Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Joanna Runge - Lissowska Sędziowie: Sędzia NSA Jolanta Rudnicka (spr.) Sędzia del. WSA Jerzy Bortkiewicz Protokolant sekretarz sądowy Małgorzata Zientala po rozpoznaniu w dniu 3 stycznia 2017 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Wojewody [...] od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 1 czerwca 2016 r. sygn. akt II SA/Ke 315/16 w sprawie ze skargi Gminy K. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody [...] z dnia [...] lutego 2016 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały w sprawie likwidacji szkoły 1. oddala skargę kasacyjną 2. odstępuje od zasądzenia kosztów postępowania kasacyjnego.

Sygn. I OSK 2318/16

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach wyrokiem z dnia 1 czerwca 2016 r., sygn. II SA/Ke 315/16 uchylił rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody [...] z dnia [...] lutego 2016r. znak: [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały w sprawie likwidacji szkoły.

W uzasadnieniu powyższego wyroku Sąd wskazał, że Wojewoda [...] rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia [...] lutego 2016r. stwierdził nieważność uchwały Nr [...] Rady Miejskiej w K. z dnia 7 stycznia 2016r. w sprawie likwidacji Samorządowej Szkoły Podstawowej im. [...] w Z., Samorządowej Szkoły Podstawowej im. [...] w C., Samorządowej Szkoły Podstawowej im. [...] w G..

Podając motywy rozstrzygnięcia Wojewoda podniósł, że w toku badania na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2015 r., poz. 1515, ze zm. dalej: u.s.g.), legalności uchwały stwierdził, że została ona podjęta z istotnym naruszeniem prawa. Przytaczając brzmienie art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2015 r., poz. 2156, ze zm. - zwanej dalej: u.s.o.) organ uznał, że zaskarżona uchwała narusza treść tego przepisu. Zgodnie ze stanowiskiem organu art. 59 ust. 1 u.s.o. należy rozumieć w ten sposób, że organ prowadzący szkołę jest obowiązany co najmniej na 6 miesięcy przed terminem likwidacji, zawiadomić o zamiarze likwidacji szkoły rodziców uczniów, co oznacza, że informacja powinna dotyczyć intencji (zamiaru likwidacji). W niniejszym stanie faktycznym uchwała o zamiarze likwidacji szkół podjęta w dniu 14 grudnia 2015r., celem realizacji obowiązku zawiadomienia, została wysłana do wszystkich rodziców uczniów w dniu 17 grudnia 2015r., listami poleconymi, za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, jedną przesyłką kierowaną do obojga rodziców, na ich wspólny adres. Wielu rodziców nie podjęło przesyłek doręczonych przez pocztę, m.in. z uwagi na świąteczny okres. Przesyłki awizowano jednokrotnie; wróciły do Urzędu Miasta w dniu 7 stycznia 2016r. Niepodjęcie przez rodzica ucznia przesyłki w terminie, w warunkach tzw. awizowania pozwala stwierdzić, że organ prowadzący szkołę nie wywiązał się z obowiązku zawiadomienia. Tym samym rodzice uczniów nie mogli zapoznać się z przekazaną informacją, przed podjęciem ostatecznej uchwały o likwidacji tj. w niniejszym stanie faktycznym przed dniem 7 stycznia 2016r. Uchwała o likwidacji powinna być ostatnim elementem procedury likwidacji szkoły. Z tego względu, nie może naprawić braku zawiadomień na dzień 7 stycznia 2016r. ponowne przesłanie rodzicom uczniów zawiadomień o zamiarze likwidacji szkół, listami poleconymi, już po podjęciu uchwały ostatecznej, o czym informuje Przewodniczący Rady Miejskiej w piśmie z dnia 18 stycznia 2016 r. Przyjęcie odmiennej interpretacji nie jest, w ocenie organu, możliwe z uwagi na fakt, że organ nadzoru badając uchwałę ostateczną tj. o likwidacji szkoły, musi mieć realną możliwość zweryfikowania wyczerpania przez gminę procedury przewidzianej w przepisach.

Skargę na powyższe rozstrzygnięcie nadzorcze wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach Gmina K. , domagając się w całości jego uchylenia. Skarżąca przedstawiła szeroką argumentacją w odniesieniu do podniesionych zarzutów.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda [...] wniósł o jej oddalenie. Na rozprawie w dniu 1 czerwca 2016r., Sąd postanowił zgodnie z wnioskiem pełnomocnika skarżącej zawartym w piśmie procesowym z dnia 21 marca 2016r. dopuścić dowód z pisma Poczty Polskiej S.A. z dnia 9 marca 2016r. na okoliczność, że wszystkie przesyłki nadane przez skarżącą, zawierające informację o planowanej likwidacji szkół, które były awizowane, a nie zostały podjęte przez rodziców w terminie, były dwukrotnie awizowane.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach uznał, że skarga Gminy zasługuje na uwzględnienie.

Sąd ustalił, że skoro postępowanie nadzorcze zostało wszczęte 13 stycznia 2016r., to stosownie do treści art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym trzydziestodniowy termin, do wydania w przedmiotowej sprawie rozstrzygnięcia nadzorczego upływał w dniu 12 lutego 2016 roku. Zatem rozstrzygnięcie nadzorcze w rozpoznawanej sprawie wydane zostało przez Wojewodę [...] w terminie ustawowym.

Zaskarżona uchwała Rady Miejskiej w K. podjęta została na podstawie art. 59 ust. 1 w zw. z art. 5c pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004r., Nr 256, poz. 2572) - dalej u.s.o., w brzmieniu obowiązującym w dacie jej podjęcia. Spór w niniejszej sprawie sprowadza się do oceny, czy Wojewoda [...] badając uchwałę Rady Miejskiej w K. z dnia [...] stycznia 2016r. Nr [...] prawidłowo uznał, że została ona podjęta z istotnym naruszeniem prawa.

Dokonując kontroli legalności zaskarżonej uchwały Sąd stwierdził, że sporna uchwała w sprawie likwidacji wymienionych w niej szkół podstawowych nie narusza przepisów prawa w sposób uzasadniający stwierdzenie jej nieważności. Przede wszystkim Sąd nie zgodził się ze stanowiskiem organu dotyczącym braku skutecznego zawiadomienia rodziców uczniów o likwidacji szkoły. Art. 59 ust. 1 u.s.o. nie zawiera regulacji dotyczącej sposobu zawiadomienia rodziców uczniów o zamiarze likwidacji szkoły, określając jedynie termin w którym takie zawiadomienie powinno nastąpić. Uwzględniając cel instytucji zawiadomienia rodziców, chodzi o stworzenie rodzicom przez organ realnej możliwości uzyskania informacji o zamiarze likwidacji szkoły w terminie 6 miesięcy przed planowanym terminem likwidacji szkoły. Należy zatem przyjąć, że przepis pozostawia organowi prowadzącemu szkołę swobodę wyboru sposobu zawiadomienia rodziców uczniów o zamiarze likwidacji szkoły, pod warunkiem, że umożliwia ona rodzicom uczniów zapoznanie się z przekazaną informacją. Pogląd o dopuszczalności przyjęcia formy doręczenia za pośrednictwem poczty, również w drodze "podwójnego awizowania" został wyrażony w orzecznictwie sądowo administracyjnym. Dokonanie doręczenia za pośrednictwem poczty, zgodnie z obowiązującym prawem stwarza bowiem adresatowi wystarczające gwarancje procesowe. Adresat może zdecydować o nieodebraniu przesyłki, co jednak nie powinno mieć negatywnych skutków dla ważności procedury likwidacji szkoły.

Sąd dalej wywodził, że z uzasadnienia organu nadzoru wprost nie wynika, na jakiej podstawie uznał, że przesyłki przesłane rodzicom listem poleconym, zawierające informację co do zamiaru likwidacji danej szkoły, były jednokrotnie awizowane. Faktem jest, że 18 przesyłek poleconych, które powróciło do Urzędu Miasta w K. w dniu 7 stycznia 2016r., nie podjętych w terminie, nie zawierało na kopercie adnotacji; "awizowano powtórnie". Brak takiej adnotacji, w ocenie Sądu, nie świadczy jednak o tym, że organ nie wywiązał się z obowiązku zawiadomienia rodziców uczniów.

