Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Waldemar Śledzik Sędziowie Sędzia WSA Henryka Lewandowska-Kuraszkiewicz (spr.) Sędzia WSA Zbigniew Rudnicki Protokolant st. ref. Eliza Mroczek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 listopada 2011 r. sprawy ze skargi G. Sp. z o.o. Sp. komandytowo-akcyjna z siedzibą w K. na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] czerwca 2011 r. nr [...] w przedmiocie udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy oddala skargę

Decyzją z dnia [...] czerwca 2011 r., Nr [...] Urząd Patentowy RP (w skrócie: UP) na podstawie art. 245 w zw. z art. 131 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r.

Nr 119, poz. 1117 z późn. zm.), dalej: "p.w.p.", po rozpoznaniu wniosku G. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki Komandytowo – Akcyjnej z siedzibą w K. (dalej: zgłaszająca, skarżąca) z dnia [...] lutego 2011 r. o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej decyzją tego Urzędu z dnia [...] grudnia 2010 r., Nr [...] o odmowie udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy "G.G.P." utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

Do wydania decyzji doszło w oparciu o następujące ustalenia:

W dniu [...] sierpnia 2009 r. do Urzędu Patentowego wpłynął G. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki Komandytowo – Akcyjnej z siedzibą w K. o udzielenie prawa ochronnego na znak towarowy słowno – graficzny "G.G.P.", przeznaczony do oznaczania następujących towarów i usług: tworzywa sztuczne (kl. 01), opakowania z tworzyw sztucznych (kl. 16), tworzywa sztuczne półprzetworzone w postaci płyt, arkuszy, rur, kształtowników, węży ogrodowych, tulei i łączników, zaworów rur wodociągowych i drenażowych, zacisków do lin lub rur, pokryw ochronnych dla celów rolniczych, materiałów uszczelniających, przekładek i uszczelek wodoszczelnych, trzonków i kotw mocujących, niemetalowe osłony przeciwerozyjne skarp i zboczy oraz strefy dennej i brzegowej, elastyczne komorowe konstrukcje wzmacniające nawierzchnie, materiały i konstrukcje do stabilizacji gruntu, geosiatki komórkowe o obniżonych parametrach rezystancyjnych, powłoki usztywniające z tworzyw sztucznych stanowiące podkład dróg i podtrzymujące grunt (kl. 17), hurtowy obrót wyrobami chemicznymi (kl. 35), przetwarzanie odpadów niemetalowych, wyrobów wybrakowanych (kl. 40), badania, analizy, opinie, ekspertyzy inżynieryjno – techniczne, projektowanie prac naukowych i technicznych, analizy chemiczne (kl. 42).

Organ w piśmie z dnia [...] sierpnia 2010 r. poinformował zgłaszającą o niedopuszczalności udzielenia prawa ochronnego na oznaczenia, które zawierają nazwę lub skrót nazwy Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli zainteresowany nie wykaże się uprawnieniem, w szczególności zezwoleniem właściwego organu Państwa na używanie w obrocie oznaczenia z tym elementem.

Skarżąca w pismach z dnia [...] września 2010 r. i [...] listopada 2010 r. nie podzieliła stanowiska UP. Podniosła, że wśród wymienionych w art. 131 ust. 2 pkt 2 p.w.p. nie ma słowa "Polska". Ponadto wskazała na znaki zawierające sporne oznaczenie, a którym udzielono prawa ochronnego. Podniosła także, że firma posiada ugruntowaną pozycję w międzynarodowym biznesie. Zwróciła także uwagę na podejmowanie działań zmierzających do uzyskania zezwolenia właściwego organu, które zakończyły się niepowodzeniem, co jej zdaniem oznacza, że brak jest podstawy prawnej do wydania przedmiotowego zezwolenia.

