drukuj    zapisz    Powrót do listy

6460 Znaki towarowe, Własność przemysłowa, Urząd Patentowy RP, Oddalono skargę, VI SA/Wa 1036/10 - Wyrok WSA w Warszawie z 2010-09-07, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

VI SA/Wa 1036/10 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia
2010-09-07 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2010-05-18
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie
Piotr Borowiecki /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6460 Znaki towarowe
Hasła tematyczne
Własność przemysłowa
Sygn. powiązane
II GSK 1156/11 - Wyrok NSA z 2012-09-18
Skarżony organ
Urząd Patentowy RP
Treść wyniku
Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2003 nr 119 poz 1117 art. 131 ust. 2 pkt 3
Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej
Dz.U. 1932 nr 2 poz 8 art. 6
Konwencja związkowa paryska z dnia 20 marca 1883 roku o ochronie własności przemysłowej
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jolanta Królikowska-Przewłoka Sędziowie Sędzia WSA Piotr Borowiecki (spr.) Sędzia WSA Danuta Szydłowska Protokolant Agnieszka Gajewiak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 sierpnia 2010 r. sprawy ze skargi "[...]" S.A. z siedzibą w [...] na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] września 2009 r. nr [...] w przedmiocie unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy "Euro-Sklep" [...] oddala skargę

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] września 2009 r. nr [...], Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej – działając na podstawie art. 246 i art. 247 ust. 2 w związku z art. 131 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 ze zm. – dalej także: p.w.p.) oraz art. 6 ter Konwencji paryskiej o ochronie własności przemysłowej z dnia 20 marca 1883 r. w brzmieniu nadanym przez Akt sztokholmski (Dz. U. z 1975 r. Nr 9, poz. 51), a także art. 98 k.p.c. w związku z art. 256 ust. 2 p.w.p. – na skutek sprzeciwu wniesionego przez [...], reprezentowaną przez [...] z siedzibą w B. (Belgia) (dalej także: wnioskodawca) – unieważnił prawo ochronne na znak towarowy "euro SKLEP" o numerze [...] (pkt 1 decyzji) oraz przyznał wnioskodawcy [...], reprezentowanej przez [...] z siedzibą w B. (Belgia) od [...] S.A. z siedzibą w B. (dalej: skarżąca spółka, uprawniony z rejestracji) kwotę 2.000 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania (pkt 2 decyzji).

Z akt sprawy wynika, iż w dniu [...] października 2007 r. [...], reprezentowana przez [...] z siedzibą w B. (Belgia), działając na podstawie art. 246 ust. 1 p.w.p., złożyła sprzeciw wobec decyzji Urzędu Patentowego RP z dnia [...] listopada 2006 r. w przedmiocie udzielenia prawa ochronnego na słowno-graficzny znak towarowy "euro SKLEP" [...] na rzecz skarżącej spółki [...] S.A. z siedzibą w B., zgłoszonego w dniu [...] lipca 2003r., a przeznaczonego do oznaczania usług w klasach 03; 29; 30; 31; 32; 33; 34; 35, tj.: preparaty do czyszczenia, środki do prania, dezodoranty, kosmetyki, mydła toaletowe, kremy i mydła do golenia, proszki i płyny do zębów, pasty do butów, pasty do podłogi, pasty do mebli, perfumy, pomadki do ust, puder do makijażu, szampony, talk kosmetyczny, wazelina kosmetyczna, farby do włosów, woda kolońska, woda utleniona do celów kosmetycznych, wosk do parkietów, wosk do mebli, wywabiacze plam; masło, sery, mięso cielęce, drobiowe, końskie, wieprzowe, wołowe, wędliny; bita śmietana, budynie, bułki, chleb, ciasta, ciasteczka, ciastka, cukier, cukierki, cykoria, cynamon, czekolada, drożdże, gałka muszkatołowa, glukoza do celów spożywczych, goździki (przyprawa), grysiki, guma do żucia, herbata, mąka, kakao, kasze spożywcze, kawa, keczup, lody, majonezy, makarony, miód, mleko, musztarda, ocet, pasztety, pieprz, piernik, pizze, płatki kukurydziane, płatki zbożowe suszone, przyprawy, ryż, słodycze, słodziki naturalne, soja, sól kuchenna, spaghetti, suchary, sushi, wafle, wanilia, wermiszel, wyroby cukiernicze, produkty zbożowe, ziele angielskie, mąka ziemniaczana; warzywa, owoce; napoje bezalkoholowe, napoje musujące, piwo, soki warzywne i owocowe; napoje alkoholowe; cygara, papierosy, tytoń, zapałki, zapalniczki, zbiorniki z gazem dla zapalniczek; zgrupowanie na rzecz osób trzecich towarów pozwalające nabywcy wygodnie je oglądać i kupować w sklepie i hurtowni z artykułami z branży spożywczej, chemii gospodarczej, kosmetycznej, artykułów gospodarstwa domowego.

W uzasadnieniu wnoszący sprzeciw jako podstawę prawną wniosku wskazał art. 6 ter Konwencji paryskiej, art. 131 ust. 2 pkt 3 oraz art. 129 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 1 ustawy - Prawo własności przemysłowej. Powołując się na brzmienie art. 6 ter Konwencji paryskiej oraz art. 131 ust. 2 pkt 3 p.w.p., wnioskodawca stwierdził, iż sporny znak towarowy zawiera imitację flagi Unii Europejskiej, gdyż zawiera pięć charakterystycznych gwiazdek koloru żółtego ułożonych w łuk (część okręgu) na niebieskim tle - co w sposób oczywisty narusza oficjalny symbol Unii Europejskiej. Flaga ta jest wyłącznym symbolem [...], podczas gdy pozostałe instytucje używają symbolu w połączeniu z dodatkową grafiką. Zdaniem wnoszącego sprzeciw fakt użycia tylko pięciu gwiazdek, nie zaś całego symbolu, nie ma specjalnego znaczenia dla sprzeczności rejestracji z art. 131 ust. 2 pkt 3 p.w.p. oraz art. 6 ter Konwencji paryskiej, gdyż wystarczy włączenie do znaku towarowego jakichkolwiek oznaczeń podobnych do oznaczeń chronionych jako godło. Na poparcie powyższej tezy wnioskodawca powołał stanowisko judykatury, w którym Sąd Pierwszej Instancji Wspólnot Europejskich w wyroku z dnia 21 kwietnia 2004 r., sprawa T-127/02 Concept - Anlagen vs. OHIM, stwierdził, że "okoliczność, iż symbol jest stylizowany lub tylko część symbolu jest użyta nie oznacza, że nie ma miejsca imitacja symbolu z heraldycznego punktu widzenia". Wnioskodawca, powołując się na art. 129 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 1 p.w.p. – zarzucił także spornemu oznaczeniu brak dostatecznych znamion odróżniających dla towarów objętych ochroną, albowiem - jak podniósł - jego zdaniem zarejestrowany znak towarowy składa się wyłącznie z elementów opisowych.

Uprawniony z rejestracji wniósł w dniu [...] lutego 2008 r. odpowiedź na sprzeciw. W uzasadnieniu skarżąca spółka stwierdziła, iż przedmiotowy sprzeciw jest bezzasadny, gdyż określenie znaku towarowego jako "imitacja symbolu" Unii Europejskiej jest oczywistym nadużyciem prawa przez sprzeciwiającego, albowiem znaki towarowe należy oceniać w całości, a nie doszukiwać się iluzorycznych podobieństw. Skarżąca wskazała, iż sporny znak towarowy jest w kształcie owalu obrzeżonego żółto-niebieską linią, wewnątrz którego, na niebieskim tle widnieje stylizowany napis EURO w kolorze żółtym i napis SKLEP w kolorze żółtym oraz stylizowany rysunek ptaka i pięciu gwiazdek w tym samym kolorze, natomiast flaga Unii ma kształt prostokąta w kolorze niebieskim, na tle którego widać dwanaście gwiazdek umieszczonych na obwodzie okręgu. Zdaniem uprawnionego z rejestracji powyższe wskazuje, że zarówno sporne oznaczenie jak i flaga Unii Europejskiej są całkowicie różne i w żadnym przypadku nie można stwierdzić, że znak towarowy jest imitacją symbolu Unii Europejskiej.