Sąd podkreślił, że przepisy ustawy o systemie oświaty nie określają według jakich reguł należy oceniać prawidłowość doręczenia zawiadomienia rodzicom ucznia, które nie zostało podjęte w terminie. Niepodjęcie przez rodzica ucznia przesyłki w terminie, w warunkach tzw. awizowania, należy więc oceniać przy zastosowaniu norm stosowanych w polskim systemie prawa - dotyczy to przepisów procedury cywilnej, administracyjnej, czy też sądowoadministracyjnej w powiązaniu z przepisami o warunkach wykonywania usług pocztowych. Regulacje dotyczące doręczeń w razie nieobecności adresata zawierają wymogi odnośnie:

- pozostawienia przez operatora pocztowego w skrzynce oddawczej zawiadomienia o pozostawieniu pisma w placówce pocztowej na okres 7 dni;

- powtórnego zawiadomienia adresata o możliwości odbioru przesyłki, w przypadku niezgłoszenia się adresata w terminie 7 dni;

- zwrotu przesyłki do nadawcy w przypadku niezgłoszenia się adresata po jej odbiór w terminie 14 dni od pierwszego zawiadomienia.

Wojewoda [...] w dacie kontroli zaskarżonej uchwały dysponował przesyłkami poleconymi, które zostały zwrócone z powodu ich niepodjęcia w terminie, zawierającymi adnotację o awizowaniu na dzień 21 grudnia 2015 r. oraz informację w postaci stempla pocztowego o zwrocie do organu w dniu 5 stycznia 2016 r., a więc po upływie 14 dni od dnia pierwszego awizowania przesyłki.

Taki stan nie był – zdaniem Sądu- wystarczający do ustalenia, jak przyjął Wojewoda, że te przesyłki były jednokrotnie awizowane, a przynajmniej organ powinien powziąć wątpliwości odnośnie prawidłowego doręczenia rodzicom uczniów przesyłek zawierających zawiadomienia o zamiarze likwidacji. Dla wyjaśnienia tej kwestii organ mógł wezwać skarżącą do przedstawienia wyjaśnień i dodatkowych dowodów dotyczących doręczania rodzicom uczniów zawiadomień oraz dwukrotnego awizowania przesyłek rejestrowanych, korzystając w tym zakresie, z przepisów art. 7, 77 § 1 kpa, do których odpowiedniego zastosowania odsyła art. 91 ust. 5 u.s.g. Sąd podkreślił, ze w postępowaniu nadzorczym organ obowiązany jest ustalić stan faktyczny zgodnie z rzeczywistością. W tym celu organ zobowiązany jest zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy. Okoliczność, że w dacie podejmowania rozstrzygnięcia nadzorczego, organ nie dysponował dowodami potwierdzającymi prawidłowe awizowanie przesyłek nie podjętych w terminie, nie oznacza, że faktycznie nie doszło do ich podwójnego awizowania. Dla skutków, jakie rodzi zawiadomienie rodziców określone w art. 59 ust. 1 u.s.o. w procesie likwidacji, istotne jest ustalenie, czy podwójne awizowanie miało miejsce. W realiach niniejszej sprawy doręczenie przesyłek w warunkach awizowania potwierdzają dowody ze śledzenia przesyłek zawierających zawiadomienia dla poszczególnych rodziców uczniów, jak również dopuszczone jako dowód w sprawie pismo operatora pocztowego z dnia 9 marca 2016r. Z dokumentów tych wynika, że z 18 przesyłek nie podjętych w terminie, enumeratywnie oznaczonych, każda była awizowana po raz pierwszy w dniu 21 grudnia 2015 r., powtórna awizacja nastąpiła w dniu 29 grudnia 2015r., zaś ich zwrot nastąpił w dniu 5 stycznia 2016r.

