Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Jan Kacprzak Sędziowie: sędzia NSA Janina Antosiewicz (spr.) sędzia del. WSA Wojciech Mazur Protokolant Ewelina Ryszka po rozpoznaniu w dniu 14 maja 2010 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Olsztynie od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 29 kwietnia 2009 r. sygn. akt II SA/Ol 116/09 w sprawie ze skargi K. i Z.K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Olsztynie z dnia [...] grudnia 2008 r. nr [...] w przedmiocie rozgraniczenia nieruchomości 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Olsztynie na rzecz K. i Z. małżonków K. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Wyrokiem z dnia 29 kwietnia 2009 r., sygn. akt II SA/OI 116/09, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie, rozpoznając skargę K. i Z. K., uchylił decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Olsztynie z dnia [...] grudnia 2008 r., nr [...] oraz poprzedzającą ją decyzję Wójta Gminy Gietrzwałd z dnia [...] września 2008 r., nr [...]. Ponadto Sąd orzekł, że zaskarżona w sprawie decyzja nie podlega wykonaniu oraz zasądził na rzecz skarżących zwrot kosztów postępowania sądowego.

W uzasadnieniu wyroku Sąd przytoczył ustalony w tej sprawie stan faktyczny, treść wydanych decyzji oraz ocenę ich legalności stwierdzając co następuje:

Decyzją z dnia [...] września 2008 r. Wójt Gminy Gietrzwałd umorzył postępowanie w sprawie rozgraniczenia nieruchomości położonej w W., oznaczonej jako działka nr [...], należącej do wnioskodawców, K. i Z.K. oraz nieruchomości o nr [...] należącej do I.S., R. i H.W. oraz L. i E.Z., nr [...] należącej do J. i J.W. i nr [...] będącej własnością Gminy Gietrzwałd. Upoważniony geodeta ustalił granice i wznowił punkty graniczne pomiędzy wskazanymi wyżej nieruchomościami na podstawie operatów technicznych będących w zasobach Powiatowego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Olsztynie, a dane zawarte w tych operatach pozwoliły jednoznacznie określić miejsca punktów granicznych. W ocenie organu w tych okolicznościach postępowanie było bezprzedmiotowe, jednocześnie Wójt przywołał art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (t. j. Dz. U. z 2005 r. nr 240, poz. 2027, ze zm.), zgodnie z którym strony mogą wystąpić do sądu o rozstrzygnięcie sprawy, jeżeli wyniknie spór co do położenia znaków granicznych.

W odwołaniu K. i Z.K. podnieśli, że żądali wszczęcia postępowania w sprawie rozgraniczenia nieruchomości, a nie wznowienia znaków granicznych. Ich zdaniem organ powinien więc wydać decyzję, o której mowa w art. 33 ust. 1 lub art. 34 ust. 2 Prawa geodezyjnego i kartograficznego i przekazać z urzędu sprawę do rozpatrzenia sądowi, a umorzenie postępowania administracyjnego zamknęło odwołującym się drogę sądową w sprawie rozgraniczenia nieruchomości.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Olsztynie decyzją z dnia [...] grudnia 2008 r. utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji. Kolegium wyjaśniło, że rozgraniczanie nieruchomości może mieć miejsce, w sytuacji gdy granice gruntów nie zostały ustalone albo stały się sporne, a wznowienie znaków granicznych nie jest możliwe, zaś prawne ustalenie granic może mieć miejsce tylko raz. Zdaniem organu odwoławczego art. 29 ust. 1 Prawa geodezyjnego i kartograficznego należy interpretować łącznie z art. 39 ust. 1 tej ustawy, a zatem jeżeli przebieg linii granicznej miedzy rozgraniczanymi nieruchomościami jest jednoznaczny i wynika z uprzednio ustalonego stanu prawnego, należy jedynie wznowić znaki graniczne, a postępowanie administracyjne w sprawie rozgraniczenia podlega wówczas umorzeniu. W ocenie Kolegium taka sytuacja wystąpiła w niniejszej sprawie, bowiem uprawniony geodeta stwierdził, że granice działki nr [...] zostały już ustalone w trakcie pomiarów uzupełniających i zatwierdzone decyzją Naczelnika Gminy w Gietrzwałdzie z dnia [...] lutego 1988 r. Do czasu zmiany stanu prawnego przedmiotowej działki jej granice nie mogą zostać kwestionowane w postępowaniu rozgraniczeniowym, lecz tylko w trybie ich wznowienia.

