drukuj    zapisz    Powrót do listy

652 Sprawy ubezpieczeń zdrowotnych 657, Ubezpieczenie społeczne, Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia, Oddalono skargę kasacyjną, II GSK 2758/15 - Wyrok NSA z 2017-07-12, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II GSK 2758/15 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2017-07-12 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2015-09-30
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Joanna Sieńczyło - Chlabicz /sprawozdawca/
Piotr Kraczowski
Wojciech Kręcisz /przewodniczący/
Symbol z opisem
652 Sprawy ubezpieczeń zdrowotnych
657
Hasła tematyczne
Ubezpieczenie społeczne
Sygn. powiązane
VI SA/Wa 2446/14 - Wyrok WSA w Warszawie z 2015-03-26
Skarżony organ
Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2008 nr 164 poz 1027 art. 82 ust. 1 i 2, art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c i e
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - tekst jednolity.
Tezy

Zbieg dwóch lub większej liczby tytułów do objęcia danej osoby ubezpieczeniem zdrowotnym na podstawie art. 82 ust. 1 i ust. 2 w zw. z art. 66 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ze zm. - dalej: ustawa o świadczeniach) występuje wówczas, gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego lub z tytułów tego samego rodzaju uzyskuje więcej niż jeden przychód. Tylko wówczas składka na ubezpieczenie zdrowotne może być opłacana z kilku tytułów odrębnie.

Natomiast w rozpoznawanej sprawie wnioskodawca uzyskuje przychód wyłącznie z tytułu umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania, tj. z kontraktu menadżerskiego zawartego z Katowickim Holdingiem Węglowym S.A. Zatem wnioskodawca uzyskuje tylko jeden przychód z obu tytułów do objęcia danej osoby obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, wymienionych w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c i lit. e ustawy o świadczeniach, świadcząc usługę w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Oznacza to, że nie mają w tym przypadku zastosowania przepisy art. 82 ust. 1 i ust. 2 ustawy o świadczeniach.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Wojciech Kręcisz Sędzia NSA Joanna Sieńczyło-Chlabicz (spr.) Sędzia del. WSA Piotr Kraczowski Protokolant Anna Fyda-Kawula po rozpoznaniu w dniu 12 lipca 2017 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 marca 2015 r., sygn. akt VI SA/Wa 2446/14 w sprawie ze skargi T. S. na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] czerwca 2014 r., nr [...] w przedmiocie wydania indywidualnej interpretacji w sprawie podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia na rzecz T. S. 120 (słownie: sto dwadzieścia) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 26 marca 2015 r., sygn. akt VI SA/Wa 2446/14, po rozpoznaniu sprawy ze skargi T.S. na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] czerwca 2014 r., nr [...] w przedmiocie wydania indywidualnej interpretacji w sprawie podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego: uchylił zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję Dyrektora Ś. Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] sierpnia 2013 r. (pkt 1); stwierdził, że uchylone decyzje nie podlegają wykonaniu (pkt 2); zasądził od Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia na rzecz T. S. kwotę 457 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania (pkt 3).

Z uzasadnienia wyroku Sądu I instancji wynika, że za podstawę rozstrzygnięcia przyjął on następujące ustalenia:

I

T. S. (dalej: wnioskodawca lub skarżący) pismem z dnia [...] sierpnia 2013 r. zwrócił się do Dyrektora Ś. Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia (dalej: Dyrektor OW NFZ) z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r., poz. 672, ze zm. – dalej: u.s.d.g.), a mianowicie: czy prowadząc działalność gospodarczą w zakresie usług zarządzania, w ramach której zawarł umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania (tzw. kontrakt menadżerski), podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu wyłącznie z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej, a tym samym czy jest zobowiązany do samodzielnego zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych faktu rozpoczęcia działalności gospodarczej oraz obliczania i przekazywania składek na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności.

We wniosku wskazał, że K. H. W. S.A. z siedzibą w K. zawarł z nim umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania -kontrakt menadżerski, która jest wykonywana od [...] czerwca 2013 r. Przedmiotem ww. umowy jest kierowanie spółką, zarządzanie jej majątkiem oraz reprezentowanie spółki wobec organów państwowych, organów samorządu terytorialnego i innych podmiotów oraz osób trzecich. Wnioskodawca wskazał, że prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności, której przedmiotem jest w szczególności wykonywanie usług zarządzania przedsiębiorstwem. Ponadto, zaznaczył, że z uwagi na pełne zaangażowanie w czynności zarządzania na rzecz K. H. W. S.A. z siedzibą w K., wnioskodawca uzyskuje przychody wyłącznie z tytułu umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania – kontrakt menadżerski – zawartej z KHW S.A,

Dyrektor OW NFZ decyzją z dnia [...] sierpnia 2013 r. stwierdził, że stanowisko przedstawione przez wnioskodawcę w zakresie obowiązku podlegania przez niego ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu prowadzonej działalności pozarolniczej, kiedy w ramach tej działalności wykonywana jest umowa o świadczenie usług - kontrakt menadżerski - jest nieprawidłowe.

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] czerwca 2014 r., Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia (dalej: Prezes NFZ) po rozpatrzeniu odwołania skarżącego - na podstawie art. 102 ust. 5 pkt 24 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ze zm. - dalej: ustawa o świadczeniach), art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm. - dalej: k.p.a). oraz art. 10 ust. 1 i 5 u.s.d.g. - utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.

Organ stanął na stanowisku, że z przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1442 ze zm., dalej: u.s.u.s.) wynika, że osoba świadcząca pracę na podstawie umowy zlecenia albo umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm. - dalej: k.c.) stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, prowadząca jednocześnie pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, spełnia warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi z obydwu ww. tytułów, czyli zarówno z tytułu świadczenia pracy na podstawie umowy zlecenia albo umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z k.c. stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, jak i z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Skoro natomiast wspomniana osoba spełnia warunki do podlegania ubezpieczeniom społecznym z obydwu ww. tytułów, to w konsekwencji podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu z każdego ze wskazanych powyżej tytułów.

Zdaniem organu, umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania - kontrakt menedżerski należy zaliczyć do kategorii umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, dlatego też, stosownie do art. 750 k.c., stosuje się do nich przepisy dotyczące zlecenia.

Organ podkreślił również, że, stosownie do przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012, poz. 361 ze zm.) dla menedżera posiadającego wpis do ewidencji działalności gospodarczej w zakresie zarządzania i jednocześnie mającego zawartą umowę kontraktu menedżerskiego, przychód uzyskiwany z tej umowy dla potrzeby opłacenia podatku dochodowego jest traktowany jako przychód z działalności wykonywanej osobiście, a nie przychód z działalności gospodarczej. Oznacza to, że wykonywanie umowy o zarządzanie powoduje powstanie przychodu z działalności wykonywanej osobiście i nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej.

Tym samym zdaniem organu należało uznać, że T. S. wykonujący pracę na podstawie umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem, tj. umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami k.c. stosuje się przepisy dotyczące zlecenia - podlega z tego tytułu ubezpieczeniu zdrowotnemu. Organ przyjął, że na gruncie ubezpieczenia społecznego w rozpoznawanej sprawie chodzi o wykonywanie umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami k.c. stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zatem skarżący podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego na podstawie art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o świadczeniach, dla którego podstawę wymiaru składki stanowi przychód zaliczany z punktu widzenia przepisów podatkowych do działalności wykonywanej osobiście.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 26 marca 2015 r. uwzględnił skargę wnioskodawcy uznając ją za zasadną.

Sąd I instancji stwierdził, że w niniejszej sprawie rozstrzygnięcia wymaga, czy organy obu instancji prawidłowo uznały, że w przypadku gdy dana osoba prowadząca działalność pozarolniczą i jednocześnie wykonująca umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania zawartą w ramach tej pozarolniczej działalności, podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu zarówno z tytułu wykonywania obowiązków menedżera na podstawie umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania zawartej w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, jak z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności, w ramach której osoba ta wykonuje obowiązki menedżera na podstawie umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania.

Sąd I instancji zgodził się ze stanowiskiem organów, że prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, a także świadczenie usług w zakresie zarządzania w związku z zawartym kontraktem menedżerskim, stanowią odrębne tytuły objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego. Powyższe jednoznacznie wynika z art. 66 ust. 1 pkt 1 lit c i lit. e ustawy o świadczeniach, zgodnie z którym obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, lub ubezpieczeniami społecznymi rolników, które są: osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą lub osobami z nimi współpracującymi, z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia lub osobami z nimi współpracującymi.

