Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Andrzej Kisielewicz Sędzia NSA Joanna Zabłocka Sędzia del. WSA Cezary Kosterna (spr.) Protokolant Mateusz Rogala po rozpoznaniu w dniu 11 sierpnia 2017 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej [A.] S.A. w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 kwietnia 2015 r., sygn. akt VI SA/Wa 2990/14 w sprawie ze skargi [A.] S.A. w W. na decyzję Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej z dnia [...] lipca 2014 r., nr [...] w przedmiocie postępowania w sprawie zmiany rezerwacji częstotliwości 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od [A.] S.A. w W. na rzecz Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 24 kwietnia 2015 r. w sprawie sygn. akt VI SA/Wa 2990/14 oddalił skargę A. S.A. z siedzibą w W. na decyzję Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej (zwany dalej organem/Prezesem UKE) z [...] lipca 2014 r. nr [...]. Decyzją tą po rozpatrzeniu wniosku B. sp. z o.o. z siedzibą w W. (zwanego dalej B. lub skarżący) o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej wydaniem decyzji Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej z [...] lutego 2014 r., uchylił decyzję w całości i umorzył postępowanie.

Minister Łączności decyzją z [...] września 1999 r. udzielił B. S.A. Koncesji na świadczenie usług telekomunikacyjnych według standardu ETSI/GSM w paśmie 1800 MHz wraz z zezwoleniem na zakładanie i używanie urządzeń i sieci telekomunikacyjnej oraz przydziałem częstotliwości w paśmie ETSI/GSM 1800 MHz. Na skutek zmian prawnych przydział częstotliwości zawarty w koncesji (będącej następnie zezwoleniem zgodnie z art. 142 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z 21 lipca 2000 r. Prawo telekomunikacyjne z dniem 3 września 2004 r., dalej: prawo telekomunikacyjne) stał się z mocy prawa rezerwacją częstotliwości.

W piśmie z [...] sierpnia 2013 r. B. złożyła wniosek o zmianę rezerwacji częstotliwości poprzez zmianę podmiotu dysponującego rezerwacją w ten sposób,

że zamiast B. podmiotem dysponującym pasmami niektórych częstotliwości będzie C. sp. z o.o. z siedzibą w W. (dalej C.). Do wniosku załączone zostało pismo, w którym C. wyraziła zgodę na przejęcie uprawnień i obowiązków wynikających ze zmiany rezerwacji. W toku postępowania postanowieniem z [...] grudnia 2013 r. Prezes UKE dopuścił D. (dalej: D.) do udziału na prawach strony.

E. S.A. jako spółka przejmująca wstąpiła we wszystkie prawa i obowiązki spółek przejmowanych z dniem 31 grudnia 2013 r. na skutek połączenia spółek w trybie art. 492 § 1 pkt 1 ustawy z 15 września 2010 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1030 - zwanej dalej k.s.h.), przejęła spółki C. oraz F. sp. z o.o. (jako spółek przejmowanych), wstępując w ich prawa i obowiązki.

Organ, biorąc pod uwagę zmiany podmiotowe po stronie C. wydał w dniu [...] lutego 2014 r. decyzję, w której podmiotem, na rzecz którego dokonano częstotliwości: 1757,5-1759,9 MHz i 1852,5-1854,9 MHz, został A. S.A. (przed zmianą nazwy E. S.A.).

B. zaskarżył w całości decyzję Prezesa Urzędu Komunikacji i Elektronicznej z [...] lutego 2014 r., która wydana została zgodnie z wnioskiem B. z [...] sierpnia 2013 r. twierdząc, że nie wnosił o przeniesienie rezerwacji na E. S.A. ani na A., lecz na C. B. w piśmie z [...] marca 2014 r. wyjaśniła, że nie modyfikuje swojego wniosku z [...] sierpnia 2013 a brak modyfikacji przedmiotowego wniosku jest równoznaczny z brakiem zgody Spółki na zmianą podmiotu dysponującego rezerwacją objętą wnioskiem Spółki z dnia [...] sierpnia 2013 r. na A. S.A., a następnie w piśmie z [...] marca 2014 r. B. oświadczył także, iż cofnęła wniosek z dnia [...] sierpnia 2013 r.

