drukuj    zapisz    Powrót do listy

6037 Transport drogowy i przewozy, Transport, Inspektor Transportu Drogowego, Oddalono skargę kasacyjną, II GSK 1477/12 - Wyrok NSA z 2013-12-13, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II GSK 1477/12 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2013-12-13 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2012-08-24
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Czesława Socha /przewodniczący/
Henryka Lewandowska-Kuraszkiewicz /sprawozdawca/
Marzenna Zielińska
Symbol z opisem
6037 Transport drogowy i przewozy
Hasła tematyczne
Transport
Sygn. powiązane
III SA/Lu 95/12 - Wyrok WSA w Lublinie z 2012-04-26
Skarżony organ
Inspektor Transportu Drogowego
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2007 nr 125 poz 874 art. 92 ust. 1 i 4, art. 92a ust. 4, art. 93 ust. 7 i 9, art. 97 ust. 7
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym - tekst jednolity
Dz.U. 2000 nr 98 poz 1071 art. 6, 7, 8, 64 par. 2, art. 75 par. 1, art. 76 par. 1, art. 77, art. 78, art. 80, art. 136
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r.- Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity
Dz.U.UE.L 1985 nr 370 poz 8 art. 3 ust. 1, art. 15 ust. 2 i 3, art. 16 ust. 2, art. 74
Rozporządzenie Rady (EWG) Nr 3821/85 z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Czesława Socha Sędzia NSA Marzenna Zielińska Sędzia del. WSA Henryka Lewandowska-Kuraszkiewicz (spr.) Protokolant Kacper Tybuszewski po rozpoznaniu w dniu 13 grudnia 2013 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej K. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w L. z dnia 26 kwietnia 2012 r. sygn. akt III SA/Lu 95/12 w sprawie ze skargi K. K. na decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] grudnia 2011 r. nr [...] w przedmiocie kary pieniężnej za naruszenie przepisów o czasie pracy kierowców 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od K. K. na rzecz Głównego Inspektora Transportu Drogowego kwotę 1800 (słownie: tysiąc osiemset) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w L. wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2012r., sygn. akt III SA/Lu 95/12, oddalił skargę K. K. na decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] grudnia 2011 r., nr [...] w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej za naruszenie przepisów ustawy o transporcie drogowym.

Sąd I instancji za podstawę rozstrzygnięcia przyjął następujące ustalenia.

Decyzją z dnia [...] września 2011 r., nr [...] L. Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego (w skrócie: LWITD) nałożył na K. K. prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą K. K. - Międzynarodowy Przewóz Osób (dalej: skarżąca) karę pieniężną w wysokości 30.000 zł za naruszenie przepisów w zakresie: skrócenia tygodniowego czasu odpoczynku przy wykonywaniu przewozu drogowego, przekroczenia maksymalnego czasu prowadzenia pojazdu bez przerwy przy wykonywaniu przewozu drogowego, okazania podczas kontroli w przedsiębiorstwie wykresówek, które nie zawierały wszystkich danych o okresach aktywności kierowców, okazania wykresówki nie zawierającej wpisu numeru rejestracyjnego pojazdu, jak również okazania wykresówek nie zawierających wpisów dotyczących miejsca i daty ich początkowego i końcowego użytkowania.

Powołaną decyzją z dnia [...] grudnia 2011 r. Główny Inspektor Transportu Drogowego (w skrócie: GITD) utrzymał decyzję organu pierwszej instancji w mocy. Organ odwoławczy uznał, że materiał dowodowy zgromadzony w sprawie został prawidłowo oceniony przez LWITD. Ponadto stwierdził, że postępowanie wyjaśniające zostało przeprowadzone rzetelnie, a zebrany w sprawie materiał dowodowy potwierdza ustalenia organu pierwszej instancji. Strona nie skorzystała z możliwości wypowiedzenia się co do zebranych dowodów przed wydaniem decyzji przez LWITD. Organ odwoławczy podkreślił, że kary pieniężne przewidziane za ujawnione w toku kontroli naruszenia mają charakter sztywny, a co za tym idzie stwierdzenie określonego w przepisach uchybienia pociąga za sobą zastosowanie przewidzianej w ustawie, konkretnie określonej kary pieniężnej. W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji GITD szczegółowo odniósł się do poszczególnych naruszeń stwierdzonych podczas kontroli, będących podstawą wymierzenia kar przewidzianych w ustawie. Organ ten wskazał, że prawidłowo nie został zastosowany art. 93 ust. 7 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874 z późn. zm., dalej: "u.t.d."). Okoliczności i dowody zgromadzone w sprawie bowiem nie wskazywały na to, że podmiot wykonujący przewóz nie miał wpływu na powstanie naruszenia. Ponadto to na przedsiębiorcy wykonującym przewóz drogowy ciążył obowiązek wykazania, że zaistniały takie okoliczności lub zdarzenia, których nie mógł on przewidzieć.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w L. oddalił skargę. W uzasadnieniu przytoczył treść art. 92 ust. 1 u.t.d. w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 stycznia 2012 r., zgodnie z którym: kto wykonuje przewóz drogowy lub inne czynności związane z tym przewozem naruszając obowiązki lub warunki wynikające z przepisów ustawy lub innych przepisów (między innymi wspólnotowych dotyczących przewozów drogowych) podlega karze pieniężnej w wysokości od 50 zł do 15.000 zł. Zgodnie natomiast z art. 92 ust. 2 pkt 2 u.t.d. suma kar pieniężnych nałożonych podczas jednej kontroli nie mogła przekroczyć kwoty 30.000 zł w odniesieniu do kontroli w przedsiębiorstwie. Sankcje zawarte w omawianym art. 92 u.t.d. odnosiły się do podmiotów wykonujących transport drogowy lub przewozy na potrzeby własne. Podmiotami tymi nie byli więc kierowcy, lecz sami przedsiębiorcy. Stosownie do art. 93 ust. 1 u.t.d. uprawnieni do kontroli mają prawo nałożyć karę pieniężną (w drodze decyzji administracyjnej) na wykonującego przewozy drogowe, a nie na kierowcę, który w ramach tego przewozu lub transportu kieruje pojazdem. Kar nakładanych na kierowców dotyczy natomiast art. 92a ust. 1 (w brzmieniu sprzed dnia 1 stycznia 2012 r.), który w sprawie niniejszej nie miał w ogóle zastosowania, bowiem odnosił się do kontroli drogowych.

W ocenie Sądu organy prawidłowo wykazały w oparciu o przeprowadzoną kontrolę, że w zakresie transportu drogowego wykonywanego w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez skarżącą dopuszczono się naruszenia przepisów rozporządzenia (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego oraz zmieniającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i (WE) 2135/98, jak również uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85 (Dz.U.UE.L.2006.102.1), dalej: "rozporządzenie nr 561/2006" we wskazanym zakresie. W trakcie postępowania skarżąca nie zakwestionowała skutecznie ustaleń organu dotyczących wskazanych w decyzji naruszeń, za które wymierzona została kara pieniężna.

Poczynione w sprawie ustalenia faktyczne uznano za prawidłowe, gdyż znalazły potwierdzenie w przeprowadzonych przez organy dowodach. Sporządzony przez organ pierwszej instancji protokół kontroli szczegółowo opisywał wszystkie stwierdzone naruszenia i nie znaleziono podstaw do ich zakwestionowania. Skarżąca nie wskazała żadnych dowodów, które mogłyby świadczyć o wadliwości ustaleń organów.

Ponadto Sąd I instancji uznał, iż skarżąca miała zapewnioną możliwość zapoznania się ze zgromadzonym materiałem dowodowym oraz mogła zgłosić swoje zastrzeżenia, z czego skorzystała. Zarówno o wszczęciu postępowania, jak i o możliwości zapoznania się ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym skarżąca została poinformowana. W ocenie Sądu I instancji, organy administracji wyczerpująco zbadały istotne okoliczności faktyczne sprawy oraz przeprowadziły dowody służące ustaleniu stanu faktycznego zgodnie z zasadami prawdy obiektywnej (art. 7 i 77 § 1 k.p.a.). Dowody te zostały następnie prawidłowo ocenione, zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów, wyrażoną w art. 80 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.), dalej: "k.p.a.". Zatem zarzuty naruszenia wymienionych przepisów art. 7, 77 § 1 i 80 k.p.a. były nieuzasadnione.

Sąd I instancji wskazał, że skarżąca zawiadomiona została przez GITD o możliwości wypowiedzenia się co do zebranych dowodów oraz prawie zgłoszenia żądań i wniosków dowodowych, w szczególności co do okoliczności wskazanych w art. 93 ust. 7 u.t.d., w terminie 7 dni od doręczenia zawiadomienia (k. - 126 akt adm.). W ostatnim dniu terminu skarżąca nadała w urzędzie pocztowym pismo, zawierające wniosek dowodowy. Pismo to wpłynęło jednak do kancelarii głównej GITD w dniu wydania decyzji (k. – 144 akt adm.) i nie zostało przez ten organ uwzględnione. W zaskarżonej decyzji GITD do wniosku tego nie ustosunkował się. Brak stanowiska organu co do zgłoszonego przez stronę wniosku dowodowego stanowiło niewątpliwie inne naruszenie przepisów postępowania, o którym mowa w art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270), dalej: "p.p.s.a.". Jednak w rozpoznawanej sprawie brak było podstaw do uznania, że naruszenie to mogło mieć wpływ na wynik sprawy. Wniosek dowodowy zgłoszony przez skarżącą sformułowany został bardzo ogólnikowo.

Skarżąca wniosła o przesłuchanie dwóch świadków na okoliczność, że "K. K. nie miała wpływu, ani też nie godziła się na powstanie okoliczności ("naruszeń"), o których mowa w protokole kontroli i decyzji organu I instancji oraz że okoliczności te ("naruszenia") nastąpiły na skutek zdarzeń lub okoliczności, których strona niniejszego postępowania nie mogła przewidzieć, a także że nie ponosi winy w zaistnieniu sytuacji zakwalifikowanej przez organ I instancji jako naruszenie". Z zaskarżonej decyzji wynikało, że jeden ze zgłoszonych świadków jest kierowcą, którego czas pracy i prawidłowość stosowania wykresówek były przedmiotem kontroli. Co do drugiego ze świadków brakowało jakichkolwiek danych o jego związku z kontrolą i stwierdzonymi przez organ naruszeniami. Jeśli chodziło o kierowców, to zgodnie z art. 12 rozporządzenia nr 561/2006 kierowca może odstąpić od przepisów rozporządzenia w zakresie niezbędnym dla zapewnienia bezpieczeństwa osób, pojazdu lub ładunku, pod warunkiem, że nie zagraża to bezpieczeństwu drogowemu oraz umożliwia osiągnięcie przez pojazd odpowiedniego miejsca postoju, obowiązany jest jednak wskazać powody takiego odstępstwa odręcznie na wykresówce urządzenia rejestrującego lub na wydruku z urządzenia rejestrującego, albo na planie pracy najpóźniej po przybyciu do miejsca pozwalającego na postój. Wskazanych adnotacji nie można zastępować zeznaniami świadków, zgłoszonych po upływie prawie roku od daty stwierdzonych naruszeń. Ponadto wniosek dowodowy nie wskazywał żadnych konkretnych okoliczności, które zeznaniami poszczególnych świadków miałyby być udowadniane. Nie było wystarczające ogólnikowe powołanie się na art. 93 ust. 7 u.t.d. ani przytoczenie jego treści jako tezy dowodowej. W skardze do Sądu oraz na rozprawie w dniu 26 kwietnia 2012 r. pełnomocnik skarżącej w żaden sposób nie sprecyzował okoliczności, które miałyby być przedmiotem dowodu. Skarżąca nie wykazała tym samym, że nieustosunkowanie się przez organ do jej wniosku mogło mieć jakikolwiek wpływ na wynik sprawy. Ponadto Sąd I instancji wskazał, że zgodnie z art. 93 ust. 7 u.t.d. (w brzmieniu sprzed dnia 1 stycznia 2012 r.) obowiązkiem przedsiębiorcy było takie zorganizowanie pracy kierowców, aby transport drogowy wykonywany był zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, aby przy zachowaniu należytej staranności, właściwego systemu motywacyjnego, szkoleniowego, czy innego rodzaju środków dyscyplinujących nie dochodziło do naruszeń obowiązujących przepisów wspólnotowych czy ustawy o transporcie drogowym. W art. 93 ust. 7 u.t.d. chodziło tylko i wyłącznie o zdarzenia nieoczekiwane, nie dające się przewidzieć, a nie związane z doborem pracowników. Nie było możliwe przyjęcie stanowiska o wyłączeniu odpowiedzialności skarżącej za stwierdzone uchybienia przepisów ustawy o transporcie drogowym z tego powodu, że to kierowcy dopuścili się naruszeń, na powstanie których skarżąca nie miała wpływu. Skarżąca bowiem była odpowiedzialna za działania tych osób i ponosiła z tego tytułu ryzyko w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Sąd I instancji podkreślił również, że nie było obowiązkiem organu przeprowadzanie z urzędu dowodów na okoliczność przyczyn powstania naruszeń.

W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w L., organy administracji oparły się na prawidłowo zebranym w sprawie materiale dowodowym, wyczerpująco zbadały istotne okoliczności faktyczne sprawy oraz przeprowadziły dowody służące ustaleniu stanu faktycznego zgodnie z zasadami prawdy obiektywnej (art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a.) i na podstawie prawidłowo zastosowanego załącznika do ustawy o transporcie drogowym nałożyły na skarżącą karę pieniężną za stwierdzone naruszenia w łącznej wysokości 30.000 zł.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniosła K. K. żądając uchylenia zaskarżonego wyroku w całości i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania WSA w L. oraz zasądzenia zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj. naruszenie przepisów:

- art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. w zw. z art. 75 § 1, art. 64 § 2, art. 6, 7, 8, 77 i 80 k.p.a. polegające na tym, że WSA w L. badając legalność zaskarżonej decyzji nie uwzględnił, że organ administracji wydając zaskarżoną decyzję rażąco naruszył zasady postępowania dowodowego złożonego przez skarżącą oraz - w przypadku przyjęcia, iż pismo zawierające wniosek dowodowy jest zbyt ogólne – nie wezwał skarżącej do ewentualnego uzupełnienia braku formalnego złożonego wniosku poprzez skonkretyzowanie tezy dowodowej – w sytuacji, gdy dowód którego przeprowadzenia domagała się skarżąca miał zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, co doprowadziło do tego, iż Sąd zaakceptował błędnie ustalony stan faktyczny sprawy w sytuacji, gdy organ administracji nie wyjaśnił stanu faktycznego sprawy, przekroczył zasadę swobodnej oceny dowodów oraz dokonał dowolnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego;

1. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. w zw. z art. 6, 7, 8, 77, 80 k.p.a. polegające na tym, że WSA w L. badając legalność zaskarżonej decyzji nie uwzględnił, że organ administracji wydając zaskarżoną decyzję przekroczył zasadę swobodnej oceny dowodów, a tym samym Sąd zaakceptował błędnie ustalony stan faktyczny sprawy w sytuacji, gdy organ administracji nie wyjaśnił stanu faktycznego sprawy, przekroczył zasadę swobodnej oceny dowodów oraz dokonał dowolnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego poprzez przyjęcie, iż skarżąca wadliwie dokumentowała okresy aktywności kierowcy (wadliwie prowadzone wykresówki), podczas gdy w rzeczywistości skarżąca prowadziła wykresówki właściwie i zgodnie z obowiązującymi przepisami;

2. art. 141 § 4 p.p.s.a. polegające na tym, że WSA w L. badając legalność zaskarżonej decyzji nie rozpatrzył należycie wszystkich zarzutów skarżącej, jak też nie uzasadnił należycie swego rozstrzygnięcia.

W rezultacie powyższych naruszeń prawa procesowego, badając legalność decyzji, doszło do naruszenia przez WSA w L. prawa materialnego – zarzut naruszenia art. 1 par. 1 i 2 p.u.s.a. oraz art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a., a w szczególności:

1. art. 92 ust. 1 i 4 u.t.d. w brzmieniu obowiązującym przed zmianą dokonaną ustawą z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 244, poz. 1454) poprzez ich zastosowanie i nałożenie na skarżącą kary pieniężnej w sytuacji, gdy skarżąca wykonując przewóz drogowy nie naruszyła obowiązujących przepisów;

2. art. 93 ust. 7 i 9 u.t.d. – w brzmieniu obowiązującym przed zmianą dokonaną cytowaną ustawą z dnia 16 września 2011 r. poprzez niewłaściwą jego wykładnię i błędne zastosowanie polegające na uznaniu, że ewentualne naruszenie przepisów przez skarżącą nie nastąpiło wskutek zdarzeń lub okoliczności, których podmiot wykonujący przewozy nie mógł przewidzieć, co skutkowało błędnym nałożeniem kary na skarżącą w sytuacji gdy postępowanie winno zostać umorzone.

Główny Inspektor Transportu Drogowego nie złożył odpowiedzi na skargę kasacyjną.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna jest niezasadna.

Zgodnie z art. 183 § 1 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania. W niniejszej sprawie nieważność postępowania w ujęciu art. 183 § 2 p.p.s.a. nie występowała. Wynik postępowania kasacyjnego był zatem rezultatem oceny zarzutów zgłoszonych w rozpoznawanym środku odwoławczym.

Zgodnie z przepisem art. 174 p.p.s.a. skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach: 1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, 2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogłoby mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Związanie NSA podstawami skargi kasacyjnej wymaga prawidłowego ich określenia w skardze kasacyjnej. Oznacza to konieczność powołania konkretnych przepisów prawa, którym zdaniem skarżącego uchybił sąd, uzasadnienia zarzutu ich naruszenia, a w razie zgłoszenia zarzutu naruszenia prawa procesowego wykazania, że to uchybienie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Skargę kasacyjną oparto na obu podstawach wymienionych w art. 174 p.p.s.a.

