drukuj    zapisz    Powrót do listy

6031 Uprawnienia do kierowania pojazdami, Ruch drogowy, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Oddalono skargę, III SA/Gd 727/18 - Wyrok WSA w Gdańsku z 2018-12-06, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

III SA/Gd 727/18 - Wyrok WSA w Gdańsku

Data orzeczenia
2018-12-06 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2018-10-05
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku
Sędziowie
Bartłomiej Adamczak
Jolanta Sudoł
Paweł Mierzejewski /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6031 Uprawnienia do kierowania pojazdami
Hasła tematyczne
Ruch drogowy
Sygn. powiązane
I OSK 759/19 - Wyrok NSA z 2021-12-28
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2018 poz 1302 art. 134 par. 1, art. 151
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity
Dz.U. 2017 poz 978 art. 136 ust. 1
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami.
Dz.U. 2017 poz 1260 art. 114 ust. 1 pkt 1 lit. b, art. 130 ust. 1
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym - tekst jednoloty
Dz.U. 2012 poz 488 par. 4 ust. 1, par. 7
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Paweł Mierzejewski (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Bartłomiej Adamczak, Sędzia WSA Jolanta Sudoł, Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Kinga Czernis, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 grudnia 2018 r. sprawy ze skargi M. P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego [...] z dnia 16 sierpnia 2018 r. nr [...] w przedmiocie skierowania na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji w formie egzaminu państwowego oddala skargę.

Uzasadnienie

Starosta decyzją z dnia 5 stycznia 2018 r. nr [...] orzekł o skierowaniu M. P. (dalej zwanego: "stroną" lub "skarżącym") na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji w formie egzaminu państwowego w zakresie kategorii AM, B1, B, C1 i C prawa jazdy, w związku z przekroczeniem 24 punktów karnych.

W podstawie prawnej rozstrzygnięcia powołano art. 114 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (tekst jednolity: Dz. U. z 2017 r., poz. 1260 ze zm.), art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (tekst jednolity: Dz. U. z 2017 r., poz. 978 ze zm.), art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 26 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2014 r., poz. 970 ze zm.), art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2017 r., poz. 1257; dalej w skrócie jako: "k.p.a.") oraz § 5 ust. 3 i 4 oraz § 9 ust. 1 pkt 9 rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 24 lutego 2016 r. w sprawie wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz. U. z 2016 r., poz. 231 ze zm.).

W uzasadnieniu wydanej decyzji organ pierwszej instancji wskazał, że w dniu 19 grudnia 2017 r. do Starostwa Powiatowego w W. wpłynął wniosek Komendanta Wojewódzkiego Policji w G. z dnia 12 grudnia 2017 r. o skierowanie M. P. na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji w trybie art. 114 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy - Prawo o ruchu drogowym w związku z przekroczeniem 24 punktów otrzymanych na podstawie art. 130 ust. 1 ustawy - Prawo o ruchu drogowym, w ramach posiadanych uprawnień. Zgodnie z art. 114 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy - Prawo o ruchu drogowym kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji podlega osoba posiadająca uprawnienia do kierowania pojazdem, skierowana decyzją starosty na wniosek Komendanta Wojewódzkiego Policji, w razie przekroczenia 24 punktów otrzymanych na podstawie art. 130 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy.

Zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 26 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy o kierujących pojazdami do dnia 3 czerwca 2018 r. starosta wydaje decyzję administracyjną o skierowaniu kierowcy lub osoby kierującej tramwajem na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji, o którym mowa w art. 114 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym. Kierowca lub osoba kierująca tramwajem skierowana na egzamin państwowy przystępują do kontrolnego sprawdzenia kwalifikacji w trybie art. 99 ust. 1 pkt 1 ustawy o kierujących pojazdami, który stanowi, że starosta wydaje decyzję administracyjną o skierowaniu kierowcy lub osoby posiadającej pozwolenie na kierowanie tramwajem na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji w formie egzaminu państwowego, jeżeli istnieją uzasadnione zastrzeżenia co do ich kwalifikacji.

Przekroczenie 24 punktów karnych za naruszenie przepisów ruchu drogowego przez stronę skutkuje koniecznością poddania się kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji.

Strona odwołała się od decyzji organu pierwszej instancji podnosząc, że organ błędnie ustalił stan faktyczny poprzez zaniechanie wyczerpującego zgromadzenia materiału dowodowego i oparcie się jedynie na wniosku Komendanta Wojewódzkiego Policji w G. o skierowanie na sprawdzenie kwalifikacji. Ponadto organ zaniechał wskazania faktów, które uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł oraz przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej. W szczególności organ pierwszej instancji nie sprecyzował, w jakim okresie liczba 24 punktów została przekroczona, a zatem nie ma możliwości dokonania prawidłowej oceny podstawy prawnej jak i faktycznej wydanej decyzji. Co istotne, jedno z wykroczeń drogowych objętych wnioskiem Komendanta było przedmiotem postępowania sądowego przed Sądem Rejonowym w K. (sygn. akt [...]), co powinno stać się przedmiotem analizy.

Po rozpatrzeniu wniesionego odwołania Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją dnia 16 sierpnia 2018 r. nr [...] utrzymało w mocy zakwestionowaną decyzję organu pierwszej instancji.

Organ odwoławczy stwierdził, że na dzień wydania niniejszej decyzji nie obowiązują już przepisy art. 114 ust. 1 pkt 1 lit. b i art. 130 ustawy - Prawo o ruchu drogowym, jak również rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego. Regulacje te zostały uchylone z dniem 4 czerwca 2018 r. Niemniej jednak w art. 136 ust. 1 ustawy o kierujących pojazdami wskazano, że w przypadku, gdy naruszenia przepisów ruchu drogowego popełnione przed dniem określonym w komunikacie, o którym mowa w art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 9 maja 2018 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 957), skutkowały przekroczeniem liczby 24 punktów za naruszenia przepisów ruchu drogowego, a w przypadku kierowców, którzy dopuścili się tych naruszeń w okresie jednego roku od wydania po raz pierwszy prawa jazdy - liczby 20 punktów, stosuje się tryb postępowania oraz skutki według stanu prawnego na dzień popełnienia naruszenia powodującego przekroczenie dopuszczalnej liczby punktów. W tym celu Policja może przetwarzać dane zgromadzone w trybie art. 130 ustawy - Prawo o ruchu drogowym. Termin, o jakim mowa w przytoczonej regulacji art. 12 ust. 2 ustawy zmieniającej to termin wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających udostępnianie danych zgromadzonych w ewidencji do ponownego wykorzystywania za pośrednictwem usług sieciowych.

Zgodnie więc z art. 114 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy - Prawo o ruchu drogowym kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji podlega osoba posiadająca uprawnienie do kierowania pojazdem, skierowana decyzją starosty na wniosek Komendanta Wojewódzkiego Policji, w razie przekroczenia 24 punktów otrzymanych na podstawie art. 130 ust. 1. Art. 130 ust. 1 powyższej ustawy przewidywał, że Policja prowadzi ewidencję kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego. Określonemu naruszeniu przypisuje się określoną liczbę punków w skali od 0 do 10 i wpisuje się do tej ewidencji (art. 130 ust. 1). Punkty za naruszenie przepisów ruchu drogowego wpisane do ewidencji usuwa się po upływie jednego roku od dnia naruszenia, chyba że przed upływem tego okresu kierowca dopuścił się naruszeń, za które na podstawie prawomocnych rozstrzygnięć przypisana liczba punktów przekroczyłaby 24 punkty lub w przypadku kierowców, o których mowa w art. 140 ust. 1 pkt 3-20 punktów (art. 130 ust. 2).

Sposób punktowania i liczbę punktów odpowiadających naruszeniu przepisów ruchu drogowego, warunki i sposób prowadzenia ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego określało rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego (Dz. U. 2012 r., poz. 488). Zgodnie z tym rozporządzeniem organ prowadzący ewidencję usuwa z ewidencji punkty przypisane na podstawie wpisu ostatecznego, jeżeli od dnia popełnienia naruszenia upłynął rok, chyba że przed upływem tego okresu kierowca dopuścił się naruszeń, za które suma punktów ostatecznych i podlegających wpisowi tymczasowemu przekroczyłaby 24 punkty, a w przypadku kierowców, o których mowa w art. 140 ust. 1 pkt 3 ustawy - Prawo o ruchu drogowym - 20 punktów (§ 6 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia). Innymi słowy, jeżeli w okresie roku kierowca popełni wykroczenia, za które otrzyma więcej niż 24 punkty, punkty te nie ulegają usunięciu i stanowią podstawę do skierowania na badanie psychologiczne.