W piśmie z [...] czerwca 2014 r. oraz w piśmie z [...] lipca 2014 r. B. wskazała jednoznacznie, że cofa wniosek.

W tej sytuacji organ uznał, że wycofanie wniosku przez wnioskodawcę w toku postępowania administracyjnego skutkuje jego bezprzedmiotowością i podlega umorzeniu w trybie art. 105 § 1 Kpa i wydał decyzję z dnia [...] lipca 2014 r., którą uchylił zaskarżoną decyzję w całości i umorzył postępowanie.

Skargę na powyższą decyzję wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie A. S.A. - skarżący, zarzucając naruszenie przepisów postępowania, to jest art. 105 § 1 oraz § 2 Kpa, polegające na zastosowaniu przepisu art. 105 § 1 Kpa i w konsekwencji umorzeniu postępowania wszczętego wnioskiem B. z [...] sierpnia 2013 r., pomimo, że nie było podstaw do zastosowania tego przepisu i niezastosowaniu przepisu art. 105 § 2 Kpa.

W odpowiedzi na skargę organ podtrzymał stanowisko i wniósł o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie rozpoznając skargę

za prawidłowe uznał ustalenie organu. W ocenie Sądu I instancji zasadnie ustalono, że pomimo różnych zastrzeżeń, uwag i interpretacji, B. cofnął wniosek, co skutkuje jego bezprzedmiotowością i powoduje umorzenie postępowania w trybie art. 105 § 1 Kpa. Sąd I instancji wskazał też na przepis art. 61 § 1 Kpa, zgodnie z którym postępowanie administracyjne wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu. Jeżeli przepisy administracyjnego prawa materialnego stanowią, że w danej sprawie postępowanie administracyjne może zostać wszczęte wyłącznie na żądanie strony (zasada skargowości), to wówczas taki wniosek strony zakreśla ramy podmiotowe

i przedmiotowe tego postępowania. Cofnięcie wniosku przez jedynego wnioskodawcę lub wszystkich wnioskodawców oznacza, że przestaje istnieć przedmiot postępowania administracyjnego, ponieważ brak jest żądania uprawnionego podmiotu konkretyzacji jego praw lub obowiązków w określonych okolicznościach faktycznych. W takiej sytuacji organ administracji publicznej traci kompetencje do dalszego prowadzenia postępowania i wydania decyzji rozstrzygającej sprawę co do istoty wobec czego powinien umorzyć postępowanie na podstawie art. 105 § 1 Kpa. W tej sytuacji cofnięcie wniosku przez B. spowodowało, że w toku postępowania przestał istnieć przedmiot postępowania administracyjnego, ponieważ brak jest żądania uprawnionego. W takiej sytuacji, mając na uwadze, że toczące się postępowanie zostało wszczęte na podstawie art. 122 ust. 1 pkt 1 prawa telekomunikacyjnego i jest wszczynane jedynie na wniosek, to Prezes UKE nie miał kompetencji do dalszego prowadzenia postępowania i wydania decyzji rozstrzygającej sprawę co do istoty sprawy wbrew woli wnioskodawcy. Wobec powyższego, zdaniem Sądu pierwszej instancji, na skutek cofnięcia przez B. wniosku z [...] sierpnia 2013 r., postępowanie w przedmiotowej sprawie stało się bezprzedmiotowe, a zatem konieczne stało się, zgodnie z art. 138 § 1 pkt 2 Kpa w związku z art. 105 § 1 Kpa, uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i umorzenie postępowania, zakończonego wydaniem zaskarżonej decyzji, w całości. W tym stanie rzeczy zarzut A. odnośnie zastosowania art. 105 § 1 Kpa w przedmiotowej sprawie, należało uznać za bezzasadny. Za niezasadne Sąd pierwszej instancji uznał stanowisko A. co do zarzutu naruszenia przepisów postępowania polegającego na niezastosowaniu art. 105 § 2 Kpa. Z przepisu tego wynika możliwość umorzenia postępowania w przypadku, gdy takie żądanie zostanie wysunięte na wniosek strony, która wszczęła postępowanie. Mając natomiast na uwadze, że cofnięcie wniosku przez B. spowodowało obiektywną bezprzedmiotowość niniejszego postępowania, o której mowa w art. 105 § 1 Kpa, Prezes UKE prawidłowo stwierdził, że w zaistniałej sytuacji przywołany przez A. przepis art. 105 § 2 Kpa nie ma zastosowania.

