Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Tomasz Grossmann Sędziowie WSA Maciej Busz (spr.) WSA Józef Maleszewski Protokolant st.sekr.sąd. Agata Tyll-Szeligowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 05 maja 2017 r. sprawy ze skargi A. P. na aneks Starosty Poznańskiego z dnia 12 sierpnia 2011 r. nr [...] w przedmiocie aneksu do uproszczonego planu urządzenia lasu 1. uchyla zaskarżony aneks; 2. zasądza od Starosty Poznańskiego na rzecz skarżącej A. P. kwotę 200 zł (dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

IV SA/Po 91/17

UZASADNIENIE

Powiatowy Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej (dalej również jako: "PODGiK") w Poznaniu na wniosek A. D.-L. z dnia 8 czerwca 2011 r. wszczął postępowanie administracyjne w sprawie zmiany w operacie ewidencji gruntów i budynków zapisów w zakresie użytków dla działek położonych we wsi Radzewice, obręb ewidencyjny Radzewice, Gmina Mosina, stanowiących własność A. D.- L..

PODGiK pismem z dnia 17.05.2011 r., znak: [...], przekazał przedmiotowy wniosek do Wydziału Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa Starostwa Poznańskiego celem ustalenia stanu faktycznego na gruncie.

W wyniku oględzin, przeprowadzonych w dniu 13.07.2011 r., z udziałem przedstawicieli Starostwa Powiatowego w Poznaniu, Nadleśnictwa Babki oraz pełnomocnika A. D. - L., stwierdzono, że na działce [...] na klasoużytku "Lasy klasy V" (Ls V) występuje grupa robinii akacjowych, w wieku 10-15 lat, pochodząca prawdopodobnie z samosiewu, na działce [...]występuje grupa dębów w różnym wieku (od 20 do 100 lat). Ponadto wzdłuż skarpy, rozdzielającej klasoużytek "Lasy klasy V" (Ls V) działki nr ewidencyjny [...] oraz klasoużytku S-RVI działki [...] i nieużytku (N) działki [...] występuje robinia akacjowa w wieku ok. 20 lat. Pozostała część ww. działek od początku lat 70 XX w. do początku XXI w. użytkowana była rolniczo (szklarnie) na podstawie wyjaśnień oraz dokumentacji i materiałów kartograficznych przestawionych przez pełnomocnika właścicielki działek [...] oraz [...].

Starosta Poznański w dniu 12 sierpnia 2011 r. w aneksie do uproszczonego planu urządzania lasu na podstawie art. 23 ust. 1, ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2011 r. Nr 12, poz. 59 z późn. zm.) zmienił zapis w uproszczonym planie urządzania lasu (u.p.u.l.), sporządzonym dla lasów własności osób fizycznych, położonych w obrębie ewidencyjnym Radzewice, Gmina Mosina, który obowiązuje na okres od 01.01.2006 r. - 31.12.2015 r. i został zatwierdzony przez Starostę Poznańskiego ([...]z dnia 19.12.2006 r.), dla działek o numerach ewidencyjnych [...]oraz [...], które stanowią własność A. D. - L. zam. w Radzewicach ul. [...], Gmina Mosina, w ten sposób, że:

- wykreślił z uproszczonego planu urządzania lasu (u.p.u.l.) dla obrębu ewidencyjnego Radzewice, Gmina Mosina, ze stron nr 26 i 27 wiersze z numerem rejestru ewidencyjnego gruntów 11, dotyczące działek: [...] o powierzchni 0,2800 ha (oddział 2 l), [...] o powierzchni 0,2547 ha (oddział 2 m).

Starosta wskazał, że stan faktyczny na gruncie nie jest zgodny z przedstawionym w ww. u.p.u.l.-u.

A. P. (dalej również: "skarżąca") pismem z dnia 25 października 2016 r. wezwała Starostę Poznańskiego do usunięcia naruszenia prawa i uchylenie aneksu do u.p.u.l. Między innymi zarzuciła, że wydanie wyżej opisanego aneksu do u.p.u.l. doprowadziło do zmiany użytku i klas bonitacyjnych działek z lasu na grunt orny u grunt orny zabudowany. Umożliwiło to właścicielom działki sąsiedniej uzyskanie decyzji o ustaleniu warunków zabudowy.

Odpowiadając na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa poprzez uchylenie aneksu do uproszczonego planu urządzenia lasu z dnia 12.08.2011 r., znak: [...] Starosta Poznański wskazał, że zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2015 r., poz. 2100 ze zm.) właściciele lasów są obowiązani do trwałego utrzymywania lasów i zapewnienia ciągłości ich użytkowania. Powyższy przepis ma zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do lasów w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy o lasach. W omawianym przypadku w wyniku przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego oraz analizy zgromadzonych dowodów stwierdzono, że na przedmiotowym obszarze nie było lasu i nie była prowadzona gospodarka leśna, a zatem obszar ten nie spełnia kryteriów lasu, określonych w ww. przepisie. Zgodnie z art. 13 pkt 2 ustawy o lasach zmiana lasu na użytek rolny jest dopuszczalna w przypadkach szczególnie uzasadnionych potrzeb właścicieli lasów. Organ wskazał, że w przedmiotowej sprawie postępowanie dotyczyło zmiany uproszczonego planu urządzenia lasu, o której mowa w art. 23 ustawy o lasach, a nie zmiany lasu na użytek rolny. W związku z powyższym organ stwierdził, że argument o naruszeniu przepisu art. 13 pkt 2 ustawy o lasach jest w całości bezzasadny. Zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy o lasach zmiana uproszczonego planu urządzenia lasu może być dokonana aneksem, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4 oraz zachowaniem przepisów art. 22. Natomiast zgodnie z art. 22 ust. 2 i 3 ustawy o lasach starosta, po uzyskaniu opinii właściwego terytorialnie nadleśniczego, zatwierdza uproszczony plan urządzenia lasu. W terminie 30 dni od dnia otrzymania projektu uproszczonego planu urządzenia lasu nadleśniczy może zgłosić zastrzeżenia. W razie upływu tego terminu uważa się, że nadleśniczy nie zgłasza zastrzeżeń. Organ podkreślił, iż powyższa procedura odnosi się wyłącznie do zatwierdzania uproszczonego planu urządzenia lasu, a nie do dokonywania jego zmiany poprzez aneks, w związku z czym nie jest wymagane wyłożenie jego projektu do publicznego wglądu. Wobec powyższego, argument o naruszeniu przepisu art. 22 związku z art. 23 ust. 1 ustawy o lasach jest w całości bezzasadny. Jednocześnie Starosta Poznański stwierdził bezzasadność zarzutu o naruszeniu § 7 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia z dnia 12 listopada 2012 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu sporządzania planu urządzenia lasu (Dz. U. z 2012 r., poz. 1302), uproszczonego planu urządzania lasu oraz inwentaryzacji stanu lasu, ponieważ ten przepis również odnosi się do trybu sporządzania uproszczonego planu urządzenia lasu, a nie do dokonywania jego zmiany poprzez aneks.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia § 3 ust. 1 pkt pkt 86 lit. c Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2016 r., poz. 71) Starosta Poznański wskazał, iż przytoczony przez skarżącą przepis ma zastosowanie tylko i wyłącznie w przypadku zmiany lasu na użytek rolny, bądź wylesienia mającego na celu zmianę sposobu użytkowania terenu. Przedmiotowa sprawa nie dotyczyła zmiany lasu na użytek rolny, a ponadto ustalono, iż ww. obszar nie stanowi lasu w rozumieniu ustawy o lasach, a zatem rozważanie faktu wylesienia jest bezprzedmiotowe. Starosta Poznański wskazał, że w art. 72 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 3 października 2008 r. z dnia 3 października 2008 r. udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2016 r., poz. 353 ze zm.) w enumeratywnym zbiorze jest jednoznacznie określony katalog decyzji, których wydanie winno być poprzedzone wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i nie wymieniono w tym artykule aneksu do uproszczonego planu urządzenia lasu. Ponadto aneks ten nie stanowi decyzji w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego.

Starosta podkreślił, iż aneks z dnia 12.08.2011 r., znak: [...] do uproszczonego planu urządzenia lasu, sporządzonego dla lasów własności osób fizycznych, położonych w obrębie ewidencyjnym Radzewice, gmina Mosina, został wydany na podstawie i w granicach obowiązującego prawa i z zachowaniem wszystkich wymaganych procedur oraz po przeprowadzeniu wnikliwej analizy materiału dowodowego.

A. P. pismem z dnia 29 grudnia 2016 r. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu skargę na ww. aneks do uproszczonego planu urządzenia lasu.

Zaskarżonemu aneksowi zarzuciła:

I. naruszenie prawa materialnego, mające wpływ na wynik sprawy, tj.:

1) art. 13 ust. 2 i ust. 3 pkt 2 ustawy o lasach, poprzez (a) nieprzeprowadzenie postępowania dotyczącego zmiany lasu na użytek rolny zakończonego wydaniem stosownej decyzji oraz jego błędną interpretację, prowadzącą do stwierdzenia, że (b) w niniejszej sprawie nie miała miejsca zamiana lasu na użytek rolny;

2) art. 20 ust. 2 ustawy o lasach, art, 20 ust. 3a ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2016 roku, Poz. 1629, ze zm.), poprzez nieuwzględnienie przepisów ustawy lasach (w szczególności treści u.p.u.l.) podczas prowadzenia ewidencji gruntów;

3) art. 3 pkt 1 ustawy o lasach, poprzez uznanie, że teren na przedmiotowych działkach nie stanowi lasu;

4) art. 13 ust. 1 pkt 1, 2 i 3 ustawy o lasach, poprzez zignorowanie obowiązków ciążących z mocy prawa na właścicielach lasów.

II. Naruszenie przepisów postępowania, w stopniu mogącym mieć istotnym wpływ na wynik sprawy:

1) art. 71 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2016 roku, Poz. 353, ze zm.) w zw. z § 3 ust. 1 pkt 86 lit. c Rozporządzenia Rady Ministrów- z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2016 roku, Poz. 71), poprzez ich niezastosowanie; art. 23 ust. 1, art. 22 ustawy o lasach w zw. z §7 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2012 roku w sprawie szczegółowych warunków i trybu sporządzania planu urządzenia lasu, uproszczonego planu urządzenia lasu oraz inwentaryzacji stanu lasu (Dz. U. z 2012 roku, poz. 1302), poprzez naruszenie procedury zmiany u.p.u.l. i uznanie, że procedura dotycząca zatwierdzania u.p.u.l. nie odnosi się do jego zmiany poprzez aneks; art. 6, art. 7, art. 8 , art. 11, art. 77 § 1, art. 80 k.p.a.. poprzez nie wyjaśnię nie wszystkich okoliczności faktycznych sprawy i brak wszechstronnej analizy zebranego materiału dowodowego; art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a., poprzez jego wydanie z rażącym naruszeniem prawa.

Mając na uwadze powyższe skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego aneksu w całości, a w przypadku gdyby Sąd uznał twierdzenia skarżącej za niewystarczające do uchylenia zaskarżonego aneksu - o stwierdzenie nieważności zaskarżonego aneksu lub stwierdzenie wydania go z naruszeniem prawa oraz zasądzenie od Organu na rzecz skarżącej kosztów postępowania według norm przepisanych.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej odrzucenie, wskazując, że nie stanowi decyzji w rozumieniu k.p.a. Poza tym podtrzymał argumentację z odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

Na rozprawie w dniu 5 maja 2017 r. skarżąca wskazała, że w jej ocenie zmiany w aneksie nie mogły być w takiej formie wprowadzone, gdyż niezbędna była odrębna decyzja o zmianie przeznaczenia terenu z leśnego na rolny. Ponadto skarżąca wskazała, że stroną w niniejszym postępowaniu powinni być również właściciele gruntu, których dotyczy aneks.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje:

Skarga okazała się zasadna. Należało uchylić zaskarżony aneks.

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1066) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem (legalności), jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Sądy administracyjne, kierując się wspomnianym kryterium legalności, dokonują oceny zgodności treści zaskarżonego aktu oraz procesu jego wydania z normami prawnymi – odpowiednio: ustrojowymi, proceduralnymi i materialnymi – przy czym ocena ta jest dokonywana według stanu prawnego i zasadniczo na podstawie akt sprawy istniejących w dniu wydania zaskarżonego aktu.

W świetle art. 3 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 718 z późn. zm., dalej w skrócie: "p.p.s.a.") kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje m.in. orzekanie w sprawach skarg na inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, z wyłączeniem aktów lub czynności podjętych w ramach postępowania administracyjnego określonego w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267, z późn. zm.) oraz postępowań określonych w działach IV, V i VI ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz postępowań, do których mają zastosowanie przepisy powołanych ustaw.

Stosownie do art. 134 § 1 p.p.s.a. sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną w niej podstawą prawną. Oznacza to, że bierze pod uwagę wszelkie naruszenia prawa, a także wszystkie przepisy, które powinny znaleźć zastosowanie w rozpoznawanej sprawie, niezależnie od żądań i wniosków podniesionych w skardze – w granicach sprawy, wyznaczonych przede wszystkim rodzajem i treścią zaskarżonego aktu (czynności).

W myśl art. 145 § 1 pkt 1 p.p.s.a., decyzja podlega uchyleniu w całości lub w części, jeżeli sąd stwierdzi:

a) naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy,

b) naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego,

c) inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło mieć ono istotny wpływ na wynik sprawy.

Zgodnie z art. 146 § 1 p.p.s.a. Sąd, uwzględniając skargę na akt lub czynność, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4 i 4a, uchyla ten akt lub interpretację albo stwierdza bezskuteczność czynności. Przepis art. 145 § 1 pkt 1 stosuje się odpowiednio.

Kierując się powyższymi przesłankami Wojewódzki Sąd Administracyjny uwzględnił skargę stwierdzając, że zaskarżony aneks z dnia 12 sierpnia 2011 r. do uproszczonego planu urządzania lasu narusza przepisy prawa w stopniu, który miał wpływ na wynik sprawy.

Kontroli legalności w przedmiotowym postępowaniu poddano aneks do uproszczonego planu urządzania lasu sporządzonemu dla lasów własności osób fizycznych, położonych w obrębie ewidencyjnym Radzewice, Gmina Mosina, który obowiązuje na okres od 01.01.2006 r. - 31.12.2015 r. i został zatwierdzony przez Starostę Poznańskiego ([...]z dnia 19.12.2006 r.), dla działek o numerach ewidencyjnych [...]oraz [...].

Materialnoprawną podstawą aneksu jest art. 23 ust. 1, ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2011 r. Nr 12, poz. 59 z późn. zm. – dalej także: "u.o.l.").

Zgodnie z art. 23 ust. 1 u.o.l. zmiana planu urządzenia lasu lub uproszczonego planu urządzenia lasu może być dokonana aneksem, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4 oraz zachowaniem przepisów art. 22.

Zgodnie z art. 22 u.o.l.: (1) Minister właściwy do spraw środowiska zatwierdza plan urządzenia lasu dla lasów stanowiących własność Skarbu Państwa oraz uproszczone plany urządzenia lasu dla lasów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. (2) Starosta, po uzyskaniu opinii właściwego terytorialnie nadleśniczego, zatwierdza uproszczony plan urządzenia lasu. (3) W terminie 30 dni od dnia otrzymania projektu uproszczonego planu urządzenia lasu nadleśniczy może zgłosić zastrzeżenia. W razie upływu tego terminu uważa się, że nadleśniczy nie zgłasza zastrzeżeń. (4) Minister właściwy w sprawach środowiska nadzoruje wykonanie planów urządzenia lasu dla lasów stanowiących własność Skarbu Państwa oraz wykonanie uproszczonych planów urządzenia lasu dla lasów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. (5) Starosta nadzoruje wykonanie zatwierdzonych uproszczonych planów urządzenia lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa.

Zgodnie z art. 25 u.o.l. Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia: (1) szczegółowe warunki i tryb sporządzania planu urządzenia lasu, uproszczonego planu urządzenia lasu oraz inwentaryzacji stanu lasu, o której mowa w art. 19 ust. 3, (2) szczegółowe wymagania w zakresie wyposażenia technicznego i wielkości potencjału kadrowego niezbędnego do należytego i terminowego wykonywania prac urządzeniowych, z uwzględnieniem wykształcenia, stażu pracy i wykonywanych czynności - mając na uwadze zapewnienie terminowego i prawidłowego sporządzania planów urządzenia lasu.

