Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Grażyna Śliwińska Sędziowie Sędzia WSA Magdalena Maliszewska (spr.) Sędzia WSA Andrzej Wieczorek Protokolant sekr. sąd. Jarosław Kielczyk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 grudnia 2015 r. sprawy ze skargi F. F. na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] sierpnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie unieważnienia patentu na wynalazek oddala skargę w całości

Decyzją z dnia [...] sierpnia 2014 r. Urząd Patentowy unieważnił patent nr [...] na wynalazek pt. "Sposób ocieplania ścian budynków i izolacyjna płyta okładzinowa", udzielony na rzecz F. F. (dalej: skarżący).

Podstawą rozstrzygnięcia były przepisy art. 24 i 26 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (tj. Dz. U. z 2003 r., nr 119, poz. 1117 ze zm. – dalej jako p.w.p.).

Jak wynika z akt, dnia [...].08.2013 r. firma A. Sp. z o.o. z siedzibą w Z., wystąpiła do Urzędu Patentowego RP działającego w trybie postępowania spornego z wnioskiem o unieważnienie patentu [...] na wynalazek pt.: "Sposób ocieplania ścian budynków i izolacyjna płyta okładzinowa". Sporne prawo zostało udzielone na J. Spółka z o.o. z siedzibą w K. W związku z cesją praw (umowa z [...].08.2012 r.) decyzją z dnia [...].12.2012 r. jako uprawnionego z patentu wpisano F. F.

Jako podstawę swojego żądania wnioskodawca wskazał przepisy art. 24, 25 i 26 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej, dalej p.w.p. Na dowód swojego stanowiska przedstawił:

- odnośnie interesu prawnego:

pismo z dnia [...].06.2013 r., w którym wnioskodawca został wezwany przez uprawnionego do zaprzestania działań, które naruszają m.in. prawo z patentu [...] [pismo zał. 3],

- odnośnie zarzutu braku nowości:

zał. 4 - wydruki ze str. internetowej www.[...] [opublikowane zdaniem wnioskodawcy [...].02.2004 r. i [...].04.2004 r.], w których powołano aprobatę techniczną j.n.;

zał. 5 - niemiecka aprobata techniczna nr [...] z [...].11.2003 r.;

- odnośnie zarzutu braku poziomu wynalazczego - w powiązaniu z zał. 4 i 5:

zał. 6 - zastosowanie dwustopniowych otworów wg pracy zbiorowej pt.: "Mały Poradnik Mechanika, Tom 2, Podstawy Konstrukcji Maszyn, Maszynoznawstwo", Warszawa 1984, s. 57 rys. 23 "Przykład tolerancji zależnej położenia", gdzie na rys.23 b) i c) przedstawiono łeb sworznia zagłębiony w materiale oraz wg powyższej pracy, s. 94 rys.17 "Typowe połączenia gwintowe" - na rys. 17 "c) głębokość wkręcenia śruby w otwór" przedstawiono łeb śruby poniżej powierzchni materiału ponadto wg powyższej pracy, a na s. 97 tab. 21 przedstawiono "nawiercenia pod łby walcowe, wieńcowe i stożkowe śrub i wkrętów"; zał. 7 - patent [...], opublikowany [...].06.1984 r., przedstawia typ gwoździa z podkładką, przeznaczony do mocowania termicznej warstwy izolacyjnej na fig. 1 i 2 (dwustopniowy przelotowy otwór) oraz ujawnia stosowane w tym rozwiązaniu śruby z tworzywa sztucznego (kol. 1, w. 43 - 45, kol. 2 w. 5);

zał. 8 - patent [...] opublikowany [...].05.1987 r. - płyta izolacyjna - fig. 2, 5, 9, 11;

zał. 9 - ITB - Instrukcje, Wytyczne, Poradniki nr [...]: Zbigniew Rydz, Jerzy A. Pogorzelski, Michał Wojtowicz "Bezspoinowy system ocieplania ścian zewn. budynków" str. 2 tytułowa i s. 29-30 rozdz. 3.4.3. Wykonywanie ocieplenia, 3.4.3.1. Roboty z zastosowaniem styropianu.

Pismem z dnia [...].09.2013 r. skarżący wniósł o oddalenie w całości wniosku o unieważnienie, jako bezzasadnego. Odnosząc się do zarzutu braku nowości podał, że "na zasadzie art. 256.1 ustawy p.w.p. w zw. z art. 75 § 1 k.p.a. dowodem w postępowaniu nie mogą być wydruki ze strony internetowej tym bardziej sporządzone w języku obcym". Z kolei, odnosząc się do załączników nr 4 i nr 5, zakwestionował ich wartość dowodową. Podkreślił, iż , "wynalazek zarazem stawia i rozwiązuje problem wystawania łbów kołków mocujących w płytach termoizolacyjnych przeznaczonych do mocowania na nich płytek ceramicznych" - dla zmniejszenia ciężaru płyt pokrytych płytkami ceramicznymi "zaproponowali [twórcy] zastosowanie możliwie cienkiej warstwy zaprawy klejowej mocującej płytki ceramiczne do płyty styropianowej, przy jednoczesnym zastosowaniu dwustopniowych otworów przeznaczonych do umieszczania w nich kołków montażowych wraz z ich łbami". Natomiast dotychczas stosowano zwiększenie ilości zaprawy (dla warstwy płytek ceramicznych cięższej od warstwy tynku potrzebna jest większa ilość kleju i/lub zaprawa klejowa o zwiększonej przyczepności i wytrzymałości), bądź też zwiększano liczbę kołków mocujących. Odnosząc się do zarzutu braku poziomu wynalazczego ocenił, że przeciwstawienie na postawie książki "Mały poradnik mechanika t. 2" (zał. 6) dotyczy zbyt odległej dziedziny techniki, jaką jest maszynoznawstwo. Natomiast w jego ocenie opis patentowy [...] (zał. 7) nie ujawnia żadnych dwustopniowych otworów. Wgłębienie na rysunku jest naturalnym wgnieceniem, a nie jest "formowane wstępnie w płycie podczas jej produkcji". Płyty z wełny mineralnej (które nie nadają się do mocowania płytek ceramicznych) mają naturalne wgniecenie pod łbami kołków, natomiast w spornym rozwiązaniu stosowane są płyty styropianowe o dużej twardości. Skarżący wskazał, iż Opis patentowy [...] (zał. 8) przedstawia "zastosowanie dwustopniowych otworów montażowych w płytach termoizolacyjnych dla ukrycia w nich zespołów mocujących złożonych z tulei, przez które przeprowadzone są elementy kotwiące", "całe obciążenie przenoszone jest przez element kotwiący, który w tym celu wykonany jest z metalu, najczęściej w postaci śruby lub wkrętu" "szersze sekcje otworów ... są możliwie głębokie i zatkane materiałem izolacyjnym, korzystnie takim samym jak materiał płyty". Natomiast według spornego wynalazku "stosuje się kołki mocujące wykonane z materiału termoizolacyjnego". Zatem w patencie [...] - inaczej niż w rozpatrywanym rozwiązaniu [...] - zastosowano tuleje z tworzywa sztucznego, a elementy kotwiące są zawsze z metalu, nie zastosowano zaprawy klejowej, a otwory dwustopniowe zastosowane są w celu zwiększenia izolacyjności.

W podsumowaniu skarżący stwierdził, że wnioskodawca nie przedstawił dowodów świadczących o braku cechy nowości przedmiotowego rozwiązania, a także nie przedstawił dowodów świadczących o oczywistości przedmiotowego rozwiązania.

Przy piśmie z dnia [...].11.2013 r. wnioskodawca nadesłał tłumaczenia uwierzytelnione z języka niemieckiego dowodów wg zał. 4 - strona internetowa http://www.[...] i zał. 5 tekst Ogólnej Aprobaty Technicznej nr [...] wydanej przez Niemiecki Instytut Techniki Budowlanej oraz tłumaczenia przysięgłe z języka angielskiego dowodów wg zał. 7 i 8 - są to dane bibliograficzne, skróty oraz kluczowe fragmenty opisów patentowych [...] pt. "Przyrząd mocujący" i [...] pt. "Płyta izolacyjna do zamocowania do ścian", na których wnioskodawca oparł swój wniosek.

Na rozprawie w dniu [...].08.2014 r. wnioskodawca podniósł, że "data publikacji informacji zawartych na stronie internetowej www.[...], poprzez wykorzystanie archiwum publikacji internetowych - www.[...]- została ustalona i należycie udowodniona, co powoduje, że nie można odmówić wartości dowodowej przedstawionym wydrukom". Wskazał przede wszystkim na informacje zawarte w Ogólnej Aprobacie Technicznej [...] Niemieckiego Instytutu Techniki Budowlanej [k.193] potwierdzając zarzut braku nowości na podstawie strony internetowej www.[...]. Ponadto pomocniczo wskazał, przez zestawienie tabelaryczne cech znanych i cech według [...], na zarzut braku poziomu wynalazczego w oparciu o niemiecką aprobatę techniczną [k.190] i publikację ITB, na podstawie których znawca bez wkładu twórczego połączyłby znane rozwiązania. Odnośnie zastrzeganego skutku podanego w słowach "tak, aby łby (8) kołków rozporowych (7) nie wystawały ponad powierzchnie płyt montażowych" wskazał, że podają go wprost opis [...] wraz z opisem [...], a także wskazał, że [...] ujawnia dodatkowo wprost stosowanie kołków rozporowych o trzpieniu z materiału nieprzewodzącego ciepła.

Skarżący podniósł, iż ciężar dowodu spoczywa na wnioskodawcy, natomiast uprawniony może wyłącznie odpierać zarzuty strony wnioskującej. W zakresie zarzutu braku poziomu wynalazczego wskazał, iż w postępowaniu w sprawie o udzielenie patentu przesłanka ta była analizowana i gdyby poziomu nie było to ochrona nie byłaby udzielona. Zakwestionował wartość dowodową strony internetowej. Podniósł, że tylko w wyniku opinii biegłego z zakresu informatyki można by było ustalić, że w dacie zgłoszenia strona ta miała taką postać jak wskazuje wnioskodawca.

W odpowiedzi pełnomocnik wnioskodawcy stwierdził, że wydruk strony internetowej pochodzi z internetowego archiwum, a zasady przechowywania w nim informacji zostały zawarte w regulaminie internetowego archiwum.

Organ w uzasadnieniu skarżonej decyzji wskazał, iż w myśl art. 255 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy p.w.p., sprawy o unieważnienie patentu rozpatruje Urząd Patentowy RP w trybie postępowania spornego.

Stosownie do przepisów art. 89 ust. 1 ustawy p.w.p., patent może być unieważniony na wniosek każdej osoby, która ma w tym interes prawny i wykaże ona, że nie zostały spełnione ustawowe warunki wymagane do uzyskania patentu.

W pierwszej kolejności organ wskazał, iż wnioskodawca posiadał interes prawny w żądaniu unieważnienia spornego patentu, co uniemożliwiło merytoryczne rozpatrzenie sprawy będąc realnym konkurentem uprawnionego z patentu. Uprawniony wystąpił bowiem do wnioskodawcy z listem ostrzegawczym (pismo z [...] czerwca 2013 r., k. 44). Organ stwierdził, że ponieważ sporne prawo ogranicza swobodę działalności gospodarczej wnioskodawcy w zakresie posługiwania się swoim rozwiązaniem, które w ocenie uprawnionego narusza prawa wyłączne do spornego patentu, to ma on prawo żądać ustalenia czy sporne prawo zostało udzielone z zachowaniem ustawowych warunków udzielenia patentu.

Organ podał następnie, iż w przedmiotowej sprawie wynalazek pt.: "Sposób ocieplania ścian budynków i izolacyjna płyta okładzinowa", został zgłoszony do Urzędu Patentowego RP w dniu [...].08.2006 r. tj. w okresie obowiązywania cytowanej wyżej ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej, określanej jako p.w.p. Ustawa ta będzie więc stanowić podstawę prawną rozstrzygnięcia o unieważnieniu przedmiotowego patentu, tj. oceny ustawowych warunków wymaganych do uzyskania patentu.

Sporny patent dotyczy zgodnie z częścią nieznamienną zastrzeżenia niezależnego nr 1 w kategorii sposobu:

"Sposób ocieplania ścian budynków polegający na mocowaniu do nich izolacyjnych płyt okładzinowych, stanowiących płyty montażowe, na które nanosi się zaprawę klejową dociskając je do ściany oraz osadzaniu na tych płytach, pomiędzy poziomymi prowadnicami, na zaprawie klejowej, płytek ceramicznych, dociskanych do płyt montażowych i wypełnianiu masą fugową szczelin pomiędzy płytkami ceramicznymi, przy czym pierwszy rząd płyt montażowych jest osadzony na listwach cokołowych" Cechy zastrzegane w zastrzeżeniu nr 1, zgodnie z częścią znamienną , są to: "w płytach montażowych (3) wierci się dwustopniowe otwory (5), poprzez które wierci się otwory (6) w ścianie budynku, wprowadza się do nich kołki rozporowe (7) o trzpieniu z materiału nieprzewodzącego ciepła w ten sposób, aby łby (8) kołków rozporowych (7) nie wystawały ponad powierzchnię płyt montażowych (3), przy czym zaprawą klejową (4) pokrywa się nie mniej, niż około 40% płyty montażowej (3)".

Sporny patent dotyczy zgodnie z częścią nieznamienną zastrzeżenia niezależnego nr 6 w kategorii wytworu:

"Izolacyjna płyta okładzinowa, stanowiąca płytę montażową, posiadająca kształt prostopadłościennego bloku wyposażonego w wewnętrzne występy na dwóch stycznych bokach i czołowe podcięcia na pozostałych dwóch stycznych bokach oraz posiadająca na zewnętrznej powierzchni równoległe, poziome prowadnice, przy czym przestrzeń pomiędzy sąsiednimi poziomymi prowadnicami odpowiada szerokości płytek ceramicznych". Cechy zastrzegane w zastrzeżeniu nr 6 , zgodnie z częścią znamienną , są to: "pomiędzy poziomymi prowadnicami (11) ma zagłębienia stanowiące dwustopniowe, przelotowe otwory (5), które na sąsiednich osiach (15) prostopadłych do poziomych prowadnic (11) są przesunięte względem siebie tak, iż na jednej takiej osi znajdują się dwustopniowe przelotowe otwory (5) w co drugiej przestrzeni pomiędzy tymi prowadnicami (11)".

Wnioskodawca postawił zarzuty braku nowości i poziomu wynalazczego.

W ocenie Kolegium uzasadniony był zarzut braku poziomu wynalazczego.

W świetle art. 26 ustawy p.w.p.: "wynalazek uważa się za posiadający poziom wynalazczy, jeżeli wynalazek ten nie wynika dla znawcy w sposób oczywisty, ze stanu techniki".

