Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział I w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Teresa Porczyńska (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Paweł Kowalski Sędzia WSA Joanna Tarno Protokolant: Starszy asystent sędziego Tomasz Naraziński po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 kwietnia 2016 r. sprawy ze skargi W. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. T. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie ustalenia wysokości łącznego zobowiązania pieniężnego na 2015 r. oddala skargę.

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P. w mocy decyzję Wójta Gminy R. z dnia [...] r. w sprawie ustalenia W. B. wysokości łącznego zobowiązania pieniężnego na 2015 r. w kwocie 56.296 zł.

Wskazaną powyżej decyzją (nakazem płatniczym) z dnia [...] r. organ podatkowy pierwszej instancji ustalił E. i W. B. wysokość łącznego zobowiązania pieniężnego na 2015 r. we wskazanej wyżej wysokości, przyjmując do opodatkowania: 1) w zakresie podatku rolnego - grunty rolne o powierzchni 2,6350 ha fizycznych (podstawa opodatkowania 1,6513 ha, stawka podatku 153,4250 zł/ha, podatek w kwocie 253,35 zł, podatek po zaokrągleniu w kwocie 253,00 zł), 2) w zakresie podatku od nieruchomości: a) budynki mieszkalne o powierzchni 397,19 m2 (stawka podatku 0,60 zł/m2, podatek w kwocie 238,31 zł), b) budynki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej o powierzchni 2.174,40 m2 (stawka podatku 19,00 zł/m2, podatek w kwocie 41.313,60 zł), c) budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej (podstawa opodatkowania 30.700,00 zł, stawka podatku 2% wartości, podatek w kwocie 614,00 zł), d) grunty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej o powierzchni 16.923,00 m2 (stawka podatku 0,82 zł/m2, podatek w kwocie 13.876,86 zł).

Podatnik wniósł odwołanie od decyzji organu podatkowego pierwszej instancji.

Postanowieniem z dnia [...]r. Kolegium Odwoławcze stwierdziło uchybienie terminu do wniesienia odwołania od decyzji organu podatkowego pierwszej instancji.

Na powyższe postanowienie podatnik złożył skargę przedstawiając w niej okoliczności związane z doręczeniem decyzji z dnia [...] r.

Kolegium Odwoławcze postanowieniem z dnia [...]r. uwzględniło w całości powyższą skargę i uchyliło postanowienie z dnia [...] r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi postanowieniem z dnia 7 października 2015 r. sygn. akt I SA/Łd 897/15 umorzył postępowanie sądowo-administracyjne.

Organ drugiej instancji podzielił stanowisko organu pierwszej instancji. Wskazał, że nie można zarzucić zaskarżonej decyzji nieprawidłowości rozstrzygnięcia, w tym naruszenia zasad postępowania podatkowego wskazanych w odwołaniu. Podejmując tą decyzję organ podatkowy pierwszej instancji prawidłowo ustalił podmioty, przedmioty i podstawy opodatkowania, opierając się na danych zebranych w trakcie postępowań w sprawie ustalenia wysokości łącznego zobowiązania pieniężnego za lata 2012-2014.

Organ odwoławczy wyjaśnił, że w związku z tym, że stan faktyczny, na podstawie którego ustalono wysokość łącznego zobowiązania pieniężnego za poprzedni okres nie uległ zmianie (podatnicy nie zgłosili organowi jakichkolwiek zmian w stanie faktycznym), organ podatkowy pierwszej instancji zasadnie nie wszczął postępowania w sprawie ustalenia łącznego zobowiązania pieniężnego na 2015 r. w formie postanowienia, a także nie wyznaczył stronie siedmiodniowego terminu do wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego, stosownie do art. 165 § 5 pkt 1 i art. 200 § 2 pkt 1 Ordynacji podatkowej.

Odnosząc się do kwestii opodatkowania budynku magazynowo produkcyjnego, organ odwoławczy stwierdził, że okoliczność, iż przedmiotowy budynek nie jest użytkowany dla potrzeb prowadzonej przez skarżącego działalności gospodarczej z uwagi na "wykonywanie w nim robót budowlanych w zakresie zmiany sposobu użytkowania części budynku" magazynowo produkcyjnego na stację demontażu pojazdów, a prace budowlane są nadal wykonywane", nie ma żadnego wpływu na jego opodatkowanie podatkiem od nieruchomości, wg stawek dla budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Przejściowe niewykorzystywanie przez przedsiębiorcę budynku lub jego części w związku z prowadzonymi remontami, czy pracami adaptacyjnymi nie oznacza, że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej.

