Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Adam Lipiński, Sędziowie WSA - Eugeniusz Wasilewski, - Janusz Walawski (spr.), Protokolant - Łukasz Mazur, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 maja 2008 r. sprawy ze skargi J. P. na decyzję Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia [...] października 2007 r. nr [...] w przedmiocie ochrony danych osobowych - oddala skargę -

UZASDNIENIE

Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, działając na podstawie art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.), art. 12 pkt 2, art. 22 w zw. z art. 3a ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 z późn. zm.), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie skargi J. P. na udostępnienie jego danych osobowych przez Prokuratora Okręgowego w W. osobie nieupoważnionej, tj. dziennikarzowi na potrzeby publikacji prasowej, w dniu [...] lipca 2007 r. wydał decyzję nr [...] o odmowie uwzględnienia wniosku.

W uzasadnieniu decyzji organ podał m.in., że zgodnie z art. 3a ust. 2 ustawy o ochronie danych osobowych, z wyjątkiem przepisów art. 14-19 i art. 36 ust. 1, ustawy tej nie stosuje się do prasowej działalności dziennikarskiej w rozumieniu ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. - Prawo prasowe (Dz. U. Nr 5, poz. 24 z późn. zm.) oraz do działalności literackiej lub artystycznej, chyba że wolność wyrażania swoich poglądów i rozpowszechniania informacji narusza prawa i wolności osoby, której dane dotyczą. Stosownie do treści art. 7 ust. 1 ustawy - Prawo prasowe, przepisami tej ustawy uregulowana została prasowa działalność wydawnicza i dziennikarska.

Dziennikarzem jest osoba zajmująca się redagowaniem, tworzeniem lub przygotowaniem materiałów prasowych, pozostająca w stosunku pracy z redakcją albo zajmująca się taką działalnością na rzecz i z upoważnienia redakcji, o czym stanowi art. 7 ust. 2 pkt 5 ustawy - Prawo prasowe. Natomiast materiałem prasowym jest każdy opublikowany lub przekazany do opublikowania w prasie tekst albo obraz o charakterze informacyjnym, publicystycznym, dokumentalnym lub innym, niezależnie od środków przekazu, rodzaju, formy, przeznaczenia czy autorstwa redakcji (art. 7 ust. 2 pkt 4 ustawy - Prawo prasowe).

Udostępnienie przez Prokuraturę dziennikarzowi informacji z akt zakończonego postępowania przygotowawczego nastąpiło w celu opracowania materiału prasowego i jego opublikowania.

Z okoliczności faktycznych sprawy wynika, że brak jest podstaw do stwierdzenia, że udostępnienie przez Prokuraturę dziennikarzowi danych osobowych J. P. nastąpiło z istotnym naruszeniem jego praw i wolności. Dane te, zostały udostępnione z zachowaniem trybu, określonego w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 z późn. zm.). Tym samym, nie doszło do takiego udostępnienia danych osobowych ww., które należałoby ocenić, jako bezprawną ingerencję w jego prywatność. W sprawie nie znajduje zastosowania ustawa o ochronie danych osobowych, lecz ustawa - Prawo prasowe. Oznacza to, że stosownie do art. 3a ust. 2 ustawy o ochronie danych osobowych, kompetencje Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych do zbadania, czy doszło do istotnego naruszenia praw i wolności osoby, której dane dotyczą, są ograniczone. Wydanie decyzji na podstawie powyżej określonej ustawy może nastąpić dopiero w przypadku stwierdzenia, iż poprzez rozpowszechnianie informacji zawartych w materiale prasowym doszło do istotnego naruszenia praw i wolności osoby, której dane dotyczą.

Od powyższej decyzji J. P. złożył do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, w którym zarzucił organowi:

1) niewłaściwe zastosowanie art. 3a ust. 2 ustawy o ochronie danych osobowych,

2) rażące naruszenie art. 2 i 3 tej ustawy,

3) niewłaściwą interpretację art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Podnosząc powyższe zarzuty, wniósł o wydanie decyzji, zgodnie z dyspozycją art. 18 ust. 1 pkt 1-3 i pkt 5 ustawy o ochronie danych osobowych oraz wypełnienie obowiązku, określonego w art. 19 tej ustawy. Ponadto, zarzucił naruszenie podstawowych zasad postępowania administracyjnego oraz pominięcie w decyzji działań prokuratorów i Prokuratury.

Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, po rozpoznaniu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 Kpa i art. 12 pkt 2, art. 22 w zw. art. 23 ust. 1 pkt 2 i 4 oraz art. 27 ust. 2 pkt 2 ustawy o ochronie danych osobowych, w dniu [...] października 2007 r. wydał decyzję nr [...], którą uchylił w całości decyzję poprzedzającą i ponownie odmówił uwzględnienia wniosku.

W uzasadnieniu decyzji organ wskazał na wstępie na kolizję ustawy o dostępie do informacji publicznej z ustawą o ochronie danych osobowych. Jego zdaniem w sytuacji, gdy sprawa dotyczy udostępnienia danych osobowych, mających jednocześnie charakter informacji publicznej, Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych powinien uznać się za organ właściwy do jej rozpatrzenia i wydać stosowne rozstrzygnięcie.

Udostępnione dziennikarzowi informacje zawierały dane osobowe J. P., czego Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, wbrew stanowisku prezentowanym przez ww., nigdy nie kwestionował.

Dokonując oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, ze szczególnym zaakcentowaniem okoliczności, że dane skarżącego zostały udostępnione ze zbioru danych prowadzonych przez Prokuraturę, rozważyć należało, czy w niniejszej sprawie ma zastosowanie art. 156 § 5 Kpk.

Stosownie do tego przepisu, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, w toku prowadzonego postępowania przygotowawczego, stronom, obrońcom, pełnomocnikom i przedstawicielom ustawowym udostępnia się akta, umożliwia sporządzanie odpisów i kserokopii oraz wydaje odpłatnie uwierzytelnione odpisy lub kserokopie tylko za zgodą prowadzącego postępowanie przygotowawcze. Za zgodą prokuratora akta w toku postępowania przygotowawczego mogą być w wyjątkowych przypadkach udostępniane innym osobom.

Powyżej określony przepis nie ma w niniejszej sprawie zastosowania, gdyż określa on tryb dostępu do akt postępowania przygotowawczego, będącego w toku. Dane skarżącego zostały natomiast udostępnione z akt zakończonego prawomocnie postępowania.

Przepisem prawa, znajdującym w niniejszym przypadku zastosowanie, jest art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Stosownie do pkt 1 tego przepisu, obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne. Prokuratura jest organem władzy publicznej, a informacja, o udostępnienie której zwrócił się dziennikarz, stanowiła bez wątpienia informację publiczną w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej i jako taka podlegała udostępnieniu na zasadach i w trybie określonych w tej ustawie.

Udostępnienie danych osobowych skarżącego, w ocenie organu, wypełniało przesłankę z art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy o ochronie danych osobowych, jak również zaistniała przesłanka określona w pkt 4 tego przepisu.

Prokuratura udostępniła informacje, dotyczące skarżącego, kierując się realizacją dobra publicznego w postaci dostępu obywateli do informacji publicznej. Prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienie do jej niezwłocznego otrzymania. Natomiast prasa korzysta z wolności wypowiedzi i urzeczywistnia prawo obywateli do ich rzetelnego informowania, jawności życia publicznego oraz kontroli i krytyki (art. 1 Prawa prasowego).

W ocenie organu, kwestionowane przez skarżącego udostępnienie przez Prokuraturę jego danych osobowych ("danych szczególnie wrażliwych") nastąpiło zgodnie z prawem i z zachowaniem trybu określonego w ustawie o dostępie do informacji publicznej. Skoro nie stwierdzono stanu naruszenia prawa, to brak jest podstaw do złożenia przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, w trybie art. 19 ustawy o ochronie danych osobowych, czy też wydania nakazu na podstawie art. 18 powołanej ustawy.

Decyzja Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia [...] października 2007 r. stała się przedmiotem skargi wniesionej przez J. P. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

W skardze, skarżący zarzucił powyżej określonej decyzji, że została wydana z naruszeniem:

1) art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, poprzez przyjęcie, że żądane przez dziennikarza informacje, w postaci dostępu do akt prawomocnie zakończonego postępowania przygotowawczego, prowadzonego przeciwko osobie fizycznej, nie sprawującej żadnej funkcji publicznej, jest żądaniem dostępu do informacji publicznej,

2) art. 4 ust. 1 w zw. z art. 6 ust. 1 i 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, poprzez przyjęcie, iż pozwala ona na udostępnianie danych szczególnie wrażliwych,

3) art. 3a ust. 2 ustawy o ochronie danych osobowych, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie,

4) art. 23 ust. 1 pkt 1 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, poprzez nieuzasadnione przyjęcie pierwszeństwa prawa dostępu do informacji publicznej przed ochroną dóbr osobistych skarżącego,

5) art. 27 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych, chroniącego dane szczególnie wrażliwe, w tym informacje o orzeczeniach wydanych w postępowaniu sądowym,

6) art. 77 § 1 Kpa, poprzez pominięcie niektórych dowodów, przez co wypaczono faktyczny obraz sprawy,

7) art. 156 § 5 Kpa, poprzez akceptację przez organ procederu udostępniania akt postępowania osobom niepowołanym,

8) art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Stawiając powyższe zarzuty skarżący wniósł o:

1) uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania,

2) zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych,

3) rozpoznanie sprawy w postępowaniu uproszczonym.

