Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Czesława Nowak-Kolczyńska po rozpoznaniu w dniu 24 sierpnia 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi J. B. o wznowienie postępowania sądowego zakończonego wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 września 2018 r., sygn. akt I OSK 737/17 o oddaleniu skargi kasacyjnej J. B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 22 listopada 2016 r. sygn. akt II SAB/Bk 105/16 w sprawie ze skargi J. B. na bezczynność Dyrektora Ośrodka Pomocy Społecznej w S. w przedmiocie zawarcia kontraktu socjalnego postanawia: odrzucić skargę o wznowienie postępowania sądowego.

Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 28 września 2018 r. oddalił skargę kasacyjną J. B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 22 listopada 2016 r. oddalającego skargę J. B. na bezczynność Dyrektora Ośrodka Pomocy Społecznej w S. w przedmiocie zawarcia kontraktu socjalnego.

W dniu 3 października 2019 r. J. B. złożył w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Białymstoku osobiście sporządzoną skargę o wznowienie postępowania sądowego. Jako podstawę wznowienia wskazał na przepis art. 273 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, ze zm., dalej: p.p.s.a.), powołując się na wykrycie nowych okoliczności faktycznych w postaci "ustnego zarządzenia Dyrektora Ośrodka Pomocy Społecznej o potraktowaniu złożonego w dniu [...] 2016 r. projektu kontraktu socjalnego jako wniosku o wznowienie postępowania administracyjnego w sprawie [...]".

Postanowieniem z 30 grudnia 2019 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku stwierdził swoją niewłaściwość i przekazał sprawę Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu.

Zażalenie na to postanowienie złożył skarżący.

Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z 6 marca 2020 r., sygn. akt I OZ 193/20, oddalił powyższe zażalenie wskazując, że Sąd I instancji prawidłowo stwierdził swoją niewłaściwość i przekazał sprawę do rozpoznania według właściwości Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu jako temu, który ostatni orzekał w sprawie.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Postępowanie w przedmiocie wznowienia postępowania nie jest zwykłym postępowaniem sądowym ani też postępowaniem ze skargi kasacyjnej, lecz ma ono charakter nadzwyczajny, gdyż może doprowadzić do wzruszenia prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego. Ze względu na wyjątkowy charakter tego postępowania muszą być zachowane wymogi określone w dziale VII ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Stosownie do treści art. 280 p.p.s.a. sąd bada na posiedzeniu niejawnym, czy skarga o wznowienie postępowania jest wniesiona w terminie i czy opiera się na ustawowej podstawie wznowienia. W przypadku braku jednego z tych wymagań sąd wniosek odrzuci, bowiem merytoryczne rozpoznanie skargi jest niemożliwe, w przeciwnym razie wyznaczy rozprawę. Podkreślenia przy tym wymaga, że badanie o jakim mowa w ww. przepisie nie jest badaniem zasadności skargi o wznowienie. Celem tego badania jest bowiem stwierdzenie, czy spełnione zostały warunki formalne, które umożliwiają rozpatrzenie samej skargi o wznowienie postępowania. Natomiast w myśl art. 276 p.p.s.a. do postępowania ze skargi o wznowienie postępowania stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, jeżeli przepisy poniższe nie stanowią inaczej. Jednakże, gdy do wznowienia postępowania właściwy jest Naczelny Sąd Administracyjny, stosuje się odpowiednio art. 175 p.p.s.a. Odesłanie to oznacza, że skargę o wznowienie postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym może sporządzić wyłącznie adwokat lub radca prawny (art. 175 § 1 p.p.s.a.). Wyjątkowo skarga ta może być sporządzona przez stronę postępowania, ale wyłącznie w sytuacji, gdy strona jest: sędzią, prokuratorem, notariuszem, radcą Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej albo profesorem lub doktorem habilitowanym nauk prawnych albo jeżeli wnosi ją prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich lub Rzecznik Praw Dziecka (§ 2). Art. 175 § 1 p.p.s.a. nie stosuje się także wtedy, gdy stroną postępowania jest Prezes Prokuratorii Generalnej RP, a także wówczas, gdy czynności w postępowaniu za organy administracji rządowej, państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej lub Skarb Państwa podejmowane są przez Prokuratorię Generalną RP (art. 175 § 2a p.p.s.a.). Ponadto skarga o wznowienie postępowania może być sporządzona przez: doradcę podatkowego – w sprawach obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami; rzecznika patentowego – w sprawach własności przemysłowej (§ 3).

Ustanowiony przez ustawodawcę wymóg sporządzenia skargi o wznowienie postępowania przez profesjonalistę ma charakter materialnoprawny, dlatego uchybienie temu wymogowi nie podlega uzupełnieniu. W okolicznościach niniejszej sprawy skarga o wznowienie postępowania nie została sporządzona ani przez profesjonalnego pełnomocnika, ani przez żaden z podmiotów wymienionych w art. 175 p.p.s.a. Skargę tę sporządził natomiast osobiście skarżący. Oznacza to, że nie został spełniony obowiązek ustawowy z art. 276 w związku z art. 175 § 1 p.p.s.a. Strona skarżąca nie posiada bowiem wymaganej ustawowo tzw. zdolności postulacyjnej do sporządzenia przedmiotowej skargi o wznowienie postępowania.

Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 i § 3 w związku z art. 276 i art. 193 p.p.s.a., orzekł jak w postanowieniu.