Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jerzy Stelmasiak /spr./ Sędzia NSA Małgorzata Stahl Sędzia del. WSA Bożena Popowska Protokolant Mariusz Szufnara po rozpoznaniu w dniu 18 września 2012 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej A. Spółka z o.o. z siedzibą w L. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 24 czerwca 2010 r. sygn. akt II SA/Go 303/10 w sprawie ze skargi K.M. i A.M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Zielonej Górze z dnia [...] lutego 2010 r. nr [...] w przedmiocie środowiskowych uwarunkowań zgody na realizację przedsięwzięcia oddala skargę kasacyjną.

Wyrokiem z dnia 24 czerwca 2010 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim, po rozpoznaniu skargi K.M. i A.M., uchylił decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Zielonej Górze z dnia [...] lutego 2010 r. i poprzedzającą ją decyzję Burmistrza Małomic z dnia [...] stycznia 2010 r. w przedmiocie środowiskowych uwarunkowań zgody na realizację przedsięwzięcia.

W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że decyzją z dnia [...] stycznia 2010 r. Burmistrz Małomic po rozpatrzeniu wniosku firmy A. Spółki z o.o. w L. ustalił środowiskowe uwarunkowania zgody na realizację przedsięwzięcia pod nazwą "Budowa pięciu kurników kur niosek w systemie bateryjnym (bezściółkowym) wraz z obiektami towarzyszącymi na działkach nr ewid. [...] w [...] nr [...]" na terenie fermy drobiu w miejscowości [...], gm. [...] powiat [...] województwo lubuskie. W podstawie prawnej rozstrzygnięcia wskazano art. 71 ust. 1 pkt 1, art. 82 i art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. Nr 199, poz. 1227 ze zm.) – zwanej dalej ustawą środowiskową oraz § 2 ust. 1 pkt 43 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzaju przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych kryteriów związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięć do sporządzania raportu oddziaływania na środowisko (Dz.U. Nr 257, poz. 2573 ze zm.) – zwanego dalej rozporządzeniem.

Integralną cześć decyzji stanowi załącznik – charakterystyka planowanego przedsięwzięcia. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że planowana inwestycja kwalifikuje się do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, dla których sporządzenie raportu oddziaływania na środowisko jest obowiązkowe. Stosowny raport wraz z jego uzupełnieniem sporządzony przez Zespół pod kierunkiem mgr inż. R.B. załączony został przez wnioskodawcę do wniosku. W uzupełnieniu do raportu zawarta została analiza wariantowa przedsięwzięcia w dwóch aspektach: lokalizacyjnym oraz koncentracji produkcji. Rozważając wariant lokalizacyjny wskazano, że przedmiotem przedsięwzięcia jest rozbudowa istniejącej fermy drobiu. Wobec powyższego wnioskodawca nie wskazał alternatywnej lokalizacji przedsięwzięcia położonej na terenie gminy. W analizie trzech wariantów koncentracji produkcji stwierdzono, że wariant uznany przez wnioskodawcę za najkorzystniejszy w porównaniu z wariantem II w okresie do 1 stycznia 2012 r. skutkował będzie wzrostem oddziaływania planowanej inwestycji na środowisko w zakresie emisji substancji do powietrza oraz emisji odorowej. Po 1 stycznia 2012 r. oddziaływanie inwestycji zrealizowanej w wariancie III opisane zostało w raporcie. Wariant I polegający na zaniechaniu planowanej inwestycji z dostosowaniem w terminie do 1 stycznia 2012 r. technologii chowu do warunków Dyrektywy UE 1999/74/EC w zakresie nowych standardów chowu klatkowego spowoduje znaczny spadek oddziaływania planowanej inwestycji na środowisko w zakresie emisji substancji do powietrza, emisji odorowej oraz wielkości poboru wody i zużycia energii elektrycznej. Organ stwierdził, że wariant wskazany przez wnioskodawcę nie może być uznany za niedopuszczalny z punktu widzenia oddziaływania na środowisko, co potwierdzają pozytywne stanowiska Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim oraz Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Żaganiu. Organ ustalił, że z analizy oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko nie wynika, iż powinno ono zostać zrealizowane w innym wariancie niż zawnioskowany.

Organ podał, że projektowane przedsięwzięcie znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie Obszaru Chronionego Krajobrazu 25 – Dolina Bobru oraz Obszaru Natura 2000 "Malomickie Łęgi". Wymagania co do ochrony Doliny Bobru ustalone zostały Rozporządzeniem Wojewody Lubuskiego z dnia 17 lutego 2005 r. w sprawie obszarów chronionego krajobrazu. Analiza ich wskazuje, że przedsięwzięcie ze względu na jego charakter oraz lokalizację poza obszarem, na etapie realizacji jak i eksploatacji nie naruszy uwarunkowań zawartych w rozporządzeniu. Obszar Natura 2000 "Małomickie Łęgi" leży w bezpośrednim sąsiedztwie fermy w odległości około 10 m w kierunku południowym i 20 m w kierunku zachodnim. W raporcie wskazano, że oddziaływanie przedsięwzięcia będzie mieściło się w granicach posiadanego przez inwestora terenu i nie będzie oddziaływać na gatunki i siedliska chronione, jak również nie naruszy integralności oraz spójności sieci obszarów Natura 2000. Oddziaływanie przedsięwzięcia na tereny sąsiednie może mieć miejsce tak w fazie realizacji i funkcjonowania przedsięwzięcia i wynikać może z realizacji inwestycji, funkcjonowania przedsięwzięcia (emisja zanieczyszczeń do atmosfery – zanieczyszczenia technologiczne: pyły, amoniak, dwutlenek siarki, podtlenek azotu, metan, zanieczyszczenia ze spalania gazu LPG w kotle gazowym pracującym na potrzeby odchowalni kurcząt oraz spalania oleju napędowego w agregacie prądotwórczym pracującym jako awaryjne źródło zasilania – tlenki azotu, ditlenek węgla, ditlenek siarki, tlenek węgla), oddziaływanie odorotwórcze, wytwarzanie odpadów; emisja dźwięków (hałas z systemu wentylacji, maszyn i środków transportowych), wytwarzanie odpadów stałych, ścieków i produkcja obornika (pomiotu ptasiego). W celu ograniczenia uciążliwości przedsięwzięcia dla terenów sąsiednich organ określił warunki jego realizacji.

Przeprowadzona analiza stężeń zanieczyszczeń w powietrzu, w tym gazowych, dała podstawę dla autora raportu do stwierdzenia, że przy właściwej eksploatacji przedsięwzięcia nie będzie ono źródłem emisji zanieczyszczeń, które przekraczać będą dopuszczalne normy emisji i nie wystąpi negatywny wpływ na powietrze atmosferyczne. Powyższy wniosek wysunięty został również w stosunku do oddziaływania w powyższym zakresie całej fermy. Organ oparł się również na postanowieniu Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 15 grudnia 2009 r.

Sąd I instancji obszernie przedstawił opisany w decyzji organu I instancji stan faktyczny z uwzględnieniem przeprowadzanych rozpraw administracyjnych i składanych w ich trakcie zastrzeżeń.

Od powyższej decyzji odwołanie wnieśli skarżący. Odwołanie od decyzji złożone zostało także przez K. i W.N.

Decyzją z dnia [...] lutego 2010 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Zielonej Górze utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję.

Kolegium wskazało w uzasadnieniu decyzji, że do wniosku inwestora, zgodnie z wymogami art. 74 ust. 1 i 2 ustawy środowiskowej, załączono niezbędne dokumenty: raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko uzupełniony w listopadzie 2009 r., kopię mapy zasadniczej w skali 1:5000 obejmującej przewidywany teren realizacji inwestycji wraz z terenem działek sąsiednich, wypis z ewidencji gruntów w trzech egzemplarzach wraz z ich zapisem w formie elektronicznej na informatycznych nośnikach danych.

Organ podał, że oddziaływanie projektowanej instalacji będzie mieścić się w granicach posiadanego przez inwestora terenu, w związku z czym nie będzie oddziaływało na tereny sąsiednie w tym na tereny objęte ochroną, tj. obszar Natura 2000 – Małomickie Łęgi oraz obszar chronionego krajobrazu – Dolina Bobru.

Organ odwoławczy wskazał, że w uzupełnieniu raportu zawarto analizę wymogów ustawy o systemie zarządzania emisją gazów cieplarnianych. Kolegium wskazało, że z opracowanego raportu, w zakresie rozwiązań chroniących środowisko w zakresie emisji hałasu, emisji zanieczyszczeń do atmosfery (dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, tlenku węgla, pyłu oraz amoniaki) powstawania odoru, odprowadzania ścieków przemysłowych i wód opadowych oraz sposobu postępowania z odpadami, nie wynika, że zostaną przekroczone standardy poza ustalone obowiązującymi przepisami.

Zdaniem organu odwoławczego, opracowany raport o oddziaływaniu planowanego przedsięwzięcia na środowisko oraz uzupełnienie do raportu pozwala uznać, że spełnia on wymagania formalne wynikające z art. 66 ustawy środowiskowej. Według Kolegium, dane zawarte w opracowanym raporcie uwzględniają wszystkie ewentualne zagrożenia związane z realizacją zamierzeń.

