drukuj    zapisz    Powrót do listy

6135 Odpady, Odpady, Inspektor Ochrony Środowiska, Oddalono skargę kasacyjną, II OSK 1402/15 - Wyrok NSA z 2017-02-03, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II OSK 1402/15 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2017-02-03 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2015-05-29
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Andrzej Gliniecki
Iwona Niżnik - Dobosz /sprawozdawca/
Jerzy Siegień /przewodniczący/
Symbol z opisem
6135 Odpady
Hasła tematyczne
Odpady
Sygn. powiązane
IV SA/Wa 2113/14 - Wyrok WSA w Warszawie z 2015-02-03
Skarżony organ
Inspektor Ochrony Środowiska
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2007 nr 124 poz 859 art. 24 ust. 3 lit. a i art. 2 pkt 35 lit. a
Ustawa z dnia 29 czerwca 2007 r. o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów.
Dz.U. 2013 poz 21 art. 27 ust. 2 pkt 1
Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach
Dz.U. 2016 poz 23 art. 7 w zw. z art. 77
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity
Dz.U. 2016 poz 718 art. 184
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jerzy Siegień Sędziowie Sędzia NSA Andrzej Gliniecki Sędzia del. WSA Iwona Niżnik-Dobosz (spr.) Protokolant starszy inspektor sądowy Wioletta Lasota po rozpoznaniu w dniu 3 lutego 2017 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej M. C. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 3 lutego 2015 r. sygn. akt IV SA/Wa 2113/14 w sprawie ze skargi M. C. na postanowienie Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia [...] lipca 2014 r. nr [...] w przedmiocie wezwania do zagospodarowania odpadów oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 3 lutego 2015 r., sygn. akt IV SA/Wa 2113/14 w sprawie ze skargi M. C. na postanowienie Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia [...] lipca 2014 r. nr [...] w przedmiocie wezwania do zagospodarowania odpadów, oddalił skargę.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w następującym stanie faktycznym i prawnym:

W piśmie z dnia 31 marca 2014 r., Kierownik Oddziału Celnego w K. powiadomił Głównego Inspektora Ochrony Środowiska o ujawnieniu nielegalnego międzynarodowego przemieszczania odpadu w postaci uszkodzonego motocykla marki: [...], o numerze identyfikacyjnym ramy: [...]. Ujawnienie nastąpiło w związku ze zgłoszeniem do procedury dopuszczenia ww. motocykla do obrotu, w związku z jego sprowadzeniem do Polski ze Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Do ww. pisma dołączono kopię formularza wniosku o przeprowadzenie oceny towaru, kopię pisma Małopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia [...] marca 2014 r., dokument zgłoszenia celnego [...] z dnia [...] marca 2014 r., kopię dokumentu Bill of Sale to a Motor Vehicle, kopię dokumentu T. Nonrepairable Vehicle Title, kopię Wyceny nr [...] z dnia [...] marca 2014 r.

Na podstawie analizy zgromadzonego materiału dowodowego, Główny Inspektor Ochrony Środowiska, w dniu 10 kwietnia 2014 r., wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie określenia sposobu gospodarowania odpadem w postaci ww. pojazdu przez skarżącą, będącą odbiorcą odpadu odpowiedzialnego za jego nielegalne międzynarodowe przemieszczenie z terytorium USA do Polski.

Postanowieniem z dnia [...] maja 2014 r., Główny Inspektor Ochrony Środowiska wezwał M. C. prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą: [...] M. C. z siedzibą pod adresem: ul. [...], do zastosowania procedur określonych w art. 24 ust. 3 rozporządzenia nr 1013/2006, przez zagospodarowanie odpadu o kodzie 16 01 04* w postaci uszkodzonego motocykla marki: [...], o numerze indentyfikacyjnym ramy: [...], sprowadzonego z terytorium USA na terytorium Polski, przez przedsiębiorcę prowadzącego stację demontażu pojazdów lub punkt zbierania pojazdów, posiadającego decyzję właściwego organu w zakresie gospodarki odpadami, wymaganej w związku z prowadzeniem stacji demontażu pojazdów lub punktu zbierania pojazdów, w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia otrzymania postanowienia.

Zażalenie na ww. postanowienie złożyła M. C. wyjaśniając, że przedmiotowy motocykl jest pełnowartościowym pojazdem, który skarżąca chce zachować w swojej bogatej kolekcji motocykli marki [...]. Ponadto skarżąca zarzuciła, iż kwalifikacja ww. motocykla jako odpadu ze względu na uszkodzony błotnik czy zbiornik paliwa oraz częściowe zamoczenie silnika jest daleko idącą nadinterpretacją pojęcia odpadu.