Urząd Patentowy RP powołaną decyzją z dnia [...] grudnia 2010 r. odmówił udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy "G.G.P.". Jako podstawę powołał art. 131 ust. 2 pkt 2 p.w.p., mówiący, że nie udziela się praw ochronnych na oznaczenia, jeżeli: zawierają nazwę lub skrót nazwy Rzeczypospolitej Polskiej bądź jej symbole (godło, barwy lub hymn), nazwy lub herby polskich województw, miast lub miejscowości, znaki sił zbrojnych, organizacji paramilitarnych lub sił porządkowych, reprodukcje polskich orderów, odznaczeń lub odznak honorowych, odznak lub oznak wojskowych bądź innych oficjalnych lub powszechnie używanych odznaczeń i odznak, w szczególności administracji rządowej czy samorządu terytorialnego albo organizacji społecznych działających w ważnym interesie publicznym, gdy obszar działania tych organizacji obejmuje cały kraj lub znaczną jego część, jeżeli zgłaszający nie wykaże się uprawnieniem, w szczególności zezwoleniem właściwego organu Państwa albo zgodą organizacji, na używanie oznaczenia w obrocie. Skarżąca nie wykazała się zezwoleniem właściwego organu na używanie przedmiotowego oznaczenia w obrocie, co tylko potwierdza niedopuszczalność udzielenia prawa ochronnego na zgłoszony znak w świetle

art. 131 ust. 2 pkt 2 p.w.p.

Ponadto zdaniem UP słowo "Polska" jest także objęte dyspozycją

art. 131 ust. 2 pkt 2 p.w.p., na co przywołał stanowisko doktryny.

Odnosząc się do powołanych przez skarżącą przykładów rejestracji znaków z elementem "Polska", UP zaznaczył, że w jednej sprawie co do znaku [...] wydano decyzję odmowną, już prawomocną, a w drugiej, dotyczącej znaku [...] postępowanie nie zostało jeszcze zakończone. Jednocześnie organ wskazał, że jest obowiązany działać na podstawie prawa i w granicach prawa.

G. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka Komandytowo – Akcyjna pismem z dnia [...] lutego 2011 r. (nadanym w urzędzie pocztowym w dniu [...] lutego 2011 r.) wystąpiła o zawieszenie terminu złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, gdyż podjęła czynności w celu uzyskania zgody właściwych organów, wymaganej przez art. 131 ust. 2 pkt 2 p.w.p. Jednocześnie wskazała, że nie podziela stanowiska organu. Pismo z dnia [...] maja 2011 r. nazwane przez stronę jako wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy i zawierające zarzuty wobec decyzji UP z dnia [...] grudnia 2010 r. zostało nadane w urzędzie pocztowym w dniu

[...] maja 2011 r. Skarżąca ponownie podniosła, że nie może wykazać się zezwoleniem właściwego organu na używanie w obrocie oznaczenia "Polska", z uwagi na brak przepisu upoważniającego konkretny organ do udzielenia takiego zezwolenia. Argumentowała także, że jest aktywnym uczestnikiem międzynarodowego biznesu i jednoznacznie jest kojarzona z logo firmy, które zostało zgłoszone jako znak towarowy w celu uzyskania ochrony prawnej. Jeszcze raz podnosiła, że funkcjonują na obszarze Polski bardzo liczne znaki towarowe ze słowem "Polska", chronione prawem ochronnym, mimo braku zgody właściwego organu na używanie tego słowa w obrocie, na dowód czego przedłożyła kopie wydruków z bazy UP.