Organ odwoławczy podkreślił, że nałożono na inwestora obowiązek przedstawienia analizy porealizacyjnej w zakresie ochrony akustycznej terenu, ochrony środowiska gruntowo-wodnego i oddziaływania na jakość powietrza z uwzględnieniem pomiaru amoniaku, podtlenku azotu, tlenki azotu, ditlenki węgla, ditlenki siarki, metanu, dwutlenku siarki, pyłów.

Zgodnie z art. 82 ust. 3 ustawy składnikiem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest charakterystyka przedsięwzięcia stanowiąca jej załącznik.

W opinii Kolegium, zaskarżona decyzja stanowi logiczną konsekwencję ustalonego prawidłowo w postępowaniu stanu faktycznego sprawy i jego oceny w świetle obowiązujących przepisów, mających oparcie w zgromadzonym materiale dowodowym, który nie budzi wątpliwości. Kolegium wyjaśniło, że niezbędnym elementem raportu nie jest załączenie map spełniających wymogi formalne zakreślone obowiązującymi przepisami. Załączniki powyższe oceniono, jako wskazanie miejsca usytuowania przedsięwzięcia w terenie, które nie budzi wątpliwości. Ponadto zawarte tam treści znajdują odzwierciedlenie w zał. Nr 8 do raportu – sporządzone na mapie sytuacyjno-wysokościowej w skali 1:500 spełniającej wszystkie wymogi formalne.

Kolegium uznał za nieuzasadniony zarzut uciążliwości odoru. Uciążliwości związane z emisją odoru aktualnie nie zostały objęte regulacją prawną. W ocenie Kolegium, dopuszczenie dowodu na powyższą okoliczność, uwzględniając brak uregulowania tej kwestii w systemie prawnym, nie znajduje żadnego uzasadnienia.

Skargę od powyższej decyzji złożyli skarżący wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji ewentualnie o uchylenie decyzji organów I i II instancji.

Uzasadniając wyrok, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim zarzucił, że zarówno zaskarżona decyzja, jak i poprzedzająca ją decyzja organu I instancji zostały wydane z naruszeniem przepisów postępowania, tj. art. 7, art. 8, art. 77 § 1 oraz art. 80 k.p.a., a także z naruszeniem przepisów ustawy środowiskowej.

W pierwszej kolejności Sąd I instancji odniósł się do postawionego w skardze zarzutu dotyczącego wydania decyzji organu I instancji na podstawie nieobowiązujących przepisów rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. z 2003 r. Nr 1, poz. 12). Sąd I instancji wskazał, że rozporządzenie to wydane zostało na podstawie art. 222 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (tekst jedn. Dz.U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 ze zm.), zwanej dalej p.o.ś. W dniu 15 listopada 2008 r. weszła w życie ustawa środowiskowa. Ustawa ta znowelizowała ustawę p.o.ś. uchylając m.in. w tytule I dział V, dotyczący udziału społeczeństwa w postępowaniu w sprawie ochrony środowiska oraz dział VI, dotyczący postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko. Powołane w raporcie rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. utraciło moc obowiązującą jeszcze przed dniem wydania decyzji przez Burmistrza Małomic. Rozporządzenie to zostało wydane na podstawie art. 222 ust. 2 p.o.ś., jednak zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 88, poz. 587) jego moc obowiązująca wygasła z upływem dwóch lat od dnia wejścia w życie ustawy zmieniającej, a więc z dniem 20 sierpnia 2009 r. W konsekwencji decyzja Burmistrza Małomic z dnia [...] stycznia 2010 r. powołuje się na raport sporządzony w oparciu o przepisy nieobowiązujące, o czym w listopadzie 2009 r. autor raportu powinien wiedzieć.

Sąd I instancji wskazał, że zawarta w art. 222 ust. 2 p.o.ś. delegacja ustawowa dla Ministra Środowiska została wykonana w dniu 26 stycznia 2010 r., kiedy to Minister Środowiska wydał nowe rozporządzenie w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. Nr 16, poz. 87). Rozporządzenie to weszło w życie w dniu 3 lutego 2010 r., a zatem obowiązywało już w dacie wydania decyzji przez organ odwoławczy.

