Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Borowiec po rozpoznaniu w dniu 12 lutego 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia A.S. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 7 grudnia 2015 r. sygn. akt II SA/Wa 1353/15 o wstrzymaniu wykonania decyzji Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia [...] czerwca 2015 r. nr [...] w sprawie ze skargi Proboszcza Parafii Rzymskokatolickiej pod wezwaniem [...] na decyzję Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia [...] czerwca 2015 r. nr [...] w przedmiocie ochrony danych osobowych postanawia oddalić zażalenie.

Proboszcz Parafii Rzymskokatolickiej pod wezwaniem [...] wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na decyzję Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia [...] czerwca 2015 r. nr [...] w przedmiocie nakazania przywrócenia stanu zgodnego z prawem, poprzez uaktualnienie danych osobowych A.S., polegające na naniesieniu w księdze chrztów adnotacji o treści zgodnej z jego żądaniem zawartym w "oświadczeniu woli" z dnia [...] lutego 2014 r. o wystąpieniu z Kościoła Katolickiego. Jednocześnie skarżący złożył wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu wniosku podał, że wykonanie w/w decyzji spowoduje wyrządzenie znacznej szkody i trudne do odwrócenia skutki. Będzie bowiem skutkować nieuprawnioną fizyczną ingerencją w księgę ochrzczonych, która – zgodnie z kanonem 535 Kodeksu Prawa Kanonicznego – jest księgą parafialną, dokumentem niezbędnym do wykonywania statutowych zadań Kościoła, w której zawarte są dane stwierdzające fakty, potwierdzone przez właściwą władzę kościelną. Księga ochrzczonych prowadzona jest zgodnie z przepisami prawa kościelnego, w formie księgi papierowej, posiadającej ograniczoną liczbę rubryk. Brak jest w niej także rubryki przewidzianej do dokonania adnotacji, że osoba wyraża wolę, aby Kościół nie przetwarzał jej danych osobowych. Nie istnieje także żadna inna księga, która potwierdzałaby fakt przynależności do Kościoła Katolickiego lub jej braku. Wykonanie zaskarżonej decyzji jest zatem od strony formalnej niemożliwe. Wprowadzenie innej zmiany w księdze ochrzczonych jest możliwe wyłącznie po uzyskaniu prawomocnego wyroku, który potwierdzi zgodność z prawem państwowym i kościelnym decyzji Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych i w związku z tym dodatkowy wpis będzie miał charakter trwały. W sytuacji natomiast uchylenia przez Sąd zaskarżonej decyzji, usunięcie wpisu dokonanego w księdze chrzcielnej spowoduje konieczność przepisania jej w celu usunięcia wpisu niezgodnego z prawem. W dokumencie takim, jak księga ochrzczonych, nie są bowiem dopuszczalne skreślenia. Z kolei dokonanie tej czynności będzie wymagało skontaktowania się ze wszystkimi osobami, których podpisy figurują w danej księdze chrzcielnej i uzyskania ponownie ich podpisów. Oznacza to, że odtworzenie księgi ochrzczonych może być niemożliwe np. ze względu na śmierć osób, których podpisy figurują w księdze. Powyższe spowoduje zatem niepowetowaną szkodę dla Parafii i wszystkich jej członków, bowiem księga ochrzczonych utraci przymiot wiarygodności dokumentu kościelnego ze względu na niezgodne z prawem w niej ingerencje.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 7 grudnia 2015 r. sygn. akt II SA/Wa 1353/15 wstrzymał wykonanie zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu postanowienia wskazał, że strona skarżąca w wystarczającym stopniu uzasadniła zaistnienie w niniejszej sprawie przesłanek, o których mowa w art. 61 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej w skrócie p.p.s.a.), tj. wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Podkreślił, że przedmiotowa księga chrztów jest dokumentem prowadzonym w formie papierowej, a jakiekolwiek ingerencje usuwające dokonane w niej wpisy, np. wykreślenia, spowodują skutki wręcz niemożliwe do odwrócenia. Wpisy lub usunięcia danych będą bowiem miały charakter trwały. Przy czym przepisy prawa kanonicznego zawierają odrębne od prawa krajowego uregulowania i zakładają inny tryb w przypadku wpisów aktu apostazji, aniżeli ten, który nakazał Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych w zaskarżonej decyzji.

Powyższe postanowienie stało się przedmiotem zażalenia uczestnika postępowania – A.S. do Naczelnego Sądu Administracyjnego, w którym wyraził niezadowolenie z zajętego przez Sąd pierwszej instancji stanowiska i zarzucił naruszenie art. 61 § 3 p.p.s.a.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Instytucja wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji została powołana do tymczasowej ochrony przed negatywnymi i nieodwracalnymi skutkami, jakie mogłaby dla strony wywołać taka decyzja, zanim zostanie zbadana przez sąd administracyjny pod kątem legalności. Odnosi się ona do sytuacji szczególnego i wyjątkowego zagrożenia, która wymaga zastosowania specjalnego rodzaju tymczasowej ochrony strony postępowania.

Zgodnie z art. 61 § 3 p.p.s.a. po przekazaniu sądowi skargi sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części aktu lub czynności, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków.

Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że w niniejszej sprawie przesłanki ochrony tymczasowej wystąpiły, a zatem ocena wniosku strony skarżącej dokonana przez Sąd pierwszej instancji w kontekście istnienia przesłanek określonych w art. 61 § 3 p.p.s.a., jest prawidłowa.

Podkreślić należy, że umieszczenie adnotacji zgodnie z nakazem zawartym w zaskarżonej decyzji skutkowałaby tym, że usunięcie tego dodatkowego wpisu – w razie ewentualnego uwzględnienia skargi – nie byłoby możliwe bez całkowitego przepisania księgi ochrzczonych, w której nie wolno dokonywać skreśleń. Konieczność przepisania całej księgi bez wątpienia wiązałaby się z ogromnym nakładem pracy, a mogłaby się wręcz okazać niemożliwa z uwagi na niemożność skontaktowania się z częścią osób, których wpisy znajdują się w księdze. Tym samym uznać należy, że wykonanie zaskarżonej decyzji spowodowałoby w niniejszej sprawie trudne do odwrócenia skutki. Powyższe stanowisko jest podzielane w orzecznictwie (por. postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego: z dnia 15 października 2015 r. sygn. akt I OZ 1247/15, z dnia 6 października 2015 r. sygn. akt I OZ 1134/15, z dnia 2 lipca 2015 r. sygn. akt I OZ 732/15, z dnia 30 czerwca 2015 r. sygn. akt I OZ 624/15 oraz z dnia 28 kwietnia 2015 r. sygn. akt I OZ 375/15, dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych: http://orzeczenia. nsa.gov.pl).

Z powyższych względów Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że zaskarżone postanowienie odpowiada prawu i na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 2 p.p.s.a., orzekł, jak w sentencji.