Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Arkadiusz Despot-Mładanowicz /spr./ Sędziowie: Sędzia NSA Maria Czapska-Górnikiewicz Sędzia del. NSA Jerzy Stankowski Protokolant: starszy inspektor sądowy Agnieszka Majewska po rozpoznaniu w dniu 23 lutego 2016 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej J. S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 grudnia 2013 r. sygn. akt II SA/Wa 1741/13 w sprawie ze skargi J. S. na decyzję Komendanta Głównego Policji z dnia [...] czerwca 2013 r. nr [...] w przedmiocie cofnięcia pozwolenia na broń palną sportową 1. uchyla zaskarżony wyrok i decyzję Komendanta Głównego Policji z dnia [...] czerwca 2013 r. nr [...], 2. zasądza od Komendanta Głównego Policji na rzecz J. S. kwotę 400 (czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 6 grudnia 2013 r., sygn. akt II SA/Wa 1741/13 oddalił skargę J. S. na decyzję Komendanta Głównego Policji z dnia [...] czerwca 2013 r. nr [...] w przedmiocie cofnięcia pozwolenia na broń palną sportową.

Wyrok został wydany w następujących okolicznościach sprawy:

Komendant Główny Policji, na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a., ww. decyzją z dnia [...] czerwca 2013 r. utrzymał w mocy decyzję W. Komendanta Wojewódzkiego Policji w P. z dnia [...] kwietnia 2013 r. nr [...], którą to decyzją cofnięto J. S. pozwolenie na posiadanie broni palnej sportowej.

Jako podstawę materialnoprawną organ podał art. 18 ust. 4 oraz art. 20 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz. U. z 2012 r., poz. 576).

W motywach uzasadnienia organ wskazał, że zgodnie z art. 10 ust. 3 pkt 3 ustawy o broni i amunicji, właściwy organ Policji wydaje pozwolenie na broń palną do celów sportowych po przedstawieniu ważnej przyczyny posiadania broni. Za takie uważa się w szczególności: udokumentowane członkostwo w stowarzyszeniu o charakterze strzeleckim; posiadanie kwalifikacji sportowych, o których mowa w art. 10b; oraz licencji właściwego polskiego związku sportowego. Powyższe wymogi ustawowe dotyczą również osób, posiadających już pozwolenia na broń sportową, które chcą zachować te uprawnienia. Organ stwierdził, że strona nie posiada licencji na uprawianie strzelectwa sportowego. Tym samym, nie spełnia ona wszystkich wymogów, określonych obowiązującymi przepisami prawa. Zatem w stosunku do strony ustały okoliczności faktyczne, stanowiące podstawę wydania pozwolenia na posiadanie broni palnej sportowej do celów sportowych.

Organ ustalił, że strona przynależy do stowarzyszenia o charakterze strzeleckim – Bractwa Kurkowego w [...]. Wskazał, że aktualnie przepisy prawa w celu uprawiania strzelectwa sportowego wymagają legitymowania się "stosownym dokumentem (tzw. patent strzelecki) i aktualną (ważną 1 rok kalendarzowy) licencją sportową (art. 10 ust. 3 pkt 3 ustawy o broni i amunicji oraz Regulamin PZSS). Przepisy ustawy o broni i amunicji uzależniają więc uprawianie sportów o charakterze strzeleckim od posiadania odpowiednich kwalifikacji, potwierdzonych stosownym dokumentem, wydanym po przeprowadzeniu przez Polski Związek Sportowy egzaminu z przestrzegania obowiązujących w tym sporcie zasad bezpieczeństwa (art. 10b ustawy), a ponadto licencji zawodnika wydanej przez ten związek. Dotyczy to wszystkich posiadaczy pozwoleń na broń do celów sportowych, niezależnie od kiedy je posiadają.

W konsekwencji organ uznał, iż rodzaj strzelectwa, jakie uprawia się w bractwach kurkowych, działających poza strukturami PZSS, nie jest tożsamy ze strzelectwem sportowym. Jak wynika bowiem ze Statutu Zjednoczenia Kurkowych Bractw Strzeleckich Rzeczypospolitej Polskiej, uchwalonego na Nadzwyczajnym Zjeździe Delegatów Zjednoczenia Kurkowych Bractw Strzeleckich RP w dniu 12 marca 2011 r. w Poznaniu, jednym z celów Stowarzyszenia jest: "kontynuowanie tradycyjnego strzelania obywatelskiego celem pielęgnowania gotowości bojowej do obrony Państwa" (§ 7 ust. 1 pkt 2 Statutu). Uprawianie takiego rodzaju strzelectwa nie uzasadnia potrzeby posiadania własnej broni, a strona może je realizować, jak każdy inny nieposiadający pozwolenia na broń obywatel, pragnący pielęgnować umiejętność strzelania, na każdej strzelnicy dysponującej bronią obiektową.

Mając powyższe na uwadze, organ stwierdził, że w stosunku do strony ustały okoliczności faktyczne, które stanowiły podstawę do wydania jej pozwolenia na broń do celów sportowych. Wskazał też, że za takim rozstrzygnięciem przemawia interes społeczny, który organ Policji musi respektować.

Skargę na decyzję Komendanta Głównego Policji z dnia [...] czerwca 2013 r. złożył J. S., wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji, ewentualnie stwierdzenie jej nieważności. Skarżący zarzucił naruszenie art. 61 § 1 k.p.a. w zw. z art. 18 ust. 4 ustawy o broni i amunicji, twierdząc, że błędnie organ przyjął, że ustały okoliczności faktyczne, które stanowiły podstawę do wydania skarżącemu pozwolenia na broń palną sportową.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd wskazał, że skarżący uzyskał pozwolenie na broń sportową do czynnego uprawiania strzelectwa sportowego w związku z członkostwem w [...] Klubie Sportowym "[...]" w P. Miało to miejsce jeszcze pod rządami ustawy o broni, amunicji i materiałach wybuchowych z 1961 r., która kwestię nabywania kolejnych egzemplarzy broni w ramach pozwolenia regulowała w sposób odmienny, niż ma to miejsce w obecnie obowiązującej ustawie z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji. Wcześniejsza ustawa nie określała rodzaju, ilości broni, ani celu, do jakiego dana broń miała służyć, a w ramach jednego pozwolenia (na podstawie jednej decyzji) można było nabywać nieograniczoną liczbę egzemplarzy, o ile okoliczności faktyczne, na które powoływała się dana osoba, ubiegająca się o pozwolenie na broń, uzasadniały wydanie takiego pozwolenia (art. 5 ust. 1 tej ustawy). Racjonalny ustawodawca, zachowując (art. 52 nowej ustawy) ważność dotychczasowych pozwoleń na broń (uzyskanych na podstawie dotychczasowych przepisów), objął je zarazem wynikającymi z tej ustawy obowiązkami. Nowelizacja ustawy o broni i amunicji, która weszła w życie w dniu 10 marca 2011 r. uzależniła uprawianie sportów o charakterze strzeleckim od posiadania odpowiednich kwalifikacji, potwierdzonych stosownym dokumentem, wydanym po przeprowadzeniu przez Polski Związek Sportowy egzaminu, od przestrzegania obowiązujących w tym sporcie zasad bezpieczeństwa (art. 10b ust. 1 ustawy), a ponadto od uzyskania licencji zawodnika wydanej przez ten związek. Dotyczy to wszystkich posiadaczy pozwoleń na broń do celów sportowych niezależnie od tego, od kiedy je posiadają i nie ma to żadnego związku z terminowością pozwoleń i prawami nabytymi. Zgodnie z art. 9 ust. 6 ustawy, pozwolenia na broń, zatem także pozwolenia wydane przed jej wejściem w życie, są bezterminowe.

Sąd podzielił stanowisko organu, że chcąc dalej realizować cel, tj. strzelanie w ramach współzawodnictwa sportowego (dla celów którego strona uzyskała pozwolenie) winna się ona legitymować dokumentami potwierdzającymi, iż ma kwalifikacje niezbędne do uprawiania strzelectwa sportowego (tj. patent, o którym mowa w art. 10b ust. 2 ustawy o broni i amunicji), a także bierze udział we współzawodnictwie sportowym (potwierdza to aktualna licencja PZSS).

