drukuj    zapisz    Powrót do listy

6030 Dopuszczenie pojazdu do ruchu, Ruch drogowy, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Oddalono skargę kasacyjną, I OSK 926/14 - Wyrok NSA z 2016-01-13, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 926/14 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2016-01-13 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2014-04-11
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Elżbieta Kremer
Marzenna Glabas /sprawozdawca/
Zbigniew Ślusarczyk /przewodniczący/
Symbol z opisem
6030 Dopuszczenie pojazdu do ruchu
Hasła tematyczne
Ruch drogowy
Sygn. powiązane
II SA/Gl 1118/13 - Wyrok WSA w Gliwicach z 2013-11-21
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2000 nr 98 poz 1071 art. 145 § 1 pkt 1 w zw. z art. 145 § 2, art. 151 § 1 pkt 2 w zw. z art. 145 § 1 pkt 1
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r.- Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity
Dz.U. 2005 nr 108 poz 908 art. 72 ust. 1 pkt 1
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym - tekst jednolity
Dz.U. 2012 poz 270 art. 106 § 3 i § 4, art. 184
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Zbigniew Ślusarczyk Sędziowie NSA Elżbieta Kremer del. WSA Marzenna Glabas (spr.) Protokolant asystent sędziego Dominika Sasin-Knothe po rozpoznaniu w dniu 13 stycznia 2016 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej przy udziale Prokuratora Prokuratury Apelacyjnej w Katowicach skargi kasacyjnej T.M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 21 listopada 2013 r. sygn. akt II SA/Gl 1118/13 w sprawie ze skargi T.M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Katowicach z dnia [...] marca 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy, w wyniku wznowienia postępowania, rejestracji pojazdu oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wyrokiem z dnia 21 listopada 2013r., sygn. akt II SA/Gl 1118/13, oddalił skargę T.M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Katowicach z dnia [...] marca 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy, w wyniku wznowienia postępowania, rejestracji pojazdu

Wyrok ten zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy: decyzją z dnia [...] stycznia 2013 r., nr [...], Starosta Raciborski uchylił swoją ostateczną decyzję z dnia [...] sierpnia 2009 r., którą zarejestrował na wniosek T.M. samochód osobowy marki [...], nr nadwozia VIN: [...], nadając mu nr rej. [...] oraz wydał dowód rejestracyjny nr [...] i kartę pojazdu nr [...]. Jednocześnie organ odmówił zarejestrowania tego samochodu. W podstawie prawnej decyzji wskazał art. 151 § 1 pkt 2 oraz art. 145 § 1 pkt 1 kpa w zw. z art. 72, art. 73 i art. 74 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 1137 ze zm., zwanej dalej Prawem o ruchu drogowym), a także § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 22 lipca 2002 r. w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 186, poz. 1322 ze zm.).

Do wznowienia postępowania w sprawie doszło w związku z przesłaną do Starosty Raciborskiego przez Prokuraturę Rejonową w Raciborzu opinią grafologiczną z dnia 4 października 2010 r., wydaną na podstawie ekspertyzy kryminalistycznej wykonanej w Laboratorium Kryminalistycznym Komendy Wojewódzkiej Policji w Katowicach, w której stwierdzono, że niemiecki dowód rejestracyjny oraz karta pojazdu nr [...] wydane na pojazd marki [...] o numerze VIN: [...], w oparciu o które dokonano w dniu [...] sierpnia 2009 r. rejestracji tego pojazdu w Polsce, są dokumentami podrobionymi.

Uzasadniając decyzję uchylającą rejestrację samochodu oraz odmowę rejestracji tego pojazdu na rzecz T.M., Starosta Raciborski przyjął w oparciu o nadesłaną kopię opinii z ekspertyzy kryminalistycznej, że do wniosku o rejestrację T.M. dołączył fałszywe dokumenty pojazdu - Fahrzeugschein (dowód rejestracyjny) oraz Fahrzeugbrief (karta pojazdu). W konsekwencji zdaniem organu w sprawie wystąpiła przesłanka wskazana w art. 145 § 1 pkt 1 i § 2 kpa. Organ ocenił, że sfałszowanie obu dokumentów jest oczywiste, a wznowienie postępowania jest niezbędne dla uniknięcia niebezpieczeństwa poważnej szkody dla interesu społecznego, jaką byłoby pozostawienie w obrocie prawnym rejestracji samochodu dokonanej na podstawie fałszywych dokumentów.

