Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Stosownie do art. 210 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), strona traci uprawnienie do żądania zwrotu kosztów, jeżeli najpóźniej przed zamknięciem rozprawy bezpośrednio poprzedzającej wydanie orzeczenia nie zgłosi wniosku o przyznanie należnych kosztów. Podkreślenia jednak wymaga, że przepis ten odnosi się do kosztów postępowania między stronami, nie ma natomiast zastosowania do przyznania pełnomocnikowi ustanowionemu z urzędu wynagrodzenia za wykonaną pomoc prawną, należnego mu od Skarbu Państwa na podstawie art. 250 powołanej ustawy.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Borowiec po rozpoznaniu w dniu 13 sierpnia 2008 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia adwokata R. K. pełnomocnika R. Z. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 5 czerwca 2008 r., sygn. akt II SA/Ke 5/08 o odmowie przyznania od Skarbu Państwa – Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach na rzecz adwokata R. K. kwoty 17 (siedemnastu) złotych tytułem zwrotu wydatków w sprawie ze skargi W. B. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...], znak: [...] w przedmiocie przekazania pisma według właściwości postanawia uchylić zaskarżone postanowienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w osobie referendarza sądowego postanowieniem z dnia 26 marca 2008 r. przyznał R. Z. – uczestnikowi postępowania, prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata z urzędu w sprawie ze skargi W. B. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...], znak: [...], w przedmiocie przekazania pisma według właściwości.

Na rozprawie w dniu 7 maja 2008 r. pełnomocnik uczestnika postępowania ustanowiony z urzędu – adwokat R. K. złożył wniosek o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, oświadczając iż nie zostały one uiszczone w żadnej części przez R. Z..

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach wyrokiem z dnia 7 maja 2008 r. w pkt 1 oddalił skargę, w pkt 2 przyznał od Skarbu Państwa – Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach na rzecz radcy prawnego R. G. kwotę 292,80 zł, w tym 52,80 zł VAT tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oraz w pkt 3 przyznał od Skarbu Państwa – Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach na rzecz adwokata R. K. kwotę 292,80 zł, w tym 52,80 zł VAT – tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Pismem z dnia 12 maja 2008 r. adwokat R. K. – pełnomocnik R. Z. wniósł o przyznanie mu kwoty 17 zł tytułem zwrotu wydatków za opłatę skarbową od pełnomocnictwa. Do wniosku dołączył dowód uiszczenia w/w kwoty na rachunek Urzędu Miasta K..

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach postanowieniem z dnia 5 czerwca 2008 r. odmówił przyznania od Skarbu Państwa – Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach na rzecz adwokata R. K. kwoty 17 zł tytułem zwrotu wydatków.

W uzasadnieniu postanowienie Sąd wskazał, że z protokołu rozprawy z dnia 7 maja 2008 r. pełnomocnik uczestnika postępowania złożył wniosek o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Wniosek ten, zdaniem Sądu, nie obejmował jednak żądania przyznania kwoty 17 zł tytułem zwrotu wydatków za opłatę skarbową od pełnomocnictwa, gdyż kwota ta nie została jeszcze wówczas uiszczona.

Mając powyższe na względzie Sąd pierwszej instancji uznał, iż wobec zawartego w wyroku z dnia 7 maja 2008 r. orzeczenia o kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu brak jest podstaw prawnych do uwzględnienia wniosku.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł do Naczelnego Sądu Administracyjnego adwokat R. K. reprezentujący R. Z. i zaskarżając je w całości podniósł zarzut naruszenia art. 242, art. 250 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) w zw. z § 19 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2002 r., Nr 163, poz. 1348 ze zm.), poprzez uznanie, że adwokatowi wyznaczonemu dla strony zwolnionej od kosztów sądowych nie przysługuje zwrot wydatku poniesionego na uiszczenie opłaty skarbowej od pełnomocnictwa po zamknięciu rozprawy i przyznaniu mu przez Sąd wynagrodzenia. W uzasadnieniu zażalenia wskazał, że stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o opłacie skarbowej, obowiązek uiszczenia opłaty skarbowej powstaje wraz ze złożeniem dokumentu pełnomocnictwa w sądzie. W tej sytuacji, skoro obowiązek zapłaty opłaty skarbowej powstał dopiero z chwilą złożenia na rozprawie dokumentu pełnomocnictwa, nie mógł uiścić tej opłaty przed rozprawą, a tym samym udokumentować na rozprawie tego wydatku i wnosić o jego zwrot.

