Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Andrzej Góraj, Sędziowie WSA Eugeniusz Wasilewski (spr.), Janusz Walawski, , Protokolant specjalista Elwira Sipak, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 lipca 2013 r. sprawy ze skargi Fundacji [...] z siedzibą w K. na bezczynność Ministra Spraw Zagranicznych w przedmiocie rozpoznania wniosku z [...] października 2012 r. o udostępnienie informacji publicznej 1. zobowiązuje Ministra Spraw Zagranicznych do rozpatrzenia wniosku Fundacji [...] z siedzibą w K. z dnia [...] października 2012 r. o udzielenie informacji publicznej w zakresie żądania udostępnienia raportu na temat spotkania w sprawie [...], w terminie 14 dni od daty doręczenia prawomocnego wyroku wraz z aktami postępowania; 2. stwierdza, że bezczynność organu w zakresie rozpatrzenia wniosku o udostępnienie informacji publicznej nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; 3. zasądza od Ministra Spraw Zagranicznych na rzecz Fundacji [...] z siedzibą w K. kwotę 100 (sto) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Fundacja [...] im. [...] z siedzibą w K. wnioskiem z dnia 6 października 2012 r. zwróciła się do Ministra Spraw Zagranicznych na zasadzie art. 61 Konstytucji RP, w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej o udostępnienie następującej informacji publicznej:

1. czy opisane w poniżej wskazanym i załączonym artykule prasowym fakty po stronie Ministerstwa miały miejsce, to jest:

a) czy Ministerstwo faktycznie otrzymało wskazany raport, jeśli tak, to prosiła o udostępnienie go,

b) czy rozesłało go do innych organów władzy publicznej, jeśli tak, to do których?,

c) czy rozesłanie raportu zostało opatrzone stanowiskiem Ministerstwa lub jakimkolwiek innym rodzajem pisma przewodniego, jeśli tak, to poproszono o udostępnienie tego pisma przewodniego/stanowiska.

W piśmie wskazano, iż żądanie dotyczy raportu przekazanego Ministerstwu przez podmiot zewnętrzny, a następnie rozesłanego przez Ministerstwo do innych organów władzy publicznej według doniesienia [...].

W odpowiedzi na powyższy wniosek Rzecznik Prasowy MSZ potwierdził, że do Ministerstwa Spraw Zagranicznych wpłynęła informacja, nieformalny raport, na temat spotkania ws. gazu z łupków. Jednocześnie wskazano, że nie podlega on udostępnieniu, ponieważ jest to dokument prywatny.

Poinformowano, iż otrzymana informacja została przekazana do wiadomości instytucji odpowiedzialnych za zapewnienie bezpieczeństwa publicznego: Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, za pismem przewodnim Podsekretarza Stanu B. S. do Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Środowiska, Głównego Geologa Kraju. Została wysłana także wiadomość do Kancelarii Rady Ministrów.

W załączeniu przekazano wnioskodawcy pismo przewodnie.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 kwietnia 2013 r. Fundacja [...] im. [...] zarzuciła Ministrowi Spraw Zagranicznych bezczynność w przedmiocie jej wniosku o udostępnienie informacji publicznej.

Podnosząc zarzuty naruszenia art. 61 ust. 1 i 2 Konstytucji RP i art. 1 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 i art. 13 ust. 1 oraz art. 3 ust. 1 w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 1 i w zw. z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, Fundacja wniosła o zobowiązanie Ministra Spraw Zagranicznych do dokonania czynności w zakresie udostępnienia informacji publicznej, zgodnie z wnioskiem z dnia 6 października 2012 r. i zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu skargi Fundacja zakwestionowała stanowisko organu, iż żądana informacja nie stanowi informacji publicznej. Przywołując liczne orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego, Fundacja wskazuje, iż udostępnieniu podlega dokument znajdujący się w dyspozycji organu administracji, bez względu na to, czy stanowi on dokument urzędowy, czy prywatny.

Podaje, że informacją publiczną są nie tylko dokumenty bezpośrednio zredagowane i technicznie wytworzone przez organ administracji publicznej, ale także te, których organ używa do zrealizowania powierzonych prawem zadań, nawet gdy prawa autorskie należą do innego podmiotu. Bez znaczenia jest to, w jaki sposób znalazły się one w posiadaniu organu i jakiej sprawy dotyczą. Minister podejmując działania w oparciu o treść raportu, w tym przekazując raport innym podmiotom, niewątpliwie używa przedmiotowego dokumentu do realizacji działań przewidzianych prawem.

Fundacja podnosi, iż błędnym wydaje się ograniczanie informacji publicznych jedynie do kategorii dokumentów urzędowych, gdyż istotne znaczenie ma to, czy zawiera on informację publiczną.

W odpowiedzi na skargę, Minister Spraw Zagranicznych wniósł o jej oddalenie podnosząc, iż nie pozostaje w bezczynności. Organ udzielił bowiem odpowiedzi na zadane pytania zgodnie ze stanem posiadanej wiedzy w sprawie i które w jego ocenie stanowią informację publiczną.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę pod względem zgodności z prawem zaskarżonej decyzji administracyjnej i to z przepisami obowiązującymi w dacie jej wydania.

