Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Sędzia WSA – Alicja Polańska po rozpoznaniu w dniu 27 września 2013 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze M. M. na pismo Prezydenta Miasta z dnia 4 kwietnia 2013 r. nr [...] w przedmiocie egzekucji należności z tytułu opłaty dodatkowej za nieopłacony postój pojazdu w strefie płatnego parkowania p o s t a n a w i a: odrzucić skargę.

Pismem z dnia 15 kwietnia 2013 r. M. M. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie skargę na pismo Prezydenta Miasta z dnia 4 kwietnia 2013 r. nr [...], domagając się unieważnienia tytułów wykonawczych: z dnia 3 stycznia 2005 r. nr [...], z dnia 22 stycznia 2007 r. nr [...] , z dnia 22 sierpnia 2008 r. nr [...], z dnia 3 marca 2011 r., nr [...]., z dnia 9 sierpnia 2011 r. nr [...].

W odpowiedzi na skargę, Prezydent Miasta wniósł o jej odrzucenie z uwagi na niedopuszczalność, ewentualnie o jej oddalenie.

W uzasadnieniu pisma organ wskazał, że jako organ egzekucyjny, będący jednocześnie wierzycielem, wystawił na M. M. i skierował do egzekucji tytuły wykonawcze nr [...] (zarchiwizowany, a następnie zniszczony), nr [...] (doręczony 26 lutego 2007 r.), nr [...] (doręczony 27 stycznia 2008 r.), nr [...] doręczony 26 marca 2009 r.), nr[...] , [...] , SPP [...] (doręczone w dniu 16 listopada 2011 r. wraz z zawiadomieniem o zajęciu świadczenia z zaopatrzenia emerytalnego z dnia 14 listopada 2011 r.). Tytuły wykonawcze obejmowały zaległości z tytułu opłaty dodatkowej za nieopłacone postoje w strefie płatnego parkowania. Tytuły zostały wystawione po doręczeniu zobowiązanemu upomnień, zawierających daty, godziny oraz miejsca nieopłaconych postojów pojazdów należących do zobowiązanego w strefie płatnego parkowania w Szczecinie. Postępowanie egzekucyjne prowadzone na podstawie tytułu wykonawczego [...] zostało umorzone postanowieniem z dnia 2 kwietnia 2009 r. (znak[...]). Postępowania egzekucyjne prowadzone na podstawie tytułów wykonawczych[...], [...], [...], [...] zostały zakończone wskutek wyegzekwowania całości należności objętej tytułami wykonawczymi. Skarżącemu doręczono tytuły wykonawcze, zawierające pouczenie, iż przysługuje od niech środek odwoławczy w postaci zarzutów wnoszonych w terminie 7 dni do organu egzekucyjnego. Z posiadanych przez organ informacji nie wynika, by skarżący wniósł zarzuty. Skarżący wskazał, że wnosi skargę na decyzje Prezydenta Miasta "dotyczące pobierania kar" i nie zgadza się ze stanowiskiem Prezydenta Miasta przedstawionym w piśmie z dnia 4 kwietnia 2013 r., jednak w jego sprawie nie została wydana żadna decyzja. Jak podkreślił organ, właściwym środkiem przysługującym skarżącemu były zarzuty w postępowaniu egzekucyjnym. Zgodnie z art. 33 pkt 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, podstawą zarzutu w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej może być m.in. nieistnienie obowiązku. Jeżeli skarżący kwestionował zasadność obciążenia go opłatą za postój w strefie, powinien wnieść zarzuty zgodnie z ww. ustawą. Termin na wniesienie zarzutów wynosił 7 dni od dnia otrzymania tytułów wykonawczych. Skarżący nie wyczerpał przysługujących mu środków zaskarżenia, z wyjątkiem jednej ze spraw. W postępowaniu prowadzonym na podstawie tytułu wykonawczego [...], wniesione przez skarżącego zarzuty Prezydent Miasta uznał za nieuzasadnione, jednak strona nie skorzystała z praw do złożenia zażalenia na to postanowienie.

W odpowiedzi na wezwanie sądu dotyczące uzupełnienia braków formalnych skargi poprzez oznaczenie organu, którego działalność lub bezczynność skarga dotyczy, wskazanie numeru i daty zaskarżonego aktu lub zaskarżonej czynności oraz podanie wartości przedmiotu zaskarżenia, ustanowiony z urzędu pełnomocnik skarżącego podał, że skarga dotyczy czynności Prezydenta Miasta w przedmiocie naliczenia i wyegzekwowania opłat dodatkowych w strefie płatnego parkowania wyrażonych w tytułach wykonawczych nr [...] z dnia 3 stycznia 2005 r., nr [...] z dnia 22 stycznia 2007 r., nr [...] z dnia

28 sierpnia 2008 r., nr [...] z dnia 3 marca 2009 r. i nr [...] z dnia 9 sierpnia 2011 r. Z ostrożności procesowej dodano, że przedmiotowe postępowanie zostało zainicjowane pismem strony z dnia 5 marca 2013 r., które ze względu na jego treść należało potraktować jako zarzuty zgłoszone w trybie art. 33 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, które powinny być rozstrzygnięte postanowieniem zgodnie z art. 34 tej ustawy. W związku z tym, zdaniem pełnomocnika strony, niezależnie od tego, czy pismo Prezydenta Miasta z dnia 4 kwietnia 2013 r. stanowiło postanowienie w przedmiocie rozstrzygnięcia zarzutów, zaś skarga strony z dnia 15 kwietnia 2013 r. zażalenie na to postanowienie, sprawa powinna być przekazana właściwemu organowi celem wyczerpania administracyjnego toku instancji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie uznał, co następuje:

Skargę jako niedopuszczalną należało odrzucić.

Zgodnie z art. 3 § 1 i 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm. - dalej zwanej: "p.p.s.a."), sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. Kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na:

1) decyzje administracyjne;

2) postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty;

3) postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie;

4) inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa;

4a) pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach;

5) akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej;

6) akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej;

7) akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego;

8) bezczynność organów w przypadkach określonych w pkt 1-4a.

Na podstawie zaś art. 3 § 3 p.p.s.a., sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę i stosują środki określone w tych przepisach.

Rozpoznając skargę sąd administracyjny obowiązany jest w pierwszej kolejności ustalić, czy sprawa, w której została wniesiona skarga, jest sprawą określoną w art. 3 § 2 pkt 1-4a p.p.s.a. Spełnienie tego wymogu powoduje konieczność rozważenia, czy dopuszczalność skargi uwarunkowana jest zachowaniem określonego trybu postępowania oraz, czy taki tryb przed wniesieniem skargi został wyczerpany, czy skargę wniosła legitymowana do tego osoba.

Brzmienie przepisu art. 3 § 2 pkt 3 p.p.s.a. jednoznacznie wskazuje, że przepis ten stanowi jedyną podstawę zaskarżania do sądu administracyjnego postanowień wydanych w postępowaniu egzekucyjnym na które służy zażalenie oraz, stosownie do art. § 2 pkt 8, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach, w których są wydawane decyzje i postanowienia (pkt 1-3), oraz w tych sprawach, w których mogą być wydawane akty lub podejmowane czynności określone w art. 3 § 2 pkt 4, tj. inne akty i czynności z zakresu działania organów (zob. postanowienie NSA z dnia 16 września 2004 r., OSK 247/04, ONSA WSA 2004, nr 2, poz. 30).

Z treści skargi wynika, że jej przedmiotem nie jest jakiekolwiek ostateczne postanowienie organu egzekucyjnego, lecz szeroko rozumiane czynności egzekucyjne Prezydenta Miasta w przedmiocie opłaty dodatkowej za nieopłacony postój, wyrażające się w wydaniu tytułów wykonawczych oraz ich wyegzekwowaniu. Czynności te nie mieszczą się w katalogu spraw, na które przysługuje skarga do sądu administracyjnego, tj. wymienionych w art. 3 p.p.s.a. Organ nie rozstrzygnął bowiem żadnej sprawy administracyjnej, nie wydał decyzji administracyjnej ani postanowienia. Podjęte przez organ czynności egzekucyjne nie były również aktem lub czynnością z zakresu administracji publicznej, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a.

