadeklarowanych we wniosku kontynuacyjnym działek rolnych. Ponieważ płatność rolnośrodowiskowa udzielana jest producentowi rolnemu w myśl § 3 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 lipca 2004r., do działek rolnych użytkowanych jako grunty orne, łąki lub pastwiska, sady, inspekcja terenowa miała zbadać kwalifikowalność gospodarstwa do płatności rolnośrodowiskowej m.in. przez kontrolę powierzchni działek rolnych i sposobu ich rolniczego wykorzystania oraz przestrzeganie zasad dobrej kultury rolnej.

Dyrektor podał, że producent po otrzymaniu protokołu z czynności kontrolnych zgodnie z art. 28 rozporządzenia Komisji (WE) nr 796/2004 z dnia 21 kwietnia 2004r. ustanawiającego szczegółowe zasady wdrażania wzajemnej zgodności, modulacji oraz zintegrowanego systemu administracji i kontroli przewidzianych w rozporządzeniu Rady (WE) nr 1782/2003 ustanawiającego wspólne zasady dla systemów pomocy bezpośredniej w zakresie wspólnej polityki rolnej oraz określonych systemów wsparcia dla rolników (Dz. U.UE.L.2004.141.18) w terminie 14 dni odwołał się od niekorzystnych dla niego ustaleń pokontrolnych. Biuro Kontroli na Miejscu po przeanalizowaniu uwag producenta w piśmie z dnia [...] r. uznało postępowanie i ustalenia inspektorów za zgodne z wszelkimi zasadami obowiązującymi podczas przeprowadzania wizji terenowej i podtrzymało wyniki kontroli. Organ II instancji przystępując do rozpatrzenia odwołania producenta ponownie wystąpił do wykonawcy kontroli o ustosunkowanie się do podnoszonych przez odwołującego zarzutów podważających ustalenia kontroli. W odpowiedzi z dnia [...] r. Biuro Kontroli na Miejscu wyraziło stanowisko, w którym w całości podtrzymało wyniki zawarte w protokole z czynności kontrolnych argumentując tym, że inspekcja została przeprowadzona przez wykwalifikowany i doświadczony zespół kontrolny, a ponowna weryfikacja protokołu pokontrolnego nie wykazała jakichkolwiek nieprawidłowości. Zarzut o późnej porze przeprowadzenia kontroli (godz. 13.00) został uznany za bezprzedmiotowy, ponieważ w miesiącu sierpniu praca inspektorów w terenie ze względu na dużą ilość kontroli często prowadzona jest w godzinach późniejszych, jeżeli tylko możliwe jest prawidłowe przeprowadzenie wizji terenowej.

W dalszej części uzasadnienia organ odwoławczy wyjaśnił, że podstawę przeprowadzenia kontroli na miejscu w gospodarstwie skarżącego stanowił przepis art. 23 rozporządzenia Komisji (WE) nr 796/2004 z dnia 21 kwietnia 2004 r., w myśl którego kontrole na miejscu przeprowadza się tak, aby skutecznie zweryfikować zgodność z warunkami, na jakich przyznawana jest pomoc, oraz przestrzeganie wymogów i norm istotnych dla wzajemnej zgodności. Natomiast warunki przyznawania pomocy określają zarówno przepisy prawa krajowego, jak również przepisy unijne.

Odnosząc się do kontroli wykonanej przez jednostkę certyfikującą "B."

i wydanego przez tę jednostkę zaświadczenia Dyrektor podkreślił, że w żadnej mierze nie zastępuje i nie może zastąpić ona prawnych działań organów ARiMR tym bardziej, że pierwsza z nich ma na celu stwierdzenie zgodności produkcji rolniczej z przepisami regulującymi produkcję ekologiczną produktów rolnych m.in. z ustawą o rolnictwie ekologicznym z dnia 20 kwietnia 2004 r. (Dz. U. Nr 93, poz. 898). Według organu, wyniki kontroli jednostki certyfikującej "B." nie są wiążące dla ARiMR

w przypadku określania czy spełniono warunki niezbędne dla przyznania płatności rolnośrodowiskowej. W związku z tym, nie podlegają uwzględnieniu w trakcie rozpatrywania wniosku pomocowego.

W odniesieniu do podnoszonej przez producenta okoliczności dotyczącej niezgodności stwierdzonej powierzchni działek rolnych A i B oraz prowadzonego przez geodetę postępowania rozgraniczeniowego, organ ustalił, że faktycznie prowadzone jest postępowanie rozgraniczeniowe dla działek ewidencyjnych, na których zadeklarowane zostały działki rolne A i B. Jednocześnie wyjaśnił, że przeprowadzenie postępowania dla ustalenia granic powierzchni całkowitej działek ewidencyjnych nie miało wpływu na wyniki kontroli na miejscu, która sprawdza powierzchnię użytkowaną rolniczo (działki rolnej) w ramach danej działki ewidencyjnej. Dyrektor stwierdził, że geodeta potwierdził prawidłowość stwierdzonych powierzchni działek rolnych A i B.

Organ odwoławczy wskazał, że inspektorzy terenowi dokonując kontroli działki rolnej G (pastwisko na gruntach ornych) pomierzyli powierzchnię użytkowaną rolniczo. Stąd do pomiaru działki nie uwzględniono część nieużytkowaną w związku

ze ściętymi i zalegającymi topolami. Zdaniem organu, nie znajduje usprawiedliwienia wyjaśnienie, że wśród ściętych drzew schroniły się zwierzęta, czy też twierdzenie, że trawy, które wyrosły wśród drzew zostaną przeznaczone na siew. Dyrektor podkreślił, że producent podając na działce rolnej G uprawę "pastwiska na gruntach ornych" jest zobowiązany do prowadzenia działalności rolniczej na działce zgodnie z deklaracją we wniosku.

Organ wyjaśnił, że w stosunku do działek rolnych J oraz H kontrola na miejscu stwierdziła brak utrzymania tych działek rolnych w dobrej kulturze rolnej na dzień [...] r. (kod nieprawidłowości DR10), który skutkował trwałym wykluczeniem działki rolnej z płatności. Na potwierdzenie zasadności zastosowania kodu DR10 podczas wizji terenowej w/w działek rolnych inspektorzy wykonali zdjęcia przedstawiające stan faktyczny zadeklarowanych do płatności gruntów (fot. Nr 4, 5, 6). Zdaniem Dyrektora, widoczne na fotografii nr 6 pozostałości po zabudowaniach uniemożliwiające prowadzenie działalności rolniczej nie pozostawiały wątpliwości, co do stwierdzenia braku dobrej kultury rolnej na dzień [...] r. na działce rolnej J. Według organu, za słusznością zastosowania kodu DR10 dla działki rolnej

H przemawiały widoczne na zdjęciach nr 4 i 5 krzewy znacznej wysokości oraz stan działki, na której brak było choćby śladów prowadzenia jakiejkolwiek produkcji rolniczej nie tylko w roku kontroli, ale również w latach poprzednich. Za mało wiarygodne uznał organ odwoławczy twierdzenia producenta, że na działce rolnej prowadzony był wypas bydła, czy też, że stosowano koszenie w miesiącach czerwiec - sierpień. Organ wyjaśnił, że kontrola na miejscu odbyła się z początkiem sierpnia,

a więc w terminie, w którym pozostałości po koszeniu czy też wypasie bydła byłyby widoczne w czasie wizji terenowej i w przypadku ich stwierdzenia zostałyby uwzględnione przy sporządzaniu protokołu z czynności kontrolnych. Organ podał, że podstawę wykluczenia wymienionych działek z płatności rolnośrodowiskowych stanowił art. 143b ust. 4 rozporządzenia Rady (WE) 1782/2003 z dnia 29 września 2003 r. (Dz.U.UE.L.03.270.1) zgodnie, z którym obszar użytków rolnych stanowi część wykorzystywanych użytków rolnych utrzymywanych w dobrej kulturze rolnej na dzień [...] r., niezależnie od tego czy w tym dniu była na nich prowadzona produkcja czy też nie.

Dyrektor odniósł się również do twierdzeń strony dotyczących działki rolnej H zadeklarowanej na działce ewidencyjnej nr 7, której powierzchnia całkowita wynosi [...] ha, a jako część uprawianą, koszoną i wypasaną od czerwca do sierpnia strona podała [...]ha. Organ wyjaśnił, że miejsce wykonania zdjęć zaznaczone na szkicu z pomiaru działek rolnych nr 5 odpowiada określeniu granic i położeniu działki rolnej H na kopii mapy ewidencji gruntów i budynków dołączonej do wniosku rolnośrodowiskowego złożonego w dniu [...]. Zdaniem organu, na prawidłowość określenia miejsca położenia działki rolnej wskazywał również fakt, że inspektorzy terenowi przeprowadzali kontrolę w obecności strony, która nie powoływała się na inne miejsce położenia działki rolnej.

Dyrektor wyjaśnił, że nie dał wiary wyjaśnieniom strony oraz E. J. i P. J., iż na działkach rolnych L, Ł, M, N w miesiącach czerwiec - sierpień prowadzony był wypas bydła i pozostawione zostały wyłącznie rośliny do zbioru nasion oraz tzw. "niedojady". Organ na podstawie ustaleń inspektorów terenowych zawartych w protokole z czynności kontrolnych oraz wykonanych zdjęć fotograficznych uznał, że grunty położone na tych działkach nie kwalifikowały się do żadnej płatności ze względu na brak rolniczego wykorzystania. Podkreślił, że na niekorzyść producenta przemawiało porównanie działek C, I, K (mieszanka pastewna), na których stwierdzono prowadzenie działalności rolniczej z działkami L, N, Ł, M (mieszaka pastewna), dla których nałożono kod nieprawidłowości DR18 (fot. 3,4,5,6).

Organ odwoławczy nie uwzględnił argumentacji producenta dotyczącej braku prowadzenia działalności rolniczej w dniu kontroli klęską suszy, z uwagi na obowiązujące w tej mierze regulacje prawne. Wskazał na art. 72 rozporządzenia Komisji (WE) nr 796/2004 z dnia 21 kwietnia 2004 r., zgodnie z którym przypadki siły wyższej lub wyjątkowych okoliczności w rozumieniu art. 40 ust. 4 rozporządzenia (WE) nr 1782/2003 wraz ze stosownymi dowodami zgodnymi z wymogami właściwego organu podlegają zgłoszeniu temu organowi na piśmie w terminie dziesięciu dni roboczych od daty ustania tych okoliczności. Organ zauważył, że klęska suszy miała miejsce zgodnie z protokołami sporządzonymi przez gminne komisje ds. szacowania szkód spowodowanych klęską suszy w miesiącach czerwiec i lipiec, tym samym skarżący nie powiadomił Kierownika Biura Powiatowego w przewidzianym prawem terminie, iż nie może prowadzić działalności rolniczej na zadeklarowanych działkach rolnych z powodu niesprzyjających warunków atmosferycznych. Zwrócił uwagę, że wnioskodawca nie wypełnił zobowiązań, pod którymi w dniu [...] r. podpisał się, wynikających z pkt 3b sekcji XI, a który mówi o zobowiązaniu do niezwłocznego informowania o każdej zmianie powstałej w okresie trwania złożonych przez producenta zobowiązań, w szczególności jeżeli zmiana dotyczy: wykorzystywania gruntów rolnych, wielkości powierzchni oraz przeniesienia gospodarstwa rolnego na rzecz innego producenta rolnego.

