Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bożena Więch - Baranowska, , Sędzia WSA Justyna Mazur (spr.), Sędzia WSA Renata Nawrot, Protokolant st. sekr. sąd. Monika Pietruszewska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 października 2013 r. sprawy ze skargi J. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] lutego 2013 r. znak: [...] w przedmiocie odmowy wyrejestrowania pojazdu I. skargę oddala; II. przyznaje ze środków budżetowych Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na rzecz adwokata M. A. tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej kwotę 295,20 zł. (dwieście dziewięćdziesiąt pięć złotych i dwadzieścia groszy), w tym: tytułem zastępstwa prawnego kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych, zaś tytułem 23% podatku od towarów i usług kwotę 55,20 (pięćdziesiąt pięć złotych i dwadzieścia groszy).

Decyzją z dnia [...] lutego 2013 r. znak: [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] (dalej: "organ odwoławczy" lub "Kolegium") działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (j.t. Dz.U. 2013 r. poz. 267; dalej: "k.p.a.") oraz art. 79 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (j.t. Dz. U. z 2012 r., poz. 1137; dalej: "P.r.d."), po rozpatrzeniu odwołania J. B. (dalej: "skarżący") od decyzji Prezydenta [...] (dalej: "organ I instancji", "Prezydent") z dnia [...] grudnia 2012 r., znak: [...] odmawiającej wyrejestrowania pojazdu

– orzekło o utrzymaniu w mocy zaskarżonej decyzji.

U podstaw podjętego w tej sprawie rozstrzygnięcia legły następujące ustalenia:

Decyzją z dnia [...] grudnia 2012 r. organ I instancji działając na podstawie art. 104 § 1 i § 2 oraz art. 109 § 1 k.p.a., a także w oparciu o art. 79 ust. 1 pkt 5 oraz art. 79 ust. 5 i 6 P.r.d. orzekł o odmowie wyrejestrowania pojazdu – ciągnika siodłowego marki [...] nr rej. [...] nr vin. [...] rok produkcji 1988 zarejestrowanego na J. B. zam. [...], ul. [...].

Uzasadniając Prezydent wskazał, iż wskazany pojazd został zarejestrowany na J. B. w dniu 14 grudnia 1992 r. na podstawie prawem wymaganych dokumentów i otrzymał nr [...]. Natomiast w dniu 25 sierpnia 2003 r. dokonano zmiany nr rejestracyjnych na [...] i wydano dowód rejestracyjny [...]. Zauważył, iż do wniosku o jego wyrejestrowanie skarżący nie dołączył żadnych dokumentów, a z jego treści wynika, iż pojazd marki [...] został "zniszczony pocięty i rozkradziony" i nie nadaje się do odbudowy, ale nadaje się do sprzedaży na części. Nadto skarżący domagał się jego wyrejestrowania na stałe z ewidencji bez ponoszenia opłat. Jako podstawę materialnoprawną decyzji z dnia [...] grudnia 2012 r. Prezydent przyjął art. 79 ust. 1 pkt 5 P.r.d., zgodnie z którym pojazd podlega wyrejestrowaniu przez organ właściwy ze względu na miejsce ostatniej rejestracji pojazdu na wniosek jego właściciela w przypadku udokumentowanej trwałej i zupełnej utraty posiadania pojazdu bez zmiany w zakresie prawa własności. Jednocześnie wskazał, iż przepis art. 79 ust. 5 i ust. 6 P.r.d. określa, iż warunkiem wyrejestrowania pojazdu jest wniesienie przez właściciela pojazdu opłaty na rzecz gminy na realizację zadań związanych z utrzymaniem czystości i porządku w gminach. W niniejszej sprawie łączna kwota za wyrejestrowanie pojazdu samochodowego [...] o masie własnej powyżej 3500 kg wynosi 1.045,70 zł.

Konkludując organ I instancji wskazał, iż w związku z tym, że nie zostały spełnione konieczne warunki, nie można dokonać wyrejestrowania pojazdu na stałe bez wymaganych przepisami prawa dokumentów świadczących o trwałej i zupełnej utracie ciągnika siodłowego oraz wniesienia stosownej opłaty.

We wniesionym odwołaniu skarżący przytoczył opisy rozmów z pracownikami urzędu m. [...] oraz Ministerstwa Transportu podkreślając, że bez względu na przepisy nie powinien ponosić opłaty za wyrejestrowanie pojazdu. Nadto podniósł, iż może sprzedać samochód na części, ponieważ jest jego właścicielem.

