Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 27 maja 2014 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Alicja Jaszczak-Sikora Sędziowie Sędzia WSA Tadeusz Lipiński (spr.) Sędzia WSA Ewa Osipuk Protokolant Referent-Stażysta Marta Kudła po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 maja 2014 roku sprawy ze skargi J. B. na bezczynność Burmistrza Miasta w przedmiocie bezczynności w udostępnieniu informacji publicznej I. zobowiązuje Burmistrza Miasta do rozpoznania wniosku skarżącego J. B. o udostępnienie informacji publicznej z dnia "[...]" w terminie 14 dni od dnia doręczenia organowi prawomocnego orzeczenia wraz z aktami sprawy; II. stwierdza, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; III. zasądza od Burmistrza Miasta na rzecz skarżącego kwotę 100 zł (słownie: sto złotych ) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Z przekazanych Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Olsztynie akt sprawy wynika, że J. B. pismem z dnia 26 lutego 2014r. zwrócił się do Burmistrza A o udzielenie, na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, informacji w sprawie obsługi prawnej Urzędu Miasta w formie kopii faktur wraz z ich opisem na drugiej stronie, według załączonej we wniosku listy.

W odpowiedzi w piśmie z dnia 17 marca 2014r. Burmistrz A podał, że przekazuje w załączeniu żądane faktury za okresy żądane przez wnioskodawcę. Organ stwierdził przy tym, że faktury, które są w załączeniu oraz ich opis zawierają zapisy, które stanowią tajemnicę przedsiębiorcy w rozumieniu przepisu art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Wskazano, że obecne stanowisko organu w tym zakresie jest pochodną prawomocnej decyzji z dnia "[...]", wydanej na skutek postępowania wszczętego przez wnioskodawcę, nawiązującej do umów zawartych w sprawie obsługi prawnej urzędu za lata 2011-2013.

Następnie pismem z dnia 31 marca 2014r. J. B. wywiódł skargę na bezczynność Burmistrza Miasta A, zarzucając mu naruszenie art. 13 i art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej przez nieudzielenie informacji publicznej zgodnie z żądanym zakresem. Skarżący wniósł o zobowiązanie Burmistrza do udzielenia żądanej informacji publicznej i do zobowiązania tego organu do ukarania dyscyplinarnego pracownika winnego nieudzielenia informacji w terminie. W uzasadnieniu skargi strona podniosła, że otrzymała wnioskowane faktury ale z zaczernionymi najistotniejszymi informacjami. Tym samym organ jedynie pozornie udzielił informacji.

W piśmie z dnia 11 kwietnia 2014r. organ podniósł, że tajemnica przedsiębiorcy dotyczyła zawartych umów na obsługę prawną Urzędu Miasta A, jednakże konsekwencją realizowania umowy przez administrację publiczną jest wystawienie dokumentu księgowego, w tym przypadku faktury Vat. W ocenie Burmistrza, mimo, że faktura Vat jest innym dokumentem niż umowa, jednak z perspektywy zawartej umowy jest to konsekwencja zawartej umowy z kancelarią prawną i musi odnosić się do tej umowy. Podkreślono, że decyzja o odmowie udostępnienia informacji publicznej (umowa z kancelarią prawną) została wydana w związku z postępowaniem prowadzonym na wniosek skarżącego i całość postępowania jest mu doskonale znana.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył, co następuje:

Przedmiotem skargi w niniejszej sprawie była bezczynność Burmistrza Miasta A w przedmiocie udzielenia informacji publicznej, polegająca na nieudostępnieniu wnioskodawcy informacji publicznej w sprawie obsługi prawnej Urzędu Miasta w formie kopii faktur wraz z ich opisem na drugiej stronie, według załączonej we wniosku listy. Strona skarżąca podniosła, że otrzymała wnioskowane faktury ale z zaczernionymi najistotniejszymi informacjami. Tym samym organ jedynie pozornie udzielił jej informacji.

Organ stanął na stanowisku, że nie pozostaje w bezczynności, ponieważ udzielił wnioskodawcy stosownej informacji. Zaznaczył jednak, że faktury, które są w załączeniu oraz ich opis zawierają zapisy, które stanowią tajemnicę przedsiębiorcy w rozumieniu przepisu art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

W pierwszej kolejności należało ocenić, czy skarga jest dopuszczalna. Orzecznictwo sądów administracyjnych w kwestii, czy skarga na bezczynność w udzieleniu informacji publicznej musi być poprzedzona wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa, jest już utrwalone. Niejednokrotnie Naczelny Sąd Administracyjny wypowiadał się, że: "skarga na bezczynność organu w przedmiocie udzielenia informacji publicznej nie musi być poprzedzona żadnym środkiem zaskarżenia na drodze administracyjnej. Wykładnia językowa art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi prowadzi bowiem do stwierdzenia, że przepis ten odnosi się do skarg na akty i czynności, a nie bezczynności w zakresie wydawania aktów. W przypadku, gdy ustawodawca uzależnia zaskarżenie bezczynności od wniesienia środka zaskarżenia, czyni to w sposób wyraźny, np. art. 37 kpa, art. 101 a ust 1 w zw. z art. 101 ust. 3 ustawy z dnia 8 czerwca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, ze zm.). Konsekwencją powyższego stanowiska jest uznanie, że skarga na bezczynność w sprawie dostępu do informacji publicznej może być wniesiona do sądu administracyjnego bez wezwania do usunięcia naruszenia prawa". (wyrok NSA z dnia 21 lipca 2011 r. I OSK 678/11, wyrok NSA z 30 sierpnia 2011r. sygn. akt I OSK 1048/11, wyrok z dnia z dnia 24 maja 2006 r. sygn. akt l OSK 601/05).

Skoro skarga okazała się dopuszczalna, to należało dokonać oceny, czy jest ona uzasadniona.

Jak wynika z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm., dalej jako: u.d.i.p.) każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonym w tej ustawie. Informacją publiczną jest zatem każda wiadomość wytworzona lub odnoszona do władz publicznych, a także wytworzona lub odnoszona do innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej i gospodarowania mieniem komunalnym oraz wydatkowania publicznych środków finansowych. Informacja publiczna dotyczy sfery faktów. Pojęcie informacji publicznej jest szerokie i obejmuje wszelkie sprawy publiczne również wówczas, gdy wiadomość nie została wytworzona przez podmiot publiczny, a jedynie odnosi się do nich (M. Jaśkowska, Dostęp do informacji publicznej w świetle orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, Toruń 2002, s. 28).

Biorąc to pod uwagę, zważywszy na treść przedmiotowego wniosku o udostępnienie wskazanych w nim informacji, należy stwierdzić, że żądane przez stronę skarżącą dane mają charakter informacji publicznych. Odbiorcą spornych faktur był bowiem organ administracji publicznej, a konkretnie jego jednostka pomocnicza w postaci urzędu miasta. Zgodnie z przepisem art. 4 ust. 1 wymienionej ustawy do udostępnienia informacji publicznej obowiązane są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności organy władzy publicznej. Nie ulega więc wątpliwości, że burmistrz miasta, jako organ samorządu terytorialnego, jest podmiotem zobowiązanym do udostępnienia informacji, mających charakter informacji publicznej, w której posiadaniu się znajduje (art. 4 ust. 3 ustawy). Niewątpliwe też faktury dotyczyły spraw publicznych ponieważ obejmowały one obsługę prawną organu administracji publicznej. Domaganie się zatem dostępu do tego rodzaju informacji, jest w pełni uprawnione na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej. Nie ma bowiem wątpliwości co do tego, że stanowią one podstawę do wydatkowania środków finansowych gminy, a zatem podlegają udostępnianiu na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. f) w zw. z art. 4 ust. 1 pkt 1) u.d.i.p.

Skoro więc w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z informacją publiczną oraz z podmiotem zobowiązanym do jej udostępniania, to powinien mieć tu zastosowanie tryb przewidziany w ustawie o dostępie do informacji publicznej. Udostępnianie zaś informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki i nie później niż w terminie 14 dni (art. 13 ust. 1 u.d.i.p.), za wyjątkiem sytuacji przewidzianych w art. 13 ust. 2 i art. 15 ust. 2 oraz następuje w sposób i w formie zgodnych z wnioskiem, chyba że środki techniczne, którymi dysponuje podmiot obowiązany do udostępnienia, nie umożliwiają udostępnienia informacji w sposób i w formie określonych we wniosku art. 14 ust. 1 u.d.i.p. Jeśli więc organ jest w posiadaniu informacji publicznej, o którą zwróciła się strona, to ma obowiązek jej udzielić, chyba że nie może być ona udostępniona na skutek ograniczeń przewidzianych w art. 5 ust. 1 i 2 u.d.i.p. Stosownie do tej regulacji prawnej organ może ograniczyć dostęp do żądanych informacji publicznych ze względu na prywatność osoby fizycznej lub z uwagi na ochronę informacji niejawnych lub innych tajemnic ustawowo chronionych. Właśnie na ustawowo chronioną tajemnicę przedsiębiorcy powoływał się organ w niniejszej sprawie, informując pisemnie wnioskodawcę o braku możliwości udostępnienia pełnej treści faktur. Uwadze organu uszło jednak to, że odmowa udostępnienia informacji publicznej musi przybrać formę decyzji administracyjnej, w której organ precyzyjnie wyjaśni przesłanki swojego rozstrzygnięcia i wykaże jego zasadność. Wynika to wprost z art. 16 ust. 1 u.d.i.p. Niewydanie decyzji

w takiej sprawie jest bezczynnością, która musi prowadzić do uwzględnienia skargi

i zobowiązanie organu do działania przewidzianego prawem. Bowiem dopiero wydanie decyzji administracyjnej i uzasadnienie jej w sposób zgodny z art. 107 § 3 kodeksu postępowania administracyjnego oraz art. 16 ust. 3 u.d.i.p. daje stronie gwarancję kontroli sądowej prawidłowości odmowy udostępnienia informacji publicznej.

Wobec tego, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie uznał, że organ pozostaje w bezczynności, ponieważ ani nie udostępnił wnioskodawcy pełnej treści żądanych faktur, ani nie wydał decyzji, o której mowa w art. 16 ust. 1 u.d.i.p.

Z tego względu orzeczono jak w pkt I wyroku, na podstawie art. 149 p.p.s.a. wyznaczając jednocześnie termin do rozpoznania wniosku strony, stosownie do art. 286 § 2 p.p.s.a.

Jednocześnie stosownie do obowiązku wynikającego z treści art. 149 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Sąd w pkt II stwierdził, że bezczynność organu nie miała rażącego charakteru, gdyż organ podjął czynności do załatwienia wniosku, a jedynie nie przybrały one właściwej formy określonej przepisami prawa.

O kosztach postępowania sądowego orzeczono w pkt III wyroku, na podstawie art. 200 ustawy p.p.s.a. stosownie do wyniku sprawy.