Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Magdalena Jankiewicz Sędziowie Sędzia WSA Barbara Orzepowska-Kyć (spr.) Asesor WSA Piotr Pyszny po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 8 września 2021 r. sprawy ze skargi R. S. na bezczynność Prezesa Sądu Rejonowego w Z. w przedmiocie informacji publicznej oddala skargę.

R. S. (dalej: strona, skarżący) wystąpił ze skargą do sadu administracyjnego na bezczynność Prezesa Sądu Rejonowego w Z. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej.

Z akt administracyjnych wynika, że do Sądu Rejonowego w Z. pismem, które wpłynęło [...] r. skarżący wystąpił z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej w postaci kopii wszystkich wyroków wraz z uzasadnieniami, wydanych w roku 2019 r. w sprawach zarejestrowanych w repertorium [...] pod symbolem [...]. We wniosku wskazano, że żądane informacje mogą być zapisane na płycie CD lub DVD.

Prezes Sądu celem realizacji wniosku zwrócił się do Kierownika Sekretariatu [...] Wydziału Cywilnego o ustalenie i udzielenie, w porozumieniu z Przewodniczącym Wydziału, informacji dotyczącej ilości wydanych w 2019 r. wyroków wraz z uzasadnieniami w sprawach zarejestrowanych w repertorium [...] pod symbolem [...]. Pismem z [...] r. Kierownik Sekretariatu [...] Wydziału Cywilnego udzielił odpowiedzi, w której wskazał sygnatury akt spraw z repertorium [...] o symbolu [...], w których we wskazanym okresie wydano wyroki i sporządzono ich uzasadnienia. Poinformował również, że orzeczenia oraz ich uzasadnienia zostały opublikowane w Portalu Orzeczeń.

Pismem z [...] r. skarżący został poinformowany, o sygn. akt wydanych orzeczeń i sporządzonych uzasadnieniach w sprawach z repertorium [...] o symbolu [...] oraz o możliwości zapoznania się z nimi za pośrednictwem Portalu Orzeczeń.

Organ wskazał, że zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, udostępnianie informacji publicznej, którą zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4a stanowi między innymi treść orzeczeń sądów powszechnych, następuje w drodze ogłaszania tych informacji, w tym dokumentów urzędowych, w Biuletynie Informacji Publicznej. Sąd Rejonowy w Z. w ramach Biuletynu Informacji Publicznej posiada utworzoną własną stronę internetową, na której znajduje się zakładka pozwalająca na bezpośrednie łączenie się z Portalem Orzeczeń Sądów Powszechnych. Udostępnienie informacji publicznej wnioskowanej przez stronę nastąpiło więc w sposób zgodny z przepisami ustawy.

W tym stanie rzeczy organ wystąpił o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył, co następuje.

Skarga nie jest uzasadniona.

Na podstawie art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2167 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości w zakresie swojej właściwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, która według art. 1 § 2 tej ustawy – co do zasady - sprawowana jest pod względem zgodności z prawem.

Z treści art. 145 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, dalej p.p.s.a.) wynika, że w przypadku, gdy Sąd stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego lub inne naruszenie przepisów postępowania, jeśli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy, wówczas - w zależności od rodzaju naruszenia - uchyla decyzję lub postanowienie w całości lub części, albo stwierdza ich nieważność bądź też stwierdza wydanie decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa. Zgodnie z art. 134 § 1 p.p.s.a. Sąd nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi ani powołaną podstawą prawną. Ponadto w świetle obowiązujących unormowań, w szczególności zgodnie z regulacją art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a sąd administracyjny, w zakresie swojej kognicji, orzeka między innymi w przedmiocie skarg na bezczynność organów administracji publicznej kontrolując postępowanie tych organów z punktu widzenia zgodności z prawem materialnym i przepisami postępowania administracyjnego.

Rozpoznawana sprawa dotyczy skargi na bezczynność organu w załatwieniu wniosku strony z [...] r., który wpłynął do organu [...] r., w zakresie objętym żądaniami, co do których organ, pismem z [...] r, poinformował stronę, że istnieje możliwość zapoznania się z wydanymi wyrokami, (których sygnatury zostały podane) wraz z uzasadnieniami na Portalu Orzeczeń, gdzie wyroki zostały zanonimizowane.

Zgodnie z art. 149 § 1 p.p.s.a. Sąd, uwzględniając skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organy w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1 – 4 albo na przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 4a: 1) zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu, interpretacji albo do dokonania czynności, 2) zobowiązuje organ do stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa, 3) stwierdza, że organ dopuścił się bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania.

Jednocześnie Sąd na podstawie art. 149 § 1a p.p.s.a. stwierdza, czy bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Natomiast w myśl art. 149 § 2 ustawy p.p.s.a. Sąd, w przypadku, o którym mowa w § 1, może ponadto orzec z urzędu albo na wniosek strony o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6 p.p.s.a. lub przyznać od organu na rzecz skarżącego sumę pieniężną do wysokości połowy kwoty określonej w art. 154 § 6 p.p.s.a. W przypadku nieuwzględnienia skargi w całości albo w części sąd oddala skargę odpowiednio w całości albo w części.

Celem skargi na bezczynność organu administracji jest zwalczanie braku działania (zwłoki) w załatwianiu sprawy administracyjnej. W doktrynie oraz orzecznictwie powszechnie przyjmuje się, że o bezczynności organu administracji możemy mówić wówczas, gdy w prawnie ustalonym terminie organ ten nie podejmuje żadnych czynności w sprawie lub wprawdzie prowadząc postępowanie, mimo istnienia ustawowego obowiązku, nie kończy go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub innego aktu, czy też nie podejmuje innej stosownej czynności. Dla stwierdzenia bezczynności nie ma znaczenia okoliczność, z jakich powodów określony akt nie został podjęty lub czynność nie została dokonana, a w szczególności, czy bezczynność spowodowana została zawinioną lub niezawinioną opieszałością w ich podjęciu lub dokonaniu, czy też wiąże się z przeświadczeniem, że nie istnieje obowiązek wydania stosowanego aktu lub podjęcia określonej czynności. Poza tym należy wskazać, iż Sąd ocenia skargę na bezczynność na moment jej wniesienia, niemniej zobowiązany jest również uwzględnić wszelkie okoliczności zaistniałe od tego zdarzenia prawnego do chwili orzekania. Skarga na bezczynność organu ma bowiem na celu przede wszystkim wymuszenie na organie administracji załatwienia sprawy.

W świetle powyższego dla uznania bezczynności organu konieczne jest ustalenie, że był on zobowiązany na podstawie obowiązujących przepisów prawa do wydania decyzji, aktu lub podjęcia określonych czynności i mimo to nie podejmuje działań mających na celu uczynienie zadość temu obowiązkowi. Ocena, co do bezczynności organu, dokonana być musi na gruncie właściwego dla załatwienia sprawy prawa materialnego, gdyż ono rozstrzyga o legitymacji organu oraz wynikających z przepisów uprawnieniach i obowiązkach.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1330, dalej: u.d.i.p.) informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych. Pojęcie informacji publicznej ma szeroki charakter i odnosi się do wszelkich spraw publicznych również wówczas, gdy wiadomość ta nie została wytworzona przez podmioty publiczne, a jedynie odnosi się do nich. Prawo dostępu do informacji publicznej obejmuje prawo żądania udzielenia informacji o określonych faktach i stanach istniejących w chwili udzielania informacji. Prawo obywateli do uzyskania informacji publicznej przewidziano w art. 4 u.d.i.p. Przepis ten przewiduje m.in., że do udostępnienia informacji publicznej obowiązane są m.in. organy władzy publicznej, podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego publicznych.

Ustawodawca w art. 6 u.d.i.p. zamieścił przykładowy wykaz (katalog) informacji i dokumentów, które stanowią informację publiczną, przy czym wyszczególnienie to nie jest wyliczeniem wyczerpującym (zamkniętym), lecz ma charakter przykładowy. O zakwalifikowaniu określonej informacji do udostępnienia decyduje jej treść i charakter. Przesłanką kwalifikującą konkretną informację do kategorii informacji publicznej jest więc spełnienie przez nią kryterium przedmiotowego i stąd też decydującymi są treść i charakter konkretnej informacji, nie zaś podmiot, który jest w jej posiadaniu. Udostępnieniu podlega informacja publiczna, czyli każda informacja o sprawach publicznych (art. 1 u.d.i.p).

Załatwienie wniosku o udostępnienie informacji publicznej może przybrać postać:

1) czynności materialno-technicznej, jaką jest udzielenie informacji publicznej;

2) pisma informującego, że wezwany podmiot nie jest zobowiązany do udzielenia informacji, gdyż nią nie dysponuje albo nie jest podmiotem, od którego można jej żądać;

3) pisma informującego, że żądana informacja nie stanowi informacji publicznej w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej;

4) pisma informującego, że istnieje odrębny tryb dostępu do żądanej informacji publicznej lub zastosowania tego trybu w sytuacji, gdy z treści wniosku wynika, że wnioskodawca żąda udostępnienia w trybie szczególnym;

5) decyzji administracyjnej, o której mowa w art. 16 ust. 1 u.d.i.p. - akt ten jest wydawany w przypadku odmowy udostępnienia informacji, względnie umorzenia postępowania o udostępnienie informacji.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 u.d.i p. udostępnieniu na wniosek podlega każda informacja publiczna, która nie została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej lub centralnym repozytorium. Oznacza to tym samym, że informacje udostępnianie we wspomnianych publikatorach nie podlegają udostępnieniu na wniosek.

Spór między stronami wynika z faktu, że skarżący złożył wniosek o udzielenie informacji publicznej, której w ocenie organu jako podlegającej udostępnieniu we wskazanych publikatorach nie udostępnia się w żądany we wniosku sposób.

Skarżący nie przeczy temu, że informacje, o które wystąpił zostały udostępnione do publicznej wiadomości w Portalu Orzeczeń jako obowiązującym publikatorze, ale podniósł, że organ nie zrealizował jego wniosku co do formy w jakiej oczekiwał udzielenia informacji tj. nie otrzymał kopii wyroków z uzasadnieniami lub w formie zapisu na płycie DVD lub CD.

Sąd w składzie orzekającym w sprawie, nie podziela zarzutów skarżącego.

Organ w ustawowym tj. 14-dniowym terminie, udzielił skarżącemu prawidłowej odpowiedzi. Skarżący, nie może oczekiwać, że orzeczenia Sądu w formie zanonimizowanej i opublikowanej w internecie, w ogólnodostępnym Portalu Orzeczeń, dodatkowo będą mu przesyłane w innej formie. Organ nie ma takiego obowiązku, przeciwnie, jeśli informacje udostępnił w drodze ich ogłoszenia i stały się ogólnodostępne, wykluczona jest możliwość dodatkowego ich udzielania w formie kopii lub zapisu na płycie DVD lub CD. Skarżący nie kwestionuje faktu publikacji orzeczeń jak również możliwości zapoznania się z nimi. Organ wskazał sygnatury wszystkich spraw, których dotyczył wniosek.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 u.d.i.p. informacja publiczna, która nie została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej lub centralnym repozytorium, jest udostępniana na wniosek, a ust. 2 stanowi, że informacja publiczna, która może być niezwłocznie udostępniona, jest udostępniana w formie ustnej lub pisemnej bez pisemnego wniosku.

Organ, w ustawowym terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, określonym w art. 13 ust. 1 u.d.i.p. udzielił odpowiedzi na wniosek skarżącej i wskazał adresy, pod którymi są dostępne żądane informacje. Wbrew postawionym zarzutom, organ nie pozostawał zatem w bezczynności.

Organ administracji publicznej, do którego skierowany został wniosek, zwolniony jest z obowiązku udostępnienia informacji, która została ujawniona w BIP lub centralnym repozytorium.

Ten obowiązek organ wykonał w przedmiotowej sprawie, w ustawowym terminie, udzielając wyczerpujących informacji w piśmie z [...] r., zatem nie można mówić o pozostawaniu w bezczynności.

Organ wystarczająco uzasadnił swoje stanowisko, zachował ustawowy termin do udzielenia wnioskodawcy odpowiedzi oraz nie przekroczył przedłużonego terminu do udostępnienia informacji. Decyzja, które z orzeczeń zostaną opublikowane w Portalu Orzeczeń należy do organu, a nie do skarżącego.

W tym stanie rzeczy Sąd, na podstawie art. 151 p.p.s.a., oddalił skargę jako całkowicie bezpodstawną.