Pełnomocnik uczestnika postępowania podniósł ponadto, że art. 210 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi odnosi się wyłącznie do zwrotu kosztów między stronami, a nie do zwrotu wydatków ustanowionemu z urzędu adwokatowi. Jednocześnie wskazał, że Sąd przeoczył, iż wydatek na opłatę skarbową może być zgodnie z prawem uiszczony dopiero po rozprawie, na której złożono pełnomocnictwo, dokonanie tej czynności przed rozprawą stanowiłoby, zdaniem pełnomocnika, działanie bez podstawy prawnej.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do art. 210 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), strona traci uprawnienie do żądania zwrotu kosztów, jeżeli najpóźniej przed zamknięciem rozprawy bezpośrednio poprzedzającej wydanie orzeczenia nie zgłosi wniosku o przyznanie należnych kosztów. Podkreślenia jednak wymaga, że przepis ten odnosi się do kosztów postępowania między stronami, nie ma natomiast zastosowania do przyznania pełnomocnikowi ustanowionemu z urzędu wynagrodzenia za wykonaną pomoc prawną, należnego mu od Skarbu Państwa na podstawie art. 250 powołanej ustawy, zgodnie z którym wyznaczony adwokat, radca prawny, doradca podatkowy albo rzecznik patentowy otrzymuje wynagrodzenie odpowiednio według zasad określonych w przepisach o opłatach za czynności adwokatów, radców prawnych, doradców podatkowych albo rzeczników patentowych w zakresie ponoszenia kosztów nieopłaconej pomocy prawnej oraz zwrotu niezbędnych i udokumentowanych wydatków.

Wydatkiem jest niewątpliwie kwota uiszczonej opłaty skarbowej. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 225, poz. 1635), obowiązek zapłaty opłaty skarbowej od złożenia dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa powstaje z chwilą złożenia dokumentu w sądzie. Jednocześnie, składający pełnomocnictwo jest zobowiązany dołączyć dowód wpłaty należnej opłaty skarbowej najpóźniej w terminie 3 dni od chwili powstania obowiązku jej zapłaty - § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 września 2007 r. w sprawie zapłaty opłaty skarbowej (Dz. U. Nr 187, poz. 1330).

W przedmiotowej sprawie Sąd pierwszej instancji odmówił pełnomocnikowi uczestnika postępowania przyznania kosztów tytułem zwrotu wydatków poniesionych na uiszczenie opłaty skarbowej od pełnomocnictwa wskazując, iż jego wniosek o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej nie obejmował żądania przyznania kwoty 17 zł tytułem zwrotu wydatków za opłatę skarbową, ponieważ nie została ona jeszcze uiszczona.

Wskazać jednak należy, iż na podstawie protokołu rozprawy nie można stwierdzić, czy żądanie przyznania kosztów nieopłaconej pomocy prawnej dotyczyło również wydatków związanych z uiszczeniem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Pełnomocnik wniósł bowiem ogólne żądanie o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej, natomiast Sąd nie odebrał od niego oświadczenia precyzującego to żądanie. Dodać należy, iż z analizy akt sprawy wynika, iż pełnomocnik skarżącego dokonał w/w opłaty skarbowej w dniu rozprawy, tj. w dniu 7 maja 2005 r., na co przedstawił dowód wpłaty załączając go do złożonego do Sądu w dniu 12 maja 2008 r. wniosku o zwrot wydatków. Zważywszy zaś na fakt, iż trzydniowy termin do przedstawienia dowodu uiszczenia opłaty skarbowej upływał w dniu 10 maja 2008 r. przypadającym na sobotę, to mając na uwadze treść art. 83 § 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, uznać należy, iż czynność ta została dokonana w terminie.

Mając powyższe na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny w oparciu o art. 185 § 1 w związku z art. 197 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) orzekł jak w sentencji postanowienia.