Organ podał, iż w spornym patencie nr [...] chronione są cechy znane w dniu jego zgłoszenia z przeciwstawionych rozwiązań, a zwłaszcza z rozwiązania opisanego w niemieckiej publikacji pt. "Ogólna aprobata techniczna nr [...]" wydana przez Niemiecki Instytut Techniki Budowlanej" z [...].11.2003 r. (ważnego do [...].10.2008 r.) oraz Instrukcja ITB nr [...], Zbigniew Rydz, Jerzy A. Pogorzelski, Michał Wojtowicz "Bezspoinowy system ocieplania ścian zewn. budynków" strona tytułowa i s. 29-30 rozdz. 3.4.3. Wykonywanie ocieplenia, 3.4.3.1. Roboty z zastosowaniem styropianu, które łącznie podają informacje techniczne stanowiące o oczywistości rozwiązania chronionego omawianym patentem nr [...].

Wskazane dowody ujawniają w treści cechy zawarte w zakresie ochrony spornego wynalazku:

- "płyty izolacji termicznej muszą fabrycznie posiadać otwory na trzon kołka oraz pogłębienia na tarcze kołka w celu zagłębionego mocowania kołków" (strona 4 niemieckiej Ogólnej Aprobaty Technicznej nr [...], w.3-5 tłumaczenia załącznika nr 5), zatem znana jest izolacyjna płyta okładzinowa posiadająca zagłębienia stanowiące dwustopniowe, przelotowe otwory - jak w zastrzeżeniu nr 6. Te otwory są wykonane w tym samym celu - znane są więc również cechy sposobu wg zastrzeżenia nr 1: "w płytach montażowych wierci się dwustopniowe otwory, poprzez które wierci się otwory w ścianie budynku, wprowadza do nich kołki rozporowe ... w ten sposób, aby łby (8) kołków rozporowych (7) nie wystawały ponad powierzchnie płyt montażowych (3)".

Z kolei p.4.6, strona 8 niemieckiej Ogólnej Aprobaty Technicznej nr [...], w.32-35 tłumaczenia załącznika nr 5) stanowi: "Płyty izolacji termicznej należy tak zaopatrzyć w zaprawę klejącą, poprzez nanoszenia okalającego zgrubienia na krawędzi płyty oraz punktów kleju pośrodku, aby osiągnąć połączenia klejone o wartości co najmniej 60 %.", z czego zdaniem organu wynika, iż znana jest informacja o ograniczonej procentowo powierzchni pokrytej zaprawą klejową, co podaje zastrzeżenie nr 1: "zaprawą klejową (4) pokrywa się nie mniej niż około 40 % płyty montażowej" oraz zastrzeżenie nr 2 "zaprawę klejową nanosi się wzdłuż krawędzi i na środku płyt montażowych (3)".

Organ wskazał, iż wartość procentowa części powierzchni płyty do pokrycia klejem "nie mniej niż około 40 % płyty montażowej", jest natomiast podana w publikacji ITB Warszawa 2002, w rozdziale 3.4.3. Wykonywanie ocieplenia, 3.4.3.1. Roboty z zastosowaniem styropianu, Przyklejanie płyt, na s. 29 wers 30-31, jako: "łączna powierzchnia nałożonej masy klejącej powinna obejmować co najmniej 40%". Ta sama publikacja podaje również jako znane informacje, podane powyżej cechy z zastrzeżenia nr 2 spornego patentu, w słowach: "Nakładanie masy klejącej następuje tzw. metodą 'pasmowo-punktową'. Szerokość pasma masy klejącej wzdłuż obwodu płyty powinna wynosić co najmniej 3 cm. Na pozostałej powierzchni masę należy rozkładać plackami o średnicy 8-12 cm."

Ponadto, jak zauważył organ, Instrukcja ITB wypowiada się w sprawie liczby kołków rozporowych, co do liczby minimalnej: "Zaleca się stosowanie co najmniej 4-5 łączników na 1 m2.", a także wprowadza zwiększenie ich ilości przy większej grubości styropianu: "zaleca się także, aby przy grubości styropianu powyżej 15 cm stosować dodatkowe mocowanie za pomocą łączników", co jest zgodne z zakresem podanym w spornym patencie w zastrzeżeniu nr 3: "kołki rozporowe (7) wprowadza się w ilości 7-9 szt./m2."

Zdaniem organu, zbieżność obu rozwiązań także w istotnych cechach znanych ze stanu techniki potwierdzają słowa niemieckiej aprobaty technicznej: "jako dolne wykończenie zintegrowanego systemu izolacji termicznej należy zamocować profile cokołowe", co potwierdzają zastrzeżenia patentowe spornego patentu, jako cechę nieznamienną zastrzeżenia nr 1 "pierwszy rząd płyt montażowych jest osadzony na listwach cokołowych"; listwy cokołowe powołane są także w zastrzeżeniu nr 5.

Również w zakresie przykładów wykonania pokazanych na rysunkach wszystkie zastrzegane cechy są takie same. W spornym opisie patentowym rysunek na Fig. 1 przedstawia przekrój fragmentu ściany z wykonaną izolacją. Przy porównaniu oznaczenia cyfrowe spornego patentu podano jw. w nawiasach okrągłych, a odpowiadające im numery odnośników rysunku z przeciwstawianego materiału - w nawiasach kwadratowych. Rysunek ten przedstawia przekrój ściany (1)[1] z wykonaną izolacją, złożoną z płyty izolacyjnej [6] - płyty montażowej (3) oraz ułożonych na zaprawie [4] płytek [5] - płytek ceramicznych (9) na zaprawie klejowej (10), a szczeliny między płytkami (9) [5] wypełnia masa fugowa (12) - zaprawa do spoin [7], Na rysunku przedstawiony jest również jeden kołek rozporowy (7)[3] o trzpieniu z materiału nieprzewodzącego ciepła umieszczony w otworze w ścianie budynku (6) wykonanym współosiowo z otworem w płycie montażowej (3)[6] - jest to przykład zastrzeganego dwustopniowego otworu (5) w płycie montażowej (3) poprzez który wierci się otwór (6) w ścianie i wprowadza się do niego kołek rozporowy (7)[3], Każdy kołek rozporowy umieszczony jest w taki sposób, aby łby (8) kołków rozporowych (7)[3] nie wystawały ponad powierzchnię płyt montażowych (3)[6.) Ponadto zaprawą klejową (4) - zaprawą klejącą [2] pokryta jest część płyty montażowej (3)[6], co ilustruje zgodną z zastrzeżeniem wielkości tej część: "nie mniej, niż około 40% zaprawy".

