Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 23 sierpnia 2013 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Grzegorz Szkudlarek Sędziowie Sędzia WSA Arkadiusz Blewązka Sędzia WSA Barbara Rymaszewska (spr.) Protokolant Starszy sekretarz sądowy Anna Kośka po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 sierpnia 2013 roku sprawy ze skargi A. L. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] nr [...] znak: [...] w przedmiocie odmowy uchylenia ostatecznej decyzji dotyczącej zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę 1) uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ja decyzję Starosty [...] z dnia [...], nr [...]; 2) zasądza od Wojewody [...] na rzecz A. L. kwotę 700 (siedemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania. LS

Decyzją z dnia [...], nr [...], Wojewoda [...], na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r.- Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2000r., nr 98, poz. 1071 ze zm., w skrócie K.p.a.), utrzymał w mocy decyzję Starosty [...] z dnia [...], nr [...] odmawiającej uchylenia decyzji Starosty [...] z dnia [...], nr [...] zatwierdzającej projekt budowlany i udzielającej pozwolenia na budowę biogazowni rolniczej w skład której wchodzi zbiornik magazynowania końcowego, zbiornik fermentatora, budynek pośredni, budynek jednostki kogeneracyjnej, stacja trafo, pochodnia, budynek magazynu surowca, waga samochodowa zbiornik ziemny na wodę opadową, kontener technologiczny, budynek administracyjno-socjalny, drogi wewnętrzne oraz zjazd na działce nr ewid. 780/3 obręb [...] gm. R., obiekty liniowe zlokalizowane na działkach nr ewid. 477, 465, 780/4, 780/3.

Starosta R. postanowieniem z dnia [...], nr [...], na wniosek K. S., M. K. oraz A. L. na podstawie art. 145 § 1 pkt 4 K.p.a wznowił postępowanie administracyjne w sprawie zakończonej ww. ostateczną decyzją własną z dnia [...] zatwierdzają projekt budowlany i udzielającą A Sp. z o.o. pozwolenia na budowę biogazowni rolniczej na dz. nr. ewid. 780/3 we wsi K. gm. R.. Wnioskujący jako podstawę swojego wystąpienia wskazali.

Następnie organ I instancji, na podstawie znajdujących się w aktach sprawy dokumentów ustalił, iż nieruchomości M. K. ( nr ewidencyjny 215/1) i K. S. ( nr ewidencyjne 168/4, 168/5, 168/11 i 168/12), położone we wsi Ż. gm. R. zlokalizowane są w linii prostej od granicy nieruchomości inwestycyjnej odpowiednio 300 i 700 m, natomiast nieruchomość A. L. położona we wsi K. gm. R. oznaczona numerem ewidencyjnym 482 jest położona w odległości około 10 m od granicy nieruchomości, na której realizowana jest sporna inwestycja. Przy tym nieruchomość A.L. graniczy narożnymi częściami z nieruchomością inwestora, nie leżą one bezpośrednio obok siebie. Ponadto, nieruchomości A. L. oraz inwestora dzieli droga publiczna o numerze ewidencyjnym 477 i 780/4.

W ocenie organu analiza powyższych dokumentów pozwoliła na stwierdzenie, że w przypadku K. S. oraz M. K. brak jest jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, iż mogłyby one zostać uznane za stronę postępowania zakończonego decyzją Starosty [...] z dnia [...]. Powołując się na orzecznictwo sądów administracyjnych organ I instancji stwierdził, iż fakt immisji pośrednich z jednej nieruchomości na inną nie uzasadnia przyznania osobie poszkodowanej tymi niekorzystnymi oddziaływaniami przymiotu strony w rozumieniu art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego. Z definicji "obszaru oddziaływania obiektu" wynika, że chodzi o ograniczenia w zagospodarowaniu sąsiadującego z obiektem terenu będące skutkiem obowiązywania tych, odrębnych przepisów, natomiast przekroczenie dopuszczalnego poziomu immisji rodzi określone roszczenia cywilnoprawne, lecz nie daje praw strony w rozumieniu art. 28 ust. 2 w zw. z art. 3 pkt 20 Prawa budowlanego. Również ewentualny wzmożony ruch samochodowy nie może zostać uznany za przesłankę, która tym wnioskodawczyniom przyznawałaby status strony. Okoliczność ta stanowi okoliczność faktyczną, która w żaden sposób nie wpływa na wprowadzenie ograniczeń w zagospodarowaniu danego terenu.

Zdaniem organu I instancji status strony nie przysługiwał również A. L., bowiem jego działka znajduje się w obszarze objętym planem zagospodarowania przestrzennego, który określa wprost przeznaczenie przemysłowe ww. terenu. Tym samym, w ocenie Starosty [...] powstanie tej inwestycji w żaden sposób nie wpływa na możliwość korzystania z nieruchomości przez A. L. w granicach zakreślonych przez prawo. Powstanie biogazowi nie ograniczy też wnioskodawcy w żaden sposób dostępu do drogi publicznej. Istniejąca obecnie droga oznaczona jest numerami działek 477 i 780/4 oraz przeznaczona jest w planie zagospodarowania przestrzennego jako droga publiczna. Działka A. L. znajduje się po przeciwnej stronie drogi co działka inwestora. Zarówno A. L. jak i inwestor mogą w sposób swobodny korzystać z dostępu do niej. Sporna inwestycja nie spowoduje ograniczenia korzystania z wody, kanalizacji, energii elektrycznej i cieplnej. W drodze gminnej znajduje się wodociąg i kanalizacja, zatem każdy potencjalny przyszły użytkownik terenu (inwestor) może po uzyskaniu odpowiednich warunków przyłącza uzyskać i wykonać podłączenie do ww. sieci.

Ponadto organ I instancji uznał, iż w postępowaniu o wydanie pozwolenia na budowę ww. inwestycji przepisy rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 7 października 1997 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 132, poz. 877) nie mają zastosowania, bowiem ustawodawca w § 3 rozporządzenia określił, iż ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o budowlach rolniczych - rozumie się przez to budowle dla potrzeb rolnictwa i przechowalnictwa produktów rolnych, w szczególności takie jak: zbiorniki na płynne odchody zwierzęce, płyty do składowania obornika, silosy na kiszonkę, silosy na zboże i paszę, komory fermentacyjne i zbiorniki biogazu. Przedmiotowa inwestycja (instalacja) wykorzystuje jedynie produkty rolnicze (kiszonkę) do produkcji energii elektrycznej. Zatem jest to inwestycja z zakresu energetyki, a nie rolnictwa.

W ocenie organu I instancji brak było jest uzasadnionych podstaw powołania biegłego, w celu określenia obszaru oddziaływania inwestycji realizowanej przez A Sp. z o.o., bowiem analiza niniejszej sprawy nie wymagała dodatkowej wiedzy specjalistycznej w zakresie, w którym organ z racji pełnionych funkcji by nie posiadał. Tym samym, organ architektoniczno-budowlany posiadał wszelkie niezbędne środki, aby ustalić krąg stron prowadzonego postępowania, bez konieczności korzystania z opinii biegłych.

Organ I instancji dokonał również ponownej analizy podstaw wydania pozwolenia na budowę i stwierdził, że warunki formalne do wydania decyzji zostały w pełni spełnione. Inwestycja jest zgodna z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy R., więc brak jest podstaw do podważenia jej zgodności z obowiązującym prawem. Jak wynika z treści art. 35 ust. 4 ustawy Prawo Budowlane, w razie spełnienia wymagań określonych w art. 35 ust. 1 oraz w art. 32 ust. 4 tej ustawy, właściwy organ nie może domówić wydania decyzji o pozwoleniu na budowę. Wydane przez Starostę [...] pozwolenie na budowę biogazowni rolniczej na działce nr. ewid. 780/3 we wsi K. gm. R. nastąpiło z poszanowaniem ww. przepisów Prawa budowlanego. Brak było więc podstaw do jej uchylenia.

W związku z powyższym organ I instancji po przeprowadzeniu postępowania wznowieniowego uznał, iż nie zachodzą przesłanki o których mowa w art. 145 § 1 pkt 4 K.p.a., a tym samym, decyzją z dnia [...], nr [...], wydaną na podstawie art. 104, art. 151 § 1 pkt 1 K.p.a., odmówił uchylenia ostatecznej decyzji Starosty [...] z dnia [...], nr [...].

Od powyższej decyzji odwołanie wniósł pełnomocnik K. S., M. K. i A. L., zarzucając zaskarżonej decyzji naruszenie art. 7 i art. 77 § 1 K.p.a., poprzez zaniechanie przeprowadzenia w sprawie jakiegokolwiek postępowania dowodowego i wydanie zaskarżonej decyzji przy braku jakichkolwiek dowodów, możliwych do zgromadzenia w toku postępowania wznowieniowego, a także naruszenie przepisu art. 28 ust. 4 ustawy Prawo budowlane poprzez jego wadliwe niezastosowanie pomimo, iż pozwolenie na budowę dotyczy inwestycji wymagającej udziału społeczeństwa zgodnie z przepisami ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Ponadto pełnomocnik odwołujących zarzucił organowi I instancji naruszenie przepisu art. 151 § 1 pkt 1 K.p.a. poprzez błąd subsumcji i jego wadliwe zastosowanie, pomimo, iż planowana inwestycja pozostaje w sprzeczności z treścią miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz wymogami prawa budowlanego, w zakresie zapewnienia planowanej inwestycji dostępu do drogi publicznej oraz została wydana bez uprzedniej ważnej decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych inwestycji.

Po rozpatrzeniu odwołania Wojewoda [...], wskazaną na wstępie decyzją z dnia [...], uznał je za niezasadne i utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji.

W uzasadnieniu organ odwoławczy powtórzył za organem I instancji argumenty przemawiające za uznaniem, iż odwołujący nie posiadają interesu prawnego w przedmiotowej sprawie, a tym samym nie mogą wystąpić z żądaniem uchylenia ostatecznej decyzji Starosty [...] z dnia [...] w trybie wznowienia postępowania na podstawie art. 145 § 1 pkt 4 K.p.a.

Ponadto Wojewoda [...] wskazał, iż organ pierwszej instancji odniósł się w uzasadnieniu decyzji do wniosku pełnomocnika skarżących o powołanie biegłego celem ustalenia obszaru oddziaływania inwestycji. Organ odwoławczy potwierdził, iż materiał dowodowy zgromadzony w sprawie pozwalał na określenie obszaru oddziaływania inwestycji. W przedmiotowej sprawie brak było konieczności wystąpienia o opinię biegłego Ponadto na każdym etapie postępowania, pełnomocnik skarżących uprawniony był do przedłożenia ewentualnych ekspertyz lub opinii, które podlegałyby ocenie przez organ prowadzący postępowanie administracyjne. Odwołujący jednak nie skorzystali z tego prawa.

Następnie organ II instancji stwierdził, iż wobec faktu, że skarżący nie posiadają przymiotu strony w postępowaniu zakończonym decyzją z dnia [...], nr [...] o pozwoleniu na budowę biogazowni rolniczej organ odstąpił od merytorycznego rozpoznania sprawy, pomimo tego, że organ I instancji takiej oceny dokonał.

Na ostateczną decyzję organu I instancji skargę do sądu administracyjnego złożył pełnomocnik A. L., wnosząc o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji oraz zarzucając naruszenie przepisu prawa materialnego tj. art. 28 ust. 4 Prawa budowlanego poprzez błąd subsumcji i jego wadliwe niezastosowanie pomimo, iż planowana inwestycja należy do tych, które wymagają udziału społeczeństwa, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, a także naruszenie przepisów prawa procesowego tj. art. 7 i 77 § 1 K.p.a., poprzez zaniechanie w zaskarżonej decyzji ustosunkowania się do podniesionych przez skarżącego zarzutu naruszenia przez organ I instancji art. 28 ust. 4 Prawa budowlanego poprzez jego niezastosowanie. Ponadto pełnomocnik skarżącego zarzucił naruszenie art. 110 K.p.a. poprzez jego niezastosowanie i wydanie przez organ II instancji, decyzji pozostającej w sprzeczności z ostatecznymi i niezaskarżonymi poprzednimi decyzjami Wojewody [...], uchylającymi rozstrzygnięcia organu I instancji w sprawie wznowienia postępowania w przedmiotowej sprawie, a dotyczącymi oceny prawnej udziału skarżącego i pozostałych osób w postępowaniu w przedmiocie pozwolenia na budowę biogazowni rolniczej w charakterze stron tego postępowania.

Zdaniem pełnomocnika skarżącego organ odwoławczy powtórzył w zaskarżonej decyzji jedynie uzasadnienie decyzji Starosty [...], co do braku posiadania przez skarżących przymiotu strony, w rozumieniu art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego w ogóle nie wyjaśniając, dlaczego w jego ocenie do określenia kręgu stron procesu budowlanego nie zastosował art. 28 ust. 4 Prawa budowlanego pomimo oceny wyrażonej w wyrokach WSA w Łodzi, w sprawach o sygn. akt II SA/Łd 552-553/11, iż przedmiotowa inwestycja wymagała udziału społeczeństwa, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda [...] wniósł o oddalenie skargi, podtrzymując jednocześnie stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

W piśmie z dnia 29 kwietnia 2013r. pełnomocnik inwestora wniósł o zawieszenie postępowania, a na wypadek nieuwzględnienia wniosku o zawieszenie postępowania pełnomocnik inwestora wniósł o oddalenie skargi. Zdaniem pełnomocnika inwestora na ostateczne rozstrzygnięcie w sprawie zakończonej zaskarżoną decyzją Wojewody [...] będzie miało rozstrzygnięcie Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie toczącej się pod sygnaturą II OSK 411/12, gdyż jest to postępowanie bezpośrednio powiązane z toczącym się postępowaniem. W przypadku oddalenia wniosku o zawieszenie niniejszego postępowania odnosząc się do merytorycznych zarzutów przedstawionych w skardze Spółka zwraca uwagę, że decyzja Wojewody [...], jak również decyzja Starosty [...] zostały wydane zgodnie z przepisami prawa.

W ocenie pełnomocnika inwestora Starosta [...], jak również Wojewoda [...] prawidłowo zinterpretował i zastosował przepis art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego, jak również prawidłowo uznały, że brak było podstaw do zastosowania art. 28 ust. 4 ww. ustawy. Ponadto organy administracji w sposób dostateczny wyjaśniły, iż w niniejszej sprawie nie zachodziła konieczność korzystania z opinii biegłego. Dokładna analiza decyzji pozwala również przyjąć, że organy administracyjne dokładnie przeanalizowały stan faktyczny w sprawie i wykluczyły skarżącego oraz pozostałe dwie uczestniczki postępowania z obszaru bezpośredniego oddziaływania biogazowni rolniczej. W trakcie całego postępowania administracyjnego skarżący nie podjął również jakichkolwiek prób w przedmiocie udowodnienia swojego interesu prawnego do bycia stroną w postępowaniu administracyjnym. Skarżący nie wskazał organom jakiegokolwiek przepisu, który potwierdzałby, że należąca do niego nieruchomość, zlokalizowana tak samo jak nieruchomość Spółki w strefie przemysłowej, znajdowałaby się w obszarze oddziaływania biogazowni rolniczej. Ponadto zdaniem pełnomocnika inwestora w swojej skardze pełnomocnik skarżącego powołuje się również na nieważność decyzji Wojewody [...] ze względu na naruszenie art. 110 K.p.a., nie wskazując jednak żadnego konkretnego naruszenia tego przepisu. Starosta [...] zgodnie ze wskazówkami organu II instancji, badał wszelkie okoliczności wskazane przez Wojewodę [...] przy ponownym rozpatrywaniu sprawy. Każde kolejne uchylenie decyzji Wojewody [...] uchylało decyzję poprzedzającą w oparciu o inne naruszenia przepisów postępowania i nigdy nie dochodziło do "nieposłuszeństwa" Starosty [...] w stosunku do Wojewody [...]. W konsekwencji każdorazowa treść rozstrzygnięć podejmowanych przez Wojewodę [...] była różna i wydawana w oparciu o inny stan faktyczny. W tym stanie rzeczy zestawiając ze sobą i analizując wszystkie rozstrzygnięcia Wojewody [...] wydane w trakcie całego postępowania administracyjnego, prowadzonego w trybie wznowienia postępowania, nie można stwierdzić jakiejkolwiek sprzeczności pomiędzy treścią tych rozstrzygnięć.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga jest zasadna, jednakże przede wszystkim z innych przyczyn niż w niej podniesione.

