drukuj    zapisz    Powrót do listy

6031 Uprawnienia do kierowania pojazdami, Ruch drogowy, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Uchylono decyzję I i II instancji, III SA/Łd 894/13 - Wyrok WSA w Łodzi z 2013-12-11, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

III SA/Łd 894/13 - Wyrok WSA w Łodzi

Data orzeczenia
2013-12-11 orzeczenie nieprawomocne
Data wpływu
2013-08-14
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi
Sędziowie
Ewa Cisowska-Sakrajda
Irena Krzemieniewska /przewodniczący sprawozdawca/
Teresa Rutkowska
Symbol z opisem
6031 Uprawnienia do kierowania pojazdami
Hasła tematyczne
Ruch drogowy
Sygn. powiązane
I OSK 514/14 - Wyrok NSA z 2015-11-26
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Uchylono decyzję I i II instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2011 nr 30 poz 151 art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1 pkt 7 lit. a, art. 10 ust. 1, art. 11 ust. 1, art. 50 ust. 1, art. 134 ust. 3
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami.
Dz.U. 2012 poz 1137 art. 90 ust. 1-2
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym - tekst jednolity
Dz.U. 1997 nr 78 poz 483 art. 2
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r.
Dz.U. 2013 poz 267 art. 9
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity
Sentencja

Dnia 11 grudnia 2013 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział III w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia NSA Irena Krzemieniewska (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Ewa Cisowska - Sakrajda, Sędzia NSA Teresa Rutkowska, , Protokolant specjalista Aneta Brzezińska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 grudnia 2013 roku sprawy ze skargi K. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia spełnienia wymogów określonych w przepisach prawa do wydania prawa jazdy kategorii A 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta Ł. z dnia [...] r. [...]; 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. na rzecz K. S. kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. zaskarżoną decyzją z [...] r. nr [...]utrzymało w mocy decyzję Prezydenta Miasta Ł. z [...] r. znak: [...], w sprawie odmowy K. S. stwierdzenia, że spełnia wymogi określone w przepisach prawa do wydania prawa jazdy kategorii A i B w zakresie kategorii A prawa jazdy. W podstawie prawnej organ odwoławczy wskazał między innymi: art. 11 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 1 pkt 7 lit. a) ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U. Nr 30, poz. 151 ze zm.; dalej: u.k.p.) oraz § 9 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 31 lipca 2012 r. w sprawie wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz. U. z 2012 r. poz. 1005, ze zm.).

W uzasadnieniu organ odwoławczy wyjaśnił, że 27 marca 2013 r. K. S. złożył wniosek o wydanie prawa jazdy kategorii A i B. Wniosek zawierał adnotacje o uzyskaniu 3 grudnia 2012 r. pozytywnego wyniku praktycznego egzaminu państwowego z zakresu kategorii A oraz uzyskaniu 25 marca 2013 r. pozytywnego wyniku praktycznego egzaminu państwowego z zakresu kategorii B prawa jazdy. Do wniosku Strona załączyła zaświadczenia o ukończeniu szkoleń podstawowych dla osób ubiegających się o prawo jazdy kategorii A i B oraz orzeczenie lekarskie.

Decyzją z [...] r. Prezydent Miasta Ł. odmówił K. S. stwierdzenia, że spełnia wymogi określone w przepisach prawa do wydania prawa jazdy kategorii A i B w zakresie kategorii A prawa jazdy. W uzasadnieniu organ pierwszej instancji wskazał, że skarżący na dzień podjęcia decyzji nie spełniał przesłanki wymienionej w art. 11 ust. 1 u.k.p., to jest nie osiągnął minimalnego wieku (24 lat) wymaganego do kierowania pojazdami kategorii A prawa jazdy.

W odwołaniu strona wskazała, że przedmiotowa decyzja naruszała zasadę demokratycznego państwa prawa oraz zasadę zaufania do organów administracji publicznej, sformułowaną w art. 8 k.p.a. Odwołujący się podniósł, że kwalifikacje praktyczne uzyskał 3 grudnia 2012 r., kiedy zdał z wynikiem pozytywnym praktyczny egzamin państwowy na prawo jazdy kategorii A.

Utrzymując w mocy decyzję organu pierwszej instancji Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. wskazało, że kwestię uzyskiwania uprawnienia do kierowania pojazdami silnikowymi odpowiednich kategorii reguluje ustawa o kierujących pojazdami. Prawo jazdy jest zatem wydawane osobie, która osiągnęła minimalny wiek wymagany do kierowania pojazdami odpowiedniej kategorii (art. 11 ust. 1 pkt 1 u.k.p.). Minimalny wiek został określony w art. 8 ust. 1 i wynosi 24 lata dla pojazdów określonych w prawie jazdy kategorii A, jeżeli osoba nie posiadała co najmniej przez 2 lata prawa jazdy kategorii A2 (art. 8 ust. 1 pkt 1 lit. a) u.k.p.). Ponieważ K. S., urodzony 30 maja 1994 r., obecnie ma ukończone 19 lat, nie osiągnął minimalnego wieku wymaganego do kierowania pojazdami kategorii A (24 lata).

W dalszej części rozważań organ odwoławczy wskazał, że bez znaczenia dla sprawy był fakt, że wnioskodawca legitymował się zarówno zaświadczeniem o ukończeniu szkolenia podstawowego dla osób ubiegających się oprawo jazdy kategorii A, jak i zdanym państwowym egzaminem z zakresu kategorii A prawa jazdy, jeszcze przed 19 stycznia 2013 r. to jest: przed dniem wejścia w życie ustawy o kierujących pojazdami. Organ wskazał, że w poprzednim stanie prawnym regulowanym ustawą z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (tekst jednolity Dz.U. z 2012 r., poz. 1137 ze zm.; dalej: u.p.r.d.), dla kategorii A prawa jazdy wymagany był wiek 18 lat (art. 90 ust. 2 pkt 3 u.p.r.d.), co oznaczało, że strona do 19 stycznia 2013 r. spełniała wszystkie wymogi dla uzyskania uprawnienia do kierowania pojazdami tej kategorii. Ustawodawca, wprowadzając w życie ustawę o kierujących pojazdami, nie ustanowił jednak żadnych przepisów intertemporalnych, regulujących kwestię jaki akt prawny winien być zastosowany w sytuacji, gdy ubiegający się o uzyskanie uprawnienia do kierowania pojazdami silnikowymi odpowiedniej kategorii ukończy z wynikiem pozytywnym egzamin państwowy pod rządami ustawy Prawo o ruchu drogowym, a Starosta podejmuje rozstrzygnięcie po 19 stycznia 2013 r. W tej sytuacji organy administracji zobowiązane były podjąć rozstrzygnięcie na podstawie stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji. W końcowej części decyzji SKO podjęło się jeszcze analizy art. 134 ust. 3 u.k.p. by stwierdzić, że norma ta odnosiła się wyłącznie do zachowania w mocy egzaminu państwowego, który został przeprowadzony na podstawie ustawy – Prawo o ruchu drogowym. Przepis ten zdaniem organu nie upoważniał jednak do wydania prawa jazdy w sytuacji, gdy osoba legitymująca się zdanym egzaminem ubiegała się o wydanie prawa jazdy już w nowym stanie prawnym.

Decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. została zaskarżona do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi przez K. S., który wniósł o jej uchylenie oraz zasądzenie kosztów postępowania. Zdaniem skarżącego decyzja SKO w Ł. naruszała zasady demokratycznego państwa prawa oraz zasady zaufania do organów administracji publicznej, sformułowane w art. 8 k.p.a.

W uzasadnieniu wskazał, że 3 grudnia 2012 r. uzyskał pozytywny wynik z egzaminu państwowego z kategorii A. Ponieważ wcześniej, we wrześniu 2012 r., ukończył jednocześnie szkolenie podstawowe dla osób ubiegających się o prawo jazdy kategorii A i B uznał, że najlepszym rozwiązaniem będzie odebranie jednego dokumentu uprawniającego do kierowania pojazdami obu kategorii. Gdy 25 marca 2013 r. pozytywnie zdał egzamin państwowy z zakresu kategorii B okazało się, że w świetle obowiązujących od 19 stycznia 2013 r. przepisów nie spełnia ustawowego wymogu w zakresie wieku (minimum 24 lata) i odmówiono mu wydania prawa jazdy z zakresu kategorii A.

