Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 13 lipca 2016 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział II w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia NSA Anna Stępień, Sędziowie Sędzia WSA Czesława Nowak-Kolczyńska, Sędzia WSA Joanna Sekunda-Lenczewska (spr.), , Protokolant Sekretarz sądowy Aneta Panek, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 lipca 2016 roku sprawy ze skargi R. P. na bezczynność Starosty [...] [...] w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej oddala skargę. a.bł.

R. P. złożyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi skargę na bezczynność Starosty [...] w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej.

W treści skargi pełnomocnik skarżącej wskazał, że w dniu 11 maja 2016 r. strona wniosła do Starosty [...] o przesłanie drogą elektroniczną umowy bądź umów cywilnych zawartych przez Powiat z adwokatem lub radcą prawnym albo z kancelarią adwokatów, radców prawnych albo kancelarią adwokatów i radców prawnych, dotyczących stałej obsługi prawnej powiatu w dacie od dnia obowiązywania rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, albo przesłanie informacji, że umowy takie nie zostały zawarte. W przypadku posiadania takich umów, bądź umowy wniosła o przesłanie w formie skanu. Pełnomocnik podkreślił, iż w terminie przewidzianym ustawą organ, pomimo ciążącego na nim obowiązku, nie udostępnił informacji w żądanej formie, ani też nie wydał decyzji o odmowie jej udzielenia (ewentualnie decyzji o umorzeniu postępowania w przypadku zaistnienia okoliczności z art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2015 r., poz. 2058 ze zm. – dalej jako: ustawa), co skutkuje uznaniem, że jest on w stanie bezczynności.

Pełnomocnik wniósł o:

- zobowiązanie organu do rozpoznania wniosku skarżącej w terminie przewidzianym ustawą (14 dni),

- stwierdzenie, że organ dopuścił się bezczynności w niniejszej sprawie,

- zasądzenie od organu na rzecz skarżącej kosztów postępowania w wysokości 17zł tytułem opłaty za pełnomocnictwo, 100 zł tytułem opłaty sądowej oraz 480zł tytułem kosztów adwokackich.

W odpowiedzi na skargę Starosta [...] wniósł o jej oddalenie jako niezasadnej. Starosta przyznał, iż w dniu 11 maja 2016 r. R. P. wystąpiła, za pomocą poczty elektronicznej, z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej. Jednakże w dniu 20 maja 2016 r. organ przesłał skarżącej pocztą elektryczną skany umów, jakie Starosta [...] zawarł z radcami prawnymi w okresie obowiązywania rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Skarżąca korespondencję odebrała, w tym stanie rzeczy Starosta [...] uważa skargę za niezasadną, gdyż bezczynność nie miała miejsca.

W piśmie procesowym z dnia 15 czerwca 2016 r. pełnomocnik skarżącej przyznał, iż w dniu 20 maja 2016 r. organ odpowiedział stronie. Jednakże udzielił odpowiedzi na wniosek w zakresie dodatkowego wynagrodzenia radcy prawnego z tytułu zastępstwa procesowego, natomiast skarżąca zwróciła się z wnioskiem o udzielenie informacji o zawartej umowie bądź zawartych umowach cywilnych przez organ z adwokatem lub radcą prawnym albo z kancelarią adwokatów, radców prawnych albo kancelarią adwokatów i radców prawnych dotyczących stałej obsługi prawnej powiatu w okresie obowiązywania rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r., albo przesłanie informacji, że umowy takie nie zostały zawarte.

W piśmie procesowym z dnia 22 czerwca 2016 r. pełnomocnik organu wskazał, że powołanie się przez wnioskodawczynię we wniosku o udostępnienie informacji publicznej na przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oraz wyraźnie zaznaczenie, że chodzi o umowy cywilne sprawiło, że zostały doręczone stronie umowy z radcami prawnymi, dotyczące materii uregulowanej tym rozporządzeniem ( kosztów zastępstwa sadowego dla radcy prawnego jako dodatkowego wynagrodzenia przewidzianego w ustawie o radcach prawnych), a nie umowy dotyczące wykonywania innych czynności radców prawnych w ramach stosunku pracy. Wnioskodawczyni występowała o nadesłanie umowy lub umów cywilnych, tymczasem w Starostwie Powiatowym w Ł. oboje radcowie są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę. Okoliczność tę można ustalić na podstawie analizy doręczonych skarżącej umów o dodatkowe wynagrodzenie dla radcy prawnego, gdzie wskazuje się jako podstawę prawną zawartej umowy art. 224 ustawy o radcach prawnych, który dotyczy wyłącznie radców zatrudnionych w ramach stosunku pracy.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi zważył, co następuje:

Przede wszystkim wskazać należy, że właściwość sądów administracyjnych w sprawach wniosków o udzielenie informacji publicznej wynika z przepisu art. 21 ustawy o dostępie do informacji publicznej stanowiącego, że do skarg rozpatrywanych w postępowaniach o udostępnienie informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (j.t. Dz.U. z 2016 r., poz. 718 ze zm. – przywoływanej dalej jako: p.p.s.a.). Stosownie do treści art. 3 § 1 p.p.s.a., sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. Kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje m.in. orzekanie w sprawach skarg na bezczynność organów w przypadkach niepodejmowania przez organy administracji nakazanych prawem aktów lub czynności w sprawach indywidualnych (art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a.).

