Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący : Sędzia NSA Kazimiera Sobocińska /spr./ Sędziowie: Sędzia WSA Alicja Polańska Sędzia WSA Kazimierz Maczewski Protokolant Edyta Wójtowicz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 czerwca 2007 r. sprawy ze skargi R. Z. I. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie interpretacji przepisów prawa podatkowego I uchyla zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie Prezydenta Miasta z dnia [...] Nr [...], II zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz strony skarżącej kwotę [...] tytułem zwrotu kosztów postępowania, III stwierdza, że zaskarżone postanowienie nie podlega wykonaniu.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze postanowieniem z dnia [...]. utrzymało w mocy postanowienie Prezydenta Miasta z dnia [...] w przedmiocie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

W motywach rozstrzygnięcia podano, iż przedmiotowe postępowanie zostało wywołane wnioskiem złożonym przez Rejonowy Zarząd Infrastruktury w trybie art. 14a § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa, o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Wniosek ten dotyczył wątpliwości prawnych w zakresie zastosowania odpowiedniej stawki podatku przewidzianej w art. 5 ust.1 pkt 2 lit.a tej ustawy do części budynków, w których zakwaterowani są żołnierze służby zasadniczej. Podatnik stanął na stanowisku, iż budynki, w których znajdują się izby żołnierskie, pomieszczenia pomocnicze takie jak: świetlice, szatnie, suszarnie, pralnie, jadalnie, kuchnie, pomieszczenia sanitarnohigieniczne oraz pomieszczenia przeznaczone na czyszczenie i przechowywanie umundurowania, powinny być opodatkowane stawką przewidzianą w art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. a tej ustawy, tj. jak dla budynków mieszkalnych.

Przemawia za tym, zdaniem podatnika, wykładnia językowa pojęcia "budynek mieszkalny", jak również art. 6 ustawy z 22 czerwca 1995r. o zakwaterowaniu sił zbrojnych R.P., zgodnie z którym na zakwaterowanie zbiorowe żołnierzy przeznacza się wspólne kwatery stałe będące pomieszczeniami mieszkalnymi w budynkach położonych na terenach zamkniętych.

Rozpoznając wniosek podatnika Prezydent M. uznał stanowisko podatnika za niezgodne z prawem. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ ten wskazując na rozbieżne definicje pojęcia "budynku mieszkalnego" przyjął, iż przy interpretacji zapisów art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych należy kierować się regułą przewidzianą w art. 21 ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne. Przepis stanowi, iż podstawę wymiaru podatków stanowią dane wynikające z ewidencji gruntów i budynków. W przypadku zaś braku odpowiednich zapisów w ewidencji gruntów i budynków, o sposobie zakwalifikowania danego budynku winna decydować dokumentacja budowlana tego budynku.

W świetle art. 6 ust.1 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych R.P. sale zbiorowe, w których zakwaterowani są żołnierze są jedynie pomieszczeniami mieszkalnymi spełniającymi potrzeby mieszkaniowe w niezbędnym, minimalnym zakresie. Podstawowe potrzeby mieszkaniowe żołnierze zaspakajają w domach rodzinnych. Zdaniem organu I instancji stawka podatkowa z art. 5 ust.1 pkt 2 lit.a nie ma zastosowania do pomieszczeń mieszkalnych w koszarach.

Nie zgadzając się z powyższym stanowiskiem podatnik wniósł do Samorządowego Kolegium Odwoławczego zażalenie.

Zdaniem organu odwoławczego zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie. Odmawiając słuszności argumentacji podatnika wyrażonej we wniosku i powtórzonej późnej w zażaleniu, organ ten podkreślił, iż budynek koszarowy, w którym przebywają czasowo żołnierze pełniący zasadniczą służbę wojskową, jest pomieszczeniem mieszkalnym, które to pojęcie nie jest tożsame z pojęciem lokali mieszkalnych, czy też pojęciem części budynku mieszkalnego. Wskazując na charakter i przeznaczenie tych pomieszczeń, Kolegium uznało, iż koszary są budynkami, które służą "zgromadzeniu sił materialnych i ludzkich w jednym miejscu, po to, by mogły służyć wykonywaniu zadań związanych z obronnością kraju, a nie zaspakajaniu podstawowych potrzeb mieszkaniowych żołnierzy pełniących zasadniczą służbę wojskową". W ocenie Kolegium o trafności tego poglądu świadczy również to, iż warunkiem niezbędnym do uznania danego budynku za mieszkalny jest to, by osoby zamieszkując go realizowały w ten sposób swoje podstawowe potrzeby mieszkaniowe. Odmawiając takiego charakteru koszarom, Kolegium wyraziło opinię, iż koszary należy opodatkować stawką przewidziana w art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. e, tj. jak dla budynków pozostałych. Organ odwoławczy powołał się nadto na wyrok WSA w Szczecinie z dnia 2 października 2004r. sygn. akt SA/Sz 744/03 potwierdzający wyżej przedstawione stanowisko .