Niezasadny jest zarzut nr 2 naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. w zw. z art. 6, 7, 8, 77 i 80 k.p.a. Skarżąca naruszenia powyższych przepisów upatrywała w zaakceptowaniu przez Sąd I instancji błędnych ustaleń organów administracji, jakoby w wadliwy sposób dokumentowała okresy aktywności kierowców. Sąd I instancji bowiem wyjaśnił szczegółowo, dlaczego uznał, iż nie doszło do naruszenia powyższych zasad postępowania. Podstawą odpowiedzialności skarżącej były wykresówki i dane z kart kierowców za okres od dnia 1 września 2010 r. do dnia 28 lutego 2011 r. zabezpieczone w jej zakładzie podczas kontroli przeprowadzonej przez inspektorów LWITD w okresie od dnia 12 maja 2011 r. do dnia 2 czerwca 2011 r. Przeprowadzone czynności i ustalenia zostały udokumentowane w protokole kontroli (kopia protokołu kontroli, k. – 85, 86 akt adm.). Jak słusznie zauważył Sąd I instancji skarżąca nie kwestionowała ustaleń kontroli i nie zgłaszała zastrzeżeń doń. Stwierdzone podczas kontroli naruszenia spowodowały wszczęcie postępowania administracyjnego. Skarżąca na etapie postępowania przed organem I instancji ani w postępowaniu odwoławczym nie zgłaszała dowodów, które miałyby świadczyć o wadliwości ustaleń kontrolnych, jak i decyzji organów obu instancji, co także słusznie zauważył już WSA.

Należy zauważyć, że protokół z przeprowadzonych czynności kontrolnych, o których mowa w art. 74 u.t.d., jest dokumentem urzędowym. Zatem, zgodnie z art. 76 § 1 k.p.a. korzysta z wiarygodności zawartych w nim ustaleń, szczególnie w sytuacji, gdy został podpisany bez zastrzeżeń przez kontrolowany podmiot, jak to miało miejsce w niniejszej sprawie (por. wyrok NSA z dnia 17 kwietnia 2013 r., sygn. akt II GSK 214/12, opubl. orzeczenia.nsa.gov.pl).

Ponadto w myśl art. 3 ust. 1 rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym (Dz.U.UE.L.1985.370.s.8 z późn. zm.), dalej: "rozporządzenie nr 3821/85" urządzenie rejestrujące jest instalowane i użytkowane w tych pojazdach zarejestrowanych w Państwie Członkowskim, które są wykorzystywane do przewozu drogowego osób lub rzeczy, z wyłączeniem pojazdów, o których mowa w art. 3 rozporządzenia nr 561/2006. Pojazdy wykorzystywane przez K. K. nie podlegały wspomnianemu wyłączeniu (bezsporne). Według art. 4 lit. j) rozporządzenia nr 561/2006 rejestracja czasu prowadzenia pojazdu, oznaczającego czas trwania czynności prowadzenia pojazdu następuje: automatycznie lub półautomatycznie przez urządzenia rejestrujące określone w załącznikach I i IB do rozporządzenia (EWG) nr 3821/85; lub ręcznie, zgodnie z art. 16 ust. 2 rozporządzenia (EWG) nr 3821/85. Z kolei, w myśl art. 10 ust. 2 rozporządzenia nr 561/2006 przedsiębiorstwo transportowe ma obowiązek zorganizowania pracy kierowców w taki sposób, aby ci mogli przestrzegać przepisów rozporządzenia nr 3821/85 oraz przepisów rozdziału II rozporządzenia nr 561/2006. Natomiast w myśl art. 15 ust. 2 rozporządzenia nr 3821/85 kierowcy stosują wykresówki lub karty kierowcy w każdym dniu, w którym prowadzą pojazd, począwszy od momentu, w którym go przejmują i nie wyjmuje się wykresówki lub karty kierowcy z urządzenia przed zakończeniem dziennego okresu pracy, chyba że jej wyjęcie jest dopuszczalne z innych powodów. Według ust. 3 tego art. kierowcy m.in. obsługują przełączniki umożliwiające osobną i wyraźną rejestrację następujących okresów: czas prowadzenia pojazdów, inną pracę, okresy gotowości, okresy dyspozycyjności, przerwy w pracy i okresy dziennego odpoczynku ("dzienny okres odpoczynku" oznacza dzienny okres, w którym kierowca może swobodnie dysponować swoim czasem i obejmuje "regularny dzienny okres odpoczynku" lub "skrócony dzienny okres odpoczynku", według art. 4 lit. g) rozporządzenia nr 561/2006). Jeżeli nastąpiłoby uszkodzenie wykresówki lub karty kierowcy zawierającej zapis, kierowcy mają obowiązek dołączenia uszkodzonej wykresówki lub karty kierowcy do zastępującej ją wykresówki lub karty kierowcy zapasowej, na podstawie art. 15 ust. 1 zd. 3 rozporządzenia nr 3821/85. Z przytoczonych uregulowań wynikało, że wykresówki, jeżeli były używane do rejestracji okresu pracy przez kierowców w firmie skarżącej, były zasadniczym dowodem na potwierdzenie tychże okoliczności, zwłaszcza że decydowały o prawach socjalnych kierowców (czasie odpoczynku po zakończeniu pracy, ich wynagrodzeniu).

W tej sytuacji organy administracji dysponując wykresówkami, przedstawionymi zresztą przez skarżącą, nie miały podstaw do poszukiwania innych dowodów dokumentujących czas pracy kierowców.

Z kolei co do zarzutu nr 1 zgłoszonego przez skarżącą w ramach podstawy naruszenia przepisów postępowania, tj. naruszenia art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. w zw. z art. 75 § 1, 64 § 2, 6, 7, 7, 77 i 80 k.p.a. należało także uznać go za niezasadny. K. K. podnosiła, że aprobata przez WSA czynności GITD polegającej na nieuwzględnieniu złożonego przez nią wniosku dowodowego stanowiła naruszenie powołanych przepisów.

Przede wszystkim należy zauważyć, że wniosek dowodowy z dnia 1 grudnia 2011 r. (wpłynął do GITD w dniu 5 grudnia 2011 r.) został złożony przez skarżącą w końcowej fazie postępowania odwoławczego, po otrzymaniu postanowienia o natychmiastowej wykonalności decyzji LWITD, w którym GITD pouczył stronę o przysługujących jej uprawnieniach. Ponadto wniosek ten zmierzał do wykazania okoliczności z art. 93 ust. 7 u.t.d., o czym świadczyło bezpośrednie odwołanie się do art. 93 ust. 7 u.t.d. oraz sposób sformułowania tezy dowodowej - zawierającej treść powołanego przepisu. Jednakże, jak słusznie zauważył Sąd I instancji, wniosek nie wskazywał konkretnych okoliczności, które miałyby być udowodnione. Było to istotne, gdyż w sprawie stwierdzono kilkadziesiąt naruszeń, szczegółowo opisanych w decyzjach organów obu instancji i dokonanych w okresie kilku miesięcy – od września 2010 r. do lutego 2011 r. Nadto jednym ze świadków miał być kierowca – J. S., którego czas pracy i prawidłowość stosowania wykresówek był przedmiotem kontroli, a potem, stwierdzone w wyniku kontroli naruszenia - przedmiotem postępowania administracyjnego. Co do drugiego świadka – M. N. skarżąca nie uzasadniła, na jakie okoliczności określone w art. 93 ust. 7 u.t.d. miałby być miarodajnym świadkiem.