Zdaniem strony dokonana przez organ interpretacja obowiązujących obecnie przepisów, które nie obowiązywały nie tylko w momencie uzyskania przez stronę pozytywnego wyniku z egzaminu z kategorii A, ale również w terminie w jakim mógł zgłosić się po dokument uprawniający do kierowania pojazdami kategorii A, była stronnicza, nielogiczna, krzywdząca i niezrozumiała. Skarżący podkreślił, że zgłaszając się po prawo jazdy w grudniu 2012 r. otrzymałbym je bez problemu, a po trzech miesiącach nie może go już otrzymać. Zdaniem strony doszło tu do złamania zasady zgodnie, z którą prawo nie działa wstecz, zwłaszcza, że obecne przepisy są dla strony niekorzystne.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. wniosło o jej oddalenie podtrzymując argumentację wyrażoną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga K. S. jest zasadna.

Zgodnie z treścią art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. nr 153, poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola, o której mowa w § 1 sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej (art. 1 § 2 powołanej ustawy).

Stosownie zaś do treści art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 t.j. ze zm.) sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie.

W myśl natomiast przepisu art. 134 § 1 p.p.s.a. Sąd wydaje rozstrzygnięcie w granicach danej sprawy, nie będąc przy tym związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawa prawną. Oznacza to, że Sąd bierze z urzędu pod uwagę wszelkie naruszenia prawa proceduralnego i materialnego niezależnie od podnoszonych w skardze zarzutów, jednakże tylko w granicach sprawy, w której skarga została wniesiona.

Oceniając wydane w sprawie rozstrzygnięcie przy zastosowaniu powyższych kryteriów Sąd uznał, że zaskarżona decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł., jak i poprzedzająca ją decyzja Prezydenta Miasta Ł. z dnia [...] r. naruszają przepisy prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, co powoduje konieczność ich uchylenia. Zdaniem Sądu organy administracji naruszyły przepis art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. nr 30 poz.151) w związku z art. 90 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137 ze zm.).

Na wstępie wyjaśnić należy jaki charakter ma decyzja nadająca uprawnienia do kierowania pojazdami określonej kategorii. Niewątpliwie, w ocenie Sądu, decyzja taka ma charakter konstytutywny, jest to bowiem oparte na przepisie powszechnie obowiązującym władcze i jednostronne rozstrzygnięcie organu administracji publicznej o prawach i obowiązkach konkretnego podmiotu. Wobec powyższego, decyzja taka ma charakter konstytutywny, a potwierdzeniem jej wydania jest czynność materialno-techniczna jaką jest wydanie dokumentu prawa jazdy. Źródłem uprawnień do kierowania pojazdami jest więc decyzja wydawana przez organ po ustaleniu, że zostały spełnione wszystkie przesłanki wymagane przez prawo, w tym m.in. uzyskanie wymaganego orzeczenia lekarskiego, odbycie wymaganego szkolenia, zdanie egzaminu państwowego teoretycznego i praktycznego i osiągnięcie wymaganego wieku. Prawo jazdy jest jedynie dokumentem potwierdzającym posiadanie takich uprawnień.

Wynika to z brzmienia art.5 ust.1 pkt 1 ustawy o kierujących pojazdami z 5 stycznia 2011r.(dalej u.k.p.), który stanowi, że prawo jazdy, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. a, stwierdza posiadanie uprawnienia do kierowania odpowiednio motorowerem, pojazdem silnikowym lub zespołem pojazdów:

1) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2) w ruchu międzynarodowym na terytorium:

a) państw-stron Konwencji, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 2 lit. b - z wyjątkiem kierowania motorowerem lub ciągnikiem rolniczym,

b) państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym - z wyjątkiem kierowania ciągnikiem rolniczym. Podobne brzmienie miał art. 88 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym, który stanowił, że dokumentem stwierdzającym uprawnienie do kierowania pojazdem silnikowym jest prawo jazdy określonej kategorii.