Organ wskazał, że strona podniosła również, że dla spójności podała we wniosku rolnośrodowiskowym mieszankę pastewną, przez co rozumiała trawy, zioła, rośliny motylkowate, natomiast do protokołu kontrolnego dla działek rolnych: C, H, I, K, L, Ł, M, N wprowadzono jako deklarowaną roślinę - okopowe pastewne (UPO). Dyrektor wyjaśnił, że kontrola na miejscu nie zastosowałaby kodów nieprawidłowości skutkujących sankcjami, gdyby faktycznie na wszystkich tych działkach producent taką uprawę prowadził. W stosunku do działek rolnych C, I, K inspekcja terenowa stwierdziła uprawę mieszanki traw na gruntach ornych, co skutkowało tylko nałożeniem kodu informacyjnego DR 6. Wobec powyższego organ uznał, że wstępnie wypełniony protokół nie wpłynął niekorzystnie na wyniki z kontroli na miejscu, gdyż gdyby faktycznie skarżący na wszystkich działkach uprawiał mieszankę traw, ziół, roślin motylkowatych, kontrola na miejscu stwierdziłaby tylko inną roślinę, a producent otrzymałby płatność rolnośrodowiskową. Organ wskazał, że Biuro Kontroli na Miejscu potwierdziło, iż protokół z czynności kontrolnych został przygotowany prawidłowo,

a inspektorzy właściwie określili rodzaj użytkowania, bądź jak to miało miejsce

w przypadku działek L, Ł, M, N brak takiego użytkowania. Dyrektor podał, że stwierdzone nieprawidłowości dla działek rolnych L, Ł, M, N producent uzasadniał także tym, że w związku z pozyskiwaniem nasion, czy przygotowywaniem owadobójczych wyciągów po częściowym wypasaniu pozostawił rośliny na tych działkach, aby dojrzały. Organ natomiast wizytując działki rolne porośnięte wysokimi, częściowo uschniętymi mieszankami traw, ziół, roślin motylkowych, stwierdził brak choćby śladu częściowego wypasania czy też koszenia.

Reasumując Dyrektor wyjaśnił, że zgodnie z art. 51 ust. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 796/2004, jeśli dla danej grupy upraw obszar zadeklarowany na cele jakichkolwiek systemów pomocy obszarowej, z wyjątkiem skrobiowych odmian ziemniaka, nasion i tytoniu, przekracza obszar ustalony zgodnie z art. 50 ust. 3-5 tego rozporządzenia, wysokość pomocy oblicza się na podstawie obszaru ustalonego pomniejszonego o dwukrotność stwierdzonej różnicy, jeżeli różnica ta wynosi więcej niż 3% lub dwa hektary, ale nie więcej niż 20% ustalonego obszaru. Jeśli różnica ta przekracza 20% zatwierdzonego obszaru, dla danej grupy upraw nie zostanie przyznana żadna pomoc obszarowa.

Organ wskazał, że w związku z powyższym w przypadku pakietów S02a01 (uprawy rolnicze) oraz S02d01 (uprawy sadownicze w tym jagodowe), dla których powierzchnia zadeklarowana przekroczyła powierzchnię stwierdzoną odpowiednio

o [...]% i [...]% naliczona płatność wyniosła 0 zł. Natomiast w przypadku pakietu S02b01 (trwałe użytki zielone) przedeklarowanie wyniosło [...]%, dlatego też naliczona została płatność do powierzchni stwierdzonej, tj. [...] ha i pomniejszono ją

o dwukrotność stwierdzonej różnicy tj. [...] ha. Naliczona płatność rolnośrodowiskowa do powierzchni [...] ha wyniosła zatem [...] zł.

Organ dodał, że zmniejszenia płatności wynikają z ustaleń po kontroli na miejscu do poszczególnych pakietów realizowanych w ramach programu rolnośrodowiskowego. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa jako organ wydający decyzję musi obowiązkowo uwzględnić i zastosować sankcje karne. Obowiązujące normy nie dają możliwości jakiegokolwiek ich złagodzenia czy też odstąpienia od ich wymierzenia,

a podstawą do ich wymierzenia jest tylko i wyłącznie niezgodność danych zawartych we wniosku ze stanem ustalonym w toku postępowania.