Wobec powyższego, czynności te nie mogą być przedmiotem kontroli sądowoadministracyjnej.

Podnieść należy, że - stosownie do art. 26 § 1 ustawy z dnia 17 czerwca

1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. Nr 229, poz. 1954 ze zm.) - wszczęcie egzekucji następuje na podstawie tytułu wykonawczego na wniosek uprawnionego wierzyciela. Tytuł wykonawczy stanowiący podstawę egzekucji administracyjnej, jest dokumentem urzędowym niezbędnym do wszczęcia i prowadzenia tegoż postępowania. Dokument ten nie jest decyzją administracyjną w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. Wystawiony tytuł wykonawczy nie mieści się w katalogu spraw na które przysługuje skarga do sądu administracyjnego, tj. art. 3 p.p.s.a. Nie rozstrzyga on żadnej sprawy administracyjnej, nie jest decyzją administracyjną ani postanowieniem, jak również nie jest aktem lub czynnością z zakresu administracji publicznej, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. (por. postanowienie WSA w Szczecinie z dnia 30 marca

2009 r., II SA/Sz 149/09, postanowienie WSA w Olsztynie z dnia 10 lutego 2011 r., II SA/Ol 61/11, dostępne pod adresem http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Sporządzony według ustalonego wzoru tytuł wykonawczy zawiera - stosownie do przepisu art. 27 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji - adresowane do zobowiązanego pouczenie o przysługującym mu w terminie 7 dni prawie zgłoszenia do organu egzekucyjnego zarzutów w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego, których podstawy zostały wyczerpująco wymienione w jej art. 33. Zgłoszone przez zobowiązanego zarzuty w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego rozpatruje organ egzekucyjny w trybie określonym przepisem art. 34 ww. ustawy, to jest po uzyskaniu stanowiska wierzyciela wyrażonego w formie postanowienia, na które służy zażalenie do organu wyższego stopnia. Uzyskawszy stanowisko wierzyciela w sprawie zgłoszonych zarzutów organ egzekucyjny wydaje postanowienie w sprawie zgłoszonych zarzutów, na które to postanowienie zobowiązanemu przysługuje zażalenie. Wniesienie zażalenia na takie postanowienie otwiera drogę do rozpatrzenia zarzutów przez organ wyższego stopnia, a następnie - w przypadku jego nieuwzględnienia - dopuszczalnym czyni wniesienie skargi do sądu administracyjnego. Dopiero ostateczne rozstrzygnięcie organu administracyjnego, wydane na skutek zgłoszonych zarzutów, może stanowić podstawę skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego.

Sądowi z urzędu jest wiadome, że strona skorzystała z prawa wniesienia zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, prowadzonym na podstawie tytułu wykonawczego nr ...], które to zarzuty Prezydent Miasta postanowieniem z dnia 29 grudnia 2008 r. uznał za nieuzasadnione. Jednakże strona nie skorzystała z prawa do złożenia zażalenia na to postanowienie.

Zważywszy zatem, że kontrola legalności działalności podjętej przez organ administracji publicznej w zakresie dotyczącym wystawienia tytułów wykonawczych stanowiących podstawę wszczęcia i prowadzenia egzekucji administracyjnej dokonać się może jedynie w drodze szczególnego środka zaskarżenia, jakim jest zgłoszenie zarzutów w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego, a następnie złożenia zażalenia na postanowienia organu egzekucyjnego uznającego te zarzuty za nieuzasadnione, co w rozpatrywanej sprawie nie miało miejsca, wniesioną w tejże sprawie skargę o uchylenie przez sąd administracyjny wystawionych przez Prezydenta Miasta tytułów wykonawczych, uznać należało za niedopuszczalną, co w konsekwencji rodzi konieczność jej odrzucenia, stosownie do przepisu art. 58 p.p.s.a.

Z powyższych względów, na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 p.p.s.a. w zw. z art. 58 § 3 p.p.s.a. orzeczono jak w sentencji postanowienia.