Przesłanki do uzyskania uprawnienia do kierowania pojazdami określonej kategorii określone zostały w ustawie. Do 19 stycznia 2013 r. w tym zakresie obowiązywała ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym, a od 19 stycznia 2013 r. obowiązuje ustawa o kierujących pojazdami.

Zgodnie z treścią art.90 ust.1 ustawy Prawo o ruchu drogowym prawo jazdy otrzymuje osoba, jeżeli:

1) osiągnęła wymagany dla danej kategorii wiek;

2) uzyskała orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem i orzeczenie psychologiczne o braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem, o ile jest ono wymagane;

3) odbyła wymagane dla danej kategorii szkolenie;

4) zdała z wynikiem pozytywnym egzamin państwowy wymagany dla danej kategorii;

5) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez co najmniej 185 dni w każdym roku kalendarzowym ze względu na swoje więzi osobiste lub zawodowe albo przedstawi zaświadczenie, że studiuje od co najmniej sześciu miesięcy.

W myśl art.90 ust.2 pkt 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym. wymagany dla kategorii A,B,B+E,C, C+E,C1 lub C1+E wiek wynosi: 18 lat.

Z kolei zgodnie z treścią art.8 ust.1 pkt 7 ppkt a u.k.p. wymagany minimalny wiek do kierowania wynosi: 24 lata – dla pojazdów określonych w prawie jazdy kategorii A – jeżeli osoba nie posiada co najmniej przez 2 lata prawa jazdy kategorii A2.

W myśl art.11 ust.1 u.k.p. prawo jazdy jest wydawane osobie, która:

1) osiągnęła minimalny wiek wymagany do kierowania pojazdami odpowiedniej kategorii;

2) uzyskała orzeczenie:

a) lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem,

b) psychologiczne o braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem - nie dotyczy prawa jazdy kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E lub T;

3) odbyła szkolenie wymagane do uzyskania prawa jazdy danej kategorii;

4) zdała egzamin państwowy wymagany do uzyskania prawa jazdy odpowiedniej kategorii;

5) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej przez 185 dni w każdym roku kalendarzowym ze względu na swoje więzi osobiste lub zawodowe albo przedstawi zaświadczenie, że studiuje co najmniej od 6 miesięcy.

Istotę sporu w przedmiotowej sprawie stanowi ustalenie, na jaką datę organ wydając decyzję dotyczącą prawa jazdy powinien oceniać spełnienie przesłanek do wydania tego uprawnienia.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie jest bezsporny. Skarżący w dniu 3 grudnia 2012r. zdał egzamin praktyczny na prawo jazdy kategorii A, a zatem w okresie, w którym obowiązywało jeszcze unormowanie z Działu IV ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym – Bezpieczeństwo ruchu drogowego. W świetle dotychczas obowiązującej ustawy skarżący mógł skutecznie ubiegać się o przyznanie uprawnienia do kierowania pojazdami kategorii A (spełnił bowiem wszystkie wymagania określone w art. 90 ustawy prawo o ruchu drogowym). Natomiast pod dniu 19 stycznia 2013 r., tj. po dniu wejścia w życie ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami skarżący nie spełniałby już wymogu posiadania minimalnego wieku, gdyż nie ukończył 24 lat, a taki wymóg wprowadził przepis art. 8 ust. 1 pkt 7 nowej ustawy. Wniosek o wydanie prawa jazdy, przesłany za pośrednictwem Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Ł. wpłynął do Prezydenta Miasta Ł. w dniu 27 marca 2013 r., czyli już po zmianie przepisów.

