Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Halina Kuśmirek (spr.), , Sędzia WSA Elżbieta Zielińska - Śpiewak, Asesor WSA Grzegorz Czerwiński, Protokolant Monika Sosna-Parcheta, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 października 2005 r. sprawy ze skargi Spółdzielni Mieszkaniowo - Budowlanej [...] na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] listopada 2004 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania odwoławczego skargę oddala.

Decyzją z dnia [...] października 2004 r. Nr [...], działając na podstawie art. 28, art. 33 ust. 1 i art. 36 oraz art. 82 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2003 r. Nr 207 poz. 2016 ze zm.) i art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98 poz. 1071 ze zm.) oraz art. 92 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142 poz. 1592 ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku D. S.A. w [...], Prezydent Miasta [...] zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę zespołu zabudowy wielorodzinnej z garażem podziemnym przy [...] wraz z wykonaniem elementów zagospodarowania terenu. W uzasadnieniu organ podniósł, iż projekt budowlany jest zgodny z wymaganiami decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu z dnia [...] czerwca 2004 r. Nr [...], a także z wymaganiami ochrony środowiska, jest kompletny i posiada niezbędne sprawdzenia, uzgodnienia i opinie.

Odwołanie od decyzji złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowo-Budowlana [...], podnosząc, iż organ I instancji naruszył art. 28 kpa oraz art. 28 ustawy Prawo budowlane. Zdaniem odwołującej się sporna inwestycja bezpośrednio oddziaływuje na przyległe do tej inwestycji tereny Spółdzielni, będące w jej użytkowaniu wieczystym.

Wojewoda [...], po rozpoznaniu odwołania, decyzją z dnia [...] listopada 2004 r. Nr [...], działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 3 kpa w związku z art. 28 kpa umorzył postępowanie odwoławcze. Uzasadniając decyzję organ podniósł, że z analizy akt sprawy nie wynika, aby działka SMB [...] nr ew. [...], bezpośrednio sąsiadująca z terenem inwestycji, znajdowała się w obszarze oddziaływania projektowanego przez D. S.A. [...] obiektu. Budynek inwestora usytuowany został w odległości 11,2 m od granicy działki sąsiedniej. Organ wskazał ponadto, że z dołączonej do projektu budowlanego analizy zacieniania jednoznacznie wynika, że projektowane budynki nie zacienią niezabudowanej działki SMB [...]. W ocenie organu zachowane zostały warunki określone w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Odwołująca się nie wykazała, w oparciu o jaki przepis prawa materialnego wywodzi swoje prawo do bycia stroną postępowania w sprawie wydania decyzji Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] października 2004 r. [...] i do wniesienia odwołania.

Skargę na powyższą decyzję złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowo-Budowlana [...]. Skarżąca podniosła, iż organ odwoławczy uznając, że działka skarżącej nie znajduje się w obszarze oddziaływania przedmiotowej inwestycji oparł się na stwierdzeniu, że inwestycja ta znajdować się będzie w odległości 11,2 m od granicy z działką nr ew. [...] należącą do skarżącej, nie biorąc jednak pod uwagę wszystkich wspólnych granic pomiędzy jej działką a działką inwestora. Zdaniem skarżącej usytuowanie inwestycji w sposób zatwierdzony w pozwoleniu na budowę narusza przepisy Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie - w zakresie odległości i nasłonecznienia nieruchomości SMB [...], obiekty te ponadto ograniczą inwestowanie na działkach skarżącej.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda [...] wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swe dotychczasowe stanowisko.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd administracyjny właściwy jest do kontroli decyzji administracyjnych tylko w oparciu o kryterium zgodności z prawem. Uwzględnienie skargi przez Sąd następuje więc jedynie w przypadku naruszenia przepisów prawa materialnego lub istotnych wad w przeprowadzonym postępowaniu. W rozpoznawanej sprawie tego rodzaju wady i uchybienia nie wystąpiły i w związku z tym skarga nie mogła zostać uwzględniona.

Podstawę prawną decyzji wydanej przez Wojewodę [...] w przedmiotowej sprawie stanowi art. 138 pkt 3 kpa. Stosownie do jego treści organ odwoławczy może zakończyć postępowanie wydając decyzję o umorzeniu postępowania odwoławczego. Będzie to miało miejsce m.in. w sytuacji, gdy organ odwoławczy w toku postępowania ustali, że wnoszący odwołanie nie jest stroną.

Wskazać należy, że przesłanką decydującą o przymiocie strony postępowania administracyjnego – stosownie do treści art. 28 kpa - jest interes prawny, wykazany przez dany podmiot ubiegający się o uczestnictwo w postępowaniu.

Jednakże krąg podmiotów uprawnionych do udziału w postępowaniu w sprawie udzielenia pozwolenia na budowę został odmiennie uregulowany przez przepis szczególny w art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlanego (Dz. U. z 2003r. Nr 207, poz. 2016 ze zm.). Przepis ten, w brzmieniu obowiązującym od dnia 11 lipca 2003 r. za stronę postępowania o pozwolenie na budowę uznaje jedynie inwestorów oraz właścicieli, użytkowników wieczystych lub zarządców nieruchomości znajdujących się na obszarze oddziaływania obiektu, będącego przedmiotem tego postępowania.

Art. 3 w/w ustawy zawierający słowniczek pojęć ustawy w pkt. 20 stwierdza, że przez obszar oddziaływania obiektu – należy rozumieć teren wyznaczony w otoczeniu obiektu na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu terenu. Komentarz prawa budowlanego Edwarda Radziszewskiego Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis Warszawa 2004 teza 7 do art. 3 pkt 20 str. 20-21 jako przykłady terenu wyodrębnionego na podstawie odrębnych przepisów podaje obszar ograniczonego użytkowania w rozumieniu art. 135 prawa o ochronie środowiska, otulina obszaru chronionego na podstawie przepisów o ochronie przyrody, strefy ochronne ujęć wody itp.

Zważywszy, iż poza w/w nielicznymi wyjątkami nie zostały wyznaczone obszary oddziaływania obiektu budowlanego, opierając się na powyższym przepisie należałoby przyjąć, iż stroną w postępowaniu o pozwoleniu na budowę byłby wyłącznie inwestor. Taki pogląd jest nie do przyjęcia. Wynikałoby z niego bowiem, iż obszary oddziaływania obiektu w praktyce dotyczyć będą jedynie inwestycji ujętych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 24 września 2002r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych kryteriów związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięć do sporządzenia raportu oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 179, poz. 1490).

W pewnych przypadkach natomiast każda inwestycja może powodować negatywne skutki dla właścicieli sąsiednich nieruchomości np. poprzez ograniczenie możliwości zabudowy ich działki.

Sąd administracyjny przyjął, iż za obszar oddziaływania obiektu należy uznać obszar określany dla projektowanego obiektu budowlanego w chwili wszczęcia postępowania w sprawie pozwolenia na budowę tego obiektu, na podstawie jego rodzaju i charakterystyki. W każdym przypadku do organów administracji architektoniczno – budowlanej, zaś należy zakreślenie tego obszaru i wskazanie stron tego postępowania. Właściciele, użytkownicy wieczyści i zarządcy nieruchomości sąsiadujących z projektowaną budową, aby uzyskać status strony w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę, muszą wskazać konkretny przepis, przewidujący w konkretnej sytuacji ograniczenie w swobodnym korzystaniu z ich nieruchomości, wprowadzone ze względu na powstanie w sąsiedztwie określonego obiektu budowlanego.

Wymogi powyższe spełniły organy administracyjne orzekające w niniejszej sprawie. Decyzja Prezydenta [...] z dnia [...].10.2004r. wyznaczyła obszar oddziaływania projektowanego obiektu ograniczając go wyłącznie w punkcie 4 do działek o numerach ewidencyjnych [...] z obrębu [...], a więc do działek inwestora. W odwołaniu strony skarżącej, podobnie jak i w samej skardze, zarzuty pod adresem wydanych decyzji opierają się na przepisie art. 28 kpa, chociaż przepis ten nie ma zastosowania w niniejszej sprawie. Spółdzielnia Budowlano Mieszkaniowa [...] w ogóle nie odnosi się do przyjętego przez organ pojęcia obszaru oddziaływania obiektu wynikającego z art. 28 ust. 2 prawa budowlanego określającego uprawnienia strony w postępowaniu o pozwoleniu na budowę.

