Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie: Przewodniczący: Sędzia WSA Ewa Kwiecińska po rozpoznaniu w dniu 10 marca 2017 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku P. W. o wymierzenie Fundacji [...] z siedzibą w [...] grzywny za nieprzekazanie w ustawowym terminie skargi z dnia 20 lipca 2016 r. odpowiedzi na skargę i akt administracyjnych postanawia: 1. wymierzyć Fundacji [...] z siedzibą w [...] grzywnę w wysokości 500 zł (słownie pięćset złotych), 2. zasądzić od Fundacji [...] z siedzibą w [...] na rzecz wnioskodawcy kwotę 100 zł (słownie sto złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

P. W. w dniu 4 stycznia 2017 r. złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wniosek o wymierzenie grzywny Fundacji [...] z siedzibą w [...] za nieprzekazanie do Sądu skargi z dnia 20 lipca 2016 r. w przedmiocie rozpatrzenia wniosku o udostępnienie informacji publicznej z dnia 20 czerwca 2016 r.

Wnoszący nadmienił, że listem poleconym przesłał wymienioną skargę bezpośrednio do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Przewodniczący Wydziału II Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie zarządzeniem z dnia 10 sierpnia 2016 r., sygn. akt II KO/Wa 261/16, zadecydował o przesłaniu skargi do organu zobowiązanego.

Wnoszący stwierdził, że Fundacja zlekceważyła swój obowiązek pomimo tego, że otrzymała pismo od Sądu. Fundacja już raz została ukarana grzywną w wysokości 200 zł za nieprzekazanie skargi w terminie (sygn. akt II SO/Wa 43/16). Wymierzona grzywna nie wywołała jednak w zobowiązanym podmiocie żadnej refleksji i w dalszym ciągu łamie on prawo. Zdaniem P. W. konieczne jest surowe ukaranie Fundacji, która działa w warunkach recydywy.

W odpowiedzi na powyższe Fundacja [...] wniosła o oddalenie wniosku o wymierzenia grzywny. Fundacja podniosła, że w dniu 21 czerwca 2016 r. otrzymała wniosek o dostęp do informacji publicznej, na który odpowiedziała pismem z dnia 2 sierpnia 2016 r.

Dnia 12 sierpnia 2016 r. Fundacji doręczono skargę na bezczynność. Zdaniem organu P. W. przedwcześnie skierował swoją skargę na bezczynność, bowiem można ją wnieść dopiero po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeśli służyły one w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie.

Fundacja podkreśliła, że WSA w Warszawie rozpoznaje już skargę na bezczynność pod sygn. akt II SAB/Wa 722/16, którą Fundacja przesłała do Sądu w dniu 8 listopada 2016 r.

Fundacja [...] jest organizacją pożytku publicznego i w swojej działalności skupia się na niesieniu pomocy w zakresie ochrony zdrowia, ratowaniu życia osób chorych, promocji zdrowia i profilaktyki zdrowotnej.

Środki zebrane w corocznej zbiórce publicznej "[...] [...] " w całości przeznaczone są na zakup sprzętu medycznego i finansowanie programów medycznych. Koszty działalności administracyjnej nie są pokrywane ze środków pochodzących ze zbiórki, a od sponsorów oraz z darowizn. W związku z powyższym koszty administracyjne są ograniczane do niezbędnego minimum. W konsekwencji w okresie organizacji "[...] [...] " oraz "[...] " mogą występować przejściowe problemy w terminowym realizowaniu obowiązków wynikających z ustawy o dostępie do informacji publicznej. Nałożenie na Fundację grzywny spowoduje uszczuplenie majątku podmiotu, który przeznacza zebrane środki na pomoc osobom potrzebującym.

Wymierzenie grzywny nie jest również zasadne z tego powodu, że wskazana we wniosku skarga została skierowana do Fundacji przedwcześnie, a prawidłowo wniesiona skarga na bezczynność jest już rozpatrywana przez Sąd pod sygn. akt II SAB/Wa 722/16.

W piśmie procesowym z dnia 1 marca 2017 r. P. W. nadmienił, że nie jest prawdą, iż nieprzekazana do Sądu skarga z dnia 20 lipca 2016 r. jest tożsama z treścią skargi zarejestrowaną pod sygn. II SAB/Wa 722/16. Są to dwie różne skargi wynikające z dwóch różnych naruszeń prawa podmiotu zobowiązanego.

Stwierdził, że prawdą jest, iż na podstawie jednego wniosku o udostępnienie informacji publicznej złożył dwie skargi. Jednak działanie takie było wynikiem hamowania przez Fundację [...] przebiegu rozpatrzenia przedmiotowego wniosku.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył co następuje.

Stosownie do treści art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j.: Dz. U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.) dalej p.p.s.a., skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi. Organ przekazuje skargę sądowi wraz z kompletnymi i uporządkowanymi aktami sprawy i odpowiedzią na skargę w terminie trzydziestu dni od dnia jej otrzymania (art. 54 § 2 ustawy).

Zgodnie natomiast z art. 21 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j.: Dz. U. z 2015 r., poz. 2058 ze zm.) do skarg rozpatrywanych w postępowaniu o udostępnienie informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, z tym że przekazanie akt i odpowiedzi na skargę następuje w terminie 15 dni od dnia otrzymania skargi.

Art. 55 § 1 p.p.s.a. stanowi, że w razie niezastosowania się do obowiązków, o których mowa w art. 54 § 2 ww. ustawy, sąd na wniosek skarżącego może orzec o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6 tej ustawy, tj. do wysokości dziesięciokrotnego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie odrębnych przepisów. Postanowienie może być wydane na posiedzeniu niejawnym.

Grzywna, o której mowa w art. 55 § 1 p.p.s.a. ma charakter mieszany: dyscyplinująco-restrykcyjny. Jest to więc środek, którego zastosowanie ma doprowadzić do wykonania przez organ obowiązku z art. 54 § 2 ustawy, jednakże wyłączną, materialnoprawną przesłanką takiego orzeczenia jest niewypełnienie tego obowiązku w terminie przewidzianym w tym przepisie (por. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 lipca 2006 r., sygn. akt II OSK 1024/06, ONSAiWSA, 2006 r., Nr 6, poz. 156). Stosownie jednak do treści art. 55 § 1 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi "sąd może orzec" o wymierzeniu organowi grzywny, co oznacza, że rozstrzygając w tej kwestii, sąd powinien wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy, a więc między innymi przyczyny niewypełnienia przez organ obowiązków, o których mowa w art. 54 § 2 ustawy, a także czas, jaki upłynął od wniesienia skargi, oraz czy przed rozpatrzeniem wniosku o wymierzenie organowi grzywny organ ten obowiązek wypełnił i wyjaśnił powody niedotrzymania terminu (T. Woś, H. Knysiak-Molczyk, M. Romańska: "Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz", Warszawa 2011, s. 381).

Ponadto w uchwale z dnia 3 listopada 2009 r., sygn. akt II GPS 3/09 (ONSA/WSA 2010/1/2) Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że oprócz funkcji dyscyplinującej oraz represyjnej, wymierzenie grzywny z art. 55 § 1 powołanej ustawy pełni również funkcję prewencyjną. Ukaranie organu służy bowiem także zapobieganiu naruszeniom prawa w przyszłości, zarówno przez ukarany organ, jak i przez inne organy.

W ocenie Sądu wniosek o wymierzenie grzywny za nieprzekazanie sądowi skargi wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę zasługuje na uwzględnienie.

P. W. w dniu 2 sierpnia 2016 r. przesłał bezpośrednio do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę z dnia 20 lipca 2016 r. dotyczącą bezczynności Fundacji [...], zwanej dalej Fundacją [...], w przedmiocie rozpatrzenia wniosku z dnia 20 czerwca 2016 r. o udostępnienie informacji publicznej. Wskazana skarga została na mocy zarządzenia z dnia 10 sierpnia 2016 r., sygn. akt II KO/Wa 261/16 przekazana do Fundacji [...] w dniu 12 sierpnia 2016 r.