Sąd I instancji wskazał, że umową o świadczenie usług, o której mowa w art. 750 k.c., do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia, jest przedmiotowa umowa (kontrakt menedżerski), zawarta przez skarżącego z K. H. W. S.A. z siedzibą w K., której przedmiotem jest kierowanie Spółką, oraz zarządzanie jej majątkiem. Skarżący zaś prowadzi działalność gospodarczą zarejestrowaną w CEIDG, w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem.

Jednakże, zdaniem Sądu I instancji, żadne przepisy u.s.d.g., czy też ustawy o świadczeniach, jak i ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, nie wykluczają możliwości wykonywania świadczenia w zakresie zarządzania na podstawie kontraktu menedżerskiego w ramach działalności gospodarczej. Oznacza to, że świadczenie usług w zakresie zarządzania spółką w ramach prowadzonej działalności gospodarczej mieści się w definicji działalności gospodarczej, o której mowa w art. 2 u.s.d.g., a co za tym idzie, w świetle art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 5 pkt 21 ustawy o świadczeniach. Skarżący zaś jest osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o świadczeniach. Sąd I instancji podzielił przyjęty w orzecznictwie Sądu Najwyższego pogląd, że osoba świadcząca usługi w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, podlega ubezpieczeniom społecznym tylko z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Prowadzenie działalności gospodarczej jako tytuł ubezpieczenia wyprzedza i pochłania wykonywanie umowy menadżerskiej, stąd przedsiębiorca zawierający w ramach prowadzonej działalności umowę o świadczenie usług (umowę gospodarczą) z własnych środków finansuje składki na ubezpieczenie społeczne, emerytalne i rentowe na ogólnych zasadach ubezpieczenia wynikającego z prowadzenia działalności gospodarczej.

W ocenie Sądu I instancji, na gruncie ustawy o świadczeniach, przedmiotową kwestię, w ocenie Sądu należy rozstrzygnąć w oparciu o regulację art. 82 ust. 1 i ust. 2 ustawy o świadczeniach. Przytoczone przepisy normują sytuację zbiegu dwóch lub większej liczby tytułów do objęcia danej osoby obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, określając w jaki sposób opłacana jest składka na ubezpieczenie zdrowotne w przypadku takiego zbiegu. Z przepisów tych jednak wynika, że zbieg dwóch lub większej liczby tytułów do objęcia danej osoby obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym występuje wówczas, gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego lub z tytułów tego samego rodzaju uzyskuje więcej niż jeden przychód. Tylko wówczas składka na ubezpieczenie zdrowotne może być opłacana z kilku tytułów odrębnie.

W przedmiotowej sprawie natomiast, z opisu stanu faktycznego zawartego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wynika, że skarżący uzyskuje tylko jeden przychód z obu tytułów do objęcia danej osoby obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, wymienionych w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c i lit. e ustawy o świadczeniach, świadcząc usługę w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Oznacza to, że nie mają zastosowania przepisy art. 82 ust. 1 i ust. 2 ustawy o świadczeniach, co zdaniem Sądu, prowadzi do wniosku, że nie ma też podstaw prawnych do przyjęcia, że skarżący uzyskując jeden przychód podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu i opłaca składki, zarówno z tytułu wykonywania obowiązków menedżera na podstawie umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania zawartej w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, jak z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności w ramach której wykonuje obowiązki menedżera na podstawie umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania. Przy tym Sąd I instancji stwierdził, że nieuprawnione w sprawie było odwołanie się do regulacji prawnej zawartej w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 5a pkt 6, art. 10 ust. 1 pkt 2 i art. 13 pkt 9). Zarówno ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych, jak i ustawa o świadczeniach zawiera całościową regulację i nie zawiera odwołań do systemu podatkowego. Brak było podstaw dla zastosowania pomocniczo analogii do regulacji podatkowej.

Reasumując, Sąd I instancji stwierdził, że organy obu instancji rozstrzygając przedmiotową sprawę naruszyły art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c i lit. e, w związku z art. 82 ust. 1 i ust. 2 ustawy o świadczeniach, jak również art. 5 pkt 21 ustawy o świadczeniach w związku z art. 8 ust. 6 pkt 1 u.s.u.s. w zw. z art. 2 u.s.d.g. poprzez ich błędną wykładnię przyjmując, że w przypadku, gdy dana osoba prowadząca działalność pozarolniczą i jednocześnie wykonująca umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania zawartą w ramach tej pozarolniczej działalności, podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu zarówno z tytułu wykonywania obowiązków menedżera na podstawie umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania zawartej w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, jak i z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności, w ramach której osoba ta wykonuje obowiązki menedżera na podstawie umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania.

II

Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia wniósł skargę kasacyjną od powyższego wyroku, domagając się jego uchylenia w całości i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie oraz o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono, na podstawie art. 174 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.; dalej: p.p.s.a.):

1. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 82 ust. 1 i 2 w zw. z art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c i e ustawy o świadczeniach, jak również art. 5 pkt 21 ustawy o świadczeniach w zw. z art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, poprzez ich błędną wykładnię, a w konsekwencji nieprawidłowe przyjęcie, iż umowa kontraktu menadżerskiego, zawarta równolegle z prowadzoną pozarolniczą działalnością gospodarczą - nie może stanowić odrębnego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia społecznego jako zlecenie, i stanowi składowa wykonywanej działalności gospodarczej, co skutkuje brakiem obowiązku dla wykonującej ją osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą podwójnego odprowadzania składek na ubezpieczenie zdrowotne, podczas gdy prawidłowa interpretacja winna prowadzić do przyjęcia, iż osoba realizująca kontrakt menadżerski uzyskuje dochód z działalności wykonywanej osobiście i prowadząca równocześnie pozarolniczą działalność gospodarczą, powinna odprowadzać dwie niezależne składki na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z tych tytułów,

2. naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 133 p.p.s.a., poprzez błędne przyjęcie, że organ w wydanej decyzji przypisał skarżącemu dwa odrębne tytuły podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego i wydanie orzeczenia na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego, podczas gdy w tym zakresie w wydanej decyzji organ jedynie rozważał przypadki podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, aczkolwiek w konkluzji rozważań przypisał skarżącemu tylko jeden tytuł podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, a mianowicie umowę o świadczenie usług – kontrakt menedżerski.

Ponadto, Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia wniósł o zawieszenie postępowania z urzędu na podstawie art. 125 § 1 pkt 1 w zw. z art. 193 p.p.s.a. z uwagi na istniejący spór w orzecznictwie i w związek niniejszej sprawy z zagadnieniem prawnym, przekazanym postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2015 r., sygn. akt I UK 207/14, Sądowi Najwyższemu w składzie powiększonym, a mianowicie: "czy tytułem do podlegania ubezpieczeniom społecznym przez członka zarządu spółki akcyjnej, który zawarł z tą spółką umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania (kontrakt menadżerski) w ramach prowadzonej przez siebie pozarolniczej działalności gospodarczej, jest prowadzenie tej działalności (art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych; jednolity tekst: Dz. U. z 2013 r.; poz. 1442 ze zm.), czy umowa o świadczenie usług (art. 6 ust. 1 pkt 4 tej ustawy).";

W odpowiedzi na skargę kasacyjną skarżący wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Na rozprawie w dniu 12 lipca 2017 r. pełnomocnik Prezesa NFZ oświadczył, że cofa zawarty w skardze kasacyjnej wniosek o zawieszenie postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.

III

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie zasługuje na uwzględnienie, ponieważ pozbawiona jest usprawiedliwionych podstaw.

W postępowaniu kasacyjnym obowiązuje wynikająca z art. 183 § 1 p.p.s.a. zasada związania Naczelnego Sądu Administracyjnego podstawami i granicami zaskarżenia, wskazanymi w skardze kasacyjnej. Przytoczone w tym środku prawnym przyczyny wadliwości kwestionowanego orzeczenia determinują zakres jego kontroli przez Sąd drugiej instancji. Do podjęcia działań z urzędu Naczelny Sąd Administracyjny zobowiązany jest jedynie w sytuacjach określonych w art. 183 § 2 p.p.s.a., które w sprawie nie występują.

Całkowicie niezasadny jest zarzut naruszenia art. 133 p.p.s.a. wskazany w pkt 2 petitum skargi kasacyjnej.

Odnosząc się do tak postawionego zarzutu przede wszystkim należy podkreślić, że przepis ten składa się z jednostek redakcyjnych, a mianowicie z trzech paragrafów. Zarzut ten nie został przez autor skargi kasacyjnej dokładnie określony, ponieważ nie zawiera wskazania konkretnej jednostki redakcyjnej tego przepisu, który zdaniem autora skargi kasacyjnej został naruszony. Zatem tak postawiony zarzut uchyla się spod kontroli Naczelnego Sądu Administracyjnego (por. wyrok NSA z dnia 24 czerwca 2015 r., sygn. akt II GSK 1184/14). Naczelny Sąd Administracyjny może uwzględnić bowiem tylko te przepisy, które zostały wyraźnie wskazane w skardze kasacyjnej jako naruszone. Sąd kasacyjny nie może zastępować strony i precyzować czy uzupełniać przytoczonych podstaw kasacyjnych. Nie jest też uprawniony, ani zobowiązany poszukiwać za stronę naruszeń prawa, jakich mógł dopuścić się wojewódzki sąd administracyjny (por. wyrok NSA z dnia 7 marca 2013 r., sygn. akt II GSK 2321/11). Stąd też, skarga kasacyjna musi spełniać ustawowe wymogi określone w art. 176 w związku z art. 174 p.p.s.a. W odniesieniu do przepisu, który nie stanowi jednej zamkniętej całości, a składa się z kilku paragrafów, wymóg skutecznie wniesionej skargi kasacyjnej jest spełniony wówczas, gdy wskazuje ona konkretny przepis naruszony przez sąd pierwszej instancji, z podaniem artykułu, ustępu, paragrafu, punktu i ewentualnie innej jednostki redakcyjnej przepisu.

Ponadto, art. 133 p.p.s.a. nie może służyć - jak chce tego kasator - kwestionowaniu oceny dokonanej przez Sąd I instancji stanu faktycznego zawartego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, jak również nie służy również zwalczaniu wniosków, jakie zostały wyprowadzone z materiału aktowego, lecz nakazuje sądowi pewne konkretne zachowania przy wyrokowaniu (por. wyrok NSA z dnia 9 sierpnia 2016 r., sygn. akt II OSK 2929/14, LEX nr 2119367 oraz wyrok NSA z dnia 3 lutego 2016 r., sygn. akt I OSK 1422/14, LEX nr 2035971).

Nietrafny jest również sformułowany w pkt 1 petitum skargi kasacyjnej zarzut naruszenia przepisów prawa materialnego, tj. art. 82 ust. 1 i 2 w zw. z art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c i e ustawy o świadczeniach, jak również art. 5 pkt 21 ustawy o świadczeniach w zw. z art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, poprzez ich błędną wykładnię, a w konsekwencji niewłaściwe zastosowanie tych przepisów przez Sąd I instancji.

Istota sporu w rozpoznawanej sprawie sprowadza się do kwestii rozstrzygnięcia, czy w przypadku gdy dana osoba prowadząca działalność pozarolniczą i jednocześnie wykonująca umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem zawartą w ramach tej pozarolniczej działalności, podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu zarówno z tytułu wykonywania obowiązków menedżera na podstawie umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania zawartej w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, jak i z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności, w ramach której osoba ta wykonuje obowiązki menedżera na podstawie umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania. Zatem, czy mamy w rozpoznawanej sprawie do czynienia ze zbiegiem dwóch lub większej liczby tytułów do objęcia danej osoby obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, o którym mowa w art. 82 ust. 1 i 2 w zw. z art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c i e ustawy o świadczeniach, jak chce tego skarżący organ. Czy – jak twierdzi Sąd I instancji, biorąc pod uwagę stan faktyczny opisany we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, nie mamy w tym przypadku do czynienia ze zbiegiem dwóch lub większej liczby tytułów do objęcia danej osoby obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, a w konsekwencji nie znajduje zastosowania art. 82 ust. 1 i 2 w zw. z art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c i e ustawy o świadczeniach.

Na wstępie podkreślenia wymaga, że zakres i przedmiot sprawy o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa konstytuuje treść wniosku wszczynającego postępowanie, a rolą organu prowadzącego to postępowanie jest ocena stanowiska strony w interesującej ją kwestii. Istotą tego postępowania jest zatem uzyskanie przez stronę wyjaśnienia treści przepisów prawa i ich zastosowania w odniesieniu do indywidualnej sytuacji wskazanej we wniosku. Organ wydający decyzję nie może więc ingerować w stan faktyczny opisany we wniosku, podważać go, uzupełniać, czy zmieniać w oparciu o inne źródła lub wiedzę znaną mu z urzędu (zob. post. Sądu Najwyższego z dnia 18 września 2014 r., III UK 122/13). Natomiast Sąd ocenia tylko prawidłowość dokonanej interpretacji, a zatem nie dokonuje żadnych ustaleń faktycznych, a jedynie kontroluje, czy przedstawiona interpretacja przepisów w odniesieniu do wskazanego we wniosku stanu faktycznego jest właściwa.

