Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Frąckiewicz Sędziowie Sędzia WSA Zbigniew Rudnicki Asesor WSA Danuta Szydłowska (spr.) Protokolant Jan Czarnacki po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 sierpnia 2008 r. sprawy ze skargi A. Sp. z o. o. sp. k. z siedzibą w Z. na decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] marca 2008 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę

VI SA/Wa 995/08

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] marca 2008 r. Główny Inspektor Transportu Drogowego po rozpatrzeniu wniosku A. sp. z o.o. sp. k.(dawniej A. sp. z o.o.) o ponowne rozpoznanie sprawy utrzymał w mocy decyzję własną z dnia [...] października 2007 r. odmawiającą stwierdzenia nieważności decyzji [...] Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] września 2005 r. o nałożeniu kary pieniężnej w wysokości 1550,00 złotych.

Uzasadniając swoją decyzję organ wyjaśnił, iż podstawą faktyczną decyzji [...] Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] września 2005 r. były ujawnione w toku kontroli drogowej naruszenia a mianowicie: używanie nieprawidłowych wykresówek- zastosowany typ wykresówki nie był zatwierdzony i przeznaczony do danego typu przyrządu kontrolnego, przekroczenie maksymalnego dziennego okresu prowadzenia przy wykonywaniu transportu drogowego lub przewozu na potrzeby własne (lp. 1.11.5 lit. a i b załącznika do ustawy o transporcie drogowym), skrócenie dziennego czasu odpoczynku, przy wykonywaniu transportu drogowego lub przewozu na potrzeby własne (lp. 1.11.1 lit a załącznika do ustawy o transporcie drogowym), oraz okazanie podczas kontroli wykresówki nie zawierającej pełnych danych o okresach pracy kierowcy (lp. 1.11.1 ust. 2 załącznika do ustawy 6 transporcie drogowym). Natomiast podstawą materialnoprawną wskazanej decyzji były następujące przepisy: art. 6 ust. art. 8 ust. 1-2 i ust. 7, art. Rozporządzenia Rady ( EWG) 3820/85 z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego (Dz. Urz. WE L 370 z 31 grudnia1985 r.); art. 14 ust. 1, art. 15 ust. 1-2, 6 Rozporządzenia Rady (EWG) 3821/85 z dnia 20 grudnia 1985 roku w sprawie urządzeń rejestrujących stosownych w transporcie drogowym (Dz. Urz. WE L 370 z 31 grudnia 1985 r.), art. 92 ust. 1 pkt 2 i 6, art. 92 ust. 4 ustawy z dnia 6 września o transporcie drogowym ( Dz. U. Nr 204, poz. 2088 ze zm.); Ip. 1.11.10 ust. 2 lit c, lp. 1.11.5 lit. a i b, lp. 1.11.1 lit. a, 1.11.11 ust. 2 załącznika do ustawy o transporcie drogowym. Organ podkreślił, iż podstawową zasadą kodeksu postępowania administracyjnego jest określona w art. 16 § 1 kpa zasada trwałości decyzji ostatecznych. Decyzje mogą być zmienione lub uchylone tylko wówczas, gdy wynika to wprost z przepisów kodeksu postępowania administracyjnego bądź z przepisów prawnych szczególnych, do których kodeks odsyła. Jedną z możliwości uchylenia decyzji jest przewidziana w przepisie art. 156 § 1 k.p.a. instytucja stwierdzenia nieważności decyzji dotkniętych kwalifikowanymi wadami prawnymi. W ocenie organu obowiązująca w chwili wydania kwestionowanej decyzji treść przepisu_ art. 92_ust 1 pkt 6 ustawy o transporcie drogowym stanowiła podstawę prawna nałożenia kary pieniężnej za naruszenie rozporządzeń Unii Europejskiej Przywołany przepis głosił, iż kto wykonuje transport drogowy lub przewozy na potrzeby własne naruszając obowiązki lub warunki wynikające z przepisów ustawy lub przepisów wiążących Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych- podlega karze pieniężnej w wysokości od 50 złotych do 15.000 złotych. Podstawą prawną obowiązywania wszystkich rozporządzeń unijnych była zatem umowa międzynarodowa. Taką umową wskazana w w/w artykule jest Traktat Akcesyjny z dnia 16 kwietnia 2003 r. dotyczący przystąpienia Rzeczpospolitej Polskiej do Unii Europejskiej. Traktat Akcesyjny jest jednocześnie umową międzynarodową o szczególnych konsekwencjach prawnych wskazanych w art. 91 ust. 1-3 Konstytucji. Stosownie bowiem do wskazanego artykułu Ustawy Zasadniczej, gdy z ratyfikowanej umowy międzynarodowej konstytuującej organizację międzynarodową, wynika że prawo stanowione przez tę organizację jest bezpośrednio stosowane, to w wypadku kolizji z ustawami ma przed nim pierwszeństwo. Zgodnie zaś z art. 2 Traktatu Akcesyjnego, od dnia przystąpienia do Unii Europejskiej nowe Państwa Członkowskie są związane postanowieniami Traktatów założycielskich i aktów przyjętych przez instytucje Wspólnot i Europejski Bank Centralny przed dniem przystąpienia, postanowienia te są stosowane w nowych Państwach Członkowskich zgodnie z warunkami określonymi w tych Traktatach i w niniejszym Akcie. Z kolei jednym z takich, wskazanych w art. 2 Traktatu Akcesyjnego, wiążących Rzeczpospolitą Polską postanowień jest art. 249 TWE, który zawiera katalog aktów prawa pochodnego, a są to akty wiążące: rozporządzenia, dyrektywy i decyzje oraz nie wiążące: zalecenia i opinie. Jednocześnie art. 249 TWE określa warunki obowiązywania w/w rozporządzeń. Zgodnie z jego treścią mają one ogólne zastosowanie i obowiązują we wszystkich swoich częściach oraz stosuje się je bezpośrednio w każdym państwie członkowskim. W związku z tym rozporządzenia unijne m.in. rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85 z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego, które było podstawą do stwierdzenia zaistniałego naruszenia, jest obecnie stosowane bezpośrednio w polskim prawie krajowym. Warunki określone w powyższym rozporządzeniu unijnym mają obowiązek przestrzegania podmioty, na które stosownie do art. 3 ustawy o transporcie drogowym (według treści obowiązującej w chwili wydania kwestionowanej decyzji) może zostać nałożona kara pieniężna zindywidualizowana w załączniku do ustawy o transporcie drogowym.