Na decyzję organu II instancji strona złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, w której wniosła o jej uchylenie. Skarżący wskazał, że wyjaśnienia i kilkadziesiąt załączników złożył już wcześniej w Oddziale Regionalnym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w T. w związku

z odwołaniami dotyczącymi płatności obszarowych. Stwierdził, że zarówno rośliny "okopowe pastewne", jak i trawy czy pastwiska należą do tej samej grupy płatności (UPO), lecz termin zbioru jest zupełnie inny i to w tym zakresie, zdaniem strony, tkwi główna przyczyna niezgodności wykrytych przez inspektorów. Zdaniem skarżącego, zmianę uprawy na kilku działkach Biuro Powiatowe ARiMR we W. naniosło samowolnie, bez wezwania producenta do złożenia wyjaśnień lub dokonania korekty. Skarżący podniósł, że zmieniono termin "mieszanka pastewna" (co oznaczało trawy, rośliny motylkowe i zioła) na termin "okopowe pastewne".

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Kujawsko-Pomorskiego Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w T. wniósł o jej oddalenie, w całości podtrzymując argumentację zaprezentowaną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Sąd administracyjny bada zgodność zaskarżonej decyzji z punktu widzenia jej legalności, tj. zgodności decyzji z przepisami powszechnie obowiązującego prawa.

Z art.145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) wynika, że zaskarżona decyzja winna ulec uchyleniu wtedy, gdy Sąd stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania lub inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

W ocenie Sądu zaskarżona decyzja nie narusza prawa, które skutkowałoby wyeliminowaniem zaskarżonej decyzji z obrotu prawnego.

Spór sprowadza się do ustalenia, czy zgodna z prawem jest decyzja organu odwoławczego utrzymująca w mocy decyzję organu I instancji orzekającą

o przyznaniu S. K. płatności z tytułu realizacji przedsięwzięć rolnośrodowiskowych w pomniejszonej wysokości w stosunku do złożonego wniosku.

Zagadnienie płatności rolnośrodowiskowych jest uregulowane przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 lipca 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt objętej planem rozwoju obszarów wiejskich (Dz. U. Nr 174, poz. 1809 ze zm.). Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 1

i 2 tego rozporządzenia: "Płatność rolnośrodowiskowa jest udzielana producentowi rolnemu, który prowadzi działalność rolniczą w gospodarstwie rolnym o powierzchni wynoszącej co najmniej 1 ha użytków rolnych i zobowiąże się do:

1) przestrzegania wymagań, o których mowa w art. 23 rozporządzenia 1257/1999/WE z dnia 17 maja 1999 r. w sprawie wsparcia rozwoju wsi przez Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOiGR), nowelizującego i uchylającego niektóre rozporządzenia (Dz. Urz. WE L 160 z 26.06.1999, z późn. zm.) oraz art. 13 i 20 rozporządzenia 817/2004/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r., ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia 1257/1999/WE (Dz. Urz. UE L 153 z 30.04.2004);

2) realizacji pakietów, o których mowa w § 1 ust. 2, zgodnie z planem działalności rolnośrodowiskowej;".

Na podstawie art. 23 rozporządzenia 1257/1999/WE z dnia 17 maja 1999 r. w sprawie wsparcia rozwoju wsi przez Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOiGR), nowelizującego i uchylającego niektóre rozporządzenia (Dz.U.UE.L.1999.160.80):

1. Wsparcie jest przyznawane rolnikom, którzy zobowiążą się do stosowania praktyk agrośrodowiskowych lub związanych z warunkami utrzymania zwierząt przez okres co najmniej pięciu lat. W miarę potrzeby dla szczególnych rodzajów zobowiązań określany jest dłuższy okres, uwzględniający ich wpływ na środowisko lub warunki utrzymania zwierząt.

2. Zobowiązania agrośrodowiskowe i dotyczące warunków utrzymania zwierząt obejmują więcej niż tylko stosowanie zwyczajnej dobrej praktyki rolniczej obejmującej dobrą praktykę hodowli zwierząt.

3. Zobowiązania agrośrodowiskowe zapewniają usługi, których nie wspierają inne środki, takie jak wsparcie rynkowe lub dodatki wyrównawcze".