Po dokonaniu analizy zgromadzonego materiału dowodowego, organ odwoławczy wskazaną na wstępie niniejszego uzasadnienia decyzją z dnia [...] lutego 2013 r. orzekł o utrzymaniu w mocy decyzji organu I instancji. Uzasadniając Kolegium przytoczyło brzmienie art. 79 P.r.d. Wywiodło, iż w przedmiotowej sprawie nie zaistniała żadna ze wskazanych w powoływanym przepisie przesłanek, uzasadniających wyrejestrowanie pojazdu, dlatego też Kolegium uznało stanowisko organu I instancji za słuszne. Jednocześnie organ odwoławczy zauważył, iż obowiązek wnoszenia opłat wynikających z rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia

3 kwietnia 2002 r. w sprawie wysokości opłaty będącej warunkiem wyrejestrowania pojazdu w przypadku udokumentowanej trwałej i zupełnej utraty pojazdu bez zmiany

w zakresie prawa własności dotyczy jedynie okoliczności wyrejestrowania pojazdu ze względu na trwałą i zupełną utratę posiadania pojazdu bez zmiany w zakresie prawa własności. Podniósł, iż okoliczność ta w przedmiotowej sprawie nie występuje, ponieważ ciągnik [...], aczkolwiek zniszczony, nie pozostaje obecnie trwale

w posiadaniu kogoś innego. Kolegium wskazało także, iż obecna odmowa wyrejestrowania pojazdu nie przesądza rozstrzygnięcia następnego wniosku skarżącego w tym zakresie, jeżeli zaistnieją przesłanki wymienione w art. 79 P.r.d.

Z takim rozstrzygnięciem nie zgodził się skarżący. Pismem z dnia 10 marca 2013 r. wniósł zatem do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na ostateczną w administracyjnym toku instancji decyzję Kolegium z dnia [...] lutego 2013 r. Uzasadniając skargę skarżący wyraził swoje zastrzeżenia dotyczące działalności organów, stosowania i stanowienia prawa, jak i swoje niezadowolenie z obowiązujących przepisów prawa.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

W piśmie z dnia 10 października 2013 r. (stanowiącym uzupełnienie skargi) pełnomocnik skarżącego wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji z dnia [...] lutego 2013 r. oraz utrzymanej w mocy decyzji organu I instancji. Decyzji organu odwoławczego zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia polegający na nieuprawnionym przyjęciu, iż w niniejszej sprawie nie doszło do udokumentowanej trwałej i zupełnej utraty przez skarżącego posiadania pojazdu marki [...], nr rej. [...], podczas gdy w chwili obecnej pozostałości po przedmiotowym ciągniku siodłowym nie spełniają definicji pojazdu z art. 2 pkt 31 P.r.d. W wyniku niezależnych od skarżącego działań osób trzecich doszło do dokumentowanej, trwałej i zupełnej utraty posiadania pojazdu przez skarżącego, co powoduje, iż zaszła okoliczność uzasadniająca wyrejestrowanie pojazdu, o której mowa w art. 79 ust. 1 pkt 5 P.r.d.

Uzasadniając pełnomocnik skarżącego wskazał m.in., iż w niniejszej sprawie zachodzą poważne wątpliwości, co do tego czy pozostałości po ciągniku silnikowym, będącym niegdyś pojazdem stanowiącym własność skarżącego w dalszym ciągu mogą być uznane za "pojazd" w rozumieniu przepisów powszechnie obowiązującego prawa. W ocenie pełnomocnika skarżącego zdekompletowanie ciągnika (poprzez pozbawienie go elementarnych części składowych) pozbawiło pojazd tych elementów, które decydowały o możliwości jego poruszania się. Tym samym bezzasadne stało się uznawanie tego "ciągnika" za środek transportu – niemożliwy stał się bowiem dalszy przewóz ludzi oraz ładunków z jego użyciem wskutek całkowitego unieruchomienia. Jednocześnie pełnomocnik skarżącego zauważył, że stan, w jakim się znajduje się rzeczony "pojazd", nie pozwala na jakąkolwiek dalszą eksploatację zgodnie z jego przeznaczeniem.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

W świetle powołanych przepisów ustawy Wojewódzki Sąd Administracyjny

w zakresie swojej właściwości ocenia zaskarżoną decyzję administracyjną z punktu widzenia jej zgodności z prawem materialnym i przepisami postępowania administracyjnego, według stanu faktycznego i prawnego obowiązującego w dacie wydania tej decyzji.

Ponadto, co wymaga podkreślenia, Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (vide: art. 134 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – j.t. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.; dalej: "p.p.s.a.").

