Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

II OZ 168 / 10 POSTANOWIENIE Dnia 2 marca 2010 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Maria Czapska - Górnikiewicz po rozpoznaniu w dniu 2 marca 2010 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Z. R. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 października 2009 r. sygn. akt VII SA/Wa 879/08 w zakresie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia skargi w sprawie ze skargi Z. R. na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] marca 2008 r. znak [...] w przedmiocie odmowy wznowienia postępowania postanawia oddalić zażalenie.

II OZ 168 / 10

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 14 października 2009 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odmówił przywrócenia Z. R. przywrócenia terminu do wniesienia skargi na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] marca 2008 r. w przedmiocie odmowy wznowienia postępowania.

W uzasadnieniu powyższego postanowienia Sąd pierwszej instancji wskazał, iż postanowieniem z dnia 16 września 2008 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odrzucił skargę Z. R., jako wniesioną z uchybieniem terminu, o którym mowa w art. 53 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.- zwanej dalej p.p.s.a). Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu skargi kasacyjnej Z. R. wniesionej na powyższe orzeczenie, postanowieniem z dnia 19 grudnia 2008 r. sygn. akt II OSK 1851/08 oddalił ją wskazując, że strona skarżąca nie udowodniła, iż zaskarżona decyzja została jej doręczona wadliwie (brak przedstawienia wyniku postępowania reklamacyjnego).

W dniu 8 września 2009 r. skarżący wraz ze skargą złożył wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi, wskazując, że wystąpił z wnioskiem do Urzędu Pocztowego ze stosownym wnioskiem o wszczęcie postępowania reklamacyjnego. W postępowaniu tym nie uwzględniono reklamacji skarżącego. Ponadto wnioskodawca wskazał, że nadawca przesyłki- Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego nie zastosował druku "kpa 5a", który dotyczy przesyłek nadawanych w postępowaniu administracyjnym oraz że nie otrzymał zawiadomienia o doręczeniu przesyłki sąsiadowi. Okoliczności te świadczą o tym, że zaskarżona decyzja nie została mu doręczona do rąk własnych, lecz została przekazana osobie postronnej i nieupoważnionej. Osoba ta przedmiotową przesyłkę wraz z inną korespondencją włożyła do drzwi mieszkania skarżącego podczas jego nieobecności, co uniemożliwiło mu dochowanie terminu do złożenia skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, odmawiając przywrócenia terminu, wskazał, iż wnioskodawca w swym wniosku nie uprawdopodobnił okoliczności, które mogłyby wskazywać na brak winy w uchybieniu terminu.

Zdaniem Sądu, zaskarżona decyzja została doręczona Z. R. w trybie art. 43 k.p.a., który jako zastępcza forma doręczenia pisma rodzi domniemanie prawne, że pismo zostało doręczone adresatowi. Sąd stwierdził, iż z pisma Poczty Polskiej z dnia 26 stycznia 2009 r., stanowiącego odpowiedź na reklamację, wynika, że zaskarżona decyzja została prawidłowo doręczona w dniu 3 kwietnia 2008 r., a Urząd Pocztowy nie uwzględnił reklamacji skarżącego. Ponadto z okoliczności faktycznych sprawy, na które powołuje się skarżący, wynika, że wydanie przesyłki nastąpiło sąsiadce skarżącego, która jednocześnie jest jego siostrzenicą. Z wyjaśnień wnioskodawcy wynika, że w budynku mieszkalnym przy ul. [...] w [...] znajdują się dwa odrębne mieszkania, z których jedno należy do wnioskodawcy, a drugie jest zamieszkiwane przez K. B. Z powyższych okoliczności wynika, że doręczenie przedmiotowej przesyłki mogło nastąpić w trybie art. 43 k.p.a., a zatem w przedmiotowej sprawie przesyłkę otrzymała właściwa osoba.

Jak podkreślił Sąd, zgodnie z art. 43 w zw. z art. 39 k.p.a. datą doręczenia pisma adresatowi w ww. trybie zastępczym jest dzień odebrania pisma przez m.in. sąsiada, a nie dzień faktycznego odebrania przez adresata pisma przekazanego przez tą osobę. Z powyższego wynika, że datą od której biegł termin do wniesienia skargi była data doręczenia przesyłki sąsiadce (3 kwietnia 2008 r.), a podnoszone przez wnioskodawcę argumenty pozostają bez wpływu na ww. okoliczność, ponieważ nie świadczą, iż Z. R. nie mógł w terminie od dnia 3 kwietnia 2008 r. do 5 maja 2008 r. wnieść skargi do sądu administracyjnego. Wnioskodawca nie wykazał, że w ww. okresie zaistniały przeszkody, które uniemożliwiły mu wniesienie skargi.

Mając powyższe okoliczności na uwadze na podstawie art. 86 § 1 p.p.s.a., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odmówił skarżącemu przywrócenia terminu do wniesienia skargi.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł Z. R., reprezentowany przez adw. J. S., zaskarżając je w całości i zarzucając mu naruszenie przepisów postępowania, które miało zasadniczy wpływ na rozstrzygnięcie, a to:

- art. 86 § 1 p.p.s.a. w związku z art. 43 k.p.a. polegające na pomięciu okoliczności przy dokonywaniu subsumcji, iż o fakcie doręczenia zastępczego listonosz winien poinformować adresata poprzez pozostawienie stosownej pisemnej informacji w drzwiach mieszkania, co skutkowało nietrafnym ustaleniem, że doręczenie zastępcze decyzji zostało dokonane prawidłowo, a uchybienie przez skarżącego terminowi do złożenia skargi na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] marca 2008 r. nastąpiło z winy skarżącego, mimo iż doręczenie ww. decyzji organu administracji nastąpiło z naruszeniem art. 43 k.p.a., gdyż o przesyłce doręczonej zastępczo sąsiadce skarżącego listonosz nie poinformował Z. R. poprzez pozostawienie stosownej informacji w drzwiach mieszkania;

- art. 87 § 2 p.p.s.a. poprzez nietrafne przyjęcie, iż okoliczność braku winy w uchybieniu terminowi należy udowodnić, w sytuacji gdy ustawodawca przewidział obowiązek znacznie mniej rygorystyczny i niesformalizowany, polegający na obowiązku jedynie uprawdopodobnienia okoliczności braku winy w uchybieniu terminowi, co skarżący uczynił składając skargę kasacyjną z załącznikami, a następnie składając wniosek o przywrócenie terminu do złożenia skargi z załącznikami.

Wskazując na powyższe zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji oraz o zasądzenie na rzecz pełnomocnika kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącemu z urzędu w postępowaniu zażaleniowym.

W uzasadnieniu zażalenia skarżący wskazał, iż decyzja Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] marca 2008 r. została doręczona w trybie art. 43 k.p.a., przy czym listonosz nietrafnie założył, iż doręczanie nastąpiło dorosłemu domownikowi, gdy w rzeczywistości decyzja została doręczona sąsiadce Z. R. (siostrzenicy- K. B.). Wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 43 k.p.a. o fakcie złożenia przesyłki kierowanej do skarżącego u sąsiadki, listonosz nie poinformował Z. R. poprzez umieszczenie stosownego zawiadomienia w drzwiach jego mieszkania, przez co uchybiono obowiązkowi zabezpieczenia minimum jego praw, bowiem nie uzyskał on informacji o skierowanej do niego urzędowej przesyłki, a w konsekwencji naruszono prawo skarżącego do sądu. Sąsiadka K. B. przekazała skarżącemu przesyłkę zawierającą ww. decyzję ze znaczną zwłoką i nie była w stanie określić którego dnia nastąpiło doręczenie. Skarżący dołożył natomiast starań by skutecznie zaskarżyć decyzję, wysyłając skargę przed upływem 30 dni od przekazania mu przesyłki do rąk własnych, tj. 5 maja 2009 r. i był przekonany, że zachował termin do złożenia skargi.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zawiera usprawiedliwionych podstaw.

Zgodnie z art. 86 § 1 zdanie 1 p.p.s.a., jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi o przywróceniu terminu. Warunkiem skuteczności wniosku o przywrócenie uchybionego terminu jest łączne spełnienie przesłanek określonych w art. 86 i art. 87 p.p.s.a., tj. uprawdopodobnienie przez stronę braku winy w uchybieniu terminu (art. 86 § 1 i art. 87 § 2 p.p.s.a.), spowodowanie przez uchybienie terminu ujemnych skutków dla strony (art. 86 § 2 p.p.s.a.), dochowanie terminu do wniesienia wniosku (art. 87 § 1 p.p.s.a.) i dopełnienie uchybionej czynności (art. 87 § 4 p.p.s.a.).

Wniosek o przywrócenie terminu powinien powoływać okoliczności wskazujące na brak winy strony w uchybieniu terminu, które zapewniają uprawdopodobnienie zasadności tego wniosku. Brak winy w uchybieniu terminu powinien być przy tym oceniany z uwzględnieniem wszystkich okoliczności konkretnej sprawy, w sposób uwzględniający obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od strony dbającej należycie o własne interesy i przy braniu pod uwagę także uchybień spowodowanych nawet niewielkim niedbalstwem. Z brakiem winy mamy, bowiem do czynienia tylko w przypadku zaistnienia sytuacji niezależnych od strony, która uchybiła terminowi i niemożliwych do przezwyciężenia okoliczności, z powodu, których doszło do przekroczenia wyznaczonego przepisami prawa terminu.

Stwierdzić trzeba, iż w okolicznościach niniejszej sprawy skarżący ani we wniosku o przywrócenie terminu, ani w rozpoznawanym zażaleniu nie wskazał na zaistnienie takich okoliczności, które by pozwalały na zakwestionowanie stanowiska Sądu pierwszej instancji, co do braku podstaw do uwzględnienia wniosku skarżącego w zakresie przywrócenia terminu do dokonania uchybionej czynności, jaką było wniesienie skargi.

Podkreślić przy tym należy, że przedstawiona przez autora rozpatrywanego zażalenia, kwestia prawidłowości dokonania doręczenia zastępczego w związku z odrzuceniem przez Wojewódzki Sąd Administracyjny wniesionej przez skarżącego skargi, była już przedmiotem analizy zarówno Sądu pierwszej instancji, jak i Naczelnego Sądu Administracyjnego w postanowieniu z dnia 19 grudnia 2008 r. sygn. akt II OSK 1851/08 w związku ze skargą kasacyjną Z. R.

Mając powyższe względy na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 p.p.s.a. oddalił zażalenie.