Na poparcie swojego stanowiska Główny Inspektor Transportu Drogowego przywołał wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 lutego 2007 r., sygn. akt I OSK 570/06 , z dnia 13 marca 2007 r. sygn. akt I OSK 652/06 a także z dnia 27 marca 2007 r. sygn. akt I OSK 697/06. Organ wyjaśnił także, iż w zakresie nieuregulowanym ustawą z 2004 r. o czasie pracy kierowców, z dniem 1 maja 2004 r. zaczęło obowiązywać rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85. Wobec powyższego z dniem 1 maja 2004 r. nie tylko ustawa o czasie pracy kierowców z 2004 r. ale i przepisy rozporządzenia Rady (EWG) nr 3280/85 regulują czas pracy kierowców; pracowników i osób niebędących pracownikami co potwierdza treść art. 3 ustawy o czasie pracy kierowców z 2004 wskazująca wprost, że przepisy w/w ustawy nie naruszają postanowień rozporządzenia wspólnotowego nr 3820/85 oraz art. 1 pkt 3 tej ustawy, w którym wskazano, że ustawa określa zasady stosowania norm dotyczących okresów prowadzenia pojazdów wyznaczonych przez w/w rozporządzenie. Ponadto organ podkreślił, iż definicja kierowcy została wyraźnie określona w art. 1 ust. 3 Rozporządzenia Rady nr 3820/85, w .sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego stanowiącym, że termin "kierowca" oznacza każdą osobę, która kieruje pojazdem nawet przez krótki okres, oraz każdą osobę, która jest przewożona w pojeździe w tym celu, aby kierować nim w razie potrzeby.

