Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Pojęcie budynku mieszkalnego jednorodzinnego zdefiniowane w art. 3 pkt 2a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2016 r. poz. 290 ze zm.), nie może być rozumiane bez uwzględnienia w nim definicji budynku zamieszczonej w pkt 2 art. 3 powyższej ustawy.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Paweł Miładowski Sędziowie Sędzia NSA Andrzej Gliniecki (spr.) Sędzia del. WSA Marta Laskowska-Pietrzak po rozpoznaniu w dniu 28 października 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej [...] Sp. z o.o. z siedzibą w P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 9 grudnia 2015 r. sygn. akt II SA/Po 893/15 w sprawie ze skargi [...] Sp. z o.o. z siedzibą w P. na decyzję Wojewody Wielkopolskiego z dnia [...] sierpnia 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę oddala skargę kasacyjną

Wyrokiem z dnia 9 grudnia 2015 r., sygn. akt II SA/Po 893/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu oddalił skargę [...] Sp. z o.o. z siedzibą w P. na decyzję Wojewody Wielkopolskiego z dnia [...] sierpnia 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę.

Jak wynika z akt sprawy, [...] Sp. z o.o. w dniu 17 listopada 2014 r. złożyła wniosek o wydanie pozwolenia na budowę obejmującego budowę budynku jednorodzinnego z dwoma lokalami mieszkalnymi oraz muru oporowego i dwóch zbiorników bezodpływowych na ścieki na działce o numerze ewidencyjnym [...], ark. [...], obr. [...] w P.

Postanowieniem z dnia [...] grudnia 2014 r. Prezydent Miasta Poznania na podstawie art. 35 ust. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2013 r. poz. 1409 ze zm.) nałożył na inwestora obowiązek usunięcia szeregu nieprawidłowości w złożonym projekcie budowlanym poprzez m.in.: określenie celu budowy muru oporowego, przedłożenie 4 egzemplarzy projektu budowlanego oraz wykazanie spełnienia warunku wynikającego z ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego "Morasko-Radojewo-Umultowo" – rejon ulic [...] i [...] w Poznaniu przyjętego uchwałą Rady Miasta Poznania z dnia 6 listopada 2012 r. Nr XL/549/VI/2012 (Dz.Urz. Woj. Wlkp. z 14 stycznia 2013 r. poz. 433), dalej: m.p.z.p., w zakresie § 5 ust. 1d lub załączenie uzgodnienia z Poznańskim [...] w P.

Po nadesłaniu poprawionego projektu budowlanego Prezydent Miasta Poznania decyzją z dnia [...] lutego 2015 r. nr [...] odmówił skarżącej Spółce zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę wnioskowanej inwestycji, bowiem inwestor nie wywiązał się w całości z nałożonych ww. postanowieniem obowiązków. Powyższa decyzja w wyniku wniesienia odwołania przez inwestora, została uchylona decyzją Wojewody Wielkopolskiego z dnia [...] marca 2015 r. nr [...] i sprawa została przekazana organowi pierwszej instancji do ponownego rozpatrzenia.

Ponownie rozpatrując sprawę, Prezydent Miasta Poznania postanowieniem z dnia [...] maja 2015 r. nr [...]nałożył na Inwestora obowiązek wykazania spełnienia warunków wynikających z ustaleń m.p.z.p. w zakresie § 8 pkt 1b ustalającym lokalizację jednego budynku mieszkalnego na działce budowlanej, bo przedstawiony w projekcie budowlanym układ funkcjonalny wskazuje na dwa budynki jednorodzinne w zabudowie bliźniaczej. W odpowiedzi inwestor wraz z pismem z dnia 26 maja 2015 r. przedłożył wyjaśnienia i rysunki z rozwiązaniami projektowymi.

Następnie Prezydent Miasta Poznania decyzją z dnia [...] czerwca 2015 r. nr [...] na podstawie art. 35 ust. 3 Prawa budowlanego odmówił zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę wnioskowanej inwestycji.

W uzasadnieniu decyzji organ pierwszej instancji wskazał, że inwestor nie usunął nieprawidłowości wskazanych w postanowieniu z dnia [...] maja 2015 r. Przedstawiony w projekcie budowlanym układ funkcjonalny (dylatacja pomiędzy ścianami prawej i lewej części budynku, dwie klatki schodowe, osobne przyłącza, zbiorniki bezodpływowe) wskazuje na dwa budynki jednorodzinne w zabudowie bliźniaczej. Tymczasem, zgodnie z § 8 pkt 1 lit. b/ planu miejscowego, dla terenu oznaczonego 4MN ustala się lokalizację jednego budynku mieszkalnego na działce budowlanej. Zdaniem organu, kwalifikacja inwestycji powinna opierać się na rzeczywistych rozwiązaniach funkcjonalnych przyjętych w projekcie budowlanym, a nie formalnym nazewnictwie.

Odwołanie od powyższej decyzji Prezydenta Miasta Poznań z dnia [...] czerwca 2015 r. złożyła [...] Sp. z o.o.

Po rozpatrzeniu odwołania Wojewoda Wielkopolski decyzją z dnia [...] sierpnia 2015 r. Nr [...], na podstawie art. 138 § 1 pkt. 1 k.p.a. utrzymał w mocy decyzję Prezydenta Miasta Poznania z dnia 12 czerwca 2015 r. wskazując, że na przedmiotowym terenie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego ustanowiony Uchwałą Rady Miasta Poznań nr XL/594/VI/2012 z dnia 6 listopada 2012 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego "Morasko- Radojewo- Umultowo" – rejon ulic [...] i [...] w P. Działka inwestycyjna leży na obszarze oznaczonym w planie miejscowym jako 4MN. Stosownie do § 8 pkt 1 lit. b/ planu miejscowego ustalono lokalizację jednego budynku mieszkalnego na działce budowlanej.

Wojewoda podkreślił, że w tej sprawie kluczowe znaczenie ma ustalenie, czy zaprojektowano jeden budynek mieszkalny (z dwoma lokalami) czy też dwa budynki bliźniacze, z których każdy stanowi konstrukcyjnie samodzielną całość. Analizując przedłożony projekt budowlany, a w szczególności projekt zagospodarowania terenu, rzut fundamentów, rzut parteru, przekroje A, B, rysunki elewacji, Wojewoda stwierdził, że projektowany obiekt nie jest jednym budynkiem jednorodzinnym z dwoma lokalami, a są to dwa budynki bliźniacze. Każdy z wskazanych w przedłożonym projekcie lokali stanowi jeden budynek w zabudowie bliźniaczej. Budynki te nie funkcjonują samodzielnie, a ich konstrukcja powoduje, że mogą istnieć niezależnie. Pomiędzy ścianami dwóch budynków zaprojektowano dylatacje. Zaprojektowanie dwóch bliźniaczych budynków na jednej działce w szczególności uwidacznia się przy rzucie przyziemia i przekroju AA, gdzie jeden budynek stanowi lustrzane odbicie drugiego. Zaplanowano także dla każdego z budynków osobne przyłącza: gazu, elektroenergetyczne, wodociągowe oraz dwa zbiorniki bezodpływowe. Ponadto, jak widać na rzucie parteru, domniemane dwa lokale mieszkalne nie zostały połączone wspólnym pomieszczeniem, które mogłoby ewentualnie wskazywać na jedną konstrukcyjną całość budynku. Nie bez znaczenia jest także fakt, że zgodnie z § 8 pkt 2 lit. c/ planu miejscowego działki na danym terenie nie mogą być mniejsze niż 800 m2. Przedmiotowa działka ma 1080 m2 i zgodnie z treścią planu miejscowego nie może podlegać ponownie podziałowi. Brak możliwości dokonania podziału w przyszłości powoduje, że tym bardziej nie jest możliwe na powyższej działce wydanie pozwolenia na budowę dla dwóch budynków mieszkalnych w zabudowie bliźniaczej. W związku z powyższym tak zaprojektowana inwestycja polega na budowie dwóch budynków w zabudowie bliźniaczej i jest niezgodna z § 8 pkt 1 lit. b/ planu miejscowego, co słusznie przyjął organ I instancji.

Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu na powyższą decyzję Wojewody Wielkopolskiego z dnia 11 sierpnia 2015 r. wniosła [...] Sp. z o.o. z siedzibą w P.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 9 grudnia 2015 r. sygn. akt II SAPo 893/15 na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) – dalej p.p.s.a. oddalił skargę.

W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał, że za zakwalifikowaniem projektowanego obiektu jako dwóch budynków w zabudowie bliźniaczej i w konsekwencji niespełnienia przesłanki zgodności tej inwestycji z ustaleniami m.p.z.p. przemawiają nie tylko przedłożony projekt budowlany, ale i projekt zagospodarowania terenu, na co zasadnie zwrócono uwagę w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Organ podniósł, iż z analizy przedłożonego projektu budowlanego, a w szczególności projektu zagospodarowania terenu, rzutu parteru, przekroju A-A, wynika, że zaprojektowano dwa budynki mieszkalne jednorodzinne w zabudowie bliźniaczej, z których każdy samodzielnie stanowi konstrukcyjną całość, zamiast jednego samodzielnie konstrukcyjnie budynku mieszkalnego jednorodzinnego z dwoma lokalami. Organ wskazał, iż dla każdego z budynków zaplanowano osobne przyłącza: gazu, elektroenergetyczne, wodociągowe, kanalizacyjne oraz miejsca parkingowe i zjazdy. Ponadto jak widać na rzucie parteru domniemane dwa lokale mieszkalne nie zostały połączone wspólnym pomieszczeniem, które mogłoby ewentualnie wskazywać na jedną konstrukcyjną całość budynku. Zdaniem organu, obie części budynku zaprojektowano w taki sposób, aby każda z nich mogła samodzielnie funkcjonować, zarówno pod względem użytkowym jak i konstrukcyjnym. Stanowisko to Sąd podzielił. W takiej sytuacji należało uznać, że do inwestycji będącej przedmiotem niniejszego postępowania zastosowanie mają § 8 pkt 1 lit. a/ m.p.z.p. obowiązującego na terenie inwestycyjnym, zgodnie z którym na obszarze planu oznaczonym symbolem 4 MN ustala się lokalizację zabudowy wolno stojącej oraz § 8 pkt 1b, który ustala lokalizację jednego budynku mieszkalnego na działce budowlanej. Dokonując wykładni tych zapisów planu miejscowego Sąd w pierwszej kolejności podniósł, że odnoszą się one do obiektów budowlanych. Stosownie do treści art. 3 pkt 1a ustawy – Prawo budowlane pod pojęciem powyższym należy rozumieć budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi. Ustawa powyższa zawiera również definicję budynku mieszkalnego jednorodzinnego, którym jest budynek wolno stojący albo budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiący konstrukcyjnie samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku (art. 3 pkt 2a ustawy Prawo budowlane). Prawidłowa wykładnia art. 3 ust. 2a ustawy Prawo budowlane, w tym użyte w odniesieniu do budynku mieszkalnego jednorodzinnego sformułowanie "stanowiący konstrukcyjnie samodzielną całość", powinna być dokonana przy uwzględnieniu definicji budynku określonej w art. 3 pkt 2 Prawa budowlanego. Zgodnie z tymi definicjami każdy budynek – to obiekt budowlany, trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych, posiadający fundamenty i dach. Budynek mieszkalny jednorodzinny musi spełniać wszystkie cechy budynku (pkt 2) a nadto wymogi wskazane w pkt 2a, w tym stanowić "konstrukcyjnie samodzielną całość".

Zdaniem Sądu organy zasadnie odwołały się do definicji budynku mieszkalnego jednorodzinnego, zawartej w przepisie art. 3 pkt 2a ustawy – Prawo budowlane. Sąd wskazując na doktrynę podkreślił, że warunkiem uznania budynku za mieszkalny jednorodzinny jest przede wszystkim to, aby służył on zaspakajaniu potrzeb mieszkaniowych i stanowił konstrukcyjnie samodzielną całość. Należy uznać, że kwestia spełnienia tych cech należy do elementów ocennych, pozostających w gestii organu stosującego prawo, w szczególności organu administracji architektoniczno-budowlanej. Nie można przy tym automatycznie przenosić kryteriów wyróżniających pojęcia "potrzeb mieszkaniowych" i "samodzielności" z innych aktów prawnych regulujących problematykę nieruchomości. Kwalifikacja danego budynku do kategorii budynków mieszkalnych-jednorodzinnych musi być dokonywana na gruncie danego stanu faktycznego. Niewątpliwie budynki takie muszą stanowić zamkniętą przestrzeń, wydzieloną przegrodami budowlanymi i dachem oraz być przeznaczone i przystosowane do stałego pobytu ludzi".

Zdaniem Sądu posiadanie przez oba budynki wspólnego fundamentu nie stanowi przeszkody aby uznać, że każdy budynek danego obiektu spełnia warunek samodzielności konstrukcyjnej, mimo że ściany działowe między poszczególnymi budynkami posadowione zostały na wspólnym fundamencie. Także istnienie wspólnego dachu nie wyłącza a priori możliwości zakwalifikowania budynku jako stanowiącego konstrukcyjnie samodzielną całość, jeśli jego konstrukcja nie powoduje istnienia części wspólnych poddasza, tym bardziej gdy w budynku zaprojektowano ścianę dylatacyjną od fundamentu aż po dach. Za taką wykładnią przemawia również przepis § 210 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (tekst jedn. Dz.U. z 2015 r. poz. 1422). Wskazana w tym przepisie sytuacja, kiedy części budynków przedzielone ścianami oddzielenia pożarowego od fundamentu do pokrycia dachu mogą być uznane za odrębne, ma zastosowanie przy określaniu warunków bezpieczeństwa pożarowego, to jednak jest to dodatkowy argument wynikający z przepisów o charakterze techniczno-budowlanym za uznaniem tego elementu, jako kryterium samodzielności konstrukcyjnej. Nie ma zatem znaczenia jaką funkcję inwestor przewidział dla ściany dylatacyjnej w omawianym przypadku.

Sąd podniósł również, że ustawa Prawo budowlane nie definiuje pojęcia lokalu mieszkalnego. Odnosząc się do tej argumentacji wskazano, iż w myśl art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 ze zm.), samodzielnym lokalem mieszkalnym, jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Zgodnie zaś z art. 2 ust. 1 ustawy o własności lokali, samodzielny lokal mieszkalny może stanowić odrębną nieruchomość. W opinii Sądu, przyjęte w projekcie rozwiązania konstrukcyjne należy jednakże oceniać wyłącznie na gruncie definicji zawartych w ustawie Prawo budowlane. W rozpatrywanym przypadku mamy do czynienia z dwoma jednorodzinnymi budynkami w zabudowie bliźniaczej, z których każdy służyć może zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych.

Dodatkowo Sąd wskazał, że Wojewoda słusznie uznał, iż skoro inwestor nie przedłożył projektu w wersji uwzględniającej wymogi określone w postanowieniu z dnia [...] maja 2015 r., to udzielenie pozwolenia na budowę było niedopuszczalne. Przed wydaniem zaskarżonej decyzji organ odwoławczy, stosownie do art. 35 ust. 1 pkt 1 Prawa budowlanego, przeprowadził ocenę projektu budowlanego pod względem zgodności z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi w wymaganym zakresie.

W ocenie Sądu żadnego znaczenia dla sprawy nie ma okoliczność, że dla tożsamej inwestycji na działce nr [...] Prezydent Miasta Poznania decyzją z dnia [...] lutego 2015 r. nr [...] znak [...] zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę. Z faktu wydania wcześniejszej decyzji zatwierdzającej projekt budowlany dla tożsamej inwestycji na sąsiedniej działce tego samego inwestora nie można wywodzić, że rozpatrując kolejny wniosek organ architektoniczno-budowlany nie mógł zmienić przejętego wcześniej swojego i miał obowiązek taki kolejny wniosek uwzględnić. W opinii Sądu uzasadnienia wydanych w sprawie decyzji zawierają omówienie wszystkich kwestii istotnych dla rozstrzygnięcia. Wskazywany przez stronę skarżącą brak odniesienia się przez organ I instancji do przedłożonej opinii rzeczoznawcy ds. architektury nie ma znaczenia, bowiem opinia ta stanowi prywatny dokument inwestora i organ architektoniczno-budowlany nie jest nią związany. Organ administracji architektoniczno-budowlanej nie może ingerować w przyjęte w projekcie budowlanym rozwiązania funkcjonalne obiektu, o ile są zgodne z przepisami prawa. Istotny jest jednak warunek sformułowany in fine, który w rozpoznawanej sprawie nie został spełniony, a akcentowana w przywołanym stwierdzeniu niemożność weryfikowania rozwiązań funkcjonalnych zawartych w projekcie oznacza w istocie przyzwolenie na obejście prawa, czy inaczej akceptację działań niezgodnych z prawem. W rozpatrywanym przypadku organy przeprowadziły warunkującą możliwość udzielenie pozwolenia na budowę czynność sprawdzenia zgodności projektu budowlanego z ustaleniami planu miejscowego, w sposób prawidłowy, nie naruszający wymogów określonych w art. 7 i art. 80 k.p.a. oraz art. 35 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo budowlane.

Skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego od powyższego wyroku WSA w Poznaniu z dnia 9 grudnia 2015 r. wniosła [...] Sp. z o.o. z siedzibą w P. zaskarżając wyrok w całości i zarzucając mu na podstawie art. 174 pkt 2 p.p.s.a. naruszenie przepisów prawa materialnego – art. 3 pkt 2a Prawa budowlanego poprzez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie i w konsekwencji przyjęcie, iż projektowany budynek stanowi dwa budynki w zabudowie bliźniaczej, pomimo iż budynek stanowi konstrukcyjnie samodzielną całość.

Skarżąca kasacyjnie Spółka wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku, zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych oraz oświadczyła, iż zrzeka się rozprawy.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną Wojewoda Wielkopolski wniósł o jej oddalenie, zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych oraz zrzekł się rozprawy.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 15 § 1 pkt 1 w związku z art. 183 § 1 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje środki odwoławcze od orzeczeń wojewódzkich sądów administracyjnych w granicach ich zaskarżenia, a z urzędu bierze jedynie pod rozwagę nieważność postępowania.

W niniejszej sprawie nie dostrzeżono okoliczności mogących wskazywać na nieważność postępowania sądowoadministracyjnego.

Skarga kasacyjna nie ma usprawiedliwionych podstaw, wskazując na naruszenie zaskarżonym wyrokiem art. 3 pkt 2a Pr.bud. poprzez jego błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego zaskarżonym wyrokiem przepis art. 3 pkt 2a Pr.bud. nie został naruszony w żadnej z form wskazanych w skardze kasacyjnej, zresztą nie wykazano również tego w uzasadnieniu skargi kasacyjnej, powtarzając argumentację podnoszoną wcześniej.

Rozważania, czy przedstawiony projekt budowlany oraz wniosek o wydanie pozwolenia na budowę dotyczą jednego budynku mieszkalnego jednorodzinnego, czy też dwóch budynków mieszkalnych jednorodzinnych w zabudowie bliźniaczej, mogą mieć miejsce przed sądem administracyjnym jedynie na płaszczyźnie prawniczej, w ramach obowiązujących regulacji prawnych. Wynika to jasno i jednoznacznie zakresu kognicji sądów administracyjnych określonej w art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych. Z powyższych przepisów jednoznacznie wynika, że kontrola sądowa administracji publicznej sprawowana jest wyłącznie pod względem zgodności z prawem. Przypomnienie powyższych zasad, w świetle argumentacji zawartej w skardze kasacyjnej, uznano za niezbędne, gdyż w niewielkim zakresie odnosi się ona do przepisów obowiązującego prawa w tym zakresie.

