Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Katarzyna Sokołowska, Sędziowie Sędzia WSA Barbara Gebel,, Sędzia WSA Katarzyna Grzegorczyk-Meder (spr.), Protokolant starszy sekretarz sądowy Joanna Białas-Gołąb, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 16 lutego 2017 r. sprawy ze skargi P. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej za zajęcie pasa drogowego oddala skargę.

Decyzją z dnia [...] r. nr [...] Dyrektor Zarządu Dróg Miejskich

w K. nałożył na P. K. karę pieniężną w wysokości [...] zł za zajęcie, bez wymaganego zezwolenia, pasa drogowego ulic: [...] (droga powiatowa dz. nr [...] obr.[...]), [...] (droga powiatowa [...] ) i [...] (droga powiatowa [...] ) w K. , polegające na umieszczeniu reklam na przyczepie samochodowej.

Organ I instancji przedstawił sposób wyliczenia opłaty za zajęcie pasa drogowego w terminie:

a) ul. [...] :; [...] r., tj. 13 dni,

b) ul. [...] r., tj. 1 dzień,

c) ul. [...] : [...] r., tj. 4 dni

i ustalił, że oplata wynosi:

a) ul. [...] : Reklama (czterostronna): [2 strony x (1,5 x 1,9)m + 2 strony x (3,3

x 1,9)m] x 2,50 zł x 13 dni = 592,80 zł.

b) ul. [...] : Reklama (czterostronna): [2 strony x (1,5 X 1,9)m + 2 strony

x (3,3 x 1,9)m] x 2,50 zł x 1 dzień = 45,60 zł.

c) ul. [...] : Reklama (czterostronna): [2 strony x (1,5 x 1,9)m + 2 strony

x (3,3 x 1,9)m] x 2,50 zł x 4 dni = 182,40 zł.

Razem: (a+b+c) = 820,80 zł x 10 = [...] zł.

Opłata została obliczona na podstawie § 1 pkt 3) poz. 3 kol. 4 uchwały

nr XXII/337/2012 Rady Miejskiej w K. z dnia 28 czerwca 2012 r., zmieniającej uchwałę w sprawie ustalenia wysokości stawek opłaty za zajęcie pasa drogowego dróg publicznych na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg w granicach administracyjnych Miasta K. .

Organ I instancji w uzasadnieniu decyzji wskazał, że w dniu [...] r., podczas rutynowej kontroli pasa drogowego przy ul. [...] (droga powiatowa) pracownicy Zarządu Dróg Miejskich w K. ustalili, iż w pasie drogowym została umieszczona czterostronna reklama na przyczepie samochodowej (protokół z dnia [...] r. oraz fotografie). Powierzchnia reklamy wynosiła 18,24 m² [2 strony x (1,5 x 1,9)m + 2 strony x (3,3 x 1,9) m].

Podczas oględzin ustalono, iż reklama na przyczepie samochodowej zawierała treści reklamowe, tj. 2 strony "[...] " oraz adres siedziby i telefon. Podczas kolejnych kontroli pasa drogowego stwierdzono umieszczenie przyczepy z reklamami w trzech różnych lokalizacjach i tak ul. [...] w dniach [...] r., ul. [...] w dniu [...] r., oraz ul. [...] - [...] r., ustalono, że przedmiotowe reklamy na przyczepie samochodowej nadal funkcjonują w pasie drogowym. Z każdych oględzin w terenie sporządzono protokół z kontroli pasa drogowego wraz z dokumentacją fotograficzną. Reklamy zostały umieszczone na przyczepie samochodowej o numerze rejestracyjnym [...] .

W dniu [...] r. Zarząd Dróg Miejskich w K. wystąpił do Departamentu Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji z wnioskiem o udostępnienie danych lub informacji celem ustalenia danych właściciela ww. przyczepy.

W dniu [...] r. wpłynęła odpowiedź Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Departament Ewidencji Państwowych (CEPiK) wraz z danymi pojazdu, w tym z dokładnymi danymi osobowymi i adresowymi właściciela pojazdu.

