Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Kazimierz Włoch /spr./ Sędziowie NSA Bożena Wieczorska NSA Maria Piórkowska Protokolant sek.sąd. T.Tochowicz po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2005r. na rozprawie – sprawy ze skargi Spółki Cywilnej "A" w S. na decyzję Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] września 2002r. Nr [...] w przedmiocie długu celnego - oddala skargę -

Decyzją z dnia [...] września 2002r. nr [...] Dyrektor Izby Celnej po rozpoznaniu odwołania M.D. i A.W. wspólników Spółki Cywilnej "A" w S. od decyzji Dyrektora Urzędu Celnego z dnia [...] marca 2002r. znak [...], w przedmiocie długu celnego, utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu podniesiono, że przedmiotowa Spółka zgłosiła do objęcia procedurą dopuszczenia do obrotu odzież używaną- sortowaną według dokumentu SAD nr [...] z dnia [...] kwietnia 2000r.

W zgłoszeniu celnym zadeklarowała kwotę długu celnego obliczoną z zastosowaniem stawki celnej obniżonej na podstawie deklaracji eksportera umieszczonej na fakturze nr [...] z dnia 1 kwietnia 2000r.

Decyzją z dnia [...] kwietnia znak [...] Dyrektor Urzędu Celnego uznał w/w zgłoszenie celne za nieprawidłowe w części dotyczącej obliczenia kwoty wynikającej z długu celnego, z powodu niewłaściwego określenia wartości celnej oraz ustalił nową wartość celną towaru metodą "ostatniej szansy" w oparciu o wartość transakcyjną towarów podobnych. Od przedmiotowej decyzji Spółka nie odwoływała się.

W trybie art. 83 § 1 ustawy z dnia 9 stycznia 1997r.- Kodeks celny (Dz. U. z 2001r. nr 75, poz 802) i art. 32 ust 1 Protokołu 4 Układu Europejskiego przeprowadzono weryfikację dowodu pochodzenia, w wyniku której niemieckie władze celne nadesłały pismo z dnia 11 września 2001r., w którym stwierdzono, że przedmiotowy towar nie jest pochodzącym w rozumieniu Protokołu 4 Układu Europejskiego. W dniu [...] października 2001r. Dyrektor Urzędu Celnego wydał postanowienie nr [...] , którym wszczął z urzędu w trybie art. 240 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. nr 137, poz 926 ze zm- zwanej dalej Ord. pod. ), postępowanie zakończone prawomocną decyzją z dnia [...] kwietnia 2000r. Przy piśmie z dnia 29 listopada 2001r. Spółka nadesłała świadectwo pochodzenia C1245560 odnoszące się do importowanego towaru.

Decyzją z dnia [...] grudnia 2001r. znak [...] wydaną na podstawie art. 207 Ord. pod. Dyrektor Urzędu Celnego uchylił swoją decyzję z dnia [...] kwietnia 2000r. nr [...] w punkcie III-cim i określił nową kwotę wynikającą z długu celnego z zastosowaniem stawki celnej konwencyjnej.

W wyniku wniesionego przez Spółkę odwołania od tej ostatniej decyzji Prezes Głównego Urzędu Ceł decyzją z dnia [...] lutego 2002r. nr [...] uchylił zaskarżoną decyzję i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia, z uwagi na fakt wydania jej na podstawie art. 207 Ord. pod. , a więc w trybie zwykłym z pominięciem podstawy wznowieniowej.

Po ponownym rozpatrzeniu sprawy decyzją z dnia [...] marca 2002r. znak [...] Dyrektor Urzędu Celnego na podstawie art. 245 § 1 pkt 4 Ord. pod. uchylił decyzję z dnia [...] kwietnia 2000r. nr [...] w punkcie III-cim i określił nową kwotę wynikającą z długu celnego z zastosowaniem stawki celnej konwencyjnej oraz zaliczył w poczet długu celnego kwotę wpłaconą w oparciu o decyzję z dnia [...] grudnia 2001r. znak [...] .

Od przedmiotowej decyzji strona złożyła odwołanie domagając się jej uchylenia ze względu na brak przesłanek do wznowienia postępowania i naruszenia art. 243 § 2 Ordynacji podatkowej.

Organ odwoławczy naprowadził na treść art. 13 § 1 i § 3 pkt. 4 Kodeksu celnego, ust. 5 pkt. 1 części A Postanowień wstępnych Taryfy Celnej, art. 16 i 21 Protokołu nr 4 Układu Europejskiego, z których to przepisów wynika, iż o możliwości zastosowania do importowanego towaru obniżonych stawek celnych przesądza jego rzeczywiste pochodzenie z kraju, z którym wiąże Polskę umowa o strefie wolnego handlu, prawidłowe udokumentowanie pochodzenia – świadectwem przewozowym EUR 1 lub deklaracją na fakturze.

Strona dokonując zgłoszenia celnego deklarowała w polu 16 niemieckie pochodzenie towaru i wnioskowała w polu 47 zastosowanie obniżonej stawki celnej. Ponieważ zgłoszenie celne spełniło wymogi formalne z art. 64 § 1 Kodeksu celnego, organ celny przyjął je i objął towar procedurą dopuszczenia do obrotu na polskim obszarze celnym. Jednak organ celny, po zwolnieniu towaru uprawniony był w trybie art. 83 Kodeksu celnego i art. 32 ust. 1 i 3 Protokołu nr 4 Układu Europejskiego dokonać weryfikacji dowodu pochodzenia. Przedmiotowa weryfikacja jak wynika z pisma niemieckich władz celnych z dnia 11września 2001r. okazała się negatywna. Przedmiotowa weryfikacja jest jedyną przewidzianą przez Protokół nr 4 Układu Europejskiego i ma charakter wiążący dla kraju importu.

W oparciu o zebrany materiał dowodowy w postaci wyników dochodzenia niemieckich służb celnych, Dyrektor Urzędu Celnego miał podstawy prawne do uznania, że zastosowanie w decyzji z dnia [...] kwietnia 2000r. znak [...] obniżonej stawki celnej z uwagi na preferencyjne pochodzenie towaru potwierdzono deklaracją eksportera, nie odpowiadało rzeczywistości, co uzasadniało wznowienie postępowania i korektę kwoty długu celnego. Przesłanki do wznowienia postępowania określa art. 240 § 1 pkt 5 Ord. pod., zgodnie z którym w sprawie zaskarżonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie, jeżeli wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji, nie znane organowi, który wydał decyzję. Fakt negatywnej weryfikacji dowodu pochodzenia stanowi właśnie nową okoliczność, która mimo, że istniała w dniu

wydania decyzji z dnia [...] kwietnia 2000r., to nie była znana organowi celnemu.

Odwołujący pozostają w błędnym przekonaniu iż okoliczność ta była znana organowi celnemu już w chwili wydania w/w decyzji, ponieważ jedyną procedurą na zweryfikowanie dowodu pochodzenia była określona w art. 32 Protokołu nr 4 Układu Europejskiego.

Nieuprawnione jest stanowisko odwołujących, iż protokół nr 4 Układu Europejskiego dopuszcza możliwość stosowania stawek celnych obowiązujących tylko do takich tekstyliów – używanych które nadają się do wykorzystania jako surowiec.

Zgodnie z postanowieniami Protokołu 4 Układu Europejskiego towary uzyskują pochodzenie w oparciu o kryteria określone w artykułach: 2,3,4,5,6. Zgodnie z art. 5, status całkowicie pochodzących uzyskują produkty używane zebrane na terenie Wspólnoty nadające się tylko do odzysku surowców. W przypadku odzieży używanej mogła ona nabyć pochodzenie także w oparciu o kumulację we Wspólnocie (art.3), czy też wystarczające przetworzenie (art.6).

Niesłuszny jest zarzut stron, że przed wydaniem decyzji uniemożliwiono wypowiedzenie się co do zgromadzonego materiału dowodowego i bezprawnie rozporządzono pieniędzmi z nadpłaty cła po uchyleniu decyzji z dnia [...] grudnia 2001r. W trybie art. 200 § 1 Ord. pod. zawiadomieniem z dnia 20 lutego 2002r., które doręczono dniu 4 marca 2002r., wyznaczono stronom trzydniowy termin do wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego.

W oparciu o art. 250 Kodeksu celnego wniosek stron o zwrot nadpłaty został rozpatrzony w punkcie III-cim zaskarżonej decyzji w ten sposób, że zaliczono powstałą nadpłatę na poczet długu celnego określonego w pkt. 2-gim decyzji z dnia [...] marca 2002r.

Na przedmiotową decyzję pełnomocnik M.D. i A.W. wniósł skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego domagając się jej uchylenia oraz poprzedzającej ją decyzji organu I instancji.

W skardze zarzucono naruszenie art. 240 § 1 pkt. 5 i 121 § 1 i 2 Ord. pod. wobec wznowienia postępowania w sprawie, pomimo braku przesłanek w tym zakresie, albowiem przedłożony do odprawy celnej towar w postaci odzieży używanej nie mógł korzystać z preferencyjnego traktowania albowiem nie odpowiadał kryteriom zawartym w art. 16 § 2 pkt. 9 Kodeksu celnego, a wiec nie musiał podlegać weryfikacji, ponieważ przedmiotowa odzież używana nie była towarem pochodzącym w rozumieniu Protokołu 4 Układu Europejskiego.

Ponadto zarzucono naruszenia art. 140 § 1 Ord. pod. wobec nie powiadomienia stron o przyczynach nie załatwienia sprawy w terminie, art. 144 i 200 § 1 Ord. pod. – wobec pozbawienia strony możliwości wypowiedzenia się w sprawie zgromadzonego materiału dowodowego, naruszenia art. 122 i 187 § 1 Ord. pod., wobec dokonania ustaleń dotyczących pochodzenia towaru na podstawie dokumentu weryfikującego wydanego przez władze celne niemieckie, bez przetłumaczenia go na język polski, naruszenie art. 123 Ord. pod. – wobec kierowania korespondencji na Spółkę- wobec czego M. D. i A. W. pozbawieni zostali możliwości obrony swoich praw.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Celnej wnosił o jej oddalenie.

Rozpoznając skargę Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga jest bezzasadna.

Na podstawie art. 97 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Przepisy wprowadzające ustawę- Prawo o ustroju sądów administracyjnych i ustawę- Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr. 153, poz. 1271 )sprawa niniejsza podlega rozpoznaniu przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie przy zastosowaniu przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed Sądami Administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270)- zwanej dalej p. s. a.

Zgodnie z art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269) i art. 134 § 1 p. s. a. kontrola zaskarżonej decyzji dokonywana jest przez Sąd pod względem zgodności z prawem przy uwzględnieniu stanu prawnego obowiązującego w dacie okoliczności faktycznych występujących w sprawie.

Nieuprawniony jest pogląd skarżących, iż importowany towar od samego początku nie mógł korzystać ze stawek preferencyjnych, a skoro takie zastosowano to na skutek nieznajomości prawa przez organ celny.

Zgodnie z art. 13 § 1 Kodeksu celnego, cła określane są na podstawie Taryfy Celnej lub innych środków taryfowych. W myśl art. 13 § 3 pkt. 4 Kodeksu celnego, Taryfa Celna obejmuje obniżone stawki celne określone w umowach zawartych przez Polskę z niektórymi krajami lub grupami krajów.

Obowiązujące w dniu dokonania zgłoszeń celnych przepisy ust. 5 pkt. 1 części A Postanowień wstępnych Taryfy Celnej oraz postanowienia art. 13, 16 i 21 Protokołu nr 4 Układu Europejskiego wprowadziły możliwość stosowania stawek celnych obniżonych w przypadku gdy: towar pochodzi z obszaru Unii Europejskiej w rozumieniu Protokołu nr 4 Układu Europejskiego,

- pochodzenie towaru zostało udokumentowane świadectwem przewozowym EUR 1 lub deklaracją na fakturze,

- towar został bezpośrednio przywieziony do Polski

Spółka dokonując zgłoszenia celnego importowanej odzieży używanej, zadeklarowała niemieckie pochodzenie towaru i zawnioskowała zastosowanie obniżonej stawki celnej na podstawie deklaracji eksportera na fakturze.

W aktach administracyjnych (karta 2 dołączonych do akt SA/Rz231/03 ) zalega decyzja Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia [...] listopada 1997r. znak [...] zezwalająca M.D. i A. W. jako prowadzącym w S. działalność gospodarczą pod nazwą Spółka Cywilna "A’ na sprowadzanie z Niemiec odzieży używanej wstępnie sortowanej- mieszanina odzieży używanej i zużytej w ilości 20 ton miesięcznie. Zauważyć należy, że według Protokołu nr 4 Układu Europejskiego – art. 5, artykuły używane zebrane na terenie Wspólnoty nadające się tylko do odzysku surowców uzyskują status pochodzących z Unii Europejskiej. W przypadku odzieży używanej mogła ona uzyskać pochodzenie w oparciu o kumulację we Wspólnocie (art. 3 ) lub przez przetworzenie (art. 6).

W tych okolicznościach organ celny nie mógł z góry wiedzieć, iż importowana odzież nie byłą towarem o preferencyjnym pochodzeniu. Dopiero pismo niemieckich władz celnych z dnia 11 września 2001r. przesądziło, iż importowany towar nie był pochodzącym w rozumieniu Protokołu nr 4 Układu Europejskiego. Weryfikacja dowodu pochodzenia dokonana w trybie art. 83 Kodeksu celnego i art. 32 ust 1 i 3 Protokołu nr 4 Układu Europejskiego była wiążąca dla władz celnych kraju importu. Art. 16 § 2 pkt 9 Kodeksu celnego nie miał zastosowania w sprawie a tylko art. 20 tej ustawy.

Art. 240 § 1 pkt 5 Ordynacji podatkowej stanowi że w sprawach zakończonych decyzją ostateczną wznawia się postępowanie jeżeli wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji, nie znane organowi, który wydał decyzję. Negatywna weryfikacja dowodu pochodzenia w postaci pisma niemieckich władz celnych z dnia 11 września 2001r., stanowiła nową okoliczność w rozumieniu art. 240 § 1 pkt 5 Ord. pod. dającą podstawę do wznowienia, która istniała w dniu wydania decyzji z dnia [...] kwietnia 2000r., lecz nie była znana organowi celnemu.

W toku całego postępowania podatkowego skarżący nie domagali się przetłumaczenia na język polski dokumentu weryfikującego z dnia 11 września 2001r. sporządzonego przez niemieckie władze celne. Dopiero w skardze uczynili z tego zarzut. Zauważyć należy, że w toku postępowania, w tym w odwołaniu od decyzji organu I instancji skarżący zajmowali jednoznaczne stanowisko, iż importowana używana odzież nie spełniała warunków dla zastosowania obniżonej stawki celnej. Dokument weryfikujący z dnia 11 września 2001r. jedynie potwierdził ten fakt. Uchybienie organów celnych związane z brakiem dokonani tłumaczenia dokumentu weryfikującego, nie miało więc żadnego wpływu na wynik rozstrzygnięcia.

Nie załatwienie sprawy w terminie określonym w art. 139 § 1 Ord. pod. przez organ I instancji spowodowane było wnioskiem skarżących z dnia 18 października 2001r. o wydłużenie terminu celem przeprowadzenia nowych dowodów. Natomiast niedotrzymanie terminu z art. 139 § 3 Ord. pod. przez organ II instancji nastąpiło na skutek reorganizacji służb celnych. Ponadto z uwagi , że skarżący domagali się dostarczenia pism wszystkim wspólnikom Spółki, dodatkowo pismem z dnia 17 lipca 2002r. ponownie poinformowano ich o zakończeniu postępowania i wyznaczeniu trzydniowego terminu do wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego, a potwierdzenie odbioru tego pisma wpłynęło do organu odwoławczego w dniu 14 sierpnia 2002r. Niedotrzymanie terminu nastąpiło więc z przyczyn niezależnych od organów celnych, jednak i w tym przypadku zobowiązane one były zgodnie z art. 140 § 2 Ord. pod. powiadomić skarżących o przyczynach niedotrzymania terminu i wskazać nowy termin załatwienia sprawy. Jednakże nie wykonanie tego obowiązku nie miało wpływu na wynik rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Kierowanie postanowień oraz decyzji na adres "A" Spółka Cywilna A.W. i M.D. spełniło wymogi prawidłowego doręczenia w trybie art. 151 Ord. pod., w sytuacji gdy w siedzibie Spółki przesyłkę odebrał i potwierdził odbiór jeden ze wspólników.

W uzasadnieniu do wyroku z dnia 28 września 2004r. sygn. akt. GSK 350/04 NSA nie zakwestionował tego typu doręczenia zarówno postanowień jak i decyzji spółce cywilnej.

Zarówno organ I jak i II instancji po zakończeniu postępowania wyjaśniającego zgodnie z art. 200 § 1 Ord. pod., doręczał skarżącym zawiadomienia o wyznaczeniu trzydniowego terminu do wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego.

W doręczonych postanowieniach i decyzjach były więc wymienione wszystkie strony postępowania i doręczenia były prawidłowe, wobec czego zarzut naruszenia czynnego udziału stron w postępowaniu jest bezzasadny.

Ponieważ organy celne nie dopuściły się naruszenia prawa materialnego jak i procesowego, skarga jako bezzasadna podlegała przy zastosowaniu art. 151 p.s.a. oddaleniu.