drukuj    zapisz    Powrót do listy

6191 Żołnierze zawodowi, Administracyjne postępowanie, Rektor Uniwersytetu/Politechniki/Akademii, *Stwierdzono wydanie zaskarżonej decyzji z naruszeniem prawa, IV SA/Wr 52/10 - Wyrok WSA we Wrocławiu z 2010-05-12, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

IV SA/Wr 52/10 - Wyrok WSA we Wrocławiu

Data orzeczenia
2010-05-12 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2010-02-09
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu
Sędziowie
Jolanta Sikorska /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6191 Żołnierze zawodowi
Hasła tematyczne
Administracyjne postępowanie
Sygn. powiązane
I OSK 1559/10 - Wyrok NSA z 2011-03-09
Skarżony organ
Rektor Uniwersytetu/Politechniki/Akademii
Treść wyniku
*Stwierdzono wydanie zaskarżonej decyzji z naruszeniem prawa
Powołane przepisy
Dz.U. 2000 nr 98 poz 1071 art. 107 par. 3
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r.- Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jolanta Sikorska, Sędziowie Sędzia NSA Henryk Ożóg, Sędzia NSA Mirosława Rozbicka – Ostrowska (spr.), , Protokolant Katarzyna Leśniowska, po rozpoznaniu w Wydziale IV na rozprawie w dniu 28 kwietnia 2010 r. sprawy ze skargi T. R. Ł. na decyzję Rektora - Komendanta Wyższej Szkoły Oficerskiej . z dnia 12 czerwca 2008 r. nr . w przedmiocie odmowy przyjęcia do studium oficerskiego I. stwierdza wydanie decyzji przez organ I i II instancji z naruszeniem prawa; II. nie orzeka w przedmiocie wykonania zaskarżonej decyzji; III. zasądza od Rektora – Komendanta Wyższej Szkoły Oficerskiej . na rzecz skarżącego T. R. Ł. kwotę 1751 (tysiąc siedemset pięćdziesiąt jeden ) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Decyzją Komisji Rekrutacyjnej Wyższej Szkoły Oficerskiej .z dnia 22 kwietnia 2008 r. Nr , wydaną z powołaniem się na przepisy art. 124 ust.6 i art. 126 ust. 2 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. nr 179, poz. 1750 ze zm.)(zwaną dalej ustawą o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych), § 6 ust. 2 i § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie służby wojskowej kandydatów na żołnierzy zawodowych (Dz. U. nr 66, poz. 614 ze zm.) oraz w granicach limitu przyjęć do Studium Oficerskiego w roku 2008 określonego decyzją Ministra Obrony Narodowej Nr z dnia 29 lutego 2008 r. i na podstawie wyników postępowania kwalifikacyjnego odmówiono T.R.Ł przyjęcia do 3-miesięcznego Studium Oficerskiego w Wyższej Szkole Oficerskiej. W uzasadnieniu tej decyzji organ stwierdził, że zgodnie z zasadami rekrutacji na wskazaną wyżej uczelnię w 2008 r. i otrzymanym limitem miejsc, strona nie została przyjęta z powodu braku miejsc.

W odwołaniu od decyzji pierwszo-instancyjnej strona zakwestionowała prawidłowość przeprowadzonego postępowania rekrutacyjnego, zarzucając w szczególności :

- naruszenie przepisu art. 107 kpa, poprzez brak ustawowego elementu decyzji administracyjnej, jakim jest uzasadnienie faktyczne motywów rozstrzygnięcia , niewskazanie podstawy prawnej, tj. aktu organu uchwałodawczego uczelni ustalającego zasady i kryteria naboru oraz poprzez brak ustawowego elementu decyzji administracyjnej, jakim jest uzasadnienie prawne podstawy rozstrzygnięcia;

- naruszenie art. 11³, 18³a 18³b Kodeksu pracy w związku z art. 36 ust. 5 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2004 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 99, poz. 1001), poprzez rażące złamanie zasady zakazu pośredniej dyskryminacji ze względu na płeć;

- niekonstytucyjność uchwały Senatu Uczelni Nr 16/2007 z dnia 24 maja 2007 r. ustalającej zasady i kryteria naboru, w części dotyczącej testu sprawności fizycznej w zakresie, jakim różnicuje kandydatów ze względu na płeć;

- naruszenie warunków trybu rekrutacji, poprzez niezachowanie wymogu przewidzianego w art. 68 § 2 kpa., bowiem proces rekrutacji w części dotyczącej testu sprawności - w ocenie odwołującego – powinien zakończyć się sporządzeniem protokołu, którego treść powinna być odczytana i podpisana przez wszystkich zdających.

Rektor Wyższej Szkoły Oficerskiej .decyzją z dnia 12 czerwca 2008 r. Nr utrzymał w mocy decyzję organu I instancji. W motywach decyzji ostatecznej organ odwoławczy wskazał, że postępowanie kwalifikacyjne do Studium Oficerskiego przeprowadzone zostało zgodnie z § 6 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie służby wojskowej kandydatów na żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 2004 r. Nr 66, poz. 614 ze zm.) oraz ustalonymi na tej podstawie przez WSOWL i zatwierdzonymi przez Ministerstwo Obrony Narodowej zasadami rekrutacji. Wyjaśnił , że dla szkolnictwa wojskowego limitowanie przyjęć kandydatów związane jest bezpośrednio z obowiązkiem zapewnienia stanowiska służbowego każdemu absolwentowi po zakończeniu nauki. Dopuszczalna ilość przyjętych kandydatów nie zależy więc od Komisji Rekrutacyjnej WSOWL, lecz bezpośrednio od Ministra Obrony Narodowej, który przeznacza na ich naukę określone środki finansowe (decyzja Nr 98/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 29 lutego 2008 r. w sprawie naboru kandydatów do uczelni wojskowych w 2008 r.). Według organu II instancji zasady oraz kryteria kwalifikacji kandydatów znane były przed przystąpieniem do egzaminu i nie były kwestionowane, a uchwałę Senatu Uczelni Nr 16/2007 z dnia 24 maja 2007 r. określającą warunki i tryb przyjęć kandydatów na szkolenie oficerskie w ramach Studium Oficerskiego w WOSWL w roku akademickim 2008/2009 podano do publicznej wiadomości na stronie internetowej Szkoły. Zdaniem Rektora Komisja Rekrutacyjna, działając w oparciu o przydzielony limit miejsc, dokonała prawidłowej weryfikacji kandydatów spełniających wymagania określone w warunkach rekrutacji i zasadnie odmówiła przyjęcia odwołującego do Studium Oficerskiego w korpusie osobowym obsługi prawnej. Również zgodnie z art. 107 § 3 kpa w decyzji organu I instancji odniesiono się do faktycznego powodu odmowy przyjęcia strony do 3-miesięcznego Studium Oficerskiego WSOWL w korpusie osobowym obsługi prawnej, zaś uzasadnienie tej decyzji jest zwięzłe i bezpośrednio wskazuje na faktyczną przyczynę rozstrzygnięcia. Organ II instancji odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 11³, 18³a 18³b Kodeksu pracy w związku z art. 36 ust. 5 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, poprzez rażące złamanie zasady zakazu pośredniej dyskryminacji ze względu na płeć stwierdził , że nie można mówić o naruszeniu przepisów, których zastosowanie w przedmiotowej sprawie jest niedopuszczalne. Strona bowiem nie starała się zatrudnić w WSOWL jako pracownik cywilny na podstawie umowy o pracę, lecz starała się o przyjęcie i powołanie jej do służby kandydackiej. W takiej sytuacji zastosowanie mają przepisy ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych oraz rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej w sprawie służby wojskowej kandydatów na żołnierzy zawodowych. Organ odwoławczy zwrócił uwagę na powszechnie znany i nie wymagający dodatkowego udowodnienia fakt , a mianowicie, że zróżnicowanie wymogów dotyczących sprawności fizycznej kandydatów na żołnierzy zawodowych w zależności od płci wynika z różnicy zdolności motorycznych kobiety i mężczyzny. To właśnie zarzucane zróżnicowanie daje równe prawa kobietom ubiegania się o przyjęcie do zawodów przypisanych wcześniej mężczyznom i jest oznaką konstytucyjnego równouprawnienia. Z tego również względu uchwała Senatu Uczelni Nr 16/2007 z dnia 24 maja 2007 r. ustalająca warunki i tryb przyjęć kandydatów na szkolenie oficerskie w ramach Studium Oficerskiego, w części dotyczącej testu sprawności fizycznej w zakresie, w jakim różnicuje kandydatów ze względu na płeć jest zasadna. W podobny sposób kwestia ta uregulowana została w art. 50a ust. 4 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Jako niezasadny ocenił również Rektor zarzut naruszenia warunków trybu rekrutacji, poprzez niezachowanie wymogu przewidzianego w art. 68 §2 kpa. , albowiem protokół z przeprowadzonego postępowania kwalifikacyjnego, na podstawie którego wydana została decyzja w stosunku do strony, podpisany został przez wszystkich członków Komisji Kwalifikacyjnej, czyniąc tym zadość wymogom wynikającym z przepisów § 6 ust. 4 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie służby wojskowej kandydatów na żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 2004 r. Nr 66, poz. 614). Protokół ten stanowi integralną część procesu decyzyjnego oraz podstawę do wydania decyzji i jako taki spełnia funkcje sformalizowanego dowodu. Wobec tego jako podlegający art. 67 § 1 kpa. powinien być- zgodnie z art. 68 § 2 kpa - podpisany przez wszystkich członków komisji, a brak jakiegokolwiek podpisu powinien być omówiony w protokole. Według organu odwoławczego, odwołujący błędnie za protokół z postępowania kwalifikacyjnego wziął listę uczestników przystępujących do poszczególnych etapów postępowania kwalifikacyjnego.

Decyzja ostateczna stała się przedmiotem skargi wniesionej przez T R Ł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu , w której skarżący wniósł o uchylenie obu decyzji wydanych w sprawie, domagając się jednocześnie orzeczenia o nakazaniu przyjęcia go do 3-miesięcznego Studium Oficerskiego w WSOWL. Skarga oparta została na zarzucie naruszenia następujących przepisów:

- art. 107 kpa, poprzez brak ustawowego elementu decyzji administracyjnej, jakim jest uzasadnienie faktyczne motywów rozstrzygnięcia oraz niewskazanie podstawy prawnej, tj. aktu organu uchwałodawczego uczelni, ustalającego zasady i kryteria naboru;

- art. 68 § 2 kpa, poprzez niezachowanie wymogu w nim przewidzianego;

- art. 113, 183a, 183b Kodeksu pracy w związku z art. 36 ust. 5 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2004 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 99, poz. 1001), poprzez rażące złamanie zasady zakazu pośredniej dyskryminacji ze względu na płeć.

Ponadto skarżący podniósł zarzut niekonstytucyjności uchwały Senatu Uczelni Nr 16/2007 z dnia 24 maja 2007 r. ustalającej zasady i kryteria naboru, w części dotyczącej testu sprawności fizycznej w zakresie, w jakim różnicuje kandydatów ze względu na płeć.

W odpowiedzi na skargę Rektor-Komendant Wyższej Szkoły Oficerskiej wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko i argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji. Z kolei odnosząc się do zarzutów skargi organ odwoławczy stwierdził, że zaskarżone decyzje organów wojskowych odpowiadają wymogom formalnym określonym przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego, a zwłaszcza art. 68 § 2 oraz art. 107 w zakresie ich uzasadnienia faktycznego i prawnego. Natomiast przepisy prawa pracy nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie, a zatem rozważania skarżącego co do zróżnicowania kandydatów względem płci należy uznać za bezzasadne. Wskazał , że tego rodzaju rozdzielenie (kobiet od mężczyzn w zakresie sprawności fizycznej) przewiduje art. 50a ust. 4 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Rektor-Komendant WSOWL podkreślił również , że kwestionowana przez skarżącego uchwała Senatu Uczelni Nr 16/2007 z dnia 24 maja 2007 r. wnioskująca o ustalenie warunków i trybu rekrutacji w roku 2008 wynika wprost z art. 169 ust. 10 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365) i została zaakceptowana przez Ministra Obrony Narodowej. Z kolei, kryteria testu z wychowania fizycznego wraz z tabelami wyników osobno dla mężczyzn i kobiet oraz kryteria egzaminu z języka angielskiego zostały ustalone rozkazem z dnia 31 marca 2008 r. Nr . Ponadto organ II instancji podał, że skarżący łącznie za cały egzamin uzyskał 56 punktów , na którą to sumę składały się następujące wyniki z egzaminu:

z wychowania fizycznego:

1. podciąganie na drążku 5 razy – 1 pkt;

2. bieg 10x10 m – 33,1 sek. – 0 pkt;

3. bieg 1000 m – 4,57 min. – 0 pkt;

Łącznie za trzy konkurencje – 1 pkt;

z języka angielskiego – 55 pkt – niezliczony;

z rozmowy kwalifikacyjnej – 0 pkt .

Końcowo organ stwierdził, że wobec 5 miejsc przyznanych dla kandydatów skarżący uzyskał wyniki na tyle słabe, że pozostał poza ustalonym limitem i nie mógł być przyjęty do Studium Oficerskiego.