W dniu [...] r. podczas kolejnej kontroli pasa drogowego

ul. [...] ustalono, że przyczepa wraz z reklamami została usunięta z pasa drogowego. Pismem z dnia [...] r. zarządca drogi powiadomił P. K. zam. ul. [...] w Słupsku o wszczęciu postępowania administracyjnego z urzędu w sprawie zajęcia pasa drogowego ulic: [...] , [...] oraz [...] , polegającego na umieszczeniu czterostronnej reklamy na przyczepie samochodowej, bez wymaganego zezwolenia zarządcy drogi - Prezydenta Miasta K. . W tym samym piśmie strona została powiadomiona, że w siedzibie zarządu drogi można zapoznać się z ustaleniami postępowania, jak również wypowiedzieć się co do zebranych dowodów, materiałów i zgłoszonych żądań oraz przedłożyć dodatkowe wyjaśnienia i uwagi przed wydaniem decyzji w sprawie.

Strona, nie zgadzając się z wydaną decyzją, wniosła odwołanie od ww. decyzji, zarzucając jej naruszenie art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a. poprzez brak wszechstronnego i dokładnego zbadania wszystkich okoliczności faktycznych sprawy w oparciu o niekompletny materiał dowodowy i bezkrytyczne przyjęcie, że zajęcie przez przyczepę pasa drogowego bez zezwolenia stanowi reklamę w rozumieniu art. 40 ust. 2 pkt 3 ustawy o drogach publicznych, w przypadku gdy pojazd ten że względu na swoje cechy konstrukcyjne i przeznaczenie służy innym celom, aniżeli cel wyłącznie reklamowy.

Strona podniosła również zarzut braku wyczerpującego zgromadzenia materiału dowodowego poprzez zaniechanie badania elementów konstrukcyjnych przyczepy zaparkowanej w pasie drogowym drogi publicznej, zinterpretowanie wątpliwości co do stanu faktycznego sprawy na niekorzyść strony skarżącej, co stanowiło naruszenie zasady pierwszeństwa słusznego interesu strony. Zdaniem odwołującego się pojazd pozostawiony w pasie drogowym drogi publicznej nie był pojazdem reklamowym lecz przyczepą służącą przewożeniu. Główną funkcją przyczepy jest funkcja przewozowa. Przepisy prawa nie wyłączają możliwości wykorzystania pasa drogowego do parkowania pojazdów i należy zdaniem strony odróżnić parkowanie pojazdu, na którym znajduje się reklama od zajęcia pasa drogowego przez umieszczenie w pasie drogowym reklamy. Nie każde zaparkowanie pojazdu, mimo że znajdują się na nim informacje o działalności firm, wymaga uprzedniego uzyskania zgody zarządcy dróg, ponieważ nie stanowi to umieszczenia reklamy. Takie stanowisko zostało, w ocenie strony, potwierdzone w orzecznictwie sądów administracyjnych np. w wyroku NSA

z 28.02.2014 r. II GSK 1989/12. Odwołujący się wniósł także o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji do czasu ukończenia postępowania odwoławczego.

Decyzją z dnia [...] r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu decyzji organ II instancji wskazał, że kwestie związane

z zajmowaniem pasa drogowego regulują przepisy ustawy z dnia 21 marca 1985 r.

o drogach publicznych. Zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy zabrania się dokonywania

w pasie drogowym czynności, które mogłyby powodować niszczenie lub uszkodzenie drogi i jej urządzeń albo zmniejszenie jej trwałości oraz zagrażać bezpieczeństwu ruchu drogowego. Przepis art. 39 ust. 3 zawiera rygorystycznie sformułowany wyjątek od powyższej zasady stwierdzając, że tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach lokalizowanie w pasie drogowym obiektów budowlanych lub urządzeń niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego może nastąpić wyłącznie za zezwoleniem właściwego zarządcy drogi, z zastrzeżeniem ust. 7, wydawanym w drodze decyzji administracyjnej.

Dalej organ II instancji wskazał, że w myśl art. 19 ust 1 ustawy o drogach publicznych organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi. Według ust. 5, w granicach miast na prawach powiatu zarządcą wszystkich dróg publicznych, z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych, jest prezydent miasta. W niniejszej sprawie za prezydenta działa na podstawie pełnomocnictwa Dyrektor Zarządu Dróg Miejskich w K. . W myśl ust. 12 cytowanego artykułu, za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia zarządcy drogi, organ ten wymierza, w drodze decyzji administracyjnej, karę pieniężną w wysokości 10-krotności opłaty, ustalanej zgodnie z ust. 4-6. Warunkiem wymierzenia administracyjnej kary pieniężnej jest stwierdzenie przesłanek określonych w tym przepisie, a sformułowanie "zarządca drogi wymierza" oznacza, że organ ma obowiązek wymierzyć karę pieniężną. Wymierzenie kary pieniężnej następuje po stwierdzeniu obiektywnych przesłanek wynikających z wyżej przywołanych przepisów, do których należy przede wszystkim okoliczność umieszczenia w pasie drogowym elementów niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam, czy też zajęcie pasa drogowego na prawach wyłączności w innych celach, a także brak zezwolenia zarządcy drogi na to umieszczenie bądź zajęcie.

SKO w K. stwierdziło, że istotą sporu w niniejszej sprawie jest ustalenie, czy w okolicznościach niniejszej sprawy zajęcie przez skarżącego pasa drogowego drogi publicznej realizowało cele reklamowe, jak to przyjął organ I instancji, czy też realizowało użytkowanie drogi zgodnie z jej przeznaczeniem, jak twierdzi skarżący. Innymi słowy, czy skarżący - poprzez zaparkowanie opatrzonej napisami reklamowymi przyczepy, której jedyną funkcją było umieszczenie tablicy reklamowej o treści informującej o prowadzonej działalności gospodarczej - korzystał z drogi publicznej zgodnie z jej przeznaczeniem, czy umieścił w pasie drogowym pojazd opatrzony reklamami w celu wyłącznego przekazywania określonej informacji wizualnej użytkownikom drogi.

Organ II instancji wyjaśnił, że przestrzeń pasa drogowego jest zarezerwowana do prowadzenia ruchu. O takim przeznaczeniu tej przestrzeni decyduje rdzenny element pasa drogowego, jakim jest droga. Pas drogowy, z pewnymi wyjątkami, nie może być zajmowany w inny sposób niż przez prowadzenie ruchu. Każde zajęcie pasa drogowego powoduje niedogodności w realizacji funkcji komunikacyjnych drogi publicznej. Zaistnienie stanu niezgodnego z przeznaczeniem pasa drogowego, niespowodowane przy tym zamiarem podniesienia jakości substancji drogowej, jest co do zasady zakazane.

Granice pasa drogowego należy wyznaczać, mając na uwadze dyrektywy płynące z art. 4 pkt 1 oraz art. 34 u.d.p. W skład pasa drogowego wchodzi nie tylko droga oraz przedmioty bezpośrednio związane z zarządzaniem drogą lub ruchem drogowym, lecz także przestrzeń nad i pod powierzchnią gruntu wydzielonego liniami granicznymi na podstawie ww. przepisu. Te spostrzeżenia należy odnieść także, zdaniem organu II instancji, do decyzji ustalającej opłatę za zajęcie pasa drogowego na podstawie zezwolenia oraz decyzji nakładających karę pieniężną z tytułu zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia.

Droga, według definicji ustawowej, stanowi budowlę wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi, urządzeniami oraz instalacjami stanowiącą całość techniczno-użytkową, przeznaczoną do prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowaną w pasie drogowym (art. 4 pkt 2). Również na użytek ustawy o drogach publicznych ustawodawca zdefiniował pojęcie reklamy - art. 4 pkt 23. Zgodnie z tą definicją reklamą jest nośnik informacji wizualnej w jakiejkolwiek materialnej formie wraz z elementami konstrukcyjnymi i zamocowaniami, umieszczony w polu widzenia użytkowników drogi, niebędący znakiem w rozumieniu przepisów o znakach i sygnałach lub znakiem informującym o obiektach użyteczności publicznej ustawionym przez gminę. Społeczno-gospodarczym przeznaczeniem wydzielonego pod drogę pasa terenu jest przede wszystkim obsługa użytkowników drogi. Jednakże zdarza się, że w pasie drogowym znajdują się także informacje niezwiązane z organizacją ruchu, a mające cechy reklamy. Są to najczęściej plakaty, ogłoszenia, logo i inne formy stosowane do zwrócenia uwagi na usługi i artykuły. Zajęcie pasa drogowego w celu umieszczenia w nim reklamy wymaga uprzedniej zgody zarządcy drogi, natomiast zajęcie bez stosownego zezwolenia stanowi podstawę do naliczenia i pobrania należnej kary pieniężnej.

Biorąc pod uwagę powyższe, SKO w K. stwierdziło, że w niniejszej sprawie zaistniał stan faktyczny uzasadniający konieczność uzyskania zezwolenia na umieszczenie w pasie drogowym reklamy bez względu na formę jej umieszczenia.

O umieszczeniu reklamy w pasie ruchu drogowego decyduje jej zlokalizowanie

w przestrzeni nad wydzielonym pod drogą pasem terenu w taki sposób, że jest ona widoczna dla użytkowników drogi. Nie ma natomiast znaczenia metoda ekspozycji reklamy. Za powierzchnię reklamy należy uznać całą powierzchnię, którą faktycznie zajmuje informacja wizualna (werbalna, graficzna), umieszczona na jakiejkolwiek konstrukcji usytuowanej w pasie drogowym, a jednocześnie w polu widzenia użytkowników drogi. Jeżeli treści reklamowe, nawet tożsame, umieszczone zostały po obu lub po wielu stronach takiej konstrukcji, o wysokości opłaty, o której mowa w tym przepisie, powinna decydować łączna powierzchnia, którą informacja ta w sumie zajmuje. Kara powinna obejmować okres do chwili, gdy brak podstaw do uznania,

że pas drogowy został zajęty. Nałożenie tej sankcji wymaga zatem ustalenia, czy pas drogowy był zajmowany, na jakiej powierzchni i jak długo (ile dni) trwało to zajęcie.

Organ II instancji podkreślił również, że dla niniejszej sprawy powód zajęcia pasa drogowego i okoliczności, w jakich to nastąpiło jest w zasadzie obojętny, tak samo jak subiektywne przekonanie podmiotu podlegającego karze o prawidłowości swoich działań. Strona zainteresowana powinna była upewnić się co do obowiązku wynikającego z ustawy, a jeśli tego nie uczyniła mogła przewidzieć, że może naruszyć obowiązujące przepisy. Stawki kar pieniężnych za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia są bardzo wysokie, jednak rola Kolegium sprowadza się do kontroli czy nie zostały naruszone przepisy, na podstawie których kara została wymierzona.

Kolegium wyjaśniło, że odpowiedzialność administracyjna zajmującego pas nie została uzależniona od udowodnienia winy z tytułu popełnienia jednego z deliktów. Zadaniem organu nie jest więc ustalenie, czy zajmujący pas drogowy miał świadomość bezprawości swych działań. Przesłanki wydania decyzji nakładającej karę zostały w sposób kompletny zlokalizowane w treści omawianej normy. Brakuje w niej wypowiedzi o konieczności wykazywania winy bądź jej miarkowania. Wobec tego dokładanie kolejnych determinantów nałożenia kary stanowi błąd wykładni art. 40 ust. 12. W szczególności dla obowiązku zarządcy drogi w nałożeniu kary pieniężnej nie ma wpływu nieformalna akceptacja stanu zajęcia pasa drogowego. Do wydania decyzji wystarczające jest stwierdzenie zajęcia pasa drogowego, za które art. 40 ust. 12 u.d.p. przewiduje karą pieniężną W postępowaniu w sprawie o nałożenie kary pieniężnej należy zatem jedynie ustalić czy: 1) nastąpiło bezprawne, tzn. bez wymaganej zgody, 2) zajęcie, 3) pasa drogowego. Oprócz wymienionych, nie ma już innych przesłanek, które strona mogłaby podnieść w swojej obronie i które organ byłby zobowiązany ustalić.

Z akt wynika, że w dniach od [...] r., w pasach drogowych ulic: [...] , [...] i [...] w K. (potwierdzają to także mapy graficzne ulic) stwierdzono umieszczenie czterostronnej reklamy na przyczepie samochodowej w miejscach, które stanowiły parking. Na przedmiotowej przyczepie znajdował się nośnik informacji wizualnej, który był dostępny dla użytkowników drogi, a więc stanowił reklamę zgodnie z definicją zawartą w art. 4 pkt 23 ustawy o drogach publicznych. Na przyczepie zostały zawarte treści w określonej formie, zawierające informację dla potencjalnych użytkowników drogi, w tym numer telefonu, co bez wątpienia, zdaniem organu II instancji, stanowi reklamę. Pojazd (przyczepa) był tylko konstrukcją wzmacniającą całą reklamę. Reklamy były ustawione przy drogach o dużym natężeniu ruchu, w związku z tym niewątpliwie ich celem było informowanie użytkowników drogi (ruch drogowy i pieszy) i zachęcanie do korzystania z ofert reklamowych. Przyczepa na której znajdowała się reklama, na czas postoju była unieruchamiana poprzez zamontowaną na kole blokadę. Oznaczato, że przyczepa nie służyła do przewozu rzeczy, a wykorzystywana była jako tablica reklamowa umieszczona w polu widzenia użytkownika drogi. Ponadto powierzchnie reklamowe nie uległy zmianie. Podczas dokonanych kontroli pasów drogowych ulic: [...] , [...] i [...] wynika, iż całkowita powierzchni reklam, wynosiła [...] m², co potwierdzają protokoły znajdujące się w aktach sprawy. Ustalono, że P. K. prowadzi prywatne przedsiębiorstwo prywatne (firma [...] ) przy ul. [...] w K. w branży komputery, kasy fiskalne itp., pod tym adresem, który widnieje na reklamie.

Ustawodawca pod pojęciem reklamy określił wprost każdy nośnik informacji wizualnej w jakiejkolwiek materialnej formie wraz z elementami konstrukcyjnymi.

Nie oznacza to, że powyższą definicją reklamy byłyby objęte wszystkie pojazdy parkujące w pasie drogowym i opatrzone jakimkolwiek napisami lub oznaczeniami, lecz takie, gdzie występuje nośnik informacji wizualnej w jakiejkolwiek materialnej formie wraz z elementami konstrukcyjnymi i zamocowaniami. Zaparkowanie pojazdu w pasie drogowym drogi publicznej nie stanowi umieszczenia w tym pasie reklamy w rozumieniu art. 40 ust. 2 pkt. 3 u.d.p., jeżeli pojazd ten ze względu na swoje cechy konstrukcyjne i przeznaczenie służy innym celom, aniżeli wyłącznie cele reklamowe.

Organ II instancji nie dał zatem wiary twierdzeniom strony, że w niniejszej sprawie przyczepa reklamująca m.in. kasy fiskalne ze wskazaniem adresu firmy sprzedającej i numer telefonu, zabiegi ochronne dla stóp z podaniem numeru kontaktowego, jak masaże manicure, kinesiotaping, zakup wkładek do obuwia itp.,

w okresach wskazanych w decyzji na 3 ulicach K. służyła wyłącznie do przewozu bagażu. Sama przyczepa pozostawała na wybranych przez stronę miejscach parkowania w różnych rejonach miasta (zabezpieczona blokadami na koło), w określonych okresach czasu bez pojazdu ją ciągnącego. Zamieszczenie na plandece przyczepy, nieprzemieszczającej się przez pewien okres, informacji o możliwości kupna kas fiskalnych czy pielęgnacji stóp, wyczerpuje definicję reklamy z art. 4 pkt 23 u.d.p. Sam pojazd samochodowy bez takiej plandeki nie stanowiłby jeszcze obiektu reklamowego, lecz ten sam pojazd z plandeką zawierającą wyżej podane treści o znacznych rozmiarach - w tym przypadku na wszystkich częściach plandeki przyczepki - takim obiektem się staje.

Zdaniem Kolegium, w realiach sprawy nie budzi wątpliwości to, jeśli się uwzględni zasady logicznego rozumowania oraz wskazania wiedzy o doświadczenia życiowego, że głównym celem zaparkowania przyczepy z plandeką z reklamami na czterech stronach, w tak ruchliwych punktach miasta, dodatkowo w miejscu innym niż np. adres firmy [...] oferującej sprzedaż i serwis kas fiskalnych (ul. [...]

w K. ) oraz miejsce zamieszkania właściciela pojazdu ([...] ), było poinformowanie przechodniów i ewentualne zachęcenie do zakupu kasy fiskalnej czy skorzystanie z usług ochrony stóp. Takie działanie, za pomocą przedmiotowej plandeki, niewątpliwie wypełnia pojęcie reklamy w rozumieniu ustawy o drogach publicznych. W tej sytuacji Kolegium podzieliło stanowisko organu I instancji, że skoro sporna przyczepa samochodowa była zaparkowana przez dłuższy czas w tym samym miejscu i nie była używana, co wykazało postępowanie dowodowe, zatem może być uznana za reklamę w rozumieniu ustawy o drogach publicznych.

Podsumowując, Kolegium uznało, że wszystkie istotne okoliczności faktyczne sprawy zostały wyjaśnione, materiał zgromadzony w sprawie został należycie rozważony i był dostateczny do wydania merytorycznego rozstrzygnięcia.

Odnosząc się do wniosku strony o wstrzymanie decyzji Kolegium wyjaśniło,

że zgodnie z przepisem art. 130 § 2 i 3 k.p.a. wniesienie odwołania w terminie nie wstrzymuje wykonania decyzji, gdy został jej nadany rygor natychmiastowej wykonalności oraz gdy podlega ona natychmiastowemu wykonaniu z mocy ustawy.

W tych wymienionych sytuacjach wstrzymanie natychmiastowego wykonania decyzji może nastąpić w drodze postanowienia wydawanego przez organ odwoławczy.

Z wykładni językowej komentowanego przepisu wynika, że organ odwoławczy może wstrzymać jedynie "natychmiastowe" wykonanie decyzji (art. 135 k.p.a.), gdy taki rygor został jej nadany. Nadanie decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności

(art. 108) ma ten skutek, że przed upływem terminu wniesienia odwołania decyzja ta ulega wykonaniu, a wniesienie odwołania od niej przez którąkolwiek ze stron nie wstrzymuje jej wykonania. W niniejszej sprawie decyzji organu I instancji nie nadano rygoru natychmiastowej wykonalności ani decyzja ta nie podlega natychmiastowemu wykonaniu z mocy ustawy, dlatego też wniosek strony jest bezpodstawny, gdyż zaskarżona decyzja do czasu wydania decyzji przez Kolegium nie podlega wykonaniu.

Pismem z dnia [...] r. P. K. , reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł skargę na ww. decyzję SKO w K. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w S. , zarzucając jej naruszenie:

- przepisów prawa materialnego, w szczególności art. 40 ustawy o drogach publicznych poprzez przyjęcie, że przyczepa samochodowa stanowiąca własność skarżącego wykorzystywana jest w celach reklamowych,

- przepisów prawa procesowego, a mianowicie art. 7, 77 i 80 k.p.a. poprzez wadliwą ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego i przyjęcie, że przedmiot postępowania stanowi reklamę zajmującą bez zezwolenia pas drogowy wskazanych w decyzjach dróg publicznych.

W odpowiedzi na skargę Kolegium wniosło o jej oddalenie podtrzymując swoje stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Na rozprawie w dniu [...] r. skarżący wniósł o przeprowadzenie dowodu z decyzji Prezydenta Miasta K. z dnia [...] r. zatwierdzającej- na wniosek inwestorów A. K. i P. K. projekt budowlany i udzielającej pozwolenia na rozbiórkę i odbudowę oficyny oraz przebudowę budynku mieszkalno-usługowego w K. przy ul. [...] na okoliczność, że przyczepa służy do wykonywania działalności gospodarczej a także jest wykorzystywana do remontu lokalu, który stanowi własność skarżącego. Oświadczył również, że prace budowlane wykonuje od [...] r., przyjeżdża samochodem z przyczepą ze [...] do K. i po rozładowaniu towaru odstawia przyczepę na parking na obrzeżach miasta. Przyczepa ma założoną blokadę, aby nie została ukradziona, a także dlatego, żeby się nie przesunęła. Parkingi na obrzeżach miasta nie są płatne i mogło się zdarzyć, że przyczepa stałą na parkingu dwa dni, kiedy nie była potrzebna do przewiezienia towaru ze [...] . Pełnomocnik skarżącego podniósł, że gdyby przyczepa miała służyć celom reklamowym to nie byłaby zaparkowana na obrzeżach miasta lecz w centrum, gdzie byłaby widoczna dla większej liczby osób. Skarżący dodał również, że reklama na przyczepie "[...] " została umieszczona jako przysługa koleżeńska.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w S. z w a ż y ł, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Przystępując do szczegółowych rozważań należy w pierwszej kolejności wskazać, iż w myśl art. 40 ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1440), zwanej dalej "u.d.p.", zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg wymaga zezwolenia zarządcy drogi, w drodze decyzji administracyjnej. Zezwolenie, o którym mowa, dotyczy:

1) prowadzenia robót w pasie drogowym;

2) umieszczania w pasie drogowym urządzeń infrastruktury technicznej niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego;

3) umieszczania w pasie drogowym obiektów budowlanych niezwiązanych

z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam;

4) zajęcia pasa drogowego na prawach wyłączności w celach innych niż wymienione w pkt 1-3.