Przy zgłaszaniu wniosków dowodowych w postępowaniu administracyjnym trzeba pamiętać, że zgodnie z art. 78 § 1 k.p.a. żądanie strony przeprowadzenia dowodu należy uwzględnić, jeżeli przedmiotem dowodu jest okoliczność mająca znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Zatem strona występująca z wnioskiem dowodowym powinna wykazać, że dotyczy on okoliczności mającej istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy czyli musi zostać wskazana konkretna okoliczność(ci), aby mogła być oceniona przez organ nie tylko według reguł z art. 75, 77 i 80 k.p.a., ale też w świetle przesłanek z art. 78 § 2 k.p.a. (organ może nie uwzględnić żądania, gdy zostanie zgłoszone poza postępowaniem dowodowym i dotyczy okoliczności stwierdzonej innymi dowodami, chyba że mającej znaczenie dla sprawy).

Przy powoływaniu i udowadnianiu okoliczności wymienionych w art. 93 ust. 7 u.t.d. istnieje jeszcze większy rygoryzm. Zgodnie z poglądem utrwalonym w orzecznictwie sądów administracyjnych, okoliczności objęte hipotezą art. 92a ust. 4 i art. 93 ust. 7 u.t.d. powinien udowodnić przedsiębiorca, gdyż to on wywodzi skutki prawne wynikające z tego przepisu, w postaci uwolnienia go od odpowiedzialności za naruszenie przepisów przez kierowcę, w niniejszej sprawie dotyczących czasu pracy kierowców (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 czerwca 2009r., sygn. akt II GSK 989/08, z dnia 20 października 2010 r., sygn. akt II GSK 936/09, z dnia 22 listopada 2012 r., sygn. akt II GSK 1652/11, z dnia 27 czerwca 2013 r., sygn. akt II GSK 439/12, opubl. orzeczenia.nsa.gov.pl).

Jak wskazał NSA w wyroku w sprawie II GSK 989/08 rozkład ciężaru dowodu jest kwestią materialnoprawną. Wynika on zasadniczo z przepisu prawa materialnego, który organ administracji publicznej ma obowiązek zastosować w sprawie (art. 6 k.p.a.). Zatem w świetle powołanych przepisów na skarżącej spoczywał obowiązek udowodnienia określonych okoliczności faktycznych, czyli w przypadku żądania przesłuchania świadków – także sprecyzowania okoliczności, których miałby dotyczyć ten wniosek dowodowy.

Należy także mieć na uwadze etap zgłoszenia wniosku dowodowego – jak wskazano – końcowy okres postępowania odwoławczego. Liczba i charakter naruszeń był wiadomy skarżącej od zakończenia kontroli w jej w przedsiębiorstwie i potwierdzony w postępowaniu administracyjnym. Pełnomocnikiem skarżącej w postępowaniu kontrolnym był ten sam radca prawny który następnie reprezentował stronę od postępowania odwoławczego. Po przeprowadzeniu kontroli nie zostały zgłoszone zastrzeżenia, jak i w odwołaniu nie określono szczegółowo okoliczności, które wyłączałyby odpowiedzialność skarżącej na podstawie art. 93 ust. 7 u.t.d. oraz nie przedstawiono (zgłoszono) żadnych dowodów na tę okoliczność, mimo że LWITD nie dopatrzył się podstaw do zastosowania art. 93 ust. 7 u.t.d. (str. 32 - 33 decyzji LWITD).

Zgodnie z art. 136 k.p.a. w postępowaniu odwoławczym organ odwoławczy może przeprowadzić na żądanie strony lub z urzędu dodatkowe postępowanie w celu uzupełnienia dowodów i materiałów w sprawie albo zlecić przeprowadzenie tego postępowania organowi I instancji, który wydał decyzję.

W doktrynie podkreśla się, że unormowanie art. 136 k.p.a. znajduje zastosowanie wyłącznie wtedy, gdy postępowanie dowodowe przeprowadzone w pierwszej instancji wymaga uzupełnienia, gdyż nie zostały ustalone wszystkie istotne mające znaczenie prawne dla okoliczności faktyczne lub przeprowadzone przez organ I instancji dowody nie stwarzają podstawy dla uznania okoliczności faktycznych za udowodnione (por. B. Adamiak w B. Adamiak, J. Borkowski. Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, C.H.BECK, Warszawa 2009, s. 484, Z. Kmieciak. Postępowanie wstępne i wyjaśniające przed organem drugiej instancji, [w:] Odwołania w postępowaniu administracyjnym, Lex). Kwestię potrzeby przeprowadzenia dodatkowego postępowania należy rozważyć w odniesieniu do konkretnego stanu faktycznego i prawnego, skali potencjalnych czynności wyjaśniających (Z. Kmieciak, tamże).

Nadto przy rozważaniu celowości podjęcia na żądanie strony czynności w oparciu o art. 136 k.p.a., organ odwoławczy związany jest także (na podstawie art. 140 k.p.a.) rygorami wynikającymi z art. 78 k.p.a., a w przypadku omawianej sprawy i z art. 93 ust. 7 u.t.d.

Wobec tego, skarżąca zgłaszając wniosek dowodowy, powinna była wskazać konkretne okoliczności, mające jednoznacznie wykazać przesłanki wyłączenia odpowiedzialności wymienione w art. 93 ust. 7 u.t.d.

W tej sytuacji stanowisko Sądu I instancji, że nieprzeprowadzenie dowodów zawnioskowanych przez skarżącą w postępowaniu odwoławczym stanowiło naruszenie przepisów postępowania, ale nie w stopniu, o jakim mowa w art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a., należało uznać za prawidłowe. K.K. nie wykazała, z powodu jakich okoliczności nieprzeprowadzenie dowodu z wnioskowanych świadków miałoby mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Na marginesie należy zauważyć, że zarzuty zredagowane w pkt 1 i 2 petitum skargi pozostają ze sobą w sprzeczności, gdyż wykazywanie okoliczności z art. 93 ust. 7 u.t.d. może nastąpić wtedy, gdy doszło do naruszeń przepisów (w niniejszej sprawie dotyczących czasu pracy kierowców i jego dokumentowania).

Skarżąca zarzuciła także naruszenie przez Sąd I instancji art. 141 § 4 p.p.s.a. wskutek nierozpatrzenia należycie wszystkich zarzutów i nienależytego uzasadnienia rozstrzygnięcia.

Zgodnie z treścią tego przepisu uzasadnienie wyroku powinno zawierać w szczególności podstawę prawną oraz jej wyjaśnienie. Uzasadnienie zaskarżonego wyroku w powiązaniu z podstawą prawną i jej wyjaśnieniem uwzględnia również wiążące stanowisko zajęte w sprawie przez sąd administracyjny w tej sprawie, które również wpływa na jej stan prawny. Zarzut, iż w opinii skarżącej wyjaśnienie podstawy prawnej jest nienależyte i nieprzekonujące, nie stanowi automatycznie o naruszeniu art. 141 § 4 p.p.s.a. Zauważyć należy, że uzasadnienie wyroku jest tą jego częścią, w której sąd przeprowadza wywód prawny, w którym omawia podstawę prawną wyroku, to jest, wskazuje zastosowane przepisy oraz wyjaśnia sposób ich wykładni. Mimo, że treść uzasadnienia powinna być zwięzła, a zajmowanie stanowiska w spornych kwestiach winno ograniczyć się jedynie do zakresu niezbędnego do rozstrzygnięcia spraw, to jednak sąd powinien tak wytłumaczyć motywy rozstrzygnięcia, by w wyższej instancji mogła zostać oceniona jego prawidłowość. Tym wymogom odpowiada, w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, uzasadnienie zaskarżonego wyroku. Nie jest natomiast przesłanką ustawową uzasadnienia przekonanie strony do poglądów Sądu I instancji. Dla skutecznego zarzutu naruszenia art. 141 § 4 p.p.s.a. należało wykazać, że uzasadnienie z uwagi na swoją konstrukcję, niespełnione wymogi ustawowe nie pozwalało na ocenę, czy wyrok Sądu I instancji jest prawidłowy, czy też nie.To, że skarżąca nie podzieliła stanowiska Sądu, czy też jej ocena, iż uzasadnienie wyroku jest dla niej nieprzekonywujące, nie stanowiło skutecznej przesłanki uwzględnienia tego zarzutu. Ponadto, wymaga podkreślenia, że w skardze kasacyjnej nie wyjaśniono, jaki wpływ na rozstrzygnięcie sprawy miałoby naruszenie art. 141 § 4 p.p.s.a.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia prawa materialnego – art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a. i art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 z późn. zm., dalej: "p.u.s.a."), w orzecznictwie przyjmuje się, że art. 1 § 1 i 2 p.u.s.a. ma charakter przepisu ustrojowego, który sąd mógłby naruszyć odmawiając rozpoznania skargi, mimo wniesienia jej z zachowaniem przepisów prawa albo rozpoznając ją, stosując przy kontroli inne kryterium niż kryterium zgodności z prawem (por. wyrok NSA z dnia 8 marca 2013 r., sygn. akt II GSK 2110/11, Lex nr 1305504).

W niniejszej sprawie sytuacja taka nie miała miejsca.

Natomiast co do zarzutu naruszenia przepisów prawa materialnego – art. 92 ust. 1 i 4 u.t.d., to z uzasadnienia tego zarzutu wynika, że odnosi się nieprawidłowego zastosowania lp. 11.4.2 załącznika do u.t.d. w powiązaniu z art. 15 rozporządzenia nr 3821/85 i w konsekwencji nałożenia kary pieniężnej w kwocie 81.000 zł za okazanie podczas kontroli w przedsiębiorstwie 162 wykresówek nie zawierających wszystkich danych o okresach aktywności kierowcy.

Należy zauważyć, że według lp. 11.4.2 załącznika do u.t.d. za okazanie podczas kontroli w przedsiębiorstwie wykresówki, która nie zawiera wszystkich danych o okresach aktywności kierowcy nakłada się karę 500 zł za każdą wykresówkę. Ustawa o transporcie drogowym nie definiuje pojęcia okresów aktywności. W tym zakresie należy odwołać się do uregulowań rozporządzeń nr 3821/85 i nr 561/2006. W powołanych rozporządzeniach nie ma także bezpośrednich definicji okresów aktywności kierowcy. Jednak w oparciu o zapisy Preambuły do rozporządzenia nr 3821/85 (stosowanie urządzeń rejestrujących mogących wskazywać okresy aktywności, określone w rozporządzeniu (EWG) nr 3820/85 w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego ma na celu zapewnienie skutecznej kontroli stosowania tego prawodawstwa), pkt 3 Preambuły do rozporządzenia nr 561/2006 (Z uwagi na ogólne sformułowania użyte w niektórych przepisach rozporządzenia (EWG) nr 3820/85, dotyczących czasu prowadzenia pojazdem, przerw i okresów odpoczynku kierowców uczestniczących w krajowym i międzynarodowym transporcie drogowym na terytorium Wspólnoty, wystąpiły trudności w zakresie wykładni, stosowania, egzekwowania i monitorowania tych przepisów w jednolity sposób we wszystkich Państwach Członkowskich), można przyjąć, że do okresów aktywności kierowcy należy zaliczyć czas prowadzenia pojazdem, czas przerw i okresu odpoczynku kierowcy. Potwierdzają to art. 2 rozporządzenia nr 3821/85, który mówi, że dla celów tego rozporządzenia zastosowanie mają definicje zawarte w art. 4 rozporządzenia nr 561/2006 oraz art. 3 ust. 1 rozporządzenia nr 3821/85, który z kolei stanowi, że urządzenie rejestrujące jest instalowane i użytkowane w tych pojazdach zarejestrowanych w Państwie Członkowskim, które są wykorzystywane do przewozu drogowego osób lub rzeczy, z wyłączeniem pojazdów, o których mowa w art. 3 rozporządzenia (WE) nr 561/2006, jak i pkt 31 Preambuły do rozporządzenia nr 561/2006 wskazujący, że rozporządzenie nr 3821/85 należało zmienić w celu jasnego określenia szczególnych obowiązków przedsiębiorstw transportowych i kierowców, a także w celu umocnienia pewności prawnej i ułatwienia egzekwowania przestrzegania maksymalnego czasu prowadzenia pojazdu i okresu odpoczynku w trakcie kontroli drogowych.

