Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Łucja Franiczek, Sędziowie Sędzia WSA Elżbieta Kaznowska, Sędzia WSA Artur Żurawik (spr.), Protokolant Agnieszka Jurczak, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 lipca 2016 r. sprawy ze skargi J. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie uprawnień do kierowania pojazdami oddala skargę.

Prezydent Miasta S. decyzją z dnia [...] r., znak [...], wydaną na podstawie art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (obecnie j.t. Dz. U. z 2016 r., poz. 23 z późn. zm. – dalej k.p.a.) oraz art. 103 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (obecnie j.t. Dz. U. z 2016 r., poz. 627 z późn. zm. – dalej u.k.p.), cofnął J. S. uprawnienia do kierowania pojazdami w zakresie kategorii "B" prawa jazdy.

W uzasadnieniu podano m. in., że w dniu [...] r. do Urzędu Miasta w S. wpłynęło orzeczenie psychologiczne przeprowadzone w trybie odwoławczym Nr [...], wydane w dniu [...] r. przez Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy w K., z treści którego wynika, że po przeprowadzonym badaniu psychologicznym stwierdzono u kierowcy bezterminowo istnienie przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdami. W związku z powyższym należało orzec jak w sentencji.

Od powyższej decyzji pismem z dnia [...] r. odwołanie wniósł J. S., wyrażając niezadowolenie z przeprowadzonych badań i wydanej decyzji. Wskazał, że Sąd Rejonowy w S. w wyroku z dnia [...] r., sygn. akt [...], uznając go winnym wypadku drogowego w dniu [...] r., nie orzekł o zatrzymaniu prawa jazdy lub zakazie prowadzenia pojazdów mechanicznych. Zarzucił także naruszanie zasady czynnego udziału w postępowaniu.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. decyzją z dnia [...] r., znak [...], wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a., po rozpatrzeniu odwołania J. S., od decyzji Prezydenta Miasta S. z dnia [...] r., utrzymało zaskarżoną decyzję w mocy.

W uzasadnieniu podano m. in., że w rozpoznawanej sprawie zachodzi przesłanka do cofnięcia J. S. uprawnienia do kierowania pojazdami w zakresie prawa jazdy kategorii B. Jak wynika z akt sprawy, w dniu [...] r. do organu I instancji wpłynęło z Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy w K. ostateczne orzeczenie psychologiczne nr [...] z dnia [...] r., wydane w wyniku badania psychologicznego przeprowadzonego w trybie odwoławczym, o istnieniu przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdami silnikowymi, m. in. kategorii B (ważne bezterminowo). Orzeczenie to jest ostateczne i pozostaje w obrocie prawnym, a tym samym wiąże organy administracji publicznej w zakresie postępowania w sprawie cofnięcia uprawnienia (art. 84 ust. 4 u.k.p.). Powyższa sytuacja wyczerpuje wskazaną wyżej przesłankę cofnięcia uprawnienia, nakładając na organ administracyjny obowiązek wydania decyzji o cofnięciu uprawnienia. Z tychże powodów SKO nie mogło w żaden sposób uwzględnić podnoszonych w odwołaniu okoliczności. Kolegium nie stwierdziło naruszenia zasady czynnego udziału strony w postępowaniu: strona została powiadomiona o wszczęciu niniejszego postępowania przez organ I instancji i miała możliwość czynnego w nim udziału przed wydaniem decyzji. Ta z kolei jest konsekwencją przeprowadzonych badań psychologicznych, w związku z czym fakt jej wydania nie jest uzależniony od środków karnych wymierzonych przez sąd w postępowaniu karnym.

Skargę na powyższą decyzję SKO złożył J. S., zaskarżając ją w całości. Wniósł o zmianę powołanego orzeczenia w całości, jak również o uchylenie decyzji Prezydenta Miasta w S. w tym przedmiocie.

W uzasadnieniu podał, m. in., że nie zgadza się z orzeczeniem SKO, gdyż podczas prowadzonego postępowania sądowego przez Sąd Rejonowy w S. i mimo wydanego wyroku w dniu [...]r w sprawie sygn. akt. [...], nie zostało orzeczone zatrzymanie prawa jazdy wnoszącemu skargę, jak również Sąd nie zakazał prowadzenia pojazdów mechanicznych. Organ oparł się tylko na badaniu psychologicznym, nie biorąc pod uwagę wyroku Sądu Rejonowego w S. Badanie psychologiczne prowadzone było w jednoosobowym składzie, od którego również odwołał się lecz zapadło nowe orzeczenie nr [...] w dniu [...] r, a SKO uznało, że jest to orzeczenie ostateczne i brak jest podstawy, aby uchylić decyzję Prezydenta Miasta S.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie. Podał, że działał na podstawie i w granicach prawa, a rozstrzygnięcie znajduje umocowanie w zgromadzonym materiale dowodowym. W uzasadnieniu powtórzył swą poprzednią argumentację.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

W myśl art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 roku – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (j.t. Dz. U. z 2014 r., poz. 1647 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości m. in. przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym zgodnie z § 2 tegoż artykułu kontrola, o której mowa, jest sprawowana pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Sąd rozpoznaje sprawę rozstrzygniętą zaskarżonym aktem z punktu widzenia kryterium legalności, to jest zgodności z prawem całego toku postępowania administracyjnego i prawidłowości zastosowania prawa materialnego. Nadto zgodnie z art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (j.t. Dz. U. z 2016 roku, poz. 718 z późn. zm., dalej p.p.s.a.) sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz wskazaną podstawą prawną.