Dokonując oceny zasadności wniesionej skargi, Sąd doszedł do przekonania, że nie zasługuje ona na uwzględnienie. Zaskarżona decyzja nie narusza ani przepisów prawa materialnego, ani też przepisów postępowania w stopniu uzasadniającym jej uchylenie.

Przedmiotem kontroli Sądu jest w niniejszej sprawie decyzja Kolegium z dnia [...] lutego 2013 r. utrzymująca w mocy decyzję Prezydenta [...] z dnia [...] grudnia 2012 r. odmawiającą wyrejestrowania pojazdu – ciągnika siodłowego marki [...].

Materialnoprawną podstawą zaskarżonego rozstrzygnięcia jest art. 79 ust.

1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (j.t. Dz. U. z 2012 r. poz. 1137 ze zm.), w którym określono zasady wyrejestrowania pojazdu nakładające na właścicieli określone obowiązki. Zgodnie z jego brzmieniem (obowiązującym w dacie wydania zaskarżonego rozstrzygnięcia) pojazd podlega wyrejestrowaniu przez organ właściwy ze względu na miejsce ostatniej rejestracji pojazdu, na wniosek jego właściciela, w przypadku:

1) przekazania pojazdu do przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu lub przedsiębiorcy prowadzącego punkt zbierania pojazdów, na podstawie zaświadczenia o demontażu pojazdu, o którym mowa w ust. 2 bądź w art. 24 ust. 1 pkt 2 lub art. 33 ust. 3 ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji, albo równoważnego dokumentu wydanego w innym państwie;

2) kradzieży pojazdu, jeżeli jego właściciel złożył stosowne oświadczenie pod odpowiedzialnością karną za fałszywe zeznania;

3) wywozu pojazdu z kraju, jeżeli pojazd został zarejestrowany za granicą lub zbyty za granicę;

4) zniszczenia (kasacji) pojazdu za granicą;

5) udokumentowanej trwałej i zupełnej utraty posiadania pojazdu bez zmiany

w zakresie prawa własności;

6) przekazania niekompletnego pojazdu do przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu lub przedsiębiorcy prowadzącego punkt zbierania pojazdów, na podstawie zaświadczenia o przyjęciu niekompletnego pojazdu, o którym mowa w art. 25 ust. 1 lub art. 33 ust. 3 ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji, albo równoważnego dokumentu wydanego w innym państwie.

W podstawie decyzji z dnia [...] grudnia 2012 r. Prezydent [...] powołał m.in. art. 79 ust. 1 pkt 5, kwestionując możliwość uznania przesłanki za spełnioną z powodu braku udokumentowania utraty pojazdu. Powyższe stanowisko zaaprobował także organ odwoławczy w zaskarżonej decyzji.

Sąd zauważa, iż zgodnie z powołanym przepisem pojazd podlega wyrejestrowaniu na wniosek jego właściciela w przypadku udokumentowanej trwałej

i zupełnej utraty posiadania pojazdu bez zmiany w zakresie prawa własności.

Z językowej analizy wskazanego przepisu wynika, że warunkiem wyrejestrowania pojazdu jest "udokumentowanie" przez wnioskodawcę, że nastąpiła "trwała", a zatem stała, niepodlegająca zmianie i "zupełna", to jest całkowita, utrata posiadania pojazdu bez zmiany w zakresie prawa własności. Pojęciu "udokumentowania" okoliczności,

o których mowa w art. 79 ust. 1 pkt 5 P.r.d. należy nadać jednoznaczne, ścisłe znaczenie, jako czynności stwierdzającej coś na podstawie dokumentów, popartej dokumentami. Chodzi zatem o akt pisemny stanowiący wyrażenie określonych myśli lub wiadomości, obejmujący zarówno dokumenty urzędowe w rozumieniu art. 76 k.p.a., jak i inne "dowody pisemne" mające znaczenie w sprawie (np. umowy). Za taką interpretacją tego zwrotu, poza względami językowymi wskazującymi na intencję ustawodawcy, przemawiają ponadto zasady dbałości o prawidłowe funkcjonowanie obrotu prawnego w sferze ewidencji (rejestracji) pojazdów, oznaczające konieczność zapewnienia mu pewności i wiarygodności poprzez sformalizowanie (dokumentowanie) sposobu stwierdzenia istnienia prawa, stosunku prawnego lub okoliczności mogącej mieć znaczenie prawne (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego

w Poznaniu z dnia 27 listopada 2012 r. III SA/Po 610/12, opubl. Lex 1241927).