Jak wynika z akt sprawy Komendant Wojewódzki Policji w G. zwrócił się do Starosty o skierowanie strony na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji w ramach posiadanych uprawnień z uwagi na otrzymanie w okresie od dnia 8 października 2016 r. do dnia 26 września 2017 r. łącznie 28 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego.

W związku z podniesionym w odwołaniu zarzutem, Kolegium pismem z dnia 25 lipca 2018 r. wystąpiło do Komendanta Wojewódzkiego Policji o wyjaśnienie, czy na skutek prawomocnego orzeczenia sądowego doszło do zmniejszenia ilości przypisanych stronie punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego. W odpowiedzi Komendant wyjaśnił, że nie zapadło żadne prawomocne orzeczenie sądowe, które skutkowałoby zmniejszeniem ilości punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego. Sprawa o sygnaturze [...] dotyczyła wykroczenia popełnionego dnia 14 czerwca 2017 r. Sąd Rejonowy w K. uznał M. P. za winnego popełnienia wykroczenia polegającego na niezabezpieczeniu przewożonego ładunku, w wyniku czego wysypujący się towar uszkodził szybę innego pojazdu. Wyrok Sądu Rejonowego w K. uprawomocnił się dnia 17 października 2017 r. W związku z uprawomocnieniem się tego orzeczenia stronie przypisano 6 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego.

Po przeanalizowaniu całokształtu przedmiotowej sprawy Kolegium doszło do wniosku, że decyzja organu pierwszej instancji jest prawidłowa.

Zgodnie z art. 136 ust. 1 ustawy o kierujących pojazdami, jeśli osoba legitymująca się uprawnieniami do kierowania pojazdami przekroczyła limit 24 punktów za naruszenia przepisów ruchu drogowego i do przekroczenia tego doszło przed terminem wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających udostępnianie danych zgromadzonych w ewidencji do ponownego wykorzystywania za pośrednictwem usług sieciowych, zastosowanie znajduje tryb postępowania oraz skutki według stanu prawnego na dzień popełnienia naruszenia powodującego przekroczenie dopuszczalnej liczby punktów. W tym celu Policja może przetwarzać dane zgromadzone w trybie art. 130 ustawy - Prawo o ruchu drogowym. Do przekroczenia limitu punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego doszło dnia 26 września 2017 r., a zatem przed dniem 4 czerwca 2018 r. Dlatego też w sprawie znajdują zastosowanie powołane wyżej przepisy i wniosek Komendanta Wojewódzkiego Policji stanowi podstawę do skierowania strony na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji.

Kolegium wyjaśniło również, że art. 99 ust. 1 pkt 1 ustawy o kierujących pojazdami oraz art. 114 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy - Prawo o ruchu drogowym, nie pozostawiają organom administracji publicznej swobody a przekroczenie liczby 24 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego zobowiązuje organ do wydania decyzji, która ma charakter decyzji związanej. Ponieważ w niniejszej sprawie liczba punktów przypisanych stronie w okresie krótszym niż rok przekroczyła liczbę 24, uzasadnionym było wydanie decyzji o skierowaniu na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji. Nadto starosta nie jest uprawniony do samodzielnego ustalania ilości punktów przypisanych kierowcy. Jest on związany domniemaniem prawdziwości informacji zawartych w dokumencie urzędowym, jakim jest sformalizowana informacja przedstawiona przez organ Policji.

M. P. zaskarżył decyzję organu odwoławczego do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku wnosząc o jej uchylenie.