A. S.A. wniosło skargę kasacyjną, w której na podstawie art. 174 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zmianami, dalej: p.p.s.a).

W skardze tej zarzucono naruszenie przepisów prawa materialnego:

1) art. 105 § 1 K.p.a. w zw. z art. 122 ust. 1 prawa telekomunikacyjnego oraz

w zw. z art. 145 § 1 pkt 1 lit a i lit c p.p.s.a. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie polegające na zaakceptowaniu umorzenia przez organ z urzędu postępowania w sprawie, podczas gdy w ustalonym stanie faktycznym nie zaistniała obiektywna bezprzedmiotowość postepowania;

2) art. 105 § 2 Kpa w zw. z art. 122 ust. 1 prawa telekomunikacyjnego w zw.

z art. 145 § 1 pkt 1 lilt a i c p.p.s.a. poprzez jego błędna wykładnię polegającą na uznaniu, że hipoteza tego przepisu nie obejmuje sytuacji cofnięcia wniosku wszczynającego postępowanie w sprawie zmiany podmiotu dysponującego rezerwacja częstotliwości oraz nie znajduje zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Podnosząc te zarzuty A. S.A. wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i rozpoznanie skargi przez Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 188 p.p.s.a. ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie.

Uzasadniając skargę kasacyjną A. S.A. podnosiła, że Prezes UKE nie był związany cofnięciem przez B. wniosku z [...] sierpnia 2013 r., to jest nie był zobowiązany do zastosowania art. 105 § 1 Kpa. Twierdziła też, że zakres przedmiotowy postępowania prowadzonego na podstawie art.122 prawa telekomunikacyjnego określa nie tylko treść wniosku aktualnego dysponenta rezerwacji, ale także uzupełniające ten wniosek oświadczenie podmiotu, który będzie dysponował rezerwacją, o wyrażeniu zgody na przejęcie uprawnień i obowiązków wynikających z rezerwacji częstotliwości. Dalej wywodziła, ze oświadczenie B. o cofnięciu wniosku wszczynającego sprawę powinno podlegać rozpatrzeniu w ramach art. 105 § 2 Kpa.

Prezes UKE oraz uczestnik postępowania B. sp. z o.o. wnieśli o oddalenie skargi kasacyjnej i zasądzenie na ich rzecz kosztów postępowania.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie należy zauważyć, że w skardze kasacyjnej jej autor podnosi zarzut naruszenia przepisów prawa materialnego, wskazując jednocześnie na art. 174 pkt 2 p.p.s.a. (stanowiący o naruszeniu przepisów postępowania), a następnie wskazuje na naruszenie przepisów art. 105 § 1 i § 2 Kpa, które to przepisy są przepisami procesowymi. W tej sytuacji Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że zarzuty skargi sprowadzają się do zarzutów naruszenia przepisów postępowania. Brak jest zatem podstaw do rozważania zarzutów prawa materialnego, mimo zarzucania przez skarżącego kasacyjni, że Sąd i instancji dopuścił się naruszenia przepisów art. 105 § 1 i § 2 Kpa w zw. z art. 145 § 1 pkt 1 lit a p.p.s.a.

Do umorzenia postępowania przez organ doszło na podstawie art. 105 § 1 Kpa. Tak też uznał Sąd I instancji uznając niezasadność zarzutu naruszenia art. 105 § 2 Kpa. Przepis ten nakazuje organowi umorzenie postępowania (w całości lub części) gdy staje się ono bezprzedmiotowe. Natomiast przepis art. 105 § 2 Kpa stanowi regulacje całkowicie odrębną od art. 105 § 1 Kpa, gdzie organ może umorzyć postępowanie na wniosek strony, na której żądanie postępowanie zostało wszczęte, o ile nie sprzeciwiają się temu inne strony oraz gdy nie jest to sprzeczne

z interesem społecznym. Stwierdzenie, że zachodzi potrzeba zastosowania art. 105 § 1 Kpa wyłącza potrzebę rozważania istnienia przesłanek do umorzenia postępowania na podstawie art. 105 § 2 Kpa. Jak wskazywał już Naczelny Sąd Administracyjny, przesłanką umorzenia postępowania na podstawie art. 105 § 1 k.p.a. jest bezprzedmiotowość postępowania z każdej przyczyny powodującej brak jednego z elementów materialnego stosunku prawnego w odniesieniu do jego strony podmiotowej lub przedmiotowej. Bezprzedmiotowość postępowania administracyjnego oznacza przy tym, że brak jest któregoś z elementów materialnego stosunku prawnego, a wobec tego nie można wydać decyzji załatwiającej sprawę przez rozstrzygnięcie jej co do istoty (Wyroki NSA: z dnia 16 października 2014 r. II GSK 256/13, z dnia 9 grudnia 2015 r. II OSK 929/14).

Punktem wyjścia do rozważenia kwestii bezprzedmiotowości postępowania

na skutek cofnięcia przez B. wniosku o zmianę podmiotu dysponującego rezerwacją jest przepis art. 122 ust. 1 prawa telekomunikacyjnego. Z przepisu tego wynika, że Prezes UKE zobowiązany jest dokonać zmiany podmiotu dysponującego rezerwacją częstotliwości ("dokonuje zmiany"), o ile nie zachodzą przeszkody wymienione w art. 122 ust. 3 prawa telekomunikacyjnego, jeżeli:

1) podmiot dysponujący rezerwacją złoży wniosek o zmianę podmiotu dysponującego rezerwacją, w którym wskaże podmiot, który będzie dysponował rezerwacją w wyniku tej zmiany,

2) podmiot wskazany we wniosku, o którym mowa w pkt 1, wyrazi zgodę na przejęcie uprawnień i obowiązków wynikających ze zmiany podmiotu dysponującego rezerwacją oraz

3) podmiot wskazany we wniosku, o którym mowa w pkt 1, spełnia wymagania określone ustawą.

Tak sformułowane wymogi (które musza być spełnione łącznie) stanowią warunki materialne wydania decyzji zmieniającej podmiot dysponujący częstotliwością. Brak istnienia któregokolwiek z tych warunków materialnych czyni bezprzedmiotowym postępowanie w sprawie zmiany podmiotu dysponującego częstotliwością. Nie jest objęte zarzutami skargi kasacyjnej ustalenie przez organy i Sąd pierwszej instancji, że B. w toku postepowania skutecznie cofnął wniosek o zmianę podmiotu dysponującego częstotliwości. Zatem skoro odpadł zasadniczy element materialny postępowania o zmianę podmiotu dysponującego częstotliwością, to zaistniały przesłanki zastosowania przez Organ art. 105 § 1 Kpa, co trafnie ocenił Sąd I instancji. Skoro Sąd i Instancji dokonał prawidłowo ocenił wykładnię i zastosowanie art. 105 § 1 Kpa w związku z art. 122 ust. 1 prawa telekomunikacyjnego przez organ, co wykluczało zastosowanie art. 105 § 2 Kpa, to tym samym zasadnie zastosował art. 151 p.p.s.a i nie naruszył przepisów art. 145 § 1 pkt 1 lit a) i c) p.p.s.a.

Mając to wszystko na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną na podstawie art. 184 p.p.s.a. O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono na podstawie art. 204 pkt 1 p.p.s.a. w zw. z § 14 ust. 2 pkt 2 lit. a) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U.

z 2013 r., poz. 490 ze zm.).