Organ odwoławczy stanął na stanowisku, zgodnie z którym względy techniczne, o których mowa w art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (u.p.o.l.), nie mogą być utożsamiane z przeszkodami o charakterze przejściowym, wynikającymi z woli podatnika i podejmowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej decyzji o remontach, przekształceniach, adaptacjach, czy też zmianie przeznaczenia; względy techniczne w rozumieniu tego przepisu oznaczają natomiast trwałą i obiektywną przeszkodę w wykorzystaniu gruntu, budynku bądź budowli do prowadzenia działalności gospodarczej.

W konsekwencji organ odwoławczy stwierdził, że nie ma podstaw do uznania, by do spornego budynku miały zastosowanie "względy techniczne", czy też wyłączenie całkowite z opodatkowania podatkiem od nieruchomości, z uwagi na prowadzone prace adaptacyjne. Jako niezasadny ocenił zarzut odwołania dotyczący naruszenia art. 6 ust. 2 u.p.o.l., gdyż przepis ten dotyczy obowiązku podatkowego dla nowych budynków. W niniejszej sprawie budynek istnieje, lecz są w nim prowadzone wyłącznie prace adaptacyjne związane z prowadzeniem nowego rodzaju działalności gospodarczej.

Odnosząc się do kolejnego zarzutu odwołania, tj. opodatkowania części gruntu zajętego pod drogę publiczną, organ podatkowy stwierdził, że kwestia ta została wyjaśniona przez organ pierwszej instancji w piśmie przesyłającym odwołanie i organ odwoławczy nie znajduje podstaw, aby wyjaśnieniom tym nie dać wiary. Z wyjaśnień organu wynika, iż droga gminna nie przebiega przez działkę nr ewid. 345/2 w obrębie Ignaców (dowód: pismo Kierownika Referatu Gospodarki Komunalnej Rolnictwa i Ochrony Środowiska Urzędu Gminy R. z dn. 15.04.2015 roku).

W skardze na decyzję organu podatkowego drugiej instancji podatnik zarzucił naruszenie:

1) naruszenie prawa materialnego, tj. art. 2 ust. 1 pkt 1 i art. 4 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l., poprzez błędne przyjęcie, iż możliwe jest zaliczenie do podstawy opodatkowania powierzchni gruntów, które nie są w posiadaniu skarżącego tj. wschodni odcinek działki nr 345/2, obręb Ignaców, gmina R. o szerokości 2m na całej długości, który został zajęty przez gminę zarządcę drogi gminnej, który na wskazanym odcinku urządził drogę gminną,

2) naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 ust. 1 w związku z art. 210 § 4 i art. 187 § 1 Ordynacji podatkowej, które miały istotny wpływ na w postępowania, a to poprzez błędne przyjęcie, iż skarżący i jego żona są w posiadaniu pasa gruntu (zlokalizowanego we wschodniej odcinku działki nr 345/2, o szerokości 2 m na całej długości) będącego częścią działki nr 345/2, która wykorzystywana jest do prowadzenia działalności gospodarczej, w sytuacji gdy grunt ten został zajęty przez gminę i urządzono na nim drogę gminną, co skutkowało błędnym wyliczeniem, zawyżeniem powierzchni gruntu związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej, co spowodowało błędne ustalenie wysokości należnego podatku,

3) naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 122, art. 187 § 1 i § 3 i art. 191 Ordynacji podatkowej w związku z art. 7a ust. 2 pkt 3 i 4 u.p.o.l., które miały istoty wpływ na wynik postępowania, a to poprzez nie załączenie z urzędu do akt postępowa map obrazujących przebieg granic nieruchomości i dokumentacji drogi publicznej o której mowa powyżej,

4) przepisów postępowania, tj. art. 122, art. 187 § 1, art. 191 i art. 210 § 1 pkt 6 w związku z art. 210 § 4 Ordynacji podatkowej, które miały istotny wpływ na wynik postępowania, a to poprzez arbitralne przyjęcie, bez przeprowadzenia w tym zakresie jakiegokolwiek postępowania dowodowego, iż twierdzenia o "niezajmowaniu przez drogę gminną gruntu skarżących" wyrażone w piśmie Kierownika Referatu Gospodarki Komunalnej Rolnictwa i Ochrony Środowiska Urzędu Gminy R. z dnia 15 kwietnia 2015 r. są prawdziwe, co spowodowało zaniechanie dokonania ustaleń faktycznych w tym zakresie,

5) przepisów prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 ust. 1 w związku z art. 165 § 5 pkt 1 Ordynacji podatkowej, które miały istotny wpływ na wynik postępowania, poprzez nieuchylenie decyzji organu pierwszej instancji i przekazania temu organowi sprawy do ponownego rozpatrzenia w sytuacji, gdy organ podatkowy pierwszej instancji nie wydał postanowienia o wszczęciu postępowania pomimo, zmiany stanu faktycznego w stosunku do 2014 r.

Mając na uwadze podniesione zarzuty naruszenia prawa strona skarżąca wniosła o o uchylenie zaskarżonej decyzji i poprzedzającej jej decyzji organu pierwszej instancji i przekazanie sprawy organowi podatkowemu pierwszej instancji, gdyż rozstrzygnięcie sprawy wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości. Ponadto strona skarżąca wniosła o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.

W odpowiedzi na skargę organ podatkowy wniósł o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie ponieważ zaskarżona decyzja nie narusza prawa w zakresie dającym podstawy do uwzględnienia skargi, stosownie do treści art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, dalej "p.p.s.a." (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.).

Istotą sporu jest w tej sprawie czy na gruncie skarżącego usytuowana została droga gminna i czy skarżący ma podstawy do żądania zwolnienia go od obowiązku uiszczania podatku od nieruchomości od tej części gruntu związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej, który (jak twierdzi skarżący) zajęty został przez gminę na drogę gminną. Organ pierwszej instancji nie uwzględnił żądań skarżącego wyjaśniając, że droga nie przebiega przez działkę skarżącego, to jest przez działkę o nr ewidenc.345/2 w obrębie Ignacew, ale przez działkę o nr ewidenc. 245, nie należącą do skarżącego. Organ odwoławczy, opierając się na stanowisku organu pierwszej instancji, oddalił odwołanie strony.

Dokonując oceny prawidłowości stanowiska organów przywołać należy art.21 ust.1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne, dalej "u.p.g.k." (tekst jedn. Dz.U.2015.520 ze zm.). Zgodnie z przywołanym przepisem podstawę planowania gospodarczego, planowania przestrzennego, wymiaru podatków i świadczeń, oznaczania nieruchomości w księgach wieczystych, statystyki publicznej, gospodarki nieruchomościami oraz ewidencji gospodarstw rolnych stanowią dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków. Użyty w tym przepisie zwrot "wymiar podatku" należy interpretować w ten sposób, iż przy ustalaniu zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości, w podatku rolnym i podatku leśnym winny zostać uwzględnione zarówno elementy przedmiotowe, jak i podmiotowe zawarte w ewidencji gruntów i budynków. Informacje dotyczące funkcji (użytkowego przeznaczenia) zarówno gruntu, jak i budynku (lokalu) mają dla organu podatkowego charakter wiążący i nie mogą być przezeń samodzielnie korygowane w ramach postępowania podatkowego, bez zmiany tych wpisów w ewidencji gruntów (np. wyrok NSA z dnia 13 stycznia 2015 r., sygn. akt II FSK 3182/12). Oznacza to, że informacje ujęte w operacie ewidencyjnym nieruchomości, dotyczące w szczególności powierzchni czy też przeznaczenia gruntu i budynku, wprowadzone do rejestru przez właściwego starostę w ramach postępowania prowadzonego na podstawie przepisów u.p.g.k., wywierają skutki materialnoprawne mające również wpływ na zawartość danych ewidencji podatkowej nieruchomości (por. art. 7a ust. 2 u.p.o.l.). Także w art.7a ust.1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r o podatkach i opłatach lokalnych, dalej "u.p.o.l." (tekst jedn. Dz.U.2014.849 ze zm.) ustawodawca stwierdził, że dla potrzeb wymiaru i poboru podatku od nieruchomości oraz podatku rolnego i podatku leśnego organy podatkowe prowadzą ewidencję podatkową nieruchomości w systemie informatycznym. Z ust.2 art.7a wynika, że ewidencja podatkowa nieruchomości zawiera dane o podatnikach i przedmiotach opodatkowania.

Z wypisu z ewidencji gruntów i budynków wynika, że należąca do skarżącego działka o nr 345/2 została oznaczona w całości jako tereny zabudowy przemysłowej "Ba". Z ewidencji nie wynika by działka skarżącego oznaczona została symbolem "dr" jako droga. Chcąc podważyć treść zapisów ujętych w ewidencji, skarżący powinien uruchomić stosowny tryb ich korekty (zmiana, aktualizacja, sprostowanie), powołując się na to, że wypis z ewidencji gruntów odbiega od stanu rzeczywistego.

Należy tu mieć na uwadze, że ewidencja gruntów i budynków jest urzędowym źródłem informacji faktycznych wykorzystywanych w postępowaniach administracyjnych i w każdym przypadku, gdy dane zawarte w deklaracji, czy informacji złożonej przez podatnika są niezgodne z danymi wynikającymi z ewidencji, rozstrzygające znaczenie dla opodatkowania gruntów mają zapisy wynikające z ewidencji. Przyjęcie innego zapatrywania godziłoby w pewność obrotu prawnego, deprecjonując rangę dokumentu urzędowego, a tym samym - pełnioną przezeń funkcję.

Z wykładni gramatycznej art. 21 ust. 1 u.p.g.k. wynika wprost, że dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków stanowią podstawę m. in. wymiaru podatku. Przez podstawę wymiaru podatku należy rozumieć zarówno określenie przedmiotu opodatkowania, zaliczenie go do właściwej stawki podatkowej, jak i objęcie określonych gruntów zwolnieniem od opodatkowania. Podważenie zapisów ewidencji gruntów i budynków bądź też ich zmiana może nastąpić w postępowania prowadzonym przed właściwymi w tej sprawie organami administracji, przy tym zasadą jest, że to podatnik kwestionujący prawidłowość danych z ewidencji gruntów i budynków, powinien wszcząć procedurę ich zmiany w organie prowadzącym ewidencję, którym obecnie jest starosta (v. art.22 ust.1, ust.2 i ust.3 u.p.g.k.). W przypadku uwzględnienia zastrzeżeń podatnika, na podstawie zmienionych danych w ewidencji, może on wnosić o wzruszenie ostatecznych decyzji ustalających wysokość zobowiązań podatkowych (np. wyrok NSA z 13 maja 2015 r. II FSK 1116/14, LEX nr 1774056; wyrok z 4 listopada 2015 r. I SA/Sz 828/15, LEX nr 1935963).

Wzruszenie przez skarżącego w tej sprawie, decyzji dotyczącej wymiaru podatku od nieruchomości wymaga zatem uprzedniego wszczęcia procedury w zakresie prawidłowego określenia granic działki o nr ewidenc.345/2 i ewentualnych zmian danych w ewidencji.

Skarżący nie ponowił w skardze zarzutu podniesionego w odwołaniu od decyzji organu pierwszej instancji dotyczącego naruszenie prawa materialnego, mające wpływ na wynik sprawy, tj. treści przepisu art.2 ust.l pkt 3 w zw. z art. la ust. l pkt l u.p.o.l poprzez przyjęcie, że budynek magazynowo produkcyjny i budynek stacji demontażu pojazdów są użytkowane, pomimo trwających w nich prac budowlanych w zakresie zmiany sposobu użytkowania. Zważywszy, że zgodnie z art.134 § 1 p.p.s.a. sąd nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, z zastrzeżeniem art. 57a, które to zastrzeżenie nie ma znaczenie w tej sprawie, Sąd analizując zgodność z prawem zaskarżonej decyzji stwierdza, że stanowisko strony także w tym zakresie nie znajduje uzasadnienia prawnego.

Z art.2 ust.1 pkt.3 wynika, że opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zgodnie z obowiązującym do dnia 1 stycznia 2016 r. art.1a ust.1 pkt.3 grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej to grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami, a także gruntów, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b, chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych. Przepis ten może znaleźć zastosowanie tylko w przypadku zaistnienia obiektywnych okoliczności natury technicznej, całkowicie uniemożliwiających wykorzystanie przedmiotu opodatkowania do celów działalności gospodarczej prowadzonej przez dany podmiot i to zarówno obecnie, jak i w przyszłości. Pojęcie "względy techniczne" nie obejmuje więc swoim zakresem technologicznych, ekonomicznych, jak również finansowych przyczyn braku możliwości wykorzystywania przedmiotu opodatkowania do prowadzenia działalności gospodarczej (wyrok NSA z 21 stycznia 2016 r. II FSK 3337/1, LEX nr 1968388).

Z akt sprawy nie wynika, by wskazane w zarzutach odwołania budynki nie mogły być, ze względów technicznych, wykorzystywane do celów prowadzenia przez skarżącego działalności obecnie ani w przyszłości.

Należy tu wskazać, że od 1.01.2016 r. do budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej nie zalicza się budynków, budowli lub ich części, w odniesieniu do których została wydana decyzja ostateczna organu nadzoru budowlanego, o której mowa w art. 67 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r. poz. 1409, z późn. zm.), lub decyzja ostateczna organu nadzoru górniczego, na podstawie której trwale wyłączono budynek, budowlę lub ich części z użytkowania (art.1a ust.2a pkt.3 u.p.o.l.).

Należy więc zgodzić się z organem podatkowym, że podatek od nieruchomości jest podatkiem o charakterze majątkowym, gdzie opodatkowaniu podlega sam fakt posiadania określonego majątku (w tym przypadku budynku). Dopóki zatem obiekt nie stracił cech budynku, określonych w art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r., póz. 1409 z późn. zm.) - zły stan techniczny budynku czy prace budowlane w części budynku, nie mają wpływu na wymiar podatku od nieruchomości. Tak więc dopóki budynek stanowić będzie obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiadać będzie fundamenty i dach, dopóty — istnieją podstawy do opodatkowania jego posiadania podatkiem od nieruchomości.

Z powyższych względów Sąd nie dopatrzył się naruszenia przepisów wymienionych w skardze i na podstawie art. 151 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.

P.C.