W odwołaniu od tej decyzji pełnomocnik strony wniósł o jej uchylenie i umorzenie postępowania w sprawie jako bezprzedmiotowego, wskazując, że została wydana z naruszeniem przepisów postępowania. Autor odwołania zarzucił, że zgodnie z treścią art. 145 § 2 kpa postępowanie mogło być wznowione dopiero po stwierdzeniu fałszerstwa dokumentu prawomocnym orzeczeniem sądu, co w sprawie nie miało miejsca. Stwierdzenie tego fałszerstwa nie mogło przy tym nastąpić bez wcześniejszego uzyskania stanowiska organu który ten dokument w oryginale miałby wystawić. Z tego względu opinia kryminologiczna nie może przesądzać, że doszło do sfałszowania dowodu rejestracyjnego i karty pojazdu. Tym bardziej nie można przyjąć, że sfałszowanie tych dokumentów jest oczywiste, co uzasadniałoby zastosowanie w sprawie wyjątku o jakim mowa w art. 145 § 2 kpa.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Katowicach odwołania tego nie uwzględniło i decyzją z dnia [...] marca 2013 r. utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję, podzielając w całości stanowisko organu I instancji. Zdaniem Kolegium w sprawie zaistniała przesłanka wskazana w art. 145 § 2 kpa, dopuszczająca wyjątek pozwalający na zastosowanie art. 145 § 1 pkt 1 kpa w sytuacji, gdy sfałszowanie dowodu nie zostało dotychczas potwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu, lecz jest ono oczywiste, a wznowienie postępowania jest niezbędne dla uniknięcia poważnej szkody dla interesu społecznego. Organ odwoławczy wskazał, że przez oczywistość sfałszowania dowodu należy rozumieć przypadki, gdy z prostego zestawieniu dowodu ze stanem faktycznym, bez potrzeby prowadzenia postępowania wyjaśniającego, wynika, że jest on podrobiony. Zarejestrowanie zaś pojazdu wbrew jednoznacznym dowodom stwierdzającym nieautentyczność jego cech identyfikacyjnych stałoby w sprzeczności z poczuciem sprawiedliwości społecznej i pewności prawa.

W skardze na powyższą decyzję pełnomocnik T.M. wniósł o jej uchylenie i umorzenie postępowania w sprawie jako bezprzedmiotowego oraz o zasądzenie kosztów postępowania. Zarzucił, że decyzja ta została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, gdyż dla ustalenia stanu faktycznego nie wykorzystano wszystkich dostępnych środków dowodowych, a nadto z naruszeniem art. 145 § 1 pkt 1 w zw. z art. 145 § 2 kpa przez jej wydanie w sytuacji, gdy nie wystąpiły w sprawie wszystkie wynikające z tych przepisów przesłanki. W uzasadnieniu skargi podtrzymał argumentację przedstawioną wcześniej w odwołaniu. Dodatkowo skarżący podniósł, że uzasadnienie zaskarżonej decyzji nie spełnia wymogów z art. 107 § 3 kpa oraz że nie wyjaśniono, czy prowadzone przez Prokuraturę postępowanie o popełnienie przestępstwa m. in. z art. 270 § 1 kk zostało zakończone prawomocnym wyrokiem sądu.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Katowicach wniosło o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Pismem z dnia 24 października 2013 r. udział w sprawie zgłosił Prokurator Okręgowy w Gliwicach.

W toku rozprawy Prokurator Prokuratury Okręgowej w Gliwicach wniósł o oddalenie skargi i dopuszczenie dowodu z prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Raciborzu z dnia 27 lutego 2013 r., sygn. akt II K 1207/12, którym pracownica firmy skarżącego skazana została, na podstawie art. 270 § 1 kk,. za sfałszowanie umowy kupna-sprzedaży samochodu, stanowiącej podstawę jego rejestracji.

Pełnomocnik skarżącego sprzeciwił się dopuszczeniu tego dowodu jako niedopuszczalnego w świetle treści art. 106 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., zwanej dalej P.p.s.a.). Stwierdził, że powoływanie się na sfałszowanie umowy jest bezskuteczne, gdyż w świetle prawa niemieckiego, które powinno mieć zastosowanie w sprawie zgodnie z prawem unijnym, umowa taka nie była wymagana do rejestracji samochodu. Zarzucił, że powołany wyrok nie stanowił dowodu w postępowaniu administracyjnym.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wskazanym na wstępie wyrokiem oddalił skargę, na mocy art. 151 P.p.s.a.

W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że pojęcia oczywistości, o której mowa w art. 145 § 2 kpa, nie można wykładać w sposób czysto literalny, sugerujący, że tylko i wyłącznie fałszywość dokumentów widoczna na pierwszy rzut oka i to przez laika stanowi o oczywistości fałszerstwa. Uznanie, że fałszerstwo jest oczywiste, a więc jednoznaczne, ewidentne, co do którego brak jakichkolwiek wątpliwości, może bowiem wymagać wiedzy fachowej, może też stanowić efekt posłużenia się odpowiednim aparatem bądź metodą, dającymi niepozostawiający wątpliwości wynik. Odnosząc te uwagi do stanu faktycznego sprawy Sąd wskazał, że organy oparły się na ekspertyzie wykonanej w Laboratorium Kryminalistycznym KWP w Katowicach. Zaznaczył, że ekspert nie miał najmniejszych wątpliwości co do faktu podrobienia dokumentów zarówno w sprawie samochodu Skoda Octavia, jak i innych pojazdów, których dotyczyły inne toczące się w tym Sądzie równolegle, analogiczne sprawy. Wyjaśnił, że ekspert stwierdził, iż dokumenty "Fahrzeugbrief" oraz "Fahrzeugschein" wydane dla ww. pojazdu, a także podlegające badaniu analogiczne dokumenty odnoszące się do innych samochodów, mają nadrukowane techniką poligraficzną "włókna zabezpieczające" widoczne w promieniach UV. Włókna te nie są zatopione w masie papieru, także seria i numer blankietu wykonane zostały techniką z termicznym utrwalaniem obrazu, niewłaściwą dla autentycznych dokumentów. Jak wynika z treści opinii ekspert nie ma pewności, a jedynie przypuszczenie, iż fałszywe dokumenty, z uwagi na cechy zbieżne w postaci identycznego rozkładu włókien, są wytworem jednej drukarni. Sam fakt podrobienia dokumentów jest jednak jego zdaniem ewidentny. Zdaniem Sądu I instancji twierdzenia zawarte w ekspertyzie są przekonujące, spójne i stwarzają co najmniej wysokie prawdopodobieństwo, graniczące z pewnością, że rzeczywiście dokumenty przedłożone do rejestracji były dokumentami fałszywymi. Dodatkowo Sąd I instancji podniósł, że nawet, gdyby przyjąć, że wcześniejszy fakt sfałszowania dowodów w oparciu o które dokonano rejestracji pojazdu nie był oczywisty w rozumieniu art. 145 § 2 kpa, to wobec wydania powołanego na rozprawie wyroku karnego, odpadła określona w art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) P.p.s.a. przesłanka uprawniająca i obligująca Sąd do uchylenia zaskarżonej decyzji. Sąd wskazał, że na rozprawie ujawniona została nowa okoliczność, dodatkowo przesądzająca o oddaleniu skargi. Wobec bowiem prawomocnego wyroku karnego z dnia 27 lutego 2013 r. sygn. akt II K 1207/12, którym Sąd Rejonowy w Raciborzu Wydział II Karny uznał pracownicę skarżącego za winną podrobienia umowy kupna-sprzedaży pojazdu, która wpisywała jako sprzedających dane osób fizycznych pochodzenia niemieckiego, oraz podrobiła podpisy tych osób, jak również wobec faktu, iż umowa ta stanowiła jeden z dokumentów będących podstawę dokonanej na wniosek skarżącego rejestracji pojazdu, nie ulega wątpliwości, że rejestracja nastąpiła w oparciu m.in. o dokument sfałszowany, a fakt fałszerstwa został potwierdzony prawomocnym wyrokiem. Sąd I instancji wskazał, że brak jest podstawy prawnej do przyjęcia, iż oczywistość fałszerstwa dokumentów nie mogła być przyjęta bez uzyskania w tym względzie stanowiska organu niemieckiego, a jeżeli skarżący twierdził odmiennie, nie było przeszkód, aby sam takie stanowisko przedstawił.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wywiódł skarżący, reprezentowany przez radcę prawnego. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie przepisów postępowania:

– art. 134 § 1 w zw. z art. 106 § 3 i 5 P.p.s.a. poprzez dopuszczenie i przeprowadzenie w sprawie na jej aktualnym etapie dowodu, który nie był takim przedmiotem w trakcie całego postepowania administracyjnego;

- art. 145 § 1 pkt 1 w zw. z art. 145 § 2 k.p.a. poprzez uznanie zaskarżonej decyzji opartej na tych przepisach za zgodną z prawem, mimo iż nie wystąpiły w sprawie wszystkie przesłanki wynikające z tych przepisów;

- art. 106 § 4 P.p.s.a. poprzez pominięcie przy ocenie stanu faktycznego sprawy faktu powszechnie znanego, że posiadacz rzeczy ruchomej, nie będący jej właścicielem, nabywa jej własność, jeżeli posiada rzecz nieprzerwanie od lat trzech jako posiadacz samoistny.

Zdaniem skarżącego kasacyjnie przedwczesne jest stanowisko Sądu I instancji o przesądzającym charakterze wyroku karnego Sądu Rejonowego w Raciborzu, gdyż dopuszczenie tego dowodu dopiero na rozprawie nie było zgodne z treścią art. 106 § 3 P.p.s.a. Dopuszczenie i przeprowadzenie tego dowodu wykraczało poza granice sprawy, skoro w postępowaniu administracyjnym i w czasie wydawania poszczególnych decyzji wyrok ten nie istniał. Przedmiotem całego postępowania, poprzedzającego postępowanie przed sądem administracyjnym, była inna skutecznie kwestionowana okoliczność, która dyskwalifikowała co najmniej trzy stany faktyczne w wyrokach tego samego Sądu, m.in. w sprawie o sygn. akt II SA/Gl 258/13 i to z powodu skutecznego zakwestionowania rzetelności ekspertyz, które były jedyną podstawą zaskarżonych w tych postępowaniach decyzji administracyjnych. Zatem skoro w tym konkretnym przypadku skutecznie podnoszono w skardze zarzut naruszenia przepisu art. 145 k.p.a., to tylko te okoliczności, które były przedmiotem rozpoznania w "zwykłym" postępowaniu administracyjnym powinny podlegać ocenie. Zdaniem skarżącego kasacyjnie, nie do zaakceptowania jest pogląd, że to na skarżącym ciążył obowiązek wykazania, że dokument niemiecki będący podstawą rejestracji pojazdu jest prawdziwy, podczas gdy to na organie administracji ciąży obowiązek uzasadnienia faktycznego swojego stanowiska w oparciu i o te dowody, o których przeprowadzenie strona wnosi. Autor skargi kasacyjnej wyraził niezrozumienie wobec wzruszania prawomocnych i wykonanych decyzji administracyjnych w sytuacji, gdy na podstawie art. 174 k.c. wszyscy posiadacze samochodów z rzekomymi wadami prawnymi już dawno stali się ich właścicielami i jako ich właściciele mogą skutecznie domagać się ich zarejestrowania. Wskazał, iż w krajach starej Unii Europejskiej, po to aby stać się właścicielem pojazdu, nie jest konieczne zawieranie umowy kupna-sprzedaży na piśmie. Żaden z poprzednich właścicieli pojazdów nie twierdzi, że auto mu skradziono lub w inny sposób pozbawiono faktycznego władztwa nad nim.

Wskazując na powyższe zarzuty skarżący kasacyjnie wniósł o uchylenie w całości zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi

I instancji oraz zasądzenie na rzecz skarżącego kosztów postępowania.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji . Podniósł, że potwierdzony prawomocnym wyrokiem sądu karnego fakt sfałszowania umowy kupna-sprzedaży pojazdu potwierdza dodatkowo oczywistość sfałszowania dowodu rejestracyjnego i karty tego pojazdu.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie ma usprawiedliwionych podstaw.