Sąd I instancji wyjaśnił ponadto, że w okresie od 20 sierpnia 2009 r. do 2 lutego 2010 r. powstała luka prawna, jednak z uwagi na treść § 6 ust. 1 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 3 lutego 2010 r., do postępowań w sprawie pozwoleń na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza oraz pozwoleń zintegrowanych wszczętych, a niezakończonych przed dniem wejścia w życie tego aktu prawnego stosuje się przepisy nowego rozporządzenia. Jak wynika z uzasadnienia Ministerstwa Środowiska, w resorcie tym prowadzone były prace związane ze skomplikowaną treścią tego aktu normatywnego, które wymagały przeprowadzenia szeregu analiz i uzgodnień i prace te zostały zakończone dopiero w styczniu 2010 r. W związku z tym Sąd I instancji doszedł do przekonania, że ustalenia raportu, w zakresie zanieczyszczeń emisji powietrza, poczynione w oparciu o nieobowiązujący w dacie wydawania decyzji przepis prawa, nie można uznać za wiarygodny dowód dla oceny środowiskowych uwarunkowań zgody na realizację wnioskowanego przedsięwzięcia. Stąd też, w ocenie Sądu I instancji, w niniejszej sprawie raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, w części dotyczącej analizy rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń w powietrzu, powinien zostać sporządzony w oparciu o nowe rozporządzenie.

W ocenie Sądu I instancji, jest to o tyle istotne, że w nowym rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r., w porównaniu do poprzedniej regulacji prawnej, zostały ustalone nowe wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu.

Sąd I instancji wskazał, że zaskarżone rozstrzygnięcie zapadło w niewyjaśnionych okolicznościach w zakresie rzeczywistej wielkości emisji zanieczyszczeń do powietrza, a także skumulowanej emisji zanieczyszczeń, związanej z planowanym funkcjonowaniem rozbudowywanego zakładu. Tym samym organ I instancji naruszył zasadę ogólną dochodzenia prawdy obiektywnej wyrażoną w art. 7, 77 § 1 i 80 k.p.a.

W ocenie Sądu I instancji, zarówno raportowi jak i zaskarżonej decyzji należy zarzucić także niewyjaśnienie okoliczności związanej z występowaniem tzw. uciążliwości odorowej. Z treści raportu wynika, że roczna emisja amoniaku ze wszystkich kurników jest nieznacznie wyższa o ok. 23,1 kg/rok od normy związanej z rozprzestrzenianiem zanieczyszczeń, określonej w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. Rozporządzenie to w chwili wydawania przez organ I instancji już nie obowiązywało, a w chwili rozpoznawania przez organ odwoławczy odwołania skarżących obowiązywało rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r.

W ocenie Sądu I instancji, kwestię uciążliwości odorowej organy potraktowały powierzchownie. Regulacje normatywne nie określają parametrów wielkości stężeń substancji zapachowych w powietrzu. Ustawowe upoważnienie w tym zakresie nie zostało dotychczas wykonane (art. 222 ust. 5 p.o.ś.). Odnośnych regulacji nie zawarto także w przepisach prawa wspólnotowego. Nie oznacza to jednak, że analiza uciążliwości z tym związanych może być przez organ pomijana. W świetle "art. 52 ust. 1 pkt 11 p.o.ś." istnieje wymóg zawarcia w raporcie analizy możliwych konfliktów społecznych. W ocenie Sądu I instancji, analiza taka nie została w sposób obiektywny przedstawiona w raporcie, gdzie stwierdza się, że emisja prowadzenia przez obiekt nie naruszy interesów osób trzecich, gdyż oddziaływanie zamknie się w obrębie terenu inwestycji. Organ l instancji w uzasadnieniu decyzji wskazał na brak ujemnego oddziaływania inwestycji na środowisko, a jednocześnie przyjął, że oddziaływanie takie może mieć miejsce w stosunku do sąsiednich terenów i może mieć związek z emisją zanieczyszczeń do atmosfery (pyły, amoniak, dwutlenek siarki, podtlenek azotu, ditlenku węgla, ditlenku siarki, tlenku węgla), oddziaływaniem odorotwórczym, wytwarzaniem odpadów, emisją dźwięku i wytwarzaniem pomiotu ptasiego.

Zdaniem Sądu I instancji, to głównie uciążliwość odorowa prowadzi do powstania konfliktów społecznych. Sąd I instancji wskazał także, że organy w większym stopniu powinny odnieść się do sprzeciwu mieszkańców wsi [...], którzy podnosili, że już istniejące kurniki utrudniają im życie, a budowa nowych zwiększy zagrożenia sanitarne. Wobec braku ustawy normującej sposób i zakres badania i oddziaływania odorów na środowisko, podstawę orzekania w przedmiotowej sprawie powinna stanowić przede wszystkim skala zjawiska oraz możliwy zakres środków służących ograniczeniu tej uciążliwości, które w rozpoznawanej sprawie prowadzą do konfliktów społecznych. Organ powinien był się wypowiedzieć na temat skali tego zjawiska, możliwości jego zminimalizowania oraz wpływu tych uciążliwości na zdrowie i życie ludzi. Sąd I instancji wyjaśnił, że znane są przypadki zachorowań nie tylko na choroby somatyczne związane z uciążliwym sąsiedztwem kurzych ferm wielkotowarowych, alergie, zapalenia oskrzelików płucnych (płuco farmera), ale także obsesje psychiczne związane z długotrwałym przebywaniu w środowisku obciążonym odorami.