Szczegółowe zasady stosowania wykresówek reguluje m.in. art. 15 ust. 2 rozporządzenia nr 3821/85 stanowiący, że kierowcy stosują wykresówki lub karty kierowcy w każdym dniu, w którym prowadzą pojazd, począwszy od momentu, w którym go przejmują. Nie wyjmuje się wykresówki lub karty kierowcy z urządzenia przed zakończeniem dziennego okresu pracy, chyba że jej wyjęcie jest dopuszczalne z innych powodów. Wykresówka lub karta kierowcy nie może być używana przez okres dłuższy niż ten, na który jest przeznaczona.

W przypadku uszkodzenia wykresówki lub karty kierowcy zawierającej zapis kierowcy dołączają uszkodzoną wykresówkę lub kartę kierowcy do zastępującej ją wykresówki lub karty kierowcy zapasowej (art. 15 ust. 1 zd. 3 cytowanego rozporządzenia).

Natomiast jeżeli w wyniku oddalenia się od pojazdu kierowca nie jest w stanie używać urządzeń zainstalowanych w pojeździe, to okresy, o których mowa w ust. 3 tiret drugie lit. b (inna praca oznaczająca wszelkie czynności inne niż prowadzenie pojazdu, zgodnie z definicją z art. 3 lit. a) dyrektywy 2002/15/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 marca 2002 r. w sprawie organizacji czasu pracy osób wykonujących czynności w trasie w zakresie transportu drogowego, a także wszelkie prace wykonywane dla tego samego lub innego pracodawcy w sektorze transportowym lub poza nim; są one rejestrowane pod symbolem), lit. c (okresy gotowości zdefiniowane w art. 3 lit. b) dyrektywy 2002/15/WE, w tym okres dyspozycyjności, a mianowicie: czas oczekiwania, tzn. okres, w którym kierowcy pozostają na stanowisku pracy tylko w celu odebrania informacji i rozpoczęcia bądź wznowienia jazdy lub wykonywania innej pracy, czas spędzony obok kierowcy prowadzącego pojazd, czas spędzony w kuszetce, gdy pojazd jest w ruchu) i lit. d (przerwy w pracy i okresy dziennego odpoczynku):

a) jeśli pojazd wyposażony jest w urządzenie rejestrujące zgodnie z załącznikiem I, wprowadza się na wykresówkę, ręcznie, w drodze automatycznej rejestracji lub innym sposobem, czytelnie i nie brudząc karty; lub

b) jeśli pojazd wyposażony jest w urządzenie rejestrujące zgodnie z załącznikiem IB, wprowadza się na kartę kierowcy przy użyciu urządzenia do ręcznego wprowadzania danych, w jakie wyposażone jest urządzenie rejestrujące.

Jeśli pojazdem wyposażonym w urządzenie rejestrujące zgodnie z załącznikiem IB jedzie więcej niż jeden kierowca, kierowcy ci upewniają się, że ich karty kierowcy zostały włożone w odpowiednie otwory tachografu.

Kierowcy uzupełniają odpowiednio wykresówki lub karty kierowcy, jeżeli w pojeździe znajduje się więcej niż jeden kierowca, w taki sposób, aby informacje, określone w załączniku I rozdziale II pkt 1-3, były zapisywane na wykresówce lub karcie kierowcy kierowcy prowadzącego pojazd.

W myśl art. 15 ust. 3 tiret drugi rozporządzenia nr 3821/85 kierowcy obsługują przełączniki umożliwiające osobną i wyraźną rejestrację następujących okresów wymienionych od lit. a (czas prowadzenia pojazdu) do lit. d (okresy wyżej opisane).

Zatem już z art. 15 ust. 3 tiret drugie rozporządzenia nr 3821/85 wynika dla kierowców obowiązek obsługi przełączników w celu rejestracji m.in. przerw w pracy i okresów dziennego odpoczynku, a gdy nie można urządzeń użyć, to obowiązek ręcznego nanoszenia tego okresu (art. 15 ust. 2 rozporządzenia nr 3821/85).

Ponadto według ust. IV lit. b) pkt 1 tiret trzecie załącznika nr 1 do rozporządzenia nr 3821/85 wykresówki zawierają m.in. jedno lub więcej pól do rejestracji danych dotyczących czasu kierowania pojazdem, innych okresów pracy i dyspozycyjności kierowców, przerw w pracy i okresów odpoczynku kierowców. Pole lub pola do rejestracji okresów aktywności, o których mowa w pkt 1, muszą być oznaczone w taki sposób, aby różne okresy aktywności były łatwo rozróżnialne (pkt 4 lit. b) ust. IV powołanego załącznika).

Z kolei art. 15 ust. 5 rozporządzenia nr 3821/85 wymienia informacje nanoszone na wykresówkę przez każdego członka załogi pojazdu: na początku używania wykresówki - swoje nazwisko i imię (lit. a); datę i miejsce rozpoczęcia używania wykresówki oraz datę i miejsce zakończenia jej używania (lit. b); numer rejestracyjny każdego pojazdu, do którego został on przydzielony, zarówno na początku pierwszej jazdy zapisanej na wykresówce, jak i następnych, w przypadku zmiany pojazdu, w czasie używania tej samej wykresówki (lit. c); wskazania licznika długości drogi (lit. d): przy rozpoczęciu pierwszej jazdy zarejestrowanej na wykresówce, przy zakończeniu ostatniej jazdy zarejestrowanej na wykresówce, w razie zmiany pojazdu w ciągu dnia pracy (wskazanie licznika w pojeździe, do którego był przydzielony oraz wskazanie licznika w pojeździe, do którego zostaje przydzielony); czas, kiedy miała miejsce zmiana pojazdu (lit. e). Zgodnie z ust. IV pkt 4 lit. d) załącznika nr 1 do rozporządzenia nr 3821/85 informacje te wpisywane są ręcznie.

Wobec powyższego należało zaakceptować stanowisko Sądu I instancji podzielającego argumentacje organów obu instancji, co do prawidłowości zastosowania przepisów dotyczących utrwalania okresów aktywności kierowców na wykresówkach i tym samym nałożenia za stwierdzone w tym zakresie naruszenia kary pieniężnej.

Skarżąca zarzuciła także niewłaściwą wykładnię i błędne zastosowanie art. 93 ust. 7 u.t.d. Przepis ten nakazuje umorzenie postępowania w sprawie nałożenia kary pieniężnej jeżeli zostanie stwierdzone, że naruszenie przepisów nastąpiło wskutek zdarzeń lub okoliczności, których podmiot wykonujący przewóz nie mógł przewidzieć.

Zwraca się uwagę w orzecznictwie sądowym, że w art. 97 ust. 7 u.t.d. nie mieszczą się sytuacje, które są wynikiem zachowania kierowcy, ale które bezpośrednio wynikają z braku właściwych rozwiązań organizacyjnych w zakresie dyscyplinowania osób wykonujących na rzecz przedsiębiorcy usługi kierowania pojazdem. Także kwestie właściwego doboru pracowników nie mieszczą się w zakresie regulacji tego przepisu. Tylko i wyłącznie z uznania przedsiębiorcy wynika właściwy dobór współpracujących. Przy zachowaniu należytej staranności i właściwego systemu motywacyjnego szkolenia pracowników czy rodzaju środków dyscyplinujących, nie dochodziłoby do naruszeń przepisów ustawy o transporcie drogowym. Dlatego w art. 93 ust. 7 u.t.d. chodzi tylko i wyłącznie o zdarzenia nieoczekiwane i nadzwyczajne, a nie związane z doborem pracowników. Nie wystarczy dla zwolnienia się od odpowiedzialności wykazanie braku winy, lecz wymagane jest pozytywne udowodnienie podjęcia wszystkich niezbędnych środków w celu zapobieżenia powstaniu naruszenia prawa. Odpowiedzialność administracyjna ma charakter obiektywny, gdyż obciąża podmiot wykonujący transport drogowy, jeżeli wystąpił zakazany przez ustawę skutek. Podmiot wykonujący przewóz drogowy ma być nadal odpowiednio motywowany do działań organizacyjnych gwarantujących bezpieczeństwo innych użytkowników dróg, w tym w zakresie doboru kierowców i ułożenia planu ich pracy. W orzecznictwie podkreśla się, że do okoliczności nieprzewidzianych dla przeciętnego nawet przedsiębiorcy, zajmującego się zawodowo świadczeniem usług transportowych, nie można zaliczyć utrudnień w ruchu drogowym z powodu robót drogowych, awarii samochodów (por. wyroki NSA z dnia 6 lipca 2011 r., sygn. akt II GSK 716/10 i z dnia 16 maja 2012 r., sygn. akt II GSK 543/11, a także wyroki WSA w Warszawie: z dnia 14 września 2010r., sygn. akt VI SA/Wa 1399/10; VI SA/Wa 1362/10 z 15 grudnia 2010 r.; z dnia 26 kwietnia 2010 r. sygn. VI SA/Wa 432/10, opubl. orzeczenia.nsa.gov.pl).

Dodać należy, że art. 10 ust. 3 rozporządzenia nr 561/2006 wprowadza odpowiedzialność przedsiębiorców wykonujących przewozy drogowe za naruszenia przepisów tegoż rozporządzenia, popełniane przez kierowców, którzy wykonują przewozy na rzecz tych przedsiębiorców. Przepisy te mają charakter prewencyjny, gdyż wprowadzają obowiązek stosowania takich systemów organizacyjnych przez przedsiębiorców, aby zminimalizować lub przeciwdziałać naruszeniu norm dotyczących okresów prowadzenia, obowiązkowych przerw i odpoczynków, określonych rozporządzeniem (art. 1o ust. 2 zd. pierwsze cyt. rozporządzenia). Jako obowiązkowe metody osiągnięcia właściwego sposobu organizacji pracy kierowców przepis art. 10 ust. 2 zdanie drugie rozporządzenia nr 561/2006 wskazuje wydawanie kierowcom przez przedsiębiorcę odpowiednich poleceń i przeprowadzanie regularnych, cyklicznych kontroli przestrzegania przez kierowców przepisów rozporządzenia nr 3821/85 i przepisów o czasie prowadzenia, obowiązkowych przerwach i odpoczynkach kierowców.

Przepisy polskiej ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. Nr 92, poz. 879 z późn. zm.) nakładają na przedsiębiorcę obowiązki mające zapewnić prawidłową organizację pracy kierowców i ich kontrolę, gdyż w art. 25 ust. 1 pkt 1 – 5 mówi się, że pracodawca prowadzi ewidencję czasu pracy kierowców w formie: zapisów na wykresówkach; wydruków danych z karty kierowcy i tachografu cyfrowego; plików pobranych z karty kierowcy i tachografu cyfrowego; innych dokumentów potwierdzających czas pracy i rodzaj wykonywanej czynności; rejestrów opracowanych na podstawie dokumentów, o których mowa w pkt 1-4.

Skarżąca nie wskazała, jakie konkretne okoliczności powinny być przyporządkowane do zdarzeń lub okoliczności, których podmiot wykonujący przewozy nie mógł przewidzieć. Ograniczyła się tylko do zacytowania art. 93 ust. 7 u.t.d.

Wobec powyższych twierdzeń nie można było podzielić stanowiska skarżącej odnośnie naruszenia przez WSA prawa materialnego – art. 93 ust. 7 u.t.d.

Powoływanie się skarżącej na naruszenie przepisu art. 93 ust. 9 u.t.d. należy uznać za nieprawidłowe, gdyż dotyczy on odpowiedzialności administracyjnej podmiotu wykonującego inne czynności związane z przewozem, wymienione w ust. 8 tego samego art. Natomiast skarżąca jest podmiotem wykonującym przewozy. Przepis ten nie był powoływany ani przez WSA, ani przez organy administracji w kwestionowanych decyzjach.

Z powyższych względów, uznając że skarga nie miała uzasadnionych podstaw, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 p.p.s.a.i art. 204 pkt 1 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.



Powered by SoftProdukt