W myśl art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. , poz. 270 ze zm. - dalej jako "P.p.s.a."), Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania, której przesłanki zostały enumeratywnie wyliczone w art. 183 § 2 P.p.s.a. W rozpoznawanej sprawie żadna z tych przesłanek nie wystąpiła, zatem Naczelny Sąd Administracyjny związany był granicami skargi kasacyjnej.

Zgodnie z art. 174 P.p.s.a. skargę kasacyjną można oprzeć na następujących

podstawach : naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie (pkt 1); naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy( pkt 2).

W skardze kasacyjnej podniesiony został zarzut naruszenia przepisów postępowania w postaci naruszenia art. 134 § 1 P.p.s.a., art. 106 § 3, § 4 i § 5 P.p.s.a. i art.145 § 1 pkt 1 w zw. z art. 145 § 2 k.p.a.

Skarżący kasacyjnie uważa, że Sąd I instancji, oddalając skargę, dopuścił do naruszenia art. 145 § 1 pkt 1 w zw. z art. 145 § 2 k.p.a. wobec wydania kontrolowanych decyzji bez uzyskania stanowiska organów niemieckich, właściwych do wystawienia kwestionowanych dokumentów, tj. karty pojazdu i dowodu rejestracyjnego, przez co przedwczesna jest ocena przesłanki oczywistości fałszerstwa, o której mowa w art. 145 § 2 k.p.a. O zasadności tego zarzutu, zdaniem autora skargi kasacyjnej, ma przekonywać fakt uwzględnienia trzech innych skarg przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w analogicznych sprawach, w których składy orzekające podzieliły stanowisko skarżącego podnosząc, że dla oceny oczywistości fałszerstwa koniecznym jest zapytanie organów niemieckich, które wydały kwestionowane dokumenty na okoliczność ich wystawienia. Skarżący powołał się na wyrok WSA w Gliwicach o sygn. akt II SA/Gl 258/13, który jest prawomocny.

Odnosząc się do tego zarzutu wskazać należy, że na skutek zaskarżenia przez organ dwóch innych wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, prezentowane stanowisko zostało zanegowane przez Naczelny Sąd Administracyjny, który wyrokami: z dnia 9 lipca 2015r. wydanym w sprawie o sygn. akt I OSK 2649/13 i z dnia 24 lipca 2015r. wydanym w sprawie o sygn. akt I OSK 2675/13 (publ. na stronie orzeczenia.nsa.gov.pl) uchylił wyroki Sądu I instancji i oddalił skargi.