W skardze skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie K. i Z.K. wnieśli o uchylenie decyzji Kolegium, podnosząc, że kwestionują wszelkie dotychczasowe czynności związane z ustalaniem granic ich nieruchomości, podejmowane przez organy administracji publicznej i chcą, aby sprawa ta została rozstrzygnięta na podstawie przepisów kodeksu cywilnego. Skarżący wskazali, że postępowanie rozgraniczeniowe może przebiegać w dwóch stadiach: administracyjnym i sądowym. W pierwszym przypadku spawa kończy się, gdy wstępnie geodeta ustalił granice nieruchomości, które strony zaakceptowały, w przeciwnym wypadku sprawę rozpoznaje sąd powszechny. Zaskarżoną decyzją pozbawiono skarżących prawa do sądu, co narusza art. 4 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz art. 45 ust. 1 Konstytucji, zaś prawo do rozpoznania sprawy rozgraniczenia nieruchomości przez sąd jest niezależne od merytorycznej zasadności żądania, gdyż właśnie tę kwestię bada sąd. W zaskarżonej decyzji organ administracji przesądził o prawidłowości przebiegu granic, zamiast przekazać sprawę do sądu zgodnie z art. 34 ust. 2 Prawa geodezyjnego i kartograficznego.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o jej oddalenie, podkreślając, że art. 34 ust. 2 Prawa geodezyjnego i kartograficznego ma zastosowanie tylko wówczas, gdy istnieją podstawy do przeprowadzenia postępowania rozgraniczeniowego, lecz nie można go zakończyć w trybie administracyjnym. Taka sytuacja, zdaniem organu odwoławczego, nie jednak miała miejsca w rozpoznawanej spawie.

Rozpoznając skargę Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie stwierdził, że postępowanie administracyjne w sprawie rozgraniczenia nieruchomości, wszczęte z urzędu lub na wniosek strony, może zakończyć się: zawarciem przed geodetą ugody i umorzeniem postępowania administracyjnego (art. 105 § 1 K.p.a. w zw. z art. 32 ust. 5 Prawa geodezyjnego i kartograficznego), wydaniem decyzji o rozgraniczeniu nieruchomości (art. 33 ust. 1 Prawa geodezyjnego i kartograficznego), umorzeniem postępowania administracyjnego i przekazaniem sprawy do sądu powszechnego na podstawie art. 34 ust. 2 tej ustawy oraz umorzeniem postępowania administracyjnego na podstawie art. 105 K.p.a., w przypadku np. cofnięcia wniosku przez stronę, zbycia nieruchomości, której wniosek dotyczył, bądź wniosku strony o umorzenie postępowania rozgraniczeniowego.

W tej sprawie skarżący wnieśli, powołując się na art. art. 30 ust. 1 Prawa geodezyjnego i kartograficznego, o przeprowadzenie postępowania rozgraniczeniowego ich nieruchomości przez ustalenie jej granic, z wyłączeniem granicy przylegającej do drogi gminnej. W dniu [...] listopada 2007 r. geodeta rozpoczął czynności ustalenia przebiegu granic pomiędzy nieruchomością skarżących a nieruchomościami o numerach: [...],[...],[...],[...] i [...], położonych w gminie G., obręb W. i sporządził protokół graniczny. Z jego treści wynika, że na podstawie operatów technicznych o numerach: [...],[...],[...],[...],[...],[...] i [...] oraz w wyniku wywiadu terenowego geodeta stwierdził, że granica przebiega na odcinkach oznaczonych na szkicu granicznym od punktu [...] do punktu [...], co ustalił na podstawie znajdującego się w punkcie [...] betonowego kamienia granicznego i drzewa rosnącego w punkcie [...]. Przebieg granicy w punktach [...],[...]i [...] ustalił na podstawie operatu z odnowienia ewidencji gruntów nr [...]. Skarżący nie zgodzili się z powyższym i zakwestionowali przebieg granicy w wymienionych wyżej punktach granicznych. Organ gminy nie zakończył postępowania rozgraniczeniowego w żaden ze wskazanych wyżej sposobów, lecz umorzył to postępowanie powołując się na art. 39 ust. 1 Prawa geodezyjnego i kartograficznego.