Zaskarżonej decyzji skarżący zarzucił:

1. naruszenie przepisów prawa materialnego, to jest art. 114 ust. 1 pkt 1 lit b i art. 130 ustawy - Prawo o ruchu drogowym poprzez ich niesłuszne zastosowanie i oparcie decyzji na nieistniejących przepisach;

2. naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na treść zaskarżonego rozstrzygnięcia, to jest:

- art. 6 i 7 k.p.a. w zw. z art. 75, art. 77 § 1 i art. 84 § 1 k.p.a. poprzez zaniechanie przez organ wyczerpującego zgromadzenia materiału dowodowego i oparcie się jedynie na treści wniosku Komendanta Wojewódzkiego Policji w G. o sprawdzeniu kwalifikacji bez właściwej weryfikacji dokonanych naliczeń punktów karnych,

- art. 107 § 3 k.p.a. poprzez zaniechanie wskazania faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej.

W uzasadnieniu skargi wskazano, że organy orzekające nie sprecyzowały, w jakim okresie 24 punkty zostały naliczone, a zatem nie ma możliwości dokonania prawidłowej oceny podstawy prawnej jak i faktycznej wydanej decyzji. Przywołany art. 130 ust. 1 ustawy - Prawo o ruchu drogowym odnosi się jedynie do sposobu i ilości naliczanych punktów, nie wskazując czasokresu.

Skarżący powtórzył, że jedno z wykroczeń drogowych, objętych wnioskiem Komendanta, było przedmiotem postępowania sądowego przed Sądem Rejonowym w K. (sygn. akt [...]). Organy nie przeprowadziły dowodu z dokumentów, znajdujących się w tych aktach, opierając się jedynie na informacji uzyskanej z Policji.

W tych okolicznościach decyzja o skierowaniu skarżącego na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji jest co najmniej przedwczesna.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o jej oddalenie nie znajdując podstaw do zmiany swojego stanowiska.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2018 r., poz. 2107) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Stosownie zaś do art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.; dalej w skrócie jako "p.p.s.a."), sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Rozpoznając sprawę w świetle powołanego wyżej kryterium Sąd doszedł do przekonania, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem decyzje organów obu instancji nie zostały podjęte z naruszeniem przepisów prawa.

Przedmiotem kontroli Sądu jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 16 sierpnia 2018 r. nr [...], utrzymująca w mocy decyzję Starosty z dnia 5 stycznia 2018 r. nr [...] kierującą skarżącego na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji w formie egzaminu państwowego w zakresie prawa jazdy kat. AM, B1, B, C1 i C w związku z przekroczeniem 24 punktów za naruszenia przepisów ruchu drogowego.

Na wstępie wskazać należy, że podniesione przez skarżącego zarzuty naruszenia prawa obejmują zarówno zarzuty naruszenia prawa materialnego, jak i prawa procesowego w zakresie postępowania wyjaśniającego. Zarzuty te są tożsame z argumentacją strony podniesioną uprzednio w odwołaniu. W zaskarżonej decyzji organ obszernie uzasadnił, z jakich względów zarzuty te są chybione. Stanowisko organu odwoławczego przyjęte w omawianej sprawie jest prawidłowe. Nie budzi wątpliwości Sądu, że obwiązujące w chwili wydania decyzji przepisy prawa i wyczerpująco ustalony w sprawie stan faktyczny, nie pozwalają na stwierdzenie, aby zaskarżona decyzja i poprzedzającą ją decyzja organu były podjęte bez podstawy prawnej oraz aby były dowolne i pozbawione uzasadnienia.

Skarżący błędnie przyjmuje, że decyzja została wydana na "nieistniejących przepisach". Samorządowe Kolegium Odwoławcze wzięło pod uwagę, że w trakcie postępowania odwoławczego weszła w życie ustawa z dnia 9 maja 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym (dalej jako "ustawa zmieniająca"). Wbrew przekonaniu skarżącego wprowadzone zmiany nie stworzyły jednak luki prawnej, to jest takiego ukształtowania sytuacji prawnej, która uniemożliwiłaby wydawanie decyzji o skierowaniu na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji tych kierowców, którzy notorycznie i istotnie naruszają przepisy drogowe, tylko z tego względu, że dopuścili się oni tych naruszeń wcześniej, niż wejście w życie ww. ustawy zmieniającej. W chwili wejścia w życie ustawy zmieniającej i w dacie wydania zaskarżonej decyzji obowiązywały bowiem jednoznacznie brzmiące przepisy pozwalające na ustalenie skutków wejścia w życie nowego prawa dla stanów faktycznych, zaistniałych pod rządzami ustawy - Prawo o ruchu drogowym w uprzednio obowiązującym brzmieniu. Regulujące tę materię przepisy przejściowe nie zostały zawarte bezpośrednio w ustawie zmieniającej. Przepisy prawa należy jednak zawsze postrzegać jako powiązany ze sobą, funkcjonalny, całościowy i zamknięty system. Skoro zatem w chwili wejścia w życie ustawy zmieniającej obowiązywał przepis pozwalający na ustalenie zgodnej z wolą ustawodawcy podstawy prawnej dla wydawania rozstrzygnięć w niezakończonych jeszcze postępowaniach administracyjnych, rezygnację z jego powtórzenia w treści ustawy zmieniającej należy postrzegać wyłącznie jako wyraz racjonalności ustawodawcy.