W odpowiedzi na skargę, organ wniósł o jej oddalenie i podtrzymał stanowisko przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, jak również odniósł się do zarzutów podniesionych w skardze, uznając je za niezasadne.

Pełnomocnik uczestnika postępowania, Prokuratora Okręgowego w W., wniósł również o oddalenie skargi. W jego ocenie, udostępnienie przedmiotowych danych osobowych w żądanym zakresie, nastąpiło zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.

Skarżący, po otrzymaniu odpowiedzi na skargę, skierował do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego dwa pisma. W piśmie z dnia 3 marca 2008 r. stwierdził, że organ podał nieprawdę, gdyż w udostępnionych dziennikarzowi informacjach nie było danych o poprzednio zajmowanym stanowisku i aktualnie wykonywanym zawodzie, a ich udostępnienie nastąpiło po uzgodnieniu z Naczelnikiem Wydział [...] Śledczego Prokuratury Okręgowej w W. Podał również, że nigdy nie był oskarżony "o proceder fałszowania [...]", postępowanie przygotowawcze zostało umorzone wobec braku dowodów winy.

W piśmie z dnia 28 kwietnia 2008 r., "rozwijając uzasadnienie złożonej skargi" podniósł, że uczestnik postępowania i organ naruszyli art. 10 ust. 2 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka, poprzez przekroczenie dopuszczalnych granic ingerencji władz publicznych w sferę jego życia prywatnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

W świetle art. 61 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej prawo do informacji jest publicznym prawem obywatela, które realizowane jest na zasadach i w trybie określonym w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 z późn. zm.).

Informacją publiczną będzie każda wiadomość wytworzona lub odnosząca się do władz publicznych, a także odnosząca się do innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne, w zakresie wykonywania przez nie zadań w zakresie władzy publicznej.

Informacja odnosi się do faktów. Informacją publiczną w świetle przepisów art. 1 i 6 powołanej ustawy jest każda informacja o sprawach publicznych, a w szczególności o sprawach wymienionych w art. 6 ustawy. Norma kolizyjna zawarta w art. 1 ust. 2 powołanej ustawy stanowi, iż przepisy ustawy nie naruszają przepisów innych ustaw, określających odmienne zasady i tryb dostępu do informacji, będących informacjami publicznymi.

Wykładnia celowościowo - funkcjonalna tego przepisu prowadzi do wniosku, że jeżeli obowiązują odmienne regulacje dotyczące zasady i trybu ich udzielania, to będą one miały pierwszeństwo przed ustawą o dostępie do informacji publicznej (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 20 kwietnia 2006 r. sygn. akt II SA/Wa 2227/05).

Zgodnie z art. 156 § 5 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 455 z późn. zm.), jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, w toku postępowania przygotowawczego, stronom, obrońcom, pełnomocnikom i przedstawicielom ustawowym udostępnia się akta, umożliwia sporządzanie odpisów i kserokopii oraz wydaje odpłatnie uwierzytelnione odpisy lub kserokopie tylko za zgodą prowadzącego postępowanie przygotowawcze. Za zgodą prokuratora akta w toku postępowania przygotowawczego mogą być w wyjątkowych wypadkach udostępnione innym osobom.

Analiza powyżej przytoczonego przepisu prowadzi do wniosku, że odmienny tryb dostępu do akt dotyczy jedynie spraw w toku postępowania przygotowawczego. Nie odnosi się on do spraw zakończonych, jak w przedmiotowej sprawie, wydaniem prawomocnego postanowienia o umorzeniu postępowania przygotowawczego. Bez znaczenia jest, z jakich przyczyn postępowanie przygotowawcze zostało przez Prokuraturę prawomocnie zakończone (umorzone). W takich sprawach znajduje zastosowanie ustawa o dostępie do informacji publicznej.

Akta zakończonego postępowania przygotowawczego spełniają, w rozumieniu tej ustawy, zarówno warunki przedmiotowe, jak i podmiotowe. Stanowią bowiem informację o działalności organu publicznego, jakim bez wątpienia jest prokuratura. Oznacza to, że na mocy art. 4 ust. 3 ustawy o dostępie do informacji publicznej, zobowiązana jest ona do udostępnienia informacji, będących w jej posiadaniu.

Reasumując stwierdzić należy, że zaskarżona decyzja jest zgodna z prawem. Podniesione w skardze przez skarżącego zarzuty naruszenia przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, wskazanych w niej przepisów nie są trafne. Zdaniem Sądu, organ działał w granicach swoich kompetencji, które wynikają z art. 12 ustawy o ochronie danych osobowych, jak również dokonał prawidłowej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego i w sposób właściwy zastosował przepisy, stanowiące podstawę materialnoprawną zaskarżonej decyzji.

W związku z powyższym, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 151 w zw. z art. 132 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) orzekł, jak w sentencji.