Podstawowym przepisem, który powinien podlegać wykładni w tej sprawie jest art. 3 pkt 2a Pr.bud., stanowiący ustawową definicję budynku mieszkalnego jednorodzinnego, który jak z tego wynika może być realizowane w różnych formach, jako:

– budynek wolnostojący,

– budynek w zabudowie bliźniaczej,

– budynek w zabudowie szeregowej, lub

– budynek w zabudowie grupowej.

Niezależnie od formy w jakiej może zostać zaprojektowany budynek mieszkalny jednorodzinny, nie można w nim wydzielić nie więcej:

– niż dwóch lokali mieszkalnych albo

– jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku.

W rozpoznawanej sprawie kwestią sporną jest, czy przedstawiony przez inwestora projekt budowlany w świetle obowiązujących przepisów prawa, należy zakwalifikować jako przedstawiający dwa budynki jednorodzinne w zabudowie bliźniaczej, czy też jako jeden budynek jednorodzinny wolnostojący z wydzielonymi w nim dwoma lokalami mieszkalnymi.

Ponieważ istota sporu sprowadza się do tego, czy projekt budowlany przedstawia dwa, czy jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, należy odwołać się do ustawowej definicji budynku zamieszczonej w art. 3 pkt 2 Pr.bud. Zgodnie z tą definicją, budynkiem jest obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach. Skoro budynek jest również obiektem budowlanym w rozumieniu art. 3 pkt 1 Pr.bud., powinien posiadać instalacje zapewniające możliwość użytkowania go zgodnie z jego przeznaczeniem oraz powinien być wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.

Biorąc pod uwagę wszystkie powyżej wymienione cechy charakterystyczne budynku, określone ustawowo, należy dojść do przekonania, podobnie jak organy i Sąd w zaskarżonym wyroku, że w tym przypadku mamy do czynienia z dwoma odrębnymi budynkami, mogącymi funkcjonować całkowicie niezależnie. O istnieniu dwóch budynków świadczy głównie ściana je oddzielająca, zaprojektowana jako podwójna z pustą 3 cm przestrzenią pomiędzy, która przez inwestora jest określana jako przegroda akustyczna, a przez organy jako dylatacja. Niezależnie od szczegółów technicznych wykonania, ściana ta stanowi też dla każdego z budynków przegrodę budowlaną wydzielającą go z przestrzeni, o czym mowa jako jednym z elementów definiujących budynek (art. 3 pkt 2 Pr.bud.). Dodatkowo w tej sprawie o projekcie budowlanym dotyczącym dwóch budynków mieszkalnych jednorodzinnych, mogą świadczyć osobne przyłącza gazowe, elektroenergetyczne, wodociągowe, dwa ciągi kominowe, dwa zbiorniki bezodpływowe na ścieki, dwa wejścia zewnętrzne do budynków i dwie klatki schodowe oraz projekt zagospodarowania terenu.

O słuszności stanowiska przyjętego przez organy i Sąd w zaskarżonym wyroku może świadczyć również § 210 rozporządzenia ministra infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1442 ze zm.), który stanowi: Części budynku wydzielone ścianami oddzielenia przeciwpożarowego w pionie – od fundamentu do przekrycia dachu – mogą być traktowane jako odrębne budynki.

W objaśnieniach wstępnych pojęć podstawowych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Kwalifikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz.U. z 1999 r. Nr 112, poz. 1316 ze zm.) przyjęto, że: "W przypadku budynków połączonych między sobą (np. domy bliźniacze lub szeregowe), budynek jest budynkiem samodzielnym, jeżeli jest oddzielony od innych jednostek ścianą przeciwpożarową od fundamentu po dach. Gdy nie ma ściany przeciwpożarowej, budynki połączone między sobą uważane są za budynki odrębne, jeśli mają własne wejścia, są wyposażone w instalacje i są oddzielnie wykorzystywane".

Powyższe rozważania dowodzą, że pojęcie budynku mieszkalnego jednorodzinnego zdefiniowane w art. 3 pkt 2a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2016 r. poz. 290 ze zm.), nie może być rozumiane bez uwzględnienia w nim definicji budynku zamieszczonej w pkt 2 art. 3 powyższej ustawy.

Biorąc powyższe pod uwagę, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 p.p.s.a. orzekł, jak w sentencji.