W przedmiotowej sprawie kluczowe znaczenie ma art. 136 ustawy o kierujących pojazdami.

Zgodnie z treścią art. 136 ust. 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania zaskarżonej decyzji) w przypadku gdy naruszenia przepisów ruchu drogowego popełnione przed dniem określonym w komunikacie, o którym mowa w art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 9 maja 2018 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 957), skutkowały przekroczeniem liczby 24 punktów za naruszenia przepisów ruchu drogowego, a w przypadku kierowców, którzy dopuścili się tych naruszeń w okresie jednego roku od wydania po raz pierwszy prawa jazdy - liczby 20 punktów, stosuje się tryb postępowania oraz skutki według stanu prawnego na dzień popełnienia naruszenia powodującego przekroczenie dopuszczalnej liczby punktów. W tym celu Policja może przetwarzać dane zgromadzone w trybie art. 130 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym.

Przepis art. 130 ust. 1 ustawy - Prawo o ruchu drogowym stanowi, że komendant wojewódzki Policji prowadzi ewidencję kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego. Określonemu naruszeniu przypisuje się odpowiednią liczbę punktów w skali od 0 do 10 i wpisuje się do tej ewidencji.

Wpisu ostatecznego do ewidencji dokonuje się, jeżeli naruszenie zostało stwierdzone prawomocnym: wyrokiem sądu, postanowieniem sądu o warunkowym umorzeniu postępowania, mandatem karnym albo orzeczeniem organu orzekającego w sprawie o naruszenie w postępowaniu dyscyplinarnym (§ 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego; Dz. U. z 2012 r., poz. 488, zwanego dalej "rozporządzaniem").

Zgodnie z art. 114 ust. 1 punkt 1 lit. b ustawy - Prawo o ruchu drogowym, kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji podlega osoba posiadająca uprawnienie do kierowania pojazdem, skierowana decyzją starosty na wniosek komendanta wojewódzkiego Policji, w razie przekroczenia 24 punktów otrzymanych na podstawie art. 130 ust. 1. W takiej sytuacji komendant wojewódzki Policji występuje do organu właściwego w sprawach wydawania prawa jazdy z wnioskiem o kontrolne sprawdzenie kwalifikacji kierowcy, w zakresie wszystkich posiadanych przez niego kategorii praw jazdy (§ 7 ust. 1 punkt 2 rozporządzenia). Wniosek taki sporządza się wyłącznie na podstawie wpisów ostatecznych (§ 7 ust. 2 rozporządzenia).

W orzecznictwie sądów administracyjnych przyjęty jest pogląd, że organ administracji, jak też sąd administracyjny nie może dokonywać oceny zasadności uznania, że ktoś przekroczył przepisy ruchu drogowego czy też "prawidłowości zakwalifikowania" przekroczenia przepisów ruchu drogowego przez osobę, wobec której komendant wojewódzki Policji wystąpił z wnioskiem o sprawdzenie kwalifikacji. Ilość punktów jest pochodną stwierdzenia przekroczenia przepisów ruchu drogowego oraz kwalifikacji takiego przekroczenia (zob. w tej materii m.in.: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 sierpnia 2013 r.; sygn. akt I OSK 855/12; Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych; orzeczenia.nsa.gov.pl).