W związku z uznaniem sprzeciwu za bezzasadny sprawa została przekazana w dniu [...] marca 2008 r. do rozstrzygnięcia w postępowaniu spornym.

Na rozprawach przed Urzędem Patentowym, które odbyły się [...] stycznia 2009 r. i [...] sierpnia 2009r., uprawniony z rejestracji podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko, jak również powołał się na pismo wicedyrektora Departamentu Harmonizacji Prawa i Spraw Traktatowych Komitetu Integracji Europejskiej z dnia [...] sierpnia 1998 r., z którego wynikać ma, że znak oznaczający symbol Unii Europejskiej może być wykorzystywany przez podmioty prywatne bez konieczności uzyskiwania zgody Unii Europejskiej (karta 57 akt administracyjnych [...]). Uprawniony stwierdził, iż pismo to świadczy o zezwoleniu Unii Europejskiej dla uprawnionego na zarejestrowanie spornego znaku "euro SKLEP" z wykorzystaniem flagi organizacji międzynarodowej (Unii Europejskiej).

Wnoszący sprzeciw również podtrzymał swoje stanowisko oraz odniósł się do argumentu braku zezwolenia do używania oznaczenie organizacji międzynarodowej. Wnioskodawca wyjaśnił, iż [...] nie występuję przeciwko używaniu symbolu Unii Europejskiej, natomiast nie zgadza się na prawa wyłączne. Powyższe twierdzenie zostało szczegółowo rozwinięte przez sprzeciwiającego w piśmie z dnia [...] maja 2009r., w którym wnioskodawca ustosunkował się do dowodów i twierdzeń podniesionych przez uprawnionego na posiedzeniu w dniu [...] stycznia 2009 r.

W wyniku rozpatrzenia sprawy Urząd Patentowy RP decyzją z dnia [...] września 2009 r., nr [...], unieważnił prawo ochronne na znak towarowy "euro SKLEP" nr [...].

W uzasadnieniu decyzji organ stwierdził, iż prawo wyłączne na sporny znak zostało udzielone z naruszeniem art. 131 ust. 2 pkt 3 p.w.p stanowiącego inkorporację przepisu art. 6 ter Konwencji paryskiej na grunt prawa krajowego. Organ, powołując się na w/w przepisy, stwierdził, iż przewidują one wystąpienie łącznie dwóch przesłanek:

- po pierwsze: sporne oznaczenie musi zawierać symbol organizacji międzynarodowej,

- po drugie: zgłaszający nie posiada zezwolenia właściwego organu do używania takiego oznaczenia w obrocie.

Urząd Patentowy RP, rozpoznając pierwsze zagadnienie, tj. zastosowanie w spornym oznaczeniu symbolu organizacji międzynarodowej – zwrócił uwagę na wyrok Sądu Pierwszej Instancji Wspólnot Europejskich z dnia 21 kwietnia 2004 r., T-127/02, w którym SPI wskazał, że celem postanowień zawartych w przepisie art. 6 ter Konwencji Paryskiej jest uniemożliwienie rejestracji znaków towarowych podobnych w pewnym stopniu lub identycznych do symboli organizacji międzynarodowych. Organ stwierdził zatem, iż zgodnie z powołanym orzeczeniem, do uznania zastosowania flagi, godła, herbu wystarczy podobieństwo użytego symbolu do flagi czy też godła - nie musi dojść do jego wiernego odzwierciedlenia - wystarczy samo podobieństwo koncepcyjne.

Zdaniem organu znak towarowy "euro SKLEP" [...] jest znakiem, w którym dominującym i wyróżniającym elementem jest słowo EURO zapisane wyraźną, czytelną czcionką, pod którym umieszczono napis SKLEP, zaś obok zamieszczono rysunek pięciu moletów (pięcioramiennych gwiazd) w półkolu oraz symbol ptaka (najprawdopodobniej orła). Kolorystyka spornego oznaczenia utrzymana jest w dwóch kolorach: żółtym dla napisów i symboli oraz niebieskim dla tła. Tło znaku ma kształt prostokąta zakończonego dwoma półkolami przyległymi do jego krótszych boków.

Z kolei opisując flagę (herb i godło), która została wskazana, jako użyta w spornym oznaczeniu, organ stwierdził, iż przedstawia ona okrąg dwunastu moletów (pięcioramiennych gwiazd) w kolorystyce żółtej na niebieskim prostokątnym tle.

Porównując sporny znak towarowy oraz flagę Unii Europejskiej, Urząd Patentowy RP powołał się na w/w wyrok SPI z dnia 21 kwietnia 2004 r. oraz stwierdził, iż różnica między kształtem samego tła z punktu widzenia heraldycznego jest nieistotna, tym samym argument uprawnionego, że już sam kształt znaku spornego wskazuje, że nie użyto flagi - jest niezasadny. Organ podkreślił także brak różnicy w kolorystyce obu oznaczeń, podnosząc, że zarówno w znaku spornym, jak i we fladze wykorzystano kolor żółty dla symboli oraz kolor niebieskim dla tła. Przy czym organ zaznaczył, iż ewentualne różnice w odcieniach obydwu kolorów nie są na tyle znaczne, aby uznać je za istotne. Mając powyższe na uwadze Urząd Patentowy RP uznał, iż głównym elementem spornego oznaczenia, wymagającym precyzyjnej analizy porównawczej, jest zastosowanie pięciu moletów (pięcioramienne gwiazdy) ułożonych w kształcie łuku, a więc wykorzystanie niepełnego symbolu. Organ stwierdził, iż z punktu widzenia heraldycznego nie ma specjalnego znaczenia, fakt wykorzystania tylko połowicznie symbolu, gdyż w dalszym ciągu mamy do czynienia z godłem. Organ wskazał, że dla nabywcy decydujące znaczenie mają zbieżne elementy oznaczeń, a więc będzie on dostrzegał zbieżność między dwunastoma żółtymi moletami znajdującymi się na fladze UE oraz pięcioma żółtymi moletami na spornym znaku. Urząd Patentowy RP stwierdził, że za powyższym może przemawiać dodatkowo fakt, iż sama Unia Europejska w poszczególnych swoich agendach wykorzystuje także częściowo przedmiotowe godło, czego przykładem są Europejskie Fundusze Społeczne (EFS), które w swoim logotypie posiadają właśnie pięć żółtych moletów ułożonych w identyczny półokrąg, jak w spornym znaku, co – zdaniem organu - w sposób jasny wskazuje, iż użycie przez uprawnionego w spornym znaku pięciu moletów w półokręgu nastąpiło z wykorzystaniem godła organizacji międzynarodowej. W tej sytuacji organ przyjął, że użycie nawet niepełnego godła (herbu) Unii Europejskiej pozwala na uznanie, że w spornym znaku użyto symbolu organizacji międzynarodowej w sposób, o którym stanowi art. 131 ust. 2 pkt 3 p.w.p. W konsekwencji – zdaniem organu - zachodzi w niniejszej sprawie podstawa do unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy "euro SKLEP" [...]. Urząd Patentowy RP podkreślił na marginesie, że wykorzystanie napisów, jak i elementów graficznych w postaci ptaka czy niepełnej ilości gwiazdek, nie wyklucza podobieństwa koncepcyjnego, gdyż użycie słowa EURO, jako dominującego elementu znaku może potęgować u odbiorcy skojarzenie, iż ma on do czynienia z instytucją agendy Unii Europejskiej. Zdaniem organu nie pozostawia wątpliwości fakt, że przeciętny odbiorca, widząc flagę składającą się z okręgu dwunastu żółtych gwiazdek na niebieskim tle skojarzy ją z Europą, gdyż znaki obrazowe wywołują określone skojarzenia u odbiorców (organ powołał się na publikację: A. Baumbach, W. Hefermehl, Wettbewerbs - Und Warenzeichenrecht, Band II, Warenzeichenrecht, München 1969 r., s. 540). Według organu tak samo widząc znak towarowy z wyeksponowanym żółtym napisem EURO w "towarzystwie" pięciu moletów w półokręgu, odbiorca skojarzy go z flagą Unii Europejskiej.

Organ wskazał, że skarżąca spółka sama pośrednio przyznaje, że sporne oznaczenie zawiera symbol flagi i godła Unii Europejskiej, albowiem w toku postępowania spornego powoływała się na dokument wystawiony przez Komitet Integracji Europejskiej w dniu [...] sierpnia 1998 r., w którym wicedyrektor Departamentu Harmonizacji Prawa i Spraw Traktatowych informował, iż "znak symbolu Unii Europejskiej może być wykorzystywany przez podmioty bez konieczności uzyskiwania zezwoleń". Tym samym – zdaniem organu - uprawniony wskazał, że pismo powyższe dotyczy zgody [...] na używanie przez niego flagi i godła Unii Europejskiej, czym niejako przyznał, iż użył w swoim znaku symbolu organizacji międzynarodowej. Nawiązując do tego pisma organ wskazał jednocześnie, że - wbrew twierdzeniom strony - nie może ono być uznane za sensu stricto zezwolenie właściwego organu, uprawniające zgłaszającego do zarejestrowania symbolu organizacji międzynarodowej. Pismo to – w ocenie organu - informuje jedynie, iż zarówno zgłaszający, jak i inne podmioty mogą korzystać z symbolu unijnego, nie wspomina zaś o zgodzie na zarejestrowanie znaku w spornej formie. Mając to na uwadze, organ podkreślił, iż w przedmiotowej sprawie skarżąca spółka nie posiada zezwolenia właściwego organu do używania (zarejestrowania) oznaczenia flagi Unii Europejskiej, jak i jej godła w obrocie.

Urząd Patentowy RP za niezasadny uznał także argument strony skarżącej, iż wiele podmiotów gospodarczych posiada zarejestrowane znaki towarowe zawierające, jako element znaku - flagę UE.

Organ, odnosząc się natomiast do zarzutu wnoszącego sprzeciw opartego na przepisie art. 129 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 3 p.w.p. - wskazał, iż nie może być on podstawą unieważnienia prawa ochronnego na sporny znak towarowy, gdyż znak ten nie stanowi oznaczenia, które nie ma dostatecznych znamion odróżniających w myśl tego przepisu. Organ uznał, że sporny znak towarowy "euro SKLEP" nie składa się wyłącznie z elementów mogących służyć w obrocie do wskazania w szczególności rodzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, ilości, wartości, przeznaczenia, sposobu wytwarzania, składu, funkcji lub przydatności. Organ wskazał, iż sporne oznaczenie posiada m.in. takie elementy, jak symbol ptaka, stylizowane napisy, kolorystyka, kształt znaku, czy też jego obwódkę, które w żaden sposób nie wskazują na rodzaj towaru, jego jakość, ilość, przeznaczenie, czy sposób wytwarzania, a tym samym nie mogą stanowić o braku zdolności odróżniającej w świetle powyższego przepisu. Dlatego też organ nie uwzględnił zarzutu opartego na art. 129 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 3 cyt. ustawy, przyjmując, że jedynie w świetle art. 131 ust. 2 pkt 3 p.w.p. potwierdzone zostały zarzuty wnoszącego sprzeciw, co dało podstawę do unieważnienie prawa ochronnego na sporny znak towarowy "euro SKLEP" [...] w całym zakresie towarów i usług.

Orzekając o zwrocie kosztów postępowania w sprawie, organ powołał się na przepisy art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 256 ust. 2 ustawy - Prawo własności przemysłowej.

Od powyższej decyzji Urzędu Patentowego RP z dnia [...] września 2009 r. skarżąca spółka, reprezentowana przez radcę prawnego - działając za pośrednictwem organu - wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości skarżąca spółka zarzuciła organowi:

a) naruszenie przepisów prawa materialnego - polegające na błędnej wykładni i niewłaściwym zastosowaniu art. 131 ust. 2 pkt 3 p.w.p. w zw. z art. 6 ter Konwencji paryskiej o ochronie własności przemysłowej z dnia 20 marca 1883 r., w szczególności poprzez niewłaściwe:

- przyjęcie istnienia naśladownictwa z heraldycznego punktu widzenia między znakiem unieważnionym a flagą Wspólnot Europejskich/Unii Europejskiej;

- zrównanie przesłanki podobieństwa (imitacji) znaków towarowych z naśladownictwem heraldycznym,

- utożsamienie słowa "EURO" wyłącznie z instytucjami Wspólnot Europejskich/Unii Europejskiej

b) naruszenie przepisów postępowania polegające na:

- naruszeniu art. 80 k.p.a. w zw. z art. 256 ust. 1 p.w.p. - poprzez dokonanie błędnych ustaleń faktycznych i niewłaściwą ocenę dowodów, polegające w szczególności na:

• niepełnym i wadliwym opisie znaku towarowego i niepełnym porównaniu do flagi Wspólnot Europejskich/Unii Europejskiej, w szczególności w zakresie pominięcia ustawienia gwiazdek, promienia łuku, wielkości i znaczenia umieszczonego na znaku słowa "sklep", etc.

• przyjęciu za jedną z podstaw orzekania (porównania) innych niż flaga Wspólnot Europejskich/Unii Europejskiej symboli/flag instytucji europejskich;

• naruszeniu art. 107 § 3 k.p.a. - poprzez brak pełnego i jasnego wyjaśnienia podstawy prawnej rozstrzygnięcia, w szczególności w zakresie wyjaśnienia istnienia naśladownictwa z punktu widzenia heraldycznego,

- naruszeniu art. 77 § 1 k.p.a. w zw. z art. 256 ust. 1 p.w.p. - poprzez niewłaściwe rozpatrzenie materiału dowodowego zebranego w sprawie, polegające m.in. na błędach wyszczególnionych powyżej,

- naruszeniu art. 7 k.p.a. w zw. z art. 256 ust. 1 p.w.p. - poprze zaniechanie podjęcia kroków niezbędnych do należytego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, a także przez prowadzenie postępowania w sprzeczności z zasadą praworządności, co objawiało się w naruszeniu wymienionych w skardze przepisów prawa materialnego i proceduralnego,

c) naruszenie przepisów prawa ustrojowego - poprzez niewłaściwą realizację zadań i celów ustrojowych oraz kompetencji stawianych i powierzonych Urzędowi Patentowemu Rzeczypospolitej Polskiej, co objawiło się w wydaniu zaskarżonej decyzji.

W uzasadnieniu strona skarżąca podniosła, iż zaakceptowanie stanowiska organu miałoby ogromnie negatywne konsekwencje nie tylko dla samej skarżącej spółki, ale również dla wielu innych przedsiębiorców, który na skutek takiej, bardzo rygorystycznej wykładni, zmuszeni byliby do zaprzestania używania swoich oznaczeń. Strona wskazała, iż niewątpliwie w niniejszej sprawie nie mamy do czynienia z rejestracją - jako znaku - flagi Wspólnot Europejskich/Unii Europejskiej, a co najwyżej można zastanawiać się, czy jest to przypadek rejestracji, która z punktu widzenia heraldycznego byłaby jej naśladownictwem. Niemniej – według skarżącej – Urząd Patentowy RP, poza suchym odwołaniem się do jednego z orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości WE, nie odniósł się praktycznie w ogóle do tego, jak należy rozumieć naśladownictwo z punktu widzenia heraldycznego, pomimo, że dla rozstrzygnięcia sprawy jest to kwestia najważniejsza. Zdaniem strony skarżącej Urząd Patentowy RP mógł dokonać samodzielnej oceny niniejszej sprawy, pod warunkiem oczywiście uwzględnienia celu wprowadzenia w Konwencji paryskiej art. 6 ter, jak i pierwotnych uzasadnień i interpretacji tych unormowań. Strona, powołując się na stanowisko przedstawiciela doktryny, który miał - w jej ocenie - wpływ na prace nad aktem sztokholmskim Konwencji paryskiej, stwierdziła, iż imitacja zabroniona na gruncie art. 6 ter Konwencji paryskiej ma węższy zakres, niż imitacja, która normalnie uważana jest za niedopuszczalną pomiędzy znakami towarowymi. Według skarżącej pogląd ten jest wyjątkowo uzasadniony, gdyż bardzo często flagi i godła zawierają elementy powszechnie wykorzystywane, w szczególności odnoszące się do fauny i flory, takie jak Iwy, niedźwiedzie, kwiaty, itp., które muszą pozostać w powszechnym użyciu. Zdaniem skarżącej spółki użycie symbolu w postaci gwiazdek jest i musi pozostać ogólnie dostępne. Fakt więc, że zarówno na fladze Wspólnot Europejskich, jak i na kwestionowanym przez [...] znaku są gwiazdy, nie powinien - zdaniem strony - wpływać negatywnie na ocenę spornego znaku towarowego. Skarżąca, odwołując się do opisu geometrycznego flagi europejskiej - wskazała, iż gwiazdy (a dokładnie molety) umieszczone na spornym znaku przybierają inne położenie, w którym to jedno ramie skierowane jest pionowo, ale w dół. Strona skarżąca wskazała w tym kontekście, iż oficjalna strona internetowa Unii Europejskiej wprost wyjaśnia, że odmienne ułożenie gwiazdek powoduje nieprawidłowe używanie flagi. Ponadto strona, odwołując się do w/w opisu geometrycznego flagi Unii Europejskiej - stwierdziła, że znak "euro SKLEP" nie tylko nie posiada dwunastu gwiazdek, ale też, gdyby hipotetycznie chcieć domalować gwiazdki na znaku tak, aby tworzyły one okrąg, to - po pierwsze: gwiazdek byłoby znacznie więcej, a - po drugie: promień byłby o wiele większy, ergo, kształt znaku byłby dalece odmienny od flagi Wspólnot Europejskich/Unii Europejskiej. Skarżąca spółka, odwołując się również do aspektu ideologicznego (symbolicznego) leżącego u podstaw utworzenia flagi UE - stwierdziła, że najważniejsze jest przede wszystkim owa liczba 12 molet, albowiem – jak wskazuje się na stronie internetowej Unii Europejskiej – "krąg 12 gwiazd symbolizuje ideał jedności, solidarności i harmonii między narodami Europy". Zdaniem skarżącej spółki jest to o tyle znamienne, że jest powszechnie wiadome, iż nie 3, nie 5, nie 10, ale właśnie dwanaście gwiazd w okręgu odnosi się do Wspólnot Europejskich/Unii Europejskiej. W ocenie strony być może jest jakaś specyficzna symbolika pięciu gwiazdek, które znajdują się w spornym znaku "euro SKLEP", ale nie ma ona nic wspólnego z symboliką flagi Unii Europejskiej, gdyż nie jest to jakiekolwiek naśladownictwo heraldyczne tej flagi. Skarżąca, odwołując się do zasad heraldyki, stwierdziła, że zabraniają one generalnie używania na flagach, czy też godłach jakichkolwiek słów, a więc – zdaniem strony - dodanie do znaku graficznego jakiegokolwiek elementu słownego, już samo w sobie mogłoby odeprzeć zarzut naśladownictwa heraldycznego, skoro słowa na flagach są zaprzeczeniem istoty heraldyki. Strona odwołała się do praktyki amerykańskiego porządku prawnego, w którym – jak wskazała - przyjmuje się, że jeśli flaga/godło otoczone jest innymi znakami lub słowami, jak również, gdy brak jest istotnej cechy flagi/godła, bądź jest ona istotnie zmieniona, to wówczas nie ma przeszkód w rejestracji takiego znaku. Według skarżącej spółki dodanie łatwo widocznego, jasnego w swoim znaczeniu i przekazie słowa "SKLEP", jako elementu spornego znaku, musi nie tylko unicestwiać naśladownictwo heraldyczne jako takie, ale też nie może powodować jakiejkolwiek konfuzji w umysłach odbiorców, albowiem oczywiste jest przesłanie takiego wyrazu. Zdaniem skarżącej w podobnym też charakterze należałoby ocenić umieszczenie w kwestionowanym znaku wizerunku orła. Ptak ten bowiem nie tylko nie jest umieszczony na fladze europejskiej, ale też nijak ma się do symboliki UE, a jeśli już symbolikę jakąś może wywoływać, to związaną z państwem polskim, a nie z Unią Europejską, czy też jej agendami. Ponadto strona skarżąca uznała, że niezrozumiała, ale i niedopuszczalna jest konstatacja Urzędu Patentowego RP, wedle której "użycie słowa EURO jako dominującego elementu znaku może potęgować u odbiorcy skojarzenie, iż ma on do czynienia z instytucją agendy Unii Europejskiej". Otóż, gdyby zastosować sposób rozumowania organu, należałoby – zdaniem skarżącej - unieważnić szereg znaków towarowych, zarejestrowanych przez Urząd, a zawierających słowo "euro", albowiem wszystkie one mogłyby przecież nasuwać skojarzenia z instytucjami Unii Europejskiej. Według strony jest to rozumowanie absurdalne, albowiem o ile niewątpliwie słowo "EURO" kojarzy się i powinno się kojarzyć z Europą jako taką, z europejskością, z zasadami, ale też np. jakością towarów i usług z rynku europejskiego, o tyle nie ma absolutnie żadnych podstaw, do utożsamiania i monopolizowania tego wyrazu dla "agend Unii Europejskiej". Konkludując strona skarżąca stwierdziła, iż akceptacja stanowiska zaprezentowanego przez Urząd Patentowy RP nie tylko byłaby sprzeczna z rozumieniem heraldycznego naśladownictwa, ale powodowałaby znaczące ograniczenie swobody działalności gospodarczej i swobody przyjmowania oznaczeń, które wskazują na powiązanie przedsiębiorcy z danym krajem, społecznością obszarem geograficznym, co powinno być całkowicie dozwolone.

W odpowiedzi na skargę Urząd Patentowy RP wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Organ, powołując się na orzecznictwo wspólnotowe - stwierdził, że fakt, iż symbol jest stylizowany lub tylko część symbolu jest użyta nie oznacza, że nie doszło do imitacji symbolu z heraldycznego punktu widzenia. W tej sytuacji - zdaniem organu - należało przyjąć, że użycie nawet niepełnego godła (herbu) Unii Europejskiej jest użyciem w spornym znaku symbolu organizacji międzynarodowej w sposób, o którym mowa w przepisie art. 131 ust. 2 pkt 3 p.w.p. Urząd Patentowy RP wskazał m.in. na bezzasadność twierdzenia strony skarżącej, jakoby organ nie powinien unieważniać prawa ochronnego, gdyż słowo EURO nie musi się kojarzyć z Unią Europejską. Organ podkreślił w tym kontekście, iż element słowny EURO w spornym znaku towarowym może jedynie potęgować skojarzenie tego znaku (i wykorzystanych w nim moletów) z symbolem Unii Europejskiej.

W piśmie procesowym z dnia [...] sierpnia 2010 r. strona skarżąca, podtrzymując swoje dotychczasowe zarzuty, ustosunkowała się do stanowiska organu zawartego w odpowiedzi na skargę. Strona zarzuciła m.in., iż Urząd Patentowy RP w sposób nieprawidłowy powołuje się na zasady oceny podobieństwa znaków towarowych w zakresie oceny elementów zbieżnych, gdy tymczasem w świetle przepisów art. 131 ust. 2 pkt 3 p.w.p. w zw. z art. 6 ter Konwencji paryskiej o ochronie własności przemysłowej, istotne jest to, czy dany znak towarowy stanowi heraldyczne naśladownictwo flagi, godła lub herbu, a nie to, czy jest on do niego podobny w rozumieniu np. art. 296 p.w.p. Ponadto strona skarżąca podniosła, iż słowo "euro" faktycznie kojarzy się raczej z Europą jako taką, niż z konkretnym bytem prawnym, jakim jest Unia Europejska.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Zgodnie z przepisem art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. W świetle powołanego przepisu ustawy Wojewódzki Sąd Administracyjny w zakresie swojej właściwości ocenia zaskarżoną decyzję administracyjną z punktu widzenia jej zgodności z prawem materialnym i przepisami postępowania administracyjnego, według stanu faktycznego i prawnego obowiązującego w dacie wydania tej decyzji.

Ponadto, co wymaga podkreślenia, Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (vide: art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm. – dalej także p.p.s.a.).

Należy przy tym wyraźnie zaznaczyć, iż od dnia wejścia w życie Traktatu Akcesyjnego z dnia 16 kwietnia 2003 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864), na mocy którego Polska stała się państwem członkowskim Unii Europejskiej, kontrola sądu administracyjnego obejmuje również zgodność rozstrzygnięć organów administracji publicznej z prawem wspólnotowym (prawem Unii Europejskiej), rozumianym jako całokształt dorobku prawnego Wspólnoty/Unii Europejskiej (acquis communautaire), w tym zasad ogólnych prawa wspólnotowego, interpretowanych oraz stosowanych w sposób jednolity na całym obszarze Unii Europejskiej.

W ocenie Sądu, analizując pod tym kątem skargę spółki [...] S.A. z siedzibą w B., należy przyjąć, iż nie zasługuje ona na uwzględnienie, albowiem zaskarżona decyzja Urzędu Patentowego RP z dnia [...] września 2009 r. - nie narusza zarówno przepisów prawa materialnego, w tym przede wszystkim art. art. 131 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej w zw. z art. 6 ter Konwencji paryskiej o ochronie własności przemysłowej z dnia 20 marca 1883 r., w brzmieniu nadanym przez Akt sztokholmski sporządzony w dniu 14 lipca 1967 r., jak również przepisów postępowania administracyjnego, w tym w szczególności art. 7 k.p.a., art. 77 § 1 k.p.a., art. 80 k.p.a. oraz art. 107 § 3 k.p.a., w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

W skardze zostały podniesione dwojakiego rodzaju zarzuty. Po pierwsze: zarzut naruszenia prawa materialnego - poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 131 ust. 2 pkt 3 p.w.p. w zw. z art. 6 ter Konwencji paryskiej, po drugie: zarzut naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 7, art. 77 § 1, art. 80 i art. 107 § 3 k.p.a. w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy.

Zdaniem skarżącej spółki, organ uchybił przepisom art. 7, art. 77 § 1 i art. 107 § 3 k.p.a., albowiem oparł sporną decyzję na błędnie ustalonym i ocenionym stanie faktycznym, przy jednoczesnym pominięciu istotnych dla sprawy okoliczności, a w konsekwencji niedostatecznie uzasadnił sporne rozstrzygnięcie. Strona skarżąca zarzuciła przede wszystkim, iż organ dokonał niepełnego porównania spornego znaku towarowego do flagi Wspólnot Europejskich/Unii Europejskiej, w szczególności pomijając kwestię ustawienia gwiazdek, promienia łuku, wielkości i znaczenia umieszczonego na znaku słowa "sklep". Według skarżącej spółki organ, dokonując tej oceny, nie wyjaśnił kluczowej kwestii, tj. istnienia naśladownictwa z punktu widzenia heraldycznego, o którym mowa w przepisie art. 6 ter Konwencji paryskiej.

Podnosząc natomiast zarzut naruszenia prawa materialnego strona wskazała, że naruszenie przepisów art. 131 ust. 2 pkt 3 p.w.p. w zw. z art. 6 ter Konwencji paryskiej przejawiało się w szczególności w wadliwym przyjęciu przez organ istnienia naśladownictwa z heraldycznego punktu widzenia między znakiem unieważnionym a flagą Wspólnot Europejskich/Unii Europejskiej, a także niewłaściwym zrównaniu przesłanki podobieństwa (imitacji) znaków towarowych z naśladownictwem heraldycznym oraz wadliwym utożsamieniu słowa "EURO" wyłącznie z instytucjami Wspólnot Europejskich/Unii Europejskiej.

Według Sądu podnoszone wyżej zarzuty nie są trafne, albowiem - wbrew stanowisku skarżącej - Urząd Patentowy RP prawidłowo ustalił stan faktyczny sprawy, należycie ocenił zgromadzony materiał dowodowy, dokonał jego pełnej i wszechstronnej analizy i w konsekwencji tych ustaleń, prawidłowo stosując przepisy prawa materialnego - zasadnie unieważnił prawo ochronne na sporny słowno-graficzny znak towarowy "euro SKLEP" nr [...].

W świetle przepisu art. 131 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej, nie udziela się praw ochronnych na oznaczenia, jeżeli zawierają skróty nazw bądź symbole (herby, flagi, godła) obcych państw, organizacji międzynarodowych, a także przyjęte w obcych państwach urzędowe oznaczenia, stemple kontrolne i gwarancyjne, jeżeli zakaz taki wynika z umów międzynarodowych, chyba że zgłaszający wykaże się zezwoleniem właściwego organu, które uprawnia go do używania takich oznaczeń w obrocie.

Przepis ten stanowi inkorporację art. 6 ter Konwencji paryskiej o ochronie własności przemysłowej z dnia 20 marca 1883 r., w brzmieniu nadanym przez Akt sztokholmski.

Przepis art. 6 ter Konwencji paryskiej, stanowi, iż:

"Państwa będące członkami Związku zgadzają się, w wypadku braku zezwolenia właściwych organów, odmawiać rejestracji lub unieważniać rejestrację i na podstawie odpowiednich zarządzeń zakazać używania, jako znaku towarowego lub jako części takiego znaku: herbów, flag i innych godeł państwowych Państw będących członkami Związku, przyjętych przez nie urzędowych oznaczeń i stempli kontrolnych i gwarancyjnych, a także wszystkiego, co z punktu widzenia heraldycznego byłoby ich naśladownictwem" (art. 6 ter ust. 1 lit. a);

"Postanowienia zawarte w punkcie a) stosuje się również do herbów, flag i innych godeł, skrótów nazw lub nazw międzynarodowych organizacji rządowych, których członkami są jedno lub więcej Państw będących członkami Związku, z wyjątkiem herbów, flag i innych godeł, skrótów nazw lub nazw, które były już przedmiotem obowiązujących umów międzynarodowych, mających na celu zabezpieczenie ich ochrony" (art. 6 ter ust. 1 lit. b);

"Żadne Państwo będące członkiem Związku nie będzie zobowiązane do stosowania postanowień zawartych w punkcie b), ze szkodą dla uprawnionych z praw nabytych w dobrej wierze przed wejściem w życie niniejszej Konwencji w tym Państwie. Państwa będące członkami Związku nie są zobowiązane do stosowania wymienionych postanowień, jeżeli używanie lub rejestracja, o której mowa w punkcie a), nie wywołuje w przekonaniu odbiorców wrażenia istnienia związku między daną organizacją a herbami, flagami, godłami, skrótami nazw lub nazwami albo jeżeli to używanie lub rejestracja nie wprowadzałyby odbiorców w błąd co do istnienia związku między użytkownikiem a organizacją" (art. 6 ter ust. 1 lit. c).

Nie wdając się szczegółowo w rozważania na temat miejsca umów międzynarodowych w systemie źródeł prawa polskiego, należy jedynie wskazać na potrzeby niniejszej sprawy, iż według art. 87 ust. 1 Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r., źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia. Ratyfikowane umowy międzynarodowe znalazły w Polsce najpełniejszą regulację konstytucyjną. Wszystkie one mogą zawierać postanowienia będące źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej. Tym samym mogą one bezpośrednio kształtować sytuację prawną obywatela i innych podmiotów, określając ich uprawnienia i obowiązki. Zgodnie z przepisem art. 91 ust. 1 Konstytucji RP ratyfikowana umowa międzynarodowa, po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, stanowi część krajowego porządku prawnego i jest bezpośrednio stosowana, chyba że jej stosowanie jest uzależnione od wydania ustawy.

Jeśli chodzi o umiejscowienie w hierarchii źródeł polskiego prawa przedmiotowej Konwencji paryskiej, należy jedynie wskazać, iż pozycja prawna umów międzynarodowych ratyfikowanych w okresie poprzedzającym wejście w życie Konstytucji RP jest uregulowana w art. 241 ust. 1 Konstytucji. Zgodnie z tym przepisem umowy międzynarodowe ratyfikowane dotychczas przez Rzeczypospolitą Polską na podstawie obowiązujących w czasie ich ratyfikacji przepisów konstytucyjnych i ogłoszone w Dzienniku Ustaw uznaje się za umowy ratyfikowane za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie i stosuje się do nich przepisy art. 91 Konstytucji, jeżeli z treści umowy międzynarodowej wynika, że dotyczą one kategorii spraw wymienionych w art. 89 ust. 1 Konstytucji. Do grupy umów, o których mowa w art. 241 ust. 1 Konstytucji RP, należy m.in. Konwencja paryska.

Polska ratyfikowała Akt sztokholmski Konwencji paryskiej oświadczeniem Rady Państwa z dnia 5 grudnia 1974 r., zaś tekst tego Aktu został opublikowany w Dzienniku Ustaw Nr 9 z dnia 24 marca 1974 r., pod pozycją 51.

W ocenie Sądu przepis art. 6 ter ust. 1 Konwencji paryskiej ma niewątpliwie charakter normy samowykonalnej (normy tzw. self-executing), która - w świetle przepisu art. 91 ust. 1 Konstytucji RP - może być bezpośrednim źródłem prawa. Norma zawarta w przepisie art. 6 ter ust. 1 Konwencji paryskiej nadaje się do bezpośredniego stosowania, albowiem jest: jasna i precyzyjna (daje się z niej wywieść jasna reguła zachowania), bezwarunkowa oraz zupełna (nie wymaga dla swojego wykonania normy prawa krajowego), te zaś cechy świadczą ewidentnie o statusie normy samowykonalnej (vide: W. Czapliński, A. Wyrozumska, Prawo międzynarodowe publiczne. Zagadnienia systemowe, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2004, s. 548.).

Istotę zakazu wprowadzonego w przepisie art. 6 ter Konwencji paryskiej, a w konsekwencji także w art. 131 ust. 2 pkt 3 p.w.p., należy wywieść z istoty i podstawowych funkcji (cech) znaku towarowego.

Niewątpliwie podstawowym celem znaków towarowych jest umożliwienie odróżniania w obrocie rzeczywistego pochodzenia towarów tego samego rodzaju. Winny one zatem być tak opracowane, aby nie dawały podstawy do wprowadzenia nabywców towarów (usług) w błąd w tym zakresie, tzn. nie zawierały takich sformułowań lub ich skrótów w przypadku znaków słownych, względnie symboli w innych znakach, które nasuwałyby jakiekolwiek mylne skojarzenia co do możliwego pochodzenia opatrzonych nimi towarów (usług). Oczywistymi słowami i znakami graficznymi prowadzącymi potencjalnie do takich pomyłek są nazwy i różnego rodzaju symbole używane przez państwa i organizacje międzynarodowe. Dlatego też dążąc do zapobieżenia bezpodstawnemu kojarzeniu oznaczonych nimi towarów z tymi podmiotami, wprowadzono w komentowanym przepisie art. 6 ter Konwencji paryskiej upoważnienie dla państw członkowskich Związku Paryskiego do odmowy rejestracji, względnie jej unieważnienia, jeżeli została dokonana, jak również do zakazania używania jako znaków towarowych herbów, flag i innych godeł państwowych, a także podobnych symboli oraz nazw organizacji międzynarodowych, chyba, że wspomniany użytek został dopuszczony przez stosowne organy tych państw lub organizacji. Należy przy tym wyraźnie zaznaczyć, że zakaz wyrażony w art. 6 ter Konwencji paryskiej dotyczy nie tylko wymienionych symboli jako takich, ale nadto zabrania także rejestracji i używania, jako znaków towarowych, pewnego rodzaju imitacji tych symboli (tak m.in. W. Kowalski /w:/ Konwencja paryska o ochronie własności przemysłowej. Komentarz, red. A. Adamczyk, A. Szewc, Warszawa 2008, s. 208-209).

Przechodząc do oceny niniejszej sprawy, należy na wstępie wyraźnie przyjąć, iż w świetle przepisów art. 6 ter Konwencji paryskiej i art. 131 ust. 2 pkt 3 p.w.p., kluczowe jest rozstrzygnięcie, czy sporny słowno-graficzny znak towarowy "euro SKLEP", nr [...], zawiera element, który można uznać za godło europejskie (godło/flagę Unii Europejskiej) lub jego naśladownictwo z punktu widzenia heraldycznego. Przy czym należy wyraźnie zaznaczyć, że taki element nie musi być koniecznie identyczny do rzeczonego godła (flagi, symbolu), gdyż fakt, iż takie godło (flaga, symbol) jest stylizowane lub że wykorzystano jedynie część godła, nie oznacza, że nie jest to naśladownictwo z punktu widzenia heraldycznego (tak również: Sąd Pierwszej Instancji Wspólnot Europejskich /w:/ wyrok z dnia 21 kwietnia 2004 r., T-127/02, sprawa Concept – Anlagen u. Geräte nach ‘GMP’ für Produktion u. Labor GmbH vs. OHIM, pkt 41).

Urząd Patentowy RP, rozpoznając powyższe zagadnienie, tj. zastosowanie w spornym oznaczeniu symbolu organizacji międzynarodowej – zasadnie zwrócił uwagę, powołując się m.in. na w/w orzeczenie Sąd Pierwszej Instancji Wspólnot Europejskich, że celem postanowień zawartych w przepisie art. 6 ter ust. 1 Konwencji paryskiej jest uniemożliwienie rejestracji i używania znaków towarowych identycznych lub jedynie podobnych w pewnym stopniu do symboli organizacji międzynarodowych. Organ stwierdził słusznie zatem, iż zgodnie z powołanym przepisem Konwencji a także orzecznictwem ETS, do uznania zastosowania flagi, godła, herbu wystarczy podobieństwo użytego symbolu do flagi czy też godła - nie musi dojść do jego wiernego odzwierciedlenia - wystarczy samo podobieństwo koncepcyjne.

Zdaniem Sądu trzeba wyraźnie wskazać, iż – wbrew sugestiom strony skarżącej, która powoływała się na opis geometryczny flagi (godła) europejskiego (flagi/godła Unii Europejskiej) – przy dokonywaniu porównania "z punktu widzenia heraldycznego", należy odnieść się do heraldycznego opisu danego godła, a nie do jego opisu geometrycznego, który z natury rzeczy jest dużo bardziej szczegółowy (tak również: Sąd Pierwszej Instancji Wspólnot Europejskich /w:/ cyt. wyrok z dnia 21 kwietnia 2004 r., T-127/02, pkt 44; podobnie: wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 16 lipca 2009 r., sprawy połączone C-202/08 P i C-208/08 P, American Clothing Associates NV vs. OHIM, pkt 48).

Jak czytamy na oficjalnym portalu Unii Europejskiej opis heraldyczny flagi europejskiej (flagi Unii Europejskiej) jest następujący: "Na błękitnym tle, krąg dwunastu złotych pięcioramiennych gwiazd, nie dotykających się ramionami" (vide: strona internetowa: http://europa.eu/).

W tej sytuacji należy wskazać, iż Urząd Patentowy RP dokonując oceny spornego znaku w kontekście naśladownictwa "z punktu widzenia heraldycznego" wyraźnie nawiązał do opisu heraldycznego flagi Unii Europejskiej, albowiem stwierdził w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, że "Flaga (herb i godło), która została wskazana, jako użyta w spornym oznaczeniu, przedstawia okrąg dwunastu moletów (pięcioramiennych gwiazd) w kolorystyce żółtej na niebieskim prostokątnym tle" (zob. s. 6 decyzji organu z dnia [...] września 2009 r., nr [...]).

Organ wskazał, że sporny znak towarowy "euro SKLEP" [...] jest znakiem, w którym dominującym i wyróżniającym elementem jest słowo EURO zapisane wyraźną, czytelną czcionką, pod którym umieszczono napis SKLEP, zaś obok zamieszczono rysunek pięciu moletów (pięcioramiennych gwiazd) w półkolu oraz symbol ptaka (najprawdopodobniej orła). Kolorystyka spornego oznaczenia utrzymana jest w dwóch kolorach: żółtym dla napisów i symboli oraz niebieskim dla tła. Tło znaku ma kształt prostokąta zakończonego dwoma półkolami przyległymi do jego krótszych boków (s. 5 decyzji nr [...]).

Zdaniem Sądu, porównując sporny znak towarowy oraz flagę Unii Europejskiej, Urząd Patentowy RP słusznie przyjął, iż głównym elementem spornego oznaczenia, wymagającym precyzyjnej analizy porównawczej, jest zastosowanie pięciu moletów (pięcioramienne gwiazdy) ułożonych w kształcie łuku, a więc wykorzystanie niepełnego symbolu (flagi) Unii Europejskiej, jako organizacji międzynarodowej.

Organ prawidłowo stwierdził ponadto, iż w świetle przepisu art. 6 ter ust. 1 Konwencji paryskiej, z punktu widzenia heraldycznego nie ma specjalnego znaczenia, fakt wykorzystania tylko połowicznie symbolu, gdyż w dalszym ciągu mamy do czynienia z godłem (flagą) Unii Europejskiej.

Według Sądu organ zasadnie wskazał, że różnica między kształtem samego tła z punktu widzenia heraldycznego jest nieistotna, tym samym argument skarżącej spółki, że już sam kształt znaku spornego wskazuje, że nie użyto flagi - jest niezasadny.

Organ prawidłowo podkreślił także brak różnicy w kolorystyce obu oznaczeń, podnosząc, że zarówno w znaku spornym jak i we fladze Unii Europejskiej wykorzystano kolor żółty dla symboli oraz kolor niebieskim dla tła. Przy czym organ słusznie zaznaczył, iż ewentualne różnice w odcieniach obydwu kolorów nie są na tyle znaczne, aby uznać je za istotne w ocenie dokonywanej z "punktu widzenia heraldycznego".

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał w tej sytuacji, iż Urząd Patentowy RP zasadnie przyjął, że użycie nawet niepełnego godła (herbu) Unii Europejskiej pozwala na uznanie, że w spornym znaku użyto symbolu organizacji międzynarodowej w sposób, o którym stanowi art. 131 ust. 2 pkt 3 p.w.p. W konsekwencji – zdaniem Sądu - zachodzi w niniejszej sprawie podstawa do unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy "euro SKLEP" [...].

Niewątpliwie należy uznać, iż w świetle przepisu art. 6 ter ust. 1 Konwencji paryskiej, herby, flagi, godła i inne emblematy państw będących członkami Związku Paryskiego otoczone są ochroną absolutną. Niemniej państwa mogą dopuścić rejestrację znaków towarowych zawierających symbole rządowych organizacji międzynarodowych, jeżeli nie prowadzi to do błędnego przekonania nabywców o istnieniu jakiegoś związku między uprawnionym z prawa ochronnego na dany znak towarowy a organizacją, której symbol został wykorzystany w tym znaku. W tej sytuacji uznać należy, iż w przypadku godeł (flag, symboli) państwowych nie ma potrzeby dociekania istnienia takiego związku, zaś w przypadku symboli organizacji międzynarodowych – należy badać istnienie prawdopodobieństwa wprowadzania odbiorców w błąd co do istnienia owego związku (vide: wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 16 lipca 2009 r., sprawy połączone C-202/08 P i C-208/08 P, American Clothing Associates NV vs. OHIM, pkt 45; podobnie: W. Kowalski /w:/ Konwencja paryska o ochronie własności przemysłowej. Komentarz, red. A. Adamczyk, A. Szewc, Warszawa 2008, s. 215).

W takiej sytuacji podkreślić należy, iż w niniejszej sprawie ocena powyższa winna uwzględniać całościowe wrażenie wywierane przez znak towarowy, a więc właściwy krąg odbiorców musi, w konfrontacji ze znakiem towarowym, jako całością, czyli zarówno z jego elementami graficznymi jak i słownymi, skojarzyć rzeczony znak z chronionym oznaczeniem lub używającą je organizacją.

Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego należy stwierdzić, iż – wbrew zarzutom strony skarżącej – organ dokonał tej całościowej oceny wrażenia, jakie wywołuje sporny znak towarowy, wskazując na konkretne elementy dominujące znaku wzmacniające u odbiorców towarów (konsumentów) wrażenie istnienia związku z Unią Europejską, jako organizacją międzynarodową, której flaga (godło) zostało wykorzystane w znaku towarowym "euro SKLEP".

Urząd Patentowy RP, przeprowadzając wspomnianą ocenę, prawidłowo podkreślił w uzasadnieniu spornej decyzji z dnia [...] września 2009 r., że wykorzystanie napisów, jak i elementów graficznych w postaci ptaka (symbolu orła) czy niepełnej ilości gwiazdek, nie wyklucza podobieństwa koncepcyjnego, gdyż użycie słowa "EURO", jako dominującego elementu znaku może potęgować u odbiorcy skojarzenie, iż ma on do czynienia z instytucją agendy Unii Europejskiej. Zdaniem Sądu nie pozostawia wątpliwości fakt, że przeciętny odbiorca, widząc flagę składającą się z okręgu dwunastu żółtych gwiazdek na niebieskim tle skojarzy ją z Europą, gdyż znaki obrazowe wywołują określone skojarzenia u odbiorców. Według Sądu tak samo widząc znak towarowy z wyeksponowanym żółtym napisem EURO w "towarzystwie" pięciu moletów w półokręgu, odbiorca skojarzy go z flagą (godłem) Unii Europejskiej.

Zdaniem Sądu należy wskazać na marginesie, że organ słusznie stwierdził w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, że skarżąca spółka sama pośrednio przyznała, że sporne oznaczenie zawiera symbol flagi (godła) Unii Europejskiej, albowiem w toku postępowania spornego stanowczo powoływała się na dokument wystawiony przez Komitet Integracji Europejskiej w dniu [...] sierpnia 1998 r., w którym wicedyrektor Departamentu Harmonizacji Prawa i Spraw Traktatowych informował, iż "znak symbolu Unii Europejskiej może być wykorzystywany przez podmioty bez konieczności uzyskiwania zezwoleń". Tym samym - zdaniem Sądu - uprawniony wskazał, iż pismo powyższe dotyczy zgody [...] na używanie przez niego flagi i godła Unii Europejskiej, czym niejako przyznał, że użył w swoim znaku symbol organizacji międzynarodowej.

W tym miejscu warto również podkreślić, iż w świetle przepisów art. 6 ter ust. 1 Konwencji paryskiej, a także art. 131 ust. 2 pkt 3 p.w.p., powołane przez stronę skarżącą pismo Komitetu Integracji Europejskiej nie może być uznane za "zezwolenie właściwego organu", uprawniające zgłaszającego do zarejestrowania symbolu organizacji międzynarodowej. Pismo to - w ocenie Sądu - informuje jedynie, iż zarówno zgłaszający, jak i inne podmioty działające na rynku mogą korzystać z symbolu wspólnotowego (unijnego), nie wspomina zaś o jakiejkolwiek zgodzie na zarejestrowanie znaku w spornej formie, a więc z naśladownictwem flagi Unii Europejskiej. Mając to na uwadze, organ zasadnie podkreślił, iż w przedmiotowej sprawie skarżąca spółka nie posiada stosownego zezwolenia właściwego organu do używania (zarejestrowania) oznaczenia zawierającego imitację flagi Unii Europejskiej.

Zdaniem Sądu za niezasadny należy uznać także argument strony skarżącej, która wskazywała w toku postępowania, iż rzekomo wiele podmiotów gospodarczych posiada zarejestrowane znaki towarowe zawierające, jako element znaku - flagę Unii Europejskiej.

Pomijając już samą gołosłowność owego zarzutu (argumentu) strony skarżącej, należy wyraźnie wskazać, iż decyzje Urzędu Patentowego RP dotyczące udzielenia prawa ochronnego na oznaczenie, jako znak towarowy, na podstawie ustawy – Prawo własności przemysłowej są oparte na kompetencji wynikającej z określonej podstawy prawnej, a nie na swobodnym uznaniu. W konsekwencji legalność decyzji Urzędu Patentowego należy oceniać wyłącznie na podstawie tych aktów normatywnych, według wykładni dokonanej z uwzględnieniem unormowań unijnych oraz orzecznictwa krajowego i wspólnotowego, a nie na podstawie jego wcześniejszej praktyki decyzyjnej (tak również: m.in. /w:/ wyrok Sądu Pierwszej Instancji z dnia 27 lutego 2002 r. w sprawie T-106/00 Streamserve vs. OHIM pkt 66; wyrok SPI z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie T-122/01 Best Buy Concepts vs. OHIM, pkt 41; wyrok SPI z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie T-127/02 Concept vs. OHIM (ECA), pkt 71, czy też wyrok SPI z dnia 16 marca 2005 r. w sprawie T-112/03 L’Oréal vs. OHIM – Revlon (FLEXI AIR), Zb.Orz. str. II-949, pkt 68). Ponadto należy zgodzić się w pełni z twierdzeniem organu, iż sprawy żadnego znaku towarowego nie da się rozpatrywać ogólnie oraz w sposób automatyczny, z powoływaniem się wyłącznie na inne rejestracje znaków, gdyż dana sprawa jest zawsze oceniana w swoich konkretnych uwarunkowaniach i odniesieniach.

Według Sądu, organ dokonał prawidłowej oceny heraldycznego naśladownictwa flagi (herbu) Unii Europejskiej w spornym znaku słowno-graficznym. Dokonując całościowego porównania znaku i symbolu (flagi) organizacji międzynarodowej (Unii Europejskiej) organ wywiązał się w niniejszej sprawie ze swoich ustawowych obowiązków prawidłowo.

Niewątpliwie dla odbiorcy decydujące znaczenie mają zbieżne elementy spornego oznaczenia i symbolu (flagi) Unii Europejskiej, a więc będzie on dostrzegał zbieżność między dwunastoma żółtymi moletami znajdującymi się na fladze europejskiej (unijnej) oraz pięcioma żółtymi moletami na spornym znaku.

Jak słusznie – zdaniem Sądu - zauważył sam Urząd Patentowy RP, za powyższym może przemawiać dodatkowo fakt, iż sama Unia Europejska w poszczególnych swoich agendach wykorzystuje także częściowo przedmiotowe godło, czego przykładem są chociażby Europejskie Fundusze Społeczne (EFS), które w swoim logotypie posiadają właśnie pięć żółtych moletów ułożonych w identyczny półokrąg, jak w spornym znaku, co – zdaniem Sądu - w sposób jasny wskazuje, iż użycie przez uprawnionego w spornym znaku pięciu moletów w półokręgu nastąpiło z wykorzystaniem godła organizacji międzynarodowej. Innym przykładem mogą być symbole stosowane dla wyróżnienia programów unijnych (np. symbol programu URBACT dotyczącego europejskiej polityki regionalnej, w tym m.in. wspierającego projekty zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich), czy też instytucji – agend Komisji Europejskiej (np. symbol Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych – OLAF).

Nie bez znaczenia jest również okoliczność związana z dużą różnorodnością towarów i usług, jakie mogą być oferowane przez Unię Europejską i jej instytucje i organy, albowiem ta okoliczność może dodatkowo wzmacniać u odbiorców mylne przekonanie o istnieniu związku pomiędzy spornym znakiem i skarżącą spółką a danymi instytucjami Unii Europejskiej.

W konsekwencji prawidłowo dokonanych ustaleń Urząd Patentowy RP zasadnie – zdaniem Sądu – przyjął, że w niniejszej sprawie zaszła przesłanka do unieważnienia spornego znaku towarowego, gdyż jego rejestracja (udzielenie prawa ochronnego) stwarza prawdopodobieństwo wywołania u odbiorców (przeciętnych konsumentów) wrażenia istnienia związku pomiędzy spornym znakiem i uprawnioną spółką a organizacją międzynarodową (Unią Europejską).

W tej sytuacji należy uznać, iż – wbrew zarzutom strony skarżącej - organ nie naruszył w tym zakresie przepisów prawa, w tym w szczególności art. 8 k.p.a. (zasada zaufania obywateli do organów Państwa). Niewątpliwie z zasady wyrażonej w tym przepisie wynika przede wszystkim wymóg praworządnego i sprawiedliwego prowadzenia postępowania i rozstrzygnięcia sprawy przez organ administracji publicznej, co jest zasadniczą treścią zasady praworządności (art. 6 k.p.a.). Tylko postępowanie odpowiadające takim wymogom i decyzje wydane w wyniku tak ukształtowanego postępowania mogą wzbudzać zaufanie obywateli do organów administracji publicznej nawet wtedy, gdy decyzje administracyjne nie uwzględniają ich żądań. Zdaniem Sądu postępowanie Urzędu Patentowego RP w niniejszej sprawie zasadom takim odpowiada, gdyż organ prowadząc postępowanie, wyjaśnił okoliczności sprawy oraz ustosunkował się do zgłaszanych w toku postępowania twierdzeń i wniosków strony reprezentującej inne interesy.

Ustosunkowując się do zarzutów dotyczących obrazy przepisów postępowania, należy - zdaniem Sądu - stanowczo podkreślić, iż Urząd Patentowy RP, wydając zaskarżoną decyzję administracyjną w sprawie unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy "euro SKLEP", uwzględnił wszelkie rygory procedury administracyjnej, określające jego obowiązki w zakresie sposobu przeprowadzenia postępowania, a następnie końcowego rozstrzygnięcia sprawy.

Związanie rygorami procedury administracyjnej oznacza, że Urząd Patentowy RP jest obowiązany m.in. do przestrzegania zasady pogłębiania zaufania obywateli do organów Państwa (art. 8 k.p.a.). Zdaniem Sądu organ uwzględniając powyższą zasadę zobowiązany jest dokładnie wyjaśnić okoliczności sprawy, konkretnie ustosunkować się do żądań i twierdzeń strony oraz uwzględnić w decyzji zarówno interes społeczny, jak i słuszny interes strony. Organ administracji jest ponadto obowiązany w sposób wyczerpujący zebrać i ocenić cały materiał dowodowy (art. 7, art.77 § 1 i art. 80 k.p.a.) oraz uzasadnić swoje rozstrzygnięcie według wymagań określonych w przepisie art. 107 § 3 k.p.a.

Z tej przyczyny należy stwierdzić, iż w spornej decyzji brak jest jakichkolwiek istotnych uchybień formalnych, które Urząd Patentowy RP poczyniłby w toku postępowania spornego, a które uniemożliwiłyby Sądowi dokonanie prawidłowej oceny zarzutów skargi i wypowiedzenie się co do legalności (zasadności) podjętego rozstrzygnięcia pod względem materialnoprawnym.

Wojewódzki Sad Administracyjny w Warszawie uznał, że uzasadnienie zaskarżonej decyzji spełnia wymogi określone przez art. 107 § 3 k.p.a., gdyż w swej decyzji Urząd Patentowy RP w dostatecznym stopniu wskazał, dlaczego unieważnił prawo ochronne na słowno-graficzny znak towarowy "euro SKLEP" nr [...].

Biorąc powyższe pod uwagę, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie orzekł, jak w sentencji wyroku, działając na podstawie przepisu art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.



Powered by SoftProdukt