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, podatnik wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i poprzedzającego je postanowienia Prezydenta Miasta. Podatnik zarzucił obu postanowieniom naruszenie przepisów prawa materialnego, polegające na błędnej wykładni art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. a oraz art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. e ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Podatnik nie zgodził się z interpretacją powołanych przepisów, dokonaną przez organy podatkowe. Zdaniem skarżącego przesądzającym kryterium dla oceny tego, czy dany budynek jest budynkiem mieszkalnym w rozumieniu przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, jest jego faktyczne przeznaczenie i wykorzystywanie na cele mieszkalne. Według podatnika opisywane we wniosku pomieszczenia służą całodobowemu pobytowi żołnierzy pełniących zasadniczą służbę wojskową i odpowiadają wymogom prawa budowlanego, higieny itp. dla budynków mieszkalnych. Kwestionując co do zasady sposób dokonanej przez organy obu instancji interpretacji zapisów art. 5 tej ustawy poprzez odwołanie się do aktów niższej rangi w postaci rozporządzenia, podatnik wskazał również na fakt, iż organ ten pominął zapisy § 65 ust. 2 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. Nr 38, poz. 454), który to przepis nakazuje odwołanie się do Klasyfikacji Środków Trwałych, celem ustalenia przynależności budynku do określonej kategorii. Klasyfikacja ta dokonuje zaś rozróżnienia budynków koszarowych na budynki koszarowe zaliczane do rodzaju "inne budynki niemieszkalne" oraz "budynki mieszkalne na terenie koszar" zaliczane są do budynków mieszkalnych, pod warunkiem, że co najmniej połowa powierzchni użytkowej jest wykorzystywana na cele mieszkalne.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o oddalenie skargi, prezentując stanowisko analogicznie jak w uzasadnieniu zaskarżonym postanowieniu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie zważył, co następuje:

Skarga jest zasadna, istnieją bowiem podstawy do stwierdzenia, że zaskarżona interpretacja jest nieprawidłowa.

Zagadnieniem wymagającym wyjaśnienia jest to, czy budynki koszar lub ich części w świetle przepisów ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844 ze zm.) powinny być opodatkowane stawką przewidzianą dla budynków mieszkalnych, czy też dla budynków pozostałych.

Skład orzekający w niniejszej sprawie nie podziela stanowiska wyrażonego w wyroku WSA z 27 października 2004r. sygn. akt SA/Sz 744/03, w którym uznano, że koszary wojskowe nie stanowią budynku mieszkalnego w rozumieniu ustawy o p.o.l. Argumentacja tego rozstrzygnięcia w całości opierała się na motywach uchwały NSA z 30 sierpnia 1999r. sygn. akt FPK 1/99 (ONSA z 2000r. nr 1 poz. 8), która dotyczyła aresztów śledczych. Natomiast Sąd podziela aktualną linię orzecznictwa, którą wyznacza wyrok NSA z 7 czerwca 2005r. sygn. akt FSK 1939/04 oraz wcześniejszy wyrok WSA w Warszawie z 16 stycznia 2004r. syng. akt III SA 1117/03, w których uwzględniono skargi Jednostek Wojskowych kwestionujące decyzje podatkowe wydane z zastosowaniem, w odniesieniu do pomieszczeń mieszkalnych koszar, stawek przewidzianych dla budynków pozostałych.

W ślad za argumentacją w/w wyroków należy zważyć, co następuje:

Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych różnicuje stawki podatku od nieruchomości w zależności od rodzaju budynku. W art. 5 tej ustawy określone są stawki dla budynków mieszkalnych lub ich części, budynków lub ich części związanych z działalnością gospodarczą inną niż rolnicza lub leśna, budynków lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu kwalifikowanym materiałem siewnym oraz pozostałych budynków lub ich części.

Wyżej powołana ustawa nie zawiera definicji wymienionych rodzajów budynków.

Odwołując się do znaczenia słów "budynek mieszkalny" trzeba stwierdzić, że jest to budynek służący lub nadający się do mieszkania. Natomiast pojęcie "mieszkać" oznacza przebywać gdzieś stale lub czasowo zajmować jakieś pomieszczenie mieć mieszkanie, zamieszkiwać (Słownik Języka Polskiego www.sjp.pwn.pl. Wydawnictwo Naukowe PWN).

Wykładnia językowa przemawia więc za uznaniem budynku koszar za budynek mieszkalny, gdyż czasowo zamieszkują go żołnierze Wojska Polskiego.

Wykładnia ta znajduje poparcie w innych dyrektywach interpretacyjnych, w szczególności w wykładni systemowej. Przesądzające znaczenie dla zaliczenia budynku, w którym znajdują się wspólne kwatery przeznaczone do zakwaterowania żołnierzy do budynków o charakterze mieszkalnym mają przepisy ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP.

Zgodnie z art. 6 i art. 7 tej ustawy na zakwaterowanie zbiorowe żołnierzy przeznacza się wspólne kwatery stałe będące pomieszczeniami mieszkalnymi w budynkach położonych na terenach zamkniętych. Wspólne kwatery przeznaczone na zakwaterowanie żołnierzy pełniących służbę wojskową w różnych formach zostały określone, jako pomieszczenia mieszkalne.

Ustawodawca nie posługuje się pojęciem koszar, lecz wyłącznie terminem wspólnych stałych kwater przeznaczonych na zakwaterowanie żołnierzy. Pojęcie "zakwaterowanie" oznacza zaś czasowe pomieszczenia mieszkalne, natomiast "zakwaterować się" - to zająć kwaterę, zamieszkać gdzieś tymczasowo (Słownik Języka Polskiego dostępny na str. www.sjp.pwn.pl. Wydawnictwo Naukowe PWN). Co prawda zasadą jest, że poszczególne roczniki żołnierzy służby zasadniczej przebywają na terenie wspólnych stałych kwater przeznaczonych do ich zakwaterowania przez pewien czas, to jednak nie można stwierdzić, że mieszkaniowy charakter tych kwater zmienia się po ich wyprowadzeniu się. Okresowość zasadniczej służby wojskowej nie wpływa zatem na mieszkaniowy charakter pomieszczeń, które zajmują wojskowi podczas pełnienia służby.

Mając powyższe na uwadze, należało stwierdzić, że udzielona podatnikowi interpretacja jest nieprawidłowa, co uzasadnia uchylenie postanowień obu instancji na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a p.p.s.a. O kosztach orzeczono na podstawie art. 200, a o wstrzymaniu wykonania na podstawie art. 152 tej ustawy.