Sąd I instancji zauważył, że w art. 39 ust. 1 przewidziano tylko możliwość wznowienia ustalonych uprzednio znaków granicznych, które zostały przesunięte, uszkodzone lub zniszczone, bez przeprowadzenia postępowania rozgraniczeniowego, o ile istnieją dokumenty pozwalające na określenie ich pierwotnego położenia. Ustawodawca zastrzegł przy tym, że jeżeli wyniknie spór co do położenia znaków, strony mogą wystąpić do sądu o rozstrzygnięcie sprawy. Z treści tego przepisu wynika, w ocenie Sądu, przede wszystkim, że instytucja wznowienia znaków granicznych ma zastosowanie wyłącznie w sytuacji gdy znak graniczny został przesunięty, uszkodzony lub też zniszczony, a właściciele graniczących nieruchomości nie kwestionują przebiegu linii granicznej wyznaczonej uszkodzonymi znakami granicznymi. W rozpoznawanej sprawie zaś skarżący kwestionują przebieg linii granicznych swojej nieruchomości.

Ponadto Sąd podkreślił, że wznowienie znaków granicznych nie należy do spraw załatwianych w drodze decyzji administracyjnej. Dokonanie czynności wznowienia znaków granicznych przez uprawniony podmiot kończy sprawę przesuniętych, uszkodzonych czy zniszczonych znaków granicznych, o ile nie wyniknie spór co do ich położenia. W przypadku sporu w tym przedmiocie zainteresowani mogą wystąpić do sądu powszechnego o rozstrzygnięcie sprawy. Prawo geodezyjne i kartograficzne nie przewiduje w powyższym zakresie działań organu administracji, a w szczególności nie uprawnia wójta (burmistrza, prezydenta miasta) do wydania decyzji administracyjnej. Tym samym wójt nie był uprawniony do umorzenia postępowania na podstawie art. 105 § 1 K.p.a. w związku z art. 39 ust. 1 Prawa geodezyjnego i kartograficznego, gdyż art. 39 ust. 1 nie jest przepisem, który upoważniałby organ administracji do podjęcia jakichkolwiek władczych działań wkraczających w sferę uprawnień lub obowiązków indywidualnych podmiotów. Powyższe oznacza, że zaskarżona decyzja wydana została z naruszeniem tego przepisu prawa materialnego, co miało wpływ na wynik sprawy. Podniesiono także, iż wydając zaskarżoną, decyzję organ administracji zmienił w sposób nieuprawniony treść żądania skarżących. Organ administracji publicznej, do którego żądanie zostało skierowane, nie jest uprawniony do swobodnego interpretowania tego żądania. We wniosku inicjującym kontrolowane postępowania administracyjne skarżący wnieśli wprost o rozgraniczenie ich nieruchomości, gdyż kwestionują przebieg granic, czyli położenia punktów i linii granicznych, i powołali się na art. 30 ust. 1 Prawa geodezyjnego i kartograficznego. Wniosek ten był jasny i nie budziła wątpliwości treść żądania skarżących. Tak więc organ administracji mógł rozstrzygnąć wyłącznie w zakresie rozgraniczenia przedmiotowej nieruchomości, a nie arbitralnie zadecydować, że strony winny przeprowadzić wznowienie znaków granicznych.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uchylił decyzje organów obu instancji, rozstrzygając sprawę na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a), art. 152 i art. 203 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej ustawą P.p.s.a.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniosło do Naczelnego Sądu Administracyjnego Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Olsztynie, prawidłowo reprezentowane, domagając się uchylenia orzeczenia w całości i oddalenia skargi, ewentualnie przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania oraz zasądzenia kosztów postępowania. Skarga kasacyjna oparta została o podstawę wskazaną w art. 174 pkt 2 P.p.s.a., a zarzut postawiony przez stronę wskazywał na naruszenie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a tej ustawy przez bezpodstawne stwierdzenie, że zaskarżona decyzja została wydana z naruszeniem art. 39 ust. 1 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne, w wyniku którego to stwierdzenia nastąpiło uwzględnienie skargi i uchylenie zaskarżonej decyzji oraz decyzji organu pierwszej instancji, mimo że faktycznie decyzje te nie zostały wydane z naruszeniem wyżej wymienionego przepisu prawa materialnego.

W uzasadnieniu autor skargi kasacyjnej podniósł, iż wnioski Sądu I instancji wywiedzione na podstawie analizy treści decyzji Wójta Gminy Gietrzwałd z dnia [...] września 2008 r. i utrzymującej ją w mocy decyzji Kolegium z dnia [...] grudnia 2008 r. są nieuprawnione. Podkreślono, iż to, że w przedmiocie wznowienia znaków granicznych nie wydaje się decyzji administracyjnej, jest bezsporne, jednak zdaniem Kolegium organ I instancji nie popełnił tego rodzaju błędu, bowiem decyzja Wójta orzeka o umorzeniu postępowania rozgraniczeniowego, na co jednoznacznie wskazuje jej sentencja oraz treść uzasadnienia, a podstawę prawną jej wydania stanowił art. 105 K.p.a. Co prawda przepis ten użyty został w powiązaniu z art. 39 ust. 1 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne, jednakże nie stanowił on bezpośrednio podstawy umorzenia postępowania rozgraniczeniowego. Powołanie go miało na celu jedynie wskazanie, że bezprzedmiotowość postępowania rozgraniczeniowego wynikła ze względu na zaistnienie sytuacji, o której mowa w odnośnym przepisie. O tym, że treść żądania zawarta we wniosku o rozgraniczenie z [...] marca 2007 r., została przez organ pierwszej instancji odczytana prawidłowo świadczy, zdaniem kasatora, także wydanie wcześniej wspomnianego postanowienia o wszczęciu postępowania rozgraniczeniowego. W ocenie Kolegium nie ma więc uzasadnionych podstaw do stwierdzenia, że omawiana decyzja Wójta Gminy Gietrzwałd została podjęta w sprawie wznowienia granic, a co za tym idzie nie można skutecznie zarzucić, że podjęcie jej nastąpiło z naruszeniem przepisu art. 39 ust. 1 Prawa geodezyjnego i kartograficznego. W ocenie autora skargi kasacyjnej Wojewódzki Sąd Administracyjny winien był jedynie rozważyć, czy w konkretnych okolicznościach sprawy postępowanie rozgraniczeniowe zasadnie zostało uznane za bezprzedmiotowe i z tej przyczyny umorzone. Sąd jednak pominął tę kwestię w swych rozważaniach, mimo iż ma ona zasadnicze znaczenie w sprawie.

Kolegium podkreśliło też, iż zgadza się z poglądem Sądu, który wskazał na możliwe sposoby zakończenia postępowania wszczętego wnioskiem o rozgraniczenie nieruchomości, jednakże zdaniem organu postępowanie rozgraniczeniowe może zakończyć się w jeden z podanych przez Sąd sposobów o ile rzeczywiście zachodzi potrzeba rozgraniczenia nieruchomości. Warunek ten nie dotyczy tylko umorzenia postępowania na podstawie art. 105 K.p.a. Stosownie do art. 29 ust. 1 Prawa geodezyjnego i kartograficznego rozgraniczenie nieruchomości ma na celu ustalenie przebiegu ich granic przez określenie położenia punktów i linii granicznych, utrwalenie tych punktów znakami granicznymi na gruncie oraz sporządzenie odpowiednich dokumentów, a potrzeba rozgraniczenia nieruchomości powstaje wtedy, gdy granice gruntów nie zostały ustalone albo stały się sporne, a wznowienie znaków granicznych nie może nastąpić. O tym, czy zachodzi potrzeba rozgraniczenia, czy nie, nie może decydować subiektywne odczucie właścicieli nieruchomości lecz ustalenia dokonane w toku postępowania rozgraniczeniowego. Prawo geodezyjne i kartograficzne w art. 29 – 34 reguluje jedynie sytuacje, w których faktycznie zachodzi potrzeba rozgraniczenia nieruchomości, to znaczy ustalenia ich granic. Jeżeli taka potrzeba nie zachodzi, bo w toku postępowania rozgraniczeniowego zostanie ustalone, że istnieją dokumenty jednoznacznie wskazujące, jak biegną linie graniczne między rozgraniczonymi nieruchomościami, to rozgraniczenie nieruchomości jest zbyteczne i niedopuszczalne. Wówczas dokonuje się jedynie wznowienia znaków granicznych, a postępowanie rozgraniczeniowe należy umorzyć jako bezprzedmiotowe, jak uczyniono w przedmiotowej sprawie z uwagi na brak przesłanek do wydania decyzji o rozgraniczeniu.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje: wniesiona w niniejszej sprawie skarga kasacyjna nie zasługuje na uwzględnienie, pozbawiona jest bowiem usprawiedliwionych podstaw.