Organ podał, iż rysunki Fig.2 i Fig. 3 są zgodne z rysunkami niemieckiej Aprobaty Technicznej [...] podającej wymiary płyty izolacyjnej - patrz załącznik 1.2 do Ogólnej Aprobaty Technicznej nr [...], wg tłumaczenia załącznika nr 5. Rysunek przeciwstawionej niemieckiej Aprobaty Technicznej przedstawia cechy płyty izolacyjnej zgodne z podanymi w zastrzeżeniu nr 6 - jest to zatem: "Izolacyjna płyta okładzinowa, stanowiąca płytę montażową, posiadająca kształt prostopadłościennego bloku", którego kształty krawędzi na "dwóch stycznych bokach" oraz "na pozostałych dwóch stycznych bokach" są parami takie same "oraz posiadająca na zewnętrznej powierzchni równoległe, poziome prowadnice, przy czym przestrzeń pomiędzy sąsiednimi poziomymi prowadnicami odpowiada szerokości płytek ceramicznych" - zatem stanowi to cechy znane ze stanu techniki. Ponadto zgodnie z częścią znamienną zastrzeżenia nr 6 znane są i przedstawione na rysunku następujące cechy: "pomiędzy poziomymi prowadnicami (11) ma zagłębienia stanowiące dwustopniowe, przelotowe otwory (5)", przy czym kształt wzajemnie dopełniających się, łączących krawędzie płyty występów i wcięć został podany jako znany i również wg uprawnionego z patentu należy do stanu techniki. Układ otworów w płycie przedstawiony jest w załączniku 1.2 na trzech przykładach, w tym na rysunku przedstawiającym "wymiary płyty izolacyjnej formatu NF" zagłębienia stanowiące dwustopniowe przelotowe otwory są usytuowane pomiędzy poziomymi prowadnicami, przez co znane jest takie usytuowanie otworów jakie zastrzegane jest w spornym patencie i przedstawione w przykładzie wykonania. Pozostałe płyty przedstawione na kolejnych rysunkach mają inaczej usytuowane otwory względem prowadnic. Sugeruje to, że układ otworów w płycie, każdorazowo projektowany jest doborem inżynierskim i wyróżnia format płyty izolacyjnej bez zmiany jej właściwości. Podobnie rozkład otworów w płycie względem osi prostopadłych do poziomych prowadnic może być zastosowany inny niż w przykładach pokazanych na rysunku. Ponadto podany w spornym patencie rozkład otworów nie został wskazany w zaletach rozwiązania, ani jako nieoczekiwany efekt tego rozwiązania. Choć taki sam rozkład otworów nie jest pokazany wprost na przykładzie wykonania przeciwstawionej płyty izolacyjnej formatu NF, to dobór cech znanych z innych rozwiązań stosowanych w dziedzinie techniki jaką jest łączenie płyt między sobą i mocowanie płyt jest oczywisty. Znane powszechnie są zaś układy otworów usytuowane zarówno w jednej linii na obu osiach lub w jednej osi naprzemiennie. W opisie patentowym spornego patentu [...] cechy uznane za oczywiste z wiedzy powszechnej jw. nie zostały wymienione jako korzystne efekty w części opisu kończącej przedstawienie istoty rozwiązania. Nie wpływa to również na przedstawione efekty rozwiązania wg opisu.

Natomiast "obustronnie perforacyjna struktura izolacyjnych płyt okładzinowych" wskazuje na korzystne efekty jakimi są: "zwiększenie przyczepności do ściany budynku", "zwiększenie przyczepności do [płyt okładzinowych] płytek ceramicznych, co również ma wpływ na trwałość elewacji". Takie same są również zalety obu porównywanych rozwiązań: "są łatwe i tanie w realizacji, gdyż nie wymagają specjalnych kwalifikacji pracowników". Natomiast podana zaleta: "wynalazek pozwala na szybkie wykonanie elewacji i równomierne ułożenie płytek ceramicznych" uzasadniona jest cechą znaną z obu porównywanych rozwiązań: "ponieważ łby kołków rozporowych są schowane w otworach i nie wystają ponad powierzchnie izolacyjnych płyt okładzinowych".

Natomiast w tabeli nr 2 tego załącznika nr 5 przeciwstawianej niemieckiej Ogólnej Aprobaty Technicznej nr [...], wskazane jest też uwzględnianie "odpowiednich punktowych wpływów mostków termicznych kołka" - zatem przeciwstawiana aprobata niemiecka sugeruje zastosowanie elementów łączących eliminujących ten wpływ, przez co oczywiste jest zastosowanie znanych kołków rozporowych "o trzpieniu z materiału nieprzewodzącego ciepła" co zostało podane w zastrzeżeniu nr 1.

Zatem w ocenie organu, wszystkie wyżej wskazane cechy techniczne podane w zastrzeżeniu niezależnym nr 1 patentu nr [...] dotyczącego sposobu ocieplania ścian budynków, znane są z powyższego zestawienia wcześniej opublikowanych materiałów. Podobnie zastrzegane w zastrzeżeniu niezależnym nr 6, dotyczącym izolacyjnej płyty okładzinowej, cechy kształtu i budowy takiej płyty, były znane w dacie zgłoszenia spornego patentu nr [...]. Rozwiązanie to zarówno w kategorii sposobu, jak i w kategorii wytworu wynika zatem w sposób oczywisty ze znanego stanu techniki i nie posiada poziomu wynalazczego wymaganego od wynalazku w myśl art. 26 ustawy p.w.p.

Odnośnie zastrzeżeń zależnych, "ogólna aprobata techniczna nr [...]" wydana przez Niemiecki Instytut Techniki Budowlanej wskazuje również na zasady, jakimi należy kierować się przy określaniu ilości kotków i usytuowania otworów pod kołki - co podane jest w tabeli 1 załącznika nr 5 tej aprobaty. Tabela ta określa "minimalną liczbę kołków/m2 ... do mocowania płyt piankowych". Wskazane w zastrzeżeniu zależnym nr 3 ilości kołków od 7 do 9 szt./m2, występują również w tej tabeli przykładowo dla klasy obciążenia kołka równej 0,25 kN/kołek. Natomiast cecha zastrzeżenia nr 4 podająca, że "pierwszy, od dołu ściany, rząd płytek ceramicznych (9) stanowi kapinos zapobiegania zaciekaniu wody opadowej na ściany" podkreśla funkcję i znane zjawisko skapywania wody opadowej ze ściany w najniższym punkcie okładziny, w tym rozwiązaniu jest to okładzina z płytek ceramicznych.

Organ doszedł do przekonania, że wszystkie istotne cechy rozwiązania wg patentu [...] są znane z stanu techniki, jakim jest wcześniejsze ujawnienie zastrzeganych cech w takich dokumentach jak niemiecka publikacja zatytułowana "Ogólna aprobata techniczna nr [...]" wydana przez Niemiecki Instytut Techniki Budowlanej" z [...].11.2003 r. szczegółowo opisana powyżej oraz Instrukcja ITB nr [...], Zbigniew Rydz, Jerzy A. Pogorzelski, Michał Wojtowicz "Bezspoinowy system ocieplania ścian zewn. budynków" strona tytułowa i s.29-30 rozdz. 3.4.3. Wykonywanie ocieplenia, 3.4.3.1. Roboty z zastosowaniem styropianu, zwłaszcza co do wskazanej wprost wartości procentowej pokrycia płyty montażowej zaprawą klejową - 40 %. Oba przeciwstawione materiały są opracowywane jako wytyczne stosowane w omawianych dziedzinach techniki, mogą więc być stosowane wprost, a także wskazane jest na ich podstawie opracowywanie szczegółowych zastosowań tych wytycznych, zwłaszcza przy uwzględnieniu znanego stanu techniki np. korzystnych cech stosowanego materiału z jakiego wykonane są kołki rozporowe.

Wskazane wyżej materiały zawierają informacje niezbędne do wykazania braku poziomu wynalazczego. Dlatego Kolegium przy uzasadnianiu braku poziomu wynalazczego rozwiązania nie analizowało wszystkich podanych we wniosku materiałów, lecz oparło się na omówionych, znanych rozwiązaniach uznanych za najbliższe, odnosząc się również do wiedzy powszechnie znanej w dacie zgłoszenia spornego wynalazku. Zdaniem organu nie ma istotnego znaczenia dla sprawy argumentacja dotycząca pozostałych przeciwstawień, w tym zarzuty uprawnionego dotyczące braku wartości dowodowej książki "Mały poradnik mechanika t. 2", wydruków internetowych oraz wniosek o powołanie biegłego z zakresu informatyki, skoro materiał ten nie został uznany za przesądzający o zasadności wniosku o unieważnienie spornego patentu.