Urząd Patentowy cytowaną decyzją z dnia [...] czerwca 2011 r. utrzymał w mocy swoją wcześniejszą decyzję z dnia [...] grudnia 2010 r. Analizując argumentację zaprezentowaną we wcześniejszej decyzji, pisma Urzędu Rady Ministrów i Kancelarii Prezydenta RP (stanęła na stanowisku, że zakaz używania nazwy lub skrótu Rzeczypospolitej Polskiej przybiera bezwzględny charakter), UP potwierdził, że przyczyną odmowy udzielenia prawa ochronnego jest art. 131 ust. 2 pkt 2 p.w.p. Ustawa – Prawo własności przemysłowej nie definiuje pojęcia symbole, którym posługuje się art. 131 ust. 2 pkt 2 p.w.p. Pojęcie to zaś zostało zdefiniowane w art. 1 ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie (Dz. U. z 2005 r. Nr 235, poz. 2000 z późn. zm.). Słowo "Polska" natomiast odbierane jest w zwykłych warunkach obrotu wyłącznie jako nazwa własna kraju – Polski.

Na tę ostatnią decyzję skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie złożyła G. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka Komandytowo – Akcyjna. Zarzuciła w niej naruszenie prawa materialnego poprzez błędną interpretację i niewłaściwe zastosowanie art. 131 ust. 2 pkt 2 p.w.p., co w konsekwencji doprowadziło do odmowy udzielenia prawa ochronnego na sporny znak towarowy. Wniosła w skardze o uchylenie zaskarżonej decyzji i zasądzenie kosztów postępowania. Nie podzieliła argumentacji UP, że słowo "Polska" wypełnia dyspozycję art. 131 ust. 2 pkt 2 p.w.p. Nie oznacza ani nazwy kraju wskazanej w art. 131 ust. 2 pkt 2 p.w.p. (Rzeczypospolitej Polskiej), ani nie stanowi skrótu tego określenia. Organ powinien dokonać literalnej a nie rozszerzającej wykładni omawianego przepisu. Gdyby ustawodawca chciał objąć ochroną sporne słowo lub podobne nazwy, to znalazłoby to odbicie w omawianym przepisie. Przepis art. 131 ust. 2 pkt 2 p.w.p. zawiera tylko jedną nazwę: "Rzeczpospolita Polska". Nadto skarżąca wskazała na okoliczność wcześniej sygnalizowaną, że wiele podmiotów w Polsce jest oznaczonych także przy użyciu spornego słowa.

W odpowiedzi na skargę UP podtrzymał stanowisko i wnosił o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 z późn. zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej przy czym w świetle paragrafu drugiego powołanego wyżej artykułu kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Innymi słowy, wchodzi tutaj kontrola aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dokonywana pod względem ich zgodności z prawem materialnym i przepisami procesowymi, nie zaś według kryteriów słuszności.

Badając zaskarżoną decyzję we wskazany wyżej sposób, Sąd uznał, iż zaskarżona decyzja prawa nie narusza w stopniu nakazującym jej uchylenie, a zatem skarga jest nieuzasadniona i podlega oddaleniu.

Sąd w ramach badania czy w trakcie postępowania administracyjnego nie zostały naruszone przepisy procedury, uznał, jak organ, że skarżąca złożyła wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy w terminie, choć organ w skarżonej decyzji podał dwie różne daty złożenia wniosku: [...] stycznia 211 r. oraz [...] lutego 2011 r. W myśl art. 244 ust. 11 p.w.p. do postępowania o ponowne rozpatrzenie sprawy stosuje się odpowiednio, z zastrzeżeniem ust. 12-14, przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego dotyczące rozpatrywania odwołania od decyzji. Ponadto zgodnie z art. 244 ust. 12 p.w.p. wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy wymaga uzasadnienia.

W niniejszej sprawie decyzję "pierwszą" UP wydał w dniu [...] grudnia 2010 r. Skarżąca odebrała ją w dniu [...] grudnia 2010 r. W rozstrzygnięciu było pouczenie, że wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy należy złożyć w terminie dwóch miesięcy od doręczenia decyzji. Pierwszym pismem skarżącej do UP było pismo z dnia [...] lutego 2011 r., które w dniu [...] lutego 2010 r. nadała w urzędzie pocztowym. Wynikało z niego, że skarżąca nie podziela stanowiska organu oraz wnosi o wydłużenie terminu do wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. W takiej sytuacji, zgodnie z art. 2441 p.w.p. UP powinien był wezwać skarżącą postanowieniem do usunięcia braków w terminie 30 dni pod rygorem umorzenia postępowania. Jednakże tego nie uczynił. Skarżąca zaś pismo nazwane wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy opatrzone datą [...] maja 2011 r. nadała w urzędzie pocztowym w dniu [...] maja 2011r. Pismo to zgodnie z art. 244 ust. 12 p.w.p. zawierało już uzasadnienie. Mając na uwadze brak czynności organu między pismami skarżącej z dnia [...] lutego 2011 r. a z dnia [...] maja 2011 r. należało przyjąć, że wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy został złożony w dniu [...] lutego 2011 r. i uzupełniony pismem nadanym na poczcie w dniu [...] maja 2011 r., a tym samym został złożony w ustawowym terminie.

Przechodząc do zarzutu skarżącej naruszenia art. 131 ust. 2 pkt 2 p.w.p. sąd nie podzielił jej stanowiska. Przepis ten stanowi, że nie udziela się praw ochronnych na oznaczenia, jeżeli: zawierają nazwę lub skrót nazwy Rzeczypospolitej Polskiej bądź jej symbole (godło, barwy lub hymn), nazwy lub herby polskich województw, miast lub miejscowości, znaki sił zbrojnych, organizacji paramilitarnych lub sił porządkowych, reprodukcje polskich orderów, odznaczeń lub odznak honorowych, odznak lub oznak wojskowych bądź innych oficjalnych lub powszechnie używanych odznaczeń i odznak, w szczególności administracji rządowej czy samorządu terytorialnego albo organizacji społecznych działających w ważnym interesie publicznym, gdy obszar działania tych organizacji obejmuje cały kraj lub znaczną jego część, jeżeli zgłaszający nie wykaże się uprawnieniem, w szczególności zezwoleniem właściwego organu Państwa albo zgodą organizacji, na używanie oznaczenia w obrocie.

Przede wszystkim z samej nazwy "Rzeczpospolita Polska" wynika, że słowo "Polska" jest jej elementem. Tym samym w świetle art. 131 ust. 2 pkt 2 p.w.p. może być traktowane jako skrót tej nazwy. Wprawdzie skrót "Rzeczposoplita" ma rangę konstytucyjną, np. Preambuła, art. 98, 126, 127,128 Konstytucji RP, za to drugi człon "Polska" czy to w brzmieniu w języku polskim, czy też w tłumaczeniu na inne języki jest elementem rozpoznawczym nazwy kraju jako używany podczas międzynarodowych spotkań, zawodów, w tym sportowych. Ta okoliczność uszła uwadze organu. Ponadto w wyroku z dnia 9 marca 2005 r., sygn. akt GSK 1423/05, LEX nr 186863, Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że ochronie podlegają także skróty stanowiące kody państw, jak: "ID, PL". Z kolei w wyroku z dnia 23 marca 2007r., sygn. akt VI SA/Wa 2184/06, opubl. orzeczenia.nsa.gov.pl WSA w Warszawie stwierdził, że "oznaczenie -Poland" nie ma dostatecznych znamion odróżniających. Słowo "Poland" jest w języku angielskim nazwą własną kraju i określa Polskę. Jak zasadnie stwierdził to Urząd Patentowy, nawet osoby nie znające języka polskiego określenie "Poland" zawsze będą kojarzyły z krajem, a nie z konkretnym przedsiębiorcą.". Skład orzekający w pełni podziela zaprezentowane stanowiska sądów administracyjnych.

Okoliczność, że skarżąca nie mogła uzyskać zezwolenia właściwego organu Państwa na używanie oznaczenia albo że nie ma uregulowań w tym zakresie, nie może stanowić podstawy do wyłączenia stosowania art. 131 ust. 2 pkt 2 p.w.p. Należy odwołać się do art. 6 ter pkt 1a) Konwencji paryskiej o ochronie własności przemysłowej z dnia 20 marca 1883 r., wg tekstu ogłoszonego w Dz. U. z 1975 r.

Nr 9, poz. 51 (Polska jest stroną tej Konwencji), mówiącego, że Państwa będące członkami Związku zgadzają się, w wypadku braku zezwolenia właściwych organów, odmawiać rejestracji lub unieważniać rejestrację i na podstawie odpowiednich zarządzeń zakazać używania, jako znaku towarowego lub jako części takiego znaku: herbów, flag i innych godeł państwowych Państw będących członkami Związku, przyjętych przez nie urzędowych oznaczeń i stempli kontrolnych i gwarancyjnych, a także wszystkiego, co z punktu widzenia heraldycznego byłoby ich naśladownictwem. W tym zakresie NSA w cytowanym wyroku w sprawie GSK 1423/04 zauważył, iż "przewidziana w art. 6 ter pkt 1 lit. a) konwencji ochrona herbów, flag "i innych godeł" państw będących członkami związku musiała w cyt. zbiorczym sformułowaniu zawierać jeszcze inne znaki wyróżniające każdego z państw, które nie mogło mieć więcej niż jedno godło w przypomnianym rozumieniu. Takimi znakami wyróżniającymi, mieszczącymi się w użytym wówczas sformułowaniu, są nazwa lub skrót nazwy państwa objęte art. 8 pkt 6 u.z.t. (w omawianym zakresie brzmiącym identycznie jak art. 131 ust. 2 pkt 2 p.w.p., przyp. Sądu) identyfikującym przedmiot ochrony przez zawartą w nim normę prawa materialnego.".

Do zapisów tej Konwencji odwołuje się także art. 7 ust. 1 lit. h) i i) rozporządzenia nr 207/2009/WE z dnia 26 lutego 2009 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (Dz. U. UE L Nr 78, s. 1-42).

Ochrona symboli chronionych na podstawie art. 6 ter Konwencji paryskiej ma charakter bezwzględny i dotyczy wszystkich towarów oraz usług. Dotyczy bowiem ona symboli będących przedmiotem szczególnego interesu publicznego (vide: M. Kruk, Symbole chronione na podstawie art. 6 ter Konwencji paryskiej, opubl. Europejski Przegląd Sądowy, wrzesień 2010, s. 42-48).

Skład orzekający w pełni podziela powyższe argumenty.

Wobec powyższego nie można przyjąć, aby UP naruszył przepisy prawa materialnego.

Odnosząc się do argumentów skarżącej, iż w obrocie znajdują się znaki towarowe obejmujące oznaczenie "Polska", należy zauważyć, że organ do kwestii tej nie odniósł się wprost w skarżonej decyzji, ale uczynił do we wcześniejszej decyzji. Zatem należało przyjąć, że akceptował wcześniejsze swoje stanowisko w tym zakresie, co potwierdził w odpowiedzi na skargę.

Oceniając ten zarzut, jeżeli udzielił organ prawa ochronnego na znaki obejmujące skrót Rzeczypospolitej Polskiej, to jest to nieprawidłowa praktyka, stanowiąca naruszenie art. 131 ust. 2 pkt 2 p.w.p., chyba że wnioskodawcy spełnili wszystkie przesłanki z tego art. Jeżeli jednak prawa ochronne były udzielane z naruszeniem art. 131 ust. 2 pkt 2 p.w.p., to na podstawie nieprawidłowej praktyki organu skarżąca nie może żądać dla siebie uprawnień. Pozytywne załatwienie wniosku skarżącej zostałoby bowiem dokonane z naruszeniem przepisów prawa czyli z naruszeniem art. 6 k.p.a.

Z powyższych względów na mocy art. 151 p.p.s.a należało orzec jak w wyroku.