Skarżący w piśmie procesowym z dnia 5 stycznia 2009 r. ustosunkowując się do twierdzeń i zarzutów zawartych w odpowiedzi na skargę , podniósł dodatkowe zarzuty, świadczące o niezgodności z prawem zasad prowadzenia postępowania kwalifikacyjnego. Według skarżącego, zarzutów tych nie mógł przywołać w odwołaniu ani w skardze, gdyż o uzasadniających je informacjach, tj. o ilości uzyskanych punktów w postępowaniu kwalifikacyjnym, o wynikach drugiego i trzeciego etapu postępowania kwalifikacyjnego, a także treści protokołów oraz notatki dowiedział się dopiero w trakcie postępowania sądowego. Skarżący podniósł , że nigdy nie został poinformowany o zakończeniu postępowania wyjaśniającego i możliwości dokonania wglądu w akta przedmiotowej sprawy, a informacje przedstawione w odpowiedzi na skargę winny znaleźć się w uzasadnieniu faktycznym kwestionowanych decyzji. Skarżący stwierdził, że postępowanie kwalifikacyjne winno być przeprowadzone zgodnie z zasadami wskazanymi w Uchwale Senatu WSOWL Nr 16/2007 z dnia 24 maja 2007r. W szczególności, drugi i trzeci etap postępowania kwalifikacyjnego winny być przeprowadzone rzetelnie, gdyż to właśnie ich wynik stanowił podstawę przyznawania punktów i oceny kandydata, a tym samym miał zasadniczy wpływ na treść rozstrzygnięcia sprawy i wydanych decyzji. Drugi etap postępowania kwalifikacyjnego polegał na przeprowadzeniu egzaminu z języka angielskiego oraz z wychowania fizycznego. W niniejszej sprawie egzaminy takie przeprowadzono i spisano z nich protokoły. Jednakże strona nie miała jakichkolwiek możliwości dokonania ich weryfikacji pod kątem zgodności ze stanem faktycznym, gdyż nie zostały one jej odczytane oraz przedstawione do podpisu, a ponadto o ich treści skarżący dowiedział się dopiero na etapie postępowania sądowego. Trzeci etap postępowania kwalifikacyjnego polegał na przeprowadzeniu przez podkomisję Nr 2 rozmowy kwalifikacyjnej. Zgodnie z zawartymi na 3 stronie załącznika do wyżej wskazanej Uchwały Senatu zasadami postępowania kwalifikacyjnego, na podstawie rozmowy kwalifikacyjnej komisja rekrutacyjna przyznaje 50 pkt kandydatowi, który wykazuje predyspozycje do szkolenia oficerskiego w określonej grupie osobowej oraz posiada motywacje do zawodu oficera lub przyznaje 0 pkt kandydatowi, który nie posiada predyspozycji do szkolenia oficerskiego w określonej grupie osobowej lub motywacji do zawodu oficera. Przy czym, skarżący podał, że zachodzi sprzeczność pomiędzy zasadami wskazanymi w Uchwale Senatu, a dyspozycjami wynikającymi z załącznika Nr 3 do rozkazu Komendanta WSOWL Nr z dnia 31 marca 2008 r., z którego wynika, że kandydatowi przyznaje się nie 0 pkt lub 50 pkt lecz "do 50pkt". Nadto, zdaniem skarżącego, z przeprowadzonej rozmowy kwalifikacyjnej została sporządzona zaledwie notatka. Tymczasem, ten etap postępowania kwalifikacyjnego wymagał sporządzenia protokołu, gdyż była to czynność mająca istotne znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy w rozumieniu art. 67 kpa. Był to etap punktowany, a od ilości zdobytych punktów zależała pozycja kandydata. W protokole zaś winny znaleźć się informacje o składzie osobowym komisji przeprowadzającej rozmowę kwalifikacyjną, zadanych pytaniach, udzielonych odpowiedziach, a także wszystkich innych okolicznościach mających istotne znaczenie dla oceny predyspozycji egzaminowanego kandydata. Sporządzenie notatki z czynności, z której należy sporządzić protokół jest naruszeniem przepisów postępowania administracyjnego, a tym samym naruszeniem zasad postępowania kwalifikacyjnego. Ponadto, stwierdzenie zawarte w sporządzonej notatce wskazujące na rzekomo niskie przygotowanie merytoryczne skarżącego polegające na słabej znajomości przepisów prawa administracyjnego jest nieprawdziwe. Treść notatki jest tym bardziej krzywdząca, gdyż skarżący z zawodu jest adwokatem i radcą prawnym wykonującym w chwili obecnej zawód radcy prawnego, a więc posiada uprawnienia umożliwiające świadczenie pomocy prawnej w Polsce, zdobyte po zdaniu egzaminów państwowych. Ponadto skarżący nie zgodził się z twierdzeniem organu , jakoby nie zaliczył testu z języka angielskiego, ponieważ nie ustalono żadnego progu zaliczeniowego. Skarżący zakwestionował też wiarygodność "zestawień tabelarycznych" zawierających wyniki testów fizycznych zwłaszcza biegów, albowiem znajdują się na nich wyraźne zamazania, rozmazania, ślady poprawiania.

Wyrokiem z dnia 17 lutego 2009 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu (sygn. akt 413/08) stwierdził nieważność decyzji I i II instancji. W uzasadnieniu powyższego rozstrzygnięcia Sąd stwierdził, że postępowanie rekrutacyjne do studium oficerskiego w roku akademickim 2008/2009, w Wyższej Szkole Oficerskiej prowadzone było na podstawie warunków i trybu przyjmowania kandydatów na szkolenie oficerskie w ramach Studium Oficerskiego w Wyższej Szkole Oficerskiej w roku akademickim 2008/2009, stanowiących załącznik do uchwały Senatu Szkoły Nr 16/2007 z dnia 24 maja 2007 r. Pismem z dnia 19 lipca 2008 r. Senat Wyższej Szkoły Oficerskiej, na podstawie art. 169 ust. 10 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, zwrócił się do Ministra Obrony Narodowej z wnioskiem o ustalenie warunków i trybu przyjmowania kandydatów na szkolenie oficerskie w ramach Studium Oficerskiego w roku akademickim 2008/2009, na zasadach określonych w załączniku do uchwały Senatu Nr 16/2007 z 24 maja 2008 r. Pismem z dnia 8 sierpnia 2008 r. Dyrektor Departamentu Nauki i Szkolnictwa Wyższego Ministerstwa Obrony Narodowej, poinformował Rektora-Komendanta Wyższej Szkoły Oficerskiej, że "Minister Obrony Narodowej zaakceptował uchwałę Senatu" Nr 16/2007. Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, Minister Obrony Narodowej istotnie naruszył przepis art. 169 ust. 10 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, gdyż nie ustalił w drodze własnego aktu prawnego warunków i trybu przyjęcia na studia (studium) w roku akademickim 2008/2009 w Wyższej Szkole Oficerskiej, tylko "zaakceptował" uchwałę Senatu, do czego nie miał upoważnienia ustawowego. Natomiast z konstytucyjnej zasady praworządności (art. 7) wynika, że zadania i kompetencje, sposób ich wykonania oraz więzi między podmiotami administracji publicznej są uregulowane prawnie. Realizując kompetencję organ musi uwzględniać treść normy ustawowej. Odstąpienie od tej zasady z reguły stanowi istotne naruszenia prawa. Naczelną zasadą prawa administracyjnego jest zakaz domniemania kompetencji a ponadto normy kompetencyjne (upoważniające) powinny być interpretowane w sposób ścisły, literalny. Jednocześnie zakazuje się dokonywania wykładni rozszerzającej przepisów kompetencyjnych oraz wyprowadzania kompetencji w drodze analogii.

Strona przeciwna wywiodła skargę kasacyjną od powyższego wyroku, wnosząc o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji . Skarga kasacyjna oparta została na zarzutach :

- naruszenia prawa materialnego przez jego niewłaściwe zastosowanie, bowiem w postępowaniu rekrutacyjnym do Studium Oficerskiego nie ma zastosowania wskazany jako podstawa stwierdzenia nieważności obu decyzji art. 169 ust. 10 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. Nr 164, poz. 1365), lecz wyłącznie mają zastosowanie przepisy ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych z dnia 11 września 2003 r. w brzmieniu obowiązującym na dzień wydania decyzji (Dz.U. Nr 179, poz. 1750 ze zm.) oraz rozporządzenia wykonawczego Ministra Obrony Narodowej z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie służby wojskowej kandydatów na żołnierzy zawodowych obowiązującym na dzień wydania decyzji (Dz.U. Nr 66, poz. 641), a co wynika jednoznacznie z podstaw prawnych wyszczególnionych w obu decyzjach;

- naruszenia przepisów postępowania poprzez nieustalenie, że Studium Oficerskie prowadzone przez WSOWL nie jest studiami wyższymi w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, lecz ma wyłącznie oparcie w art. 5 tej ustawy, tj. bycie WSOWL jako jednostki wojskowej;

- dokonania niewłaściwej wykładni przepisów ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych wraz z odpowiednimi aktami wykonawczymi.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej strona przeciwna podniosła, że Studium Oficerskie nie jest formą studiów wyższych, lecz formą szkolenia wojskowego mającego przygotować absolwenta wyższych studiów (cywilnych) do pełnienia wojskowej służby zawodowej, dlatego też jest to zadanie WSOWL jako jednostki wojskowej i zastosowanie w sprawie mają przede wszystkim przepisy ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych i rozporządzenia MON, z których wynika, że osobą uprawnioną do ustalenia trybu, warunków i przebiegu egzaminu jest Komendant WSOWL. W ocenie organu, akceptacja uchwały senatu jest wystarczającą podstawą prawną do przeprowadzenia postępowania rekrutacyjnego, zaś dokonana przez Sąd wykładnia art. 169 ust. 10 ustawy jest zbyt daleko idąca.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną skarżący wniósł o jej oddalenie.

Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 14 grudnia 2009 r. (sygn. akt I OSK 613/09) uchylił zaskarżony wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania, uznając zasadność skargi kasacyjnej tylko w zakresie w jakim kwestionuje ona brak podstawy prawnej do wydania decyzji w przedmiocie odmowy przyjęcia do studium oficerskiego. Uznał za słuszne stanowisko Sądu I instancji, że Minister Obrony Narodowej był zobowiązany do wydania stosownego zarządzenia zgodnie z art. 169 ust. 10 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 ze zm.), ustalającego warunki i tryb przyjęcia na studia kandydatów na żołnierzy zawodowych. Jednak zarządzenie to, jako akt wewnętrzny, nie mogło stanowić podstawy prawnej decyzji dotyczącej przyjęcia na studia. Podstawę taką stanowiły bowiem przepisy ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. Nr 179, poz. 1750 ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie służby wojskowej kandydatów na żołnierzy zawodowych (Dz. U. Nr 66, poz. 614 ze zm.), a także przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. To przepisy tych aktów prawnych regulują kwestie związane m. in. z warunkami i trybem przyjmowania do szkół wojskowych tak w zakresie m.in. naboru, przeprowadzanych egzaminów wstępnych, składu komisji rekrutacyjnej, jak i trybu odwoławczego. Zarządzenie, o którym mowa w art. 169 ust. 10 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym winno jedynie zawierać regulacje niezbędne do przyjmowania kandydatów na szkolenie w danym roku akademickim przez daną uczelnię wojskową.

Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że wbrew twierdzeniom skargi kasacyjnej, to przepis art. 169 ust. 10 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym stanowi podstawę przyznanych w danym roku akademickim rozwiązań organizacyjnych przy naborze do danej uczelni wojskowej. Wprawdzie uczelnia wojskowa, zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, jest jednocześnie jednostką wojskową w rozumieniu ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz. U. z 2004 r. Nr 241, poz. 2416 ze zm.), ale nie zmienia to faktu, że kandydatów na żołnierzy zawodowych, zgodnie z art. 124 ust. 1, art. 126 ust. 1 i art. 127 pkt 1 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, kształci się na uczelni wojskowej. Wyższa Szkoła Oficerska prowadziła bowiem rekrutację do Studium Oficerskiego nie jako jednostka wojskowa, ale jako uczelnia wojskowa, która kształci kandydatów na żołnierzy zawodowych na potrzeby korpusu oficerów zawodowych, co wynika z powołanego wyżej art. 127 pkt 1 ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Jednostka wojskowa nie posiada bowiem uprawnień do kształcenia kandydatów na żołnierzy zawodowych, gdyż zgodnie z art. 126 ust. 1 w/w ustawy, takie uprawnienia posiada jedynie szkoła wojskowa, tj. wojskowe uczelnie akademickie i uczelnie wojskowe oraz szkoły podoficerskie.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, Sąd I instancji prawidłowo uznał, że stosownie do art. 169 ust. 10 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, to Minister Obrony Narodowej posiadał kompetencje do ustalenia warunków i trybu przyjęcia kandydatów na szkolenie w ramach Studium Oficerskiego w roku akademickim 2008/2009. Natomiast takich kompetencji nie miał Senat Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Lądowych. Przedmiotowy akt wewnętrzny nie mógł stanowić podstawy prawnej decyzji dotyczącej przyjęcia do tego Studium, co nie oznacza, że jego wydanie z naruszeniem przepisów kompetencyjnych nie mogło mieć wpływu na podjęte decyzje.

Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że przy ponownym rozpoznaniu sprawy Wojewódzki Sąd Administracyjny powinien ocenić charakter naruszenia prawa i rozważyć, czy jest to zwykłe naruszenie, które mogło lub też nie mogło mieć istotnego wpływu na wynik sprawy, czy też naruszenie to ma charakter kwalifikowany - stanowi rażące naruszenie prawa. Dalej Sąd II instancji wskazał, że w przypadku gdyby Sąd uznał, że ma ono charakter rażącego naruszenia prawa, rozważenia wymaga kwestia, czy nie zachodzi negatywna przesłanka do stwierdzenia nieważności decyzji określona w art. 156 § 2 k.p.a., tj. czy zaskarżona decyzja nie wywołała nieodwracalnych skutków prawnych. Należy bowiem wziąć pod uwagę fakt, że zarządzenie wydawane w trybie art. 169 ust. 10 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym powinno regulować kwestie związane z przyjęciem do Studium Oficerskiego w danym roku akademickim, a szkolenie w tym studium trwa 3 miesiące i w roku akademickim 2008/2009 zostało już zakończone.