Na wstępie zauważyć należy, iż Sąd odwoławczy, na podstawie art. 183 § 1 ustawy P.p.s.a., rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej. Oznacza to, że nie dokonuje na nowo kontroli legalności decyzji, lecz bada naruszenie prawa przez Sąd I instancji i tylko w takim zakresie jak zarzuca to skarga kasacyjna. Z urzędu Naczelny Sąd Administracyjny bierze pod rozwagę tylko nieważność postępowania, której przesłanki określone w art. 183 § 2 powołanej ustawy nie wystąpiły w tej sprawie. W takiej sytuacji Sąd odwoławczy ocenia tylko zasadność zarzutów podniesionych w skardze kasacyjnej.

Rozważając podniesione w skardze kasacyjnej zarzuty Sąd stwierdził, iż niezasadnym jest stanowisko wyrażone przez organ o naruszeniu art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) ustawy P.p.s.a.

W przedmiotowej sprawie Wójt Gminy Gietrzwałd umorzył, jako bezprzedmiotowe, postępowanie wszczęte wnioskiem K. i Z.K. o rozgraniczenie nieruchomości, przeprowadzając w istocie postępowanie w zakresie wznowienia znaków granicznych. Jest ono unormowane w art. 39 ustawy Prawo geodezyjne i w następujący sposób: 1) przesunięte, uszkodzone lub zniszczone znaki graniczne, ustalone uprzednio, mogą być wznowione bez przeprowadzenia postępowania rozgraniczeniowego, jeżeli istnieją dokumenty pozwalające na określenie ich pierwotnego położenia. Jeżeli jednak wyniknie spór co do położenia znaków, strony mogą wystąpić do sądu o rozstrzygnięcie sprawy, 2) wznowienia znaków granicznych dokonują, na zlecenie zainteresowanych, podmioty prowadzące działalność gospodarcza i inne jednostki, o których mowa w art. 11, 3) o czynnościach wznowienia znaków granicznych zawiadamia się zainteresowane strony, 4) z czynności wznowienia znaków granicznych sporządza się protokół, 5) przepisy ust. 1 – 4 stosuje się odpowiednio przy wyznaczaniu punktów granicznych ujawnionych uprzednio w ewidencji gruntów i budynków. Istotą wznowienia znaków granicznych jest ich fizyczne odtworzenie, a więc przywrócenie stanu, jaki istniał przed ich przesunięciem, uszkodzeniem lub zniszczeniem. Tak pojmowanego przez ustawodawcę wznowienia znaków granicznych nie dokonuje się w postępowaniu administracyjnym, lecz w wyniku czynności materialno – technicznej podmiotu uprawnionego do wykonywania prac geodezyjnych i kartograficznych – na zlecenie, a więc i na koszt zainteresowanych osób. W razie istnienia sporu co do położenia znaków przed ich przesunięciem, uszkodzeniem lub zniszczeniem, spór taki nie jest rozstrzygany w postępowaniu administracyjnym lecz sądowym.

Rozgraniczenie nieruchomości ma natomiast na celu ustalenie przebiegu granic przez określenie położenia punktów i linii granicznych, utrwalenie tych punktów znakami granicznymi na gruncie oraz sporządzenie odpowiednich dokumentów (art. 29 ust. 1) i następuje w postępowaniu administracyjnym lub sądowym według przepisów rozdziału 6 tej ustawy. Rozgraniczenie nieruchomości tworzy powstały w jego wyniku stan faktyczny i prawny, natomiast wznowienie znaków granicznych taki stan – stosownie zawężony – jedynie przywraca.

W niniejszej sprawie nie podlega wątpliwości fakt, iż K. i Z.K. wnieśli o rozgraniczenie nieruchomości położonej w W., oznaczonej jako działka nr [...] oraz nieruchomości nr [...], nr [...] i nr [...]. Oznaczało to zatem, na co zwrócił uwagę także Wojewódzki Sąd Administracyjny, iż postępowanie wszczęte wnioskiem stron mogło zakończyć się tylko w jeden z określonych sposobów: po pierwsze zawarciem przed geodetą ugody, która ma moc ugody sądowej i umorzeniem postępowania administracyjnego na podstawie art. 105 § 1 K.p.a. w zw. z art. 32 ust. 5 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne, po drugie wydaniem decyzji o rozgraniczeniu nieruchomości na podstawie art. 33 ust. 1 Prawa geodezyjnego i kartograficznego, po trzecie umorzeniem postępowania administracyjnego i przekazaniem sprawy do sądu powszechnego na podstawie art. 34 ust. 2 tej ustawy oraz po czwarte – umorzeniem postępowania administracyjnego na podstawie art. 105 K.p.a. Żaden przepis nie przewiduje możliwości zakończenia postępowania rozgraniczeniowego w sposób, jaki miał miejsce w przedmiotowej sprawie, a mianowicie umorzenia postępowania i dokonania wznowienia znaków granicznych. Wójt Gminy Gietrzwałd, umarzając postępowanie, które w jego mniemaniu było bezprzedmiotowe, zobligowany był bowiem do przekazania sprawy na drogę sądową, co wynika wprost z przepisu art. 34 ust. 2 Prawa geodezyjnego i kartograficznego. Zmiana przedmiotu postępowania na wznowienie znaków granicznych była niezgodna z prawem, a niezgodność ta polegała na zastosowaniu przepisu prawa materialnego, który w niniejszej sprawie zastosowania mieć nie mógł. Przepis art. 39 ust. 1 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne może mieć tylko zastosowanie wówczas, gdy znaki graniczne zostały przesunięte, uszkodzone lub zniszczone. Zasadnie więc Sąd I instancji uznał, że zarówno zaskarżona decyzja Kolegium jak i poprzedzająca ją decyzja organu I instancji wydane zostały z naruszeniem prawa materialnego i jako takie podlegały uchyleniu.

Nie można także zgodzić się ze stanowiskiem zawartym w skardze kasacyjnej, iż to czy istnieje potrzeba przeprowadzenia postępowania rozgraniczeniowego podlega jedynie ocenie organu i nie jest zależne od intencji wnioskodawców. Trafnie Sąd przyjął, iż to strona rozporządza swoim prawem i jeżeli przepisy przewidują wszczęcie postępowania na wniosek strony, to wyłącznie jej wola określa przedmiot tego postępowania. Postępowanie zainicjowane wnioskiem o rozgraniczenie nieruchomości zakończone może być tylko w ściśle określony sposób, zaś organ prowadzący takie postępowanie zobligowany jest do dokonania określonych czynności, których zakres zależny jest od zaistnienia konkretnych przesłanek. I tak art. 34 ust. 1 i 2 Prawa geodezyjnego i kartograficznego stanowi wprost, iż w przypadku braku ugody lub braku podstaw do wydania decyzji o rozgraniczeniu nieruchomości, organ prowadzący postępowanie w tym przedmiocie umarza je i przekazuje sprawę z urzędu do rozpatrzenia sądowi. Oznacza to, że – wbrew temu co twierdzi Kolegium – nawet brak podstaw do przeprowadzenia postępowania rozgraniczeniowego nie daje organowi uprawnień do dowolnego potraktowania wniosku i zmiany treści żądania zainteresowanych. Jeśli organ ten stwierdzi, że nie ma podstaw do wydania decyzji o rozgraniczeniu, to jego obowiązkiem jest umorzenie postępowania administracyjnego i przekazanie sprawy właściwemu sądowi. Załatwienie sprawy w jakikolwiek inny sposób stanowi naruszenie prawa, co oznacza, że zaskarżony wyrok został wydany zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Mając na uwadze powyższe i uznając skargę kasacyjną za pozbawioną usprawiedliwionych podstaw, Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji, na podstawie art. 184 i art. 204 pkt. 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.