W sprawie niniejszej Komendant Wojewódzki Policji w G. wnioskiem z dnia 12 grudnia 2017 r. wystąpił do Starosty o skierowanie skarżącego na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji w ramach posiadanych uprawnień z uwagi na przekroczenie limitu 24 punktów karnych otrzymanych za naruszenia przepisów ruchu drogowego. Uzasadnieniem tego wniosku jest wykaz naruszeń przepisów ruchu drogowego, z którego wynika, że skarżący w okresie od dnia 8 października 2016 r. do dnia 26 września 2017 r. sześciokrotnie naruszył przepisy ruchu drogowego uzyskując łącznie 28 punktów karnych, to jest:

- 6 punktów za spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego kolizja drogowa, (samochód ciężarowy, 8 października 2016 r.);

- 2 punkty za naruszenie obowiązku używania pasów bezpieczeństwa przez kierującego (samochód ciężarowy, 12 grudnia 2016 r.);

- 4 punkty za przekroczenie prędkości (samochód osobowy, 2 luty 2017 r.);

- 6 punktów za spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego kolizja drogowa, (samochód ciężarowy,14 czerwca 2017 r.);

- 4 punkty za przekroczenie prędkości (samochód osobowy, 14 sierpnia 2017 r.);

- 6 punktów za spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego kolizja drogowa, (samochód ciężarowy, 26 września 2017 r.).

Skierowanie do organu pierwszej instancji przedmiotowego wniosku dawało podstawę do wydania decyzji na podstawie w art. 114 ust. 1 punkt 1 lit. b ustawy - Prawo o ruchu drogowym. Należy też stwierdzić, że organ w tym przypadku miał obowiązek ("kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji podlega"), a nie tylko prawo, skierować skarżącą na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji w zakresie posiadanych uprawnień do kierowania pojazdami.

Należy w tym miejscu wskazać, że ewidencja, o której mowa w art. 130 ust. 1 ustawy - Prawo o ruchu drogowym jest swego rodzaju rejestrem (wykazem), w którym wpisów dokonuje wyłącznie uprawniony do tego organ Policji. Organ ten, co należy podkreślić, ma również kompetencję do usuwania punktów karnych.

Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 9 sierpnia 2013 r. (sygn. akt I OSK 503/12; Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych; orzeczenia.nsa.gov.pl), w sytuacji w której danemu podmiotowi zostało przyznane prawo do prowadzenia określonej ewidencji, rejestru czy innego wykazu, ten podmiot jest odpowiedzialny za prawidłowe jego prowadzenie i zgodność z prawem dokonywanych wpisów. Inny organ administracyjny, w toku prowadzonego przez siebie postępowania, takich kompetencji nie posiada i jest związany treścią danych zawartych w ewidencji. Z taką też sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie.

Organ pierwszej instancji, wydając na wniosek komendanta wojewódzkiego Policji (w razie przekroczenia 24 punktów karnych za przekroczenie przepisów ruchu drogowego), decyzję o skierowaniu na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji, nie ma uprawnienia do badania prawidłowości orzeczenia, w związku z którym naliczone zostały określonemu kierowcy punkty karne. Takich uprawnień nie ma również Samorządowe Kolegium Odwoławcze, działające jako organ odwoławczy od decyzji wydawanych w tych sprawach.

Ani więc organ pierwszej instancji, ani Samorządowe Kolegium Odwoławcze, prowadząc toczące się przed nimi postępowania, nie mają kompetencji do samodzielnego ustalania ilości punktów naliczonych kierowcy ze względu na naruszenie przepisów ruchu drogowego. Organy te wiąże tym samym wniosek komendanta Policji o skierowanie danego kierowcy na egzamin sprawdzający kwalifikacje, jeśli w ewidencji wykazane jest, że kierowcy temu przypisano więcej niż 24 punkty karne.

Słusznie stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w wyroku z dnia 25 lutego 2010 r. (sygn. akt II SA/Ke 33/10; orzeczenie dostępne w bazie jak wyżej), że skoro ewidencję kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego prowadzi komendant wojewódzki Policji i organ ten dokonuje wpisów do ewidencji, przy czym wpisy ostateczne są dokonywane na podstawie prawomocnych wyroków, mandatów i orzeczeń, które tylko w odrębnym postępowaniu mogą zostać uchylone, to starosta (prezydent miasta) kierując na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji jest związany wnioskiem w tym sensie, że nie ma uprawnień do badania prawidłowości wpisów w zakresie ilości punktów karnych ani też badania, czy kierowca, którego wniosek dotyczy, faktycznie dopuścił się wykroczenia drogowego. Stanowisko to należy w pełni podzielić.