Wbrew wywodom autora skargi kasacyjnej samo domaganie się, przez skarżącego, aby organy orzekające zwróciły się o zajęcie stanowiska przez właściwe organy niemieckie, nie mogło skutecznie podważyć rzetelności sporządzonej w postępowaniu karnym i przedłożonej przez organy ścigania ekspertyzy Laboratorium Kryminalistycznego Komendy Wojewódzkiej Policji w Katowicach. Poza domaganiem się potwierdzenia fałszerstwa przez organy niemieckie, skarżący nie zgłaszał innych zarzutów przeciwko tej ekspertyzie, które poddawałyby w wątpliwość jej wynik. Autor ekspertyzy, którego kompetencji skarżący też nie negował w postępowaniu sądowym, opisał dokładnie sposób sfałszowania dokumentów. Organy orzekające oceniły, że ekspertyza jest jednoznaczna. Sąd I instancji podzielił to stanowisko. W sprawie nie budziło więc wątpliwości fałszerstwo dokumentów. W takiej sytuacji nie było potrzeby uzupełniania materiału dowodowego o stanowisko organów niemieckich, w celu ewentualnego upewnienia się co do prawidłowości dotychczasowych ustaleń. Dla stwierdzenia oczywistości sfałszowania dowodu, w rozumieniu art. 145 § 2 k.p.a. wystarczy zatem zaistnienie stanu, który jest określany jako brak wątpliwości co do tego, że dowód został sfałszowany, np. podrobiony (patrz m.in. Rafał Stankiewicz [w:] "Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz", pod red. R. Hausera i M. Wierzbowskiego, C.H. Beck 2015, s. 735). Ta zaś okoliczność faktyczna jest ustalana w postępowaniu administracyjnym przy zastosowaniu reguł dowodowych, w szczególności art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a. O ile więc organ, na podstawie swobodnej oceny, do której uprawnia i zobowiązuje art. 80 k.p.a., ustalił okoliczność faktyczną w oparciu o dowody zebrane w sposób nienaruszający art. 77 § 1 k.p.a., to znaczy, że nie ma podstaw do uzupełniania materiału dowodowego. Przeprowadzenie dowodów dotyczących okoliczności już stwierdzonych innymi dowodami byłoby sprzeczne z istotą regulacji zawartej w art. 78 § 2 k.p.a. W sytuacji, gdy materiał dowodowy zawiera rozbieżne dowody, należy, mimo wątpliwości, ustalić stan faktyczny na zasadzie swobodnej oceny dowodów, opierając się na dowodach najbardziej wiarygodnych. Jeśli zaś wątpliwości nie ma, można mówić o oczywistości w rozumieniu art. 145 § 2 k.p.a. O ile zatem organ ustalił, że dokument został oczywiście sfałszowany, to nie ma podstaw do uzupełnienia materiału dowodowego w celu upewnienia się co do tej oczywistości. Można poszukiwać nowych (dalszych) dowodów, jeżeli dotychczas zebrane dowody nie są wystarczające i nie można na ich podstawie w ramach art. 80 k.p.a., ustalić stanu faktycznego. Nie ma także podstaw do formułowania wniosków dowodowych, opartych na założeniu o wyższej mocy dowodowej określonych dowodów. Byłaby to realizacja zasady formalnej teorii dowodów, będącej zaprzeczeniem zasady ustanowionej w art. 80 k.p.a. (por. powołane wyżej wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego i przytoczona tam literatura.)

Kontrola sądowa, oparta o kryterium zgodności z prawem, w zakresie ustaleń faktycznych poczynionych w postępowaniu administracyjnym, polegała na badaniu zgodności z prawem oceny dowodów dokonanej przez organy, czyli poprawności tej oceny w odniesieniu do wymagań art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a. Skoro ustalenie organów

o oczywistym sfałszowaniu dokumentów dotyczących rejestrowanego pojazdu nie naruszało norm postępowania administracyjnego, to Sąd I instancji nie miał podstaw do uchylenia zaskarżonej decyzji w trybie art. 145 § 1pkt 1 lit. c P.p.s.a.

Bezpodstawny jest zarzut naruszenia przez Sąd I instancji art. 134 § 1 w zw.

z art. 106 § 3 i 5 P.p.s.a. poprzez uwzględnienie zgłoszonego na rozprawie dowodu

z wyroku karnego, potwierdzającego fałszerstwo umowy kupna-sprzedaży samochodu, którego dotyczyło kontrolowane postępowanie rejestracyjne. Zgodnie z art. 134 P.p.s.a. sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Rozstrzygnięcie "w granicach danej sprawy" oznacza, że sąd nie może uczynić przedmiotem rozpoznania legalności innej sprawy administracyjnej niż ta, w której wniesiono skargę. W rozpoznawanej sprawie brak jednak podstaw by uznać, że sąd uczynił przedmiotem rozpoznania inną sprawę administracyjną niż ta, w której wniesiono skargę. Skuteczny zarzut naruszenia art. 134 § 1 P.p.s.a. przez nierozstrzygnięcie w granicach sprawy wymaga wykazania, że sąd rozpoznając skargę dokonał oceny pod względem zgodności z prawem innej sprawy (w znaczeniu przedmiotowym i podmiotowym) lub z przekroczeniem granic danej sprawy. (por. wyrok NSA z dnia 9 grudnia 2015r., sygn. akt II GSK 250/14, publ. na stronie orzeczenia.nsa.gov.pl). Granice sprawy, o których mowa w tym przepisie, wyznacza zaskarżony akt, którym w rozpoznawanej sprawie jest decyzja wydana w trybie wznowienia postępowania na podstawie art. 151 § 1 pkt 2 k.p.a. w zw. 145 § 1 pkt 1 k.p.a. Pierwszy z wymienionych przepisów pozwala organowi administracji na uchylenie decyzji dotychczasowej (wydanej w postępowaniu zwykłym), w przypadku stwierdzenia istnienia podstaw do jej uchylenia na podstawie art. 145 § 1. Warunkiem uchylenia decyzji dotychczasowej jest więc stwierdzenie okoliczności wznowieniowej. W niniejszej sprawie podstawę wznowienia stanowił art. 145 § 1 pkt 1 k.p.a., zgodnie z którym wznawia się postępowanie, jeżeli dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe. Przepis ten wyznaczał zakres postępowania dowodowego przed organami administracji publicznej. W granicach tego unormowania Sąd I instancji mógł przeprowadzić uzupełniający dowód z dokumentu, który nie był przedstawiony i oceniony w postępowaniu administracyjnym. Do tego właśnie upoważnia norma art. 106 § 3 P.p.s.a. (por. wyrok NSA z dnia 7 lipca 2015r., sygn. akt II GSK 544/13). W ramach wskazanej podstawy mieści się każda okoliczność faktyczna, która stanowiła podstawę rozstrzygnięcia w postępowaniu zwykłym. W związku z tym dla prowadzonego z urzędu postępowania wznowieniowego, które nie jest ograniczone terminem wszczęcia, tak jak ma to miejsce w przypadku postępowania prowadzonego na wniosek (art. 148 § 1 k.p.a.), nie może mieć znaczenia kiedy istotna okoliczność dla sprawy okazała się fałszywa, ale że taką była w dacie wydania weryfikowanej decyzji ostatecznej. Przedstawiony na rozprawie przed Sądem I instancji wyrok karny potwierdzał zaś sfałszowanie umowy kupna-sprzedaży pojazdu, która stosownie do art. 72 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 ze zm.), była wymagana przy rejestracji pojazdu. Zgodnie z tym unormowaniem rejestracji dokonuje się na podstawie dowodu własności pojazdu lub dokumentu potwierdzającego powierzenie pojazdu, o którym mowa w art. 73 ust. 5 tej ustawy. Zatem bez okazania np. umowy sprzedaży nie jest możliwa rejestracja pojazdu. Stosownie do art. 73 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym rejestracji dokonuje się na wniosek właściciela. Ustalenie fałszerstwa w umowie sprzedaży ma ten skutek, że nie spełnia ona warunków dla dokumentu wymaganego przy złożeniu wniosku o rejestrację. Zatem powołany wyrok Sądu Rejonowego dotyczył istotnej okoliczność w sprawie, potwierdzającej nadto stwierdzoną przez organy oczywistość fałszerstwa karty pojazdu i dowodu rejestracyjnego. Potwierdzenie wyrokiem fałszerstwa samej umowy, czyli dokumentu, który był wymagany do rejestracji pojazdu, jak słusznie zauważył Sąd I instancji, usuwało jakiekolwiek wątpliwości co do prawidłowości zaskarżonej decyzji.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 106 § 4 P.p.s.a. poprzez nieuwzględnienie, że zgodnie z art. 174 k.c. posiadacz pojazdu nabył jego własność w drodze zasiedzenia i jako właściciel może skutecznie domagać się jego zarejestrowania, stwierdzić należy, że sama możliwość nabycia własności w drodze zasiedzenia nie oznacza automatycznie takiego stanu rzeczy. Skarżący nie wykazał w dotychczasowym postępowaniu, że przysługiwał mu tytuł własności do spornego pojazdu. Wskazany przepis kodeksu cywilnego nie znajdował bezpośredniego zastosowania w kontrolowanym postępowaniu administracyjnym Osoba, która nabyła własność w drodze zasiedzenia, może żądać przed sądem powszechnym stwierdzenia tego faktu. Wydane w postępowaniu nieprocesowym postanowienie o stwierdzeniu zasiedzenia ma charakter deklaratoryjny potwierdzający nabycie własności rzeczy.

W tym stanie rzeczy skargę kasacyjną należało oddalić z mocy art. 184 P.p.s.a., jako pozbawioną usprawiedliwionych podstaw.



Powered by SoftProdukt