Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Olga Żurawska-Matusiak po rozpoznaniu w dniu 9 grudnia 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Fundacji [...] z siedzibą w W. o dopuszczenie do udziału w postępowaniu w charakterze uczestnika postępowania ze skargi kasacyjnej Stowarzyszenia [...] z siedzibą w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 11 grudnia 2018 r. sygn. akt II SAB/Wa 502/18 w sprawie ze skargi Stowarzyszenia [...] z siedzibą w W. na bezczynność Ministra Sprawiedliwości w przedmiocie rozpatrzenia wniosku z dnia 30 października 2017 r. o udostępnienie informacji publicznej postanawia: dopuścić Fundację [...] z siedzibą w Warszawie do udziału w postępowaniu sądowym w charakterze uczestnika.

Wyrokiem z 11 grudnia 2018 r., sygn. akt II SAB/Wa 502/18 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę Stowarzyszenia [...] z siedzibą w W. na bezczynność Ministra Sprawiedliwości w przedmiocie rozpatrzenia wniosku z [...] października 2017 r. o udostępnienie informacji publicznej.

W uzasadnieniu wyroku wskazano, że informacje dotyczące zasad funkcjonowania czy organizacji organu – a takimi są informacje dotyczące kodu źródłowego programu Systemu Losowego Przydziału Spraw, za sprawą którego od 1 stycznia 2017 r. sędziowie sądów powszechnych byli przydzielani do spraw - mają charakter techniczny. W ocenie Sądu wnioskowane przez skarżącego dane nie mają charakteru informacji publicznej, a zatem nie można mówić o naruszeniu przez organ przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Skargę kasacyjną od ww. wyroku wniosło Stowarzyszenie [...] z siedzibą w W.

Wnioskiem z 28 maja 2020 r. Fundacja [...] z siedzibą w W. wniosła o dopuszczenie do udziału w postępowaniu w charakterze uczestnika.

Postanowieniem z 11 sierpnia 2020 r., sygn. akt I OSK 1007/19 Naczelny Sąd Administracyjny dopuścił Fundację [...] z siedzibą w W. do udziału w postępowaniu w charakterze uczestnika.

Następnie pismem z 11 listopada 2020 r. Fundacja [...] z siedzibą w W. zwróciła się o dopuszczenie do udziału w postępowaniu wywołanym ww. skargą kasacyjną w charakterze uczestnika postępowania.

W uzasadnieniu swojego wniosku Fundacja wskazała, że jednym z jej celów statutowych jest działalność na rzecz przejrzystości działania organów władzy publicznej oraz pozostałych instytucji życia publicznego. Cel ten realizuje m.in. przez upowszechnianie wiedzy na temat dostępu do informacji publicznej. W szczególności prowadzi badania naukowe dotyczące problematyki granic jawności życia publicznego, w tym definicji pojęcia "informacja publiczna" i charakteru ograniczeń. Oferuje również porady prawne i szkolenia związane z realizacją przez obywateli prawa dostępu do informacji publicznej. Podkreśliła, że przedmiotowa sprawa ogniskuje się wokół jawności życia publicznego i prawa dostępu do informacji publicznej, zatem pozostaje w związku z jej działalnością statutową.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Wniosek zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do art. 33 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. 2019, poz. 2325 ze zm., dalej zwanej "p.p.s.a.") udział w charakterze uczestnika może zgłosić również osoba, która nie brała udziału w postępowaniu administracyjnym, jeżeli wynik tego postępowania dotyczy jej interesu prawnego, a także organizacja społeczna, o której mowa w art. 25 § 4 p.p.s.a. w sprawach innych osób, jeżeli sprawa dotyczy zakresu jej statutowej działalności. Zgodnie z powołanym art. 25 § 4 p.p.s.a. zdolność sądową mają ponadto organizacje społeczne, choćby nie posiadały osobowości prawnej, w zakresie ich statutowej działalności w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób.

Jak podkreśla się w orzecznictwie, o tym, że sprawa dotyczy zakresu statutowej działalności organizacji społecznej, można mówić wówczas, gdy przedmiot postępowania wkracza w zakres działań organizacji społecznej, czy to ze względu na czynności postępowania, czy też ze względu na jego wynik. Fundacje, stosownie do art. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (Dz. U. 2018, poz. 1491 ze zm., dalej zwanej "u.f."), mogą być ustanowione dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami RP celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich, jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami. Cele te określa ustalony przez fundatora statut (art. 5 ust. 1 u.f.).

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego taka sytuacja ma miejsce w rozpoznawanej sprawie. Z nadesłanych wraz z wnioskiem: statutu Fundacji [...] z siedzibą w Warszawie oraz informacji z Krajowego Rejestru Sądowego wynika, że celem Fundacji jest m.in. działalność na rzecz przejrzystości działania organów władzy publicznej oraz pozostałych instytucji życia publicznego. Formami realizacji tego celu są monitorowanie działalności organów władzy publicznej oraz pozostałych instytucji życia publicznego i upowszechnianie dostępu do informacji publicznej. Porównanie zakresu całokształtu działalności Fundacji z przedmiotem rozstrzyganej sprawy, utwierdza Naczelny Sąd Administracyjny w przekonaniu, że dotyczy ona wskazanego powyżej zakresu statutowej działalności Fundacji (por. postanowienia NSA z: 9 stycznia 2020 r., I OSK 2142/18; 31 maja 2019 r., I OSK 4282/18).

W tym stanie rzeczy, na podstawie art. 33 § 2 w zw. z art. 193 p.p.s.a., dopuszczono Fundację [...] z siedzibą w W. do udziału w postępowaniu w charakterze uczestnika.