Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Jolanta Rajewska po rozpoznaniu w dniu 7 sierpnia 2008 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia W. K. na postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 czerwca 2008 r. , sygn. akt I SA/Wa 1763/07 o odmowie przyznania W. K. prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi W. K. i J. A. na decyzję Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej z dnia [...]., nr [...] w przedmiocie nabycia z mocy prawa własności nieruchomości przez gminę postanawia: oddalić zażalenie.

Postanowieniem z dnia 22 stycznia 2008 r., sygn. akt I SA/Wa 1763/07, referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, odmówił W. K. przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 18 marca 2008 r. odrzucił sprzeciw W. K. reprezentowanej przez J. A. z uwagi na wniesienie go po terminie. Wobec złożonego wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia sprzeciwu od postanowienia Sądu z dnia 22 stycznia 2008 r. WSA w Warszawie postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2008 r. uwzględnił wniosek W. K. i przywrócił jej termin do wniesienia sprzeciwu. Zatem wniesiony w terminie sprzeciw, wywołał skutek określony art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Postanowieniem z dnia 17 czerwca 2008 r., sygn. akt I SA/Wa 1763/07 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odmówił przyznania W. K. prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych. Sąd wskazał, że z oświadczenia skarżącej o stanie rodzinnym, majątku i dochodach wynika, że osiąga ona stały, miesięczny dochód z tytułu emerytury oraz zasiłku pielęgnacyjnego w łącznej wysokości 1650 zł. netto. Należy zatem uznać, iż poniesienie kosztów postępowania sądowego - wpisu w wysokości 200 zł. - nie zagraża powstaniem uszczerbku w niezbędnych kosztach utrzymania.

W. K. reprezentowana przez J. A., zaskarżając powyższe postanowienie podniosła, że nie jest w stanie uiścić wpisu sądowego, gdyż cały jej dochód pochłaniają koszty utrzymania oraz opłaty za czynsz, energię elektryczną, wodę, a także wydatki na zakup leków.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z generalną zasadą ponoszenia kosztów postępowania sądowego, osoba wnosząca do sądu pismo podlegające opłacie lub powodujące wydatki, jest zobowiązana do uiszczenia tych kosztów. Prawo pomocy jest instytucją wyjątkową, przyznawaną w ramach specjalnej pomocy państwa osobom, które nie są w stanie pokryć samodzielnie kosztów postępowania. Ma ona zastosowanie tylko w szczególnych wypadkach oraz jedynie w stosunku do osób, które pomimo wykazanych starań i przy największym możliwym wysiłku nie mogłyby ponieść kosztów, ponieważ nie osiągają żadnego dochodu albo ich dochód jest bardzo niski .

Art. 246 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm. - dalej ustawa P.p.s.a.) stanowi, że przyznanie osobie fizycznej prawa pomocy następuje w zakresie całkowitym - gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, bądź w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.

W niniejszej sprawie brak jest podstaw do uwzględnienia zażalenia. Skarżąca wezwana do uiszczenia wpisu nie wykazała, aby poniesienie kosztów wpisu w wysokości 200 zł. mogło spowodować znaczny uszczerbek utrzymania koniecznego dla niej. Powoływanie się na okoliczność, iż nie ma ona środków finansowych na pokrycie kosztów sądowych nie uzasadnia przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie, tym bardziej, że nie ma na utrzymaniu innych osób, a jej miesięczne stałe dochody z tytułu otrzymywanej emerytury i zasiłku pielęgnacyjnego łącznie wynoszą 1650 zł. netto.

Na marginesie wskazać należy, iż zgodnie z art. 200 P.p.s.a., w razie uwzględnienia skargi przez sąd pierwszej instancji, przysługuje skarżącemu od organu, który wydał zaskarżony akt, zwrot kosztów postępowania niezbędnych do celowego dochodzenia praw. Wniosek o przyznanie należnych kosztów można zgłosić najpóźniej przed zamknięciem rozprawy bezpośrednio poprzedzającej wydanie orzeczenia ( art. 210 § 1 P.p.s.a.). Wobec powyższego uiszczenie wpisu sądowego, nie musi wcale oznaczać, utraty kwoty uiszczonej na poczet postępowania sądowego.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w zaskarżonym postanowieniu z dnia 17 czerwca 2008 r. nie naruszył obowiązującego prawa i właściwie ocenił sytuację materialną skarżącej, uznając, że jest ona w stanie ponieść koszty sądowe, które na obecnym etapie postępowania sprowadzają się do obowiązku uiszczenia wpisu w wysokości 200 zł.

Mając powyższe na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 w związku z art. 197 powołanej ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji