Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący – Sędzia NSA Grzegorz Borkowski, Sędzia NSA Stefan Babiarz, Sędzia del. WSA Bogusław Woźniak (sprawozdawca), Protokolant Dorota Żmijewska, po rozpoznaniu w dniu 2 kwietnia 2010 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej X. P. sp. z o.o. w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 czerwca 2008 r. sygn. akt III SA/Wa 442/08 w sprawie ze skargi X. P. sp. z o.o. w W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w O. z dnia 17 grudnia 2007 r. nr [...] w przedmiocie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości, 2) uchyla decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w O. z dnia 17 grudnia 2007 r. nr [...] i utrzymaną nią w mocy decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w O. z dnia 22 września 2006 r. nr [...], 3) zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w O. na rzecz X. P. sp. z o.o. w W. kwotę 857 (słownie: osiemset pięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 25 czerwca 2008 r. Sygn. akt III SA/Wa 442/08 na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) – dalej jako p.p.s.a. oddalił skargę X. sp. z o. o. z siedzibą w W. (dalej jako skarżąca) na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w O. z dnia 17 grudnia 2007 r. nr (...) w przedmiocie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

Sąd przedstawił następujący stan sprawy.

Skarżąca zwróciła się do Wójta Gminy R. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie. W przedstawionym stanie faktycznym Skarżąca wskazała, że jest właścicielem nieruchomości położonych w miejscowości P. (działki o nr ewid. (... ) oznaczonych w rejestrze gruntów symbolami LsV, LsVI oraz PsVI i podała, iż na wymienionych działkach w chwili obecnej nie jest prowadzona żadna działalność gospodarcza. Ponadto, działki leśne pokrywa las w wieku poniżej 40 lat, natomiast działki oznaczone w ewidencji gruntów jako pastwiska stałe leżą ugorem.

Zdaniem Skarżącej od ww. gruntów winien być naliczany, stosownie do klasyfikacji wynikającej z ewidencji gruntów i budynków, podatek leśny i podatek rolny (dotychczas uiszczała podatek od nieruchomości). Powołując się na treść art. 2 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844 z późn. zm.), zwanej dalej "u.p.o.l.", Skarżąca podniosła, że aby przedmiotowe grunty będące w jej posiadaniu stanowiły przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości, muszą na nich być wykonywane czynności wskazujące na prowadzenie działalności gospodarczej. Tymczasem na tychże gruntach w chwili obecnej nie są prowadzone żadne czynności związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Wójt Gminy R. uznał stanowisko Skarżącej za prawidłowe.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w O. wszczęło z urzędu postępowanie celem zbadania zgodności z prawem interpretacji udzielonej Skarżącej przez Wójta Gminy R. w dniu 7 marca 2005 r.

Decyzją z dnia 22 września 2006 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w O. uchyliło interpretację udzieloną przez organ pierwszej instancji jako rażąco naruszającą prawo i uznało stanowisko podatnika wyrażone we wniosku za nieprawidłowe. W uzasadnieniu decyzji wyjaśniono, że zgodnie z treścią art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej to grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami, a także gruntów, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b, chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych. Organ podniósł, że co do zasady opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają wszystkie grunty będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, bez względu na ich klasyfikację we wspomnianej ewidencji. Wyjątek od tej zasady stanowi sytuacja, kiedy to przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych.

W odwołaniu od opisanej decyzji Skarżąca podała, że w niniejszej sprawie, w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, bezspornym jest, że na gruntach będących przedmiotem niniejszego postępowania, nie jest prowadzona inna działalność gospodarcza niż rolna i leśna. Grunty te wprawdzie zostały zakupione z przeznaczeniem na eksploatację kruszywa, lecz dotychczas taka eksploatacja nie jest prowadzona.

Decyzją z dnia 17 grudnia 2007 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy zaskarżony akt podtrzymując w całości dotychczasową argumentację.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie Skarżąca wniosła o zmianę decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego. Orzeczeniu zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego, to jest art. 2 ust. 2 i art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. przez niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że wszystkie grunty będące w posiadaniu przedsiębiorcy są gruntami związanymi z prowadzeniem działalności gospodarczej, podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości i uznanie, że interpretacja dokonana przez organ pierwszej instancji rażąco narusza prawo, a stanowisko podatnika jest nieprawidłowe, gdy interpretacja powołanych przepisów prowadzi do przeciwnego wniosku. Nadto Skarżąca zarzuciła naruszenie przepisów postępowania, a mianowicie art. 122 i art. 210 § 1 Op., przez niewyjaśnienie i nieuwzględnienie wszystkich istotnych okoliczności faktycznych, a także art. 212 § 1 Op. przez prowadzenie postępowania podatkowego w tej sprawie w sposób nie budzący zaufania do organów podatkowych.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko. Kolegium podkreśliło, że Skarżąca ma status podmiotu gospodarczego i wszystkie posiadane przez nią grunty związane są z prowadzeniem działalności gospodarczej, co skutkuje opodatkowaniem ich podatkiem od nieruchomości.

W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w niniejszej sprawie niesporne jest, iż Skarżąca posiada (włada działkami) działki oznaczone w rejestrze gruntów symbolami LsV i LsVI oraz PsVI i jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą. Zatem spełnione są kryteria określone w 2 ust. 2 u.p.o.l., co oznacza, iż obowiązana jest do uiszczania od tych gruntów podatku od nieruchomości. Zdaniem Sądu I instancji zgodzić się należy ze Skarżącą, że sformułowanie "grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej" użyte w art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. nie może być utożsamiane z użytym w art. 2 ust. 2 tej ustawy sformułowaniem "zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej". Niemniej jednak również z art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. wynika, iż obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości został powiązany z faktycznym władaniem nieruchomością, bowiem i tu mowa jest o posiadaniu przez przedsiębiorcę lub inny podmiot prowadzący działalność gospodarczą gruntów, budynków i budowli. W świetle powyższego nie można zgodzić się z zarzutem skargi, iż zaskarżona decyzja rażąco narusza przepisy prawa materialnego. Zdaniem Sądu I instancji organ prawidłowo uznał, iż od gruntów rolnych i lasów Skarżąca winna uiszczać podatek od nieruchomości.

W ocenie WSA nietrafny jest też zarzut dotyczący naruszenia przepisów postępowania. Zdaniem Sądu I instancji w postępowaniu w sprawie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego (w takim trybie została wydana zaskarżona decyzja) przyjmowany jest taki stan faktyczny jaki podaje wnioskodawca. Zgodnie bowiem z art. 14a § 2 zdanie drugie Op. w brzmieniu obowiązującym przed 1 lipca 2007 r., ale znajdującym zastosowanie w niniejszej sprawie mocą art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw – (Dz. U. Nr 217, poz. 1590), we wniosku o udzielenie interpretacji wnioskodawca jest obowiązany do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego oraz własnego stanowiska w sprawie. Do takiego stanu jaki przedstawi, formułuje on własne stanowisko. Organ podatkowy dokonuje natomiast oceny prawnej stanowiska pytającego z przytoczeniem przepisów prawa. Postępowanie takie opiera się więc wyłącznie na stanie faktycznym przedstawionym przez wnioskodawcę.

Skargą kasacyjną X. sp. z o. o. zaskarżyła powyższy wyrok w całości. Zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego a mianowicie art. 2 ust. 2 i art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. przez ich niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że wszystkie grunty będące w posiadaniu przedsiębiorcy są gruntami związanymi z prowadzeniem działalności gospodarczej i zajętymi na prowadzenie działalności gospodarczej, podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, gdy prawidłowa interpretacja tych przepisów prowadzi do przeciwnego wniosku. Skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku, rozpoznanie skargi i uchylenie decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 17 grudnia 2007 r. oraz o zasądzenie od Samorządowego Kolegium Odwoławczego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Odpowiedzi na skargę kasacyjną nie wniesiono.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje.

Skarga kasacyjna okazała się zasadna, przeto została uwzględniona.