Sąd podał, że jak wynika z nadesłanych akt, zawiadomienia o zamiarze likwidacji szkół zostały wysłane jedną przesyłką kierowaną do obojga rodziców, na ich wspólny adres. W ocenie Sądu w sytuacji, gdy władza rodzicielska (bądź wykonywanie pieczy nad dzieckiem) przysługuje obojgu rodzicom (opiekunom), informacja o zamiarze likwidacji szkoły powinna być adresowana zarówno do ojca, jak i do matki dziecka, a nie tylko do jednego z rodziców. Nie oznacza to jednak, że jeśli ustawowy obowiązek zawiadomienia rodziców organ realizuje poprzez formę pisemną tj. przesłanie listu poleconego, to winien kierować oddzielnie zawiadomienia do każdego rodzica, nawet wówczas, gdy zamieszkują oni razem i wspólnie wykonują przysługującą im z mocy prawa władzę rodzicielską. W takim wypadku wystarczy skierowanie jednego wspólnego zawiadomienia zaadresowanego do obojga rodziców, jak miało miejsce w niniejszej sprawie. Dopuszczalność zawiadomienia rodziców jedną przesyłką potwierdził NSA w wyroku z dnia 18 lutego 2014r., sygn. I OSK 2706/13, a także w wyroku z dnia 19 marca 2013 r., sygn. I OSK 2630/12.

Sąd zauważył, że w odpowiedzi na wezwanie organu nadzoru skarżąca w piśmie z dnia 3 lutego 2016 r. wyjaśniła dlaczego w 6 przypadkach, informacja adresowana była do jednego rodzica, czego dowodem jest znajdująca się w aktach korespondencja z dyrektorem Samorządowej Szkoły Podstawowej im. [...] w C. oraz dyrektorem Samorządowej Szkoły Podstawowej im. [...]w Z..

W wyniku podjęcia uchwały Rady Miejskiej w K. Nr [...] w dniu [...] grudnia 2015 r. o zamiarze likwidacji szkół w celu realizacji obowiązku zawiadomienia rodziców, wybrano formę przesyłki poleconej (ewidencjonowanej) priorytetowej za pośrednictwem Poczty Polskiej S.A. za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, wysyłając w dniu 17 grudnia 2015 r. zawiadomienie o zamiarze likwidacji tych szkół - wszystkim rodzicom uczniów likwidowanych szkół – pismo z dnia 16 grudnia 2015 r. Przesyłki w 18 przypadkach były awizowane dwukrotnie, tj. dnia 21 grudnia 2015r. i 5 stycznia 2016r., i powróciły do Urzędu Miasta i Gminy K. z adnotacją zwrot nie podjęto w terminie. Z załączonych przesyłek skierowanych do rodziców uczniów poszczególnych szkół oraz zwrotnych potwierdzeń ich odbioru wynika, że w pozostałych przypadkach część rodziców odebrała przesyłki, a część odmówiła ich przyjęcia. Gmina stworzyła zatem rodzicom uczniów likwidowanych szkół możliwość zaznajomienia się z treścią pisma (zawiadomienia). Znaczenie ma bowiem realna możliwość zapoznania się z zamiarem likwidacji, np. poprzez awizowanie przesyłki, a nie to, czy dany adresat (osoba lub podmiot) faktycznie z tej możliwości skorzystał. Z podniesionych względów Sąd nie zgodził się ze stanowiskiem organu nadzoru, że rodzice uczniów nie mogli zapoznać się z przekazaną informacją, a przez to organ prowadzący szkołę nie wywiązał się z obowiązku zawiadomienia. W konsekwencji takie stwierdzenie, skutkuje naruszeniem art. 59 ust. 1 ustawy.

Dlatego, w realiach rozpoznawanej sprawy Sąd przyjął, że organ nie naruszył obowiązku zawiadomienia rodziców z art. 59 ust. 1 ustawy, a zatem nie doszło do naruszenia procedury związanej z powiadomieniem rodziców uczniów, jak twierdzi Wojewoda [...].

Wobec stwierdzenia realizacji obowiązku zawiadomienia rodziców uczniów na skutek wysłania w dniu 17 grudnia 2015r. zawiadomień o których mowa w art. 59 ust. 1 uso, Sąd uznał za bezprzedmiotowe odnoszenie się do skutków przesłania rodzicom ponownego zawiadomienia o zamiarze likwidacji szkół w dniu 7 stycznia 2016r., jak i pozostałych zarzutów podniesionych w skardze, które zdaniem skarżącego uzasadniały jej uwzględnienie.

