Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bożenna Blitek Sędziowie WSA Dorota Dąbek spr. WSA Janusz Kasprzycki Protokolant Urszula Ogrodzińska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 marca 2010 r. sprawy ze skargi M. W. – B. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 23 września 2009 r. Nr : [...] w przedmiocie przekazania pisma według właściwości s k a r g ę o d d a l a .

wyroku WSA w Krakowie z dnia 11 marca 2010r.

W dniu 23 lipca 2009r. do Starostwa Powiatowego wpłynął wniosek M. W. – B. o pomoc finansową na utrzymanie jej oraz jej synów. M. W. – B. wskazała, że mieszkańcy A tworzą z mocy prawa wspólnotę samorządową, a zadaniem powiatu jest wspieranie osób niepełnosprawnych, pomoc społeczna i bezpieczeństwo obywateli. W dalszej części pisma M. W. – B. wyraziła niezadowolenie ze sposobu działania organów Powiatu.

Postanowieniem z dnia [...] 2009r. nr [...] Starosta, na podstawie art. 65 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000r. nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) oraz art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (Dz. U. z dnia 15 kwietnia 2004r.), przekazał powyższe pismo M. W. – B. do Ośrodka Pomocy Społecznej.

Na postanowienie Starosty M. W. – B. wniosła zażalenie, w którym wskazała, że mieszkańcy powiatu tworzą z mocy prawa lokalną wspólnotę samorządową i polityka prawa miejscowego każe mieć środki dla każdego obywatela po równo każdemu. Wskazała na konieczność wspierania osób niepełnosprawnych z budżetu starostwa.

Postanowieniem z dnia 23 września 2009r. nr [...], wydanym na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w związku z art. 144, art. 123 oraz art. 65 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy postanowienie Starosty z dnia [...] 2009r. nr [...]. W uzasadnieniu postanowienia Kolegium wskazało, że podstawą prawną kwestionowanego rozstrzygnięcia stał się art. 65 § 1 Kpa. W myśl tego przepisu jeżeli organ administracji publicznej, do którego podanie wniesiono, jest niewłaściwy w sprawie, niezwłocznie przekazuje je do organu właściwego. Przekazanie sprawy do organu właściwego następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie. Kolegium stwierdziło, iż organy administracji publicznej są zobowiązane przestrzegać z urzędu swojej właściwości rzeczowej, miejscowej i instancyjnej (art. 19 Kpa). Jeśli bowiem organ administracji, do którego podanie skierowano, nie dysponuje zdolnością prawną do załatwienia sprawy stanowiącej jego przedmiot, nie może skutecznie wszcząć i prowadzić postępowania.

Biorąc pod uwagę prośbę M. W. – B. zawartą w piśmie z dnia 23 lipca 2009r., Samorządowe Kolegium Odwoławcze wyjaśniło, iż zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2008r. nr 115, poz. 728), pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej, współpracując w tym zakresie, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi. Z kolei art. 17 ust. 1 pkt 4, 5 i 10 ustawy o pomocy społecznej stanowi, iż do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym należy między innymi przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych, przyznawanie i wypłacanie zasiłków okresowych oraz praca socjalna. Natomiast zgodnie z artykułem 39 ust. 1 tej ustawy w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej może być przyznany zasiłek celowy. Zasiłek celowy może być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu. Zasiłek okresowy przysługuje natomiast w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego: osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny – art. 38 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej.

Kolegium podkreśliło również, że przyznawanie świadczeń z pomocy społecznej następuje w formie decyzji administracyjnej (art. 106 ustawy o pomocy społecznej), a właściwość miejscową gminy ustala się według miejsca zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenie – art. 101 ust. 1 w/w ustawy. Ponadto Kolegium wskazało, iż ustawodawca w sposób ścisły określił organy właściwe do przyznawania pomocy społecznej, jak i zasady jej przyznawania. Zdaniem Kolegium, z uwagi na treść wniosku M. W. – B. z dnia 23 lipca 2009r. Starosta zasadnie przekazał wniosek o pomoc finansową do organu właściwego, jakim jest Ośrodek Pomocy Społecznej .

Na powyższe postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego M. W. – B. wniosła skargę wskazując, że Starosta nie zna zakresu swoich obowiązków i zadań na rzecz obywateli. Jej zdaniem organ musi mieć środki na utrzymanie rodzin bez pracy.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze podtrzymało swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie i wniosło o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. nr 153, poz. 1269 z późn. zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Zgodnie zaś z art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 z późn. zm.), sąd rozstrzygając w granicach danej sprawy nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skarga jest bezzasadna i nie zasługuje na uwzględnienie.

Kwestią sporną w niniejszej sprawie jest to, który organ był właściwy do rozpoznania wniosku M. W. – B. z dnia 23 lipca 2009r. o przyznanie jej pomocy finansowej na utrzymanie jej oraz jej synów – Starosta, czy Ośrodek Pomocy Społecznej. Zdaniem skarżącej, organem właściwym był Starosta. Sąd nie podziela jednak tego stanowiska.

W ustawie z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2008r. nr 115, poz. 728 z późn. zm.) w sposób szczegółowy zostały uregulowane zadania poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego w zakresie pomocy społecznej. Zgodnie z treścią art. 17 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, do zadań własnych gminy należy m.in. przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych i okresowych. W szczególności zasiłek celowy może być przyznany na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu (art. 39 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej). W przepisie tym jedynie przykładowo wskazano cele, na które może być przeznaczony zasiłek celowy. Z kolei w art. 101 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej ustawodawca stwierdził, że właściwość miejscową gminy ustala się według miejsca zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenie. Mając więc na uwadze treść powyższych przepisów ustawy o pomocy społecznej należy stwierdzić, że organem właściwym do rozpoznania wniosku skarżącej z dnia 23 lipca 2009r. był organ Gminy, czyli Ośrodek Pomocy Społecznej działający z upoważnienia Burmistrza Miasta.

Natomiast zgodnie z treścią art. 65 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000r. nr 98, poz. 1071 z późn. zm.), jeżeli organ administracji publicznej, do którego podanie wniesiono, jest niewłaściwy w sprawie, niezwłocznie przekazuje je do organu właściwego. Zgodnie bowiem z art. 19 Kodeksu postępowania administracyjnego organy administracji publicznej przestrzegają z urzędu swojej właściwości rzeczowej i miejscowej. Przestrzeganie tego obowiązku z urzędu oznacza, że organ bada swoją właściwość bez oczekiwania na wniosek strony w tym przedmiocie. Organ administracji publicznej, który podjął prowadzenie sprawy i doszedł następnie do przekonania, że nie jest właściwy do jej załatwienia w drodze decyzji, powinien przekazać sprawę organowi właściwemu. Oznacza to, że Starosta przekazując wniosek M. W. – B. z dnia 23 lipca 2009r. prawidłowo postąpił uznając się za organ niewłaściwy do jego rozpoznania i przekazując go Ośrodkowi Pomocy Społecznej.

Wobec powyższego przyjąć należy, że zaskarżone postanowienie jest prawidłowe i zapadło po należytym wyjaśnieniu sprawy. Z tego powodu skarga została oddalona w oparciu o art. 151 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.