W wyniku analizy akt sprawy Sąd stwierdził, że skarga nie jest uzasadniona. Zaskarżone rozstrzygnięcie nie narusza bowiem ani prawa materialnego, ani też organ odwoławczy nie naruszył reguł procedury administracyjnej w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy, bądź skutkującym wznowieniem tego postępowania. Tymczasem, zgodnie z art. 145 § 1 p.p.s.a., dopiero stwierdzenie tego rodzaju naruszenia prawa uzasadnia uwzględnienie skargi.

Zgodnie z art. 82 ust. 1 pkt 3 u.k.p. w zw. z art. 99 ust. 1 pkt 3 lit d u.k.p. badaniu psychologicznemu przeprowadzanemu w celu ustalenia istnienia lub braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem podlega m. in. kierujący motorowerem, pojazdem silnikowym lub tramwajem, jeżeli był sprawcą wypadku drogowego, w następstwie którego inna osoba poniosła śmierć lub doznała obrażeń, o których mowa w art. 156 § 1 lub art. 157 § 1 Kodeksu karnego. Wg art. 84 ust. 1, 2 i 4 u.k.p. uprawniony psycholog, po przeprowadzeniu badania psychologicznego w zakresie psychologii transportu, wydaje osobie badanej orzeczenie psychologiczne o istnieniu lub braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem lub wykonywania odpowiednich czynności, o których mowa w art. 82 ust. 2. Osoba badana lub podmiot kierujący na badania, którzy nie zgadzają się z treścią orzeczenia psychologicznego, mogą wystąpić z wnioskiem o przeprowadzenie ponownego badania psychologicznego do wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby badanej. Orzeczenie psychologiczne wydane po przeprowadzeniu ponownego badania psychologicznego jest ostateczne.

Z kolei wg art. 103 ust. 1 pkt 1 lit. b u.k.p. starosta wydaje decyzję administracyjną o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami w przypadku stwierdzenia na podstawie orzeczenia psychologicznego istnienia przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem. Użyte w art. 103 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o kierujących pojazdami sformułowanie "starosta wydaje decyzję", wskazuje na bezwzględnie obowiązujący charakter tego przepisu. Wydanie decyzji cofającej uprawnienia do kierowania pojazdami silnikowymi nie zostało pozostawione swobodnemu uznaniu organu i jego ocenie, co do zasadności wydania takiej decyzji. Przy tym organy administracji są związane orzeczeniami psychologicznymi i nie mają jakichkolwiek podstaw formalnoprawnych do kwestionowania okoliczności objętych treścią tych orzeczeń. Weryfikacja następuje bowiem w odpowiednim trybie, przewidzianym w ustawie o kierujących pojazdami (por. wyrok NSA z dnia 8 lutego 2011 r., sygn. akt I OSK 532/10), a zatem nie w niniejszym postępowaniu, które ma jedynie charakter następczy. Dodatkowo, orzeczenie takie, wydawane w szczególnym trybie, stanowi dokument urzędowy w rozumieniu art. 76 § 2 k.p.a. Oznacza to, że stanowi dowód tego, co zostało w nim urzędowo stwierdzone i korzysta z domniemania prawdziwości oraz domniemania zgodności z prawdą tego, co zostało w nim urzędowo zaświadczone (zob. wyrok WSA w Bydgoszczy z 17 grudnia 2014 r., sygn. akt II SA/Bd 1269/14).

Nie ma przy tym znaczenia, że Sąd karny nie orzekł w tym zakresie zakazu, bowiem orzeczony w niniejszym postępowaniu skutek ma charakter administracyjnoprawny, a nie karny. Jest wynikiem badania psychologicznego, na które skarżący udał się, nie kwestionując decyzji o skierowaniu na to badanie, co zostało przyznane na rozprawie. Był pouczany o takim prawie, z czego nie skorzystał. Była to odrębna procedura i Sąd obecnie nie może weryfikować okoliczności, które mogły być weryfikowane w innym postepowaniu. Stąd argumentacja pełnomocnika z rozprawy o wadliwości skierowania skarżącego na badanie psychologiczne nie może być uwzględniona.

W konsekwencji wskazać należy, że osoby, które nie spełniają wymagań do prowadzenia pojazdów, np. psychologicznych, czy zdrowotnych, nie powinny nimi kierować, bowiem stwarzać mogą zagrożenie w ruchu drogowym, nie tylko dla siebie, ale i dla innych.

Nie doszło zatem do naruszenia art. 103 ust. 1 pkt 1 lit. b u.k.p., ani też innych przepisów, w tym proceduralnych, uzasadniających uwzględnienie skargi.

Na marginesie można dodać, że w świetle art. 103 ust. 3 u.k.p. starosta wydaje decyzję administracyjną o przywróceniu uprawnień do kierowania pojazdami po ustaniu przyczyn, które spowodowały jego cofnięcie, oraz po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej.

Z powyższych względów skarga nie mogła odnieść skutku i jako nieuzasadniona podlegała oddaleniu na podstawie art. 151 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Powołane wyżej orzecznictwo sądowo-administracyjne dostępne jest w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych, pod adresem internetowym http://orzeczenia.nsa.gov.pl.