Bezczynność organu ma miejsce wówczas, gdy organ będąc właściwym w sprawie i zobowiązanym do podjęcia czynności, nie podejmuje jej w terminie określonym w przepisach prawa i w konsekwencji pozostaje w zwłoce. Skarga na bezczynność ma na celu spowodowanie wydania przez organ administracji publicznej oczekiwanego aktu lub podjęcia określonej czynności. Zatem, aby można było mówić o bezczynności organu należy przede wszystkim stwierdzić, że ciąży na nim podmiotowy i przedmiotowy, a wynikający z przepisów prawa obowiązek działania (ewentualnie wszczęcia postepowania) i podjęcia stosownego rozstrzygnięcia (stosownej czynności), a dopiero później, iż obowiązku tego - w nakazanym terminie - organ nie wypełnia. Od "milczenia" (niedziałania) organu trzeba odróżnić sytuację, w której odpowiada on na wniosek o udostępnienie informacji publicznej, wskazując formę, sposób i termin udostępnienia żądanych informacji. Zatem jakikolwiek przejaw działania ze strony podmiotu zobowiązanego w sprawie o udostępnienie informacji publicznej wyklucza zarzut bezczynności (por. wyrok NSA z dnia 11 września 2012 r., sygn. akt I OSK 1135/12; wyrok WSA w Szczecinie z dnia 28 kwietnia 2011 r., sygn. akt II SAB/Sz 19/11 -- dostępne, jak i pozostałe orzeczenia powołane w niniejszym uzasadnieniu, w internetowej Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych pod adresem orzeczenia.nsa.gov.pl).

Niewątpliwie Starosta [...] jest podmiotem obowiązanym do udostępniania informacji publicznej, bowiem stosownie do treści art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy do udostępniania informacji publicznej zobowiązane są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności organy władzy publicznej

Z kolei, jak wynika to z art. 1 ust. 1 i art. 6 ustawy informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych, a w szczególności o sprawach wymienionych w art. 6 ustawy. Informacją publiczną jest każda wiadomość wytworzona lub odnoszona do władz publicznych, a także wytworzona lub odnoszona do innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej i gospodarowania mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa. Informacja publiczna dotyczy sfery faktów. Jest nią treść dokumentów wytworzonych przez organy władzy publicznej, treść wystąpień i ocen przez nie dokonywanych, niezależnie, do jakiego podmiotu są one kierowane i jakiej sprawy dotyczą (vide: wyrok NSA z dnia 28 lutego 2013r. w sprawie sygn. akt I OSK 2904/12; wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 17 stycznia 2013r. w sprawie sygn. akt II SAB/Rz 48/12 – dostępne, jak i pozostałe przywołane w uzasadnieniu, na internetowej Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych pod adresem orzeczenia.nsa.gov.pl). Udostępnieniu podlega zatem treść wszelkiego rodzaju dokumentów odnoszących się do organu władzy publicznej bądź w jakikolwiek sposób dotyczących organu, bez względu na to, co jest ich przedmiotem. W pojęciu informacji publicznej mieści się zarówno treść dokumentów bezpośrednio wytworzonych przez organ, jak i tych, których organ używa przy realizacji przewidzianych prawem zadań, nawet gdy nie pochodzą wprost od niego. Przykładowy katalog informacji publicznych zawiera art. 6 ustawy. Użycie słów "w szczególności" w treści przedmiotowego przepisu wskazuje, że nie jest to katalog zamknięty. Zgodnie z jego treścią udostępnieniu podlega między innymi informacja o podmiotach obowiązanych do udostępniania informacji publicznej, w tym o przedmiocie działalności i kompetencjach oraz majątku, którym dysponują (art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. c i f); o zasadach ich funkcjonowania, w tym o trybie działania władz publicznych i ich jednostek organizacyjnych (art. 6 ust. 1 pkt 3 lit. a); jak również o majątku publicznym, w tym o majątku jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządów zawodowych i gospodarczych (art. 6 ust. 1 pkt 5 lit. c).

Uwzględniając powyższe uznać należy, że żądane przez skarżącą informacje dotyczące umów zawartych w zakresie obsługi prawnej powiatu dotyczą w/w spraw i mają co do zasady charakter informacji publicznej. Stanowią bowiem istotną informację o działalności podmiotu publicznego, w tym sposobu wydatkowania majątku publicznego i przestrzegania zasady jawności gospodarowania środkami publicznymi (vide: wyrok NSA z dnia 2 kwietnia 2014r. w sprawie I OSK 1741/13, wyroki WSA: we Wrocławiu z dnia 2 kwietnia 2015r. w sprawie IV SAB/Wr 12/15).

Reasumując, w niniejszej sprawie mamy do czynienia z podmiotem zobowiązanym do udzielenia informacji, zaś sama informacja jest informacją publiczną w rozumieniu ustawy. Oznacza to, iż Starosta [...] zobowiązany był rozpoznać wniosek o udostępnienie wskazanych we wniosku informacji w trybie ustawy poprzez udzielenie żądanej informacji lub odmowę jej udostępnienia, ewentualnie w innych formach przewidzianych przez przepisy ustawy. Na gruncie ustawy udostępnienie informacji publicznej następuje bowiem co do zasady bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku (art. 13 ust. 1 ustawy). Jeśli informacja publiczna nie może być udostępniona w tym terminie, podmiot obowiązany powiadamia o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku (art. 13 ust. 2 u.d.i.p.). Z kolei, jeśli podmiot obowiązany do udostępnienia ma ponieść dodatkowe koszty związane ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia lub koniecznością przekształcenia informacji w formę wskazaną we wniosku, udostępnienie informacji następuje po upływie 14 dni od dnia powiadomienia wnioskodawcy, chyba że wnioskodawca dokona w tym terminie zmiany wniosku albo wycofa wniosek (art. 15 ust. 2 ustawy).

Z akt sprawy wynika, iż skarżąca złożyła wniosek za pośrednictwem poczty elektronicznej w dniu 11 maja 2016 r. i w dniu 20 maja 2016 r., a wiec z zachowaniem terminu ustawą przewidzianego Starosta [...] przesłał, tą samą drogą, skany dwóch umów z radcami prawnymi dotyczącymi dodatkowego wynagrodzenia dla radcy prawnego z tytułu zastępstwa sądowego.

Przypomnieć zaś należy, iż strona wystąpiła o przesłanie drogą elektroniczną "umowy bądź umów cywilnych zawartych przez tut. Powiat z adwokatem lub radcą prawnym albo z kancelarią adwokatów, radców prawnych albo kancelarią adwokatów i radców prawnych, dotyczących stałej obsługi prawnej powiatu w dacie od dnia obowiązywania rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, albo przesłanie informacji, że umowy takie nie zostały zawarte".

Pełnomocnik skarżącej w piśmie procesowym z dnia 15 czerwca 2016 r. podniósł, iż na tak sformułowany wniosek organ nie odpowiedział, gdyż przesłał skany dwóch umów dotyczących dodatkowego wynagrodzenia dla radcy prawnego z tytułu zastępstwa sądowego, choć samego przesłania skanów w dniu 20 maja 2016 r. nie kwestionował. Podkreślił jednak, iż wniosek dotyczył przede wszystkim "stałej obsługi prawnej powiatu" oraz "informacji, że umowy takie nie zostały zawarte".

Z kolei pełnomocnik organu w piśmie procesowym z dnia 22 czerwca 2016 r. wywodził, że to wyraźne zaznaczenie we wniosku, że chodzi o umowy cywilne i odwołanie się do przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu sprawiło, że organ przesłał stronie umowy z radcami prawnymi dotyczące materii regulowanej rozporządzeniem, zaś z treści tych umów wynika fakt zatrudnienia radców w ramach stosunku pracy.

Zdaniem sądu lektura skanów przesłanych umów wskazuje, iż zostały one zawarte na czas nieokreślony, co wskazuje na stały charakter tej obsługi prawnej, podobnie jak wskazanie w treści tychże umów art. 224 ustawy o radcach prawnych, a jeżeli tak, to organ udzielając odpowiedzi przy piśmie z dnia 20 maja 2016 r. wyczerpał zakres żądania i nie sposób postawić mu zarzutu bezczynności. Nie można bowiem uznać, że organ zobowiązany do podjęcia czynności materialno-technicznej w przedmiocie informacji publicznej, takiej czynności nie podjął, milcząc wobec wniosku o udzielenie takiej informacji. Nie podważa oceny co do braku bezczynności organu fakt, iż strona nie jest zadowolona z udzielonej jej informacji i subiektywnie pozostaje przekonana, iż organ informacji nie udzielił. Zaznaczyć przy tym należy, że poza kognicją sądu pozostaje subiektywny brak satysfakcji strony z udzielonej odpowiedzi. Podkreślić bowiem należy, iż oczekiwania strony co do zakresu żądanej informacji determinowane winny być odpowiednio precyzyjnie sformułowanym wnioskiem, czy też zapytaniem.

Tym samym uznając, iż informacja publiczna objęta żądaniem strony została udostępniona w pełnym zakresie, brak jest podstaw do uwzględnienia skargi na bezczynność organu.

Uwzględniają powyższe, sąd orzekł jak w sentencji wyroku, na podstawie art. 151 p.p.s.a.

Lp/