Mając na uwadze argumentację zawartą w skardze Sąd wskazuje, że dla prowadzenia ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego datą istotną jest data naruszenia przepisów ruchu drogowego. Natomiast wpis punktów do ewidencji, będący konsekwencją naruszenia przepisów, ma jedynie charakter techniczny a data dokonania wpisu w żadnym wypadku nie ma wpływu na ustalanie rocznego terminu, po upływie którego wpisane do ewidencji punkty podlegają usunięciu. Jeśli chodzi o wpis tymczasowy do ewidencji, to również odnosi się on do naruszenia przepisów ruchu drogowego w konkretnej dacie. Sąd podkreśla, że zdarzeniem, z którym ustawodawca wiąże skutek w postaci skierowania na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji jest dopuszczenie się przez kierującego pojazdem naruszeń przepisów ruchu drogowego, skutkujące przekroczeniem liczby 24 punktów, niezależnie od daty wpisów dokonanych w ewidencji, nawet gdy nastąpiły one po upływie roku od dnia popełnienia naruszenia. Co istotne, nie wolno usuwać z ewidencji kierowców punktów za naruszenia przepisów ruchu drogowego, jeżeli w ciągu roku od dnia naruszenia kierowca dopuścił się naruszeń, za które przypisana liczba punktów przekroczy 24 punktów. Istotna jest w związku z tym data naruszenia, które to zdarzenie musi mieć miejsce w okresie jednego roku od dnia pierwszego naruszenia, a nie data prawomocności rozstrzygnięcia wydanego w sprawie tego naruszenia, czy tym bardziej data wpisu punktów w ewidencji. Przyznanie więcej niż 24 punktów za wykroczenia drogowe, których dopuściła się skarżąca jako kierujący pojazdem w ciągu roku, wyklucza usunięcie tych punktów z ewidencji, niezależnie od daty wpisów dokonanych w ewidencji, nawet wówczas gdy wpisy nastąpiły po upływie roku od dnia popełnienia naruszenia. Z tych względów w kierowanym do organu wniosku z dnia 14 grudnia 2017 r. Komendant Wojewódzki Policji zasadnie ujął, że na łączną liczbę uzyskanych punktów karnych, wpływ miało również naruszenie przepisów ruchu drogowego, którego skarżący dopuścił się w dniu 14 czerwca 2017 r. W sprawie o sygn. akt [...] Sąd Rejonowy w K. uznał bowiem M. P. za winnego popełnienia wykroczenia drogowego polegającego na niezabezpieczeniu przewożonego ładunku, w wyniku czego wysypujący się towar uszkodził szybę innego pojazdu. Wyrok Sądu uprawomocnił się dnia 17 października 2017 r. W związku z uprawomocnieniem się tego orzeczenia stronie przypisano 6 punktów za naruszenie przepisów ruchu (wpis ostateczny), jednak jak wyjaśniono wyżej dokonanie wpisu ostatecznego nie zmienia faktu, że wykroczenie zostało popełnione w dniu 14 czerwca 2017 r.

Nie można ponadto podzielić stanowiska skarżącego, że organy orzekające w sprawie dopuściły się zarzucanych naruszeń przepisów prawa procesowego. Należy wskazać, że orzekające w sprawie organy dysponowały wyczerpującym (wystarczającym) materiałem dowodowym dla podjęcia rozstrzygnięcia, strona miała zagwarantowany czynny udział w każdym stadium postępowania, natomiast wydane w sprawie decyzje - w obu instancjach - zawierają wszelkie określone prawem elementy.

Uznawszy w reasumpcji zarzuty podniesione w skardze za niezasadne jak i nie znajdując podstaw do stwierdzenia z urzędu, że wydane w sprawie decyzje naruszają prawo (vide: art. 134 § 1 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił wniesioną skargę na podstawie art. 151 p.p.s.a., o czym orzeczono jak w sentencji wyroku.



Powered by SoftProdukt