W orzecznictwie sądów administracyjnych ugruntował się pogląd, według którego legalność czynności organu administracji w zakresie zatwierdzenia planu urządzenia lasu może być poddana sądowej kontroli, jednakże może to nastąpić wyłącznie z zachowaniem reguł określonych dla aktów i czynności wskazanych w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a., czyli zgodnie z art. 52 § 3 p.p.s.a. (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 lutego 2007 r., sygn. akt II OSK 1883/06; wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 marca 2014 r., sygn. akt II OSK 2471/12; wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 3 marca 2010 r. sygn. akt IV SA/Wa 1298/09; postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 czerwca 2009 r., sygn. akt IV SA/Wa 1890/08; wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 16 kwietnia 2014 r., sygn. akt II SA/Po 1301/13, dostępne na www.orzeczenia.nsa.gov.pl).

Starosta zatwierdzając uproszony plan urządzenia lasu, podejmuje bowiem, w stosunku do osób trzecich (osób fizycznych i prawnych) będących właścicielami lasu, działania skierowane na zewnątrz. Zatwierdzenie przez starostę uproszczonego planu urządzenia lasu, rodzi dla właściciela lasu określone prawa i obowiązki w zakresie prowadzonej przez niego gospodarki leśnej. Jeżeli zaś właściciel lasu niestanowiącego własności Skarbu Państwa nie wykonuje zadań zawartych w uproszczonym planie urządzenia lasu starosta nakazuje wykonanie tych obowiązków i zadań w drodze decyzji (art. 24 ustawy o lasach). Wskazane rozwiązania prawne prowadzą do wniosku, że zatwierdzenie przez starostę uproszczonego planu urządzenia lasu nie następuje w formie decyzji administracyjnej, albowiem ustawodawca wyraźnie wskazał te sytuacje w których starosta uprawniony jest do wydania decyzji (art. 19 ust. 3, art. 21 ust. 5, art. 24 ustawy o lasach). Samo zatwierdzenie dokonywane przez starostę jest aktem skierowanym na zewnątrz, gdyż jego adresatem są osoby trzecie właściciele lasów, natomiast z zatwierdzonego uproszczonego planu urządzenia lasów wynikają dla właścicieli lasów określone uprawnienia i obowiązki, a w przypadku ich niewykonywania starosta w drodze decyzji może nałożyć obowiązek ich wykonania. Powyższe okoliczności uzasadniają pogląd, że zatwierdzanie uproszczonych planów dokonywane przez starostę należy kwalifikować zgodnie z art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a.

Zakwalifikowanie zatwierdzenia przez starostę uproszczonego planu lasu jako aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a., powoduje, że reguły jego zaskarżenia do sądu administracyjnego są regulowane ustawą Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Stosownie zatem do treści art. 52 § 1 p.p.s.a., skargę można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie, chyba że skargę wnosi prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich lub Rzecznik Praw Dziecka. W myśl § 2 tego artykułu przez wyczerpanie środków zaskarżenia należy rozumieć sytuację, w której stronie nie przysługuje żaden środek zaskarżenia, taki jak zażalenie, odwołanie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, przewidziany w ustawie.

Zgodnie z art.52 § 3 p.p.s.a. jeżeli ustawa nie przewiduje środków zaskarżenia w sprawie będącej przedmiotem skargi, skargę na akty lub czynności, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4 i 4a u.p.p.s.a., można wnieść po uprzednim wezwaniu na piśmie właściwego organu - w terminie czternastu dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o wydaniu aktu lub podjęciu innej czynności - do usunięcia naruszenia prawa. Sąd, po wniesieniu skargi, może uznać, że uchybienie tego terminu nastąpiło bez winy skarżącego i rozpoznać skargę. To, czy powyższy termin został zachowany, czy też został uchybiony, podlega ocenie sądu właściwego po wniesieniu skargi, przy czym sąd nie wydaje w tej materii odrębnego rozstrzygnięcia (za: R. Hauser, M. Wierzbowski, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Wyd. 3, Warszawa 2015, str. 318).