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości m.in. przez kontrolę administracji publicznej.

Sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie uchyla ten akt w całości albo w części, jeżeli stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego lub inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy, o czym stanowi art. 145 § 1 pkt 1 P.p.s.a.

Dokonując kontroli legalności zaskarżonej decyzji w zakreślonej wyżej kognicji Sąd uznał, iż po wydaniu przez Wojewodę [...] decyzji z dnia [...] doszło do takiej zmiany stanu faktycznoprawnego sprawy, która spowodowała naruszenie prawa dające podstawy do wznowienia postępowania administracyjnego – art. 145 § 1 pkt 1 lit. b) P.p.s.a. W tym miejscu wskazać należy, iż wady nakazujące usunięcie zaskarżonego aktu z obrotu prawnego mogą być następstwem okoliczności niezależnych od organu administracji i mogą być to nawet okoliczności zewnętrzne wobec danego postępowania jurysdykcyjnego, w szczególności, jeżeli zaskarżone rozstrzygnięcie organu zostało oparte o wadliwy prejudykat. Natomiast sąd administracyjny rozstrzyga sprawę na podstawie stanu faktycznego i prawnego istniejącego w dacie orzekania i jest obowiązany z urzędu wziąć pod rozwagę każdą zmianę tego stanu, a następnie ocenić, czy zmiana ta miała wpływ na wynik sprawy. Taka sytuacja miała miejsce w niniejszej sprawie.

Jak wiadomo Sądowi z urzędu, wyrokiem z dnia 25 października 2011r., sygn. akt 552-553/11, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi stwierdził m.in. nieważność ostatecznej decyzji Wójta Gminy R. z dnia [...], nr [...], którą umorzono postępowanie w sprawie środowiskowych uwarunkowań dla spornej inwestycji. Powyższy wyrok został utrzymany wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 czerwca 2013r., sygn. akt II OSK 411/12. W uzasadnieniach powołanych orzeczeń podkreślono m.in., że procedura zmierzająca do realizacji tej inwestycji powinna przebiegać przy udziale społeczeństwa oraz że należało zbadać uwarunkowania środowiskowe tego przedsięwzięcia.

Zgodnie z art. 72 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. nr 199, poz. 1227 ze zm.) wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach następuje przed uzyskaniem decyzji o pozwoleniu na budowę. Z kolei art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo budowlane stanowi, iż pozwolenie na budowę może być wydane po uprzednim przeprowadzeniu (...) oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, jeżeli jest ona wymagana przepisami ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku . Natomiast przepis art. 35 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo budowlane nakłada na właściwy organ obowiązek sprawdzenia, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę lub odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego, zgodności projektu budowlanego z (...) wymaganiami ochrony środowiska, w szczególności określonymi w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, o której mowa w art. 71 ust. 1 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku. Wreszcie art. 35 ust. 4 ustawy Prawo budowlanego jednoznacznie wskazuje, iż dopiero w razie spełnienia wymagań określonych w ust. 1 oraz w art. 32 ust. 4, właściwy organ nie może odmówić wydania decyzji o pozwoleniu na budowę.