W związku z tym wskazać należy na treść art. 134 ust. 3 u.k.p. Przepis ten stanowi, że egzamin państwowy złożony z wynikiem pozytywnym przed dniem wejścia w życie ustawy uznaje się za spełniający wymagania określone w ustawie. W przepisach przejściowych brak jest jednak jednoznacznego uregulowania sytuacji takiej, jaka miała miejsce w niniejszej sprawie, a mianowicie, gdy osoba spełniła wszystkie przesłanki niezbędne do otrzymania prawa jazdy pod rządami ustawy Prawo o ruchu drogowym , a wniosek o wydanie prawa jazdy został przekazany przez WORD do organu już po wejściu w życie nowej ustawy. W ocenie organów powoduje to, że mają one obowiązek stosować się do jej postanowień i podejmować rozstrzygnięcie na podstawie przepisów obowiązujących w dacie wydania decyzji.

Dokonując oceny, przepisy której ustawy należy zastosować w niniejszej sprawie, należy mieć na uwadze treść art. 2 Konstytucji RP i wynikającą z niego zasadę niedziałania prawa wstecz. Jest to podstawowa zasada porządku prawnego. Polega ona na tym, że do zdarzenia prawnego powstałego i zakończonego w okresie poprzednio obowiązujących przepisów w zasadzie nie można stosować nowych przepisów. Zasada niedziałania prawa wstecz nie ma charakteru absolutnego i w wyjątkowych sytuacjach może zostać nadana moc wsteczna aktowi prawnemu. W wyroku z dnia 10 grudnia 2007r. w spr. P 43/07 (Lex nr 321915) Trybunał Konstytucyjny podniósł, że "zasada lex retro non agit, wywodzona z art. 2 Konstytucji, stanowi istotny składnik zasady zaufania obywateli do państwa. Zasada niedziałania prawa wstecz polega na tym, aby nie stanowić prawa, które nakazywałoby stosowanie nowo ustanowionych norm do sytuacji zaistniałych przed wejściem ich w życie. Odstępstwo od tej zasady dopuszczalne jest wtedy, gdy jest to konieczne w celu realizacji wartości konstytucyjnej, ocenionej jako ważniejsza od wartości chronionej zakazem retroakcji, a także jeżeli przemawia za tym konieczność realizacji innej zasady konstytucyjnej, a realizacja tej zasady nie jest możliwa bez wstecznego działania prawa (zob. np. wyroki TK z 5 listopada 2002 r., sygn. P 7/01, OTK ZU nr 6/A/2002, poz. 80 i powołane tam orzeczenia; z 7 lutego 2006 r., sygn. SK 45/04, OTK ZU nr 2/A/2006, poz. 15 oraz z 5 września 2007 r., sygn. P 21/06)".

Również w wyroku z dnia 12 maja 2009r. w sprawie P 66/07 (Lex nr 511940) Trybunał Konstytucyjny podniósł, że "istotę zasady niedziałania prawa wstecz można sprowadzić do twierdzenia, że prawo powinno co do zasady działać "na przyszłość", wobec tego nie należy stanowić norm prawnych, które miałyby być stosowane do zdarzeń zaszłych i zakończonych przed ich wejściem w życie. Innymi słowy, następstwa prawne zdarzeń, mających miejsce pod rządami dawnych norm, należy oceniać według tych norm, nawet jeżeli w chwili dokonywania tej oceny obowiązują już nowe przepisy (por. np. powołany wyrok o sygn. P 43/07)".

Sąd w niniejszym składzie podziela stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażone w uchwale z dnia 10 kwietnia 2006 r., sygn. akt I OPS 1/06, iż " w sytuacjach, kiedy ustawodawca nie wypowiada się wyraźnie w kwestii przepisów przejściowych, należy przyjąć, że nowa ustawa ma z pewnością zastosowanie do zdarzeń prawnych powstałych po jej wejściu w życie jak i do tych, które miały miejsce wcześniej, jednak trwają dalej - po wejściu w życie nowej ustawy". Podobny pogląd wyraził NSA w wyroku z 10 września 2008r. w spr. II GSK 157/08 (Lex nr 487976).