Organ wyjaśnił, iż oddalił wniosek o przesłuchanie F. F. w charakterze strony, zgłoszony na rozprawie w dniu [...] sierpnia 2014 r., bowiem w postępowaniu administracyjnym dowód taki w myśl art. 86 kpa ma charakter wyjątkowy; przeprowadza się go, jeżeli po wyczerpaniu środków dowodowych lub z powodu ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne do rozstrzygnięcia sprawy, organ administracji publicznej dla ich wyjaśnienia. Okoliczności takie w niniejszej sprawie nie zaistniały. Zdaniem organu wniosek nie zmierzał do ustalenia konkretnych okoliczności faktycznych, lecz jego celem było przedstawienie przez uprawnionego własnej oceny odnośnie spełnienia przez należący do niego wynalazek ustawowych warunków wymaganych do udzielenia patentu. Tymczasem to Kolegium orzekające w trybie postępowania spornego w oparciu o ustalony stan faktyczny, na podstawie obowiązujących przepisów samodzielnie ustala, czy sporne rozwiązanie w dacie zgłoszenia spełniało ustawowe warunki wymagane do udzielenia ochrony, a zatem wnioskowany dowód był nieprzydatny do ustalenia okoliczności istotnych dla sprawy.

Mając powyższe na względzie, organ uznał zasadność zarzutu braku nieoczywistości spornego wynalazku, odstępując od badania drugiego ze stawianych zarzutów - braku nowości. Uznanie zasadności zarzutu braku nieoczywistości pozwala bowiem na załatwienie sprawy w całości (unieważnienie patentu). Powyższe stanowisko Kolegium uzasadniło, wskazując na orzecznictwo sądów administracyjnych - przykładowo w wyroku z 5 kwietnia 2006 r., sygn. akt II GSK 16/06 Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że uznanie niedopuszczalności rejestracji w oparciu o jedną podstawę czyni zbędnym ustalenie czy w sprawie występują także inne podstawy do unieważnienia prawa wyłącznego, nawet wówczas gdyby takie podstawy istniały.

Skarżący wniósł na powyższą decyzję skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Skarżący zarzucił "naruszenie przepisów postępowania – art. 7 k.p.a. w związku z art. 77 § 1 k.p.a. i art. 84 § 1 k.p.a. poprzez orzeczenie w przedmiocie dotyczącym nowości i poziomu wynalazczego wynalazku "Sposób ocieplania ścian budynków i izolacyjna płyta okładzinowa", z pominięciem opinii biegłego specjalisty z zakresu techniki budowlanej pomimo, iż kwestie te, zdaniem skarżącego, wymagały wiedzy specjalistycznej.

Nadto zarzucił naruszenie przepisów postępowania – art. 86 k.p.a. i oddalenie wniosku o przesłuchanie F. F., pomimo iż, do wyjaśnienia pozostały fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Zarzucił także naruszenie prawa materialnego – art. 26 ustawy Prawo własności przemysłowej i uznanie wynalazku "Sposób ocieplania ścian budynków i izolacyjna płyta okładzinowa" za nie posiadający cech poziomu wynalazczego pomimo, iż wynalazek ten nie wynika dla znawcy w sposób oczywisty ze stanu techniki, co zostało wykazane przez uprawnionego z patentu w toku postępowania, a co UP całkowicie pominął.

W oparciu o powyższe zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji.

Skarżący podniósł, iż zgodnie z art. 7 K.p.a. w związku z art. 77 § 1 k.p.a. organy administracji publicznej winny stać na straży praworządności, a ich obowiązkiem jest podejmowanie z urzędu lub na wniosek stron wszelkich czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli, czego w niniejszej sprawie nie uczynił. Urząd Patentowy RP w toku postępowania spornego zaniechał zebrania i rozpatrzenia całości materiału dowodowego w sposób wyczerpujący, czym dopuścił się naruszenia ww. przepisów. Urząd Patentowy w szczególności nie przeprowadził dowodu z opinii biegłego z zakresu techniki budowlanej i orzekł w przedmiocie dotyczącym nowości i poziomu wynalazczego wynalazku "Sposób ocieplania ścian budynków i izolacyjna płyta okładzinowa" pomimo, iż sprawie wymagane są wiadomości specjalne czym dopuścił się naruszenia Art. 84. § 1. K.p.a. Wskazał, iż zarówno przesłanka nowości jak i poziomu wynalazczego była konsekwentnie podnoszona przez uczestnika w toku postępowania, a walory tego wynalazku zostały skutecznie wyjaśnione w piśmie 7, dnia [...] września 2013 r. W takiej sytuacji celem rozstrzygnięcia wyraźnych wątpliwości co do walorów wynalazku organ winien przeprowadzić dowód z opinii biegłego posiadającego wiadomości specjalne z zakresu techniki budowlanej czego nie uczynił i orzekł o charakterze prezentowanego rozwiązania pomimo, iż do wydania rozstrzygnięcia niezbędna była wiedza specjalna, której sam organ nie posiadał. Podkreślenia wymaga, że zgodnie ze stanowiskiem Naczelnego Sądu Administracyjnego zaniechanie przez organ administracji państwowej podjęcia czynności procesowych zmierzających do zebrania pełnego materiału dowodowego, zwłaszcza gdy strona powołuje się na określone i ważne dla niej okoliczności, jest uchybieniem przepisom postępowania administracyjnego, skutkującym wadliwość decyzji, a uprawnienie organu administracji państwowej do wydawania decyzji o charakterze uznaniowym nie zwalnia tegoż organu z obowiązku zgromadzenia i wszechstronnego zbadania materiału dowodowego i wydania decyzji o treści przekonującej pod względem prawnym i faktycznym (wyrok NSA z dnia 19 marca 1981 r., SA 234/81, ONSA 1981, nr 1, poz. 23) Ponadto w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego z przepisów art. 7 i 77 § 1 k.p.a. wynika, iż postępowanie dowodowe jest oparte na zasadzie oficjalności, co oznacza, że organ administracyjny jest obowiązany z urzędu przeprowadzić dowody służące ustaleniu stanu faktycznego sprawy (wyrok NSA z dnia 17 maja 1994 r., SA/Lu 1921/93, LEX nr 26517).

Zdaniem skarżącego nie jest zasadne stanowisko Urzędu Patentowego, jakoby wynalazek nie charakteryzował się wymaganą cechą poziomu wynalazczego, albowiem wynalazek ten nie wynika dla znawcy w sposób oczywisty ze stanu techniki. Przez stan techniki rozumie się wszystko to, co przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania patentu, zostało udostępnione do wiadomości powszechnej w formie pisemnego lub ustnego opisu, przez stosowanie, wystawienie lub ujawnienie w inny sposób. Jak wykazał w toku postępowania uprawniony z patentu, sporne rozwiązanie nie jest znanym rozwiązaniem, utrwalonym w istniejącym stanie techniki. Przeciwnie - w ocenie skarżącego, przedmiotowe rozwiązanie jest zarówno nowym jak i użytecznym i nie wynika z dotychczas znanego stanu techniki.

Skarżący podniósł, iż Urząd Patentowy RP pominął fakt, iż wynalazek rozwiązuje problem wystawania łbów kołków mocujących w płytach termoizolacyjnych przeznaczonych do mocowania na nich płytek ceramicznych, które są wyposażone w płaskie łby pozwalające na instalowanie na powierzchniach licowych zamocowanych za ich pomocą płyt izolacyjnych na przykład siatek zbrojących pod tynki elewacyjne czy też różnego rodzaju elewacyjnych płytek ceramicznych.

W jego ocenie organ nie odniósł się do okoliczności, iż wynalazek rozwiązuje problem większego zużycia materiału (tak zaprawy jak i kołków mocujących) oraz większej czasochłonności procesu nanoszenia zaprawy na płytę i instalowania kołków mocujących.