Rozpoznawaną skargę kasacyjną oparto o naruszenie przepisów prawa materialnego a mianowicie art. 2 ust. 2 i art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i uznanie że wszystkie grunty będące w posiadaniu przedsiębiorcy są gruntami związanymi z prowadzeniem działalności gospodarczej i zajętymi na prowadzenie działalności gospodarczej podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.

Należy na wstępie zauważyć, że z władaniem gruntów wiązać się może obowiązek uiszczenia podatku od nieruchomości, rolnego lub leśnego. Na tym też tle powstał spór w rozpoznawanej sprawie, którego istota sprowadza się do rozstrzygnięcia kwestii, czy grunty będące w posiadaniu skarżącej spółki (przedsiębiorcy) podlegają podatkowi rolnemu i leśnemu czy też podatkowi od nieruchomości.

Z przedstawionego przez skarżącą we wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego stanu faktycznego wynika, że jest ona właścicielem nieruchomości położonych w miejscowości P. (działki o nr ewid. 25/1, 27, 28, 29) oznaczonych w rejestrze gruntów symbolami LsV, LsVI oraz PsVI i podała, iż na wymienionych działkach w chwili składania wniosku nie jest prowadzona żadna działalność gospodarcza.

Przepis art. 2 ust. 2 u.p.o.l w brzmieniu obowiązującym w dacie złożenia wniosku stanowił, że opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych lub lasy, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.

Podstawowym kryterium wynikającym z art. 2 ust. 2 u.p.o.l. rozgraniczającym zaliczenie do przedmiotu opodatkowania podatkiem od nieruchomości, podatkiem rolnym czy też podatkiem leśnym jest klasyfikacja w ewidencji gruntów i budynków. Dopiero kolejnym kryterium jest okoliczność, czy grunt został zajęty na prowadzenie działalności gospodarczej.

Zatem jeżeli okaże się, że podatnik posiada użytki rolne i leśne, to należy stwierdzić, czy są one zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej. Jak zauważa L. Etel w komentarzu: Podatki i opłaty samorządowe (Dom Wydawniczy ABC 2003, s. 48) grunty "zajęte" to grunty, na których w rzeczywistości wykonywane są czynności składające się na prowadzenie działalności gospodarczej.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego jednoznaczną podstawą do opodatkowania podatkiem od nieruchomości gruntów oznaczonych symbolami LsV, LsVI oraz PsVI, których właścicielem jest skarżąca, będzie fakt ich zajęcia na działalność gospodarczą, czyli rzeczywiste wykonywanie na nich czynności składających się na prowadzenie działalności gospodarczej. Sytuację taką można upatrywać na przykład w zmianie przeznaczenia gruntów w planie przestrzennym, rozpoczęciu prac melioracyjnych, wytyczaniu dróg, przebudowie linii energetycznych, wykonaniu sieci wodno-kanalizacyjnych.

Dopiero stwierdzenie, że grunt podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości pozwalało na stosowanie innych przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, w tym dotyczących trybów i warunków płatności, czy też stawek podatku. Nie można zatem było posługiwać się definicją gruntów związanych z działalnością gospodarczą wskazaną w art. 1a ust.1 pkt 3 u.p.o.l., która sformułowana była dla potrzeb określenia właściwej stawki podatku, bez uprzedniego ustalenia, czy dany grunt w ogóle opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlega. Definicja ta nie służy określeniu zakresu przedmiotowego podatku od nieruchomości.

Błędna wykładnia prawa materialnego, przy braku naruszeń prawa procesowego, uzasadnia nie tylko uchylenie zaskarżonego wyroku, ale i rozpoznanie skargi (art. 188 p.p.s.a.), która - jako zasadna powoduje, że zarówno zaskarżoną decyzję jak i decyzję ją poprzedzająca należało uchylić (art. 145 § 1 pkt 1 lit a) ppsa).

O kosztach postępowania, w tym postępowania kasacyjnego, orzeczono na podstawie art. 200 oraz art. 203 pkt 1 ppsa.