Rozpoznając ponownie niniejszą sprawę Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Wobec sformułowanego w skardze wniosku skarżącego o orzeczenie o nakazaniu przyjęcia go do 3-miesięcznego Studium Oficerskiego w Wyższej Szkole Oficerskiej .wskazać na wstępie należy, że kognicja sądu administracyjnego ogranicza się wyłącznie do badania legalności zaskarżonych aktów administracyjnych, rozumianej jako zgodność z przepisami prawa materialnego i procesowego, o czym stanowi przepis art. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.). Z przepisu tego wynika zasada, według której sąd administracyjny nie rozstrzyga spraw administracyjnych należących do kompetencji organów administracji publicznej, a jedynie kontroluje legalność ich aktów i czynności. A zatem przepisy określające zasady sądowej kontroli decyzji administracyjnych nie pozwalają na bezpośrednie kształtowanie przez sąd administracyjny praw i obowiązków stron. Wobec tego, uchylenie decyzji administracyjnej, względnie stwierdzenie jej nieważności przez Sąd, następuje tylko w przypadku istnienia istotnych wad w postępowaniu lub naruszenia przepisów prawa materialnego, mającego wpływ na wynik sprawy, co wynika z art. 145 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz.1270 ze zm.), zwanej dalej: p.p.s.a. Jednocześnie w myśl przepisu art. 134 p.p.s.a. niezależnie od żądań i zarzutów sformułowanych w skardze sąd administracyjny zobowiązany jest do wzięcia pod uwagę z urzędu wszelkich naruszeń prawa oraz wszystkich przepisów, które powinny znaleźć zastosowanie w rozpoznawanej sprawie, niezależnie od sposobu wyartykułowania zarzutów i wniosków skargi przez stronę.

W wydanym w niniejszej sprawie wyroku Naczelny Sąd Administracyjny dokonał wykładni prawa mającego zastosowanie w sprawie, którą to wykładnią zgodnie z art. 190 p.p.s.a. Wojewódzki Sąd Administracyjny przy ponownym rozpoznaniu sprawy jest związany, że w świetle treści art. 169 ust. 10 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 ze zm.) Minister Obrony Narodowej zobowiązany był do wydania stosownego zarządzenia ustalającego warunki i tryb przyjęcia na studia kandydatów na żołnierzy zawodowych. Jednakże zarządzenie to, jako akt wewnętrzny, nie mogło stanowić podstawy prawnej decyzji administracyjnej dotyczącej przyjęcia na studia. Podstawę taką stanowiły bowiem przepisy ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. Nr 179, poz. 1750 ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie służby wojskowej kandydatów na żołnierzy zawodowych (Dz. U. Nr 66, poz. 614 ze zm.), zwanego dalej rozporządzeniem MON. Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, że to przepisy wyżej wymienionych aktów prawnych regulują kwestie związane m.in. z warunkami i trybem powołania do służby kandydackiej oraz warunkami i trybem przyjmowania do szkół wojskowych, tak m.in. w zakresie naboru, przeprowadzanych egzaminów wstępnych, składu komisji rekrutacyjnej, jak i trybu odwoławczego, a zarządzenie, o jakim mowa w art. 169 ust. 10 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, winno jedynie zwierać regulacje niezbędne do przyjmowania kandydatów na szkolenie w danym roku akademickim. Naczelny Sąd Administracyjny wskazał też, że to właśnie powołany wyżej przepis prawa stanowi podstawę przyjmowanych w danym roku akademickim rozwiązań organizacyjnych przy naborze do danej uczelni wojskowej. W świetle powyższego, to Minister Obrony Narodowej posiadał – stosownie do art. 169 ust. 10 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym – kompetencje do ustalenia warunków i trybu przyjęcia kandydatów na szkolenie w ramach Studium Oficerskiego w Wyższej Szkole Oficerskiej w roku akademickim 2008/2009. Kompetencji takich nie miał natomiast Senat tejże uczelni.

Oceniając charakter naruszenia prawa wskutek niezachowania w niniejszej sprawie sposobu procedowania przez Ministra Obrony Narodowej, określonego przepisem art. 169 ust. 10 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, Wojewódzki Sąd Administracyjny rozpoznający niniejszą sprawę po raz wtóry uznał, że forma procedowania przez Ministra Obrony Narodowej była co prawda wadliwa, skoro Minister Obrony Narodowej zamiast wydać zarządzenie w przedmiocie ustalenia warunków i trybu przyjęcia kandydatów na szkolenie w ramach Studium Oficerskiego Wyższej Szkoły Oficerskiej w roku akademickim 2008/2009, jak tego wymaga powołany przepis art. 169 ust. 10 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, zaakceptował przedłożoną mu w powyższym przedmiocie przez Senat Wyższej Szkoły Oficerskiej .Uchwałę Senatu z dnia 24 maja 2007 r. Nr 16/2007, jednakże owa wadliwość w ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego pozostawała bez wpływu na wynik niniejszej sprawy. Czynność Ministra Obrony Narodowej aprobująca uchwałę Senatu Wyższej Szkoły Oficerskiej .podjętą w przedmiocie warunków i trybu przyjmowania kandydatów na szkolenie w ramach Studium Oficerskiego Wyższej Szkoły Oficerskiej, w ocenie Sądu orzekającego w sprawie, daje podstawę do przyjęcia, że zostały w sprawie spełnione przesłanki z art. 169 ust. 10 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym. Akceptacja bowiem przez Ministra Obrony Narodowej przedłożonej przez Senat Wyższej Szkoły Oficerskiej .uchwały w sprawie ustalenia warunków i trybu przyjmowania kandydatów na szkolenie w ramach Studium Oficerskiego daje podstawę do przyjęcia, że to Minister Obrony Narodowej ustalił warunki i tryb przyjmowania kandydatów na szkolenie w ramach Studium Oficerskiego w roku akademickim 2008/2009 w Wyższej Szkole Oficerskiej . Uczynił to wprawdzie w wadliwej formie, to jednak w ocenie Sądu powyższa okoliczność nie miała wpływu na wynik sprawy. Nawet bowiem, gdyby Minister Obrony Narodowej działał w formie właściwej, to jest w formie zarządzenia, to i tak zarządzenie to, jak to wskazał w uzasadnieniu wydanego w sprawie wyroku Naczelny Sąd Administracyjny, jako akt nie mieszczący się w określonym w art. 93 ust. 2 Konstytucji RP katalogu źródeł prawa, nie mogło stanowić podstawy prawnej decyzji administracyjnej w sprawie rekrutacji kandydatów na szkolenie w ramach Studium Oficerskiego w roku akademickim 2008/2009 w Wyższej Szkole Oficerskiej.

Z tych względów Wojewódzki Sąd Administracyjny ponownie rozpoznający niniejszą sprawę nie stwierdził, by Minister Obrony Narodowej uchybił w sposób istotny procedurze określonej przepisem art. 169 ust. 10 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym. Niezależnie od powyższego dodać należy, że uchwałę Senatu Uczelni Nr 176/2007 określającą warunki i tryb przyjęć kandydatów na szkolenie oficerskie w Wyższej Szkole Oficerskiej w roku akademickim 2008/2009 podano do publicznej wiadomości na stronie internetowej Szkoły, co jest okolicznością niesporną w sprawie. Była ona zatem znana osobom zamierzającym ubiegać się o przyjęcie do w/w Studium Oficerskiego w roku akademickim 2008/2009.

Przechodząc do oceny zasadności dalszych podniesionych w skardze zarzutów w pierwszej kolejności przytoczyć należy przepisy, które stanowiły podstawę prawną wydanej w sprawie decyzji. Zgodnie z art. 126 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych(Dz. U. Nr 179, poz. 1750 ze zm.) (zwanej dalej ustawą o służbie wojskowej) osoby ubiegające się o przyjęcie do szkół wojskowych składają egzaminy wstępne. Natomiast przepis art. 137 ust. 1 ustawy o służbie wojskowej zawiera między innymi upoważnienie dla Ministra Obrony Narodowej do określenia w drodze rozporządzenia szczegółowych warunków i trybu przyjmowania do szkół wojskowych. Z kolei stosownie do treści wydanego na tej podstawie § 6 ust. 3 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie służby wojskowej kandydatów na żołnierzy zawodowych (Dz. U. Nr 66, poz. 614 ze zm.) (zwanego dalej rozporządzeniem MON), do przeprowadzenia egzaminów wstępnych komendant powołuje komisję egzaminacyjną w składzie: przewodniczący komisji, od trzech do pięciu członków oraz sekretarza komisji. Według § 9 powołanego wyżej rozporządzenia organem właściwym – po przeprowadzeniu postępowania rekrutacyjnego - do wydania decyzji o przyjęciu bądź odmowie przyjęcia do szkoły wojskowej jest komisja rekrutacyjna. Z przytoczonego wyżej przepisu § 6 ust. 3 tego rozporządzenia wynika wprost, że organ, o którym w nim mowa to ciało kolegialne - innymi słowy zespół ludzi oddelegowany z większego grona, powołany specjalnie do wykonywania jakiegoś zadania. Taki też kierunek rozumowania organów wojskowych odzwierciedlają akta sprawy, bowiem znajduje się w nich rozkaz Komendanta Wyższej Szkoły Oficerskiej .Nr z dnia 31 marca 2008 r. w sprawie przeprowadzenia rekrutacji kandydatów do 3 – miesięcznego Studium Oficerskiego w Wyższej Szkole Oficerskiej w roku 2008, którego pkt 1 przewiduje, że do przeprowadzenia weryfikacji kandydatów powołuje Komisję Rekrutacyjną (zdanie pierwsze). Skład Komisji, zespołów do przyjęcia kandydatów oraz przeprowadzenia egzaminów zawiera załącznik Nr 1 (zdanie drugie), w którym określono personalnie skład Komisji Rekrutacyjnej, powołując do niej siedem osób, w tym przewodniczącego A. W., sekretarza komisji K. G. oraz pięciu członków. Tymczasem jak wynika z materiału aktowego sprawy, pod wydaną w sprawie decyzją pierwszo-instancyjną Komisji Rekrutacyjnej widnieje podpis wyłącznie jednej osoby, a mianowicie M. K., nie będącego członkiem tej Komisji, o czym świadczy treść załącznika Nr 1 do Rozkazu Komendanta Wyższej Szkoły Oficerskiej z dnia 31 marca 2008 r. Nr . W tym miejscu przypomnieć należy, że zgodnie z art. 107 § 1 k.p.a. podpis pod decyzją jest niezbędnym składnikiem struktury każdej decyzji administracyjnej. Podpis taki składa osoba piastująca funkcję organu administracyjnego, osoba działająca z jego upoważnienia udzielonego na mocy art. 268a k.p.a. albo przepisów odrębnych. Prawne i praktyczne znaczenie "podpisu" decyzji administracyjnej polega na tym, że podpis decyzji pozwala na identyfikację osoby (lub osób) sprawującej (lub sprawujących) funkcję danego organu administracji publicznej, za wiedzą i wolą której (których) konkretne rozstrzygnięcie zostało przyjęte. Tym samym daje to wszystkim zainteresowanym podmiotom (w szczególności zaś adresatowi rozstrzygnięcia oraz właściwym organom sprawującym kontrolę prawną decyzji administracyjnych, w tym sądom) możliwość weryfikacji lub falsyfikacji autentyczności tego rozstrzygnięcia. Wskazać też trzeba, że podpisywanie decyzji administracyjnych nie jest tylko sprawą określonego podziału pracy wewnątrz danego organu, czy też kwestią przekazania kompetencji organu poza taki urząd. Kwestia podpisywania decyzji administracyjnych wiąże się bezpośrednio z ustawowym uprawnieniem do wydawania decyzji. W przypadku więc, gdy decyzja podjęta została przez organ kolegialny, jakim niewątpliwie jest Komisja Rekrutacyjna, cechą charakterystyczną takiej decyzji jest między innymi to, że musi ona zostać podpisana przez wszystkie osoby uczestniczące w jej przyjęciu. W odniesieniu do organu kolegialnego warunek ten zostaje spełniony przez złożenie pod decyzją podpisów przez wszystkich członków takiej komisji. Decyzja organu kolegialnego podpisana przez inne osoby lub przez niektórych tylko członków składu orzekającego, rażąco narusza prawo. Nie można również uznać, że warunek wydania decyzji przez organ kolegialny jest spełniony, gdy tylko przewodniczący składu podpisuje decyzję wraz z uzasadnieniem. W przypadku więc decyzji wydanych przez komisję rekrutacyjną, o której mowa we wskazanych przepisach rozporządzenia MON, decyzje powinny być podpisywane przez wszystkich członków komisji, bowiem poza sporem pozostaje, że decyzja wydana przez organ kolegialny stanowi wyraz woli członków składu orzekającego, którzy tworząc całość są nie tylko upoważnieni, ale i zobowiązani do jej podpisania (por. wyrok WSA w Warszawie sygn. I SA/Wa 1235/04, Lex 192956). Zatem stwierdzić należy, że podpis jest przesłanką istnienia decyzji, stanowiąc zarazem istotny jej element.

W rozpatrywanej sprawie organ pierwszej instancji w sposób oczywisty naruszył wskazane wcześniej przepisy, bowiem nie dość, że pod decyzją pierwszo-instancyjną brak jest podpisu całego składu komisji rekrutacyjnej, to jednocześnie sygnowana ona jest podpisem osoby, która nie była jej członkiem, co pozwala na stwierdzenie, że naruszenie to ma charakter rażąco naruszający przepis art. 107 § 1 k.p.a., określający istotne elementy decyzji. Za rażące naruszenie prawa należy uznać również aprobatę organu odwoławczego, który utrzymał w mocy decyzję podpisaną przez osobę nieupoważnioną i niepodpisaną przez cały skład komisji rekrutacyjnej.

Stwierdzenie zaistnienia przesłanki rażącego naruszenia prawa w badanej sprawie obliguje Sąd do zbadania, czy nie występują negatywne przesłanki określone kompleksowo w przepisie art. 156 § 2 kodeksu postępowania administracyjnego, które wykluczają możliwość stwierdzenia nieważności decyzji dotkniętej kwalifikowaną wadą prawną, a których wystąpienie daje podstawę do orzeczenia stwierdzającego wydanie decyzji z naruszeniem prawa. Taką negatywną przesłanką jest nieodwracalność skutków prawnych decyzji, co oznacza sytuację, w której poprzedni stan prawny nie może być przywrócony, gdyż przestał istnieć przedmiot, którego prawo dotyczyło lub też podmiot, któremu prawo przysługiwało, utracił zdolność do zachowania tego prawa albo wygasła instytucja będąca źródłem tego prawa. W tym zakresie nie ulega wątpliwości, że znaczenie ma jedynie pierwotny, bezpośredni skutek prawny decyzji, nie zaś dalsze, pośrednie skutki związane z jej istnieniem w obrocie prawnym.

W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego orzekającego w niniejszym składzie w rozpatrywanej sprawie wystąpiła negatywna przesłanka stwierdzenia nieważności obu wydanych w niej decyzji, polegająca na wystąpieniu nieodwracalnych skutków prawnych. Do powyższego stwierdzenia upoważnia fakt, że decyzje będące przedmiotem kontroli w postępowaniu sądowo-administracyjnym dotyczyły rekrutacji i przyjęcia kandydatów do 3– miesięcznego Studium Oficerskiego w Wyższej Szkole Oficerskiej w roku 2008/2009, zatem po upływie dwóch lat od zakończenia rekrutacji organ administracji nie ma obiektywnej możliwości przeprowadzenia kolejnego postępowania dotyczącego czasu, którego rekrutacja dotyczyła, czyli roku 2008/2009, bowiem żaden przepis prawa materialnego, ani też przepis procesowy, stanowiące podstawę działania organów w tej sprawie, nie czynią organu właściwym do cofnięcia zaistniałego skutku przez wydanie nowej decyzji. W szczególności żaden przepis prawa nie umocowuje organów działających w niniejszej sprawie do wydania decyzji o przyjęciu skarżącego na kurs organizowany w innym – relatywnie bieżącym terminie – jakkolwiek nic nie stoi na przeszkodzie, aby skarżący pretendował o przyjęcie w kolejnych konkursach, które jak twierdzi są i będą prowadzone w ramach Studium Oficerskiego. W tym zakresie będzie to jednak nowa sprawa administracyjna, w której organy zobowiązane będą do wydania nowej decyzji administracyjnej.

Z tych względów na podstawie art. 145 § 1 pkt 3 p.p.s.a. orzeczono jak w punkcie I sentencji.

Na marginesie sprawy zauważyć należy, że poczynione wyżej uwagi, w części dotyczącej podpisania dokumentu przez wszystkich członków komisji rekrutacyjnej, można odnieść również do protokołów z dnia 23 kwietnia 2008 r. z procesu kwalifikacyjnego absolwentów szkół wyższych do 3 – miesięcznego Studium Oficerskiego w Wyższej Szkole Oficerskiej w dniu 22 kwietnia 2008r. Wbrew twierdzeniom organu odwoławczego w tym zakresie, pod przedmiotowymi protokołami widnieje podpis .M.K. który opatrzył je podpisem jako przewodniczący Komisji Rekrutacyjnej, której w istocie – zgodnie z wymienionym wyżej rozkazem Komendanta Szkoły – członkiem nie był. Poza tym, pod protokołem sporządzonym z procesu rekrutacji w grupie osobowej obsługi prawnej podpisał się wyłącznie sekretarz komisji, zaś pod protokołem procesu rekrutacji do wszystkich korpusów podpisali się poza wyżej wymienionymi osobami Kierownicy zespołów do przeprowadzania rozmów kwalifikacyjnych. W tym miejscu w ślad za poglądem wyrażonym w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 lipca 2005 r. sygn. akt II SA/Wa 155/05 (Lex nr 227649) wskazać należy, że protokół, o którym mowa w § 6 ust. 4 powołanego wyżej rozporządzenia MON, stanowi integralną część procesu decyzyjnego oraz podstawę do wydania decyzji i jako taki spełnia funkcje sformalizowanego dowodu. Zatem może być traktowany, jako podlegający art. 67 § 1 k.p.a. Skoro zaś tak, to w myśl art. 68 § 2 k.p.a. powinien on być podpisany przez wszystkich członków komisji, a brak jakiegokolwiek podpisu powinien być omówiony w protokole.

Pod adresem obu organów orzekających w sprawie należy również skutecznie wyartykułować zarzut naruszenia przepisu art. 107 § 3 k.p.a. w zakresie braku uzasadnienia faktycznego podjętego rozstrzygnięcia, które jest niezbędnym elementem prawidłowo podjętej decyzji. Godzi się jedynie przypomnieć, że obowiązek organów administracji należytego i wyczerpującego informowania stron w uzasadnieniu rozstrzygnięcia o okolicznościach faktycznych i prawnych, którymi kierowały się te organy w toku załatwiania spraw związany jest z jednej strony z obowiązującą w postępowaniu administracyjnym zasadą przekonywania (art. 11 k.p.a.), a z drugiej strony z koniecznością umożliwienia sądowi administracyjnemu, do którego kierowana jest niniejsza skarga, przeprowadzenia kontroli legalności. Strony mają prawo znać argumenty i przesłanki podejmowanych decyzji. Brak tego elementu decyzji, odbiera stronie postępowania możliwości obrony swoich interesów oraz prowadzenia polemiki z organem - zarówno w odwołaniu, jak też w skardze do sądu. Motywy decyzji powinny odzwierciedlać rację decyzyjną i wyjaśnić tok rozumowania prowadzący do zastosowania konkretnego przepisu prawa materialnego do rzeczywistej sytuacji faktycznej. Motywy decyzji powinny być tak ujęte, aby strona mogła zrozumieć i w miarę możliwości zaakceptować zasadność przesłanek faktycznych i prawnych, którymi kierował się organ przy załatwianiu sprawy. Na gruncie niniejszej sprawy jako elementy istotne stanu faktycznego, który powinien znaleźć się w prawidłowo uzasadnionej decyzji dotyczą co najmniej wyników z poszczególnych etapów procesu rekrutacyjnego wyrażone w przyjętych w tym procesie wskaźnikach oraz miejsce związane z ich osiągnięciem w ramach prowadzonego przez organ rankingu. Tymczasem organ pierwszej instancji w zakresie stanu faktycznego dotyczącego istotnych kwestii z punktu widzenia podjętego rozstrzygnięcia – nie wskazał żadnych konkretnych okoliczności faktycznych, ograniczając się do lakonicznego stwierdzenia, że skarżący nie został przyjęty z powodu braku miejsc. Z kolei organ II instancji – mimo nakierowanych na tą kwestię zarzutów odwołania - uznał uzasadnienie decyzji pierwszo-instancyjnej za kompletne w zakresie uzasadnienia faktycznego, nie dopatrując się uchybień. Takie stanowisko organu odwoławczego zasługuje na dezaprobatę, albowiem organ ten działał jedynie jako kontroler decyzji organu I instancji (o czym świadczy odniesienie się w decyzji ostatecznej wyłącznie do zarzutów odwołania) i nie rozpoznał po raz drugi sprawy, wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi wynikającemu z przepisu art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. oraz wbrew zasadzie wyrażonej w przepisie art. 11 k.p.a. Wskazanie istotnych elementów stanu faktycznego sprawy pojawiło się dopiero w szczątkowej formie w treści odpowiedzi na skargę, jednakże nie może ona stanowić uzupełnienia zaskarżonej decyzji przez zamieszczenie w niej ustaleń, rozważań, czy ocen, które zgodnie z art. 107 § 3 k.p.a. powinno zawierać jej uzasadnienie faktyczne i prawne. Odzwierciedlenie poczynienia przez organ ustaleń faktycznych powinno być dokonane nie później niż w momencie wydania decyzji rozstrzygającej sprawę, a motywy rozstrzygnięcia mają wynikać z uzasadnienia decyzji, jako jej integralnej części (art. 107 § 3 k.p.a.).

Za niezasadny uznać należy, w ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, podniesiony w skardze zarówno zarzut niekonstytucyjności Uchwały Senatu Wyższej Szkoły Oficerskiej .nr 16/2007 z dnia 24 maja 2007 r. ustalającej warunki i tryb przyjmowania kandydatów na szkolenie oficerskie w ramach Studium Oficerskiego w Wyższej Szkole Oficerskiej w roku akademickim 2008/2009 w części dotyczącej testu sprawności fizycznej w zakresie, w jakim różnicuje kandydatów ze względu na płeć, jak również zarzut naruszenia powołanych w skardze przepisów Kodeksu pracy oraz pozostającego z nimi w związku - w ocenie skarżącego – przepisu art. 36 ust. 5 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001 ze zm.) przez rażące, zdaniem skarżącego, złamanie zasady zakazu pośredniej dyskryminacji ze względu na płeć.

Wbrew odmiennemu w tym względzie stanowisku skarżącego, powołane w skardze wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego przepisy Kodeksu pracy oraz przywołany w niej przepis art. 36 ust. 5 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w ogóle nie miały zastosowania w sprawie. Trafnie zauważa w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji organ odwoławczy, że ubiegając się o przyjęcie na szkolenie oficerskie w ramach Studium Oficerskiego w Wyższej Szkole Oficerskiej .w roku akademickim 2008/2009, skarżący nie starał się zatrudnić jako pracownik cywilny na podstawie umowy o pracę, lecz starał się o powołanie do służby kandydackiej, w związku z czym mimo, że w chwili ubiegania się o przyjęcie na w/w szkolenie nie był jeszcze żołnierzem, to zastosowanie w sprawie miały przepisy ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych oraz przepisy rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej w sprawie służby wojskowej kandydatów na żołnierzy zawodowych, co także podkreślił w uzasadnieniu wydanego w sprawie wyroku Naczelny Sąd Administracyjny, wskazując podstawę prawną decyzji dotyczącej przyjęcia na studia kandydatów na żołnierzy zawodowych.

Nie można także uznać za zasadny pogląd skarżącego, że Uchwała Senatu Wyższej Szkoły Oficerskiej .nr 16/2007 z dnia 24 maja 2007 r. ustalająca warunki i tryb przyjmowania kandydatów na szkolenie oficerskie w ramach Studium Oficerskiego w Wyższej Szkole Oficerskiej w roku akademickim 2008/2009 w części dotyczącej testu sprawności fizycznej w zakresie, w jakim różnicuje kandydatów ze względu na płeć narusza wynikającą z art. 32 Konstytucji RP zasadę równości oraz wynikającą z art. 33 Konstytucji RP zasadę równouprawnienia płci. Trafnie zauważa w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji organ odwoławczy, że zróżnicowanie wymogów dotyczących sprawności fizycznej na żołnierzy zawodowych w zależności od płci wynika z różnicy zdolności motorycznych kobiet i mężczyzny, który to fakt jest faktem notoryjnym. Zarzucane zróżnicowanie daje równe prawa kobietom ubiegania się o przyjęcie do zawodów przypisanych wcześniej mężczyznom i jest oznaką konstytucyjnego równouprawnienia. W tej sytuacji zróżnicowanie w Uchwale Senatu Wyższej Szkoły Oficerskiej .nr 16/2007 z dnia 24 maja 2007 r. ustalającej warunki i tryb przyjęcia kandydata na szkolenie oficerskie w ramach Studium Oficerskiego wymagań w części testu sprawności fizycznej ze względu na płeć jest zasadne i w niczym nie narusza wskazanych w skardze zasad, a niezależnie od powyższego znajduje potwierdzenie w art. 50 a ust. 4 ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Wprawdzie przepis art. 50 a w/w ustawy został dodany przez art. 1 pkt 30 ustawy z dnia 24 sierpnia 2007 r. zmieniającej ustawę o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych z dniem 1 stycznia 2008 r. (Dz. U. Nr 176, poz. 1242), to jednak okoliczność ta w cenie Sądu nie ma znaczenia z uwagi na to, że kwestionowana Uchwała Senatu Wyższej Szkoły Oficerskiej .nr 16/2007 mimo, że podjęta została w dniu 24 maja 2007r., to jednak była realizowana w roku 2008 i dotyczyła naboru kandydatów na szkolenie oficerskie w ramach Studium Oficerskiego w Wyższej Szkole Oficerskiej w roku akademickim 2008/2009, to jest w czasie obowiązywania już przepisu art. 50 a w/w ustawy.

Skoro jednak zaskarżone decyzje z przyczyn wyżej wskazanych zostały podjęte z rażącym naruszeniem prawa, a wystąpiła w sprawie z przyczyn wyżej podanych negatywna przesłanka stwierdzenia nieważności obu wydanych w niej decyzji, polegająca na wystąpieniu nieodwracalnych skutków prawnych, Wojewódzki Sąd Administracyjny na podstawie art. 145 § 1 pkt 3 p.p.s.a. stwierdził wydanie decyzji przez organ I i II instancji z naruszeniem prawa (pkt I wyroku).

Sąd nie orzekł w przedmiocie wykonania zaskarżonej decyzji z uwagi na bezprzedmiotowość orzekania w powyższym zakresie.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 200 p.p.s.a. Na koszty w orzeczonej kwocie 1751 zł składają się następujące wydatki poniesione przez skarżącego w związku z toczącym się postępowaniem sądowo-administracyjnym: wpis od skargi w kwocie 200 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, opłaty pocztowe w kwocie 8,15 zł, 600 zł wynagrodzenia dla pełnomocnika, kwota 350 zł kosztów noclegu pełnomocnika (tj. kwoty wskazane w spisie kosztów złożonym przez pełnomocnika do akt sprawy, k. 69) oraz koszty dwukrotnego przejazdu do Sądu pociągiem IC II klasy na trasie G.–W.– G. tj 2 x 288 zł, przy czym kwota 288 zł stanowi koszt biletu kolejowego na w/w trasie.



Powered by SoftProdukt