. Od powyższego wyroku skargę kasacyjną wniósł Wojewoda [...], zaskarżając wyrok w całości, wskazał na:

1) naruszenie przepisów postępowania – art.148 p.p.s.a. poprzez uchylenie rozstrzygnięcia nadzorczego Wojewody [...] z dnia [...] lutego 2016 r. – przez uznanie, iż Wojewoda [...] badając uchwałę nieprawidłowo uznał, że podjęta ona została z istotnym naruszeniem prawa,

2) naruszenie prawa materialnego – art. 59 ust.1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ( tj. Dz.U. 2015, poz. 2156 ze zm.) poprzez wadliwą wykładnię i błędne uznanie, że Gmina K. dopełniła obowiązków zawartych w tym przepisie.

Powołując się na powyższe zarzuty wniesiono o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji oraz zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono, że Sąd pierwszej instancji naruszył art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. tj. z 2016 r., poz. 1066) poprzez dokonanie wadliwej kontroli zaskarżonego aktu polegające na przyjęciu, że akt ten nie odpowiada prawu. Gdy chodzi o zarzut naruszenia art.148 p.p.s.a. skarżący kasacyjnie organ naruszenie wskazanego przepisu powiązał z art.106 §3 i §5 p.p.s.a., wskazując na nieprawidłowość polegającą na dopuszczeniu przez Sąd pierwszej instancji dowodu w postaci pisma Poczty Polskiej z dnia 9 marca 2016 r., skoro ani na dzień wniesienia skargi, ani dzień wydania rozstrzygnięcia nadzorczego Gmina K. nie dysponowała takim dokumentem. Organ podniósł, że badanie uchwały, obejmuje stan z daty jej podjęcia.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej zarzucono także Sądowi pierwszej instancji naruszenie art.141 §4 p.p.s.a. przez nieprawidłowe określenie upływu terminu do wydania przez organ nadzoru rozstrzygnięcia nadzorczego. Trzydziestodniowy termin do wydania rozstrzygnięcia nadzorczego upływał w dniu 7 lutego 2016 r., nie zaś w dniu 12 lutego 2016 r., jak to przyjął Sąd pierwszej instancji.

Uzasadniając zarzut naruszenia przepisu prawa materialnego – art.59 ust.1 ustawy o systemie oświaty podniesiono dwie kwestie. Po pierwsze błędne przyjęcie przez Sąd pierwszej instancji, że wystarczające i odnoszące skutek prawny jest dokonanie zawiadomienia rodziców o likwidacji szkoły przez wysłanie jednej przesyłki adresowanej do obojga rodziców na ich wspólny adres, nie zaś imiennie na każdego z rodziców. Po drugie w zawiadomieniach rodziców dzieci o zamiarze likwidacji szkoły pominięto A. W..

W odpowiedzi na skargę kasacyjną Gmina K. wnosiła o jej oddalenie, obszernie argumentując zajęte stanowisko w sprawie.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna Wojewody [...] nie ma usprawiedliwionych podstaw.

Dokonując kontroli instancyjnej wyroku Sądu I instancji z dnia 1 czerwca 2016 r., Naczelny Sąd Administracyjny miał na uwadze, że zgodnie z art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. tj. 2016 r., poz. 718 ze zm., dalej p.p.s.a.) w postępowaniu kasacyjnym rozpoznanie sprawy sądowoadministracyjnej następuje w granicach skargi kasacyjnej przy uwzględnieniu z urzędu przesłanek nieważności postępowania. W niniejszej sprawie nie wystąpiły wyliczone w art. 183 § 2 p.p.s.a. przesłanki nieważności postępowania sądowoadministracyjnego, dlatego też Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznanie sprawy ograniczył do zbadania zasadności zarzutów podniesionych w skardze kasacyjnej.

Skargę kasacyjną oparto na obydwu podstawach, o których mowa w art.174 pkt 1 i 2 p.p.s.a. W pierwszej kolejności należy odnieść się do podniesionych w skardze kasacyjnej zarzutów naruszenia przepisów procesowych. W ramach podstawy określonej w art.174 pkt 2 p.p.s.a. sformułowano jeden zarzut – naruszenia art.148 p.p.s.a., zaś dopiero w uzasadnieniu skargi kasacyjnej powiązano art.148 p.p.s.a. z naruszeniem przez Sąd pierwszej instancji: art.1§1 i §2 ustawy Prawo o ustroju sądów administracyjnych, art. 106 § 3 i §5 p.p.s.a. oraz art. 141 §4 p.p.s.a. Podniesiony w skardze kasacyjnej zarzut naruszenia art.148 p.p.s.a. dotyczy przepisu wskazującego na sposób rozstrzygnięcia sprawy i aby zarzut naruszenia takiego przepisu ( przepisu tzw. wynikowego) mógł odnieść skutek zamierzony przez autora skargi kasacyjnej powinien być powiązany z przepisami procedury administracyjnej lub sądowoadministracyjnej w petitum skargi, nie zaś w jej uzasadnieniu. Pomimo tego uchybienia skargi kasacyjnej Naczelny Sąd Administracyjny rozważył wszystkie wskazane przez Wojewodę uchybienia tak w petitum skargi, jak też w jej uzasadnieniu.

Nietrafnie zarzucono naruszenie art. 1 § 1 i §2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. tj. z 2016 r., poz. 1066), zgodnie z którym sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. W świetle powołanego przepisu ustawy Wojewódzki Sąd Administracyjny w zakresie swojej właściwości ocenia zaskarżoną decyzję administracyjną z punktu widzenia jej zgodności z prawem materialnym i przepisami postępowania administracyjnego, według stanu faktycznego i prawnego obowiązującego w dacie wydania tego aktu. Sąd administracyjny nie ocenia rozstrzygnięcia organu administracji pod kątem jego słuszności, czy też celowości, jak również nie rozpatruje sprawy kierując się zasadami współżycia społecznego. Naruszyć przepis art. 1§ 1 i § 2 p.u.s.a. można tylko wtedy, gdy pomimo swojej właściwości i spełnienia wszystkich wymogów formalnych, sąd skargi w ogóle nie rozpoznał, bądź rozpoznał ją z uwzględnieniem innych kryteriów, niż kryterium legalności.

Odnośnie do zarzutu naruszenia art.106 §3 i §5 p.p.s.a., który według skarżącego kasacyjnie organu polega na dopuszczeniu przez Sąd pierwszej instancji dowodu w postaci pisma Poczty Polskiej z dnia 9 marca 2016 r., stwierdzić należy, co następuje. W myśl art. 106 §3 p.p.s.a. Sąd może z urzędu lub na wniosek stron przeprowadzić dowody uzupełniające z dokumentów, jeżeli jest to niezbędne do wyjaśnienia istotnych wątpliwości i nie spowoduje nadmiernego przedłużenia postępowania w sprawie. Z przepisu tego wynika, że Sąd ma uprawnienie do dopuszczenia dowodu w sprawie. Jest rzeczą oczywistą, że celem postępowania dowodowego, o którym mowa w art. 106 § 3 p.p.s.a., nie jest ponowne ustalenie stanu faktycznego w sprawie administracyjnej, lecz wyłącznie ocena, czy organy administracji ustaliły ten stan zgodnie z regułami procedury administracyjnej, a następnie, czy dokonały prawidłowej subsumcji ustalonego stanu faktycznego do dyspozycji określonych przepisów prawa materialnego. W okolicznościach rozpoznawanej sprawy wnioskowany i dopuszczony dowód pozostawał w związku z oceną legalności zaskarżonego aktu, gdyż w rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewoda zarzucił podjętej uchwale w sprawie likwidacji szkół, że przesyłki awizowano jednokrotnie. Zatem, aby wyjaśnić wszelkie wątpliwości to nie tylko prawem, lecz w okolicznościach rozpoznawanej sprawy także obowiązkiem Sądu było wyjaśnienie podstawowego zarzutu, który był podstawą stwierdzenia nieważności uchwały o likwidacji szkół i tym samym celowe i wskazane było dopuszczenie zawnioskowanego dowodu, który te wątpliwości mógł usunąć ( por. wyrok NSA z dnia 9 lutego 2012 r., sygn. I OSK 315/11, pub.www.nsa.gov.pl)

Wymaga również podkreślenia, że w aktach administracyjnych sprawy znajdowały się dokumenty, na podstawie których można było dokonać oceny, czy przesyłki były awizowane jednokrotnie, czy dwukrotnie, lecz mimo to okoliczność tę kwestionował Wojewoda w rozstrzygnięciu nadzorczym. Dlatego zasadnie został dopuszczony przez Sąd pierwszej instancji dowód z dokumentu, dotyczący zdarzeń poprzedzających wydanie tak rozstrzygnięcia nadzorczego, jak też podjęcia kwestionowanej uchwały.

Odnośnie do zarzutu naruszenia art.141 § 4 p.p.s.a. przez nieprawidłowe określenie upływu terminu do wydania przez organ nadzoru rozstrzygnięcia nadzorczego, to mógłby on odnieść skutek gdyby Sąd pierwszej instancji stwierdził, że Wojewoda uchybił trzydziestodniowemu terminowi, o którym mowa w art.91 ust.1 ustawy o samorządzie gminnym. Natomiast w sytuacji, gdy Sąd w zaskarżonym wyroku ustalił, że rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewoda wydał w ustawowym terminie, to nawet błędne ustalenie tego terminu nie miało żadnego wpływu na wynik sprawy.

Naczelny Sąd Administracyjny nie podziela także podniesionego w skardze kasacyjnej zarzutu naruszenia przepisu prawa materialnego - art.59 ust.1 ustawy o systemie oświaty. Stosownie do wskazanego przepisu, w brzmieniu obowiązującym w dacie podjęcia uchwały szkoła publiczna, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, może być zlikwidowana z końcem roku szkolnego przez organ prowadzący szkołę, po zapewnieniu przez ten organ uczniom możliwości kontynuowania nauki w innej szkole publicznej tego samego typu, a także kształcącej w tym samym lub zbliżonym zawodzie. Organ prowadzący jest obowiązany, co najmniej na 6 miesięcy przed terminem likwidacji, zawiadomić o zamiarze likwidacji szkoły: rodziców uczniów (w przypadku szkoły dla dorosłych - uczniów), właściwego kuratora oświaty oraz organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego właściwej do prowadzenia szkół danego typu. Według skarżącego kasacyjnie organu naruszenie wymienionego wyżej przepisu polega na błędnym uznaniu przez Sąd pierwszej instancji, że wystarczające i odnoszące skutek prawny jest dokonanie zawiadomienia rodziców o likwidacji szkoły przez wysłanie jednej przesyłki adresowanej do obojga rodziców na ich wspólny adres, nie zaś imiennie na każdego z rodziców. Na poparcie stanowiska Wojewoda powołał się na dwa wyroki NSA i jeden wyrok WSA. Rzecz jednak w tym, że przywołane przez Wojewodę wyroki zapadły w odmiennych stanach faktycznych rozpatrywanych spraw. W sprawie niniejszej w skardze kasacyjnej organ nie kwestionuje prawidłowości doręczenia uchwały o zamiarze likwidacji szkoły w ustawowym 6 miesięcznym terminie, ani zachowania terminów dotyczących pozostawienia przez operatora pocztowego w skrzynce oddawczej zawiadomienia o pozostawieniu pisma, powtórnego zawiadomienia adresata o możliwości odbioru przesyłki, zwrotu przesyłki do nadawcy, ani pod względem wysłania przesyłek na właściwy adres, nie wskazuje też ( poza jednym z rodziców – A.W.), innych rodziców, którym zawiadomienia o zamiarze likwidacji szkoły nie doręczono. Według poczynionych przez Sąd pierwszej instancji ustaleń, nie zakwestionowanych skargą kasacyjną 18 przesyłek poleconych powróciło do Urzędu Miasta w K. z uwagi na niepodjęcie ich w terminie. Przesyłki te zawierają adnotacje o awizowaniu na dzień 21 grudnia 2015 r. oraz informację w postaci stempla pocztowego o zwrocie ich do organu w dniu 5 stycznia 2015 r., a więc po upływie 14 dni od dnia pierwszego awizowania przesyłki. Potwierdza to także pismo Poczty Polskiej z dnia 9 marca 2016 r. W tych okolicznościach trafnie przyjął Sąd pierwszej instancji, że skoro przesyłki te były dwukrotnie awizowane z zachowaniem 14 dniowego terminu, to doręczenie było skuteczne. W aktach sprawy nie ma żadnego pisma, w którym rodzic dziecka likwidowanej szkoły powołuje się na niezawiadomienie go o zamiarze likwidacji szkoły. Co więcej Przewodniczący Rady Miejskiej w K. w piśmie z dnia 3 lutego 2016 r. skierowanym do Wojewody udzielił wyjaśnień dotyczących 6 doręczeń na adres jednego z rodziców, wskazując, że dotyczy to przypadków, gdy rodzic samotnie wychowuje dziecko. A ustalenia te poczyniono na podstawie pism Dyrektora Samorządowej Szkoły Podstawowej w C. i Dyrektora Samorządowej Szkoły Podstawowej w Z.. Nie można zatem przyjąć, jak chce tego skarżący kasacyjnie organ, że jedynie okoliczność doręczenia zawiadomienia o likwidacji szkoły na wspólny adres rodziców pozwala na uznanie, że doszło do naruszenia procedury likwidacji szkoły określonej w art.59 ust.1 ustawy o systemie oświaty ( por. także wyroki NSA z dnia 18 lutego 2014 r., sygn. I OSK 2706/13, z dnia 19 marca 2013 r., sygn. I OSK 2630/12, pub.www.nsa.gov.pl). Wymaga też wyraźnego wskazania, że kwestionowała uchwała zapadła w okresie, kiedy utracił moc przepis art.59 ust.2 b ustawy o systemie oświaty, a to na podstawie ustawy z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz zmianie niektórych innych ustaw ( Dz. U. Nr 56, poz. 458), która weszła w życie w dniu 22 kwietnia 2009 r., a który przewidywał, iż opinia kuratora w sprawie przekształcenia szkoły (pozytywna) była wydawana w formie postanowienia (będącego aktem zaskarżalnym w trybie k.p.a.). Wymóg ten zaś powodował, że proces przekształcenia szkoły miał postać złożoną, to jest łączył w sobie postępowanie uchwałodawcze i administracyjne.

Odrębnego omówienia wymaga kwestia uznania prawidłowości doręczenia zawiadomienia o likwidacji szkoły rodziców J.W. Zawiadomienie o zamiarze likwidacji szkoły w Z. zostało wysłane na adres matki dziecka – E. W.. Jak wynika z pisma Dyrektora Szkoły w Z. rodzice J. W. są rozwiedzeni, wyrokiem sądu wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem J. W. zostało powierzone matce, matka nie życzy sobie kontaktów z ojcem dziecka, nie podała szkole jego danych, w związku z czym w dokumentacji szkoły nie ma danych osobistych, ani adresowych A.W.. Przesyłka z zawiadomieniem o zamiarze likwidacji szkoły została wysłana do E. W., która odmówiła jej przyjęcia, a niezależnie od tego także do A.W. na adres ustalony przez Gminę K.w dniu 11 stycznia 2016 r. ( przesyłkę odebrała jednak była żona E. W.). W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego nie można obciążać organu likwidującego szkołę obowiązkiem ustalania adresów rodziców, którzy sami nie dopełnili obowiązku powiadomienia szkoły o aktualnym adresie, czy miejscu pobytu. Dlatego w okolicznościach rozpoznawanej sprawy podnoszona w skardze kasacyjnej okoliczność pominięcia A. W. nie może być uwzględniona. Skoro przesyłkę adresowaną na A. W. wysłano na adres posiadany przez Gminę, o zmianie adresu rodzic dziecka nie poinformował ani Gminy, ani też nie wskazał swego adresu Dyrekcji Szkoły do której uczęszcza jego córka, to nie można uznać, ani że został pominięty, ani też, że z tego powodu zachodzi nieważność kwestionowanej przez Wojewodę uchwały z powodu naruszenia art.59 ust.1 ustawy o systemie oświaty. Dodatkowo wskazać należy, że przepis art.59 ust.1 ustawy o systemie oświaty stanowi o obowiązku zawiadomienia rodziców dzieci o zamiarze likwidacji szkoły, co najmniej na 6 miesięcy przed terminem likwidacji. Błędnie zatem Wojewoda wskazuje w skardze kasacyjnej, że obowiązek ten musiał być spełniony w terminie przed dniem 7 stycznia 2016 r. Każdy z rodziców ma bowiem prawo zaskarżenia uchwały o likwidacji szkoły, a z datą podjęcia uchwały o likwidacji nie można wiązać 6 miesięcznego terminu, o którym mowa we wskazanym przepisie.

Mając powyższe na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art.184 p.p.s.a. orzekł, jak w wyroku. Na zasadzie art. 207 §2 p.p.s.a. odstąpiono od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.