W konsekwencji Główny Inspektor Transportu Drogowego nie podzielił stanowiska Spółki A., iż kwestionowana decyzja [...] Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] września 2005 r. o nałożeniu kary pieniężnej w wysokości 1550,00 złotych została wydana bez podstawy prawnej a więc z naruszeniem art. 156 § 1 pkt 2 kpa.

W obszernej skardze złożonej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, A. sp. z o.o. sp. k. (dawniej A. sp. z o.o.) zwana dalej skarżącą, wniosła o stwierdzenie nieważności zarówno zaskarżonej decyzji i poprzedzającej ją decyzji z dnia [...] października 2007 r. jak i decyzji [...] Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] września 2005 r. o nałożeniu kary pieniężnej alternatywnie o uchylenie wskazanych wyżej decyzji i zasądzenie kosztów postępowania. Skarżąca podniosła zarzut naruszenia przepisów prawa materialnego tj. art. 92 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 maja 2004 r. do dnia 21 grudnia 2005 r. poprzez jego błędne zastosowanie w rezultacie dokonania błędnej wykładni polegającej na przyjęciu, iż rozporządzenie wspólnotowe jest umową międzynarodową, i w rezultacie odmowę stwierdzenia nieważności decyzji nakładającej bez podstawy prawnej karę administracyjną za naruszenie przepisów rozporządzeń wspólnotowych, oraz naruszenie przepisów prawa procesowego tj. art.. art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a. poprzez odmowę stwierdzenia nieważności decyzji, która została wydana bez podstawy prawnej, zasad ogólnych postępowania administracyjnego określonych w art. 6, 7, 8 kpa a także art. 10 kpa . w ten sposób, że organ, przed wydaniem decyzji, nie zawiadomił strony o możliwości wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań oraz naruszenie wyrażonej w art. 12 k.p.a. i w art. 35 § 1, 2 i 3 k.p.a. zasady szybkości postępowania albowiem organ nie załatwił sprawy niezwłocznie, pomimo tego, iż nie wymagała ona przeprowadzenia postępowania dowodowego.

W uzasadnieniu skargi podniosła m.in., iż od dnia 1 maja 2004 r. do dnia 21 grudnia 2005 r. nie było normy prawnej, która przewidywała sankcję za wykonywanie przewozu drogowego z naruszeniem przepisów rozporządzeń wspólnotowych (norma sankcjonująca)., a kary administracyjne za naruszenie przepisów rozporządzeń wspólnotowych nakładano w tym okresie bez podstawy prawnej. W ocenie skarżącej z art. 2 Traktatu Akcesyjnego wynika jedynie, ze od dnia przystąpienia do Unii Europejskiej, nowe Państwa Członkowskie związały się postanowieniami aktów przyjętych przed tym dniem przez instytucje Wspólnot. Co więcej, naruszenia Rozporządzenia Rady nie można w żadnym wypadku identyfikować z naruszeniem umowy międzynarodowej, z mocy której Rozporządzenie czerpie swoją moc wiążącą.

Podkreśliła, iż prawo wspólnotowe jest samodzielnym systemem prawa i uznawane jest za różne od prawa międzynarodowego a okoliczność, że rozporządzenia wspólnotowe obowiązują na podstawie umowy międzynarodowej nie oznaczą, ze można je utożsamiać z tą umową. Konstytucja RP w art. 91 ust. 3 wyraźnie odróżnia umowy międzynarodowe od prawa stanowionego przez organizację międzynarodową, stosowanego bezpośrednio w Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umowy międzynarodowej konstytuującej tę organizację, ergo niedopuszczalne jest utożsamianie ze sobą obu tych źródeł prawa. Rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85 oraz Rozporządzenie Rady nr 3821/85 nie mogą być uznane za_wiążące Rzeczpospolitą Polską umowę międzynarodową, wskazaną w art. 92 ust. 1 pkt 6 ustawy o transporcie drogowym, albowiem stanowi ono część krajowego porządku prawnego kwalifikowane jest do wspólnotowego prawa pochodnego (w odróżnieniu od prawa pierwotnego, tj. umów międzynarodowych). Tym samym Rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85 oraz Rozporządzenie Rady (EWG) nr 3821/85 są na podstawie art. 249 akapit 2 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską częścią krajowego porządku prawnego, nie stając się jednak w żadnym wypadku umową międzynarodową. W niniejszej sprawie nie zachodzi kolizja norm, a wiec nie ma zastosowania zasada pierwszeństwa o której wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w przywołanym przez organ wyroku z dnia 27 lutego 2007 r. w sprawie o sygn. akt I OSK 570/06 r., ale luka w prawie polegająca na tym, że wbrew obowiązkowi nałożonemu na Państwa Członkowskie w art. 19 rozporządzenia (EWG) 3821/85, polski prawodawca nie przyjął przepisów koniecznych do wdrożenia w/w rozporządzenia, a w szczególności nie ustanowił systemu kar za niewykonanie wynikających z niego obowiązków. Za niedopełnienie przez prawodawcę ciążącego na nim obowiązku nie może ponosić odpowiedzialności obywatel Państwa Członkowskiego, do którego niesankcjonowane normy prawne były skierowane. W szczególności nie jest uprawnione dokonywanie rozszerzającej wykładni przepisu o charakterze penalizacyjnym (uprawniającym organ administracji publicznej do nakładania kar pieniężnych), tak aby wbrew jego literalnemu brzmieniu do umów międzynarodowych, których naruszenie skutkuje możliwością nałożenia kary pieniężnej zaliczyć rozporządzenia wspólnotowe.

Skarżąca wywodziła także, iż w tej konkretnej sprawie przepisy rozporządzeń wspólnotowych nie przewidują żadnych sankcji, nakazując krajowemu prawodawcy ustanowić system kar za naruszenie wynikających z nich obowiązków (art. 19 rozporządzenia (EWG) 3821/85). Dopóki prawodawca takiego sytemu nie ustanowił, normy prawne zawarte w w/w rozporządzeniach były niesankcjonowane, tj. obowiązywały, ale za ich naruszenie nie groziły żadne kary (...).

Nadto skarżąca wskazała, iż dopiero ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie ustawy i transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw, prawodawca zmienił art. 92 ustawy o transporcie drogowym dodając punkt 8) przewidujący możliwość nałożenia kary pieniężnej za naruszenie "przepisów wspólnotowych dotyczących przewozów drogowych". A contrario, wnioskować należy, że do dnia wejścia w życie w/w nowelizacji, nie było możliwe nałożenie kary pieniężnej za naruszenie przepisów wspólnotowych na podstawie art. 92 ust 1 ustawy.

W konkluzji rozważań dotyczących naruszenia prawa materialnego stwierdzono, iż w obowiązującym - w chwili wydania decyzji przez [...] Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego - stanie prawnym naruszenie przez stronę skarżącą zasad określonych w przepisach Rozporządzenia Rady EWG na 3820/85 oraz Rozporządzenia Rady EWG Nr 3821/85, nie mogło rodzić odpowiedzialności winnego tego naruszenia, albowiem w przepisach powoływanego prawa wspólnotowego ani w przepisach krajowych nie było odpowiednich regulacji w tym zakresie. Samo zaś naruszenie określonych przepisów, jeżeli brak jest uregulowań je sankcjonujących, nie rodzi skutków prawnych. Co więcej, omawianej luki w prawie nie mogła wypełnić ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. o czasie pracy kierowców, bowiem utraciła ona moc obowiązującą z dniem 1 maja 2004 r.6

Mając powyższe na uwadze nałożenie kary pieniężnej za naruszenie umowy międzynarodowej na podstawie art. 92 ust. 1 pkt 6 ustawy o transporcie drogowym z powołaniem się na naruszenie przepisów rozporządzenia Rady (EWG) nr 3820/85 oraz Rozporządzenia Rady EWG Nr 3821/85, stanowi rażące naruszenie prawa i powinno skutkować stwierdzeniem nieważności zaskarżonej decyzji.

W odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie albowiem zaskarżona decyzja i decyzja ją poprzedzająca nie narusza prawa.

Istota sporu w rozpatrywanej sprawie sprowadza się do tego, czy w chwili dopuszczania się naruszeń prawa stwierdzonych decyzją [...] Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] września 2005 r. istniała w systemie prawa norma, która przewidywała sankcję za wykonywanie przewozu drogowego z naruszeniem przepisów rozporządzeń wspólnotowych. Skarżąca kwestionuje bowiem brak w polskim porządku prawnym normy sankcjonującej, jak również brak – zarówno w prawie krajowym, jak i prawie unijnym, normy sankcjonowanej, tzn. normy określającej czyn, za który nałożono karę.

Sąd w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę podziela stanowisko wyrażone przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 15 maja 2008 r. sygn. akt II GSK 112/08 . W sprawie tej Naczelny Sąd Administracyjny rozważał relacje pomiędzy wymienionymi w art. 92 ust. 1 pkt 6 wiążącymi RP umowami międzynarodowymi powołanymi wyżej rozporządzeniami unijnymi – jeszcze przed wejściem w życie zmiany ustawy o transporcie drogowym, wprowadzającym wprost te rozporządzenia do porządku krajowego. Kwestia prawna była więc identyczna z kwestią, która wystąpiła w rozpatrywanej sprawie. Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że: "Do stwierdzonego i niekwestionowanego stanu taktycznego, jaki miał miejsce w rozpatrywanej sprawie, w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej za naruszenie określonych przepisów zastosowanie znajdował przepis art. 92 ust. 1 utd. w brzmieniu: ''Kto wykonuje transport drogowy (...), naruszając obowiązki lub warunki wynikające z przepisów ustawy lub przepisów: 1 i (...), 2) ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o czasie prawy kierowców (Dz.U Nr 23, poz. 1354 oraz z 2002 r. Nr 155. poz. 1286).(...). 6) wiążących Rzeczypospolitą Polską umów międzynarodowych - podlega karze pieniężnej w wysokości od 50 złotych do 1 5.000 złotych". W świetle cyt. przepisu nie jest uzasadnione twierdzenie, iż normy rozporządzeń wspólnotowych nie mieszczą się w pkt 6 powołanego artykułu.

Na podstawie podpisanego w dniu 16 kwietnia 2003 r. w Atenach Traktatu Akcesyjnego. po spełnieniu szeregu warunków. Polska stała się członkiem Unii Europejskiej i stroną traktatów stanowiących podstawę Unii, zmienionych i uzupełnionych. Traktat akcesyjny został ratyfikowany przez Prezydenta RP w dniu 23 lipca 2003 r. (po uzyskaniu zgody wyrażonej w ogólnokrajowym referendum) i ogłoszony w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 kwietnia 2004 r. Nr 90, poz. 864. Stosownie do art. 91 ust. 2 i 3 Konstytucji RP umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową, a ponadto gdy wynika to z ratyfikowanej umowy konstytuującej organizację międzynarodową, prawo przez nią stanowione jest stosowane bezpośrednio, mając pierwszeństwo w przypadku kolizji z ustawami. Taką umową jest Traktat podpisany w Atenach w dniu 16 kwietnia 2003 r. między Państwami Członkowskimi Unii Europejskiej a Rzeczpospolitą Polską, dotyczący przystąpienia Rzeczypospolitej Polski do Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 90. poz. 894). Jego art. 2 stanowi, że od dnia przystąpienia nowe państwa członkowskie są związane postanowieniami Traktatów założycielskich i aktów przyjętych przez instytucje Wspólnot. Przyjmuje się w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, że zgodnie z tym przepisem, zarówno pierwotne, jak i wtórne prawo wspólnotowe, obowiązuje nowe państwa członkowskie od dnia akcesji, jeżeli przepisy szczególne Traktatu Akcesyjnego nic przewidują odmiennych rozwiązań. Stosownie do art. 249 Traktatu. dla wykonywania swoich zadań "Parlament Europejski i Rada wspólnie, Rada i Komisja wydają rozporządzenia, dyrektywy i decyzje, zalecenia lub zajmują stanowisko. Rozporządzenie wspólnotowe jest zgodnie z art. 249 Traktatu o ustanowieniu Wspólnoty Europejskiej "bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich". Bezpośredniość obowiązywania rozporządzeń oznacza, że są one wiążące z chwilą ich wejścia w życie. Nie jest konieczny dla uzyskania przez nie mocy wiążącej akt inkorporacji zawartych w nich treści do prawa wewnętrznego państw członkowskich. Europejski Trybunał Sprawiedliwości wielokrotnie wręcz podkreślał, że rozporządzenie "ze swej istoty prawnej i funkcji spełnianej w systemie źródeł prawa Wspólnot Europejskich wywołuje skutek pośredni i jako takie jest właściwą formą konstruowania praw podmiotowych, których ochrona należy do sądów krajowych" ( ...). Dotyczy to także obowiązków. Zwrot. iż. rozporządzenie "wiąże... i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich" ma bowiem doniosłe konsekwencje. Oznacza, że rozporządzeniu są wiążące nie tylko dla państw członkowskich, jak ma to miejsce w przypadku dyrektyw, lecz są skierowane także do obywateli tych państw. (...).

Rozporządzenia wspólnotowe mają taką samą moc obowiązującą we wszystkich państwach członkowskich i są zintegrowane z systemami prawnymi państw członkowskich. Ich obowiązywanie zależy jedynie od ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Oba rozporządzenia Rady (EWG): Nr 3820/85 z unia 20 grudnia 1985 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych, odnoszących się do transportu drogowego (Dz.UE.L.85.370.1) i Nr 3821/85 z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym (Dz.UE L. 85.370.8) należy traktować jako przyjęte do polskiego stanu prawnego i jako stanowiące część umowy międzynarodowej, którą jest Traktat.

Mając powyższe na względzie, w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego Sąd pierwszej instancji prawidłowo stwierdził, że na gruncie niekwestionowanego stanu faktycznego niniejszej sprawy organy I i II instancji prawidłowo zastosowały rozporządzenie Rady (EWG) z dnia 20 grudnia 1985 r. Nr 3821/85 w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym oraz rozporządzenia Rady (EWG) nr 3820/85 z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego obowiązujące na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od 1 maja 2004 r."

Podnosząc już bezpośrednio kwestię obowiązywania wymienionych rozporządzeń jako podstawy prawnej wydawanych w Polsce decyzji administracyjnych nakładających kary za naruszenia w nich wskazane NSA wyjaśnił przyczyny rozbieżności i ustalił – jak można się spodziewać – jednolite stanowisko w tej sprawie. Według NSA "Odnosząc się do argumentacji skargi kasacyjnej dotyczącej orzecznictwa NSA traktującego rozporządzenia Rady (EWG) jako wyłącznie prawo wspólnotowe nie wymienione w dacie wydania decyzji w art. 92 ust. 1 utd. i uchylającego wyroki uchylające decyzje o nałożeniu kar wydane na tej podstawie, stwierdzić należy, że źródłem rozbieżności było dodanie do art. 92 ust. 1 u.t.d. nowego pkt 8 na podstawie art. 1 pkt 29 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 180, poz. 1497). W wyniku zmiany wprowadzono dodatkowy tytuł nakładania kar pieniężnych za wykonywanie przewozu drogowego lub innych czynności związanych z tym przewozem, w postaci naruszenia obowiązków lub warunków wynikających z przepisów "wspólnotowych dotyczących przewozów drogowych", obok już istniejącego tytułu - naruszenia "wiążących Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych". Traktując rozłącznie oba wymienione tytuły przyjmowano w orzeczeniach, na które powołano się w motywach zaskarżonego wyroku, że dopiero od dnia 21 grudnia 2005 r. przy wymierzaniu takich kar można było stosować przepisy wspólnotowe będące "innym prawem", niż wynikające z wiążących Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych (odpowiednio art. 92 ust. 1 pkt 8 i 7 u.t.d.).

Ten kierunek orzecznictwa z przyczyn wyżej opisanych, uległ zmianie. poczynając od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 lutego 2007 r., sygn. akt I OSK 570/06. Jak wynika z uzasadnienia projektu wymienionej ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. miała ona na celu "doprecyzowanie" art. 92 ust. 1 u.t.d. przez odesłanie do przepisów wspólnotowych, które w rozumieniu teorii źródeł prawa nic było potrzebne jako dotyczące już unormowanej sfery wiążących Polskę umów międzynarodowych (druk sejmowy Nr 3930 z dnia i 7 sutego 2005 r., s. 26)."

Te obszerne cytaty pozwalają jednoznacznie stwierdzić, że powołane wyżej rozporządzenia Rady (EWG) "należy traktować jako przyjęte do polskiego stanu prawnego i jako stanowiące część umowy międzynarodowej, którą jest Traktat..., a co za tym idzie – mogły i powinny one stanowić podstawę nałożonej w rozpatrywanej sprawie kary pieniężnej za stwierdzone naruszenie i zostały przez organy orzekające w sprawie prawidłowo zastosowane.

Wyjaśnia to, w ocenie Sądu, zarzuty skarżącego dotyczące normy sankcjonowanej.

Jeżeli chodzi o normę sankcjonującą, to Sąd stwierdza, iż przepis art. 92 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o transporcie drogowym w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 maja 2004 r. do dnia 21 grudnia 2005 r. nie miał charakteru lex imperfecta, a więc normy pozbawionej sankcji.

Kontrola drogowa w rozpatrywanej sprawie miała miejsce [...] sierpnia 2005 r., a decyzja organu I instancji została wydana w dniu [...] września 2005 r. W obu tych datach obowiązywała ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym w brzmieniu ustalonym w formie tekstu jednolitego, opublikowana w Dz.U z 2004 r. Nr 204, poz.2088, z. zm. (dotyczącymi art. 44 i 46 ustawy, dokonana art. 50 ustawy z dnia 25 listopada 2004 r., Dz.U. Nr 273, poz. 2703). Rzeczywiście, art. 92 tej ustawy w ówczesnym brzmieniu sankcjonował naruszanie obowiązków lub warunków wynikających nie tylko z przepisów ustawy, lecz również z przepisów wymienionych ustaw, jak również wiążących Rzeczypospolitą Polską umów międzynarodowych. W tym brzmieniu przepis ten nie odsyłał do przepisów unijnych. Jednocześnie ust. 4 tego przepisu stanowił, że wykaz naruszeń obowiązków lub warunków, o których mowa w ust. 1, oraz wysokości kar pieniężnych za poszczególne naruszenia określa załącznik do ustawy. W załączniku tym pod pozycjami powołanymi w podstawie prawnej decyzji znajdowały się punkty- odpowiednio do stwierdzonych naruszeń- które sankcjonowały każde z tych naruszeń określoną karą pieniężną. Przepisy załącznika do ustawy mają moc przepisów ustawy.

Tak więc już w dacie kontroli drogowej i wydania decyzji przez organ I instancji - przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym określały naruszenie polegające na używaniu nieprawidłowych wykresówek, przekroczeniu maksymalnego dziennego okresu prowadzenia przy wykonywaniu transportu drogowego lub przewozu na potrzeby własne skróceniu dziennego czasu odpoczynku, przy wykonywaniu transportu drogowego lub przewozu na potrzeby własne , oraz okazaniu podczas kontroli wykresówki nie zawierającej pełnych danych o okresach pracy kierowcy ustalając karę za każde z w/w naruszeń. Już zatem wyłącznie na podstawie przepisów powołanej ustawy możliwe było w rozpatrywanej sprawie nałożenie kary pieniężnej na przedsiębiorcę.

Podkreślić należy, że odpowiedzialność z tytułu naruszenia przepisów ustawy o transporcie drogowym ma charakter administracyjny. W konsekwencji odpowiedzialność administracyjna za popełnione wykroczenia drogowe, określone w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym i przepisach regulujących związane z tym zagadnienia, jest co do zasady oderwana od kwestii winy odpowiedzialnego, a także od zaistnienia szkody bądź stanu zagrożenia nią. Organ orzekający ma obowiązek stwierdzenia, czy nastąpiło wykroczenie określone powołanymi wyżej przepisami, bez wnikania jakie były jego przyczyny i kto ponosi za to winę. W postępowaniu administracyjnym w tego rodzaju sprawach istotne jest bowiem przede wszystkim stwierdzenie faktu popełnienia wykroczenia i stwierdzenie odpowiedzialności za ten czyn – przy założonej (obecnie już co do zasady) odpowiedzialności przedsiębiorcy, niezależnie od jego winy, możliwości przyczynienia się do jej powstania, czy ewentualnych żądań miarkowania wysokości kary. Ustawa nie określa jakichkolwiek przesłanek wyłączających odpowiedzialność (możliwość odstąpienia od wymierzenia kary) bądź prowadzących do jej ograniczenia. Organ inspekcji drogowej działa w takiej sytuacji w warunkach uznania związanego – stwierdzenie określonego ustawą wykroczenia musi spowodować jego odpowiednią, zgodną z przepisami ustawy kwalifikację, a następnie nałożenie kary w wymaganej tą ustawą wysokości. Zaistnienie określonych ustawą przesłanek odpowiedzialności zobowiązuje właściwy organ (wojewódzkiego inspektora transportu drogowego) do wymierzenia kary.

Jednocześnie należy wyjaśnić, że oba rodzaje odpowiedzialności nie wykluczają się wzajemnie, co m.in. oznacza, że kary administracyjnej nie można traktować jako dodatkowej sankcji karnej. Możliwe jest zatem nałożenie kary administracyjnej obok sankcji karnej.

Sąd nie dopatrzył się również naruszenia w rozpatrywanej sprawie przepisów postępowania, a w szczególności art. 6, 7, 8 i 10 § 1 K.p.a., w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Sąd uznaje tu za zasadne twierdzenie Głównego Inspektora Transportu Drogowego, iż postępowanie administracyjne w rozpatrywanej sprawie zostało przeprowadzone w sposób prawidłowy. W ocenie Sądu podniesione przez skarżącą zarzuty o charakterze proceduralnym mają wyraźnie charakter akcesoryjny, wspierający wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji z powodu rażącego naruszenia prawa – przepisu materialnego art. 92 ust. 1 ustawy o transporcie drogowym.

Reasumując powyższe decyzja odmawiająca stwierdzenia nieważności decyzji [...] Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] września 2005 r. była prawidłowa.

Wobec niezasadności zarzutów skargi oraz niestwierdzenia przez Sąd z urzędu tego rodzaju uchybień, które mogłyby mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia, które sąd ma obowiązek badać z urzędu - skargę należało oddalić.

Z tych przyczyn Wojewódzki Sąd Administracyjny na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r.-Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz. U. nr 153, poz. 1270 ) orzekł jak w sentencji.