W ocenie Sądu, pomimo tego, iż skarżący posiada przygotowanie w zakresie teoretycznego i praktycznego posługiwania się bronią sportową i uzyskał licencję nr [...] na uprawianie strzelectwa sportowego w dziedzinie strzelań kulowych i licencję nr [...], to stwierdzić należy, iż dowód ten stracił walor aktualności. W 1995 r., tj. w dacie, kiedy skarżący uzyskał pozwolenie na broń palną sportową, w ogóle nie obowiązywały patenty strzeleckie, a wydane później zgodnie z przepisem art. 5 nieobowiązującej już ustawy z dnia 15 kwietnia 2005 r. o zmianie ustawy o kulturze fizycznej oraz ustawy o żegludze śródlądowej (Dz. U. Nr 85, poz. 726 ze zm.) zachowywały ważność do czasu ich wygaśnięcia, ale nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2005 r.

Zgodnie zaś z art. 78 również nieobowiązującej już ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o sporcie kwalifikowanym (Dz. U. Nr 155, poz. 1298 ze zm.), z dniem 31 grudnia 2006 r. utraciły ważność licencje wydane na podstawie ustawy o kulturze fizycznej, a zatem także licencje wydane stronie w dniu [...] lutego 1999 r. (k. 30) i w dniu [...] grudnia 2000 r. (k. 49). Licencja strzelecka potwierdza, iż dana osoba faktycznie uprawia strzelectwo w ramach rywalizacji sportowej, organizowanej przez Polski Związek Strzelectwa Sportowego, a nie tylko rekreacyjnie strzela z broni w ramach okazjonalnych spotkań towarzyskich, czy podczas lokalnych imprez kulturalnych. Uzyskanie licencji wymaga bowiem spełnienia określonych warunków, w tym uczestnictwa w ciągu roku w minimalnej, wskazanej przez PZSS, liczbie zawodów sportowych. Dlatego też jej brak oznacza, że posiadacz broni sportowej nie spełnia warunków, o których mowa w art. 10 ust. 3 pkt 3 ustawy o broni i amunicji. Powyższe zdaniem Sądu w pełni uzasadnia wydanie przez organy Policji decyzji w oparciu o przepis prawa, o którym mowa w art. 18 ust. 4 ustawy o broni i amunicji.

W ocenie Sądu prawidłowo organ uznał, że skarżący powinien legitymować się dokumentami potwierdzającymi, iż nadal uprawia zawodniczo strzelectwo sportowe, albowiem sama przynależność do Stowarzyszenia nie może zostać uznana za wystarczającą. Trafnie więc organ uznał, że ustały okoliczności, które stanowiły podstawę przyznania skarżącemu prawo do posiadania broni palnej sportowej.

Mając powyższe na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 151 i art. 138 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), dalej p.p.s.a., oddalił skargę.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku złożył J. S., zaskarżając wyrok w całości, zarzucając:

1. Naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 174 pkt 2 w związku z art. 145 § 1 pkt 1 lit c p.p.s.a. w związku z art. 7, art. 77 i art. 107 § 3 k.p.a. przez błędną ich wykładnię polegającą na nieprawidłowym ustaleniu stanu faktycznego z pominięciem mającej istotny wpływ na wynik sprawy okoliczności "że skarżący uzyskał pozwolenie na broń sportową do czynnego uprawiania strzelectwa sportowego w związku z członkostwem w [...] Klubie Sportowym [...] w P." i to bez podania daty czy sygnatury decyzji dotyczącej pozwolenia na broń, a także konkretnego egzemplarza broni.

2. Naruszenie prawa materialnego, tj. art. 174 pkt 1 p.p.s.a. w związku z art. 52 i art. 18 ust. 4 ustawy o broni i amunicji przez błędną jego wykładnię polegającą na uznaniu, że skarżący powinien obecnie posiadać uprawnienia wymagane dla osób starających się o pozwolenia na broń " o których mowa w art. 10 ust. 3 pkt 3 ustawy o broni i amunicji", a w konsekwencji "ustały okoliczności, które stanowiły podstawę do przyznania skarżącemu prawa do posiadania broni palnej sportowej."

Wskazując na powyższe zarzuty skarżący kasacyjnie wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania temu Sądowi oraz o zasądzenie kosztów postępowania wg norm przepisanych.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 18 ust. 4 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji, właściwy organ Policji może cofnąć pozwolenie na broń, jeżeli ustały okoliczności faktyczne, które stanowiły podstawę do jego wydania. Przepis ten ma charakter fakultatywny, a więc daje możliwość organom Policji, działającym w ramach uznania administracyjnego, cofnięcia pozwolenia na broń w przypadku stwierdzenia, że ustały okoliczności stanowiące podstawę wydania pozwolenia. Uznaniowość nie oznacza dowolności w rozstrzyganiu spraw przez organy Policji, jak również nie upoważnia tych organów do szablonowego stosowania prawa w oderwaniu od konkretnego stanu faktycznego danej sprawy. Powyższa regulacja nakłada na organy Policji obowiązek każdorazowego badania, czy w dacie rozstrzygania danej sprawy zmieniły się okoliczności faktyczne danego przypadku. Organ administracji publicznej, prowadzący postępowanie w sprawie cofnięcia pozwolenia na broń, na podstawie ww. przepisu powinien zatem ze szczególną starannością wyjaśnić okoliczności danej sprawy, biorąc pod uwagę i oceniając cały materiał dowodowy, a także dokładnie uzasadnić, z jakich powodów cofa pozwolenie, uwzględniając przy tym wzajemne relacje interesu społecznego oraz słusznego interesu obywatela.

W niniejszej sprawie decyzją z dnia [...] marca 1995 r., znak [...] (k. 12 akt administracyjnych), na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. o broni, amunicji i materiałach wybuchowych, skarżący uzyskał pozwolenie na broń w celu uprawiania strzelectwa sportowego. Rolą organu było zatem, stosownie do art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. w związku z treścią art. 18 ust. 4 ustawy o broni i amunicji, ustalenie, czy nie ustały okoliczności, dla których pozwolenie to wydano, a więc, czy skarżący uprawia dalej strzelectwo sportowe. Tymczasem organ II instancji, a następnie Sąd I instancji, jako podstawę cofnięcia skarżącemu pozwolenia uznał brak posiadania licencji na uprawianie strzelectwa sportowego, a więc niespełnienie wymogu, wynikającego z art. 10 ust. 3 pkt 3 ustawy o broni i amunicji. Organ uznał, że skarżący winien legitymować się dokumentami potwierdzającymi, że nadal zawodniczo uprawia strzelectwo sportowe, a sama przynależność do stowarzyszenia, nawet o charakterze strzeleckim – Bractwa Kurkowego w [...], nie jest wystarczająca. Należy jednak zauważyć, że skarżący, starając się wykazać brak ustania okoliczności stanowiących podstawę wydania pozwolenia nie wskazuje jedynie na przynależność do Stowarzyszenia, ale również na fakt uczestnictwa w zawodach strzeleckich. Organ zaś, ani Sąd I instancji w żaden sposób nie odniósł się do kwestii uczestnictwa skarżącego w zawodach strzeleckich. Nie wykazał, że skarżący nie uprawia strzelectwa sportowego, a więc nie realizuje celu, dla którego pozwolenie na broń zostało mu wydane. Nie wykazał także, aby za "ważną przyczynę" posiadania broni, o której mowa w art. 10 ust. 3 ustawy o broni i amunicji nie mogło być uznane uczestnictwo w zawodach strzeleckich organizowanych przez Stowarzyszenie, którego skarżący jest członkiem. Należy zauważyć, że przepis art. 10 ust. 1 omawianej ustawy jako jedną z przesłanek wydania pozwolenia na broń wskazuje "ważną przyczynę posiadania broni". W ust. 3 art. 10 ustawodawca wskazał, jakie przyczyny uważa się za "ważne", z tym, że posłużył się tym przepisie sformułowaniem "w szczególności", co z kolei oznacza, że katalog przyczyn stanowiących "ważną przyczynę posiadania broni" jest katalogiem otwartym. Trzeba także mieć na względzie, że w ust. 2 art. 10 wymieniono w jakim celu wydaje się pozwolenie na broń. Ustawodawca również w tym przepisie posłużył się sformułowaniem "w szczególności", co oznacza, że katalog celów, uzasadniających wydanie pozwolenia na broń, także jest katalogiem otwartym. Rozstrzygając sprawę organ odwoławczy stwierdzając, że skoro skarżący nie ma licencji, to znaczy, że ustały okoliczności faktyczne, które stanowiły podstawę do wydania pozwolenia na broń, nie uwzględnił okoliczności rozstrzyganej sprawy, jak i tego, że decyzja wydawana na podstawie art. 18 ust. 4 ustawy o broni i amunicji nie jest decyzją związaną. Organ nie uwzględnił, że katalogi, zawarte w ust. 2 i 3 art. 10 ustawy o broni i amunicji są katalogami otwartymi. Zatem możliwe jest zakwalifikowanie odmiennych stanów faktycznych od wymienionych w tych przepisach, jako uzasadniające posiadanie broni. Wobec tego głębszego rozważenia wymagało, czy przynależność skarżącego do Bractwa Kurkowego nie stanowi okoliczności uzasadniającej posiadanie pozwolenia na broń palną sportową. Nie można wobec tego uznać, w oderwaniu od realiów rozstrzyganej sprawy, że skoro skarżący nie posiada ważnej licencji, wydanej przez Polski Związek Strzelectwa Sportowego, to automatycznie oznacza to konieczność cofnięcia mu pozwolenia na broń palną sportową. W konsekwencji uznać należy, że organ odwoławczy nie wykazał, aby pozostawienie stronie pozwolenia na posiadanie broni palnej sportowej było sprzeczne z interesem społecznym.