Sąd w składzie orzekającym za prawidłowe uznał stanowisko organów orzekających, iż skarżący – właściciel pojazdu - ciągnika siodłowego marki [...] nr rej. [...] nr vin. [...] nie udokumentował trwałej i zupełnej utraty tegoż pojazdu. We wniosku o jego wyrejestrowanie wskazał bowiem jedynie, iż pojazd ten został zniszczony (pocięty i rozkradziony) i nie nadaje się do odbudowy, nie załączając żadnych dokumentów urzędowych potwierdzających powyższe okoliczności, ani też innych dowodów. W ocenie Sądu takim dowodem nie może być zaświadczenie Prokuratora Prokuratury Rejonowej [...] z dnia [...] listopada 2012 r. (znak: [...]), gdyż z zaświadczenia tego wynika jedynie, iż prowadzone jest pod nadzorem Prokuratury postępowanie w sprawie przywłaszczenia i zniszczenia należącego do skarżącego pojazdu marki [...].

W ocenie Sądu nie można bowiem uznać, iż samo oświadczenie skarżącego, iż przedmiotowy pojazd został zniszczony, pocięty i rozkradziony stanowi udokumentowanie trwałej utraty pojazdu i może stanowić podstawę do wyrejestrowania pojazdu z uwagi na spełnienie przesłanki określonej w art. 79 ust. 1 pkt 5 P.r.d.,

w szczególności z oświadczenia tego nie wynika, aby "utrata" była zupełna. Jeśli nawet pojazd nie nadaje się do użytku wskutek jego zniszczenia nie możemy mówić o jego zupełnej utracie. Trwała i zupełna utrata posiadania pojazdu bez zmiany w zakresie prawa własności stanowi przypadki np. przywłaszczenia pojazdu przez inna osobę, czyniąc niemożliwym, korzystanie z tego pojazdu przez właściciela (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 18 kwietnia 2008 roku sygn. akt II SA/Gl 6/08 (Lex nr 479040)).

Zdaniem Sądu w świetle powyższych okoliczności organy orzekające nie miały podstaw do stwierdzenia, iż wnioskodawca udokumentował trwałą i zupełną utratę pojazdu, a zatem, że został spełniony warunek określony w art. 79 ust. 1 pkt 5 P.r.d. uzasadniający wyrejestrowanie samochodu. Skarżący nie wykazał także zaistnienia pozostałych przesłanek uzasadniających wyrejestrowanie pojazdu, wymienionych w art. 79 ust. 1 P.r.d.

Jednocześnie Sąd zauważa także, iż skarżący domaga się od organów wyrejestrowanie przedmiotowego pojazdu bez ponoszenia jakichkolwiek opłat. Tymczasem warunkiem wyrejestrowania pojazdu z przyczyny określonej w art. 79 ust.

1 pkt 5 P.r.d. jest konieczność wniesienia przez właściciela pojazdu opłaty na rzecz gminy na realizację zadań związanych z utrzymaniem czystości i porządku w gminach (art. 79 ust. 5 P.r.d.). Powyższe, stosownie do ust. 6 art. 79 P.r.d., regulują przepisy rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 3 kwietnia 2002 r. w sprawie wysokości opłaty będącej warunkiem wyrejestrowania pojazdu w przypadku udokumentowanej trwałej i zupełnej utraty pojazdu bez zmiany w zakresie prawa własności (Dz. U. Nr 44, poz. 419 ze zm.).

Sąd orzekający w niniejszej sprawie nie podziela także argumentacji pełnomocnika skarżącego, wskazującej, że "pozostałości" po przedmiotowym ciągniku siodłowym nie spełniają definicji pojazdu z art. 2 pkt 31 P.r.d. Sąd zauważa bowiem, iż ciągnik siodłowy marki [...] został zarejestrowany jako pojazd i jako taki podlega wyrejestrowaniu. Dlatego też wskazywane przez pełnomocnika okoliczności

w tej mierze nie mogą być uwzględnione.

Z tych względów, w powyższym stanie faktycznym nie jest możliwe wyrejestrowanie pojazdu – ciągnika siodłowego marki [...], gdyż brak jest dowodów potwierdzających zaistnienie jednej z przesłanek wyrejestrowania.

Mając na względzie wszystkie przedstawione powyżej okoliczności, działając na podstawie art. 151 p.p.s.a., Sąd orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku.

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu orzeczono na mocy art. 250 p.p.s.a. w zw. z § 18 ust. 1 pkt 1 lit. c) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (j.t. Dz. U. z 2013 r., poz. 461) – punkt II sentencji wyroku.