Obowiązkiem sądu, przed merytoryczną oceną skargi, było więc rozstrzygnięcie, czy skarżąca wypełniła warunki formalne, o jakich mowa w powołanym powyżej przepisie. Jak wskazała skarżąca zapoznała się ona z treścią zaskarżonego aneksu w dniu 13.10.2016r. w związku postępowaniem nieważnościowym dotyczącym ostatecznej decyzji Starosty Poznańskiego w sprawie wprowadzenia w operacie ewidencji gruntów i budynków zmiany użytków i klas bonitacyjnych działek nr [...] oraz [...]. Od tej chwili należy więc liczyć określony w art.52 § 3 p.p.s.a. czternastodniowy termin do wezwania do usunięcia naruszenia prawa. Ponieważ skarżąca wystosowała to wezwanie pismem z dnia 20.10.2016r. dochowała w/w terminu.

Starosta Poznański udzielił odpowiedzi na powyższe wezwanie pismem z dnia 23.11.2016r. Zważywszy, że niniejszą skargę do tut. Sądu skarżąca nadała w urzędzie pocztowym w dniu 22.12.2016r. dochowała ona trzydziestodniowego terminu do jej wniesienia, o którym mowa w art.52 § 2 p.p.s.a. Tym samym zostały spełnione przesłanki formalne do rozpoznania skargi.

Przechodząc do meritum Sąd wskazuje, że organ naruszył art. 23 ust. 1 u.o.l. Zmiana planu urządzenia lasu lub uproszczonego planu urządzenia lasu może być dokonana aneksem, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4 oraz zachowaniem przepisów art. 22. Organ dokonując zmian aneksem pominął zupełnie procedurę określoną w art. 22 ustawy o lasach. Organ pozostaje w błędnym przekonaniu, że procedura określona w art. 22 ustawy o lasach dotyczy tylko zatwierdzania uproszczonego planu urządzenia lasu, a nie dotyczy zmian dokonywanych w formie aneksu.

Rozumowanie organu jest sprzeczne z treścią art. 23 ustawy o lasach, zgodnie z którym zmiany można dokonać z zachowaniem przepisów art. 22 ustawy o lasach. Oznacza to, że przy dokonywaniu zmian należy przeprowadzić dokładnie tę samą procedurę, jak w przypadku samego zatwierdzania uproszczonego planu urządzania lasu.

W ocenie Sądu rację ma skarżąca wskazując, że mając na względzie racjonalność polskiego ustawodawcy trudno przyjąć za prawidłowy pogląd, który dopuszczałby zmianę u.p.u.l. bez uwzględnienia wymogów niezbędnych przy jego tworzeniu. Prowadziłoby to do bardzo niebezpiecznego procederu obejścia prawa i niczym nieskrępowanej możliwości uszczuplania zasobów leśnych. Treść art. 23 ust. 1 ustawy o lasach, który wskazuje, że zmiany w u.p.u.l. dokonuje się aneksem z zastrzeżeniem art. 22 tj. z zachowaniem procedury zatwierdzania planów sugeruje, że zamysł ustawodawcy był zgoła odmienny. Tym samym należy uznać, że aneksy mające na celu zmianę u.p.u.l. powinny uwzględniać również wymóg sporządzenia bądź zmiany dokumentacji wymienionej w §7 ww. Rozporządzenia lub przynajmniej odnosić się do wpływu jaki zatwierdzenie aneksu wywrze na ową dokumentację, chociażby poprzez wskazanie, czy na skutek dokonanych zmian nie zaistnieje obowiązek zmiany całości bądź części u.p.u.l. Oczywisty jest bowiem fakt, że całkowite wykreślenie z u.p.u.l. dwóch działek ewidencyjnych, ujętych pierwotnie jako las, pociąga za sobą konieczność zmiany przynajmniej zestawienia powierzchni lasu. Organ wprowadzając zmiany aneksem powinien przeprowadzić procedurę zmian przewidzianą dla tworzenia u.p.u.l.

Poza tym organ powinien szczegółowo opisać w jakim zakresie stan w terenie nie odpowiada stanowi opisanemu w u.p.u.l., biorąc przy tym pod uwagę definicję lasu z art. 3 ustawy o lasach, zgodnie z którą lasem jest grunt:

1) o zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha, pokryty roślinnością leśną (uprawami leśnymi) - drzewami i krzewami oraz runem leśnym - lub przejściowo jej pozbawiony:

a) przeznaczony do produkcji leśnej lub

b) stanowiący rezerwat przyrody lub wchodzący w skład parku narodowego albo

c) wpisany do rejestru zabytków;

2) związany z gospodarką leśną, zajęty pod wykorzystywane dla potrzeb gospodarki leśnej: budynki i budowle, urządzenia melioracji wodnych, linie podziału przestrzennego lasu, drogi leśne, tereny pod liniami energetycznymi, szkółki leśne, miejsca składowania drewna, a także wykorzystywany na parkingi leśne i urządzenia turystyczne.

O tym, czy dany grunt jest lasem w rozumieniu art. 3 ustawy o lasach decyduje więc rzeczywisty stan gruntu, rzeczywisty cel, na który grunt jest wykorzystywany (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 stycznia 2009 r., sygn. akt IV CSK 353/08, OSNC-ZD 2009/4/99, Lex nr 527250).

W przedmiotowej sprawie brak jest jednak jakiejkolwiek dokumentacji sugerującej zastosowanie się przez organ do wyżej omówionych rozwiązań.

Sąd podkreśla również, że nie ma racji organ twierdząc, że skargę należy odrzucić. Aneks co prawda nie jest decyzją, jednak ma charakter innego aktu zgodnie z art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a.

Sąd wskazuje, że Starosta naruszył także art. 107 § 3 k.p.a., poprzez niewłaściwe uzasadnienie aneksu. Mimo, że aneks nie jest decyzją administracyjną, a innym aktem z zakresu administracji publicznej, to art. 107 k.p.a stosuje się odpowiednio. Organ w zbyt lakoniczny sposób uzasadnił konieczność dokonania zmiany uproszczonego planu urządzenia lasu. Organ wskazał jedynie, że stan faktyczny na gruncie nie jest zgodny z przedstawionym w u.p.u.l., lecz nie wskazał na czym ta niezgodność polega. Tym samym aneks ten wymyka się spod kontroli Sądu orzekającego, gdyż w jego uzasadnieniu nie wyjaśniono logicznego toku rozumowania organu w tym zakresie. Nie wiadomo jaki był dotychczasowy zapis w u.p.u.l. Ponadto w aktach administracyjnych brak jest przedmiotowego u.p.u.l. W rezultacie podanie przez organ, iż przyczyną i podstawą wydania zaskarżonego aneksu jest niezgodność stanu faktycznego na gruncie ze stanem przedstawionym w u.p.u.l. jest niezrozumiałe i nieweryfikowalne, gdyż nie wiadomo na czym owa niezgodność polega, skoro nie wiadomo jaki jest zapis u.p.u.l. w tym zakresie. Z oględzin dokonanych przez organ wynika, że na przedmiotowych działkach występują drzewa, co tylko – wobec braku stosownych wyjaśnień w uzasadnieniu aneksu - zwiększa wątpliwości dotyczące zasadności wydania zaskarżonego aneksu. Nie wyjaśniono bowiem wcale dlaczego pomimo występowania zadrzewienia na przedmiotowych działkach zdaniem organu należy je wykreślić z u.p.u.l.

Tym samym naruszono art. 107 § 3 k.p.a., zgodnie z którym uzasadnienie faktyczne decyzji (tu aktu) powinno w szczególności zawierać wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, zaś uzasadnienie prawne - wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji, z przytoczeniem przepisów prawa. Powyższe uchybienie powoduje, że zaskarżony aneks jest niezrozumiały dla strony, a także dla Sądu. Z art. 11 k.p.a. wynika jednoznaczny obowiązek wyjaśniania stronom zasadności przesłanek rozstrzygnięcia, którymi kierował się organ przy załatwieniu sprawy. Wyrazem realizacji tej zasady jest uzasadnienie decyzji (tu aktu), które stosownie do art. 107 § 3 k.p.a., powinno przekonywać stronę o prawidłowości rozstrzygnięcia. Organ administracji musi m.in. przedstawić w nim swoją ocenę oraz motywy leżące u podstaw podjętego rozstrzygnięcia. Bez prawidłowego uzasadnienia decyzji strona nie ma możliwości obrony swoich słusznych interesów. Uzasadnienie decyzji, poza wskazaniem i wyjaśnieniem podstawy prawnej rozstrzygnięcia, ma być dla strony źródłem informacji o sposobie rozumowania organu podejmującego decyzję i przyjętych przez niego założeniach, stanowiących podstawę rozstrzygnięcia. W niniejszej sprawie uzasadnienie zaskarżonego aneksu nie spełnia ww. wymagań.

Odnosząc się do zarzutu skarżącej, dotyczącego konieczności wydania decyzji o zmianie przeznaczenia terenu z leśnego na rolny, Sąd wskazuje, że jest on bezzasadny w kontrolowanym postępowaniu. Zgodnie z art. 13 ust. 2 u.o.l. zmiana lasu na użytek rolny jest dopuszczalna w przypadkach szczególnie uzasadnionych potrzeb właścicieli lasów, jednak w niniejszej sprawie podstawą wydania aneksu był art. 23 ust. 1 u.o.l., a samo postępowanie dotyczy zmiany uproszczonego planu urządzenia lasu, a nie zmiany lasu na użytek rolny.

W niniejszej sprawie A. D. - L. wniosła o dokonanie zmian w operacie ewidencji gruntów i budynków zapisów w zakresie użytków dla działek położonych we wsi Radzewice, obręb ewidencyjny Radzewice, Gmina Mosina. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 23 lipca 2008 r. sygn. akt I OSK 1077/07 (Lex nr 496231) wskazał, że obowiązek aktualizowania danych objętych ewidencją gruntów i budynków podlega ograniczeniu w stosunku do zmian dotyczących ustalenia granic i powierzchni lasów. Zmiany te nie mogą być dokonywane wbrew planom urządzenia lasów, które stanowią szczególny rodzaj planów zagospodarowania przestrzennego takich terenów i przesadzają o treści wpisów w ewidencji gruntów. Wynikająca z planu urządzenia lasu jego powierzchnia i granice są wiążące dla organów ewidencji gruntów i budynków, co oznacza, że dopóki w planie urządzenia lasu nie zostanie dokonana zmiana, o której mowa w art. 23 ust. 1 ustawy o lasach, dopóty organy prowadzące ewidencję gruntów i budynków nie są uprawnione do dokonywania w prowadzonej przez siebie ewidencji zmian powierzchni i granic lasu, które nie odpowiadałyby ustaleniom planu urządzenia lasu (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 czerwca 2008 r., sygn. akt I OSK 846/2007, LexisNexis nr 1996965).

Biorąc pod uwagę powyższe organ słusznie po wpłynięciu wniosku o dokonanie zmian w operacie ewidencji gruntów i budynków, wszczął z urzędu postępowanie w sprawie zmiany u.p.u.l.

W odniesieniu do wniosku skarżącej, w którym wskazuje ona, że w niniejszym postępowaniu sądowym stronami powinni być również właściciele gruntu, których dotyczy aneks, Sąd wskazuje, że postępowanie sądowoadministracyjne ma charakter skargowy (art. 50 p.p.s.a.), co oznacza w szczególności, że sąd nie poszukuje stron i uczestników spoza listy przekazanej sądowi przez organ. Tym bardziej, że przedmiotem kontroli Sądu orzekającego nie jest decyzja administracyjna, lecz akt.

W związku z powyższymi naruszeniami Sąd na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art.200 p.p.s.a.

Organ przy ponownym rozpoznawaniu sprawy uwzględni wykładnię wskazaną w niniejszym wyroku i oceni, czy zaistniały przesłanki do wydania aneksu do przedmiotowego u.p.u.l. W razie ustalenia, że przesłanki takie istnieją sporządzi aneks do w/w u.p.u.l. prawidłowo go uzasadniając zgodnie z art.107 § 3 k.p.a.