Dlatego organy administracyjne w niniejszej sprawie prawidłowo przyjęły, że SMB [...] nie przysługuje przymiot strony w postępowaniu w sprawie udzielenia pozwolenia na budowę dla D. S.A. [...], gdyż skarżąca nie wykazała, by działka do której przysługuje jej wieczyste użytkowanie znajdowała się w obszarze oddziaływania przyszłej inwestycji.

Również uprawnień strony skarżącej do uczestnictwa w niniejszym postępowaniu o pozwolenie na budowę nie można poszukiwać w art. 5 ust. 9 Prawa budowlanego przewidującego, iż obiekt budowlany należy projektować i budować zapewniając poszanowanie uzasadnionych interesów osób trzecich. W orzecznictwie sądowo-administracyjnym wskazuje się, że pojęcie uzasadnionych interesów osób trzecich winno być interpretowane w oparciu o przesłanki obiektywne, a więc w oparciu o zgodność z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, z normami obowiązującymi w budownictwie. Jeżeli zatem decyzja o pozwoleniu na budowę nie wykazuje żadnej sprzeczności z powyższymi wymogami, to spowodowane w wyniku jej realizacji dolegliwości dla otoczenia nie mogą zostać zakwalifikowane jako naruszające "uzasadnione interesy osób trzecich". (por. wyrok NSA z 1 lutego 2001 r. IV SA 2085/98 LEX Nr 55752). W przedmiotowej sprawie strona skarżąca podniosła w skardze, że planowane usytuowanie budynków inwestora narusza przepisy Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie w zakresie odległości i nasłonecznienia nieruchomości strony skarżącej, czego nie rozważył organ odwoławczy przyjmując, że przedmiotowa inwestycja będzie się znajdowała w odległości 11,2 m od granicy z działką SMB [...]. Zdaniem skarżącej Wojewoda [...] nie odniósł się do wszystkich wspólnych granic między działką inwestora a działką skarżącej. Rzeczywiście, jak wynika z projektu budowlanego, sporny budynek w niektórych fragmentach wspólnej granicy będzie usytuowany w odległości 4,4 m od tej granicy. Również jednak takie usytuowanie budynków nie narusza, wbrew twierdzeniom skarżącej, przepisów Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Przepis § 12 w/w rozporządzenia przewiduje bowiem, że budynki na działce budowlanej sytuuje się od granicy z sąsiednią działką budowlaną w odległości nie mniejszej niż 4 m - w przypadku budynku zwróconego ścianą z otworami okiennymi lub drzwiowymi w stronę tej granicy, 3 m - w przypadku budynku zwróconego ścianą bez otworów okiennych lub drzwiowych w stronę tej granicy. Przedmiotowa inwestycja nie narusza ponadto warunków określonych w cytowanym rozporządzeniu w zakresie nasłonecznienia i oświetlenia nieruchomości sąsiednich, bowiem § 13 dotyczy odległości projektowanego budynku w stosunku do innych istniejących obiektów przeznaczonych na pobyt ludzi. Nie dotyczy on natomiast działek niezabudowanych.

Należy mieć na uwadze, że w zasadzie każda inwestycja powoduje uciążliwości i utrudnienia dla najbliższych sąsiadów. Jednakże podnoszone przez właścicieli nieruchomości sąsiadujących z projektowaną budową dolegliwości nie mogą być uznane za ograniczenie w możliwości zainwestowania ich działek, gdy posadowienie spornego obiektu jest zgodne z obowiązującymi przepisami.

W ocenie Sądu zaskarżona decyzja odpowiada prawu, wobec czego, na zasadzie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), orzeczono jak w sentencji.