drukuj    zapisz    Powrót do listy

6460 Znaki towarowe, Własność przemysłowa, Urząd Patentowy RP, Oddalono skargę, VI SA/Wa 122/12 - Wyrok WSA w Warszawie z 2012-08-02, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

VI SA/Wa 122/12 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia
2012-08-02 orzeczenie nieprawomocne
Data wpływu
2012-01-16
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie
Danuta Szydłowska
Małgorzata Grzelak /przewodniczący sprawozdawca/
Zbigniew Rudnicki
Symbol z opisem
6460 Znaki towarowe
Hasła tematyczne
Własność przemysłowa
Sygn. powiązane
II GSK 153/13 - Wyrok NSA z 2014-03-11
Skarżony organ
Urząd Patentowy RP
Treść wyniku
Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2003 nr 119 poz 1117 art.162 ust. 1 w zw. z art. 67 ust. 2, art. 164.
Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Grzelak (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Zbigniew Rudnicki Sędzia WSA Danuta Szydłowska Protokolant st. sekr. sąd. Paulina Paczkowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 sierpnia 2012 r. sprawy ze skargi C. B.V. z siedzibą w H., Holandia na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] maja 2010 r. nr [...] w przedmiocie unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy [...] oddala skargę

Uzasadnienie

C. B.V. z siedzibą w H., Holandia (skarżąca) wniosła do tutejszego Sądu skargę na decyzję Urzędu Patentowego RP, działającego w trybie postępowania spornego z dnia [...] maja 2010 roku, nr [...], w przedmiocie oddalenia wniosku J. z siedzibą w H. o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy JUUPI! o nr [...], udzielonego na rzecz A. spółka jawna z siedzibą w W.

Do wydania powyższej decyzji doszło w następującym stanie faktycznym i prawnym:

W dniu 8 listopada 2004 r. J. z H., Niemcy wystąpił z wnioskiem o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy JUPPI! o nr [...], do którego uprawnionym jest A. Sp. j. z siedzibą w W. Sporny znak, z pierwszeństwem od dnia 5 lipca 1995 r., jest przeznaczony do oznaczania towarów w klasie 3: olejki eteryczne, środki do pielęgnacji włosów, środki myjące, toaletowe środki sanitarne, dezodoranty osobiste, perfumy, wody toaletowe i kolońskie.

We wniosku jako podstawę prawną wskazano naruszenie art. 8 pkt 1 oraz art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o znakach towarowych, a więc, że sporny znak został zgłoszony w złej wierze oraz, że sporne prawo narusza renomę. W zakresie zarzutu naruszenia art. 9 ust. 1 pkt 1 u.z.t. wnioskodawca powołał się na udzielone na jego rzecz prawa wyłączne na znaki towarowe JOOP! o nr [...] oraz JOOP! o nr [...] i w związku z tym podniósł zarzut istniejącego podobieństwa. Wnioskodawca uzasadniając swój interes prawny powołał się na podobieństwo spornego znaku towarowego o nr [...] do ww. znaków wnioskodawcy. W dalszym uzasadnieniu wnioskodawca, wskazując na przepis art. 165 p.w.p. stwierdził, że rejestracja spornego znaku towarowego o nr [...] nastąpiła w złej wierze. Ponadto, uznał, że do dnia 7 kwietnia 2004 r., a więc do dnia otrzymania pisma z [...] Izby Celnej z informacją o wprowadzeniu do obrotu kosmetyków ze znakiem JUUPI! nie miał świadomości używania w obrocie tego znaku towarowego. Wnioskodawca oceniając podobieństwo przeciwstawionych znaków stwierdził, że są one podobne w płaszczyźnie fonetycznej i wizualnej jak również stwierdził o jednorodzajowości towarów oznaczanych tymi znakami. Zdaniem wnioskodawcy, przy ocenie oznaczeń należy wziąć pod uwagę siłę oddziaływania znaku, renomę znaku JOOP!, długotrwałość i stałość występowania tak oznaczanych towarów na rynku.

Uprawniony ze spornego prawa wyłącznego w piśmie z dnia 18 stycznia 2005 r., wniósł o oddalenie wniosku. Zakwestionował stanowisko wnioskodawcy o braku znajomości kosmetyków oznaczanych spornym znakiem towarowym, twierdząc, że wnioskodawca uczestniczył w Targach Poznańskich w latach 1995-1997, tak jak uprawniony. Ponadto w 1996 r. spółka C., będąca wówczas wyłącznym dystrybutorem towarów wnioskodawcy na terenie Polski, wystąpiła przeciwko uprawnionemu z zarzutem czynu nieuczciwej konkurencji i Sąd wydał postanowienie o oddaleniu wniosku o wydanie zarządzenia tymczasowego w tym postępowaniu. Ponadto w ocenie uprawnionego ze spornego prawa ochronnego przeciwstawione znaki nie są podobne.

Pierwsza decyzja administracyjna została wydana w tej sprawie w dniu [...] lutego 2006 r.

Urząd Patentowy na podstawie art. 165 ust. 1 w związku z art. 315 ust. 1 i 3 p.w.p. oraz na podstawie art. 98 k.p.c. w związku z art. 256 ust. 2 p.w.p. oddalił przedmiotowy wniosek. W uzasadnieniu decyzji Urząd Patentowy stwierdził, że wnioskodawca powołując się na podobieństwo między wcześniej zarejestrowanym znakiem wnioskodawcy, a znakiem spornym wykazał istnienie interesu prawnego. Urząd Patentowy, natomiast nie przyjął twierdzeń wnioskodawcy o jego świadomości w zakresie naruszenia prawa do znaku towarowego JOOP! dopiero od dnia 7 kwietnia 2004 r. ponieważ, w ocenie Urzędu Patentowego, uprawniony ze spornego prawa wyłącznego na znak towarowy JUUPI!, przedłożył materiały świadczące o prezentacji towarów oznaczanych spornym znakiem podczas Targów Poznańskich w 1997 r.

Wyrokiem z dnia 13 października 2006 r. w sprawie sygn. akt VISA/Wa 1339/06 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę J. Gmbh na powyższą decyzję.

Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 5 lipca 2007r. (sygn. akt 98/07) uchylił wyrok i przekazał oprawę do ponownego rozpatrzenia przez Wojewódzki Sąd Administracyjny. W uzasadnieniu, Sąd między innymi podkreślił, że nie wykazana została żadna z przesłanek wynikająca z treści art. 165 ust. 1 pkt 1 p.w.p. W szczególności, nie ustalono przesłanek dotyczących używania znaku towarowego przez okres pięciu lat, przy czym w aktach sprawy znajdują się faktury za okres 1996-2000, a więc, w ocenie Sądu nie zostało udokumentowane używanie spornego znaku towarowego w okresie pięciu lat od daty jego rejestracji. Ponadto Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że "bycie świadomym" używania znaku towarowego oznacza posiadanie przez wnioskodawcę wiedzy o używaniu tego znaku towarowego przez uprawnionego. Nie można rozciągać rozumienia tej ustawowej przesłanki na możność, czy powinność dowiedzenia się przez wnioskodawcę o używaniu znaku przez uprawnionego, ale o rzeczywistą wiedzę. Odniósł się także do okoliczności związanych z faktem, iż wnioskodawca nie był związany umową licencyjną z firmą C. Sp. z o.o. oraz do okoliczności prezentacji wyrobów z oznaczeniem JUUPI! podczas Targów Poznańskich w 1997 r. i udziału w tych Targach przedsiębiorstwa wnioskodawcy, podkreślił również, że Targi te, miały miejsce przed udzieleniem prawa z rejestracji na sporny znak towarowy. Sąd zwrócił uwagę, że aktywność właściciela znaku towarowego JOOP! przypada na okres od 2004 r., ponieważ w tym czasie wnioskodawca wystąpił z niniejszym wnioskiem o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy JUUPI! o nr [...] oraz wytoczył powództwo przed Sądem Okręgowym w [...] - Sądem Wspólnotowych Znaków Towarowych i Wzorów Przemysłowych o naruszenie prawa z międzynarodowej rejestracji znaku towarowego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie ponownie rozpatrując przedmiotową sprawę w wyroku z dnia 12 października 2007 r., sygn. akt VI SA/Wa 1403/07, w całości przyjął wcześniejsze ustalenia przyjęte przez Naczelny Sąd Administracyjny. Powtórnie podkreślił konieczność oceny przesłanek wynikających z przepisu art. 165 ust. 1 pkt 1 p.w.p. W tym, czy i w jakiej mierze podjęte działania przez wnioskodawcę w roku 2004 (wniosek o unieważnienie i pozew o naruszenie) uprawdopodobniają twierdzenia wnioskodawcy o braku świadomości używania znaku towarowego JUUPI! przez uprawnionego jeszcze przed otrzymaniem pisma z [...] Izby Celnej, w dniu 4 kwietnia 2004 r.

W związku z powyższym, sprawa wniosku o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy JUUPI! o nr [...] podlegała ponownemu rozpatrzeniu w trybie postępowania spornego przez Urząd Patentowy, otrzymując sygn. akt [...].

W piśmie z dnia 18 maja 2009 r. oraz z dnia 4 czerwca 2009 r., wnioskodawca poinformował, że prawa z rejestracji międzynarodowego znaku towarowego JOOP! o nr [...] oraz znaku towarowego JOOP! o nr [...] zostały przeniesione na przedsiębiorstwo C. B.V. z siedzibą w H., Holandia.

Jak podaje dalej organ w uzasadnieniu niniejszej decyzji z [...] maja 2010 r. "W trakcie rozprawy przeprowadzonej w dniu 17 maja 2010 r., wnioskodawca poparł wniosek o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy JUUPI! o nr R-[...], podtrzymał wszystkie dotychczasowe twierdzenia zawarte w pismach procesowych".

Z treści protokołu rozprawy wynika, że organ uznaje, iż wnioskodawcą jest firma JOOP! gdyż samo przejście prawa do znaku przeciwstawionego nie ma znaczenia dla przedmiotowej sprawy.

Z akt sprawy wynika również, iż skarżąca C. B.V. w dniu 16 czerwca 2010 r. złożyła wniosek o sprostowanie i uzupełnienie protokołu z w/w rozprawy administracyjnej.

W powyższym wniosku wskazano, że nie odnotowano w protokole, iż adw. M. M. stawający w imieniu J. oświadczył jednocześnie, że w związku z częściowym przejęciem przez C. B.V. praw do znaku towarowego JOOP!, złożył do akt sprawy opłacone pełnomocnictwo do występowania w sprawie niniejszej w imieniu C. B.V. wraz z odpisem ze stosownego rejestru, co nie zostało odnotowane w protokole, a zaoferowane dokumenty nie zostały przyjęte do akt sprawy, co również nie zostało odnotowane w protokole rozprawy.

Postanowieniem z dnia [...] sierpnia 2010 r. [...] Urząd Patentowy odmówił rozpatrzenia w/w wniosku jako nie pochodzącego od strony postępowania. Z kolei na wniosek spółki J. organ uzupełnił w/w protokół rozprawy z postanowieniem z [...] października 2010 r. (k. 108 tom I).

W aktach nadesłanej sprawy znajduje się decyzja Urzędu Patentowego RP z dnia [...] sierpnia 2009 r. znak [...] , sprostowana postanowieniem z [...] października 2009 r. na mocy, której Urząd Patentowy RP postanowił dokonać zmian w rejestrze znaków towarowych w rubryce A i B na podstawie art. 229 ust. 1 pwp.

W rubryce A dokonano wpisu o brzmieniu: [...] C. B.V. H., Holandia (akta adm. nadesłane na żądanie Sądu).

Powyższe rozstrzygnięcia nastąpiły na wniosek C. B.V. złożony do organu dnia 5 czerwca 2009 r. (k. 52 akt adm. t. I).

Uzasadniając oddalenie wniosku spółki J. o unieważnienie spornego prawa ochronnego na znak JUUPI! organ stwierdził, że zgodnie z art. 315 ust. 3 Prawo własności przemysłowej ustawowe warunki do uzyskania prawa w zakresie znaków towarowych ocenia się według przepisów obowiązujących w dniu zgłoszenia znaku towarowego. W przedmiotowej sprawie znak towarowy JUUPI! o nr [...] został zgłoszony do Urzędu Patentowego celem uzyskania ochrony w dniu 5 lipca 1995 r., tj. w okresie obowiązywania ustawy o znakach towarowych z dnia 31 stycznia 1985 roku i ustawa ta będzie więc stanowić podstawę prawną oceny zdolności rejestrowej przedmiotowego znaku.

Podnosząc, że jest związany na mocy art. 153 ppsa oceną prawną i wskazaniami zawartymi w wyrokach: Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 lipca 2007 r. oraz WSA w Warszawie z dnia 12 października 2007 r. w sprawie VISA/Wa 1403/07 Urząd Patentowy wskazał, że w rozpatrywanej sprawie wnioskodawca wykazał swój interes prawny w żądaniu unieważnienia prawa ze spornego znaku towarowego JUUPI! o nr [...], albowiem podniósł, że sporne prawo wyłączne jest podobne do znaku towarowego JOOP! o nr [...], który to znak towarowy jest, zdaniem wnioskodawcy, renomowany. Zatem, wnioskodawca w takiej sytuacji ma prawo żądać ustalenia czy prawo na sporny znak towarowy zostało udzielone z zachowaniem ustawowych warunków udzielenia prawa ochronnego. Stąd też, w ocenie Kolegium Orzekającego należy przyjąć, że wskazane przez wnioskodawcę okoliczności mają bezpośredni wpływ na sytuację prawną wnioskodawcy, a to z kolei stanowi uzasadniony interes prawny o jakim mowa w art. 164 p.w.p. do wystąpienia o unieważnienie spornego prawa.

Organ przypomniał, iż w przedmiotowym postępowaniu wnioskodawca zarzucił naruszenie przez sporne praw wyłączne na znak towarowy JUUPI! o nr [...] przepisów art. 8 pkt 1 oraz art. 9 ust. 1 pkt 1 u.z.t.

Urząd Patentowy RP zaakcentował również, że uwzględniając wytyczne WSA w Warszawie zawarte w wyroku z 12 października 2007 r. (sygn. akt VISA/Wa 1403/07) rozpatrywał w toku niniejszego postępowania instytucję dopuszczalności wystąpienia z wnioskiem o unieważnienie, o której stanowi art. 165 ust. 1 pkt 1 p.w.p., w szczególności dokonywał ustaleń w zakresie wykazania istnienia przesłanek, wynikających z ww. przepisu.

W powyższym zakresie stwierdził, że: zgodnie z art. 165 ust. 1 pkt 1 pwp z wnioskiem o unieważnienie prawa ochronnego nie można wystąpić z powodu kolizji z wcześniejszym znakiem bądź naruszenia praw osobistych lub majątkowych wnioskodawcy, jeżeli przez okres pięciu kolejnych lat używania zarejestrowanego znaku wnioskodawca, będąc świadomym jego używania, nie sprzeciwiał się temu.

Według organu, pierwszą z tych przesłanek jest używanie zarejestrowanego znaku towarowego przez okres pięciu kolejnych lat. Chodzi więc o dowody, które potwierdzają używanie spornego znaku towarowego od dnia udzielenia rejestracji, a więc od dnia 24 czerwca 1998 r. przez okres kolejnych pięciu lat - do dnia 24 czerwca 2003 r. Z dokumentów zgromadzonych sprawie, w szczególności faktur (akta, k. 56 - 61) wynika, że towar oznaczony znakiem JUUPI!, był wprowadzany do obrotu przez uprawnionego, faktury te pochodzą z lat: 1998 r. listopad (k. 56, 57), 2001 (k. 58), 2002 (k. 60, 61) i 2003 (k. 59). Dokumenty te, w ocenie Kolegium Orzekającego potwierdzają, że uprawniony używał zarejestrowany znak towarowy by oznaczać kosmetyki, które były wprowadzane do obrotu.

Drugą przesłanką warunkującą możliwość złożenia wniosku o unieważnienie spornego znaku towarowego na znak towarowy JUUPI! o nr [...] jest wykazanie istnienia świadomości wnioskodawcy o używaniu tego znaku. Stosownie do wskazań Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego zważenia wymagała czy działanie wnioskodawcy - wniosek o unieważnienie spornego znaku i pozew o ochronę dowodzą braku świadomości używania spornego znaku towarowego JUUPI! o nr [...], przed otrzymaniem pisma z [...] Izby Celnej. W ocenie Kolegium Orzekającego bezsporne jest, że dla ustaleń w niniejszym zakresie będą miały znaczenie daty i związane z nimi fakty. Po pierwsze, pięcioletni okres od udzielenia prawa z rejestracji znaku spornego o nr [...] upłynął w dniu 24 czerwca 2003 r. i jest okres, w którym uprawniony używał znaku dla oznaczania towarów z klasy 3. Po wtóre, w dniu 7 kwietnia 2004 r. wnioskodawca otrzymał pismo Izby Celnej z W., następnie dnia 8 listopada 2004r. został złożony wniosek o unieważnienie spornego prawa na znak towarowy JUUPI! o nr [...] przez wnioskodawcę, a w dniu 2 lutego 2005 r. wnioskodawca wniósł pozew przeciw uprawnionemu do Sądu Okręgowego w [...] - Sądu Wspólnotowych Znaków Towarowych i Wzorów Przemysłowych. Z ustalenia tych faktów nie wynika aby wnioskodawca wiedział o używaniu spornego znaku o nr [...], do oznaczania towarów z klasy 3 przed dniem 7 kwietnia 2004 r. Badając i oceniając ten aspekt sprawy zgodnie z wytycznymi WSA, sprawy Kolegium Orzekające uznało, że wiedza o używaniu spornego znaku po stronie wnioskodawcy nie została wykazana.

W związku z powyższym, w przedmiotowym postępowaniu zdaniem Urzędu Patentowego nie znajduje zastosowania ograniczenie wynikające z treści przepisu art. 165 ust. 1 pkt 1 p.w.p., a więc rozpatrzeniu podlegają zarzuty będące podstawą wniosku - naruszenie przepisów art. 8 pkt 1 i art. 9 ust. 1 pkt 1 u.z.t.

Według organu, poniesione przez wnioskodawcę (tj. spółkę J.) zarzuty dotyczące braku ustawowych przestanek umożliwiających udzielenie ochrony to jest: zarzut o renomowanym charakterze znaków towarowych JOOP! oraz zarzut złej wiary, która towarzyszyła zgłoszeniu spornego znaku towarowego JUUPI! o nr [...] a także podobieństwo do wcześniejszych znaków towarowych: JOOP! o nr [...] oraz JOOP! o nr [...], nie znajdują potwierdzenia.

W zakresie podobieństwa (art. 9 ust. 1 pkt 1 uzt) Kolegium Orzekające stwierdziło, że wnioskodawca nie może skutecznie podnieść zarzutu podobieństwa spornego znaku JUUPI! do znaków towarowych JOOP! o nr [...] oraz JOOP! o nr [...], skoro w dacie orzekania wnioskodawca wyzbył się prawa do tych znaków towarowych. Z kolei uprawniony obecnie do znaków towarowych JOOP! o nr [...] oraz JOOP! o nr [...]nie jest stroną niniejszego postępowania. Zdaniem Kolegium Orzekającego przepis art. 9 ust. 1 pkt 1 u.z.t. stanowi, iż podstawą eliminacji z rejestracji znaku towarowego jest potwierdzony zarzut podobieństwa spornego znaku towarowego do chronionego z wcześniejszym pierwszeństwem na rzecz wnioskodawcy znaków towarowych, nie chodzi zatem o możliwość powołania się na prawa osób trzecich.

W ocenie organu, nie ma także podstaw do przyjęcia, iż sporne prawo wyłączne zostało zgłoszone z naruszeniem zasad współżycia społecznego z naruszeniem art. 8 pkt 1 u.z.t., w szczególności w warunkach złej wiary, rozumianej jako kwalifikowana forma naruszenia reguł społecznych.

W sprawie nie wykazano bowiem, aby w dacie zgłoszenia spornego znaku towarowego uprawniony działał nagannie. W doktrynie prawa cywilnego przyjmuje się ogólną zasadę, zgodnie z którą w złej wierze jest ten, kto powołując się na określone prawo lub stosunek prawny wie, że prawo to (stosunek prawny) nie istnieje albo wprawdzie tego nie wie, ale jego braku wiedzy w tym przedmiocie nie można uznać, w okolicznościach konkretnego wypadku, za usprawiedliwiony. Aktualnie, w literaturze prawniczej postuluje się o autonomiczność pojęcia złej wiary w prawie znaków towarowych w stosunku do tradycyjnego, cywilistycznego ujęcia. Zgodnie z takim stanowiskiem - jak np. R. Skubisz w "Zgłoszenie znaku towarowego w złej wierze, wybrane problemy", Rozprawy prawnicze, Księga pamiątkowa prof. M. Pazdana" (Wyd. Zakamycze 2005, s. 1342), zła wiara zgłaszającego obejmuje wszelkie przypadki nieuczciwego zgłaszania znaków towarowych. W piśmiennictwie dotyczącym pojęcia złej wiary w odniesieniu do prawa znaków towarowych prezentowany jest także pogląd, zgodnie z którym pojęcie złej wiary należy doprecyzować i przyjąć, iż dla ustalenia istnienia złej wiary podmiotu ubiegającego się o ochronę znaku towarowego, winno dojść do zgłoszenia tego znaku z innych powodów aniżeli chęć posiadania wyłączności jego używania dla własnych towarów, wskutek czego dochodzi do naruszenia cudzych praw podmiotowych (E. Nowińska, M. du Vall, Pojęcie złej wiary w prawie znaków towarowych, Księga Pamiątkowa z okazji 85-lecia ochrony własności przemysłowej w Polsce, Warszawa 2003, str. 143, 145). Akcentując, że w niniejszej sprawie wnioskodawca zarzucił, że uprawniony ze spornego znaku towarowego o nr [...] znał znaki wnioskodawcy, niemniej brak jest jakichkolwiek dowodów potwierdzających ten zarzut. Ponadto w ocenie Kolegium Orzekającego, wnioskodawca nie wykazał, aby zgłoszenie spornego znaku do ochrony nie było związane z używaniem tego znaku dla oznaczania towarów należących do uprawnionego, przeciwnie - ustalenia Kolegium prowadzą do wniosku, że uprawniony używał spornego znaku towarowego JUUPI! do oznaczania kosmetyków, które wprowadzał do obrotu, co potwierdzają faktury (akta, k. 56 - 61).

Przepis art. 8 pkt 1 u.z.t. stanowił również podstawę dla podniesionego przez wnioskodawcę zarzutu naruszenia przez sporne prawo ochronne na znak towarowy JUUPI! o nr [...] renomy znaku przeciwstawionego JOOP! o nr [...]. W ocenie Kolegium Orzekającego, wnioskodawca powinien wykazać, że w dacie zgłoszenia spornego znaku towarowego o nr [...] to jest w dniu 5 lipca 1995 r. znak towarowy wnioskodawcy JOOP! był renomowany.

Organ zaznaczył, że dowody potwierdzające renomę znaku wnioskodawcy znajdują się w aktach sprawy o sygnaturze [...] i była przedmiotem oceny zgodnie z przyjętymi kryteriami oceny renomy znaków towarowych to jest: znajomość znaku, udział w rynku (ilości i wartość zbywanych towarów), zasięg i długotrwałość reklamy produktu oznaczanego takim znakiem, terytorialny i czasowy zasięg używania, licencje udzielane na używanie znaku i jakość tak oznaczanych towarów, wartość określonego oznaczenia w ocenie niezależnych instytucji finansowych, rozmiar nakładów poniesionych w związku z promocją znaku, relacja cenowa dla towarów substytucyjnych, używanie znaku przez osoby trzecie, opinie ekspertów, przyznane nagrody i certyfikaty, udział w targach posiadających dobra opinię oraz długotrwałą tradycję.

Wnioskodawca w przedłożonych materiałach powołał się na "międzynarodową renomę marki JOOP!", która wynika z rozstrzygnięć organów sądowych krajowych jak i zagranicznych, w tym na orzeczenia z roku 2000 i 2003 (akta, [...], tom I, k. 110 oraz [...] tom III, k. 81-90) oraz z przywołane w wyroku z dnia 1 sierpnia 2000 r. Sądu Krajowego w Hamburgu badania przeprowadzone przez Grüner+Jahr o 68% znajomości kosmetyków wśród odbiorców. Wnioskodawca powołał się także na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 22 grudnia 2004r., sygn. akt II SA/Dwa 4457/02 wydany w sprawie podobieństwa znaku JOOL i znaku JOOP! wnioskodawcy oraz na artykuł z dziennika "Rzeczpospolita" informujący o renomie znaku JOOP! (akta, [...], tom I, k. 99).

W ocenie Kolegium Orzekającego ponownie rozpatrującego sprawę przedłożone materiały nie potwierdzają tezy wnioskodawcy o renomowanym charakterze znaku JOOP! w Polsce w dacie zgłoszenia spornego znaku towarowego tj. w dniu 5 lipca 1995 r. Na marginesie organ wskazuje, że dowody potwierdzające renomowany charakter znaku towarowego powinny pochodzić z niezależnego źródła, by w sposób obiektywny świadczyć o charakterze funkcjonowania na rynku konkretnego znaku towarowego. Takich dowodów dotyczących okresu sprzed daty zgłoszenia spornego znaku towarowego na terenie Polski nie przedłożono.

Koszty postępowania Urząd Patentowy ustalił na 1600 zł, uzasadniając ich zasądzenie na rzecz strony wygrywającej w oparciu o przepis z art. 256 ust. 2 pwp w zw. z 98 § 1 kpc w zw. z § 8 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 2 grudnia 2003 r. w sprawie opłat za czynności rzeczników patentowych.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na powyższą decyzję Urzędu Patentowego RP z dnia [...] maja 2010 r. firma C. B.V., reprezentowana przez adwokata, wskazując, że jest uprawnionym do znaku towarowego JOOP! w klasie 3 klasyfikacji nicejskiej zaskarżonej decyzji zarzuciła:

1) naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj. naruszenie art. 28 w związku z art. 30 § 4 k.p.a. przez przyjęcie, iż Skarżący - po nabyciu uprawnień, w czasie trwającego przed UP RP przedmiotowego postępowania spornego, do znaku towarowego JOOP! [...] oraz JOOP! [...] nie ma statusu strony tego postępowania administracyjnego, a w konsekwencji, źe nie może skutecznie - w jego ramach - podnosić zarzutów wobec znaku towarowego JUUPI! [...];

2) naruszenie przepisów postępowania mających istotny wpływ na wynik sprawy, tj. naruszenie art. 7 i art. 77 k.p.a., polegające na złamaniu zasady praworządności, przez zaniechanie dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy oraz zaniechanie rozpatrzenia całego materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, a także pominięcie szeregu istotnych okoliczności sprawy mających wpływ na jej rozstrzygnięcie;

3) naruszenie przepisów postępowania mających istotny wpływ na wynik sprawy, tj. naruszenie art. 255(8) p.w.p. i art. 107 w zw. z art. 8 k.p.a., polegające na naruszeniu zasady zaufania uczestników postępowania do organów administracji publicznej poprzez zaniechanie sporządzenia uzasadnienia decyzji zawierającego uzasadnienie faktyczne i prawne oraz uchybienie terminowi do sporządzenia takiego uzasadnienia;

4) nierozpatrzenie istoty sprawy poprzez zaniechanie rozpatrzenia podstawy unieważnienia znaku towarowego JUUPI! [...] opartej na art. 9 ust. 1 pkt 1 i art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 31.01.1895 r. o znakach towarowych (Dz. U. z 1985 r. nr 5 poz. 17 ze zm.), dalej oznaczonej jako "u.z.t.";

5) naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie przepisów art. 8 pkt 1 u.z.t. w związku z art. 315 ust. 3 p.w.p. i błędne przyjcie, że w odniesieniu do znaku towarowego JUUPI! [...] nie zachodzi przesłanka zgłoszenia znaku towarowego sprzecznego z zasadami współżycia społecznego;

6) naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie przepisów art. 9 ust. 1 pkt 1 u.z.t. w związku z art. 315 ust. 3 p.w.p. poprzez zaniechanie rozpatrzenia przesłanek podobieństwa znaków towarowych.

Wobec wyżej wskazanych uchybień, wniesiono o uchylenie w całości zaskarżonej decyzji Urzędu Patentowego RP oraz o zasądzenie na rzecz Skarżącego kosztów postępowania i kosztów zastępstwa procesowego, według norm prawem przepisanych.

W przypadku uznania, że wskazany zarzut podstawowy, tj. naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj. naruszenie art. 28 w związku z art. 30 § 4 k.p.a. ma charakter rażącego naruszenia prawa w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a., na podstawie art. 145 § 1 pkt 2 p.p.s.a. wniesiono o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji UP RP.

W uzasadnieniu skargi rozwinięto poszczególne zarzuty.

W zakresie zarzutu 1) skargi wskazano m.in., że pogląd UP RP, iż przeniesienie prawa ochronnego znak towarowy w czasie trwającego postępowania administracyjnego nie ma wpływu na to, kto staje się jego stroną, jest - jako oderwany od treści unormowań prawnych, poglądów doktryny prawa i wskazań judykatury - dowolny. Dowolność stanowiska UP RP w omawianym zakresie pogłębia fakt, że Urząd ten nie kwestionował skutecznego nabycia przez Skarżącego praw do znaków towarowych JOOP!, a nawet udzielił - w czasie trwania przedmiotowego postępowania administracyjnego - terminu na ich ujawnienie we właściwym rejestrze (por. protokół rozprawy przed UP RP z dnia [...].01.2009 r.).

Skarżący (jako nowy uprawniony do znaków towarowych JOOP! [...] oraz JOOP! [...] [dalej także jako: znak JOOP!] oraz następca prawny wnioskodawcy), w czasie postępowania administracyjnego przed Kolegium Orzekającym UP RP, podtrzymał wszystkie dotychczasowe twierdzenia i wnioski wnioskodawcy, a w szczególności poparł wniosek o unieważnienie znaku towarowego JUUPI!. Obowiązkiem UP RP, jako organu w postępowaniu administracyjnym było zapewnienie stronie (Skarżącemu) czynnego udziału w każdym stadium tego postępowania, a nadto traktowanie podtrzymywanego przez niego stanowiska, jako jego własnego. Odmowa Urzędu Patentowego uznania Skarżącego jako strony postępowania o unieważnienie znaku towarowego JUUPI! stanowi rażące uchybienie proceduralne, które uzasadnia uchylenie zaskarżonej decyzji.

Strona skarżąca podkreśla, że w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji UP RP stwierdził, iż "(...) wnioskodawca nie może skutecznie podnieść zarzutu podobieństwa spornego znaku JUUPI! [...] do znaków towarowych JOOP! o nr [...] oraz JOOP! o nr [...], skoro w dacie orzekania wnioskodawca wyzbył się prawa do tych znaków towarowych. Uprawniony obecnie do znaków towarowych JOOP! o nr [...] oraz JOOP! o nr [...] nie jest stroną niniejszego postępowania". Pogląd ten został przedstawiony jako "zdanie Kolegium Orzekającego", bez szerszego uzasadnienia lub odwołania do treści norm prawnych lub do stanowiska doktryny prawa administracyjnego.

W odniesieniu do zarzutu 2) skargi wskazano m.in. że:

UP RP nie wyjaśnił stanu faktycznego sprawy, pominął zasadnicze jej okoliczności, także prawne oraz pominął materiały w niej zgromadzone. W szczególności UP RP pominął przedstawione dowody świadczące o: (i) zgłoszeniu przez Uczestnika znaku JUUPI! w złej wierze, (ii) renomie znaku JOOP!, tj. m.in. zestawienie wyników sprzedaży wyrobów perfumeryjnych oznaczonych znakiem JOOP! na terenie Polski w latach 1993-1999 oraz wydruk ze strony internetowej promującej towary Uczestnika, z którego wynikało celowe działanie Uczestnika w celu "przybliżenia" swoich towarów do towarów innych renomowanych producentów kosmetyków. Powyższe uchybienie, wynikające zapewne z błędnego - jak wykazano powyżej - przeświadczenia, że w dacie orzekania uczestnikiem postępowania (stroną) nie był podmiot aktualnie uprawniony do znaków towarowych JOOP!, doprowadziło pośrednio do wydania decyzji w przedmiocie odmowy unieważnienia znaku towarowego JUUPI! z naruszeniem prawa.

Ponadto, Urząd Patentowy nie rozpatrzył zgromadzonych w sprawie materiałów, w tym przede wszystkim nie przeanalizował argumentacji Skarżącego odnoszącej się do kwestii podobieństwa towarów i spornych oznaczeń.

W zakresie zarzutu opisanego w pkt 5 skargi stwierdzono m.in.

Bezspornym jest, iż należyta staranność we wszelkiego rodzaju stosunkach między przedsiębiorcami podlega rygorystycznym kryteriom ocennym ze względu na profesjonalny charakter wykonywanej przez nich działalności oraz działanie z wykorzystaniem profesjonalnych pełnomocników. Przedsiębiorca powinien mieć szczególnie wysoką świadomość rynku i wykazywać się starannością przy podejmowaniu jakichkolwiek działań odnoszących skutek na rynku, a do takich działań z całą pewnością należy zgłoszenie do rejestracji znaków towarowych.

W świetle powyższego, działanie Uczestnika, nawet przy hipotetycznym założeniu, że Uczestnik nie znał znaków towarowych Skarżącego, nie może zostać usprawiedliwione, bowiem Uczestnik zaniechał podstawowego obowiązku zapoznania się z ofertą produktów kosmetycznych dostępnych na rynku, jak również zaniechał dokonania badania zdolności rejestrowej znaku JUUPI!, poprzez zapoznanie się z jawnymi rejestrami znaków towarowych, w których ujawniono prawa do znaków towarowych JOOP! Skarżącego. Te zaniechania Uczestnika w sposób oczywisty świadczą, co najmniej, o braku należytej staranności po jego stronie.

Przeświadczenie UP RP, który uznał, iż nie ma dowodów wskazujących na to, że Uczestnik znał towary oznaczone znakiem JOOP!, pomija znajdujące się w aktach sprawy oświadczenie dystrybutora kosmetyków oznaczonych znakiem JOOP!. Wskazano w nim, iż na podstawie umowy licencyjnej od dnia 1 stycznia 1994 r. C. Sp. z o.o. była uprawniona do dystrybucji m.in. wody toaletowej oznaczonej znakiem JOOP! (por.: załącznik nr 1 do pisma z dnia wnioskodawcy z dnia 8 lipca 2005 r.).

Zatem, zgłoszenie znaku towarowego JUUPI! w dniu 5 lipca 1995 r. nastąpiło w okresie, kiedy znak towarowy JOOP! był już powszechnie używany na terenie Polski m.in. dla wody toaletowej. Mając na uwadze powyższe, trudno przyjąć, iż Uczestnik, będąc podmiotem profesjonalnie działającym na rynku kosmetycznym, nie wiedział i nie mógł dowiedzieć się przez okres półtora roku, o używaniu w obrocie znaku JOOP!.

Zdaniem skarżącego, Urząd Patentowy powinien w ramach tej przesłanki ocenić także cel i zamiar towarzyszący zgłoszeniu do rejestracji spornego oznaczenia czego zaniechał w niniejszym postępowaniu.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej odrzucenie jako pochodzącej od podmiotu, który nie jest stroną w niniejszym postępowaniu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Skarga C. B.V. nie zasługuje na uwzględnienie.

Istotą problemu w rozpatrywanej sprawie jest ustalenie czy składająca niniejszą skargę firma C. B.V. uzyskała status strony w postępowaniu toczącym się przed Urzędem Patentowym RP z wniosku J. Gmbh złożonego w trybie art. 164 p.w.p. o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy JUPPI! przez to, że w trakcie tego postępowania C. B.V. nabyła od wnioskodawcy prawo ochronne na przeciwstawiony w tym postępowaniu znak towarowy JOOP!.

Według skarżącej, firma C. B.V. jest następcą prawnym wnioskodawcy, wstąpiła z mocy prawa do postępowania prowadzonego przed Urzędem Patentowym RP w miejsce poprzedniej strony postępowania tj. J. Gmbh.

Z powyższym stanowiskiem nie sposób się zgodzić.

W pierwszej kolejności należy zaakcentować okoliczność nie podlegającą dyskusji, a mianowicie, że w toku niniejszego postępowania o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy JUPP! z powodu jego kolizji ze znakiem towarowym JOOP! (w zakresie towarów z klasy 3 klasyfikacji nicejskiej) nie doszło w toku tego postępowania do przekształcenia podmiotowego spółki J. Gmbh (wnoszącej o unieważnienie).

Nie jest również kwestionowane, że w toku niniejszego postępowania administracyjnego, już po wydaniu wyroku przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w sprawie sygn. akt VISA/Wa 1403/07, nastąpiła cesja (częściowa – co do towarów w klasie 3) prawa ochronnego na przeciwstawiony znak towarowy JOOP! dokonana przez J. Gmbh na rzecz C. B.V.

W tym zakresie wskazać należy, że umowa zobowiązująca do przeniesienia prawa ochronnego, w braku odmiennej woli stron wywołuje podwójny skutek, gdyż przenosi jednocześnie prawo ochronne na nabywcę. Wpis do rejestru znaków towarowych w Urzędzie Patentowym nie jest co prawda przesłanką ważności przeniesienia, jednakże od jego dokonania uzależniona jest skuteczność przeniesienia wobec osób trzecich (art. 162 ust. 1 w zw. z art. 67 ust. 2 p.w.p.). Zatem z chwilą wpisania nabywcy do rejestru znaków towarowych, jemu tylko przysługuje prawo ochronne do znaku. Inaczej mówiąc, postanowienie o dokonaniu wpisu do rejestru nabywcy prawa oraz o wykreśleniu zeń dotychczasowego uprawnionego z rejestracji - aktualizuje treść prawa do znaku towarowego wynikającą z decyzji o rejestracji danego znaku towarowego.

Skutkiem przeniesienia prawa ochronnego na znak towarowy jest przejście praw wyłącznych na nabywcę znaku. Przeniesienie to ma zatem charakter rozporządzający, gdyż powoduje przejście praw podmiotowych na inną osobę. Uprawniony wyzbywa się swych praw, jego kontrahent staje się podmiotem prawa wyłącznego. Z chwilą przeniesienia prawo to traktuje się jako przysługujące nabywcy, a w przypadku cesji częściowej - jako prawo niezależne od przysługującego zbywcy. W tym zakresie uprawnienia z tytułu dochodzenia naruszeń praw do znaku przechodzą na inny podmiot, który w przypadku naruszeń dokonanych przez dotychczas uprawnionego może skutecznie wystąpić z roszczeniem przeciw niemu.

Następstwem przeniesienia prawa ochronnego na znak towarowy, jako prawa o charakterze bezwzględnym, jest powstanie również po stronie nabywcy prawa skutecznego erga omnes.

W niniejszej sprawie postępowanie o unieważnienie prawa do znaku towarowego JUUPI! zostało wszczęte przez J. Gmbh na podstawie art. 164 pwp, który stanowi:

Prawo ochronne na znak towarowy może być unieważnione, w całości lub w części, na wniosek każdej osoby, która ma w tym interes prawny, jeżeli wykaże ona, że nie zostały spełnione ustawowe przesłanki do uzyskania tego prawa.

Konsekwencją unieważnienia prawa wyłącznego jest uznanie prawa za niebyłe od samego początku (ex tunc) i co się z tym wiąże – wyeliminowanie z obrotu prawnego wadliwej decyzji administracyjnej (decyzji przyznającej prawo wyłączne pomimo niespełnienia ustawowych warunków wymaganych do jego uzyskania).

Zdaniem Sądu, spółka J. Gmbh zbywając w toku postępowania o unieważnienie prawo ochronne na przeciwstawiony znak towarowy JOOP! na rzecz firmy C. B.V. była nadal jedynym podmiotem legitymowanym do występowania w sprawie jako wnioskodawca i w związku z tym pozostawała adresatem decyzji Urzędu Patentowego RP wydanej w tej sprawie.

Stanowisko skarżącej pomija, że kwestia interesu prawnego podmiotu składającego wniosek o unieważnienie prawa ochronnego (art. 164 pwp) jest rozpatrywana na początku postępowania. Jego istnienie jest warunkiem koniecznym merytorycznego rozpoznania sprawy.

Interes prawny o jakim mowa w art. 164 pwp nie jest uzależniony od istnienia prawa do znaków przeciwstawionych, wskazanych we wniosku o unieważnienie.

Czym innym bowiem jest interes prawny podmiotu składającego wniosek o unieważnienie (w tej materii odwołać się należy do art. 28 kpa) a czym innym kwestia wykazania, że nie zostały spełnione ustawowe przesłanki do uzyskania spornego prawa ochronnego (v. np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 lutego 2010 r. sygn. akt II GSK 335/09 Lex 596762).

Wyzbycie się zatem w toku postępowania o unieważnienie praw do przeciwstawionego znaku towarowego, nie pozbawia strony wnioskującej (w tym przypadku J. Gmbh) interesu prawnego w toczącym się postępowaniu spornym.

Urząd Patentowy RP rozpatrując wniosek o unieważnienie musi dokonać analizy przesłanek udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy bez rozstrzygania, komu przysługuje prawo do znaku towarowego powołanego we wniosku.

Skoro bowiem unieważnienie na skutek wniosku następuje w sytuacji, gdy wnioskodawca wykaże brak spełnienia ustawowych przesłanek umożliwiających rejestrację znaku, to w przypadku oparcia się na przesłance względnej wystarczy, że wykaże on, iż zarejestrowane oznaczenie stoi w kolizji z jakimkolwiek oznaczeniem wcześniej zarejestrowanym.

Reasumując, przeniesienie (cesja) w toku postępowania spornego o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy, prawa ochronnego na przeciwstawiony w tym postępowaniu znak towarowy nie kreuje dla nabywcy tego prawa (w niniejszej sprawie firmy C. B.V.) interesu prawnego do występowania w niniejszym postępowaniu spornym w charakterze strony tego postępowania.

Jak już wyżej wspomniano, firma C. zarówno w toku postępowania przed Urzędem Patentowym RP jak i w skardze do Sądu wywodzi, że ma interes prawny w przedmiotowym postępowaniu o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy JUPPI!.

Nie będąc uczestnikiem postępowania administracyjnego wniosła skargę na decyzję skierowaną do innego podmiotu tj. J. Gmbh (obecnie S.).

Istnienie legitymacji skargowej (art. 50 § 1 ppsa) podlega badaniu przez sąd administracyjny.

Jest to podstawowa czynność, od wyniku której zależy dalszy bieg postępowania. Ustalenie przez Sąd, że skarga do sądu administracyjnego została wniesiona przez podmiot nieposiadający legitymacji skargowej, skutkuje oddaleniem skargi bez merytorycznej kontroli zaskarżonej decyzji. Takie stanowisko jednoznacznie jest przyjmowane w orzecznictwie sądowym (np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 listopada 2010 r., sygn. akt I OSK 860/10, opub. w LEX nr 745350; wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 września 2010 r., sygn. akt II OSK 1397/09, opub. w LEX nr 746508; wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 sierpnia 2010 r., sygn. akt II OSK 925/10, opub. w LEX nr 746928).

W tym stanie rzeczy, odnosząc się do zarzutów skargi dotyczących naruszenia art. 28 kpa w zw. z art. 30 § 4 kpa (str. 3 skargi) należy stwierdzić, że: argumenty organu zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji do których odwołuje się skarżąca a mianowicie "wnioskodawca nie może skutecznie podnieść zarzutu podobieństwa ... skoro w dacie orzekania wyzbył się prawa do tych znaków. Uprawniony obecnie do znaków towarowych JOOP nie jest stroną niniejszego postępowania" dotyczą merytorycznej oceny przesłanek o unieważnienie, co w niniejszym postępowaniu pozostaje poza oceną Sądu. Mogło być natomiast kontestowane przez J. (obecnie S.) w skardze na przedmiotową decyzję.

Innymi słowy, ocena prawidłowości stanowiska Urzędu Patentowego RP w powyższym zakresie, choć zaprezentowany pogląd budzi uzasadnione wątpliwości, pozostaje poza kognicją sądu w niniejszym postępowaniu sądowoadministracyjnym.

Mając powyższe na uwadze, orzeczono na podstawie art. 151 p.p.s.a. o oddaleniu skargi.



Powered by SoftProdukt