Tego rodzaju sytuacja nie ma jednak miejsca w niniejszej sprawie gdyż zdarzenie prawne mające wpływ na uznanie spełnienia przez skarżącego przesłanek do uzyskania uprawnienia do kierowania pojazdami w zakresie kategorii A nastąpiło w całości w okresie obowiązywania ustawy z 20 czerwca 1997r., a przed wejściem w życie ustawy z 5 stycznia 2011r. tj. przed 19 stycznia 2013 r.

W ocenie Sądu, organ winien w takiej sytuacji ustalać spełnienie przez skarżącego przesłanek do uzyskania uprawnienia do kierowania pojazdami w zakresie kategorii "A" na dzień zdania z wynikiem pozytywnym egzaminu państwowego tj. na dzień 3 grudnia 2013 r. Fakt, że przed wejściem w życie ustawy o kierujących pojazdami WORD nie przesłał dokumentów skarżącego i uprawniony organ ich nie rozpatrzył do 19 stycznia 2013 r., nie powinno mieć negatywnych konsekwencji dla skarżącego w postaci decyzji odmownej uzasadnianej zmianą przepisów. Jak wskazano wyżej, taka wykładnia przepisów stoi w sprzeczności z konstytucyjną zasadą niedziałania prawa wstecz. Oznacza bowiem, że do zdarzenia prawnego zamkniętego czasowo w dniu 4 stycznia 2012 r. zastosowano nową , mniej korzystną dla skarżącego ustawę. Jej zastosowanie pogorszyło sytuację prawną skarżącego, skoro wprowadza ona dla otrzymania prawa jazdy kategorii "A" wymóg ukończenia 24 roku życia , a skarżący ma ukończone dopiero 18 lat. W tej sytuacji skarżący mimo ukończenia szkolenia i zdania egzaminu i poniesienia znacznych kosztów z tym z tym związanych, nie mógłby uzyskać, zdaniem organów , uprawnień, o które się ubiegał.

W ocenie Sądu, nie może być tak, że o tym jaką ustawę należy stosować, czy ustawę Prawo o ruchu drogowym, czy ustawę o kierujących pojazdami, decydować ma moment, w jakim wojewódzki ośrodek ruchu drogowego przekaże dokumentację danej osoby do właściwego wydziału prawa jazdy, bądź data rozpoznania wniosku o przyznanie uprawnień przez organ. W przekonaniu Sądu, organ rozpoznając wniosek o przyznanie uprawnień do kierowania pojazdami powinien oceniać spełnienie przesłanek do nabycia tych uprawnień w świetle przepisów obowiązujących w dacie zdania z wynikiem pozytywnym egzaminu na prawo jazdy. K. S. spełnił przesłanki do nabycia uprawnienia do kierowania pojazdami w zakresie kategorii "A" w dniu 3 grudnia 2012 r., a więc powinny w tym zakresie mieć do niego zastosowanie przepisy ustawy z 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym.

W tym kontekście należy też zwrócić uwagę, że zgodnie z treścią przepisu art. 10 ust. 1 ustawy o kierujących pojazdami prawo jazdy jest wydawane przez starostę, na wniosek osoby zainteresowanej, za opłatą oraz po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej. Jak sprecyzował Minister Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w rozporządzeniu z dnia 31 lipca 2012 r. w sprawie wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz. U. z 2012 r. poz. 1005) osoba ubiegająca się o prawo jazdy lub pozwolenie, przed przystąpieniem do szkolenia, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 32 ust. 3 ustawy, składa właściwemu organowi wydającemu prawo jazdy lub pozwolenie następujące dokumenty:

1) wniosek o wydanie prawa jazdy lub pozwolenia wraz z oświadczeniem o spełnianiu wymagań, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 5 ustawy, oraz o niewystępowaniu przesłanek, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 1-5 ustawy;

2) orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem i orzeczenie psychologiczne o braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem, o ile jest ono wymagane;

3) wyraźną, aktualną i kolorową fotografię (...);

4) zgodę, o której mowa w art. 11 ust. 2 ustawy - jeżeli jest wymagana;

5) kserokopię posiadanego prawa jazdy - jeżeli posiada.