Sąd I instancji podkreślił, że to na organie spoczywa obowiązek weryfikacji ustaleń sporządzonego raportu w zakresie oddziaływania higienicznego i zdrowotnego na środowisko. W ocenie Sądu I instancji, nie można zgodzić się ze stanowiskiem organu, że skoro w polskim ustawodawstwie nie określono standardów zapachowych uciążliwych dla ludzi, to okoliczność ta nie może "stanowić o formalnych rozstrzygnięciach administracyjnoprawnych". Przepis "art. 47 pkt 1 lit. a, pkt 2 p.o.ś.", nie odwołuje się do obowiązujących, dopuszczalnych norm – substancji szkodzących środowisku, lecz nakazuje ogólną ocenę wpływu inwestycji na zdrowie ludzi i warunki ich życia oraz ocenę środków zapobiegających negatywnemu oddziaływaniu. Podobne uregulowanie znajduje się w Dyrektywie Rady (EWG) nr 337/1985 z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne (Dz.Urz. UE 15/t.1, s. 248 ze zm.). Dyrektywa wskazuje na konieczność przeprowadzenia analizy ogólnego oddziaływania przedsięwzięcia na zdrowie człowieka, co oznacza, zdaniem Sądu I instancji, konieczność brania pod uwagę zarówno czynników negatywnych mających normy określone przepisami, jak też tych, które nie zostały sparametryzowane.

Sąd I instancji wyjaśnił ponadto, że rozważenia wymagało także stosowanie przepisu art. 5 Konstytucji RP oraz art. 3 pkt 50 p.o.ś., które formułują i definiują zasadę zrównoważonego rozwoju. Sąd I instancji doszedł do przekonania, że zasada zrównoważonego rozwoju służy do rozwiązywania konfliktów między wartościami konkurującymi ze sobą, przy czym jedną z tych wartości jest ochrona środowiska i jego ochrona, a drugą wolność gospodarcza oparta na własności prywatnej, o której mowa w art. 20 Konstytucji RP. W ocenie Sądu I instancji, konieczne było więc rozważenie przez organy skali zamierzenia inwestycyjnego wnioskodawcy i położenie zabudowań mieszkalnych ludzi w odległości 90 m od wielkotowarowej fermy.

Sąd I instancji wyjaśnił, że pomimo nałożenia na inwestora ubiegającego się o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach obowiązku przedłożenia wymaganych dokumentów, na organie administracji publicznej spoczywa ciężar przeprowadzenia całego postępowania, w tym zgromadzenia i oceny dowodów.

W ocenie Sądu I instancji, organy nie dokonały wystarczającej oceny raportu, którego treść przyjęły jako podstawę swych ustaleń faktycznych. Nie porównały jego treści z pozostałym materiałem zgromadzonym w sprawie. Zarówno sporządzony raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, jak również aneks do tego raportu nie stanowią dokumentu urzędowego w rozumieniu art. 76 k.p.a., nie korzystają więc z domniemania zgodności ich treści ze stanem faktycznym. W sytuacji, w której skarżący w toku postępowania stawiali zarzuty co do poprawności, rzetelności i mocy dowodowej raportu, nie budzi wątpliwości, że organy rozpoznające sprawę nie mogą ograniczyć się tylko do przywołania wniosków wynikających z tego dokumentu, bez odniesienia się do jego treści, sposobu ustalania danych, dokonanych obliczeń, uzasadnienia wniosków kończących i ich oceny w kontekście argumentacji zaprezentowanej przez autora dokumentu i stawianych mu zarzutów.

Sąd I instancji wskazał ponadto, że zaskarżona decyzja wydana została z naruszeniem przepisów ustawy środowiskowej. Sąd I instancji ustalił, że przedmiotowy wniosek z dnia 2 czerwca 2009 r. nie spełnia wszystkich warunków wynikających z ustawy środowiskowej. Po pierwsze, do wniosku tego wbrew treści art. 74 ust. 1 pkt 3 ustawy środowiskowej, nie została załączona przez wnioskodawcę kopia mapy ewidencyjnej poświadczonej przez właściwy organ. Za mapę spełniającą powyższe warunki nie można, zdaniem Sądu I instancji, uznać mapy stanowiącej załącznik nr 8 do raportu o oddziaływaniu planowanego przedsięwzięcia na środowisko. Powyższa mapa sytuacyjno-wysokościowa stanowi jedynie skan lub kserokopię dokumentu z nieczytelną pieczęcią organu – Starostwa Powiatowego w Żaganiu. Brak też potwierdzenia za zgodność z oryginałem stosownego organu, a zatem nie można przyjąć, iż stanowi ona mapę poświadczoną przez właściwy organ. Na przedmiotowej mapie naniesione zostały przez autora raportu oznaczenia dotyczące stanu istniejącego i planowanego przedmiotowego obiektu. Na marginesie zauważyć należy, że data widniejąca na mapie to marzec 2007, gdy tymczasem wniosek o wydanie decyzji pochodził z dnia 2 czerwca 2009 r. Mimo że przepisy prawa nie narzucają w tym zakresie ograniczeń czasowych co do daty z jakiej pochodzić ma mapa, o której mowa, to jednak zauważyć należy, iż w przedmiotowej sprawie rozpiętość czasowa jest dość znaczna i budzić może wątpliwości co do jej aktualnego stanu. Ponadto żadna z innych załączonych do wniosku lub raportu map ewidencyjnych także nie spełnia wymogu określonego treścią "art. 73 ust. 1 pkt 3 ustawy środowiskowej".

Ponadto Sąd I instancji zwrócił uwagę, że do wniosku z dnia 2 czerwca 2009 r., wbrew wymaganiom określonym w treści art. 73 ust. 1 pkt 6 ustawy środowiskowej, nie zostały załączone także wszystkie wypisy z ewidencji gruntów dotyczących nieruchomości objętych wnioskiem, tj. działki nr ewid. [...] oraz ewentualnych nieruchomości, na które oddziaływać będzie przedsięwzięcie, a których dołączenie do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia jest niezbędne. Załączone do raportu wypisy z ewidencji gruntów pochodzą z 2006 r., podczas gdy wniosek złożony został w roku 2009, co nasuwa wątpliwości co do odzwierciedlenia aktualnego stanu prawnego nieruchomości.

Sąd I instancji wskazał ponadto, że brak wypisów z ewidencji gruntów sąsiednich nieruchomości wnioskodawcy uniemożliwiło określenie kręgu stron uprawnionych do brania udziału w niniejszym postępowaniu. Sąd I instancji stwierdził, że akta administracyjne nie dają odpowiedzi na pytanie, na jakiej podstawie organ określił krąg stron dopuszczonych do udziału w niniejszym postępowaniu i w jaki sposób określił obszar oddziaływania przedsięwzięcia.

Ponadto Sąd I instancji wskazał, że kolejnym uchybieniem organów jest brak w aktach administracyjnych sprawy informacji Burmistrza Małomic, co do istnienia bądź też nie planu miejscowego zagospodarowania przestrzennego dotyczącego wszystkich działek ewidencyjnych objętych planowaną inwestycją. W aktach sprawy znajduje się informacja organu dotycząca tylko pierwotnie zgłoszonej we wniosku działki nr ewid. [...], brak jest zamiast takiej informacji dotyczących działek nr ewid. [...] i [...]. Ustalenie powyższego ma istotne znaczenie dla rozpoznania sprawy, gdyż jak stanowi treść art. 80 ustawy środowiskowej, właściwy organ wydaje decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach po stwierdzeniu zgodności lokalizacji przedsięwzięcia z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jeżeli plan ten został uchwalony.

Sąd I instancji uznał, że na początkowym etapie postępowania wymóg określony w art. 33 ustawy środowiskowej, został przez organ I instancji spełniony, o czym świadczy obwieszczenie o wpływie wniosku inwestora do organu w sprawie wydania decyzji i przystąpieniem do oceny oddziaływania na środowisko, dokonane z zachowaniem ustawowego 21-dniowego terminu, wyznaczenie dwóch rozpraw administracyjnych. Jednakże organ pominął fakt, że raport, który był przedmiotem konsultacji z udziałem społeczeństwa został w listopadzie 2009 r. uzupełniony, a zatem zmianie uległa jego treści i w konsekwencji tego koniecznym było ponownie przeprowadzenie przez organ procedury określonej w art. 33 ustawy i zapewnienie społeczeństwu udziału na tym etapie z prawem do składania uwag i wniosków w wyznaczonym 21-dniowym terminie. Organ nie uczynił powyższego, informując jedynie strony o uzupełnieniu wniosku i raportu oraz występując do organów o ponowne uzgodnienia co do planowanego przedsięwzięcia.

Dodatkowo Sąd I instancji zwrócił uwagę, że znajdujące się w aktach administracyjnych dokumenty obwieszczeń organu I instancji nie zawierają informacji czy, gdzie i na jaki okres zostały wywieszone na tablicy ogłoszeń urzędu gminy oraz brak informacji o zamieszczeniu wymaganych informacji na stronach Biuletynu Informacji Publicznej.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniosło spółka A. – zwana dalej skarżącą spółką. Zarzuciła "naruszenie tych samych przepisów, którymi Sąd obarczył organy obu instancji przez błędną ich wykładnię i niewłaściwe zastosowanie w kontekście nieprawidłowego odniesienia norm do rzeczywistego stanu faktycznego". Skarżąca spółka wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, ewentualnie, jeżeli Naczelny Sąd Administracyjny nie dopatrzy się naruszenia przepisów postępowania, zmianę wyroku Sądu I instancji i oddalenie skargi.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej wskazano, że Sąd I instancji zarzucił organom naruszenie przepisów art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a. oraz przepisów ustawy środowiskowej. W ocenie autora skargi kasacyjnej, Sąd I instancji nie podał jakie przepisy prawa materialnego zostały naruszone. Podkreślono, że postępowanie administracyjne zostało przeprowadzone starannie, z uwzględnieniem zasad procedury administracyjnej.

Wskazano, że Sąd I instancji zarzucił wydanie decyzji na podstawie nieobowiązujących przepisów rozporządzenia z dnia 5 grudnia 2002 r., podczas gdy zaskarżone decyzje posiadały prawidłową podstawę prawną, a przedmiotowe rozporządzenie nie stanowiło podstawy wydania decyzji w sprawie.

Skarżąca spółka zarzuciła ponadto odniesienie się przez Sąd I instancji do nieobowiązujących przepisów – art. 52 ust. 1 pkt 11, art. 47 pkt 1 lit. a pkt 2 p.o.ś.

Spółka zarzuciła także, że obowiązujące przepisy nie nakładają na inwestora obowiązku załączania do wniosku wypisów z ewidencji gruntów sąsiednich.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną K. i A.M. wnieśli o oddalenie skargi kasacyjnej i zasądzenie na ich rzecz kosztów postępowania.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:

W świetle art. 174 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 270, dalej zwanej p.p.s.a.) – skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach:

1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie,

2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Podkreślić przy tym trzeba, że Naczelny Sąd Administracyjny jest związany podstawami skargi kasacyjnej, ponieważ w świetle art. 183 § 1 p.p.s.a. rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc z urzędu pod rozwagę jedynie nieważność postępowania. Jeżeli zatem nie wystąpiły przesłanki nieważności postępowania wymienione w art. 183 § 2 p.p.s.a. (a w rozpoznawanej sprawie przesłanek tych brak), to Sąd związany jest granicami skargi kasacyjnej. Oznacza to, że Sąd nie jest uprawniony do samodzielnego dokonywania konkretyzacji zarzutów skargi kasacyjnej, a upoważniony jest do oceny zaskarżonego orzeczenia wyłącznie w granicach przedstawionych we wniesionej skardze kasacyjnej.

Po pierwsze, należy stwierdzić, że niezgodnie z dyspozycją art. 176 ustawy p.p.s.a. w kompozycji skargi kasacyjnej podniesiono zarzut kasacyjny dotyczący naruszenia przepisu prawa materialnego i procesowego formułując zarzut o treści "naruszenia tych samych przepisów, którymi Sąd obarczył organy obu instytucji przez błędną ich wykładnię i niewłaściwe zastosowanie w kontekście nieprawidłowego odniesienia do norm prawa rzeczywistego stanu faktycznego" Wynika to z tego, że powyższy zarzut kasacyjny nie powołuje żadnych przepisów prawa materialnego lub procesowego w powiązaniu z art. 145 § 1 ustawy p.p.s.a., które miałby naruszyć Sąd I instancji. Ponadto nie może oczywiście jednocześnie nastąpić naruszenie prawa materialnego przez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie.

Po drugie, dopiero w uzasadnieniu skargi kasacyjnej na str. 2 podniesiono zarzut naruszenia przez Sąd I instancji art. 7, 8, 77 § 1 oraz art. 80 k.p.a. oraz także naruszenie przepisów cyt. ustawy środowiskowej, także bez powołania jednak w tym miejscu, które to przepisy tej ustawy miałby naruszyć Sąd I instancji. Ponadto należy przypomnieć, że Sąd I instancji nie stosuje przepisów k.p.a. tylko kontroluje ich zastosowanie przez właściwe organy pod kątem prawidłowego ustalenia stanu faktycznego w celu ustalenia prawdy obiektywnej (art. 7 i 77 § 1 k.p.a.).