Stosownie natomiast do art. 13 Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 817/2004 z dnia 29 kwietnia 2004r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1257/1999 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich z Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR) (Dz.U.UE.L.04.153.30) "Wszelkie zobowiązania dotyczące ekstensyfikacji chowu zwierząt gospodarskich lub zróżnicowanego gospodarowania chowem zwierząt gospodarskich spełniają, co najmniej następujące warunki:

a) gospodarowanie na użytkach zielonych jest kontynuowane;

b) zwierzęta gospodarskie są rozmieszczane na obszarze gospodarstwa w taki sposób, aby cała powierzchnia pastwisk została utrzymana i aby zarazem uniknąć nadmiernego wypasania i niedostatecznej eksploatacji/użytkowania;

c) zagęszczenie zwierząt gospodarskich musi być określone uwzględniając wszystkie wypasane zwierzęta gospodarskie utrzymywane w gospodarstwie lub, w przypadku zobowiązania mającego na celu ograniczenie wymywania substancji użyźniających, wszystkich zwierząt utrzymywanych w gospodarstwie objętych danym zobowiązaniem."

Ponadto na podstawie art. 20 ww. rozporządzenia "Rolnik podejmujący zobowiązanie agrośrodowiskowe lub związane z dobrostanem zwierząt odnoszące się do części gospodarstwa spełnia co najmniej normy zwykle stosowanej dobrej praktyki w całym gospodarstwie."

Nadto wskazać należy na § 2 ust. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 lipca 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt objętej planem rozwoju obszarów wiejskich, który stanowi, że: "Wymagania w zakresie prowadzenia działalności rolniczej zgodnie z zasadami zwykłej dobrej praktyki rolniczej, o której mowa w art. 23 rozporządzenia 1257/1999/WE, są określone

w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 14 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania objętej planem rozwoju obszarów wiejskich (Dz. U. Nr 73, poz. 657)."

W myśl § 2 ust. 2 ww. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 kwietnia 2004 r.

w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania objętej planem rozwoju obszarów wiejskich: "Za działalność rolniczą, o której mowa w ust. 1 pkt 2, uważa się produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego i reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, roślin ozdobnych i grzybów uprawnych, sadownictwo, hodowlę i produkcję materiału zarodowego ssaków, ptaków i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego fermowego oraz chów i hodowlę ryb." Natomiast § 3 tego rozporządzenia stanowi, że: "Działalność rolnicza jest prowadzona zgodnie z zasadami zwykłej dobrej praktyki rolniczej, o której mowa w art. 14 ust. 2 rozporządzenia 1257/1999/WE, jeżeli w gospodarstwie rolnym są przestrzegane wymagania w zakresie:

1) stosowania nawozów i ich przechowywania,

2) rolniczego wykorzystania ścieków na terenie gospodarstwa rolnego,

3) rolniczego wykorzystania komunalnych osadów ściekowych,

4) stosowania i przechowywania środków ochrony roślin,

5) gospodarki na użytkach zielonych,

6) utrzymywania czystości i porządku w gospodarstwie rolnym,

7) ochrony siedlisk przyrodniczych,

8) ochrony gleb,

9) gospodarki wodnej

- określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia."

Zwrócić również należy uwagę na § 3 ust. 1 pkt 1) rozporządzenia Rady Ministrów

z dnia 20 lipca 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt objętej planem rozwoju obszarów wiejskich, zgodnie z którym: "Płatność rolnośrodowiskowa jest udzielana producentowi rolnemu do działek rolnych

w rozumieniu przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności, użytkowanych jako grunty orne, łąki lub pastwiska, a w przypadku pakietu, o którym mowa w § 1

ust. 2 pkt 2, użytkowanych również jako sady;".

Mając na względzie treść ww. przepisów prawa krajowego i wspólnotowego należy odpowiedzieć na pytanie, czy w świetle zgromadzonego przez organ materiału dowodowego w przedmiotowej sprawie, skarżący jako producent rolny wykorzystywał rolniczo i przestrzegał zasad dobrej praktyki rolniczej na działkach zadeklarowanych we wniosku.

Analiza materiału dowodowego znajdującego się w aktach nie pozwala stwierdzić, że na wszystkich działkach zadeklarowanych przez skarżącego były zachowane zasady dobrej kultury rolnej. Ponadto, wystąpiły różnice w powierzchni działek zadeklarowanych a powierzchnią działek użytkowanych rolniczo ustaloną w trakcie czynności kontrolnych na miejscu.

Odnośnie różnic powierzchni działek A i B należy stwierdzić, że organ zasadnie przyjął, iż toczące się postępowanie rozgraniczeniowe nie ma wpływu na wynik kontroli, bowiem istotna jest powierzchnia działki użytkowanej rolniczo i taka została uwzględniona do przyznania płatności.

Również zasługuje na aprobatę stanowisko organu w zakresie działki G. Prawidłowo bowiem pominięto tę część działki, na której leżały ścięte topole i w związku z tym, ta część działki nie mogła być uznana za wykorzystywaną rolniczo. Nie można przyjąć za usprawiedliwione zadeklarowanie jako użytkowanej rolniczo większej powierzchni gruntów, takimi okolicznościami, jak schronienie się zwierząt wśród ściętych drzew, czy też wyrośnięcie między tymi drzewami traw, ziół. Grunt, na którym leżą ścięte drzewa nie jest użytkowany rolniczo, nawet jeśli na tym terenie rzeczywiście schroniły się zwierzęta.

Odnośnie działek J i H, zdaniem Sądu, organ wykazał wskazując na stosowne zapisy protokołu, jak również wykonane zdjęcia, że nie były one utrzymane w dobrej kulturze rolnej. Prawidłowo organ wyjaśnił, że na działce J znajdują się pozostałości po zabudowaniach uniemożliwiające prowadzenie działalności rolniczej, a co potwierdza jednoznacznie fotografia nr 6 znajdująca się w aktach administracyjnych. Zauważyć należy, że w aktach administracyjnych znajdują się także szkice mapy ewidencyjnej, na których zaznaczono miejsce, z którego były wykonane zdjęcia działki H.

W przedmiocie działek L, Ł, M, N organ również wykazał, że nie była na nich prowadzona działalność rolnicza. W tym przypadku zapisy w protokole

z czynności kontrolnych również są poparte zdjęciami fotograficznymi. Stwierdzić należy, że prawidłowe są wnioski organu, iż nawet fakt skreślenia terminu "mieszanka pastewna" i wpisania terminu "okopowe pastewne", nie miał wpływu na wynik sprawy. Podkreślić trzeba, że pomimo wpisania do protokołu kontroli "okopowe pastewne" zamiast "mieszanka pastewna", płatności zostałyby przyznane zgodnie z wnioskiem producenta, gdyby rzeczywiście mieszanka pastewna była uprawiana. Organ zasadnie powołał się na działki C, I, K, co do których z taką sytuacją mamy do czynienia. W zakresie bowiem tych ostatnio wymienionych działek, do protokołu z czynności kontrolnych zostały wpisane jako zadeklarowane rośliny "okopowe pastewne" i pomimo stwierdzenia braku tej uprawy, jednak płatność została przyznana. Stwierdzono na nich inne uprawy i tym samym zastosowano kod informacyjny DR-6, co nie pozbawiało płatności (z objaśnień do protokołu: "Nie stwierdzono deklarowanej uprawy. Stwierdzona uprawa należy do tej samej lub wyższej grupy płatności, niż uprawa deklarowana. Kod informacyjny, nie powodujący sankcji. Do naliczania płatności uwzględniana jest powierzchnia stwierdzona działki rolnej i deklarowana uprawa"). W konsekwencji należy stwierdzić, że błędne wpisanie do protokołu "okopowe pastewne" zamiast "mieszanka pastewna", nie miało wpływu na wysokość przyznania płatności, a tym samym na wynik sprawy.

Sąd zauważa, że w aktach znajdują się fotografie zarówno tych działek, w zakresie których organ nie zakwestionował utrzymania w dobrej kulturze rolnej np. C, I, K

i fotografie tych działek, które organ zakwestionował. Analiza porównawcza tych fotografii dokonana przez organ pozwalała stwierdzić, że rzeczywiście na fotografiach działek niezakwestionowanych istnieje widoczna ingerencja ze strony człowieka

np. skoszenie pozwalające stwierdzić utrzymanie ich w dobrej kulturze rolnej.

Natomiast fotografie działek, które zostały zakwestionowane do przyznania płatności potwierdzają treść zapisów protokołu z czynności kontrolnych. Na fotografiach tych działek, co do których organ zakwestionował prawo do dopłat, nie widać żadnej ingerencji człowieka, która uprawniałaby do stwierdzenia, że producent czynił zadość utrzymaniu gruntów w dobrej kulturze rolnej. Dodać należy, iż na rozprawie w dniu 20 maja 2008r. skarżący potwierdził, że fotografie znajdujące się w aktach administracyjnych sprawy przedstawiają jego działki.

W związku z tym, nie narusza prawa ocena dokona przez organ, że oświadczenia strony oraz P. J. i E. J. pozostają w sprzeczności z zebranym materiałem dowodowym.

Również argumentacja strony dotycząca klęski suszy nie zasługuje na uwzględnienie. Z akt sprawy wynika bowiem, że miała ona miejsce w czerwcu i lipcu 2006r., a protokół strat w gospodarstwie rolnym został podpisany [...]. Zgodnie z przepisami wspólnotowymi takie zdarzenie powinno być zgłoszone w terminie 10 dni od jego zaistnienia, a w przedmiotowej sprawie producent powołał się na tę okoliczność dopiero w sierpniu, po dokonaniu czynności kontrolnych na miejscu. Na podstawie z art. 72 Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 796/2004 "Przypadki siły wyższej lub wyjątkowych okoliczności w rozumieniu art. 40 ust. 4 rozporządzenia (WE) nr 1782/2003 wraz ze stosownymi dowodami zgodnymi z wymogami właściwego organu podlegają zgłoszeniu temu organowi na piśmie w terminie dziesięciu dni roboczych od daty ustania tych okoliczności."

Zauważyć należy, iż stosownie do art. 143b ust. 4 Rozporządzenia Rady (WE) NR 1782/2003 z dnia 29 września 2003r. obszar użytków rolnych nowego Państwa Członkowskiego objęty systemem jednolitej płatności obszarowej stanowi część wykorzystywanych użytków rolnych utrzymywanych w dobrej kulturze rolnej na dzień 30 czerwca 2003r., niezależnie od tego czy w danym dniu była na nich prowadzona produkcja czy też nie, oraz, jeśli jest to właściwe, jest dostosowany zgodnie

z obiektywnymi kryteriami określonymi przez to nowe Państwo Członkowskie po zatwierdzeniu przez komisję.

W konsekwencji nie narusza prawa ocena organu, który stwierdził, że w okresie czerwiec - sierpień 2006r. nie był stosowany wypas bydła, czy też koszenie, bowiem wizja terenowa przeprowadzona na początku sierpnia tego roku niewątpliwie potwierdziłaby ich wystąpienie.

Sąd zauważa, że niestwierdzenie nieprawidłowości w trakcie kontroli przeprowadzonej przez jednostkę certyfikującą "B." pod kątem regulacji prawnej zawartej w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004r. o rolnictwie ekologicznym (Dz. U. Nr 93, poz. 8980 ze zm.) nie może być utożsamiane z automatycznym zachowaniem wymogów wynikających z przepisów wspólnotowych oraz krajowych

w przedmiocie przyznania płatności z tytułu realizacji przedsięwzięć rolnośrodowiskowych, a które stanowią odrębną regulację.

Mając na uwadze powyższe Sąd oddalił skargę na podstawie art. 151 ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

T. Liwacz H. Adamczewska - Wasilewicz U. Wiśniewska