Za zajęcie pasa drogowego pobiera się opłatę wyliczaną w sposób określony

w art. 40 ust. 4-6 tejże ustawy.

Stosownie natomiast do ust. 12 przywołanego artykułu za zajęcie pasa drogowego:

1) bez zezwolenia zarządcy drogi,

2) z przekroczeniem terminu zajęcia określonego w zezwoleniu zarządcy drogi,

3) o powierzchni większej niż określona w zezwoleniu zarządcy drogi

- zarządca drogi wymierza, w drodze decyzji administracyjnej, karę pieniężną

w wysokości 10-krotności opłaty ustalanej zgodnie z ust. 4-6.

Ustalony w kontrolowanej sprawie stan faktyczny sprawy, prosty i w miarę jednoznaczny- nie budzi kontrowersji. Skarżący nie kwestionował, że należąca do niego przyczepa z plandeką, zawierającą reklamy działalności gospodarczej skarżącego pod nazwą [...] oraz nie należącej do niego firmy [...] ([...] ), była usytuowana na znajdujących się w pasie drogowym parkingach, we wskazanych przez organ w zaskarżonej decyzji terminach.

Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadza się do rozstrzygnięcia, czy przyczepa skarżącego, opatrzona reklamami na plandece, usytuowana bez ciągnącego ją pojazdu na parkingach miasta K. przy ul. [...] , [...] oraz [...] , znajdujących się w pasie drogowym, wymagała zezwolenia zarządcy drogi ze względu na umieszczenie w pasie drogowym reklamy.

Niewątpliwie - jak trafnie stwierdził NSA w wyroku z dnia 26 października 2006 r., sygn. akt I OSK 1408/05 (dostępny w Internecie na stronie CBOSA http://orzeczenia.nsa.gov.pl) - nie można aprobować ewidentnych prób obchodzenia przepisów prawa, w tym przepisów dotyczących zajmowania pasa drogowego bez zezwolenia. Każdy przypadek, w którym w granicach pasa drogowego parkują pojazdy (przyczepy) z umieszczonymi na nich reklamami, musi być rozpatrywany indywidualnie.

W toku postępowania ustalono, że przyczepa, która stanowi jednocześnie nośnik reklam służy do wykonywania działalności gospodarczej skarżącego, natomiast na rozprawie w dniu [...] r. P. K. sprecyzował, że przyczepą wozi towar ze [...] do K. , natomiast wtedy, gdy nie jest mu potrzebna odstawia ją na parkingi na obrzeżach miasta.

Z ustaleń organów wynikało, że przyczepa była zaparkowana bez przerwy w pasie drogowym najdłużej bez przerwy przez trzy dni (dwukrotnie)i pięciokrotnie przez dwa dni.

Skarżący nie przedłożył żadnego dowodu na okoliczność, że przyczepa była usytuowana na parkingach przy ul [...] , [...] czy [...] albowiem w pobliżu tych lokalizacji wykonywał swoją działalność.

Z ustaleń organu wynika, że przyczepa z reklamami była usytuowana w pasie drogowym ulic o dużym natężeniu ruchu, zabezpieczona blokadą koła oraz urządzeniem zapobiegającym jej przemieszczanie.

Zgodnie z art. 4 pkt 23 u.d.p., reklamą jest umieszczona w polu widzenia użytkownika drogi tablica reklamowa lub urządzenie reklamowe w rozumieniu art. 2

pkt 16b i 16c ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2016 r. poz. 778, 904 i 961), a także każdy inny nośnik informacji wizualnej, wraz z jej elementami konstrukcyjnymi i zamocowaniami, niebędący znakiem drogowym, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137, z późn. zm.), ustawionym przez gminę znakiem informującym o obiektach zlokalizowanych przy drodze, w tym obiektach użyteczności publicznej, znakiem informującym o formie ochrony zabytków lub tablicą informacyjną o nazwie formy ochrony przyrody w rozumieniu art. 115 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2015 r. poz. 1651, 1688 i 1936 oraz z 2016 r. poz. 422).