Odnosząc się do stanu faktycznego opisanego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej należy zaznaczyć, że wnioskodawca wskazał, że prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności, tj. na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, której przedmiotem jest w szczególności wykonywanie usług zarządzania przedsiębiorstwem. Wnioskodawca nadmienił, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawarł z umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania - kontrakt menadżerski z K. H. W. S.A. z siedzibą w K., która jest wykonywana od 14 czerwca 2013 r. Przedmiotem ww. umowy jest kierowanie spółką, zarządzanie jej majątkiem oraz reprezentowanie spółki wobec organów państwowych, organów samorządu terytorialnego i innych podmiotów oraz osób trzecich. Ponadto, co istotne zaznaczył, że z uwagi na pełne zaangażowanie w czynności zarządzania na rzecz K. H. W. S.A. z siedzibą w K, wnioskodawca uzyskuje przychody wyłącznie z tytułu umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania – kontrakt menadżerski – zawartej z KHW S.A,

Naczelny Sąd Administracyjny podziela stanowisko Sądu I instancji, który słusznie stwierdził, że nie mamy w opisanym we wniosku stanie faktycznym do czynienia ze zbiegiem tytułów do objęcia wnioskodawcy obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, o którym stanowi art. 82 ust. 1 i 2 w zw. z art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c i e ustawy o świadczeniach.

Jak słusznie stwierdził Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, a także świadczenie usług w zakresie zarządzania w związku z zawartym kontraktem menedżerskim, stanowią odrębne tytuły objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, co jednoznacznie wynika z art. 66 ust. 1 pkt 1 lit c i lit. e ustawy o świadczeniach.

Zgodnie z art. 82 ust. 1 i ust. 2 ustawy o świadczeniach, w przypadku gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, o którym mowa w art. 66 ust. 1, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie, w przypadku natomiast, gdy w ramach jednego z tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego wymienionych w art. 66 ust. 1 ubezpieczony uzyskuje więcej niż jeden przychód, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od każdego z uzyskanych przychodów odrębnie. Przytoczone przepisy normują sytuację zbiegu dwóch lub większej liczby tytułów do objęcia danej osoby obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, określając w jaki sposób opłacana jest składka na ubezpieczenie zdrowotne w przypadku takiego zbiegu. Z przepisów tych jednak wynika, że zbieg dwóch lub większej liczby tytułów do objęcia danej osoby obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym występuje wówczas, gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego lub z tytułów tego samego rodzaju uzyskuje więcej niż jeden przychód. Tylko wówczas składka na ubezpieczenie zdrowotne może być opłacana z kilku tytułów odrębnie.

Z taką sytuacją nie mamy do czynienia w rozpoznawanej sprawie. Jak wynika bowiem z opisu stanu faktycznego zawartego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej – wnioskodawca uzyskuje przychód wyłącznie z tytułu umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania, tj. z kontraktu menadżerskiego zawartego z K. H. W. S.A. Zatem wnioskodawca uzyskuje tylko jeden przychód z obu tytułów do objęcia danej osoby obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, wymienionych w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c i lit. e ustawy o świadczeniach, świadcząc usługę w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Oznacza to, że - wbrew stanowisku skarżącego kasacyjnie organu - nie mają w tym przypadku zastosowania przepisy art. 82 ust. 1 i ust. 2 ustawy o świadczeniach, co w konsekwencji prowadzi do wniosku, że nie ma podstaw prawnych do przyjęcia, że wnioskodawca uzyskując jeden przychód podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu i opłaca składki, zarówno z tytułu wykonywania obowiązków menedżera na podstawie umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania zawartej w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, jak z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności w ramach której wykonuje obowiązki menedżera na podstawie umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania.

Z tych wszystkich przyczyn Naczelny Sąd Administracyjny nie znalazł podstaw do uwzględnienia skargi kasacyjnej i orzekł jak w sentencji wyroku na mocy art. 184 p.p.s.a.

O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono na mocy art. 204 pkt 2 p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt