Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 02 marca 2021 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Marek Sachajko Sędziowie WSA Walentyna Długaszewska WSA Szymon Widłak (spr.) po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 02 marca 2021 roku sprawy ze skargi R. K. na niewykonanie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu wydanego w sprawie II SAB/Po [...] przez Komendanta Powiatowego Policji [...] 1. wymierza Komendantowi Powiatowemu Policji [...] grzywnę w wysokości [...] ([...]) złotych, 2. stwierdza, że bezczynność organu w wykonaniu wyroku miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa, 3. przyznaje od Komendanta Powiatowego Policji [...] na rzecz skarżącego sumę pieniężną w wysokości [...] ([...] złotych, 4. zasądza od Komendanta Powiatowego Policji [...] na rzecz R. K. kwotę [...]([...]) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrokiem z 7 sierpnia 2020 r., sygn. akt II SAB/Po [...], po rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym sprawy ze skargi R. K. (dalej: "strona", "skarżący") na bezczynność Komendanta Powiatowego Policji [...] (dalej: "Komendant") w przedmiocie ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop, w pkt. I. sentencji zobowiązał Komendanta do rozpoznania wniosku skarżącego z [...] listopada 2018 r. w terminie 30 dni od daty zwrotu akt administracyjnym wraz z prawomocnym wyrokiem, w pkt. II. stwierdził, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa, w pkt. III. w pozostałej części skargę oddalił.

W uzasadnieniu Sąd zauważył, że skarżący wnioskiem z [...] listopada 2018 r. zwrócił się do Komendanta o wypłacenie wyrównania ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w związku ze zwolnieniem ze służby w Policji, żądając ponownego naliczenia świadczenia zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 30 października 2018 r., sygn. akt K 7/15, i obowiązującymi normami prawa oraz wypłaty kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy kwotą należną a faktycznie wypłaconą na podstawie niekonstytucyjnej normy ustawy z 6 kwietnia 1990 r. o Policji (tekst jedn. Dz. U. z 2017 r., poz. 2067 ze zm.) z uwzględnieniem należnych odsetek.

Sąd zwrócił uwagę, że na tle przepisów ustawy o Policji ukształtował się w orzecznictwie pogląd, zgodnie z którym ekwiwalent za niewykorzystany urlop przyznawany jest w drodze czynności materialno-technicznej, zaś odmowa jego przyznania powinna przybrać formę decyzji administracyjnej. Tymczasem organ w odpowiedzi na zgłoszone żądanie poinformował skarżącego, że nie może rozpatrzyć wniosku do czasu ustalenia szczegółowych zasad (wejścia w życie stosownych przepisów prawa) dotyczących sposobu realizacji wniosków o wypłatę różnicy w ekwiwalencie za niewykorzystany urlop. W ocenie Sądu nie można zgodzić się z organem, że brak było podstaw do merytorycznego rozpoznania podania skarżącego. Sąd wskazał, że do wniosku takiego prowadzi analiza uzasadnienia wyroku TK, w którym znajdują się dyrektywy umożliwiające odtworzenie metody obliczania przedmiotowego ekwiwalentu w zgodzie z Konstytucją. Skoro organ nie odniósł się do wniosku w jednej z dopuszczalnych form załatwienia sprawy (tj. decyzji odmawiającej przyznania świadczenia czy czynności materialno-technicznej polegającej na przeliczeniu i wypłacie z tego tytułu stosownej kwoty), to doszło do zarzucanej skargą bezczynności.

Jednocześnie zdaniem Sądu nie doszło do rażącego naruszenia prawa, albowiem organ udzielił w ustawowym terminie odpowiedzi na wniosek, pozostając w błędnym przekonaniu, że wystosowana do skarżącego informacja pisemna – w stanie prawnym zaistniałym po wyroku TK – jest wystarczająca.

Odpis prawomocnego wyroku wraz aktami administracyjnymi wpłynęły do organu [...] października 2020 r.

W piśmie z [...] października 2020 r. Komendant poinformował skarżącego, że jego wniosek jest bezzasadny z uwagi na to, że art. 115a ustawy o Policji w znowelizowanym brzmieniu stosuje się do spraw dotyczących wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy lub dodatkowy wszczętych i niezakończonych przed 6 listopada 2018 r. oraz do spraw dotyczących wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy lub dodatkowy policjantowi zwolnionemu ze służby od 6 listopada 2018 r.

Skarżący wniósł ujętą w piśmie z [...] listopada 2020 r. skargę na niewykonanie wyroku oraz o: 1) stwierdzenie, że doszło do bezczynności z rażącym naruszeniem prawa, 2) przyznanie od organu na rzecz skarżącego sumy pieniężnej w wysokości połowy kwoty maksymalnej, 3) zobowiązanie organu do dokonania czynności wypłaty wyrównania ekwiwalentu za niewykorzystane urlopy wypoczynkowe i dodatkowe w określonym terminie wraz z ustawowymi odsetkami.

Komendant w odpowiedzi na skargę wskazał, że udzielił skarżącemu odpowiedzi, co miał w obowiązku zgodnie z wyrokiem tut. Sądu.

W piśmie procesowym z [...] grudnia 2020 r. skarżący wniósł o rozpoznanie sprawy w trybie uproszczonym.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie wskazać trzeba, że niniejsza sprawa rozpoznana została w trybie uproszczonym. Zgodnie z art. 119 pkt 2 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm., dalej: "P.p.s.a.") sprawa może być rozpoznana w trybie uproszczonym, jeżeli strona zgłosi wniosek o skierowanie sprawy do rozpoznania w trybie uproszczonym, a żadna z pozostałych stron w terminie czternastu dni od zawiadomienia o złożeniu wniosku nie zażąda przeprowadzenia rozprawy. Jako że skarżący wystąpił z wnioskiem, o którym mowa w przywołanym przepisie, a Komendant nie zażądał przeprowadzenia rozprawy, przepis ten znalazł zastosowanie. Jak wynika z art. 120 P.p.s.a. w trybie uproszczonym sąd rozpoznaje sprawy na posiedzeniu niejawnym w składzie trzech sędziów.

Przedmiotem zaskarżenia w niniejszej sprawie skarżący uczynił niewykonanie przez Komendanta wyroku tut. Sądu z 7 sierpnia 2020 r., sygn. akt II SAB/Po [...]. W wyroku tym Sąd stwierdzając po stronie Komendanta bezczynność polegającą na nierozpoznaniu wniosku skarżącego z [...] listopada 2018 r. w sprawie ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy i dodatkowy przysługujący policjantowi w związku ze zwolnieniem ze służby – działając na podstawie art. 149 § 1 pkt 1 P.p.s.a. – zobowiązał Komendanta do rozpoznania rzeczonego wniosku w terminie 30 dni od daty zwrotu akt administracyjnych wraz z prawomocnym wyrokiem. Ocenie w aktualnie zainicjowanym postępowaniu podlega zatem to, czy Komendant zastosował się do tego zobowiązania, to jest czy rozpoznał wspominany wniosek skarżącego w nakreślonym przez Sąd terminie.

Zgodnie z art. 154 § 1 P.p.s.a. w razie niewykonania wyroku uwzględniającego skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania strona, po uprzednim pisemnym wezwaniu właściwego organu do wykonania wyroku lub załatwienia sprawy, może wnieść skargę w tym przedmiocie, żądając wymierzenia temu organowi grzywny. Sąd, w przypadku o którym mowa w § 1, o czym stanowi już art. 154 § 2 P.p.s.a., może ponadto orzec o istnieniu lub nieistnieniu uprawnienia lub obowiązku, jeżeli pozwala na to charakter sprawy oraz niebudzące uzasadnionych wątpliwości okoliczności jej stanu faktycznego i prawnego. Jednocześnie sąd stwierdza, czy bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Grzywnę, o której mowa w § 1, stosownie do art. 154 § 6 P.p.s.a., wymierza się do wysokości dziesięciokrotnego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie odrębnym przepisów, a więc – w realiach rozpatrywanego przypadku – do kwoty 45.124,10 zł, która stanowi dziesięciokrotność kwoty 4.512,41 zł (zob. obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 18 lutego 2021 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w 2020 r. i w drugim półroczu 2020 r., M.P. z 2021 r., poz. 199). Stosownie do art. 154 § 7 P.p.s.a. uwzględniając skargę sąd może przyznać od organu na rzecz skarżącego sumę pieniężną do wysokości połowy kwoty określonej w art. 154 § 6 P.p.s.a.

W niniejszej sprawie nie budzi najmniejszej wątpliwości to, że Komendant nie wykonał wyroku tut. Sądu z 7 sierpnia 2020 r., sygn. akt II SAB/Po [...]. Wykonując ten wyrok, uwzględniając że został on wraz z aktami administracyjnymi zwrócony do organu w dniu 8 października 2020 r., Komendant zobowiązany był do rozpoznania wniosku skarżącego z [...] listopada 2018 r. do dnia 9 listopada 2020 r. Jednocześnie z uzasadnienia wyroku jednoznacznie wynika, że rozpoznanie wniosku skarżącego polegać powinno bądź na dokonaniu przez Komendanta czynności materialno-technicznej polegającej na przeliczeniu i wypłacie stosownej kwoty, bądź na wydaniu decyzji administracyjnej odmawiającej przyznania świadczenia. Jak stanowi art. 153 P.p.s.a. ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie. Tymczasem Komendant, uwzględniając czas do dnia wydania niniejszego wyroku, ograniczył się wyłącznie do skierowania do skarżącego kolejnego pisma, w którym wprawdzie przedstawił nową argumentację, jednakże które nie może być uznane za jedną z dopuszczalnych form załatwienia sprawy, nie jest bowiem ani czynnością materialno-techniczną wymaganą do jej załatwienia (wypłatą stosownej kwoty), ani decyzją administracyjną odmawiającą przyznania dochodzonego przez skarżącego świadczenia. Komendant pozostaje zatem bezczynny, tym razem bezczynność ta sprowadza się do niewykonania wyroku tut. Sądu z 7 sierpnia 2020 r., sygn. akt II SAB/Po [...].

Wobec powyższego, w oparciu o art. 154 § 1 P.p.s.a., zaistniała konieczność wymierzenia Komendantowi grzywny. W ocenie Sądu wystarczającą w tym względzie – uwzględniając zarówno jej represyjny, jak i dyscyplinujący charakter – będzie grzywna wysokości [...] zł, która to kwota mieści się w wymiarze określonym w art. 154 § 6 P.p.s.a. Określając wysokość grzywny tut. Sąd miał na uwadze długość przekroczenia wyznaczonego wyrokiem z 7 sierpnia 2020 r. terminu na załatwienie sprawy.

Jednocześnie Sąd uznał, że bezczynność Komendanta w wykonaniu wyroku miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa. O ile tut. Sąd w wyroku z 7 sierpnia 2020 r., sygn. akt II SAB/Po [...], uznał, że organ ten pozostawał w błędnym przekonaniu, że wystosowana do skarżącego informacja pisemna jest wystarczająca, o tyle dalsze trwanie w tym przekonaniu po rzeczonym wyroku – którego uzasadnienie, w tym wyrażona tam ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania, nie powinny budzić już wątpliwości – nie znajduje usprawiedliwienia. Postępowanie Komendanta, który nadal ogranicza się do kierowania do skarżącego jedynie pisemnych informacji, w sposób kwalifikowany narusza art. 153 P.p.s.a.

Za zasadne Sąd uznał także przyznanie od Komendanta na rzecz skarżącego sumy pieniężnej w oparciu o art. 154 § 7 P.p.s.a., miarkując jej wysokość do [...] zł. Suma pieniężna, o której mowa w art. 154 § 7 P.p.s.a., pełni funkcję kompensacyjną, nie może być zaś traktowana jako odszkodowanie za ewentualnie poniesioną przez skarżącego szkodę (odnośnie takiego odszkodowania zob. art. 154 § 4-5 P.p.s.a.). Stanowi zatem bardziej zadośćuczynienie za krzywdę doznaną przez skarżącego na skutek długiego czasu prowadzenia postępowania administracyjnego w jego sprawie. W tym względzie – w realiach rozpatrywanej sprawy – brak jest w ocenie tut. Sądu podstaw do uwzględnienia żądania skarżącego, aby suma ta przyznana została w kwocie stanowiącej połowę kwoty maksymalnej, o której mowa w art. 154 § 7 P.p.s.a. Zachodzą wprawdzie podstawy do zastosowania art. 154 § 7 P.p.s.a. – jako że skarżący od 2018 roku oczekuje na odniesienie się do jego wniosku w sposób prawem przewidziany, czego Komendant nie czyni – i tut. Sąd z przepisu tego postanowił skorzystać, jednak w ocenie Sądu na obecnym etapie adekwatną sumą pieniężną należną skarżącemu będzie kwota [...]zł. Już z założenia ustawodawcy kwota ta nie powinna przekraczać wysokości wymierzanej organowi grzywny, jako że jej górna granica wyznaczona została na połowę kwoty określonej w art. 154 § 6 P.p.s.a. Jednocześnie trzeba mieć na uwadze nieznaczny okres przekroczenia przez Komendanta terminu wyznaczonego wyrokiem tut. Sądu z 7 sierpnia 2020 r., jak i ewentualną możliwość wystąpienia przez skarżącego z kolejną skargą opartą o art. 154 § 1 P.p.s.a. – w razie dalszego trwania Komendanta w bezczynności. Strona może bowiem wielokrotnie – dopóki wyrok nie zostanie wykonany – domagać się wymierzenia organowi grzywny za jego niewykonania i fakt wymierzenia tej grzywny wcześniej nie stanowi negatywnej przesłanki w złożeniu skargi na podstawie art. 154 § 1 P.p.s.a.

W niniejszym postępowaniu brak jest podstaw do tego, aby merytorycznie odnosić się do sprawy, jaka toczy się przed Komendantem, w tym zwłaszcza do podniesionej przez skarżącego kwestii zastosowania w tej sprawie art. 9 ust. 1 ustawy z 14 sierpnia 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach dotyczących wsparcia służb mundurowych nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, o zmianie ustawy o Służbie Więziennej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r., poz. 1610).

Wobec powyższego, działając na podstawie art. 154 § 1 i 6 P.p.s.a., orzeczono jak w pkt. 1. sentencji wyroku. Na podstawie art. 154 § 2 zd. 2 P.p.s.a. orzeczono, jak w pkt. 2. sentencji wyroku, zaś w oparciu o art. 154 § 7 P.p.s.a. orzeczono, jak w pkt. 3. sentencji wyroku. O kosztach postępowania, na podstawie art 200 P.p.s.a., postanowiono w pkt. 4. sentencji wyroku.