Rozpoznawana pod tym względem skarga zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie należy wskazać, iż prawo do informacji publicznej jest zagwarantowane w treści art. 61 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, który daje szerokie uprawnienia obywatelowi do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Przepis ten wskazuje, że prawo do informacji obejmuje także uprawnienie do uzyskiwania informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu, a ograniczenia prawa do informacji może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa. Treść art. 61 Konstytucji została skonkretyzowana w przepisach ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) – zwana dalej u.d.i.p. Zakres przedmiotowy dostępu do informacji publicznej został określony w art. 6 u.d.i.p. Przepis zawiera bardzo szeroki katalog spraw, które są uznawane za informację publiczną, a co za tym idzie podlegają ujawnieniu w trybie ww. ustawy z dnia 6 września 2001 r., co więcej wyrażenie "w szczególności" zawarte na początku wyliczenia wskazuje, że "wyliczenie informacji publicznych podlegających udostępnieniu ma jedynie charakter przykładowy, na co wskazuje zwrot "w szczególności". Pozwala jedynie zorientować się, do jakiego typu stanów faktycznych odnosi się dane pojęcie" (M. Jaśkowska, Dostęp do informacji publicznej w świetle orzecznictwa NSA, Toruń 2002, s. 26). Tak więc w przypadku otrzymania wniosku, co do którego osoba podejmująca decyzję o udostępnieniu informacji ma wątpliwości, nie można się kierować samą treścią art. 6 ustawy. Z treści art. 1 u.d.i.p., jak i art. 61 Konstytucji wynika bowiem, że ustawodawca chciał, aby dostęp do informacji był jak najszerszy, dlatego też, uwzględniając konstrukcję art. 1, należy uznać, że "zasadą powinno być udostępnianie informacji publicznej w trybie i na zasadach przewidzianych w omawianej ustawie" (M. Jaśkowska, op. cit. s. 27). Naczelny Sąd Administracyjny w jednym ze swoich orzeczeń podkreślił, że "czy żądana informacja mieści się w przedmiocie uregulowanym ustawą należy, respektując zasadę powszechnego dostępu, interpretować przepisy na korzyść wykonującego prawo do takiej informacji" (wyrok NSA sygn. akt II SA 837/03, Monitor Prawniczy nr 17/2003, s. 770). Należy zatem uznać, iż organ interpretując przepisy ustawowe powinien zawsze dążyć do tego, aby informacja została ujawniona. Granicę ujawnienia informacji zakreśla art. 5 u.d.i.p., który ogranicza możliwość udostępnienia informacji ze względu na przepisy ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. Nr 182, poz. 1228) i inne tajemnice ustawowo chronione.

W przedmiotowej sprawie skarżąca Fundacja wniosła o udostępnienie jej informacji publicznej w postaci raportu stanowiącego relację ze spotkania na temat gazu z łupków. Organ wezwany do udostępnienia informacji potwierdził, że do MSZ wpłynęła informacja, nieformalny raport na temat spotkania w sprawie gazu z łupków. Równocześnie poinformował, że nie może udostępnić żądanej informacji, ponieważ jest to dokument prywatny.

Takie stanowisko organu jest błędne w świetle wskazanych wyżej rozważań dotyczących istoty prawa do informacji publicznej.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 u.d.i.p. informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych. Od samego pojęcia informacji należy odróżnić pojęcie nośników informacji, na których została ona utrwalona i które mogą mieć formę dokumentu czy też zapisu elektronicznego.

Istota przedmiotowej sprawy sprowadza się do oceny, czy otrzymany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych nieformalny raport na temat spotkania w sprawie gazu z łupków zawiera informację publiczną. Po zapoznaniu się z tym dokumentem Sąd stwierdził, iż raport zawiera informację publiczną, gdyż:

1. spotkanie miało publiczny charakter, dotyczyło szeroko rozumianych spraw publicznych, jak ochrona środowiska, wykorzystanie zasobów naturalnych, jak również bezpieczeństwa energetycznego Państwa,

2. jest on zapisem ze spotkania legalnie działających stowarzyszeń, w którym uczestniczyli przedstawiciele społeczności lokalnej i samorządowej,

3. spotkanie było komentowane na łamach prasy ogólnopolskiej ([...]),

4. działania jakie zostały podjęte przez MSZ jednoznacznie wskazują, że otrzymany raport został oceniony przez organ jako dotyczący spraw publicznych.

Wnioskodawca nie ma prawa, wynikającego z art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. a, do żądania treści i postaci dokumentu prywatnego, może natomiast domagać się zawartej w nim informacji, jeżeli jest to – jak w niniejszej sprawie – informacja publiczna.

W skardze wnioskodawca wnosi o zobowiązanie Ministra Spraw Zagranicznych do dokonania czynności w zakresie udostępnienia informacji publicznej.

Dlatego Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał skargę i na podstawie art. 149 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) orzekł, jak w wyroku. Sąd stwierdził, że bezczynność organu w zakresie rozpatrzenia wniosku nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa. Wynikała ona bowiem z interpretacji prawa regulującego problematykę dostępu do informacji publicznej.

O kosztach postępowania rozstrzygnięto na podstawie art. 200 i art. 205 § 1 powołanej ustawy.