Na podstawie dokumentów, o których mowa w ust. 1, właściwy organ wydający prawo jazdy lub pozwolenie, w terminie nieprzekraczającym 2 dni roboczych, generuje w systemie teleinformatycznym profil kandydata na kierowcę (§ 5 ust. 1 i 2). W przypadku, gdy do organu wpłynęła informacja o pozytywnym albo negatywnym wyniku egzaminu, organ na jej podstawie uzupełnia informacje w profilu kandydata.

Pozytywny wynik egzaminu kończy etap realizacji przez stronę przesłanek do uzyskania uprawnienia. Organ administracji wydając decyzję w przedmiocie prawa jazdy zobowiązany jest do oceny, czy kandydat spełnia przesłanki do przyznania uprawnienia. W ocenie Sądu, datą tą powinien być dzień zdania egzaminu praktycznego z wynikiem pozytywnym, do którego dopuszczany jest kandydat spełniający wymagania wskazane w ustawie do uzyskania uprawnienia.

Ze stanowiskiem, że organ powinien oceniać spełnienie przesłanek niezbędnych do uzyskania prawa jazdy określonej kategorii na dzień zdania egzaminu praktycznego z wynikiem pozytywnym, do którego dopuszczany jest przecież kandydat spełniający wszystkie wymagania, w tym wymaganie określonego wieku, wskazane w ustawie do uzyskania uprawnienia, koresponduje art. 50 ust. 1 u.k.p.

Stosownie do treści art. 50 ust. 1 ustawy o kierujących pojazdami osoba ubiegająca się o uzyskanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdami silnikowymi lub tramwajem może przystąpić do egzaminu państwowego nie wcześniej niż miesiąc przed osiągnięciem minimalnego wieku, o którym mowa w art. 8 i 9, wymaganego od kierującego pojazdem objętym tym uprawnieniem. Analiza tego przepisu prowadzi do wniosku, że osoba, która została dopuszczona do przystąpienia do egzaminu państwowego musi spełnić przesłankę minimalnego wieku. Zatem, zdaniem Sądu, dopuszczenie do egzaminu państwowego oznacza zatem spełnienie przez kandydata przesłanki minimalnego wieku.

Skoro egzamin państwowy złożony z wynikiem pozytywnym przed dniem wejścia w życie ustawy, według przepisu przejściowego zawartego w art. 134 ust. 3 uznaje się za spełniający wymagania określone w ustawie, to tym bardziej należy uznać, że osoba która dopuszczona została do tego egzaminu i uzyskała z tego egzaminu wynik pozytywny, osiągnęła minimalny wiek wymagany do kierowania pojazdami odpowiedniej kategorii. Jak wynika z ustawy, osoba bez wymaganego wieku nie mogłaby przystąpić do egzaminu państwowego.

Organ rozpoznając wniosek skarżącego o przyznanie uprawnienia winien oceniać spełnienie przesłanki zdania egzaminu i spełnienia wieku z daty zdania egzaminu z wynikiem pozytywnym. W tej dacie bowiem, aktualizuje się wniosek kandydata o wydanie mu uprawnienia do kierowania pojazdami, złożony do organu za pośrednictwem WORD-u przed przystąpieniem do szkolenia.

Z powyższych względów Sąd uznał, że skarga jest uzasadniona, a organ ponownie rozpoznając wniosek o przyznanie uprawnienia do kierowania pojazdami w zakresie kategorii "A" powinien oceniać ich spełnienie na podstawie przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym. Organy administracji dokonały zatem interpretacji art. 11 ust. 1 u.k.p. z naruszeniem art. 2 Konstytucji RP i wynikającej z niego zasady lex retro non agit, a także z naruszeniem art. 9 K.p.a., który zobowiązuje organy do należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków i czuwania nad tym, aby strony nie poniosły szkody z powodu nieznajomości prawa. Naruszenie to miało wpływ na wynik sprawy.

Wobec powyższego Wojewódzki Sąd Administracyjny na podstawie art. 145 § 1 pkt. 1 lit. a i art. 200 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzekł jak w sentencji .

e.o.



Powered by SoftProdukt