Wbrew twierdzeniom Fundacji, przedmiotowa skarga z dnia 20 lipca 2016 r. nie jest tożsama ze skargą P. W. z dnia 21 października 2016 r. przekazaną przez organ do Sądu i zarejestrowaną pod sygn. akt II SAB/Wa 722/16. Obie skargi dotyczą wprawdzie tego samego wniosku o udostępnienie informacji publicznej, jednak różnią się datą (także datą wpływu do organu), uzasadnieniem oraz treścią zarzutów.

Do dnia wydania niniejszego postanowienia Fundacja [...] nie przekazała do Sądu skargi z dnia 20 lipca 2016 r. wraz z odpowiedzią na skargę oraz aktami administracyjnymi sprawy.

Mając na uwadze fakt, iż Fundacja [...] otrzymała przedmiotową skargę w dniu 12 sierpnia 2016 r., termin do wykonania obowiązku określonego w art. 54 § 2 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w związku z art. 21 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, upłynął w tej sytuacji w dniu 29 sierpnia 2016 r. Zwłoka organu wyniosła zatem ponad 6 miesięcy.

Podkreślenia wymaga, że przekazanie skargi wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę jest bezwzględnym obowiązkiem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania zaskarżono. Nie może wpływać na realizację tego obowiązku przekonanie organu zobowiązanego, że skarga jest bezzasadna czy niedopuszczalna. Powyższe jest bowiem przedmiotem oceny sądu, do którego skarga jest kierowana. Ocena taka może zostać przeprowadzona dopiero po przekazaniu przez organ skargi.

Adresatem skargi z dnia 20 lipca 2016 r. był Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, a z jej treści jasno wynikało, że dotyczy ona dostępu do informacji publicznej. Wobec powyższego nie powinno budzić wątpliwości podmiotu zobowiązanego, że skargę należało przekazać do Sądu wraz z aktami sprawy w terminie 15 dni od dnia jej otrzymania, zgodnie z art. 21 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Biorąc pod uwagę okoliczność, że organ nie przekazał do Sądu przedmiotowej skargi, wymierzenie grzywny w tej sytuacji ma przede wszystkim charakter dyscyplinująco-restrykcyjny. Grzywna ma także charakter prewencyjny, nie jest bowiem pożądane, aby zaniedbania jakich dopuścił się organ, występowały w przyszłości.

Podkreślić należy, że Fundacja na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej jest podmiotem administrującym o charakterze funkcjonalnym, zatem zobowiązana jest dołożyć należytej staranności przy wykonywaniu zobowiązań nałożonych przez ustawę.

Nie zasługują na uwzględnienie podniesione przez organ okoliczności mające na celu usprawiedliwienie zaistniałej zwłoki. Okoliczności dotyczące ograniczania kosztów administracji czy też organizacji "[...]" oraz "[...]" nie są przekonywujące, bowiem to zadaniem podmiotu zobowiązanego jest odpowiednie zorganizowanie własnej pracy. Strona postępowania nie może ponosić negatywnych skutków nieprofesjonalnych działań.

Sąd wymierzył grzywnę w wysokości 500 zł, biorąc pod uwagę okres zwłoki (ponad dwunastokrotne przekroczenie terminu), fakt, że Fundacja reprezentowana jest przez profesjonalnego pełnomocnika, charakter sprawy oraz okoliczność, iż organ do dnia wydania postanowienia nie wykonał swojego obowiązku.

Zaznaczenia wymaga, iż niniejsza sprawa jest już kolejną (postanowienie WSA w Warszawie z dnia 16 września 2016 r., sygn. akt II SO/Wa 43/16) w której Fundacja ukarana została grzywną na podstawie art. 55 § 2 p.p.s.a. Orzeczona w sprawie II SO/Wa 43/16 grzywna 200 zł nie przyniosła zamierzonego celu, dlatego też Sąd postanowił o wymierzeniu grzywny w wysokości 500 zł uznając, że jej wysokość jest adekwatna do stopnia zawinienia organu.

Mając powyższe na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 55 § 1 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji postanowienia. O zwrocie kosztów postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 200 w zw. z art. 64 § 3 powołanej ustawy.