Zaproponowane rozwiązanie umożliwia zastosowanie możliwie cienkiej warstwy zaprawy klejowej mocującej płytki ceramiczne do płyty styropianowej, przy jednoczesnym zastosowaniu dwustopniowych otworów przeznaczonych do umieszczania w nich kołków montażowych wraz z ich łbami dzięki czemu uniknięto problemów licowania wewnętrznych powierzchni płytek z płytą styropianową, umożliwiając dodatkowo pokrycie schowanych w ten sposób łbów kołków warstwą zaprawy, aby zapewnić zamocowanie płytki z właściwą siłą.

Podkreślił, iż nieoczywistość tego wynalazku można zauważyć analizując problem rozwiązywany przez wynalazek, który do tej pory nie był w ogóle dostrzegany przez specjalistów, którzy nie podejmowali żadnych prób jego rozwiązania, a stosowali po prostu zwiększoną ilość zaprawy i/lub kołków mocujących.

Wskazał, że dzięki przesunięciu dwustopniowych, przelotowych otworów na sąsiednich osiach prostopadłych do poziomych prowadnic względem siebie tak, iż otwory te na jednej takiej osi znajdują się w co drugiej przestrzeni pomiędzy prowadnicami, a przy tym tak, że - jak zilustrowano na przykład na rysunku Fig. 2 przedmiotowego wynalazku - otwory te są współdzielone przez sąsiadujące ze sobą płyty styropianowe przez co zwiększa się przyczepność płyt styropianowych do ściany budynku; zapewnia się współpłaszczyznowość płyt niwelując ewentualne nierówności i zakrzywienia ściany budynku; oraz zapobiega się możliwemu wypaczeniu obszarów sąsiadujących z krawędziami sąsiadujących płyt, dzięki temu, że obszary te łączone są ze sobą za pośrednictwem wspólnych kołków mocujących.

W ocenie skarżącego nie znajduje żadnego odzwierciedlenia stanowisko, iż znawca mógłby przenosić rozwiązanie dwustopniowych otworów z dokumentów z tak odległej dziedziny techniki jak maszynoznawstwo, której to dziedziny dotyczy opis patentowy stanowiący załącznik nr 6. Rozwiązanie to ma bowiem całkowicie inny charakter, ma różny cel, a nadto do tej pory nie było ono stosowane w budownictwie w sposób zaproponowany w wynalazku, co dobitnie świadczy o posiadanych przez niego cechach zarówno w sferze nowości jak i posiadaniu cech poziomu wynalazczego, albowiem wynalazek ten nie wynika dla znawcy w sposób oczywisty ze stanu techniki.

Rzekoma oczywistość wynalazku wynikająca ze znanego stanu techniki nie znajduje uzasadnienia w oparciu o opis patentowy [...] nie ujawnia żadnych dwustopniowych otworów w płycie termoizolacyjnej. Płyta według opisu [...] jest wykonana z wełny mineralnej, która jest materiałem o stosunkowo dużej miękkości, zwłaszcza w porównaniu ze styropianem (polistyren o podwyższonej twardości), z którego wykonane są płyty izolacyjne według wynalazku. Wobec powyższego dokument ten w żaden sposób nie mógłby naprowadzić znawcę dziedziny techniki na rozwiązanie według wynalazku, zwłaszcza, że problemem rozwiązywanym przez ten dokument jest dostarczenie kołka mocującego o zmiennej w pewnym zakresie długości trzpienia, a płyty z wełny mineralnej nie nadają się w ogóle do mocowania płytek ceramicznych.

Podobnie w rozwiązaniu według dokumentu [...] dwustopniowe otwory stosuje się w zupełnie innym celu, który w żaden sposób nie wiąże się z celem przedmiotowego wynalazku, co zostało szczegółowo przedstawione w piśmie rzecznika patentowego z dnia [...] września 2013 r. Ponadto należy zwrócić uwagę na fakt, że na rozwiązanie według dokumentu [...] został udzielony patent, pomimo zastosowania dwustopniowych otworów montażowych, które na pierwszy rzut oka mogłyby wydawać się oczywiste, innowacyjność rozwiązania według patentu [...] została uznana przez Urząd Patentów i Znaków Towarowych USA, co kłóci się z ustaleniami Urzędu Patentowego RP.

Zdaniem skarżącego, decyzja Urzędu Patentowego RP o udzieleniu patentu [...] dla zgłoszenia wynalazku [...] wydana po przeprowadzonych przez Urząd badaniach padaniach i gruntownej analizie zgłoszenia jest prawidłowa, a użyte we wniosku o unieważnienie patentu podstawy, na których rozstrzygnięcie oparł Urząd Patentowy RP całkowicie bezpodstawne.

Organ w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczas prezentowane stanowisko.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Skarga jest pozbawiona usprawiedliwionych podstaw, natomiast zaskarżona decyzja została podjęta w sposób odpowiadający prawu. Wbrew twierdzeniom skarżącego, organ w sposób wnikliwy i analityczny poddał ocenie materiał dowodowy zgromadzony w aktach przedmiotowej sprawy. Nie naruszył przy tym zasad postępowania administracyjnego, w tym art. 7 k.p.a. w związku z art. 77 § 1 k.p.a. i art. 84 § 1 k.p.a. poprzez orzeczenie w przedmiocie dotyczącym nowości i poziomu wynalazczego wynalazku "Sposób ocieplania ścian budynków i izolacyjna płyta okładzinowa". W szczególności nie może być uznany za zasadny zarzut pominięcia opinii biegłego specjalisty z zakresu techniki budowlanej, jak również zarzut pominięcia dowodu z przesłuchania strony.

Organ oddalił wniosek o przesłuchanie F. F. w charakterze strony, zgłoszony na rozprawie w dniu [...] sierpnia 2014 r. Na aprobatę w ocenie Sądu zasługuje stanowisko organu, który stwierdził, że w postępowaniu administracyjnym dowód taki w myśl art. 86 kpa ma charakter wyjątkowy; przeprowadza się go, jeżeli po wyczerpaniu środków dowodowych lub z powodu ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne do rozstrzygnięcia sprawy, organ administracji publicznej dla ich wyjaśnienia. Okoliczności takie w niniejszej sprawie nie zaistniały. Zdaniem organu wniosek nie zmierzał do ustalenia konkretnych okoliczności faktycznych, lecz jego celem było przedstawienie przez uprawnionego własnej oceny odnośnie spełnienia przez należący do niego wynalazek ustawowych warunków wymaganych do udzielenia patentu. Tymczasem to Kolegium orzekające w trybie postępowania spornego w oparciu o ustalony stan faktyczny, na podstawie obowiązujących przepisów samodzielnie ustala, czy sporne rozwiązanie w dacie zgłoszenia spełniało ustawowe warunki wymagane do udzielenia ochrony, a zatem wnioskowany dowód był nieprzydatny do ustalenia okoliczności istotnych dla sprawy.