Postanowieniem z dnia [...] lipca 2014 r., na podstawie art. 144, art. 138 § 1 pkt 2, art. 127 § 3 w zw. z art. 5 § 2 pkt 4 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz.U. 2013 r., poz. 267 z późn. zm. – dalej jako: k.p.a.), art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy z 29 czerwca 2007 r. o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów (Dz.U. nr 124, poz. 859 z późn. zm. – dalej jako: u.m.p.o.) w zw. z art. 24 ust. 3 lit. a i art. 2 pkt 35 lit. a rozporządzenia (WE) nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z 14 czerwca 2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów (Dz.Urz. UE L 190 z 12 lipca 2006 r., s. 1, z późn. zm. – dalej jako: rozporządzenie nr 1013/2006), art. 27 ust. 2 pkt 1 ustawy z 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. 2013, poz. 21 z późn. zm. – dalej jako: u.o.), Główny Inspektor Ochrony Środowiska, w pkt 1) uchylił w całości postanowienie własne z dnia [...] maja 2014 r. (znak: [...]), w pkt 2) wezwał M. C., prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą: [...] M. C. z siedzibą pod adresem: [...], do zastosowania procedur określonych w art. 24 ust. 3 rozporządzenia nr 1013/2006, poprzez zagospodarowanie odpadu o kodzie 16 01 04* w postaci uszkodzonego motocykla marki [...], o numerze identyfikacyjnym ramy: [...], sprowadzonego z terytorium USA na terytorium Polski, przez przedsiębiorcę posiadającego zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie przetwarzania odpadów o ww. kodzie, w pkt 3) stwierdził, że obowiązek określony w pkt 2) może być wykonany za pośrednictwem przedsiębiorcy posiadającego decyzję właściwego organu na prowadzenie działalności w zakresie zbierania odpadów o kodzie 16 01 04*, a w pkt 4) określił termin wykonania niniejszego postanowienia, tj. w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia otrzymania postanowienia.

W uzasadnieniu postanowienia Główny Inspektor Ochrony Środowiska wskazał, że konieczność uchylenia zaskarżonego postanowienia wynikała z faktu, że przepisów ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (tekst jedn. Dz.U. 2013, poz. 1162 z późn. zm.), nie stosuje się do takiego rodzaju pojazdów, z jakim organ miał do czynienia w niniejszej sprawie.

Skargę na ww. postanowienie wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie M. C. wskazując, że w jej ocenie przedmiotowy motocykl został uznany za odpad tylko i wyłącznie na podstawie amerykańskiego dokumentu. Jednocześnie skarżąca stwierdziła, iż w toku postępowania sądowego przedstawi niepodważalne dowody świadczące o pełnej jego sprawności, co doprowadzi do twierdzenia, iż "opis stanu technicznego w dowodzie motocykla umieszczony na terytorium USA mija się z prawdą". Ponadto, jak wynika z treści skargi, skarżąca nie zgadza się z twierdzeniem organu, jakoby amerykański podmiot [...] miał handlować i pozbywać się odpadów, gdyż podmiot ten zajmuje się sprzedażą uszkodzonych pojazdów mechanicznych. Zdaniem skarżącej, twierdzenie, że motocykl nie będzie mógł się poruszać po drogach publicznych ze względu na błędy w dokumentacji nie eliminuje go z użytkowania na terenie Polski po uprzednich badaniach technicznych w autoryzowanej stacji diagnostycznej. Skarżąca podniosła także, że jest pasjonatem motocykli i pragnie tym egzemplarzem motocykla zasilić swoją bogatą kolekcję.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie i podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko zawarte w zaskarżonym postanowieniu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wskazał, że w jego ocenie skarga jest niezasadna, gdyż zaskarżone postanowienie odpowiada prawu.

Sąd I instancji wskazał, że w jego ocenie, organ orzekający wydając zaskarżone postanowienie, w sposób właściwy dokonał oceny zgromadzonego materiału dowodowego w kwestii uznania przedmiotowego motocykla za odpad w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 6 u.o., zobowiązując skarżącą do zastosowania procedur określonych w art. 24 ust. 3 rozporządzenia nr 1013/2006, poprzez zagospodarowanie odpadu o kodzie 16 01 04* w postaci przedmiotowego uszkodzonego motocykla marki [...]. Sąd I instancji zaznaczył przy tym, że zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 6 u.o. przez odpady rozumie się każdą substancję lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do których pozbycia jest zobowiązany. Mając na uwadze powyższe Sąd I instancji podał, że z materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie, wynikało, iż dla przedmiotowego uszkodzonego motocykla odpowiednie władze Stanu T. w USA wydały dokument: "T. Nonrepairable Vehicle Title". Z tłumaczenia ww. dokumentu wykonanego przez tłumacza przysięgłego języka angielskiego, M. F. wynikało zaś, że powyższy dokument to "Świadectwo własności pojazdu nienadającego się do naprawy". Sąd I instancji dodał przy tym, że w ww. dokumencie znajduje się również adnotacja, iż "Pojazd, którego dotyczy niniejsze świadectwo nie może zostać zreperowany, odbudowany ani przebudowany, nie można wystawić dla niego zwykłego świadectwa własności, ani też nie można go zarejestrować ani użytkować w ruchu drogowym w stanie T.. Pojazd, którego dotyczy niniejsze świadectwo, może zostać wykorzystany wyłącznie jako źródło części używanych lub złom metalowy" (ww. tłumaczenie). Tym samym, zdaniem Sądu I instancji, należało zgodzić się z organem, że powyższe adnotacje bezspornie i w sposób jednoznaczny określają status formalnoprawny przedmiotowego pojazdu, nadany dla niego w państwie wywozu, a w związku z tym oznacza to, iż przedmiotowy motocykl jest trwale wycofany z eksploatacji, nienadający się do naprawy, niepodlegający rejestracji i którego sposób dalszego wykorzystania został określony jako zasadniczo odmienny od tego, do którego pojazd ten został wytworzony, tj. został przeznaczony na źródło części zamiennych lub złomu metalowego. W ocenie Sądu I instancji z treści ww. dokumentu wynikało zatem, że w państwie wywozu przedmiotowy motocykl nie mógł już być wykorzystywany zgodnie z jego pierwotnym przeznaczeniem, a w związku z tym organ prawidłowo zastosował definicję ustawową pojęcia odpady określoną w art. 3 ust. 1 pkt 6 u.o.

Zdaniem Sądu I instancji, w kontrolowanej sprawie organy obu instancji prawidłowo uznały, iż poprzedni właściciel przedmiotowego pojazdu, nie znajdując dla niego dalszego zastosowania zgodnie ze swoim pierwotnym przeznaczeniem, pozbył się go na terenie USA na rzecz skarżącej, co jednoznacznie wypełniło ustawową przesłankę "pozbycia się" w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 6 u.o. W związku z powyższym, w ocenie Sądu, zarzut niesłusznego uznania przedmiotu objętego postępowaniem za odpad nie znajdował uzasadnienia. Zdaniem Sądu, organy obu instancji jednoznacznie i prawidłowo wskazały, że skarżąca ponosi odpowiedzialność za nielegalne międzynarodowe przemieszczenie odpadu w postaci pojazdu marki [...], o numerze indentyfikacyjnym ramy: [...], sprowadzonego z terytorium USA na terytorium Polski, a w konsekwencji organy te prawidłowo oparły zaskarżone postanowienie na art. 25 ust. 1 pkt 2 u.m.p.o. Skarżąca jest odpowiedzialna za nielegalne międzynarodowe przemieszczenie odpadów w postaci wskazanego pojazdu, ponieważ była odbiorcą tego odpadu. Sąd wskazał przy tym, że stosownie do postanowień u.m.p.o., odbiorcy odpadów są obciążeni przede wszystkim obowiązkami o charakterze reglamentacyjnym, związanymi z przestrzeganiem sposobów postępowania z odpadami. Sąd dodał także, że celem postępowania administracyjnego w przedmiotowej sprawie było rozstrzygnięcie o prawach i obowiązkach konkretnego odbiorcy odpadów. Dlatego też, zdaniem Sądu I instancji, organ orzekający w sprawie prawidłowo ocenił zebrany materiał dowodowy, wreszcie w sposób wyczerpujący uzasadnił, dlaczego pojazd marki: [...], o numerze indentyfikacyjnym ramy: [...], został uznany za odpad. Wskazał przy tym, że motocykl ten nie nadaje się do dalszego wykorzystania zgodnie z jego przeznaczeniem, a ponadto uzasadniając swoje stanowisko Główny Inspektor Ochrony Środowiska prawidłowo powołał się na normy prawa materialnego.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniosła strona skarżąca kasacyjnie – M. C., prowadząca działalność gospodarczą pod firmą [...] Skarżąca kasacyjnie zarzuciła zaskarżonemu orzeczeniu na podstawie art. 174 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm. – dalej jako: p.p.s.a.):

1. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 3 ust. 1 pkt 6 u.o., poprzez jego błędną interpretację polegającą na stwierdzeniu, że zachodzą wszystkie przesłanki do uznania, że przedmiotowy motocykl jest odpadem w rozumieniu ustawy o odpadach, tj. uznanie, że nastąpiło "pozbycie się" przedmiotu uznanego za odpad, podczas gdy pojazd ten mógł spełniać swoje pierwotne przeznaczenie, miał na dany dzień wartość rynkową co potwierdziła przedłożona przez skarżącą wycena sporządzona przez mgr inż. F. M. D. [...], w której wyraźnie stwierdzono, iż procentowy ubytek wartości spowodowany stwierdzonymi przez rzeczoznawcę uszkodzeniami stanowi 62% jego wartości, wobec czego nie sposób uznać go za odpad na gruncie obowiązujących przepisów prawa;

2. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 25 ust. 1 pkt. 2 u.m.p.o. w zw. z art. 24 ust 3 rozporządzenie nr 1013/2006, poprzez bezpodstawne wezwanie skarżącej do zagospodarowania motocykla za pośrednictwem przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie na przetwarzanie odpadów bądź zbieranie odpadów o kodzie 16 01 04*, mimo tego, że przedmiotowy pojazd nie spełnia przesłanek dla uznania go za odpad skutkiem czego jego transport nie nosił znamion nielegalnego międzynarodowego przemieszczania odpadu;

3. naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 151 p.p.s.a., przez oddalenie skargi wniesionej przez skarżącą, co skutkowało utrzymaniem w mocy wadliwego postanowienia Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia [...] lipca 2014 r.;

4. naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 3 § 1 i art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. w zw. z art. 7 oraz art. 77 k.p.a., przejawiające się tym, iż Sąd dokonując kontroli legalności administracji publicznej nie zastosował środka określonego w ustawie, mimo tego, że materiał dowodowy okazał się niewystarczający i budzący wątpliwości, gdyż nie poczyniono jakichkolwiek ustaleń w zakresie mocy wiążącej dokumentów sporządzonych przez władze Stanu T., jego interpretacji na mocy ustawodawstwa stanowego na pozostałym obszarze USA, a także nie ustalono stanu technicznego pojazdu w momencie jego sprowadzenia do Polski.

Wskazując na powyższe uchybienia skarżąca kasacyjnie wniosła, na podstawie art. 185 § 1 p.p.s.a., o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie oraz na podstawie art. 203 w zw. z art. 205 § 2 p.p.s.a. o zasądzenie na rzecz skarżącej kasacyjnie zwrotu kosztów postępowania według norm prawem przewidzianych w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej skarżąca kasacyjnie wskazała, że w jej ocenie Sąd I instancji dokonał wadliwej interpretacji pojęcia "odpad" na gruncie przepisów u.o., poprzez zakwalifikowanie przedmiotowego motocykla do tej kategorii. Zdaniem skarżącej kasacyjnie bazując jedynie na literalnym przekładzie dokumentu "T. Nonrepairable Vehicle Title" uprawnione jest twierdzenie, iż przeznaczenie pojazdu wskazane w jego treści odnosi się wyłącznie do terytorium stanu T.. W ocenie skarżącej kasacyjnie, w toku postępowania nie zostało natomiast ustalone, w jaki sposób treść tego dokumentu powinna być interpretowana na pozostałym obszarze USA. Zdaniem skarżącej kasacyjnie Sąd I instancji całkowicie bezzasadnie zaniechał wyjaśnienia znaczenia tego dokumentu na gruncie ustawodawstwa stanowego w innych rejonach tego kraju oraz jego mocy wiążącej, wobec czego uznanie, iż pojazd posiadał status odpadu przy opuszczeniu terytorium USA nie zostało w sposób należy stwierdzone. W ocenie skarżącej kasacyjnie, nie ustalono bowiem, jakie znaczenie ma rzeczony dokument w świetle przepisów państwa, w którym został wydany, tj. USA – stan T.. Co więcej, zdaniem skarżącej kasacyjnie niezbędne jest jednoznaczne określenie, w jakich sytuacjach i na jakie potrzeby na terytorium tym jest wystawiany ten dokument. Tymczasem skarżąca kasacyjnie wskazała, że w toku postępowania przed Sądem I instancji dokonano interpretacji tego dokumentu wyłącznie na podstawie jego literalnej treści i to jedynie w części odpowiadającej przyjętym przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska założeniom, w oderwaniu od znaczenia oraz wykładni właściwej na gruncie ustawodawstwa w ramach, którego został wydany. Skarżąca kasacyjnie podkreśliła przy tym, że pojęcie "odpad", znajdujące definicję w słowniczku zawartym w przywoływanej ustawie, warunkowane jest zmianą przeznaczenia przedmiotu oraz wolą jego poprzedniego posiadacza, a w związku z tym obowiązkiem organów orzekających w przedmiotowej sprawie oraz Sądu rozpoznającego złożoną skargę było wnikliwe oraz zgodne z obowiązującymi przepisami prawa ustalenie tych dwóch przesłanek, aby można było mówić, iż motocykl sprowadzony przez skarżącą winien być uznany za odpad. Zdaniem skarżącej kasacyjnie, kluczowe jest, iż dla określenia przeznaczenia maszyny w ramach toczącego się postępowania posłużono się wyłącznie wskazywanym powyżej dokumentem, pomijając jego rzeczywisty stan techniczny, podczas gdy skarżąca złożyła w postępowaniu administracyjnym wycenę nr [...]z dnia [...] marca 2014 r. przeprowadzoną przez mgr inż. F. M. D. [...], w której wyraźnie stwierdzono, że procentowy ubytek wartości spowodowany stwierdzonymi przez rzeczoznawcę uszkodzeniami stanowi 62% jego wartości, wobec czego niemożliwym jest zakwalifikowanie go jako odpadu na gruncie obowiązujących przepisów prawa. Ponadto, zdaniem skarżącej kasacyjnie, konieczne jest ustalenie woli poprzedniego właściciela, aby stwierdzić zamiar rzeczywistego wyzbycia się pojazdu ze względu na zmianę jego przeznaczenia, a w związku z tym stan jego świadomości jest kluczowy dla przyjęcia statusu prawnego przedmiotowego motocykla, co według skarżącej kasacyjnie znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych. Skarżąca kasacyjnie wskazała, że obowiązkiem organu było ustalenie zamiaru sprzedawcy pojazdu na rzecz skarżącej oraz stanu jego świadomości, co do przeznaczenia pojazdu w momencie dokonywania tej transakcji. Dodała również, że pomimo uszkodzeń sprzedawany pojazd, po jego odrestaurowaniu posiadał będzie niewątpliwe walory kolekcjonerskie i właśnie z takim zamiarem nabywała go skarżąca. Tym samym, biorąc pod uwagę, że w takich okolicznościach doszło do zawarcia przedmiotowej transakcji, zdaniem skarżącej kasacyjnie nie mogło być mowy po stronie sprzedawcy o wyzbywaniu się pojazdu stanowiącego odpad. Dlatego też, w ocenie skarżącej, nadanie pojazdowi statusu odpadu nastąpiło w oparciu o błędną interpretację tego pojęcia, gdyż nie zostało należycie wykazane, że doszło do "pozbycia się" pojazdu, który został uznany przez poprzedniego posiadacza za odpad. Skarżąca kasacyjnie wskazała, że w toku postępowania przed Sądem I instancji oparto się na niepełnym i wadliwie zebranym materiale dowodowym, skutkiem czego nie została prawidłowo ustalona kwalifikacja przedmiotowego motocykla, zaś przypisanie mu statusu odpadu, narusza przepisy obowiązującej ustawy o odpadach, gdyż nie może być mowy o wypełnieniu przesłanek ustawowych dla zaliczenia go do tej kategorii przedmiotów.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 174 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. 2016, poz. 718, ze zm., dalej p.p.s.a.) skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach: 1) naruszeniu prawa materialnego przez jego błędną wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie; 2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Naczelny Sąd Administracyjny jest związany podstawami skargi kasacyjnej, bowiem stosownie do treści art. 183 § 1 p.p.s.a., rozpoznając sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze pod rozwagę z urzędu jedynie nieważność postępowania, która zachodzi w przypadkach przewidzianych w § 2 tego artykułu. W niniejszej sprawie nie występują jednak żadne z wad wymienionych we wspomnianym przepisie, które powodowałyby nieważność postępowania prowadzonego przez Sąd I instancji. Wniesienie skargi kasacyjnej uruchamia kontrolę Naczelnego Sądu Administracyjnego w granicach skargi kasacyjnej nad wyrokiem wydanym przez Sąd I Instancji.

Skarga kasacyjna nie zasługuje na uwzględnienie.

Ponieważ w pierwszej kolejności Sąd II instancji rozpatruje podstawy skargi kasacyjnej odwołujące się do naruszenia przepisów postępowania w sposób mający istotny wpływ na wynik sprawy, dlatego podstawy te będą rozpatrywane przez Sąd w innej kolejności, niż zostały przedstawione w skardze kasacyjnej, ale z zachowaniem ich numeracji.

A zatem na początku Sąd II instancji ustosunkowuje się do zarzutu czwartego (4) dot. naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 3 § 1 i art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. w zw. z art. 7 oraz art. 77 k.p.a., stwierdzając, że nie podziela stanowiska skarżącej kasacyjnie, iż Sąd I instancji dokonując kontroli legalności administracji publicznej nie zastosował ww. środka określonego w ustawie, mimo tego, że materiał dowodowy okazał się niewystarczający i budzący wątpliwości, gdyż nie poczyniono jakichkolwiek ustaleń w zakresie mocy wiążącej dokumentów sporządzonych przez władze Stanu T., jego interpretacji na mocy ustawodawstwa stanowego na pozostałym obszarze USA, a także nie ustalono stanu technicznego pojazdu w momencie jego sprowadzenia do Polski. Z akt administracyjnych sprawy i stosowanych w sprawie przepisów prawnych, wyznaczających zakres niezbędnych ustaleń w przedmiocie stanu faktycznego dla prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy, bezsprzecznie wynika, że wyrok Sądu I utrzymał w mocy kwestionowane przez skarżącą postanowienie, które zostało wydane przy zachowaniu wszelkich czynności dowodowych niezbędnych do dokładnego, wszechstronnego wyjaśnienia stanu faktycznego, a zatem przy zachowaniu wymogu art. 7 w zw. z art. 77 k.p.a. Swoje ustalenia co do stanu faktycznego właściwe w sprawie organy dokonały w oparciu o wydany przez odpowiednie władze Stanu T. w USA dokument: "T. Nonrepairable Vehicle Title" (tj "Świadectwo własności pojazdu nienadającego się do naprawy"), co do którego nie zostało obalone domniemanie jego legalności. Nie było zatem żadnych podstaw, aby działające w sprawie organy nie mogły czynić na jego podstawie ustaleń co do stanu faktycznego i prawnego. Wobec uzasadnionego prawem i stanem faktycznym stwierdzenia, że przedmiotowy motocykl marki: [...], o numerze identyfikacyjnym ramy: [...]; jako odpad został przesłany/przemieszczony z kraju wywozu tj. USA na teren RP, bez znaczenia prawnego jest zarazem wycena sporządzona przez mgr inż. F. M. D. [...], w stosunku, do której organu ustosunkował się należycie stwierdzając, że nie ma znaczenia dla sprawy i że nie może przyczynić się do zmiany prawnej kwalifikacji tego motocykla jako odpadu. W odniesieniu do tych zarzutów skargi kasacyjnej, w których podnoszone jest, że Sąd I instancji całkowicie bezzasadnie zaniechał wyjaśnienia znaczenia ww. dokumentu na gruncie ustawodawstwa stanowego w innych rejonach tego kraju oraz jego mocy wiążącej, wobec czego uznanie, iż pojazd posiadał status odpadu przy opuszczeniu terytorium USA nie zostało w sposób należy stwierdzone, Sąd II instancji stwierdza, że to zadaniem skarżącej kasacyjnie strony działającej przez zawodowego pełnomocnika jest uzasadnienie prawne i uargumentowane wskazanej podstawy, a nie blankietowe formułowanie ogólnikowego zarzutu bez wskazania konkretnych przepisów prawa USA federalnego lub/ i stanowego, w myśl których wyrok Sądu I instancji jest sprzeczny z prawem, i które Sąd ten powinien był uwzględnić, przy ocenie stanu faktycznego. Sąd II instancji zarazem zauważa, że ciężar dowodu spoczywa na organie administracyjnym, co nie oznacza, że podmiot stojący poza ustrojem administracji publicznej nie może w ramach własnej aktywności dowodowej przedkładać dowodów przemawiających za skutkami prawnymi, które skarżący chce w ramach postępowania administracyjnego uzyskać.

W odniesieniu do zarzutu trzeciego (3) także podnoszącego w formie podstawy skargi kasacyjnej naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 151 p.p.s.a., przez oddalenie skargi wniesionej przez skarżącą, co skutkowało utrzymaniem w mocy wadliwego postanowienia Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia 30 lipca 2014 r. - Sąd stwierdza, że jest sformułowany w sposób nie poddający się kontroli. Sąd w tym miejscu wyjaśnia, że samo wskazanie normy kompetencyjnej jako zastosowanej bezpodstawnie, bez precyzyjnego wskazania/określenia naruszenia konkretnych przepisów uzasadniających tę tezę stanowi nieprawidłowo sformułowaną podstawę nie poddającą się, wobec swojej ogólnikowości, kontroli Sądu II instancji. Ustosunkowując się do pierwszej podstawy skargi kasacyjnej (1) dot. naruszenia przepisów prawa materialnego w postaci art. 3 ust. 1 pkt 6 u.o., przez jego błędną interpretację, Sąd II instancji stwierdza, że zarzut ten jest także nieuzasadniony. Sąd I instancji dokonał wszechstronnej i szeroko uargumentowanej wykładni art. 3 ust. 1 pkt 6 u.o. i prawidłowo zastosował go w realiach kontrolowanej przez siebie sprawy. Sąd I instancji zgodnie z prawem i działając w oparciu o prawidłowo zinterpretowany ww. przepis ustalił, że w sprawie administracyjnej zachodzą wszystkie przesłanki do uznania, iż przedmiotowy motocykl jest odpadem w rozumieniu ustawy o odpadach, a tym samym, że w ramach kontrolowanej przez Sąd I instancji sprawy nastąpiło "pozbycie się" przedmiotu uznanego za odpad. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, Dz.U.2013.21 z dnia 2013.01.08, dalej u.o., w brzmieniu na dzień wydania kontrolowanego przez Sąd I instancji postanowienia, ilekroć w ustawie jest mowa o odpadach - rozumie się przez to każdą substancję lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do których pozbycia się jest obowiązany. Jak wynika z akt administracyjnych kontrolowanej przez Sąd I instancji sprawy, dla przedmiotowego uszkodzonego motocykla, odpowiednie władze Stanu T. w USA wydały dokument: "T. Nonrepairable Vehicle Title". Z tłumaczenia ww. dokumentu wykonanego przez tłumacza przysięgłego języka angielskiego wynika, że powyższy dokument to "Świadectwo własności pojazdu nienadającego się do naprawy". Należy przy tym podkreślić, że w ww. dokumencie znajduje się również adnotacja, iż "Pojazd, którego dotyczy niniejsze świadectwo nie może zostać zreperowany, odbudowany ani przebudowany, nie można wystawić dla niego zwykłego świadectwa własności, ani też nie można go zarejestrować ani użytkować w ruchu drogowym w stanie T.. Pojazd, którego dotyczy niniejsze świadectwo, może zostać wykorzystany wyłącznie, jako źródło części używanych lub złom metalowy" (ww. tłumaczenie). Powyższy dokument wraz z adnotacjami bezsprzecznie i w sposób jednoznaczny określa, zdaniem Sądu II instancji, status formalnoprawny przedmiotowego pojazdu, nadany dla niego w państwie wywozu. W związku z tym oznacza to, iż przedmiotowy motocykl jest trwale wycofany z eksploatacji, nienadający się do naprawy, niepodlegający rejestracji i którego sposób dalszego wykorzystania został określony jako zasadniczo odmienny od tego, do którego pojazd ten został wytworzony, tj. został przeznaczony na źródło części zamiennych lub złomu metalowego. Skoro zatem z treści ww. dokumentu wynika, że w państwie wywozu przedmiotowy motocykl nie mógł już być wykorzystywany zgodnie z jego pierwotnym przeznaczeniem, to w konsekwencji Sąd I instancji zgodnie z prawem stwierdził, że kontrolowany przez niego organ administracyjny prawidłowo zastosował definicję ustawową pojęcia odpady określoną w art. 3 ust. 1 pkt 6 u.o. Zdaniem Sądu II instancji, Sąd I instancji dokonał też właściwej interpretacji określenia "pozbycie się", które stanowi konieczną przesłankę do uznania za odpad oraz w istocie stanowi działanie związane ze zmianą sposobu użytkowania wskazanego przedmiotu, czyli z użytkowaniem w inny sposób aniżeli nakazuje to przeznaczenie danego przedmiotu, a nowy sposób użytkowania mógłby wywoływać niekorzystne oddziaływanie na środowisko. Okoliczność związana z możliwością użytkowania pojazdu w sposób zgodny z jego pierwotnym przeznaczeniem ma bowiem istotny wpływ na uznanie, bądź nie uznanie, pojazdu za odpad w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 6 u.o. W realiach kontrolowanej przez Sąd I instancji sprawy, w świetle przywołanego powyżej dokumentu bezsprzeczne jest, że została wyeliminowana okoliczność związana z możliwością użytkowania pojazdu w sposób zgodny z jego pierwotnym przeznaczeniem. Podczas interpretacji pojęcia "odpady" należy mieć bowiem na uwadze "użyteczność", która oznacza zdolność do zaspokajania ludzkich potrzeb. Celem działalności gospodarczej jest wytworzenie rzeczy i usług, które mają określoną użyteczność. Produkt, jeżeli zaspokaja jakąś potrzebę, jest użyteczny, a użyteczność stanowi o jego wartość. Nieużyteczność substancji lub przedmiotów może być charakteryzowana z uwzględnieniem podziału na: względną i bezwzględną, gdzie pierwsza z nich (nieużyteczność względna) ma miejsce wówczas, gdy substancja lub przedmiot nie nadaje się do wykorzystania w produkcji podstawowej w miejscu, w którym powstały, posiada natomiast wartość w produkcji ubocznej lub podstawowej w innym miejscu, zaś druga (nieużyteczność bezwzględna) ma miejsce wówczas, gdy substancja lub przedmiot utraciły wszelką wartość użytkową. Tym samym, można w sposób uprawniony wykładać treść art. 3 ust. 1 pkt 6 u.o., że odpadem jest każda substancja lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do których pozbycia się jest obowiązany, a zatem nie są one dla posiadacza użyteczne i z tego powodu dotychczasowy posiadacza pozbywa się substancji lub przedmiotu. Sąd I instancji zgodnie z prawem ustalił, że w kontrolowanej przez niego sprawie przedmiotem międzynarodowego przemieszczenia był uszkodzony pojazd, trwale wycofany z eksploatacji, przeznaczony jako źródło części zamiennych lub złom metalowy, co wynikało wprost z treści ww. dokumentu T. Nonrepairable Vehicle Title.

Strona skarżąca kasacyjnie nie podważyła zarazem żadnymi środkami dowodowymi trafnej tezy organu, zgodnej z okolicznościami sprawy, że sprzedający nie zamierzał się pozbyć odpadu. W ocenie Sądu II instancji, opartej na powyższych ustaleniach, należy podzielić stanowisko Sądu I instancji, że wystawienie ww. dokumentu stanowi trwałą przeszkodę prawną uniemożliwiającą użytkowanie przedmiotowego motocykla także na terytorium RP. Przedmiotowy pojazd był zarejestrowany, a następnie w wyniku zdarzenia losowego uległ uszkodzeniu, a przez organ T. Departament of Motor Vehicle w USA (Wydział Komunikacji Stanu T. w USA) został uznany za pojazd nienadający się do naprawy. Pojazd ten jeszcze na terytorium USA uzyskał status pojazdu wycofanego z eksploatacji i w takim stanie został sprowadzony na terytorium Polski, co łącznie z ww. przyczynami powoduje, że pojazd ten nie może być ponownie zarejestrowany, a w konsekwencji brak jest możliwości użytkowania tego pojazdu zgodnie z jego pierwotnym przeznaczeniem. W ocenie Sądu II instancji, Sąd I instancji zgodnie z prawem zaaprobował postanowienie Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, który prawidłowo wykazał, jakie okoliczności zadecydowały o trwałym wycofania pojazdu z eksploatacji na terenie USA oraz, że dla przedmiotowego motocykla został wydany dokument o nazwie T. Nonrepairable Vehicle Title, który towarzyszył przekazywaniu tytułu własności tego pojazdu, a w związku z tym poprzedni właściciele posiadali wiedzę, że pojazd ten został trwale wycofany z eksploatacji na terytorium USA. Na terenie USA ww. pojazd nie został ani naprawiony, ani zarejestrowany. W myśl przepisów u.o., utrata statusu odpadu jest możliwa tylko przez przeprowadzenie procesu odzysku, a w szczególności recyklingu, zaś dalsze postępowanie z "byłym" odpadem wymaga odseparowania takiej substancji lub przedmiotu od odpadów, przy czym nie jest konieczny pełen odzysk, bowiem mogą być przeprowadzone tylko określone czynności przygotowawcze, jednak rozstrzygają o tym przepisy dotyczące utraty statusu przez konkretny rodzaj odpadu. W świetle powyższych ustaleń przedłożona przez skarżącą kasacyjnie do akt administracyjnych wycena sporządzona przez mgr inż. F. M. D. [...], jest obojętna z prawnego punktu widzenia i nie ma znaczenia dla sprawy.

W świetle powyższych ustaleń, zdaniem Sądu II instancji całkowicie bezzasadny jest drugi (2) zarzut skargi kasacyjnej podnoszący, że w wyroku Sądu I instancji nastąpiło naruszenie art. 25 ust. 1 pkt. 2 ustawy z 29 czerwca 2007 r. o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów (Dz.U. nr 124, poz. 859 z późn. zm.) w zw. z art. 24 ust 3 rozporządzenia nr 1013/2006, przez bezpodstawne wezwanie skarżącej do zagospodarowania motocykla za pośrednictwem przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie na przetwarzanie odpadów bądź zbieranie odpadów o kodzie 16 01 04*, mimo tego, że przedmiotowy pojazd nie spełnia przesłanek dla uznania go za odpad skutkiem czego jego transport nie nosił znamion nielegalnego międzynarodowego przemieszczania odpadu. W myśl art. 25 u.m.p.o.: "1. W przypadku stwierdzenia nielegalnego międzynarodowego przemieszczania odpadów albo na podstawie powiadomienia o nielegalnym przemieszczeniu otrzymanego w trybie art. 24 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia nr 1013/2006, Główny Inspektor Ochrony Środowiska wszczyna z urzędu postępowanie administracyjne i wzywa: odbiorcę odpadów - jeżeli za nielegalne międzynarodowe przemieszczanie odpadów odpowiedzialność ponosi odbiorca odpadów - w drodze postanowienia, do zastosowania procedur określonych w art. 24 rozporządzenia nr 1013/2006, określając termin realizacji działań wynikających z tych procedur, nie dłuższy niż 30 dni". Z kolei zgodnie z art. 24 ust. 3 ww. rozporządzenia

" Jeżeli odpowiedzialność za nielegalne przemieszczanie ponosi odbiorca, właściwy organ miejsca przeznaczenia zapewnia, że przedmiotowe odpady zostaną poddane odzyskowi lub unieszkodliwianiu w sposób racjonalny ekologicznie:

a) przez odbiorcę; lub, jeżeli jest to niewykonalne,

b) przez właściwy organ albo osobę fizyczną lub prawną działającą w jego imieniu.

Zarazem w myśl omawianego przepisu rozporządzenia nr 1013/2006, powyższy obowiązek odzysku lub unieszkodliwienia jest realizowany w terminie 30 dni od dnia, w którym zainteresowany właściwy organ miejsca przeznaczenia dowiedział się lub został powiadomiony na piśmie przez właściwe organy miejsca wysyłki lub tranzytu o nielegalnym przemieszczaniu i przyczynach jego zaistnienia lub w innym terminie uzgodnionym przez zainteresowane właściwe organy. Podstawą powyższego zgłoszenia mogą być informacje przekazane właściwym organom wysyłki lub tranzytu między innymi przez inne właściwe organy.

Skoro przedmiotowy motocykl spełnia ustawowe przesłanki odpadu, co zostało wykazane powyżej i został sprowadzony przez skarżącą kasacyjnie, to w pozostałych ww. realiach kontrolowanej sprawy został prawidłowo zastosowany art. 25 ust. 1 pkt. 2 u.m.p.o. w zw. z art. 24 ust 3 rozporządzenia nr 1013/2006.

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd II instancji działając na podstawie 184 p.p.s.a. oddalił skargę kasacyjną.



Powered by SoftProdukt