Przepis art. 40 ust. 2 pkt 3 powołanej wyżej ustawy stanowi, że umieszczenie reklamy w pasie drogowym wymaga zezwolenia zarządcy drogi na zajęcie pasa drogowego.

Przyczepa, której dotyczy niniejsza sprawa również jest pojazdem w rozumieniu art. 2 pkt 50 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym. Zatem, czy zaparkowanie przyczepy, która jakkolwiek opatrzona jest napisami i znakami graficznymi o charakterze reklamowym, jednakże nie została konstrukcyjnie przeznaczona wyłącznie do tego celu, winno być uznane za zgodne z przeznaczeniem korzystanie z drogi publicznej, o jakim mowa w art. 1 u.d.p., czy też jest to reklama w rozumieniu art.4 pkt 23.

Przyczepa nie posiada żadnych specjalnych elementów konstrukcyjnych ani też zamocowań, które służyć by miały zamontowaniu nośnika informacji wizualnej. Temu celowi służy plandeka, która jest standardowym wyposażeniem przyczepy służącej do przewozu towarów.

Nie sposób jednak uznać zasadności twierdzenia, iż każdy pojazd, który ze swej natury służy do celów transportowych, a jest oznaczony informacjami o charakterze reklamowym i zaparkowany został w pasie drogowym drogi publicznej bez zezwolenia zarządcy drogi, został w nim umieszczony legalnie, nie naruszając przepisu art. 40 ust. 1 u.d.p.

Jak już wyżej Sąd zwrócił uwagę, każdy przypadek parkowania pojazdu opatrzonego reklamami w pasie drogowym, należy rozpatrywać indywidualnie.

W niniejszej sprawie istotna jest okoliczność, w którym momencie pojazd wyposażony w napisy reklamowe przestaje być przyczepą towarową i staje się nośnikiem reklam.

W realiach rozpoznawanej sprawy, uwzględniając okoliczność, że reklama dotyczyła działalności własnej i cudzej, przyczepę ustawiono w znacznej odległości od siedziby przedsiębiorstwa należącego do skarżącego, natomiast miejsca w których przyczepa z reklamami była ustawiona cechuje duże natężenie ruchu, na co wskazuje załączona do akt administracyjnych dokumentacja fotograficzna oraz czas, w jakim przyczepa była ustawiona w tym miejscu, trzeba uznać, że spełnione zostały przesłanki z art. 4 pkt 23 ustawy o drogach publicznych i potraktować przyczepę jako nośnik reklamy wraz z reklamą w rozumieniu tego przepisu.

Zdaniem Sądu, należy odróżnić krótkotrwałe parkowanie w pasie drogowym pojazdu opatrzonego niewielką ilością napisów czy reklam (rozładunek, odpoczynek kierowcy, załatwianie spraw związanych z przewozem) od długotrwałego parkowania przyczepki opatrzonej reklamami w pasie drogowym ulic znajdujących się w dużej odległości od siedziby firmy.

Powyższe nie oznacza, że przyczepa nie może w ogóle parkować na parkingu

w pasie drogowym albowiem zakaz bądź ograniczenie czasowe takiego parkowania może wynikać tylko z odpowiednio ustawionych znaków drogowych. Umieszczając jednak na parkingu przyczepę opatrzoną reklamami jej właściciel winien mieć na uwadze, tak jak to winno mieć miejsce w rozpoznawanej sprawie, że przyczepa pozostawiona przez dłuższy czas w pasie drogowym, bez związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, staje się nośnikiem reklamy a zatem jej umieszczenie wymaga zezwolenia właściwego organu.

Skoro skarżący takiego zezwolenia nie posiadał, nałożenie kary okazało się uzasadnione.

W konsekwencji, zdaniem Sądu, wydana przez organ drugiej instancji decyzja, utrzymująca w mocy rozstrzygnięcie pierwszoinstancyjne, nie naruszała prawa.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Wojewódzki Sąd Administracyjny

w S. , na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzekł, jak w sentencji wyroku.