Z powyższych względów uzasadniony jest zarzut naruszenia art. 145 § 1 pkt 1 lit c p.p.s.a. w związku z art. 7, art. 77 i art. 107 § 3 k.p.a., jak i art. 18 ust. 4 ustawy o broni i amunicji.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 52 ustawy o broni i amunicji, wskazać należy, że ustawodawca zagwarantował osobom, które uzyskały pozwolenia na broń i legitymacje noszące nazwę "pozwolenie na broń", wydane na podstawie dotychczasowych przepisów, prawo do legalnego posługiwania się posiadaną bronią, nabytą na podstawie tych pozwoleń. Gwarancja ta nie oznacza jednak, że tego rodzaju pozwolenia nie mogą być cofnięte na podstawie przepisów nowej ustawy. Co więcej, jeśli zaistnieją przesłanki określone w art. 18 ust. 1 ustawy o broni i amunicji, organ ma obowiązek takie pozwolenie cofnąć. Natomiast w przypadku, o którym mowa w ust. 4 tego przepisu, działanie organu ma charakter fakultatywny, a więc cofnięcie pozwolenia pozostawione jest uznaniu organu Policji. Przyjęcie odmiennego poglądu prowadziłoby w efekcie do nieograniczonego w czasie stosowania ustawy, która utraciła już moc obowiązującą i byłoby sprzeczne z celem nowej ustawy, która charakteryzuje się zaostrzonymi wymaganiami do uzyskania pozwoleń na broń.

Organ odwoławczy będzie obowiązany do ponownego rozpatrzenia sprawy, przede wszystkim rozważenia, czy w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz w świetle okoliczności podnoszonych przez skarżącego, dotyczących przynależności do Bractwa Kurkowego, czynnego udziału w zawodach strzeleckich, można uznać, że ustały okoliczności stanowiące podstawę wydania skarżącemu pozwolenia na broń. W razie potrzeby, organ przeprowadzi uzupełniające postępowanie dowodowe w oparciu o art. 136 k.p.a.

Mając powyższe na uwadze, NSA, na podstawie art. 188 w zw. z art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. uchylił zaskarżony wyrok i uwzględnił skargę, uchylając decyzję organu odwoławczego.

O zwrocie kosztów postępowania sądowego orzeczono na podstawie art. 203 pkt 1 i art. 200 p.p.s.a.

-----------------------

8