Organ podał w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, iż podstawą rozstrzygnięcia o unieważnieniu spornego patentu nr [...] na wynalazek pt. "Sposób ocieplenia ścian budynków i izolacyjna płyta okładzinowa" były informacje zawarte w następujących dokumentach źródłowych: "opis patentowy [...], opublikowany [...].06.1984 r., który przedstawia typ gwoździa z podkładką, przeznaczony do mocowania termicznej warstwy izolacyjnej na fig. 1 i 2 (dwustopniowy przelotowy otwór) oraz ujawnia stosowane w tym rozwiązaniu śruby z tworzywa sztucznego (kol. 1, w. 43 - 45, kol. 2 w. 5) i opis patentowy [...] opublikowany [...].05.1987 r. - płyta izolacyjna - fig. 2, 5, 9, 11", zostały przeanalizowane i opisane jw., jako załączniki nr 7 i nr 8 (decyzja s. 2, w. 3-7 od dołu) w uzasadnieniu decyzji, a także jako argumenty dyskusji (decyzja s. 3 w. 22 do s. 4 w. 6) oraz (decyzja od s. 4 w. 9 od dołu do s. 5 w. 5). Ponadto analizując wypowiedź uprawnionego podczas rozprawy z dnia [...].08.2014 r. - obecnie skarżącego - "ciężar dowodu spoczywa na wnioskodawcy, natomiast uprawniony może wyłącznie odpierać zarzuty strony wnioskującej. W zakresie zarzutu braku poziomu wynalazczego uprawniony wskazał, iż w postępowaniu w sprawie o udzielenie patentu przesłanka ta była analizowana i gdyby poziomu nie było to ochrona nie byłaby udzielona" (protokół rozprawy z dnia [...].08.2014 r., k. 200 w. 8-13) oraz odnośnie powołanej w załączniku 4 do wniosku strony internetowej i Aprobaty technicznej w załączniku 5: "Nawet przy wiarygodności tych dokumentów nie będą. One zaprzeczały nowości oraz istnieniu poziomu wynalazczego" (tamże, k. 200 w. 23-24) nie ma powołanych w niej cech ani porównania do cech spornego patentu. Zatem uprawniony nie podjął merytorycznej dyskusji z argumentami wnioskodawcy. Przy czym Urząd wyjaśnił (decyzja s. 12, w. 2-4 od dołu), że "Kolegium przy uzasadnianiu braku poziomu wynalazczego rozwiązania ... oparło się na omówionych, znanych rozwiązaniach uznanych za najbliższe, odnosząc się również do wiedzy powszechnie znanej w dacie zgłoszenia spornego wynalazku. Nie ma więc istotnego znaczenia dla sprawy argumentacja dotycząca pozostałych przeciwstawień".

Kolegium stwierdziło w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, że wszystkie niezbędne do wykazania braku poziomu wynalazczego informacje są zawarte w materiałach podanych w załącznikach nr 5 i nr 9 (decyzja s. 2, w. 16-29 i s. 3 w. 1-2 od góry), które są szczegółowo opisane z porównaniem zastrzeganych cech technicznych (decyzja od S. 8 w. 3. do s. 12 w. 7 od dołu).

Nie można uznać za zasadny zarzut skarżącego, iż Urząd naruszył art. 84 § 1. k.p.a., gdy "orzekł w przedmiocie dotyczącym nowości i poziomu wynalazczego" nie powołując biegłego, a jego zdaniem w "sprawie wymagane są wiadomości specjalne" i "niezbędna była wiedza specjalistyczna, której sam organ nie posiadał".

Urząd Patentowy wskazał, iż zatrudnia na stanowiskach ekspertów - pracowników będących specjalistami w dziedzinach techniki zgodnych z tematem rozpatrywanych zgłoszeń, a także eksperci biorą udział w Komisjach Orzekających i wchodzą w ich skład. W niniejszej sprawie brał udział ekspert posiadający "wiadomości specjalne z zakresu techniki budowlanej", którego udziału właśnie domagał się skarżący.

Pogląd organu potwierdza m.in. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 października 2007 r. sygn. akt II GSK 155/07 gdzie stwierdzono: "...materiał dowodowy ... nie wymagał uzupełnienia go poprzez przeprowadzenie dodatkowego dowodu z opinii biegłego w zakresie specjalistycznej aktualnej wiedzy technicznej, gdyż ... merytorycznej oceny technicznej rozwiązania dokonał ekspert organu w odpowiedniej dziedzinie techniki przy wykorzystaniu pełnej aktualnej wiedzy i nauki...".

W wyroku z 27 listopada 2012 r., sygn. akt II GSK 1659/11 Naczelny Sąd Administracyjny jednoznacznie stwierdził, że w postępowaniu przed Urzędem Patentowym dopuszczenie dowodu z opinii biegłego ma miejsce wyjątkowo i co do zasady Urząd Patentowy (Kolegium Orzekające) wydając w postępowaniu spornym decyzję o unieważnieniu patentu na sporny wynalazek, uprawniony był do dokonania ustaleń i ocen niezbędnych do stwierdzenie, czy zachodziły okoliczności uzasadniające unieważnienie patentu (art. 246 § 2 p.w.p.).

Także w wyroku z 16 września 2014 r., sygn. akt II GSK 105/13 Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że: "...Urząd Patentowy jest organem specjalistycznym zatrudniającym ekspertów z poszczególnych dziedzin techniki, którzy są przygotowani do fachowej oceny ustawowych wymogów zgłaszanych rozwiązań technicznych, tj. ich nowości i nieoczywistości. W tym stanie rzeczy zwracanie się o pomoc do biegłego, choć dopuszczalne, musi być uznane za wyjątkowe, a konieczność taka wymaga szczegółowego uzasadnienia". W związku z tym żądanie uchylenia zaskarżonej decyzji tylko z tego powodu, że nie powołano biegłego, w sytuacji gdy Kolegium posiadało w swoim składzie ekspertów posiadających wiedzę specjalistyczna, zaś w świetle zgromadzonego materiału i podnoszonych zarzutów nie było potrzeby korzystania z wiedzy specjalnej, ww. zarzut należy uznać za całkowicie bezzasadny. Należy przy tym podkreślić, że w analizowanej sprawie nie nastąpił przypadek określony jako "zaniechanie przez organ administracji państwowej podjęcia czynności procesowych zmierzających do zebrania pełnego materiału dowodowego, zwłaszcza gdy strona powołuje się na określone i ważne dla niej okoliczności". Skarżący nie tylko nie powołał się na "określone...okoliczności" jw., ale również nie wypowiedział się w stosunku do wskazanych przez wnioskodawcę materiałów poprzez analizę cech technicznych podanych w zakresie ochrony spornego patentu. Natomiast podczas rozprawy przeprowadzonej w dniu [...].08.2014r. (protokół k. 200 w. 6 - 13) uzasadniał, powołując się na wyrok VI SA/Wa 282/07 na okoliczność "ciężaru dowodu w tego rodzaju postępowaniu", że "ciężar dowodu spoczywa na wnioskodawcy, natomiast uprawniony może wyłącznie odpierać zarzuty strony wnioskującej... W zakresie zarzutu braku poziomu wynalazczego wskazał, iż w postępowaniu w sprawie o udzielenie patentu przesłanka ta była analizowana i gdyby poziomu nie było to ochrona nie byłaby udzielona".