Należy także zauważyć, że w tym zakresie zarzut kasacyjny nie jest również powiązany z dyspozycją art. 145 § 1 pkt 1 lit. c/ ustawy p.p.s.a., którą miałby naruszyć Sąd I instancji.

Po trzecie, chybiony jest także zarzut kasacyjny, że Sąd I instancji dokonał błędnej oceny raportu będącego kluczowym dowodem w sprawie, ponieważ stwierdził, że ustalenia w raporcie są w części oparte na uchylonym rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. z 2003 r. Nr 1, poz. 12), które utraciło moc obowiązującą jeszcze przed wydaniem decyzji przez organ I instancji. Stąd jest oczywiste, że decyzja środowiskowa musi uwzględniać obowiązujący stan prawny co do jej osnowy jak i uzasadnienia, zgodnie z dyspozycją art. 82 w związku z art. 74 i 66 cyt. ustawy środowiskowej. Ponadto, co słusznie podniósł Sąd I instancji, już w dacie wydania decyzji przez organ II instancji, obowiązywało nowe rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. Nr 16, poz. 87), ponieważ weszło w życie w dniu 3 lutego 2010 r. Należy zaznaczyć, że biorąc pod uwagę rodzaj i skalę danego przedsięwzięcia i jego oddziaływanie na środowisko, tj. łączną maksymalną projektowaną obsadę fermy, która wyniesie 1 351 800 sztuk kur, w tym 1 302 200 sztuk kur niosek i 49 500 sztuk kurcząt, czyli łącznie 5407 DJP, jest to szczególnie ważny element dla prawidłowego ustalenia stanu faktycznego, biorąc pod uwagę niezastosowanie odpowiednich przepisów powyższego rozporządzenia Ministra Środowiska z 2010 r. co podnosi skarżąca kasacyjnie.

Po czwarte, Sąd I instancji słusznie podnosi zarzut braku prawidłowego ustalenia stanu faktycznego przez właściwe organy w zakresie dotyczącym potencjalnych konfliktów społecznych, biorąc pod uwagę rozmiar i charakter projektowanego przedsięwzięcia w zakresie jego oddziaływania na sąsiednie tereny np. substancji zapachowych w powietrzu przy zastrzeżeniu, że brak jest jeszcze normatywnych parametrów wielkości ich stężeń. Ponadto chociaż w istocie Sąd I instancji powołał w tym zakresie uchylony obecnie art. 52 ust. 1 pkt 11 p.o.ś., to jednak de lege lata obowiązuje w tym zakresie przepis art. 66 ust. 1 pkt 15 cyt. ustawy środowiskowej zaś unormowanie uchylone z art. 47 pkt 1 lit. a/, pkt 2 p.o.ś. obecnie reguluje w szczególności art. 66 ust. 1 i ust. 7a cyt. ustawy środowiskowej oraz oczywiście dyrektywa Rady (EWG) nr 337/1985 z dnia 25 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne (Dz.U. EE 15/t.1. s. 248 ze zm.).

Po piąte, Sąd I instancji zasadnie także podniósł dokonując kontroli stanu faktycznego, że do wniosku o wydanie decyzji środowiskowej w świetle jednoznacznej dyspozycji art. 74 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy środowiskowej musi być dołączona poświadczona przez właściwy organ kopia mapy ewidencyjnej, która obejmuje przewidywany teren, na którym będzie realizowane dane przedsięwzięcie jak i obejmująca obszar, na którym będzie oddziaływać to przedsięwzięcie. Natomiast, co zasadnie podniósł Sąd I instancji, nie spełnia powyższych ustawowych wymagań załącznik nr 8 do raportu będący w istocie kserokopią lub fotokopią mapy sytuacyjno-wysokościowej, co oznacza, że mapa ta nie została poświadczona za zgodność z oryginałem przez właściwy organ. Stąd wymaga to ponownej kontroli przez właściwe organy, także biorąc pod uwagę jej aktualność, gdyż ten dowód jest jeszcze z daty marzec 2007 r. zaś wniosek o wydanie środowiskowej był z dnia 2 czerwca 2009 r. Natomiast dalsze powoływanie w innym miejscu uzasadnienia wyroku "art. 73 ust. 1 pkt 3 ustawy środowiskowej" zamiast art. 74 ust. 1 pkt 3 tejże ustawy jest oczywistą omyłką pisarską. Także kwestia zgodności decyzji środowiskowej z ustaleniami ewentualnie obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zgodnie z dyspozycją art. 80 ust. 2 ustawy środowiskowej musi być jednoznacznie wyjaśnione w ponownie prowadzonym postępowaniu dowodowym, co również zasadnie stwierdził Sąd I instancji.

Z tych względów i na podstawie art. 184 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji wyroku.