Z powyższego wynika, iż decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia stanowi dla pozwolenia na budowę warunek konieczny, zarówno na etapie wprowadzenia do obrotu prawnego, jak i pozostawania w tym obrocie. W konsekwencji uchylenie decyzji o środowiskowych uwarunkowania, w tym także umarzającej postępowanie w tym przedmiocie prowadzi do sytuacji, w której oparte na niej pozwolenie na budowę narusza prawo w tym sensie, że nie znajduje wymaganego przez prawo materialne oparcia w akcie ustalającym środowiskowe uwarunkowania dla przedsięwzięcia. Podkreślić również należy, iż dotknięcie rozstrzygnięcia organu kwalifikowaną wadą prawną powoduje nieważność takiego orzeczenia ze skutkiem ex tunc, czyli od daty jego wydania. Innymi słowy orzeczenie takie jest nieważne od chwili jego podjęcia, a zatem należy je traktować tak, jakby go w ogóle nie było, a skutki prawne wywołane tym orzeczeniem należy uznać za niebyłe.

Ostateczne (prawomocne) wyeliminowanie z obrotu prawnego decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach stanowi zatem przesłankę wznowienia postępowania administracyjnego w sprawie o zatwierdzenie projektu budowlanego i udzielenie pozwolenia na budowę, o jakiej mowa art. 145 § 1 pkt 8 K.p.a. Ta okoliczność stwarza z kolei podstawę uzasadniającą uchylenie zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji organu I instancji o odmowie uchylenia ostatecznej decyzji w sprawie pozwolenia na budowę, stosownie do treści art. 145 § 1 pkt 1 lit. b) P.p.s.a. (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 15 grudnia 2008r., sygn. akt VII SA/Wa 1707/08, jak również wyroki: NSA z dnia 9 grudnia 2011r., sygn. akt II OSK 807/11 oraz WSA w Poznaniu z dnia 25 lutego 2009r., sygn. akt II SA/Po 766/08 – orzeczenia dostępne w internetowej Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych). Co prawda rozważania dwóch ostatnich z powołanych wyroków dotyczyły skutków wyeliminowania ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy, jednakże z uwagi na taki sam charakter (wiążący) tej decyzji i decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia w stosunku do uzyskania pozytywnej decyzji o pozwoleniu na budowę, orzeczenia te są aktualne na tle stanu faktycznego w sprawie niniejszej.

W tym miejscu należy wskazać, iż w niniejszej sprawie nie ma znaczenia, iż postanowienie wznowieniowe zostało zainicjonowane wnioskiem strony, która oparła swoje żądanie wznowienia postępowania administracyjnego w sprawie o pozwolenie na budowę biogazowni na podstawie art. 145 § 1 pkt 4 K.p.a., czyli okoliczności, że strona bez własnej winy nie brała udziału w tym postępowaniu. Jak już zostało wyżej powiedziane zgodnie z art. 135 P.p.s.a. sąd stosuje przewidziane ustawą środki w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do aktów lub czynności wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach sprawy, której dotyczy skarga, jeżeli jest to niezbędne dla końcowego jej załatwienia. Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 P.p.s.a.). Innymi słowy Sąd z urzędu ma obowiązek wziąć uwzględnić wszystkie okoliczności, które mogą stanowić podstawę wydania do wydania rozstrzygnięcia w oparciu o art. 145 § 1 P.p.s.a.

W związku z tym, że postępowanie w sprawie o wznowienie postępowania, w okolicznościach spowodowanych wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 25 października 2011r., sygn. akt II SA/Łd 552-553/11 winno toczyć się obecnie również z urzędu na podstawie art. 145 § 1 pkt 8 K.p.a., to zasadnym wydaje się objęcie jednym postępowaniem również postępowania wznowieniowego wywołanego wnioskiem strony, a ocena organu, co do zasadności przesłanek określonych w art. 145 § 1 K.p.a. winna znaleźć odzwierciedlenie w uzasadnieniu decyzji.

Pomimo tego, że prawomocne wyeliminowanie z obrotu prawnego decyzji środowiskowej skutkuje samo w sobie koniecznością uchylenia zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji organu I instancji, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. b) P.p.s.a., to w ocenie Sądu wydaje się za zasadne odnieść się również do zasadniczego zarzutu skarżącego, jakim jest odmowa przyznania mu przymiotu strony w postępowaniu o pozwolenie na budowę.

Przede wszystkim zgodzić się należy z pełnomocnikiem skarżącego, według którego ustalenie kręgu stron postępowania administracyjnego nie powinno nastąpić w oparciu o art. 28 ust. 2 ustawy Prawo budowlane. Przepisu tego, ograniczającego krąg stron postępowania nie stosuje się w postępowaniu o pozwolenie na budowę, wymagającym udziału społeczeństwa zgodnie z przepisami ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. W tym przypadku stosuje się art. 44 tejże ustawy (art. 28 ust.4 prawa budowlanego). Art. 44 ustawy o udostępnieniu informacji o środowisku reguluje uprawnienia organizacji ekologicznych do udziału w charakterze strony w postępowaniu.

Podkreślić należy, iż czym innym jest zapewnienie społeczeństwu udziału w postępowaniu w przedmiocie środowiskowych uwarunkowań zgody na realizację przedsięwzięcia, a czym innym jest udział w tym postępowaniu poszczególnych podmiotów w charakterze stron postępowania. Prawo do zasięgania informacji o środowisku, na gruncie omawianej ustawy, przysługuje każdemu, bez względu na to, jakim interesem będzie się kierował (art. 33). Z kolei udział podmiotu, niebędącego organizacją ekologiczną, o której mowa w art. 44 ust. 1 ww. ustawy, w postępowaniu dotyczącym wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia w charakterze strony postępowania wymaga wykazania, iż podmiot ten legitymuje się interesem prawnym. Innymi słowy prawo do zasięgania informacji o środowisku samo z siebie nie daje o uznania określonego podmiotu za stronę postępowania. Decyduje o tym bowiem posiadanie przez ten podmiot interesu prawny. Jednakże z uwagi na to, iż w ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku brak jest szczególnych regulacji co do ustalania kręgu podmiotów uczestniczących w tym postępowaniu, to oznacza, iż ustala się go według ogólnych zasad, określonych w Kodeksie postępowania administracyjnego, a konkretnie w oparciu o art. 28 K.p.a. Skoro zatem art. 28 ust. 4 ustawy Prawo budowlane, w sprawie ustalenia kręgu stron postępowania odsyła do ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie [...], a ta z kolei krąg stron postępowania określa na podstawie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, to należy stwierdzić, iż w postępowaniu o pozwolenie na budowę, toczącego się z udziałem społeczeństwa, krąg stron postępowania ustala się per analogiam na podstawie art. 28 K.p.a.

Zgodnie z art. 28 K.p.a., stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Stwierdzenie interesu prawnego sprowadza się do ustalenia związku o charakterze materialnoprawnym między obowiązującą normą prawa materialnego, a sytuacją prawną konkretnego podmiotu, polegającego na tym, że akt stosowania tej normy (np. decyzja administracyjna) może mieć wpływ na sytuację prawną tego podmiotu w zakresie prawa materialnego. Przy tym legitymację do udziału w sprawie można wywodzić także z innych niż prawo administracyjne gałęzi prawa (por. wyrok NSA z dnia 22 marca 2011r., sygn. akt I OSK 719/10 – orzeczenie dostępne w CBOSA).

Co istotne, dla ustalenia przymiotu strony, czy to na podstawie ogólnej normy art. 28 k.p.a., czy też art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego nie jest wymagane wykazanie naruszenia interesu prawnego. Wystarczające jest wskazanie, że postępowanie dotyczy interesu prawnego lub obowiązku albo żąda się czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.

Norma art. 28 K.p.a. ma potencjalnie zakres podmiotowo szerszy niż określony w art. 28 ust. 2 ustawy Prawo budowlane i nie ogranicza się wyłącznie do nieruchomości położonych w obszarze oddziaływania obiektu. Tym samym art. 28 K.p.a. rozszerza potencjalnie krąg stron postępowania w stosunku do art. 5 ust. 1 pkt 9 ustawy Prawo budowlane, który z kolei może być ewentualnym uzupełnieniem art. 28 K.p.a., pomocnym przy ustalaniu na jego podstawie stron postępowania w konkretnym przypadku.

W ocenie Sądu, w związku z powoływanym wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 25 października 2011r., sygn. akt II SA/Łd 552-553/11, nie można obecnie jednoznacznie przesądzić, czy skarżący nie wykazał interesu prawnego w postępowaniu dotyczącym pozwolenia na budowę. W uzasadnieniu tegoż orzeczenia Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził między innymi, że w zakresie środowiskowych uwarunkowań zgody na realizację przedsięwzięcia nie sposób wykluczyć potencjalnego oddziaływania inwestycji także na teren nieruchomości M. K. i K. S. (położonych w odległości 300, 700 m od terenu inwestycji) czy tym bardziej A. L. (położonej w odległości około 8 metrów od terenu inwestycji), zwłaszcza, że organy nie poczyniły żadnych ustaleń w tym zakresie, a przedstawiona przez inwestora informacja, zawarta w karcie informacyjnej przedsięwzięcia, prócz kategorycznego stwierdzenia, że nie będą występowały przekroczenia norm poza terenem zakładu nie prezentowała jakichkolwiek empirycznie sprawdzalnych danych, pozwalających na miarodajną ocenę tej kwestii. Z tej przyczyny Sąd uznał, iż objęta wnioskiem o stwierdzenie nieważności decyzja, umarzająca postępowanie w sprawie środowiskowych uwarunkowań zgody na realizację przedsięwzięcia, z racji jego charakteru, może mieć wpływ na sposób wykonywania prawa własności do nieruchomości, których właścicielami są ww. osoby, a zatem przysługiwał im przymiot strony w zarówno w postępowaniu administracyjnym (wszczętym na skutek wniosku o stwierdzenie nieważności), jak również w postępowaniu przed sądem administracyjnym.

Podzielając powyższe stanowisko stwierdzić należy, że wyniki postępowania w zakresie ustalenia oddziaływania inwestycji na środowisko, a także ustalenie kręgu stron tego postępowania będą miały znaczenie przy ustalaniu kręgu stron w postępowaniu o pozwolenie na budowę tym bardziej, że jak już wyżej podkreślono krąg stron postępowania w sprawie o pozwolenie na budowę powinien być ustalany w oparciu o art. 28 K.p.a., a nie w oparciu o art. 28 ust. 2 ustawy Prawo budowlane. Ostateczne rozstrzygnięcie w sprawie uwarunkowań środowiskowych będzie stanowiło podstawę ponownej weryfikacji kręgu stron postępowania przez organ, w tym także weryfikacji uczestników, dopuszczonych do udziału w postępowaniu sądowym. Natomiast z całą pewnością nie stanowi to przesłanki do zwieszenia postępowania sądowego w sprawie niniejszej.

W związku z powyższym uzasadnieniem motywów niniejszego rozstrzygnięcia Sąd odstąpił od oceny pozostałych zarzutów podniesionych w skardze, jako pozostających już bez znaczenia dla sprawy. Uchylając natomiast zaskarżoną decyzję wraz z poprzedzającą ją decyzją organu I instancji Sąd uznał, iż nie zachodziły podstawy do stwierdzenia nieważności zaskarżonego aktu, dlatego zawarty w skardze wniosek stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji nie zasługiwał na uwzględnienie.

W tym stanie rzeczy Sąd, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. b) i art. 135 P.p.s.a. orzekł, jak w sentencji.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 200 w zw. art. 205 § 2 P.p.s.a.

a.tp.