Samo stwierdzenie skarżącego, że: "Jak wykazał w toku postępowania uprawniony z patentu przedstawiając, prezentowane przez uprawnionego rozwiązanie nie jest znanym rozwiązaniem, utrwalonym w istniejącym stanie techniki. Wbrew stanowisku Urzędu patentowego RP przedmiotowe rozwiązanie jest zarówno nowym jak i użytecznym i nie wynika z dotychczas znanego stanu techniki" (skarga k. 227 w. 19-23), czyli samo przedstawienie rozwiązania nie wystarczy by wyciągnąć cytowany powyżej wniosek. Wykazanie poziomu wynalazczego rozwiązania w odpowiedzi na zarzut niespełnienia art. 24 i 26 ustawy p.w.p. polega na wskazaniu wyróżniających to rozwiązanie cech technicznych i na Ich podstawie wykazaniu, że zakres ochrony spornego patentu wykracza w sposób nieoczywisty poza znane informacje i cechy techniczne występujące w innych wcześniejszych rozwiązaniach, a także poza ich oczywiste połączenie w bliskiej rozważanemu dziedzinie techniki, przez wprowadzenie konkretnych cech technicznych skutkujących otrzymaniem nieoczekiwanego efektu. Zwłaszcza należy to wykazać w stosunku do materiałów Stanowiących przeciwstawienia dla chronionych cech rozwiązania, podanych i przeanalizowanych przez wnioskodawcę postępowania spornego. Nie wystarczy wskazanie zalet rozwiązania - jego "walorów" (jak je określa skarżący powołując się na pismo z dnia [...] września 2013 r.) i "możliwości" stosowania jak np. w skardze (k. 226 w. 1): "Zaproponowane rozwiązanie umożliwia zastosowanie możliwie cienkiej warstwy zaprawy..." Organ oparł swoje poglądy m.in. na podstawie porównania wcześniej znanych informacji i cech technicznych rozwiązań, które podaje niemiecka publikacja zatytułowana "Ogólna aprobata techniczna nr [...]" wydana przez Niemiecki Instytut Techniki Budowlanej z [...].11.2003 r. oraz Instrukcja ITB nr [...], Zbigniew Rydz, Jerzy A. Pogorzelski, Michał Wojtowicz "Bezspoinowy system ocieplania ścian zewn. budynków" strona tytułowa i s. 29-30 rozdz. 3.4.3. Wykonywanie ocieplenia, 3.4.3.1. Roboty z zastosowaniem styropianu, które łącznie podają cechy techniczne stanowiące o oczywistości rozwiązania chronionego omawianym patentem nr [...]. Skarżący podkreślał, że "oczywistość tego wynalazku można zauważyć li tylko analizując ww. problem rozwiązywany przez wynalazek [zastosowanie możliwie cienkiej zaprawy klejowej, przy jednoczesnym zastosowaniu dwustopniowych otworów przeznaczonych do umieszczania w nich kołków montażowych wraz z ich łbami], który do tej pory nie był w ogóle dostrzegany przez specjalistów" (skarga k.226, w.8-11). Jak zasadnie stwierdził organ, stanowisku temu przeczą przeciwstawione opracowania, podane w publikacjach jw.: "Ogólna aprobata techniczna nr [...]" i Instrukcja ITB nr [...], Zbigniew Rydz, Jerzy A. Pogorzelski, Michał Wojtowicz "Bezspoinowy system ocieplania ścian zewn. budynków", opisujące szczegółowo wskazania techniczne: sposoby i materiały jakie należy stosować przy ocieplaniu ścian budynków płytami okładzinowymi, stanowiącymi płyty montażowe z dwustopniowymi otworami. W takim celu opracowywane są zarówno aprobaty techniczne dla poszczególnych krajów jak i informacje Instytutu Techniki Budowlanej. Stanowią one publikacje ogólnodostępne, które wydawane są drukiem z podaniem daty wydania. Zatem zagadnienie mocowania ocieplających płyt okładzinowych ściennych za pomocą kołków montażowych ukrytych wraz z ich łbami w dwustopniowych otworach tych płyt wraz z ich jednoczesnym łączeniem do ściany za pomocą zaprawy klejowej, nie tylko zostało dostrzeżone, ale również rozwiązane.

Skarżący podniósł w skardze (trzeci akapit k. 226), że "dodatkowo, dzięki przesunięciu dwustopniowych, przelotowych otworów na sąsiednich osiach ... pomiędzy prowadnicami" kolejne zalety wynalazku (o wspólnych kołkach mocujących) z powołaniem na ujawnienie tylko na rysunku: "jak zilustrowano na przykład na rysunku Fig. 2". Zalety te podane są słownie po raz pierwszy w skardze, nie występowały w opisie patentowym [...]. Nie mogą więc stanowić, jako nowe użyte w skardze przeciw decyzji Urzędu, argumentów przeciw prawidłowości, opracowanej wcześniej, zaskarżonej decyzji. Rozpatrywany zakres ochrony patentowej wyznaczają bowiem zastrzeżenia patentowe, a rysunek ilustruje jedynie przykład wykonania.

Skarżący odniósł się w swoim piśmie do zarzutów opartych tylko na tych materiałach przeciwstawnych, które nie zostały wybrane do uzasadnienia decyzji unieważnienia patentu. Odnośnie "tak dalekiej dziedziny techniki jak maszynoznawstwo, której to dziedziny dotyczy opis patentowy stanowiący załącznik nr 6" (skarga czwarty akapit k. 226) skarżący błędnie podał, że załącznik ten powołuje jakiś opis patentowy, gdy materiałem przeciwstawnym załącznika nr 6 jest publikacja książkowa pracy zbiorowej pt.: "Mały Poradnik Mechanika, Tom 2, Podstawy Konstrukcji Maszyn, Maszynoznawstwo", Warszawa 1984. Opis cech zbieżnych z zaskarżonym patentem podaje Urząd w uzasadnieniu decyzji (s. 2 w. 18-28) przy charakterystyce przeciwstawionych materiałów. Argumentem skarżącego mają być jedynie słowa: "rozwiązanie to ma bowiem całkowicie inny charakter, ma różny cel, a nadto do tej pory nie było stosowane w budownictwie w sposób zaproponowany w wynalazku... albowiem wynalazek ten nie wynika dla znawcy w sposób oczywisty ze stanu techniki" bez porównania które cechy z porównywanych rozwiązań są takie same, a które inne, natomiast zakładając (po słowie "albowiem") to, co skarżący chce wykazać.

Nie może wpłynąć na treść rozstrzygnięcia stanowisko skarżącego, w którym uznał za błędne przeciwstawienie spornemu opisowi [...] opisu patentowego [...], różnicą w twardości materiałów izolacyjnych płyt montażowych, nie odnosząc się do cech wspólnych tych rozwiązań jakimi są mocowanie termicznej warstwy izolacyjnej na zewnątrz budynku za pomocą kołków (typ gwoździa z podkładką), przy czym po zamontowaniu łeb elementu montażowego nie wystaje ponad powierzchnię izolacji termicznej. Podobnie w rozwiązaniu według dokumentu [...] "dwustopniowe otwory stosuje się w innym celu ..." twierdzi skarżący, odwołując się tylko do pisma rzecznika z dnia [...] września 2013 r., natomiast cechami wspólnymi tego rozwiązania i spornego patentu są otwory o różnych średnicach stosowane w tym samym celu - ukrycia całego elementu łączącego płytę izolacyjną ze ścianą.

Końcowo należy podzielić pogląd organu, iż uznanie za zasadny zarzutu braku nieoczywistości spornego wynalazku, pozwala na odstąpienie od badania drugiego ze stawianych zarzutów - braku nowości. Uznanie zasadności zarzutu braku nieoczywistości pozwala bowiem na załatwienie sprawy w całości (unieważnienie patentu). Powyższe stanowisko znajduje oparcie w poglądach wyrażanych przez orzecznictwo sądów administracyjnych - przykładowo w wyroku z 5 kwietnia 2006 r., sygn. akt II GSK 16/06 Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że uznanie niedopuszczalności rejestracji w oparciu o jedną podstawę czyni zbędnym ustalenie czy w sprawie występują także inne podstawy do unieważnienia prawa wyłącznego, nawet wówczas gdyby takie podstawy istniały.

Reasumując, zaskarżona decyzja pozostaje w zgodzie z prawem procesowym oraz materialnym.

Z uwagi na powyższe, w myśl art. 151 p.p.s.a. skargę należało oddalić w całości.